Wageningen: van tropisch moeras tot
ultra-moderne rijstpolders
Queen G de beste over 2500 meter
94ste Jaargang
Donderdag 3 November 1955
Derde Blad No. 28669
Koninklijk Paar sag vandaag:
Eensaam dorp van alle moderne
gemakken voorzien
(Van onze reisredacteur)
Wageningen Er staan wat wuivende mensen op de houten
steiger als het kleine m.s. „Perica" komt meren.
Nadat het de vuil-bruine Nickerie-rivier is opgevaren, die lui zijn
brede kronkels trekt tussen de donkergroene mangrove - bossen en
vette zwampen van de Surinaamse Westkust.
De aankomst van de Perica is de grote twee-wekelijkse gebeur
tenis voor het kleine dorp aan de rivier. Daarom wachten de mensen
haar onder de hete middagzon: lachende Creolen, zwijgzame Hindu
stani. kleine Indonesiërs, maar ook Nederlandsbe boeren met bruine
gezichten boven verschoten khaki en hun blonde vrouwen in dunne
zomerjurk, mensen voor wie de veeg met de zakdoek over het natte
voorhoofd al een gewoonte-gebaar is geworden.
Nederlandse boeren in het oerwoud:
dit is Wageningen (Suriname). De
naam is het verdiend tribuut aan Wa
geningen (Holland), zetel van de Land
bouwhogeschool. vanwaar de experts
kwamen die hier plompverloren temid
den van de Surinaamse „boerenkool" in
enkele jaren de modernste rijstcultuur
van de wereld uit de grond stampten
En wat voor
Er kwam vergif aan te pas om de
zwoel ineengestrengelde vegetatie van
de Surinaamse moerassen te doden.
Zware tractors en brush - cutters
maalden de resten kapot. De Vette klei
van de zwampen kon zich pas zetten,
nadat Nederlands nationale specialiteit,
inpoldering, was toegepast.
Vandaag, vijf jaar nadaf het begon,
trekken de sloten en kanalen een ver
trouwd Nederlands patroon in het vlak
ke land. waar boerengezinnen uit de elf
provincies in witte huizen onder rode
daken wonen. Slechts de palmen aan de
horizon en de donkere arbeiders op de
trekkers verraden dat dit niet Wierin-
germeer of Noordoostpolder is. En de
boeren verbouwen rijst.
Breder basis
De nederzetting Wageningen is in het
leven geroepen door de S M L, voluit
Stichting voor de ontwikkeling van ma
chinale landbouw in Suriname, gefi
nancierd met Nederlands kapitaal en
gelieerd aan de stichting voor experi
mentele landbouw, die in de eveneens
vandaag door het Koninklijk Paar be
zochte Prins Bernhard-polder in het
Nickerie - district haar proefterrein
heeft. Doel van deze organisatie is ver
betering van de landbouw methodes in
Suriname, opvoering van productie en
export om Suriname's economie, die tot
nu toe slechts op het ene been van de
bauxiet balanceert, breder basis te ge
ven. Naast het project Wageningen
-heeft de SE.P. nog twee andere experi
menten onder handen: het plan Sloot-
wijk, poging om de oude plantages tot
hernieuwde productie te brengen (plan
dat helaas dreigt te mislukken) en het
Lely-dorp-project, ontwikkeling van de
kleine middenstandslandbouw. dot al
thans landbouw-technisch een nuttige
gids is.
Ongelofelijk
Wat in Wageningen is gepresteerd,
grenst echter aan het ongelofelijke. De
bedoeling was aan te tonen dat uiterst -
gemechaniseerde landbouw in dit geval
rijstbouw - in Suriname's zwampen mo
gelijk is Nadat zij door velen voor gek
varen verklaard, lachen de experts van
de S MX. thans het laatst en het best
Wat nog nooit ter wereld was vertoond,
is geschied: totaal onherbergzaam moe
ras-gebied werd machinaal ontgonnen,
op bedrijven ter grootte van 72 tot 144
H_A. bedrijft een boer met slechts een
of twee arbeiders, trekkers en „combi
nes" een geheel zemechaniseerde rijst
bouw. die, nadat in 1953 de eerste oogst
van het land kwam. reeds thans de
hoogste kwaliteit rijst voortbrengt, die
op de wereldmarkt voorhanden is Zij
klopt ook in prijs het Siamese top-pro-
duct.
Voor het complete Wageningen-plan
zijn polders ter gezamenlijke grootte
van 15000 II.A. geprojecteerd. Momen
teel hebben 25 Nederlandse boeren
2000 H.A. onder cultuur. De productie
stygt nog steeds: afgelopen jaar gaf
een hectare gemiddeld 2700 kilo, dit
jaar verwacht men 3300 kilo.
