Kiew vertoont gezicht dan de een vriendelijker hoofdstad Moskou Twaalf steden in ons land met méér dan 1000 ongevallen per jaar Hindustani en Indonesiërs: een klein Azië in Suriname 94ste Jaargang Dinsdag 1 November 1955 Derde Blad No. 28667 Kerken in de Sovjet-Unie sterven een natuurlijke dood Doodmoe wordt men er van de propaganda VI In de Sovjet-Unie blijkt het beroep van liftboy gereserveerd te zijn voor bejaarde mannen. Ik had dit al geconstateerd in Moskou en in Kiew kon ik er weer kennis van nemen. Twee oude lieden, met zware hangsnorren, zitten ietwat onwezenlijk ter weerszijden van de lift in de hall van het Intourist-hotel. Zij grijnzen vriendelijk naar het groepje Nederlanders en putten zich uit in het bedenken van al die dingen, waardoor de gast bemerkt, dat hij welkom is. Het volk van de Oekraïne, waarvan ik op school leerde, dat het de graan schuur van Europa was, maakt een allerprettigste indruk. Het Sovjet-regime heeft de goedlachse Oekrainers nog niet kunnen omtoveren tot creaturen, uit wie elke individualiteit is verdwenen. Wat een verschil met de Moskovieten, die wel schoorvoetend tot enig contact met vreemdelingen bereid zijn, maar tot het leggen van zo'n contact nimmer het initiafief nemen. Hier in Kiew, waar een andere Intourist-deskundige ons opwacht, mag men dan wel enige gereserveerdheid bemerken, doch dan alleen bij mensen, die geen enkele vreemde taal spraken. Ongeveer 750 km ten Zuid- Westen van Moskou ligt de hoofdstad der Oekraïne. Kiew. Onze speciale verslaggever be zocht deze stad. die in de laatste oorlog zwaar heeft ge leden. doch in een verrassend snel tempo werd herbouwd. In het bijzonder werd hij ge troffen door een kerkdienst, die werd bijgewoond door een klein groepje, armzalige mensen, dat ondanks alles blijft geloven aan een macht die groter is dan die van Lenin en Stalin. Voor de tweede maal tijdens mijn Rus- land-trip maak ik kennis met het inte rieur van een Intourist-hotel. Dezelfde pompeuze meubelstukken als in het Moskouse „Savoye". De datum van fa bricage moet in de buurt van 1900 heb ben gelegen. Trouwens mijn indruk is wel, dat de Russische meubel-industrie een vrij kwijnend bestaan moet hebben. In de door mij bezochte steden heb ik nergens een meubelwinkel ontdekt; wel zaken, die tweedehandse tafels en stoe len verkochten. HET sanitair heeft met moeite de tand des tjjds doorstaan. Dê brui ne roeststrepen in het bad bewij zen, dat er heel wat liters water uit de kranen zijn gestroomd. Men neemt in de Sovjet-Unie heel veel voor lief, dus ook het oud-modlsche sanitair en de verweerde spiegel boven de wastafel. Omdat alles in het Rusland van van daag van een uniform karakter moet zijn, hangen er in het sombere vertrek weer de blauwe pluche gordijnen en zijn de bedden op dezelfde wijze in de alkoof geplaatst. Mijn maaltijden zou ik later weer nuttigen van de witte oordjes, versierd met blauwe bloempjes en een gouden randje, een ontwerp ken nelijk van „Intourist". Naar dit ontwerp Sijn duizenden bordjes in de Intourist- labriek vervaardigd. Het restaurant is sober Ingericht. In iet verlengde van de zaal zijn tegen de wand enkele „nissen" gebouwd, die met jluche gordijnen kunnen worden afge sloten. Wanneer men met z"n vieren in to'n kamertje van minimale afmetingen rond het tafeltje plaats neemt, is het voi De zin van deze chambres séparées heb ik niet kunnen vatten. Zij zouden onge twijfeld hogelijk geapprecieerd kunnen worden door lieden, die zich op vrijers voet bevinden, maar er wordt in de 3ovJet-Unie niet geminnekoosd, zeker liet in openbare gelegenheden, waartoe lok een restaurant behoort. Wel wordt er ln de nissen schielijk wodka gedronken, met als resultaat, dnt k er enkelen hun roes heb zien