da., ko.
dakota
Radio Philharmoniseh Sextet
op eerste Toonkunstcoiicert
Gouverneur van Nieuw Guinea woonde in Leiden
promotie bij
Leidse Jeugd Olympiade 1956
Sociale zorg voor minder-validen
De Wajang golek in West-Java
94ste Jaargang
Donderdag 27 October 1955
Tweede Blad No. 28663
Verving Weens Octet op verrassende wijze
Géén man en géén macht kon het door „Toonkunst" geëngageerde Weena
Octet tegenhouden. Het móest persé gisteravond in Wenen zijn, in verband met
de Burgtheater-festiviteiten en zo stond het bestuur voor „overmacht".
Gelukkig zijn er ook superieure Nederlandse ensembles gelijk het juist 10 jaar
bestaande „Radio Philharmoniseh Sextet", dat sinds lang in binnen- en buiten
land successen oogst en zelfs de eer te beurt viel in het kader van het Holland
Festival te mogen optreden.
Zo bevond men zich onverwacht tóch in goed. zelfs uitnemend gezelschap, zo
el 's middags als 's avonds: de eerste maal uitsluitend voor de schooljeugd -
lelfs het podium totaal bezet! -, de tweede maal voor ouderen èn jeugd.
Dat hier vijf uitnemende blazers, t.w.
Adriaan Bonsel (fluit), Sam Zilverberg
(hobo), Jos. D'hondt (klarinet), Anton
Doomermk (fagot) en Kees Versney
ihoorn) in gevoelige samenwerking met
de stimulerende pianist Herman Kruyt,
die zich 's middags tevens als een le-
rendig. kundig en pakkend paedagoog
ontpopte, aan het woord waren, daarvan
oeeft men overvloedig kunnen kennis
nemen.
Zo vergat men al heel spoedig de
■anvankehjke teleurstelling over het
regbigven der Weners, aan wie zo on
erge telg ke herinneringen verbonden
Ün
Nederlanders mogen er echter óók
jin: dit sextet kan gerust gerangschikt
lorden tot de meest vooraanstaande
i'.aasensembles, niet slechts door de ge-
ipenbaarde excellente techniek, maar
10k door de fijnzinnige, veelal ongewone
clankencombinaties, met distinctie en
:harme passend in de intieme kamer-
nuziekstijl.
Het onderscheidt zich door een perfec-
e team-geest en een gelukkige team-ar -
ieid. Stijlopvatting noch precisie laten
ets te wensen over.
Een der eigenschappen van dit ensem-
ile is tevens, dat het doet kennis maken
iet door de leden zelf ontdekte, tot nu
oe onbekende composities. Een voor-
leeld daarvan is het gisteravond ge
peelde en door Herman Kruyt in de bi-
iliotheek van de Weense „Gesellschaft
ur Musikfreunde" gevonden Kwintet
n D gr, t. op. 54 van de Mannheimer
"ranz Danzi (1763—1826), dat zeker de
noeite loonde.
Het Andante is welhaast van Schu-
lertiaanse allure, naar de geest werd
:et sprankelend en luchtig vertolkt,
'rouwens: dit is een der opvallende ei-
enschappen van dit ensemble: de sub-
iele luchtigheid van zijn blaastechniek.
leker een inslaande „première" in de
oncertzaal!
Een trouvaille waren de oud-Holland-
e dansen uit het door Tielman Susato
ntgegeven „Antwerps Liedboeck", in
11e eenvoud brillant gereproduceerd.
Een charmante Suite van Rameau,
orspronkelijk door Sem Dresden voor
iet Concertgebouwsextet met inzicht be-
:erkt, het interessante, logisch en ge-
omprimeerd geconcipieerde Sextet van
Fillem Pijper (1923), zich onderschei
end door een frappante polyrhythmiek
Ier nadere kennismaking hadden wij
et graag nóg eens gehoord) en het
Prof. dr Garmt Stuiveling
over gevaarlijk Humanisme
HUM. VERBOND BESTAAT IN
FEBRUARI 10 JAAR
I Het Humanistisch Verbond bestaat in
ebruari a.s. 10 jaar. De voorbereidin-
en voor de feestelijke herdenking van
it feit z(jn ook in Leiden reeds in volle
mg. Tot deze voorbereidingen behoor-
e ook de gisteravond in het Logege-
iuw aan de Steenschuur door prof. dr
hrmt Stuiveling uitgesproken propa-
indarede. Als onderwerp had prof.