Wanneer de bodem tot werkelijke
cultuur-grond zal zijn opgevoed, hoopt
men nog veel hoger te komen.
Met de huidige cijfers heeft men de
Amerik. rijstbouw reeds -er achter zich
gelaten. De technische outillage van
de Nederzetting, het pompgemaal. de
silo en de modernste rijstpeller'j ter
wereld zijn op de groei gebouwd. De
ontginning gaat verder, meer Neder
landse boeren zullen het project ko
men voltooien.
Het heeft weinig zin om nu al over
rendabiliteit te gaan spreken: Wagenin
gen bevindt zich nog in het experimen
tele stadium van de bedrijfspraktijk. De
boeren werken dan ook als gesalarieerde
employé's van de Stichting. In de toe
komst. wanneer men eventuele kwade
kansen kent, wanneer de economische
omvang van een bedryf kan worden be
paald, wil men tot verpachten overgaan.
Er bestaat echter alle reden tot ver
trouwen, dat wanneer Wageningen in
zijn jas is gegroeid en vooral wanneer
een mede-winstgevend tweede gewas zal
zijn gevonden, deze machinale landbouw
op normale zakelijke basis kan worden
gegrond
Ook de kleinste onderdanen werden
in Kabel niet vergeten. Koningin
Juliana bezocht in de binnenlanden
van Suriname het naar haar ge
noemde hospitaal van de Evangeli'
sche Broedergemeente. De Koningin
in de kinderzaal.
Reeds thans is gebleken, dat het goede
voorbeeld van Wageningen en Prins
Bernhard-polder de bevolkingsnjstbouw
verbetert, nóg een duidelijk winstpunt.
Pioniers attaqueerden
oerwoud
Dat Is Wageningen.
Een grote vlakke polder, een klein
en eenzaam dorp, maar met alle mo
derne gemakken en sociale voorzienin
gen. grote bedrijfsgebouwen op de
plek. waar vijf jaar geleden een hand
jevol pioniers het oerwoud attaqueer
de. Er werken nu mensen van veel
rassen, Hindustani en Creolen, die het
harde ontginningswerk doen. de kleine
Indonesische „tani", trouwe hulp van
de Nederlandse boer op zijn „com
bine". de plattelandsvrouw, die haar
huis hier even smetteloos houdt als de
woning in het verre Nederland. Alleen
doet zij geen boodschappen op de fiets,
maar raast zij met een kleine „speed
boat" over de kanalen naar het dorp,
want de wegen zjjn in de maanden
lange regentijd vrijwel onbegaanbaar.
Onder onbekende omstandigheden,
iedere dag nieuwe moeilijkheden ont
moetend, zowel van technische als
menselijke aard. heeft de Nederlandse
landbouw zich hier glorieus doen gel
den.
En in dit kleine dorp aan de rivier
ontkomt men ondanks alle vader
landse nuchterheid niet aan een ge
voel van trots en groot ontzag!
VOETBAL
Nederlands militair elftal
kansloos tegen Belgen
Van de vierduizend toeschouwers, die
op de kille tribunes van het Sparta-kas-
teel hadden plaats genomen om het
voetbalduel tussen de militaire ploegen
van Nederland en België te volgen, heb
ben er zich. lang voor het laatste fluit
signaal van" scheidsrechter Bronkhorst,
honderden naar de uitgang begeven.
Want het werd een nogal taaie wed
strijd. die bovendien zeer eenzijdig was
en die de Nederlanders kansloos met 5-2
verloren.
Bridgeclub Sans Atout
De uitslag van de 5e ronde van de
bekerwedstrijd luidt:
Zwart: 1 BonnetSlieker 84: 2. Tul-
kemeyer—Mekel 73; 3. Echtpaar de Dek
ker 67; 4. Brakel—v. Rijn 66; 5. Kukler
Paes 56.
Rood: 1. Echtpaar Aenmey 74; 2. v.
d. Zeeuw—Hasselbach 73; 3. Witkamp-
Kommer 72; 4. dames Bik 71; 5. Broek
huizen—Zwanenburg 61.
Groen: 1 en 2. BousaRuiten en Dub-
belaar—Jonker 76; 3. Nieuwenhuizen—
Winterkamp 73; 4. PaesStikvoort 70
5. Echtpaar de Haas 62.
Leidse Schaakbond
De plaatselijke derby in de 2e klasse
A tussen Leithen 1 en LSG 3 heeft aan
Leithen een voorlopige voorsprong ge
geven van 43. De stellingen der afge
broken partijen, die zullen worden uit
gespeeld. doen verwachten dat Leithen
ook zal winnen: die drie partijen taxe
ren wij n.l. alle op remise.