zitten ïitslapen. Drankmisbruik is een veel voorkomend euvel in de Sovjet-Staat. Aan het recept, dat te onzent bekend s, en voorschrijft iedere dag slechts één glaasje te nuttigen, geeft geen enkele Rus gevolg niet alleen, omdat hij het liet kent, maar ook vanwege het feit,, lat hij het toegemeten maximum ontoe- •eikend acht. Wodka kan héél veel van de grauw- ïeid en hardheid van het leven in de 5ovjet-Unie wegnemen. Misschien is het >p grond daarvan dat geen polltie-agent sich om de dTonken man bekommert en er alleen voor zorg draagt, dat zo'n eeschonkene geen belemmering voor iet voetgangers- en rij verkeer vormt. r r IEW heeft harde slagen tijdens We. reldoorlog II te incasseren gekre- gen. In een fantastisch snel tempo is de stad weer opgebouwd. Zo vindt men langs de hoofdstraat tal van nieuwe, hoog opgetrokken gebouwen, die ais moderne huurkazernes zijn In gericht, of als zetel dienen voor het lands- en stadsbestuur. Verhoudingsgewijs zag ik in Kiew meer auto's rijden dan in Moskou. De chauffeurs, die .uid claxonnerend hun weg zoeken, hebben nog minder res pect voor de voetgangers, dan hun Nederlandse collega's. Het oversteken van de brede straten vereist grote op. lettendhcid; toch heb ik geen ongeluk zien gebeuren. Van een der vele hoge heuvels, die £iew omringen, af heb ik een prachtig [ezicht op de Dnjepr, de machtige Langs de hoofdstraat ziet men tal van grote gebouwen. Zij dateren uit de na-oorlogse jaren; rechts het grote Staats-magazijn. een getrouwe kopie van het Moskouse warenhuis GOEM stroom, die voor de Oekraïne van een zo vitaal belang is. Twee enorme brug- gen verbinden de linker- met de rech teroever. Rechts van mij. zie ik het be roemde klooster van Kiew. Mij is ver teld. dat zich in de heuvels, waarop het klooster is gebouwd, lange gangen be vinden, die schrijnen bevatten met de Grieks-Orthodoxe kerk uit lang vervlo gen eeuwen. Het liefelijke karakter van dit pano rama. zou volmaakt zijn als de stilce niet verstoord zou worden door de hese stemmen, welke uit de luidsprekers klin ken. Een stortvloed van propaganda wordt over mijn hoofd uitgestort. Het vreemde is, dat niemand er naar luis tert, ondanks het feit, dat de Intourls:- gids mij vertelt, dat het interessant is, wat er wordt geschreeuwd. Doch ook hij blijkt geen behoefte te hebben aan de informaties, waaraan geen eind komt. Geen mens trouwens in deze idyl lische omgeving Het nut van het aan brengen van luidsprekers in de parken of in de straten van Kiew is mij nogal zinloos voorgekomen, want de stemmen die er uit klinken laten een ieder vol komen onberoerd. KIEW heeft enkele prachtige kathe dralen. De ingang van een ervan is op slechts enkele meters gelegen van het gebouw der communistiscne partij. De kerk was hermetisch gesloten, de deuren van het partijgebouw stonden wijd open. Een hoge brede trap voert naar een der bedehuizen, dat m gebruik is bij de Grieks-Orthodoxe gemeente. Op het bordes staan drie armzalige figuren, twee schamel geklede oude vrouwen, een in lompen gehulde oude man. Het zijn bedelaars. Hun aanwezigheid verrast ook onze Intourist-gids, die in Moskou met enige bravour had verteld, dat er in de Sov jet-Unie geen werkelijke armlastigen zijn. Een ieder, zo had zij mij verteld, die niet meer tot werken in staat is. krijgt Staatspensioen. Het uit te keren bedrag is voor een ieder toereikend. De bedelaars, die ik hier in Kiew zie en een week later in Leningrad, maken deze mededeling niet bepaald betrouw baar. Als ik de bedelende vrouw een roebel in de hand druk en reeds met iets, dat op een zegen lijkt, ben beloond, vraagt de gids het geld aan het vrouwtje terug en stelt het mij weer ter hand. .Deze mensen bedelen voor de kerk", zegt zij „dat kunt U in een