:uiveling gekozen „Het gevaarlijke Hu-
anisme". HU begon met er op te wij-
in. dat het Humanisme, dat in de af-
rlopen 10 jaar toch heeft bewezen le-
ms vatbaar held te hebben, vooral door
rthodoxe Protestanten en R. Katho-
?ken als een uiterst gevaarlgke zaak
ordt beschouwd. Men noemt het in
mmige kringen zelfs een gevaar voor
i geestelijke volksgezondheid. Dit ge-
lar wordt bovendien zoals uit enkele
ilzinnen uit de Vastenbrief van het
sschoppelgk Mandement blijkt dik-
ijls in één punt toegespitst. Er zou geen
oraal, geen menselijke zekerheid kun-
n bestaan zonder een geloof in God
daarom zien de geestelijke leiders van
n groot, gedeelte van ons volk in het
unanisme. dat op zijn beurt een ge-
ar ziet in het opleggen van dogma's,
n zeer groot onheil. In het Zuiden van
s land wordt het Humanisme te vuur
te zwaard bestreden en verzoeken
subsidies, zo die in verband staan
Humanistisch georienteerde orga-
satles, worden zelfs in geheel Neder-
■1 ook in Den Haag afgewezen.
enige oorzaak noemde prof. Stuive-
ig de vele misverstanden, die over het
:manisme heersen. Volgens een Or-
xiox-Protestant of een R. Katholiek
*t de 'samenhang tussen geweten en
loof in de practijk blijken, doch in
ze zelfde praktijk kan een Humanist
ter niet meer verweten worden dan
nand. die een andere levensovertui-
:g is toegedaan. Prof. Stuiveling
erlegde met enkele voorbeelden de
sung als zou een Humanist op het
nt van practische zedelijkheid achter
san bij een godvrezend mens. Het
ananisme kan een levensbeschouwing,
gaande van bepaalde vaststaande
sddelijke openbaringen, niet aanvaar-
doch het tracht wel een levens
wereldbeschouwing op te bouwen,
arbij het vooral op de persoonlijke
rantwoordelijkheid aankomt. Een Hu-
inist gelooft niet in absolute waar
den. ook niet op grond van een niet-
snselijke openbaring HU ziet juist in
eeuwige zoeken van de denkende
ns in het niet-weten het meest
ardevolle van het menselUke bewust-
3. Dit eeuwige zoeken kan de samen-
ing geen schade berokkenen, zo ver
fde prof. Stuiveling. Bovendien eer-
sdtgt een Humanist de eerlijke over
ging van een medemens, ook al is die
irtuiging de zijne niet. Prof. Stuive-
betreurde het ten zeerste, dat van
'rheidswege zo weinig of geheel geen
iflacht wordt geschonken aan de
nsen van het Humanistisch Verbond
pleitte o.m. voor erkenning in leger
vloot, alsmede in de DU W-kampen,
duidelijke wijze lichtte hU dit pro-
?m toe. Met nadruk verklaarde prof.
üveling tenslotte, dat er aan het Hu-
nisirte in het geheel geen gevaren
tonden zijn
"a deze inleiding was er gelegenheid
het stellen van vragen. De bijeen-
nst stond onder leiding van de
'rzitter van de afdeling Leiden van
Humanistisch Verbond dr H. Blote,
de pauze werden nog enige huishou-
ijke zaken o.m. betrekking hebbend
de a.s. Jubileumviering afgehan-
Kwlntet in Es gr. t. K.V. 452 (van 1781),
waarover Mozart zelf in zijn brieven
schreef, ervan overtuigd te zun dat dit
het beste was, wat hij tot dan toe ge
schreven had 'het werk is dan ook bU-
zonder de moeite waard!), completeer
den het programma, dat, PUper uitge
zonderd. generlei pioblcmen had gesteld.
Een verrukkelijk geblazen Menuet van
Danzi beloonde als extra het opgetogen
applaus.
's Middags kregen - zéér juist gezien -
alle concertgevers gelegenheid tot so
listisch optreden- zo de fluitist in De-
bussy's dromerige herderszang Syrinx,
de hoboïst in een gracieus Menuet van
Kronke, de klarinettist in Ravel's „Pièce
en forme d'Habanera" (speciale noot
van goedkeuring!), de fagottist in een
pétillant Scherzo van Weissenborn, dat
grote hilariteit verwekte en de hoornist
in Glazoenoff's romantische Rêverie.
