ASPRO'
O
voor U, moeder
mr
1
foor de zendingsopleiding was
1946 het „grote revolutiejaar"
J. W. Gunning nam initiatief
i samenwerkende corporaties
„tttikkeling tot 1940 zeer gelijkmatig
beschermt Uw gezin
B. en W. van Rijnsburg tevreden over
grenswijzigingsvoorstellen van G.S.
Oordeel Raad staat reeds vast
0"ar,d
.4
V-
Geruchtmakende oude gebruiken
op de Zondag geoorloofd
Jiargans
Woensdag 28 September 1955
Derde Blad No. 28639
Vijftig jaar sendingsopleiding
(Ingez Med.-Adv.)
j.t is reeds langer dan een halve eeuw geleden, dat de opleiding
-delingen ter hand werd genomen. Toch gaat men in Oegstgeest,
Zendingshogeschool is gevestigd, het vijftigjarig bestaan van
jÜugsopleiding herdenken. Op het eerste gezicht is er een tegen-
rassen deze twee gegevens, maar wanneer men de geschiedenis
:tndingsschool eens wat nader beziet, komt men tot de conclu-
"deie tegenstelling meer schijn dan werkelijkheid is, met andere
';a (jat er alle reden is het gouden jubileum van de zendingsop-
le herdenken. De rector van de Zendingshogeschool, dr E.
Schoonhoven, heeft er ons dezer dagen iets over verteld.
Ichl bij de Leidse
Universiteit
was de opleiding in handen
•!Ve zendingscorporaties en er
rjoende drie opleidingsscholen
gehouden. Elk van deze scho-
'Tslechts een gering aantal leer-
a tan coördinatie van de leer-
.pram niet veel terecht. De fi-
i zorgen waren groot en het
ru het onderwijs was van niet
y «halte. Het was bedroevend
beschamend dat de kerken
"eenheid konden komen, terwijl
doel van alle zendingscorpora-
jas. Typerend voor de ver-
u is wel het feit dat tot 1905
gdun twee opleidingsinstituten
{dn van de Nederlandse Zen-
en één van het Neder-
laielingen Genootschap,
gum begon men in te zien dat
a de verdeeldheid een einde
U komen, en met name ds J.
inning was daarvan overtuigd,
n dan ook het initiatief tot een
gmenwerking en hieruit wer-
k .Samenwerkende zendingscor-
■f geboren, die gezamenlijk dc
1 zendelingen ter hand
noment. waarop de beide
i gevestigde zendingscor-
ten samen te gaan, mag
ntn als het begin van de zen-
-jtiding aan de Nederlandse
hpsrhool, die dan later omgezet
b de Zendingshogeschool. Men
ia met recht spreken over vijftig
adlngsopieidlng.
siingsschool werd gevestigd ln
ra, in het gebouw van het Ne-
Zendelmgen Genootschap, aan
Ier Rottekade. In de loop van
s sloten zich steeds meer zen-
-oratles aan bij de „zendings
in zodoende is er thans behalve
ding, uitgaande van de Geref.
geen andere opleiding dan die
Stut.
Zendeling ook dokter
iit men gezamenlijk de schou-
het werk zette, kon het ge
en meer worden opgevoerd,
sogramma liep van 1905 tot 1946
a jaren. De eerste twee jaar wa
nd voor het algemeen vormend
js; dat was noodzakelijk omdat
Kmgtelsen zeer laag waren ge-
I], die slechts de lagere schooi
sfgelopen, konden al aan de
•Khool terecht. De volgende
V waren gewijd aan de theolo-
nudie; twee jaar is wel niet veel
e degelijke theologische vorming,
sch mag met alle waardering
«proken over deze twee jaar.
tilde en zesde cursusjaar wer-
leerltngen speciaal voorbereid
rtrk dat hen in het toenmalige
Bil Indië wachtte. De belang-
tiiken waren land- en volken-
ai talenstudie. Ook werd veel
besteed aan een medische
In die Jaren was er n.l. een
örak aan artsen in de zendings-
i en de zendeling moest dus
»k dokter zijn: nood breekt
caal wet. Vele zendelingen heb-
op medisch gebied zegenrijke
Iwrricht.
"de opleiding steeds beter van
werd, moesten de toelatlngs-
"larder worden, en daarom be-
m 1930 de klassen voor alge-
Bacnd onderwijs af te schaffen,
dleen zü die het mulo-diploma
ak hadden, toegelaten konden
'■»t de school.
