Nieuwe verkiezingen in Frankrijk,
aldus besloot de regering-Faure
Van Krieken is vrij!
1
WEERBERICHT
Socialisten genoodzaakt met
Communisten samen te gaan?
Reeds op weg naar N.-Guinea
Geen inlichtingen meer over
Suriname en Ned. Antillen
Onze Liclitweek - prijsvraag
1682
0Wat de Sovjet-Unie vraagt is
gevaarlijk", zegt Amerikaan
TOOTALN
94ste Jaargang
DONDERDAG 1 DECEMBER 1955
No. 28693
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.per kwartaal; f2.35 per maand; f0.55 per week.
Witte SingeJ 1, LeideD - Giro wo. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041: Redactie: 2 j7
(Telefonisch van onze correspondent in Parijs)
Het Franse parlement zal ontbonden worden. Dat is de beslissing
van zeer verre strekking en waarvan de gevolgen nog niet kunnen
worden overzien, die gisteravond genomen is door de regering-Faure,
die Woensdag door de Kamer met 318 tegen 218 stemmen werd ver
slagen. Vijf van de acht radicalen, waartoe ook de premier behoort,
hebben gisteravond uit protest de zaal, waar de regering vergaderde,
voor het einde van de ministerraad verlaten. Deze ministers Bourgès-
Manoury (Binnenlandse Zaken), Berthouin (Onderwijs), Maurice
Nijverheid en Industrie, Laforest (Bewapening) en Staatssecretaris Gil
bert Jules zullen vanmorgen bestuderen of het constitutioneel mogelijk
is hun ontslag aan te bieden bij een premier, die zelf demissionnair is.
Bijzonder helder is dit alles niet.
Voor een kabinetscrisis pleegt de gemiddelde Fransman zijn voor
hoofd nauwelijks meer te fronsen. Die breken periodiek in Frankrijk uit
en gemiddeld tweemaal per jaar! Maar nu hij vanmorgen het woord
„Kamer-ontbinding" in vinger-vette koppen in zijn krant zag staan, nu
kijkt hij toch wel even op en mogelijk niet zonder zich af te vragen
waar het nu met zijn land wel heen zal gaan.
veeltallige vertegenwoordiging in de
Kamer veilig te stellen.
De Radicalen onder leiding van Pierre
Mendès-France, die zijn reis naar
Amerika heeft afgelast, worden nu in
een bijzonder moeilijk parket gebracht
en dat is stellig ook wel de bedoeling
van de regeringscoalitie geweest. Zij
dreigen tussen twee stoelen terécht te
komen.
Het gevaar is zeer groot, dat de
Socialisten genoodzaakt zullen worden
in verschillende districten met de Com
munisten samen te gaan werken. Een
nieuw Volksfront doemt er dan ook reeds
op. Ook de Communisten hebben daar
om dan ook sinds gisteren gegronde
redenen om de vlag met sikkel en
hamer uit te steken. Zij hebben de
Socialistische partij al uitgenodigd de
handen ineen te slaan
9 Slot op Pag. 2
PMF's Radicalen in een zeer
moeilijke positie
In de geschiedenis van de vier Franse
republieken is sinds 1871 nog maar één
keer het parlement ontbonden. Dat ge
beurde in 1876 door het toenmalige
staatshoofd, maarschalk MacMahon.
De onmiddellijke gevolgen van dit
besluit, dat vandaag in de Staatscourant
zou verschijnen, zijn voor een deel wèl
en voor een ander deel niet te voorzien.
In ieder geval blijft het kabinet, ondanks
zijn zware nederlaag, met honderd stem
men minderheid, in het zadel zitten. De
vijf vrijgekomen portefeuilles zullen ze
ker onder de overige ministers worden
verdeeld.
Binnen een maand moeten nieuwe
verkiezingen worden gehouden. De derde
consequentie is dat het stelsel-in-twee-
ronden met lijstkoppelingen uit 1951,
dat uitzonderlijk'onpopulair mag heten,
niettemin als grondslag voor de ver
vroegde verkiezingen zal worden ge
bruikt.