De jeugd kent de instrumenten nu wel
op z'n duimpje. Prachtig opvoedkundig
werk!
De fluittist Adriaan Bonsel is een
componist, wiens talent aandacht ver
dient. 'hij won oa. de Amsterdamse
compositieprijs van 1947). Van hem
hoorden we enkele beminnelijke karak
teristieken voor blaaskwintet. waarin
alle instrumenten één voor één hun
beste beentje voorzetten en elkaar ten
slotte m een rondedans omstrengelen
met Bruintje Beer - pruttelende fagot -
voorop. Raak en illustratief weergege
ven; er heerste gespannen aandacht.
Jammer, dat 's .avonds - naar ons ter
ore kwam - een groepje jongeren ach
terin de zaal door te weinig concentra
tie de ouderen hinderden. Dat kan on
mogelijk geduld worden, anders, zo zou-
LEIDSE POSTZEGEL
VERZAMELAARS BIJEEN.
Ondanks de slechte weersgesteldheid
mocht gisteravond de Vereniging van
Postzegelverzamelaars, bUeen in „De
Kleine Burcht", zich verheugen in een
flinke belangstelling. De voorzitter,
heer D. J. Meiboom, sprak daarover zUn
gTote voldoening uit.
Nadat de voorzitter enige huishoude
lijke zaken en philatilistlsch nieuws de
revue had laten passeren, gaf hü een
kort resumé van de onlangs gehouden
bondsvergadering. Dit is een goed ge
slaagde bijeenkomst geweest, waar veel
te leren viel. Onder andere werden de
statuten en het huishoudelijk reglement
na ampele besprekingen goedgekeurd.
DaarbU is komen vast te staan, dat de
resp. afdelingen jaarlijks 10 cent per
lid bij de bestaande contributie moeten
bijdragen. Bij de bespreking, waar de
a.s. bondsvergaderingen zouden worden
gehouden, deed de Leidse voorzitter een
verzoek aan het hoofdbestuur, om. al is
de tUd nog wat ver, Leiden in de ge
legenheid te stellen in 1960 de bonds
vergadering te doen verzorgen, waaraan
dan. zoals meestal gebruikelijk is. een
grote postzegeltentoonstelling verbon
den wordt. De aanwezigen konden zich
bü dit voorstel volkomen aansluiten en
waren gaarne bereid om als het zover
was. hun volle medewerking te verle
nen. In de eerstvolgende vergadering
zal de heer Hedeman spreken over: a.
Het opzetten van een verzameling; b.
Een mooie collectie voor een kleine
beurs, en welk genoegen schenkt mij
mijn verzameling?
Na de gebruikelijke verloting en de
rondvraag werd de bUeenkomst ge
sloten.
NED. BIJBELGENOOTSCHAP
Maandagavond om 8 uur organiseert
de plaatelgke afdeling van het Ned. BU-
belgenootschap in de Herv. Kerk een
samenkomst ter gelegenheid van Her
vormingsdag.
Ds M. den Boer zal spreken over „De
Bijbel door de Reformatie hervonden"
en ds S. Saraber over: „Wat doen we
nu met die Bijbel?"
De zangvereniging „Zang zg onze
leus" verleent medewerking Na afloop
houdt de afdeling van het N.B G. jaar
vergadering.
den we zeggen, geen „kinderen" meer
op het avondconcert!
Het Sextet heeft hier een sterke in
druk gemaakt, de Weners verrassend
goed geremplaceerd.
Jammer, dat na afloop de bestelde ex
tratram wegens storing verstek liet gaan
Vele Oegstgeestenaren kregen toen een
nat en kil besluit, na een verwarmende
avond.
H.