Niet toevallig
'«ndlngsschool was dus aanvan-
I levestlgd ln Rotterdam, doch
npoedig begon men om te zien
"n betere huisvesting. Het was
«evalUg dat men tenslotte In
leest kwam, immers het was
h) Lelden, waar de Universiteit
ólemationale vermaardheid ge-
'^P het gebied van de Oosterse
dicht bij de Universiteit te zit-
5 men profiteren van de schat
■Jfjens, die daar aanwezig was,
het onderricht van de Leidse
*n. in het Jaar 1917 betrok
K gebouw, dat nu nog de zetel is
nederlandse zendingshogeschool.
tn ingrijpende wijzigingen
De oorlogsjaren waren ook voor de
zendingsschool moeilijke jaren, omdat er
geen contact bestond met Indië en om
dat er geen sprake kon zijn van uitzen
ding van zendelingen. De activiteiten
waren in die Jaren dan ook zeer beperkt
en daarom was het ook mogelijk het ge
bouw tijdelijk af te staan aan het Leids
Diaconessenhuis, daar het gebouw aan
de Witte Singel toen gevorderd was door
de bezetters.
Andere koers
Toen na de oorlog het contact met In
dië weer kon worden gelegd, bleek het,
dat er een geheel andere koers moest
worden gevaren. De volkeren in 't Oos
ten zochten hun onafhankelijkheid en in
die omstandigheden was het niet ver
standig en ook onmogelijk het werk op
de oude voet voort te zetten.
Zoals men in de wereldgeschiedenis
spreekt van het gTote revolutiejaar
1848, zo zou men in de geschiedenis
van de Nederlandse Zendingsschool
kunnen spreken van het „grote revo
lutiejaar 1946".
In de oorlogsjaren had de kerk in In
donesië op eigen benen moeten staan,
zonder de directe steun van Nederlandse
kerken. Na de oorlog zette deze zelfstan
digwording zich voort en de opleiding
van Indonesische predikanten werd
krachtig ter hand genomen. De behoefte
aan Nederlandse zendelingen vermin
derde daardoor aanzienlijk, doch de
vraag naar docenten nam sterk toe. In
verband daarmee moesten de toelatings
eisen voor de zendingsschool worden ver
zwaard. Men moet nu theologie hebben
gestudeerd aan de Universiteit en moet
het kerkelijk examen hebben afgelegd.
Op de zendingsschool, die in 1946 de
naam Zendingshogeschool kreeg, komen
dus mannen en vrouwen die dezelfde
opleiding hebben ontvangen als de Ne
derlandse predikanten. De theologiscne
jaren in Oegstgeest konden nu dus ver
vallen en alleen de eigenlijke zendings
opleiding bleef over. Reeds na het af
leggen van het candidaatsexamen in de
theologie komen de toekomstige zen
dingsarbeiders lessen volgen in Oegst
geest, om na het kerkelijk examen gedu
rende één tot anderhalf jaar uitsluitend
aan de zendingshogeschool te studeren,
tot na het behalen van het zendings
examen. De voornaamste vakken zijn nu
zendingstheologie (ook wel zendingsme
thodiek of -wetenschap genoemd», zen
dingsgeschiedenis, sociologie en ethnolo-
gie.
De opleiding is na 1946 ook aanzien
lijk uitgebreid. Niet alleen theologen,
doch ook onderwijzers, verpleegsters,
artsen en leraren komen zich gedu
rende cursussen van vier maanden
voorbereiden op hun werk in Indone
sië. Voor hen geldt immers evenzeer
dat zij goed op de hoogte moeten zijn
van de levenswijze daar ter plaatse.
Ook de vrouwen of verloofden van de
toekomstige zendingsarbeiders komen
gedurende enige tijd in Oegstgeest.
Voor huismoeders leverde dit wel eens
moeilijkheden op, maar door een inwen
dige verbouwing heeft men de mogelijk
heid geschapen gezinnen op te nemen.
Op de kinderen wordt gepast terwijl de
ouders de lessen volgen.
Naar Nieuw Guinea worden voorna
melijk onderwijzers en verpleegsters uit
gezonden. terwijl de Indische kerken
vragen om artsen, theologen en leraren,
omdat die in Indonesië nog niet vol
doende aanwezig zijn Van de zijde van
de Indonesische regering wordt geen
enkele belemmering in de weg gelegd bij
de komst van deze Nederlanders
Experiment geslaagd
Er zijn nu bijna tien Jaar verlopen na
de totale reorganisatie en het Is dus
mogelijk zich een oordeel te vormen over
dit experiment. Wij hebben ds Jansen
Schoonhoven, die vanaf het .revolutie
jaar" rector is geweest met onderbre
king van één jaar, toen hu gast-docent
was aan de theologische hogeschool in
Djakarta gevraagd naar zijn oordeel.