De verkiezingscampagne is nu in feite
ingezet en de meeste partijen hebben al
bijzondere congressen bijeen geroepen.
Het stelsel van de lijstverbindingen
brengt met zich mee, dat verwante
partijen van te voren een accoord slui
ten over een eventuele coalitie. De
Katholieken en de Onafhankelijken of
Conservatieven zullen zeker opnieuw
nauw samen gaan werken om zo een
Weer drie doden
En enkele gewonden
Gistermiddag zijn te Amsterdam
drie vrouwen, die op een vluchtheuvel
op de Overtoom bü de J. P. Heijestraat
stonden, aangereden door een bus van
Maarse en Kroon. Een van hen, de
70-jarige mevrouw C. Weber werd
daarbij zo zwaar gewond dat zij korte
tijd later is overleden. De tweede, de
82-jarig mevrouw A. Maks, werd met
een beenfractuur naar het binnen
gasthuis overgebracht. Een 27-jarige
dame kreeg lichte kwetsuren en kon
naar huis gaan.
Voor de autobus reed in de richting
Stadhouderskade een particuliere auto,
die vermoedelijk nog net voor het
Oranjelicht wilde stoppen, De bus
chauffeur remde plotseling om deze auto
te ontwijken. Hij slipte daarbij tegen
de rand en reed gedeeltelijk over de
vluchtheuvel waarop de vrouwen ston
den te wachten.
Op de Jadhtlaan in Apeldoorn zijn
gisteravond twee dames bij het overste
ken van de rijweg door een motorrijder
gegrepen.
De dames, de 82-jarige weduwe G.
Vos-van Ernst en de 75-jarige mevrouw
A. Jansen-Schippers werden ernstig ge
wond naar het Julianaziekenhuis in
Apeldoorn overgebracht, waar eerstge
noemde kort na aankomst is overleden.
De motorrijder ,een 23-jarige man uit
Apeldoorn, die geen grote snelheid had
werd licht gewond.
De 74-jarige R. van Ingen uit Echteld
is gisteravond, tóen hij uit het zieken
huis te Tiel, waar hij bij zijn zoon op
bezoek was geweest, per fiets huiswaarts
keerde door de aanhangwagen van een
trailer'uit Hoogezand aangereden en op
slag gedood. De bestuurder van de trai
ler, die niets had gemerkt, werd door
een bromfietser gewaarschuwd.
„Amerikaanse H-bom
was sterker"
Japanse natuurkundigen van de uni
versiteit van Kyoto zijn tot de slotsom
gekomen, dat de waterstofbom, die kort
geleden door de Sovjet-Unie tot ontplof
fing werd gebracht, zwakker is dan die
welke de Ver. Staten in Maart en April
1954 in het gebied van de Stille Oceaan
beproefden. Deze conclusie berust op een
vergelijking van de atmospherische druk
na de Russische en Amerikaanse proe
ven. Volgens de natuurkundigen is de
jongste Russische proefneming op 22
November in het Noorden van de Gobi-
woestjjn, bij het Baikal-meer, geschied.
(Telegrafisch van onze correspondent in Djakarta)
De Nederlandse hoofdagent van politie, Louis van Krieken, die op
21 October 1954 van de kust van de Etna-baai in West-Nieuw Guinea
werd ontvoerd en naar Indonesisch grondgebied werd overgebracht,
is, naar wij vernemen, door het Indonesische Gouvernement in vrijheid
gesteld: Zaterdag j.l. werd hij in Djakarta door de Indonesische autori
teiten aan de Nederlandse functionarissen overgedragen en vanmorgen
heeft hij Indonesië per K.L.M.-vliegtuig verlaten op weg naar Bangkok.
Met het eerste toestel zal hij doorreizen naar Biak op Nieuw-Guinea,
waar hij Zondag wordt verwacht.