Programma valt vrijwel
geheel in Kerstvacantie
Uit Parijs kwam een dezer dagen een
brief bg de ploegleider van de kleinste
ploeg van de Leidse Jeugd Olympiade
'Stille Rijn en omgeving) binnen. Een
jongeman uit Leiden, die zgn vacantie
buurten moet aangesloten zgn. Deze
individuele deelnemers kunnen zich
schriftelijk aanmelden bU Fr. Gerritsen,
Nieuwe Beestenmarkt 2a. Bovendien is
er a.s. Dinsdag van 78 uur gelegen
heid om zich op te geven bij het adres
Nieuwe Beestenmarkt 5. Voor inschrg-
vers. die het inleggeld bg zich hebben,
zijn dan ook de deelnemerskaarten ver
in Frankrijk doorbrengt, schreef„Denk krijgbaar. Vóór l November kan men
er om. dat je mg ook opgeeft voor de zich ook opgeven bij de adressen, waar
Leidse Jeugd Olympiade. Het inleggeld i één van de keurig uitgevoerde raam-
Ia —ml Alfn— tinA. Ka* -li* ai..i
schiet je wel even voor." Met
nieuwtje was deze ploegleider op de
laatste werkbgeenkomst van het Jon
genscomité der Leidse Jeugd Olympiade
veteraan „de held van de dag Aanmel
dingen uit Den Haag. Warmond en
Oegstgeest verzonken daarbij in 't niet.
Nog steeds gaat de organisatie van
de winterspelen in de goede richting.
Op één spel na zUn de winterspelen
nu onder dak. De verwachting is, dat
vóór volgende week het gehele pro
gramma in kannen en kruiken is.
Op 1 November komen alle ploeglei
ders nogmaals bg elkaar om het aantal
deelnemers aan deze Olympiade
vermoedelijk komt men over de 300
te tellen.
Aangezien er enig misverstand heerst
over de deelneming, kan nog worden
medegedeeld, dat iedereen tussen 12 en
20 jaar aan deze Jeugd Olympiade kan
meedoen. Het is beslist niet nodig, dat
men daarvoor bU een ploeg uit één der
biljetten van de Leidse Jeugd Olympiade
hangt.
Voor deelnemers, die een avondschool
volgen, is er nog de mededeling, dat
het grootste deel van het programma
in de Kerstvacantie zal worden afge
werkt. Voor avonden, die buiten deze
vacantie vallen hebben de spelleiders
maatregelen getroffen om de deelneming
ook verder mogelijk te maken.
KOUDEKERK
In verband met de afsluiting van
de Achthovenerweg te Leiderdorp zal
met ingang van 31 October as. de bus
dienst Koudekerk-Leiderdorp van de Ci-
tosa tijdelijk gereden worden over de
Hoge Zijde.
De minister van Maatschappelijk
Werk, mr F. J. F. M. van Thiel,
draagt zijn sleuteltje(s) bij voor de
actie „De vluchteling wacht op uw
sleutel". Twee leerlingen van de
Dalton-Ulo te Den HaagRudt
Nteuwenhuis en Ronald Arents.
haalden met een grote mand de bij
drage van de minister op.
Gistermiddag woonde de gouverneur van Nieuw-
Guinea. dr van Baalin de Leidse Universiteit de
promotie bij van de heer J. Pouwer tot doctor in de
letteren en wijsbegeerte op een proefschrift getiteld:
„Enkele aspecten van de Mimika-cultuur" (Nederl.
Zuidwest Nieuw-Guinea). De heer Pouwer. die in
Juli 1951 als etnologisch medewerker in dienst van
het Gouvernement naar Hollandia vertrok, maakte
een uitvoerige studie van de Mimika-cultuur en werd
het laatste jaar in de gelegenheid gesteld zijn ge
gevens voor deze studie in het Rijksmuseum voor
Volkenkunde te Leiden uit te werken. Onze foto toont
het moment, dat de Gouverneur van Nieuw-Guinea
rechtsdr J. Pouwer gelukwensen aanbiedt. Promo
tor was prof. dr P. B. de Josselin de Jong.
(Foto L.D./Van Vliet.)
Samenspel van medicus, psycholoog en
arbeidsdeskundige
O
Gisteravond sprak de heer W. C. behoort geholpen te worden door een
Dijkstra, directeur van de federatie
van Gejderse Werkinrichtingen over:
„De sociale zorg aan minder-validen".
Hij deed dit in de grote zaal van
„Den Burcht" voor een groot aantal
belangstellenden op een door de So
ciale Raad te Leiden georganiseerde
bijeenkomst.
De voorzitter van de Raad. de heer
l. Menken, sprak zgn waardering uit
voor de grote opkomst.
Nadat snel een korte huishoudelijke
vergadering was afgewikkeld, kwam de
heer Dijkstra aan het woord.
GROEIENDE
VERANTWOORDELIJKHEID
Hg wees er op. dat de belangstel
ling voor de problemen van de min
der-validen steeds groeiende is; men
ls zich zijn verantwoordelgkheid tegen
over deze bevolkingsgroep bewust ge
worden; óók heeft men leren inzien, dat
in de minder-valide latente arbeids
kracht is, die in het belang van de ge
handicapte zelf en van de gemeen
schap tot ontwikkeling gebracht moet
worden.