Het overzicht luidt;
H. Boekkooi (Leithen)Ds P. J. Mac-
kay iLSG 3) J. KroonC. Elzen-
ga afg., P. J Planjerdr Zeven afg.. W.
BeyM. Bloem 1-0. J. A. P. PlanjerW.
Pera 0-1. A MontebaN. J. Zimmerman
1-0, G A. Lottedr S. A. Nieuwzwaag
1-0, M. N. Blonk—T. Blangé 0-1, L. Ba
tenburgP. van den Bosch afg., J. van
KempenG. Lührman afg., totaal 4-3
en 3 afg. partijen.
De eveneens voor gisteravond vastge
stelde le klasse wedstrijd Bodegraven 1-
Caisa werd uitgesteld.
NZH heeft zyn tweede tiental uit de
competitie 3e klasse moeten terugtrek
ken. De voor dat tiental vastgestelde
wedstrijden vervallen dus uit het pro
gramma.
(Ingez. Med.-Adv.)
U zoudt zich beledigd voelen.v
men U onverzorgd noemde Maar is
Uw kapsel niet vaak Uw zwakste punt
Jo zelfs zij. die niet tot de moderne
korte habrdrocht te bewegen is. dient
er toch op dit punt verzorgd uit te zien
Haute Coiffure
J P van der BLOM
Courses te Duindigt
Verrassende sege van Oeke
(Van onze medewerker)
De rennen te Duindigt waren gisteren heel wat spannender dan
de draverijen, waarvan Jo v. d. Berg met Queen G met overmacht het lange
afstand-nummer won. Van de elf deelnemers was Swift Hanover bjj de start
onhandelbaar, doch zijn stalgenoot Rhea werd door M. Vergay al spoedig naar de
kop gestuurd. Sylvia Anna leek in den beginne een kwade concurrent, doch bij
het ingaan van de laatste bocht viel deze terug. Jo v. d. Berg had met Queen G
inmiddels zijn handicap goed gemaakt en samen met Rhea kwam hjj de laatste
bocht uit. In het rechte eind liep de Queen toen naar een zekere overwinning, op
afstand gevolgd door Rhea, die op zijn beurt weer vrij ver voor de trouwe Tiende
van Zora (J. Wagenaar) eindigde.
Het nummer der tweejarige dravers
bracht Wagenaar met Unita Zora eerst
een ruime voorsprong. Umberta volgde
uitstekend, doch sprong weg. evenals
Utopie. Vergay kreeg toen met Uranie
de leiding en won tenslotte gemakkelijk,
ondanks een fout voor de tribune Um
bra iBioemsaati. die braaf had ge
draafd. werd- tweede, terwijl Utopie het
derde geld kwam opeisen
In de New Allegheny-tprijs was Titan
Hanover zeer foutief en verloor veel ter-
rem. Tortelduif S handhaafde zich aan
de kop. doch een fout verstoorde haar
illusies. Thundera (Wagenaar) nam de
leiding om deze met meer af te staan.
Daarachter streden Silver Queen (v. d_
Broek) en Royal Star (Remmerswaal)
een spannende strijd om de tweede
plaats, welke laatstgenoemde, hoewel in
slechte draf. wist te veroveren, wat door
de toto met f 11.30 plaats en f 44 60 co-
vercal gehonoreerd werd
lee rl ingen -course bracht geen
spanning, maar wel een grote \errassing.
Oeke wals aan Jan van Dooyeweerd toe
vertrouwd. en deze bracht de bruine
schimmel snel van start Slechts Peter
Ka mac (Kloor) bleek in staat te volgen.
Minister v. cl. Kieft verdedigt zijn beleid
Hij bood voldoende
weerstand aan uitgaven
Verschenen is de Memorie van Antwoord op het voorlopige verslag van de
Twe#de Kamer over de algemene financiële beschouwingen over de ontwerp
begroting voor 1956. Aan deze memorie ontlenen wij:
Dat op grond van de thans bekende gegevens is van een tendens tot ver
dere stijging van de vermoedelijke uitkomsten voor 1955 geen sprake, aldus
minister v. d. Kieft. Hij heeft dan ook reden, de juistheid van de verwachting,
dat het eindcijfer voor 1955 nog wel hoger zal uitvallen, te betwijfelen.