De kwestie-van Krieken, die een van de moeilijke punten voor
het Nederlandse Gouvernement moet zijn geweest om met Indonesië
aan de conferentie-tafel te gaan zitten, is hiermede opgelost.
Van Krieken werd. volgens een des
tijds door de Nederlandse regering uit
gegeven bekendmaking door Indonesi
sche infiltranten, die op 21 October 1954
een landing uitvoerden in de Etna-baai,
in zieke toestand aangetroffen. Hij was
in verband met zijn minder goede ge
zondheid daar aan de kust achtergeble
ven van een in dit gebied ondernomen
patrouillegang. Een groep infiltranten
was vernietigd of aangehouden.
Van Krieken werd. naar men aannam,
meegevoerd naar Dobo vanwaar hij ver
volgens naar Ambon, en later naar Ma
kassar zou zijn overgebracht. Het Neder
landse Gouvernement diende een scherp
protest in bij het Indonesische Gouver
nement waarin o.m. vrijlating van Van
Krieken werd geëist.
Op dat protest, en ook op volgende ge
lijke diplomatieke stappen, werd door de
vorige Indonesische regering niet. of
niet zodanig geantwoord, dat de ont
voering van Van Krieken werd bevestigd
of ontkend. Wel kon 'echter uit verkla
ringen van leger-autoriteiten in Oost-
Indonesiè worden opgemaakt dat Van
Krieken zich inderdaad in Indonesische
Hulde aan ambassadeur
IVIr C. W. A. Schuurmann
(Telegrafisch van onze Amerikaanse correspondent uit New York)
Na een dagenlang debat heeft de vierde commissie van de V.N.,
de Beheersschaps-Commissie met een behoorlijke meerderheid van 18
tegen 10 stemmen en 27 onthoudingen, een resolutie aangenomen,
waarbij Nederland gemachtigd wordt haar rapporten aan de V.N. over
Suriname en de Ned. Antillen in het vervolg achterwege te laten.
Dit betekent een internationale erkenning van de nieuwe positie, die
genoemde gebieden binnen het Koninkrijk der Nederlanden hebben
verworven en deze uitslag stemt tot voldoening.
Van een leien dakje is het overigens
niet gegaan. De Nederlandse delegatie,
waar de premiers en Statenvoorzitters
van de West deel van uitmaakten, werd
urenlang onderworpen aan een kruisver
hoor daar diverse gedelegeerden betwij
felden of Suriname en de Antillen
waarlijk wel voldoende zelfstandigheid
hadden verkregen. De wijze, waarop met
name de vertegenwoordigers van de
West dit kruisverhoor hebben doorstaan
verdient alle hulde. Doorgaans werden
de vragen terstond beantwoord en ken
nelijk maakte dit op de vergadering in
druk. De antwoorden, zo bleek duidelijk,
waren niet door Nederland opgesteld.
Zij waren de bezonken opinie van poli
tici, die na jarenlang onderhandelen
voor hun gebied een status bereikt had
den, die hen kon bevredigen.
De actie van de vertegenwoordigers
van Suriname en de Antillen zowel in de
vergadering als achter de schermen,
heeft stellig invloed gehad op het tot
voldoening stemmende resultaat. Lan
den zoals Irak en Equador, die aanvan
kelijk heel wat critiek hadden, werden
er toe bewogen zich van stemming te
onthouden, staten zoals Colombia. Mexi
co en Thailand stemden zelfs voor.
Tijdens de jaa[\>ergadering van
liet Genootschap ter Bevordering
van de NatuurGenees- en Heel
kunde. gisteren in de Agnietenkapel
te Amsterdam gehouden, is aan
de Nobelprijswinnaar prof. dr F*
Zernike rechtsde Snellius-
medaille uitgereikt door prof. dr
A. A. Ketelaar.
handen bevond, al werden ontvoering
en infiltratie ontkend.