offerblok doen." .Krijgt de kerk dan geen geld?" „O Yes". In ruil voor een nieuwe zegewens heb ik de roebel toch maar weer, zij het stiekum, in de hand van de bedelares gedrukt. Misschien heeft zij het wel voor mij in het offerblok gedeponeerd Socialisten in Zwitserland nu de grootste partij De Socialistische party in Zwitser land heeft bü de algemene verkiezingen van Zondag drie zetels gewonnen. Het wordt de grootste fractie in de Natio nale Raad. De socialisten boekten hun overwinningen in Ziirich, Bazel en Bern. De partyen van centrum en rechts behaalden de overwinning in de meeste andere kantons en zullen vermoedeiyk de Nationale Raad blijven beheersen. In Zürich verloren de Communisten een van de vijf zetels in de Nationale Raad. De opkomst was, naar men gelooft, minder dan 60 procent van het alleen uit mannen bestaande kiezerscorps. WEDEROM tot merkbare sing van de gids. wordt c verras een godsdienst oefening ln de kerk gehouden. Dat maakt het onmogeUjk een uitvoerige toelichting te geven op de schatten aan ikonen, die de kerk ryk is. presenteerd. In een hoek staat voor een klein altaar, de priester. Zyn soutane is groezelig Dat vergeet'ik als ik de twin tig mensen bekijk, die de kerk vullen. Bejaarde vrouwen, dito mannen, die vol overgave de gebeden van de priester meeprevelen. De taal kan ik niet ver staan, maar zij moet getuigen van een macht, welke krachtiger is dan die van een aardse Naast my valt een man op de gTond, die hy hartstochtelijk kust. Een vrouw ligt vol devotie geknield voor de beelte nis van Maria. Zy huilt hartstochtelyk en slaat onophoudelijk een kruis. De priester heft met zware stem een lied aan. Allen knielen nu en zingen met be vende stem het lied na. Nooit te voren zag ik in een kerk een armzaliger groepje mensen bijeen, dan hier in Kiew Als ik buiten sta en onze leidster mee deel. dat deze kerkdienst, ondanks het feit. dat ik er niets van heb begrepen, grote indruk op my heeft gemaakt, dan kryg ik ten antwoord: „Deze mensen kunnen zich moeiiyk aan het nieuwe aanpassen IK beaam dit ten volle. Want in de Sovjet-Unie is er slechts plaats voor één verering en dat is die voor de leer der bolsjewisten. De Sovjet- machthebbers zullen de nog bestaan de kerken geen stroobreed in de weg leggen. Want die kerken zullen een natuurlijke dood sterven, omdat de jeugd, dag in dag uit, volgepompt wordt met de ideologiën van Lenin en Stalin. De luidsprekers brallen de commu nistische leuzen door de straten van Kiew. Doodmoe wordt men er van. Geluk kig voor de Russen, dat er wodka is. (Ingez. Med.-Adv.) Leiden van achtste op zevende plaats Het aantal plaatsen in ons land. waar per jaar meer dan 1000 verkeersonge lukken gebeuren, is in 1954 met één toegenomen cn bedraagt thans 12. Dezelfde steden, die ook in 1953 op deze lijst voorkwamen, namclyk Amsterdam. Rotter dam, 's Gravcnhage, Utrecht, Groningen, Eindhoven, Haarlem. LEIDEN, Arnhem, Tilburg, Schiedam staan ook op de ongevallenliist van 1954. Hieraan is ais twaalfde plaats in het afgelopen jaar toegevoegd Apeldoorn. Op één uitzondering na is de volgorde van de plaatsen in 1954 gelyk aan die in 1953 Alleen Eindhoven boekte in zoverre succes, dat deze plaats met 1316 ongelukken m 1953 en met 1286 onge lukken in 1954 van de zesde plaats in 1953 daalde tot de negende plaats in v -v ihuiiiicu UCUCUC1I, U1C JJJCb 111 UC I 'II i stoffelyke resten van priesters der eerste plaats als museum wordt ge- I z'Ch bevinden. Gezicht op de benedenstad van waar de grote industrieën Koninklijk Paar zag vandaag: Tienduizenden Rijksgenoten in het Com meivijne-district Van onze Reisredacteur) Alkmaar, een korte blik op de Koninklijke route van vandaag Alkmaar, Leliendaal, Marienburg, Nieuw