Voor een beoordeling van de vraag,
of de verdere ontwikkeling voor 1956 er
toe zal leiden, dat het Kabinet, het
welk na de verkiezingen van 1956 zal
optreden, een peil van de publieke uit
gaven zal vinden, dat op den duur toch
wel uiterst zorgelijk moet worden ge
acht is naar de mening van de Minister
niet slechts het totaal van de uitgaven
beslissend
Het hangt ook af van de verdere ont
wikkeling van het nationale inkomen.
De stelling dat de regering door de
wijze van presentatie an de begro-
tingsgegevens de ontwikkeling van de
Rijksfinanciën zou hebben versluierd,
moet de minister met kracht van de
hand wijzen.
De vraag, of de bezorgdheid over ile
stijging van de rijksuitgaven, die de
minister van Financien in de iMillioe.
nennota tot uiting heeft gebracht,
hem wel heeft gestimuleerd tot het
met kracht tegengaan daarvan, meent
de bewindsman bevestigend te moeten
beantwoorden.
Dat in het bijzonder de Minister van
Financien moet medewerken om de stij
ging van de Rijksuitgaven binnen rede
lijke grenzen te houden onderschrijft
hjj gaarne De minister heeft dan ook
naar zijn oordeel voldoende weerstand
geboden, wanneer goedkeuring werd ge
vraagd op zichzelf te accepteren uitga
ven, indien een verdere uitzetting van j
het budget niet met een goed financieel1
Het Koninklijk Paar maakte in Su
riname een tocht per korjaal op de
Surinamer ivier. De Koningin en de
Prins schepen zich in in het ranke
vaartuigje.
beleid te rijmen was Hij meent hier te
kunnen volstaan met te verwijzen naar
de ingediende begroting zelve, die naar
zijn oordeel niet geacht kan worden in
strijd te zijn met een behoedzaam fi
nancieel beleid
Naar aanleiding van de opmerking
in het voorlopig verslag, dat bezui
niging op overheidsuitgaven practisch
alleen in tijden van hoogconjunctuur
mogelijk is. meent de Minister te mo
gen stellen, dat de beantwoording
van de vraag, of bezuiniging op over
heidsuitgaven door het op meer
economische wijze vervullen van be
paalde, geven taken mogelijk is, z.l.
geheel los staat van de conjunctuur
fase. Naar zUn oordeel dient een be-
uiniging op overheidsuitgaven, wan-
leer deze mogelijk en verantwoord is.
teeds te worden gerealiseerd. Deze
gedachte heeft dan ook mede tot
richtsnoer gediend bij het opstellen I
van de ontwerp-begtoting voor 1956. I
Damkampioenschap
van Leiden
Vóór de aanvang van de vierde ronde
viel de beslissing in de liangpartij tus
sen Heemskerk en Mertcns. Aanvan
kelijk leek het of eerstgenoemde geen
schijn van kans meer had. Het bleek
echter dat, hoewel winst op andere
wijze wellicht mogelijk is geweest, tn
de gekozen variant op zeker moment
een dubbele dreiging mogelijk was,
door beiden tijdens het analyseren
overzien.
Hierop kwam de remise tenslotte tot
stand. Dit kostbare punt zou voor
Heemskerk wel eens de beslissing kun
nen brengen, daar hij thans mei zeven
punten de leiding heeft.
De partij tussen Hakemulder en
Heemskerk Lep positioneel op een las
tige stelling uit. Bij het beste sjiel was
er wellicht remise, doch Hakemulaer
nam een ongelukkige ruil met slagkeuze.
Op slaan naar achter volgde dam, op
naar voren een doorbraak. Zo was het
pleit na drie uur spelen beslist. Van der
Reek deed er minder lang over en koos
tegen Mertens een opsluiting die de
Roozenburgvariant inluidt, een speltype
dat hij nooit speelt. Waarschijnlijk daar
door volgde spoedig een fout zet, die hem
de party k06tte.
Van der Reyden, die een interessante
party met Van der Blom speelde, brak
af in een stand die waarschijnlijk remise
is.
Het programma dezer ronde verliep
enigszins anders daar de partijen Oli
vier—Van der Reyden, De JeuVan der
Blom en Van LeeuwenBrouwer moes
ten worden uitgesteld.
De uitslagen der vierde ronde zyn:
HoofdklasseHeemskerkHakemulder
2-0, Van der ReekMertens 0-2, Mer
tensHeemskerk 1-1.
le klasse: Van der PuttenM. van de
Kwartel, uitgest.. Belt—Van der Putten
afgebr. S. van de KwartelRedegeld af
gebroken.