De nieuwe minister van Buitenlandse
Zaken. Anak Agoeng Gde Agoeng, heeft
kort na zijn optreden verklaard de zaak
Van Krieken in beschouwing te zullen
nemen. En de Procureur-Generaal Soe-
prapto zei vorige week dat Van Krieken
van Makassar naar Djakarta zou wor
den overgebracht. Zijn vrijlating is
thans kennelijk een gevolg daarvan.
Als is tegengesproken dat de vrijla
ting van Van Krieken een voorwaarde
voor het openen der onderhandelin
gen was, toch mag worden aangeno
men dat in het kader der inleidende
besprekingen de kwestie aan de orde
is geweest. Het moet immers voor de
Nederlandse regering onmogelijk zijn
geweest aan de conferentie-tafel
plaats te nemen voordat de zaak-Van
Krieken in het reine was gebracht.
Het besluit van Djakarta tot vrijlating
heeft nu mede de weg daartoe ge
baand.
Bijzondere waardering verdient bo
vendien de rol. die Nederlands nieuwe
ambassadeur bü de V.N. in dezen heeft
vervuld. Mr C. VV. A. Schürmann heeft
zijn medewerkers uit de West ruim de
gelegenheid gegeven hun inzichten
kenbaar te maken en hij heeft op die
momenten, waarop speciaal de positie
van Nederland diende te worden toe
gelicht, dit gedaan op klare en over
tuigende wijze. Ons land kan zich ge
lukkig prijzen in de heer Schürmann
zulk een voortreffelijk permanente
vertegenwoordiger bij de V N. te heb
ben gevonden.
Nadat men urenlang geluisterd had
naar vaak verwarde en slecht gefor
muleerde betogen van andere gedele
geerden, was het waarlijk een verade
ming te luisteren naar de gespierde en
heldere taal van deze Nederlandse ju
rist. Herhaaldelijk heerste er een
Plaatselijk mist
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Aanvankelijk veel bewolking met hier
en daar wat regen en plaatselijk mist,
maar later ook enkele verspreide op
klaringen overwegend zwakke wind. in
hoofdzaak Zuid-Oostelijk. Dezelfde of
iets lagere temperaturen.
(Opgemaakt te 10 uur)
2 DECEMBER
Zon op: 8.28 uur; onder: 16.34 uur.
Maan op: 19.58 uur; onder: 11.03 uur
Hoogwater te Katwijk te 4.51 en 17.10
uur. (Springtij).
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's
enigszins rumoerige atmosfeer in de
vergadering, doch als mr Schürmann
sprak, kon men een speld horen val
len.
Na afloop van de zitting sprak mr
Schürmann zijn voldoening uit over het
Het aantal inzendingen op onze Lichtweek-Prijsvraag heeft onze
verwachtingen overtroffen.
Weliswaar was zij niet moeilijk in die zin, dat er veel hersenwerk
moest worden verricht, doch wèl verfde zij veel geduld en tijd.
want het was per slot van rekening nog een hele arbeid om de lijst
met de namen van 104 adverteerders benevens het codewoord
samen te stellen.
Op het ogenblik van de sluiting der inzending bedroeg het aantal
oplossingen niet minder dan
Onmiddellijk daarna zijn wij begonnen met het nakijken der
oplossingen, hetgeen overigens geen eenvoudige zaak bleek, daar
de inzenders de namen uiteraard in een geheel verschillende volg
orde noteerden!
Niettemin werken wij met man en macht om de uitslag in ons
Blad van morgenavond bekend te kunnen maken, zodat de win
naars, overeenkomstig onze belofte, nog vóór het Sint Nicolaas-
feest in het bezit zijn van hun prijzen.
Tot morgenavond dus!
Wordt melk 1 cent duurder
(Van onze Haagse redacteur)
Het Landbouwschap heeft gisteren
met minister Mansholt besprekingen ge
voerd over de prijs, die de Regering de
boeren zal garanderen voor de melk in
het melkprijsjaar 1955'56.