Spreker trachtte vervolgens het be
grip mmder-valide zo juist mogelijk te
definieren. Hg gaf vervolgens de moei
lijkheden aan, die sociaal en geestelgk
ook op religieus gebied kunnen optre
den bg de minder-validiteit.
Het contact, van essentiële betekenis
in de samenleving, wordt voor de ge
handicapte bemoeilgkt of verbroken. De
arbeid, hét middel tot persoonigke ont
plooiing, is moeilUker geworden. De
lichamelijke stoornis kan doorwerken
In de zielsgesteltenls.
ZORG
Van groot belang is. dat de minder-
ralide zgn handicap aanvaardt.
Verschillende vormen van sociale zorg
die collectief of individueel gericht zgn,
kunnen de minder-valide tegemoetko
men. Spreker noemde in dit verband de
sociale wetgeving, de zorg voor mmder
validen door kerk, instellingen of over
heid. Lang stond hg stil bg de revali
datie. In een geheel van maatregelen,
die er op gericht zgn een situatie te
scheppen, waardoor de maatschappelijke
ontwikkeling en ontplooiing van de min
der-valide bevorderd wordt, heeft de
medicus een centrale positie. Maar hg
staf van medewerkers, die ieder
eigen terrein: psychologisch, sociaal of
arbeidsdeskundig aan de revalidatie
medewerken.
Men zegt wel eens: de algehele re
validatie begint op de brancard, al
dus spreker. Inderdaad moet van het
allereerste begin der invaliditeit al
sprake zijn van een samenspel van
bijv. medicus, psycholoog en arbeids
deskundige.
De verschillende vormen van hulp
aan de minder-valide vloeien zelfs ln
elkaar over
VOORWAARDEN
Als voorwaarden voor een goede re
validatie noemde de heer Dijkstra het
lichamelUke, zo volledig mogelijke her
stel, de ruime aandacht aan aanpassing
en vervanging. De minder-valice moet
ertoe gebracht worden zün gebrek te
accepteren in positieve zin.
Voorlichting, opsporing en registra
tie, medische en paedagogische zorg,
REEDS 1600 SLEUTELS
Voor sleutelactie in Sleutelstad
In enkele dagen zijn reeds 1600 sleu
tels ln de Sleutelstad voor de sleutel
actie t.b.v. de vluchtelingen opgehaald.
Naast deze inzameling draait thans ook
de huis-aan-huis-collecte, waartoe de
stad in ruim vijftig wtfken is onderver
deeld, op volle toeren. Zoals bekend
wordt deze actie voor vluchtelingenhulp
a.s Zaterdag afgesloten met een straat-
collecte. Zg, die zich deze dag voor en
kele uren hebben in te zetten kunnen
hun naam en adres bekend maken aan
het secretariaat van de Leidse Jeued-
Actie, Stadhuis, zgde Koornbeurssteeg.
thuis of ln een Inrichting, noemde spre
ker als maatregelen, die de zorg voor
minder-validen in den lande beter zul
len kunnen doen verlopen. Vooral ls er
behoefte aan een deugdelUke registra-
zgn, maar tijdens de rondvraag, die op
deze boeiende causerie volgde, werd de
opmerking van de spreker, dat dit ge
tal aanvechtbaar ls bewaarheid, toen
het percentage ln dit verband werd ge
noemd.
In deze rondvraag werd ook aandacht
voor de ouden van dagen gevraagd, on
der wie ook minder-validen zUn.
De heer DUkstra zou de bejaarden zo
veel mogeigk ln het normaal verband
opgenomen zien.
Toen spreker naar aanleiding van
een vraag over de resultaten in de be
drijven sprak, zei hij onder meer. dat
de vraag naar minder-validen ln deze
tUd van gebrek aan arbeidskrachten bg-
zonder hoog is.
De voorzitter wees in deze vergade
ring op de Jubileum-avond naar aanlei
ding van het vUftigJarig bestaan van de
Kinderwetten op 14 Nor. in dc Stads
gehoorzaal.
Binnenkort zal een nieuwe sociale raad
gevormd worden, omdat deze raad na
vier jaar aan aftreden toe is.
Van de verenigingen zUn nog niet alle
condidaten binnen.
De voorzitter sloot met woorden van
dank tot spreker en aanwezigen.