Amsterdam, Meerzorg, Smalkalden wekt zoveel Nederlandse associaties, dat men nauwelijks zou vermoeden langs die route duizenden Hindustani en Indonesiërs te vinden. Nochtans is dat zo, want het bezoek aan twee weeshuizen van de Evangelische Broedergemeente en de suikerplantage van de Ned. Handelmaatschappij in Mariënburg geldt in de eerste plaats een gebied, het Commewijne-district, waarin tienduizenden onzer Rijksgenoten van Aziatische afkomst zich gevestigd hebben om hun kleine landbouw te bedrijven. Deze streek met zyn stoffige weg getjes. waarlangs de ranke Koningspal- men staan, met eenvoudige houten huis jes, opgefleurd door de fel-rode hibis cus, modderige slootjes, waarin kleine bruine jongetjes op kwie-kwie vissen, natte velden onder de hete tropenzon, herinnert 6terk aan Indonesië. Want op de velden werkt de kleine „tani". de Ja vaanse boer en over het smalle weg getje gaat in deinende gang een tengere gestalte in sarong en kabaja, zyn vrouw Een paar velden verderop ploegt een Hindustaan zyn stukje grond waaraan hy met de stille spaarzaamheid van een volk, dat het leven nooit cadeau heeft gekregen, niet alleen het dageiyks be staan ontrukt, maar ook nog beetje by beetje het kapitaaltje byeengaart, dat zijn droom van kleine zelfstandigheid moet verwezeniyken. Ondanks propaganda Vierenzeventigduizend Hindustani en veertigduizend Indonesiërs vormen thans de agrarische ruggegraat van Suriname, want 80 van deze Aziatische bevol kingsgroep neemt vrijwel kleine landbouw (vooral rijst heilige afkeer had bezorgd van de land bouw, d'ie bovendien bU haar levendig, naar bulten gekeerd karakter slecht paste, daar zyn de afstammelingen van de contract-koelies na het verwelken van de plantage-landbouw op kleine ak kers het handwerk by uitstek van de geduldige Aziaat gaan uitoefenen. Contract-koelies: het woord wekt her inneringen aan een harde tyd. De sla vernij werd in 1863 afgeschaft, maar de Hindustani, door rbnselaars met gou den voorspiegelingen uit Brits-Indië weggelokt en onder ellendige omstandig heden naar Suriname verscheept, had den het aanvankelyk nauwelijks beter dan de slaven en ook de stille, gewil lige Javanen hebben het hard te" ver duren gehad. De energieke Hindustaan zag na afloop van zijn vijf-jarig coh- tract. daarbij gesteund door het Gou- 1 wel eemakkeiyk en steeds verdere \er- vernement. meestal wel kans om vrfj spreiding van het Nederlands als voer- snel een eigen bestaan op te bouwen taal maakt de contacten soepeler Maar Hun zoons oefenen soms reeds vrye en 1 dat dit probleem niet onderschat mag ambteiyke beroepen uit Het heeft ech- worden, wordt mede bewezen door het nieuw land moesten starten i.. te willen ontkennen, dat een °Toot deel van hen nog steeds gevaariyk dichtby de grens van het bestaansminimum leeft, zal zelfs de sentimenteel aange legde één belangryk punt moeten erken nen: zowel Javaan als Hindustaan heb ben het door de bank genomen beter dan hun volksgenoten in Indonesië of India. De Hindustani hebben er nooit over pcinsd naar het moederland terug te keren cn zelfs de yverigste propagan da na de Indonesische onafhankelijk heid heeft niet meer dan duizend Ja vanen naar de nieuwe Republiek terug gebracht. Wel hebben de Indonesiërs in die tyd ongetwijfeld uit emotio nele overwegingen in overgrote meerderheid de Indonesische nationa liteit gekozen, waarmee zij uiteraard hun politieke rechten verspeelden. Dank /.ij de wet-Donker is echter de mogelijkheid tot snelle her-naturali satie geopend, een mogelijkheid waar van reeds meer dan de helft der Indo nesiërs gebruik heeft gemaakt. Economische ontsluiting? Naast alles wat de Aziaten, thans de grootste bevolkingsgroep in Suriname, tot de welvaart van het land bydragen, ligt in hun