Het Landbouwschap heeft voorgesteld
deze prijs vast te stellen op 22.7 cent
per kg. Melk met een vetgehalte van
3.7 vnor de zandgebieden heeft men
met nadruk een prijs van 24.9 cent per
kg bepleit.
De verrekenprijs dat is basisprijs voor
de consuraptiemelk. zou 26 cent per liter
moeten worden (v.g. 25 cent). Indien de
Regering d°ze prijsverhoging niet voor
haai- rekening wil nemen, is de moge
lijkheid niet uitgesloten dat de melk
prijs voor de consument met 1 cent per
liter zal stijgen.
feit, dat de delegatie van het Konink
rijk der Nederlanden niet slechts for
meel, dooh ook in wezen een eenheid is
geweest. Met instemming van de verte
genwoordigers van de West verklaarde
hij aan de pers. dat hü dit symbolisch
achtte voor de goede samenwerking tus
sen Suriname, de Antillen en Nederland.
(Ingez. Med.-Adv.)
De stand der ontwapening
Moskon weigert inspectie en belemmert
doordoor uitvoering doelmatig program
DASSEN
Wasecht Kreukherstellend
Nieuwe prijzen
f. 405 - f. 3,50 - f. 2,75
TOOTAL, Marnixstraat 415
A MSTER DA M
Sinds de stormramp van Februari
1953 worden overal aan de kust
proeven genomen met dijkbe-
schoeiingen. De resultaten van deze
proeven zijn vooral van belang voor
de uitvoering van het Deltaplan*
„Het Westen weigert maatregelen tot ontwapening te overwegen", aldus ver
klaarde de Sovjet-Russische onderminister van Buitenlandse Zaken, Koeznetsof,
gisteren in het debat over de ontwapeningskwestie in de Politieke Commissie
van de Ver. Naties.
De Amerikaanse afgevaardigde Cabot Lodge, merkte op, dat de Sovjet-Unie
zelf verklaard had, dat clandestiene vervaardiging van atoomwapens onmo
gelijk ontdekt kan worden. Niettemin vraagt de Sovjet-Unie om uitschake
ling van atoomwapens, doch wü vinden dat „gevaarlek en hypocritisch en wjj
zullen ons daar niet voor lenen". Lodge verwierp Koeznetsofs beschuldiging, dat
Een nieuw type bekleding van eetl ^'er- staten, Groot-Brittannië en Frankryk hun ontwapeningspolitiek heb-
dijk bij Hellevoetssluis. piet zoge- I bcn verlaten- De Ver- Staten hebben zich verbonden energiek te streven naar een
naamde diabo-stenen en op de kruin <">'»ap"<ingsprogran> met doelmatig controle en Inspectie
een naar de zeekant omprbnarn d'"'h ,Un '"e' erot* "«'"mmeringen. n.l.de weisering van de SOTjet-Unleom
„^„,7 1 Inspectie toe te staan, zoals het Westen die aanvaarden wil, en het feit. dat de
voorraden atoomwapens en -materialen niet met de bekende middelen opge
spoord of ontdekt kunnen worden.
rand
Actie voor prof. Gerbrandy
TOCH OP CANDIDATEaNLUST?
De Kamerkieskringen Amsterdam cn
Dordrecht van de A.R. party hebben
prof. mr P. S. Gerbrandy weer op de
voorlopige randidatenlüst geplaatst,
nadat het Centraal Comité van A.R.
kiesverenigingen had besloten hem
niet meer voor een candidatuur in de
nieuwe Tweede Kamer in aanmerking
te doen komen.
Als overweging zou zo wordt ons
medegedeeld hebben gegolden de om
standigheid dat prof. Gerbrandy de 70-
jarige leeftijd reeds heeft bereikt.
Uit leden van de bovengenoemde kies
kringen heeft zich een ..Comité P.S.G."
(de initialen van prof. Gerbrandy) ge
vormd met het doel ..een actie te begin
nen teneinde prof. Gerbrandy een eer
volle plaats op de A.R. lijst te verzeke
ren".