(Ingez. Med.-Adv.)
de nieuwe
de nieuwe Amerikaan 85 ct
BURGERLIJKE STAND
VAN LEIDEN
GEBOREN:
Karl Wilfred, zn van C. F. Welsz en F.
SJaardema; Johannes Gerardus. zn van C.
P. N. Slobbe en C Warmerdam; Dirk, zn
van D. Annaars en R. H Bosman. Jo
hannes Adolf, zn van J. A Riedel en I. M.
v Katwgk; Agatha Jacoba Carola. dr van
W. A. v. Tienen en C. M. Ramb; Lauren-
tlus Aloyslus Joseph, zn van G. A Brand
en T. M. C. Schaffer.
GETROUWD:
M. W. Zandvliet en J P. Zandbergen:
C. J Groenendgk en C. E. Oosterveer; W.
Stek en H. v. Nleuwenhulzen; A. v. d.
Thoorn en J E Schreuder; T W. Aker
boom en L. B. de Jong; H. Dyk en S. A.
de Jong; J. J. de Looff en S. E. Blaauw;
K. v. Proosdy en A Kukler, M. Keljzer en
J C. Zandvliet.
OVERLEDEN:
O. Uljé, hulavr. van v. d. Burg, 02 Jaar.
Moh. Amir Sutaarga sprak in het
Rijksmuseum voor Volkenkunde
„De wajang golek in West-Java" was het onderwerp van de eerste In de serie
winter-lczlngen, welke in het Rijksmuseum voor Volkenkunde wordt gehouden,
waarover gisteravond de heer Moh. Amlr Sutaarga een Interessante voordracht
hield.
Uitgaande van het woord wajang,
waarmee vaak wordt bedoeld het beken
de Javaanse schimmenspel, besprak
spreker uitvoerig de verschillende wa
jang-soorten op Java. Wajang, zei hg.
ls met enkel schimmenspel, want men
gebruikt voor dit toneel ook platte hou
ten poppen (wajang kerutjil), ronde
houten poppen 'wajang golek), mensen
met of zonder maskers (wajang orang
en wajang topeng) als acteurs. De
wajang in het algemeen heeft allereerst
een religieuze betekenis; volgens som
migen gnat ze terug op een sociale
tweedeling, en volgens anderen weer op
een kosmische tweedeling
De hoofdfiguren van de wajang-purwa
zgn afkomstig uit de twee wereldbeken
de heldendichten uit het oude India. al.
het Ramayana en het Mahabharata. De
Javanen echter hebben deze richtwer-
ken naar eigen opvatting bewerkt en
later ln de wajang als toneel tot hun
eigen cultuurgoed gemaakt. De wajang
golek met de ronde houten poppen is
waarschijnlijk in Mldden-Java ontstaan
en later ook in West-Java populair ge
worden In strijd met sommige bewerin
gen. dat deze soort wajang-poppen
alleen voor Arabische verhalen over
Amlr Hamzah (Wong Agung Djajen-
grono ln het Javaans), de oom van de
Profeet Mohammed, gebruikt worden,
trachtte de heer Sutaarga in zgn be
toog aan te tonen, dat men vermoede
lijk in West-Java later ook golek-
poppen met hoofdfiguren, ontleend aan
het Ramayana en het Mahabharata,
heeft gemaakt De Sundanezen houden
nu erg veel van dit soort wajang golek -
toneel. dat evenals de andere soorten
wajang meestal wordt opgevoerd bij de
zgn. hoogtgdagen. zoals geboorte, huwe
lijk, enz Tegenwoordig echter wordt zij
ook gebruikt voor de volksvoorlichting.
De verhouding van de volgelingen (pa-
nakawans) zoals Semar Petruk en
Gareng. die er gehavend en armzalig
uitzien, tot hun gebieders, zoals Ardjuna
ea. wordt in vele gevallen vergeleken
met de verhouding van het arme volk
tot hun leiders De wajang opvoeringen
worden dan als geschikt middel gebruikt
voor critiek bg monde van de dalang.
de vertoner op de wantoestanden, zo
als corruptie, bureaucratie, enz in de
huidige Indonesische samenleving. Zo
heeft de wajang golek in West-Java een
eigen plaats gevonden ln de democrati
sche opvattingen van het Indonesische
volk.
De lezing van de heer Sutaarga werd
toegelicht met lantaarnplaatjes en de
monstratie