aanwezigheid toch een pro bleem opgesloten Zój blijven grotendeels een groep apart, vooral de landeiyke be volking Niemand zal hun het recht be twisten hun eigen godsdiensten, Hin doeïsme en Islam, hun eigen talen, Hindi en Javaans, en hun eigen cultuur te handhaven. Maar daarnaast kan een zekere mate van assimilatie ,van Suri- namer-ssyn. als noodzakelijk worden ge steld. De Creolen, die zich niet. zonder reden als de Surinamers by uitstek zien, slaan de snelle groei van de Hindustaan- se groep niet zonder beduchtheid gade. In hoeverre er erond voor die bezorgd heid is. laat zich moeiiyk bepalen, de verstedelijkte Hindustani assimileren Stroomlijntreinstellen als stoptreinen Met de wintcrdienstregeling zyn de Nederlandse Spoorwegen begonnen de stroomlynde treinstellen op de lange afstand te vervangen door treinen, die zijn samengesteld uit doorgangsrijtui gen, die worden getrokken door een electrische locomotief. Het vrykomende gestroomlynde ma terieel zal op een aantal baanvakken de zonder dienst als stoptrein gaan overnemen van het z.g.n. „electrische buffermaterieel" Dit materieel dat nu b.v. nog tussen Amsterdam en Amersfoort wordt ge bruikt voor de stoptreinen, zal enkele nieuwe bestemmingen krygen. Nagenoeg alle aanhangrytulgen en een aantal motorrytuigen, waaruit de motor zal worden weggenomen, zullen getrokken door electrische locomotieven worden bestemd voor byzonder ver voer. onder meer voor het militair ver voer in de weekeinden. De rytuigen zul len blauw worden geschilderd, de nieu we kleur van al het getrokken mate rieel. 1954. Haarlem. Leiden cn Arnhem stegen daardoor in 1951. loen zij resp. zevende, achtste en negende stonden, één plaats. In totaal kwamen in 1954 in deze 12 steden 56 271 verkeersongevallen voor. waarvan het hoogste aantal 16.5461 in Amsterdam en het laagste aantal (1037) uiteraard in Apeldoorn. Behalve in Eind hoven is het aantal verkeersongevallen in al deze plaatsen aanzienlijk toege nomen. Vooral de toeneming in Utrecht springt in het oog, namelijk van 2322 in 1953 tot 3365 in 1954, doch daarbij dient rekening te worden gehouden met het feit, dat het grondgebied van de ge meente Utrecht door annexatie in het laatstgenoemde Jaar groter was dan in 1953. De aantallen ongevallen in Rotterdam en Den Haag waren ln. 1953 resp. 13.122 en 8 534 en in 1954 resp. 14.958 en 9.738. Hieruit blykt. dat de toeneming van het aantal verkeersongevallen in Rotterdam groter is dan in Den Haag. Het verschil tussen deze steden in 1953 bedroeg na- melyk 4588. In 1954 gebeurden evenwel ln Rotterdam 5220 meer ongelukken dan ln Den Haag. Toezicht zaken van de Munt NIEUWE REGELING. Bij de Tweede Kamer Is Ingediend een wetsontwerp houdende „bepalingen omtrent het toezicht op en de zorg voor de zaken van de Munt". De voornaamste wyzlging. die het wetsontwerp ln de thans bestaande re geling beoogt te brengen, ls de ophef fing van de Commissie voor het Munt wezen, welke de taak had periodiek een aantal aan 'sRyks Munt vervaardigde Nederlandse munten te onderzoeken op gewicht en gehalte. Het ontwerp stelt nu voor dit onderzoek voor de niet uit edel metaal geslagen munten achter wege te laten en te volstaan met de interne contróle door de deskundigen van 's Ryks munt. Alleen ten aanzien van de munten van edel metaal, (de Gouden Dukaat, de ryksdaaider en de gulden) wordt voorgesteld de externe contróle te handhaven en deze ln plaats van aan de Commissie voor het Muntwezen op te dragen aan een niet tot de dienst van 's Rijks Munt beho rende deskundige. Twee incasseerders van de Centrale Arbeidersverzekeringsbank in de Oude Boter ingestraat te Groningen zyn spoorloos verdwenen. De Groninger po litie zoekt hun verbiyfplaats omdat ze verdacht worden van