2e klasse: BastiaanVerhoef, afgebr.,
De WekkerZeegers 2-0 De party tus
sen Bastiaan en Verhoef werd afgebro
ken in een voor Verhoef verloren stand.
De party in de le klasje tussen S. van
de Kwartel en Redegeld, staat voor de
laatste zeer moeilyk.
maar de overwinning van Oeke kwam
geen ogenblik in gevaar, evenmin als de
tweede plaats van Peter Uit het pe'.e-
ton kwam Morning Star (v. d. Wegen)
naar de derde plaats.
In de eerste ren werd Dream Star
door v. d Kraats gereden en voor de
zekere winnaar aangezien, waarnaar het
er inderdaad lange tyd uitzag. Grouwels
wist echter met een flitsende eindspurt
April's Flower ter overwinning te voe
ren. Baccarat (Delbrasslnne) werd 3de.
In de Chilo&a-prijs behield Beltima
een ronde lang de leiding, totdat Kori-
don met Rance in het zadel deze over
nam. Voor de tribune kwamen Silver
Slipper en Aquavit echter naast hem.
De leidende goudvos viel toen terug, en
in een energiek gereden finish bracht
Grouwels Aquavit als eerste langs de
eindpaal met gering verschil voor Sil
ver Slipper (Leenheer).
In de laatste ren nam Oarla een grote
voorsprong Maar in de laatste bocht
was haar kruit verschoten Phikita (Del-
brassinne) kwam als leidster het rechte
eind in en beschaamde ditmaal het ver
trouwen van haar vele aanhangers niet.
Het scheelde echter weinig of de felle
aanval van Rose des Vents (v. Deuren),
die wat hoog in het gewicht stond, had
succes gehad Op afstand werd Sneeuw
vlokje (Grouwels) derde.
De uitslagen lulden:
Nevada L-prijs: 1. Uranie (M. Vergay)
(1.31.3); 2. Umbra; 3 Utopie Tot w. 4 90,
pl 2 60, 4 40. gek 15 90, cov. 5 50
New Allegheny-prys: 1. Thundera (J.
Wagenaar). (1.31.9): 2. Royal Star; 3. Sli
ver Queen. Tot w 2.90. pl. 1 50. 11.30. 4.30,
gek. 17.60, cov 44.60.
Nico Matre-prys: 1. Queen G (J v. d.
Berg) (1.27.1); 2. Rhea. 3. Tiende van
Zora. Toto: w, 3.40, pl. 1 40. 1.60, 1.50. gek.
6 50 cov. 4.10,
Nlekle BH-prtjs: 1 Oeke (J. van Dooye
weerd) (1.28.6); 2, Peter Karnac. 3. Mor
ning Star. Toto: w. 11 60. pl. 2.80. 1,60,
2,20, gek. 26.80, cov. 6 00.
De rennen:
Cambral-prys: 1. April's Flower (A.
Grouwels); 2. Dream Star; 3. Baccarat.
Toto: w. 5.50. pl. 1.50. 1.20. gek. 3,60. cov.
3 80
Chllosa-prys: 1 Aquavit (A. Grouwels):
2. Silver Slipper; 3. Korldon Toto: w. 2.00.
pl. 1.20. 1.90. gek. 6.30, cov J} 10.
vlokje. Toto: w. 2 80 (stal), pl. 1,40. 1,50.
gek 4.70. cov. 3.20.
Totale omzet f. 48.531.50.
Sportsplinters
Het departement van Buitenlandse
Zaken te Manilla heeft aan het nationa
le Phihppynse voetbalelftal verboden
tegen de ploeg van de Chinese Volksre
publiek aan te treden. Het gold een wed
strijd in de voorronden van het Olym
pische voetbaltournooi te Melbourne.
In het Oosterpark te Groningen
werd een lichtwedstryd gespeeld tussen
het Groningse GVAV en Rapid Wenen.
De Oostenrykers wonnen met 3-1. Rust
stand eveneens 3-1.
In het Wembley-stadion te Londen
is in tegenwoordigheid van 60.000 toe
schouwers ter gelegenheid van het 75-
Jarig bestaan van de Ierse Voetbal Bond
de wedstryd gespeeld tussen Engeland
en Ierland De uitslag werd 3-0 voor de
Engelsen. By rust was de stand 0-0.
De ontmoeting HYC «Den Haag)
Preussen (Krefeld), welke gold als ope-
ningswedstryd voor het yshockeyseizoen
in Nederland. Is door de Hagenaars met
9-3 (5-1, 3-1, 2-1) gewonnen).