verduistering. De door hen geinde gelden, ieder ongeveer f. 1000 zyn de vorige week Vrydag niet afgedragen. Beiden zijn in het bezit van een paspoort. Voorts zal een aantal motorrytuigen van dit electrische buffermaterieel wor den ingericht voor het postvervoer en tenslotte zullen er enkele worden toege voegd aan het dlenstmaterleel van de NB. Waardering voor Vluchtelingenhulp Frans Kooiman Memorial Fund te Genève ter lang geduurd eer er tekenen kwa men dat een deel der Indonesiërs zich aan de pauperstatus begon te ontwor- stelen, zy hebben zich thans de reputa- gehele tie verworven ln land- en mynbouw citrus) Suriname's betrouwbaarste arbeiders te voor haar rekening. Waar de Creoolse zijn. bevolking grotendeels naar de stad ls ge- Zonder te willen afdingen op de han- trokken, omdat de slaventyd haar een 1 dicaps waaronder de Aziaten in het feit dat de politieke scheidslynen Hindustani hebben zich aaneengesloten in de Verenigde Hindustaanse party en de Indonesiërs in de Kaoem tani Per- satoean Indonesia goeddeels lanes de radicale grenzen lopen Mogelijk zal een energieke economische ontsluiting van het land tot het wegsl ijpen van deze tegenstellingen bydragen. Russische houding ten goede (Van onze Haagse redacteur} „Wat betTeft de financiële vooruit zichten van de vluchtelingenzorg ben ik nauwelijks minder pessimistisch ge stemd dan het vorig jaar. Van dc vrij willige bijdragen der regeringen, die dit jaar een totaal-bedrag van 4.2 mil- lioen dollar zouden uitmaken, is mini de_ helft binnengekomen. Dat wy toch driekwart van ons jaarprogramma konden uitvoeren, danken wy dan ook aan de opbrengst van de „Een uur voor een toekomst"-actie in Nederland die een milliocn dollar in het laatje bracht". Dit heeft de V.N.-Hoge Commissaris voor de vluchtelingen, mr G. J. van Heuven Goedhart, gistermiddag op een persconferentie te Den Haag ver klaard. Dat de particuliere giften nog steeds een onmisbare aanvulling vormen van de regerlngsbydragen. blykt ook uit ae waardering waarmee de Hoge Commis saris sprak over de oprichting van het „Frans Kooiman Memorial Fund" te Genève, dat nu reeds ruim f. 8000 voor de Vluchtelingenhulp op individuele ba sis heeft byeengebracht. Dit fonds is gesticht ter nagedachtenis van de Ne derlandse predikant F. Koolman, die na de oorlog al zyn krachten heeft ingezet voor de vluchtelingenhulp. De heer Van Heuven Goedhart gaf een uitvoerig overzicht van de werk zaamheden der VN-Assemblée op het gebied van de vluchtelingenhulp. Wat hem daarby byzonder was opgevallen, was de kentering - of beter: de wyziging - in de houding van de Russen. De Sovjet-Unie had vóór Genève steeds een volstrekt negatieve houding aangenomen ten aanzien van het vluchtelingenvraagstuk, maar hierin is nu toch wel een verandering te be speuren. Zeker, het Kremlin bljjft de repatriëring van de vluchtelingen nog steeds zien als de oplossing van het gehele probleem, maar het staat aan dc andere kant toch niet meer 7.0 af wijzend tegenover de beslissingen van de meerderheid, zoals ook de stemming in de Assemblee heeft laten zien. Het hoofdprobleem biyft echter de vrijwillige repatriëring waaraan de heer Van Heuven Goedhart - zeer terecht - blijft vasthouden. „Ik bepaal de toe komst van een vluchteling niet", zo zei de Hoge Commissaris", maar ik re gistreer haar alleen. De lange gesprekken, die ik met de Russische onderminister van Buiten landse Zaken, Koesnetrjof. heb gevoerd, hebben dit misverstand niet uit de weg kunnen ruimen. Ik kan Reen enkele vluchteling, die naar zyn land van her komst terug wil gaan. moeliykheden in de weg leggen, maar het is evenmin mijn taak hen daartoe aan te moedi gen".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1955 | | pagina 7