„Wanneer w\j volledig tevreden wa
ren, zou het niet goed zijn, want er
kunnen iedere cursus weer verbeterin
gen worden aangebracht, maar ik kan
wel zeggen dat het experiment ge
slaagd is. Het is gelukkig niet zo, dat
wij mijlen ver achter liggen. Wij vol
gen de ontwikkeling in Indonesië
nauwkeurig en uilen daarbij straks
gesteund worden door het op te rich
ten Sociologisch Instituut in dienst
der zending, uitgaande van de Neder
landse Zendingsraad en passen de
opleidingen daaraan aan" aldus het I
oordeel van ds Jansen Schoonhoven.
Vijftig Jaar zendingsopleiding aan de
Nederlandse Zendingsihoge)school: een
jubileum, dat op bescheiden wijze her-
dacht zal worden tijdens de officiële ope
ning van het studiejaar op 4 October in
de Pauluskerk te Oegstgeest. wanneer ae
rector zal spreken over „Vijftig jaar zen
dingsopleiding','. De eenvoudige wijze
van herdenken zal echter de grote
vreugde en oprechte dankbaarheid over
dit feit zeker met op de achtergrond
doen raken.
Met 'ASPRO' in huis kan iedere huismoeder
zo veel van die dagelijks voorkomende
aandoeningen bestrijden.
Een dreigende verkoudheid, een opkomen
de griep of koorts, hoofdpijn of keel
pijn vlug twee 'ASPRO'
tabletten ingenomen met wat
water of met een hete drank
en weldra is de pijn verdwe
nen, of de koorts gezakt.
Zorg daarom, dat U altijd
'ASPRO' in huis heeft.
Bo vengemeentelijk
bestuursorgaan wordt afgewezen
flngez. Med.-Adv.)
Eerst leerling
Een punt waar men tegenwoordig bij
zonder veel aandacht aan schenkt is de
wijze waarop men het Evangelie zal
brengen aan een bevolking, die wat cul
tuur en zeden en gewoonten betreft to
taal verschilt van de West-Europese
volkeren. Daartoe is een diepgaande
studie van het gehele .even in Indone
sië noodzakelijk. Steeds meer raakt men
doordrongen van en tracht men zich te
richten naar het gezegde van dr N.
Adriani, een zeer bekend zendingsarbei
der in Midden Celebes: ..Een zendeling
moet beginnen met leerling te zijn. dan
wordt hij misschien de gelijke van de in
heemse bevolking en mogelijk eindigt hij
als huii leraar."
Koop geen
kolliemolen
Schrijf vrijblijvend een briefkaartje aan:
Hoofdvertegenwoordiger: J. G. LAMME
Bothaslraat 3 - Lelden-Telefoon 235 27
bestuursorgaan aan Rijnsburg voor alle
specifiek Rljnsburgse belangen zelfs een
dominerende stem toe te kennen. Hier
wordt beoogd een gemeenschappelijke
regeling, door de raden van beide ge-
menten vastgesteld, waarbij gevormd
wordt een rechtspersoonlijkheid bezit
tend lichaam als bedoeld in artikel 2
van de Wet GemeenschappelUke Rege
lingen.
Overeenkomstig deze wet zijn hier en
daar ln den lande dergelijke lichamen
Thans heeft ook het college van B. en W. van Rijnsburg een
praeadvies uitgebracht op de voorstellen van Ged. Staten van Z,uid- de industrialisatiebelangen in een aan-
Holland ten aanzien van de wijziging der grenzen van Oegstgeest. In
tït ii .li i i i .|de belangen, verband houdend met het
dit praeadvies merken B. cn W. op dat de voorstellen geheel tegemoet
komen aan de door Rijnsburg reeds meermalen geformuleerde wensen,
en dat reeds bij voorbaat de volledige instemming van de Raad met
de plannen vaststaat. De vermoedelijk door Oegstgeest voor te stellen
instelling van een boven-gemeentelijk bestuursorgaan als oplossing
voor de huidige moeilijkheden in plaats van grenswijziging, wordt door
B. en W. van Rijnsburg afgewezen.
De Rijnsburgse gemeenteraad zal zich morgenavond over de voor
stellen van Ged. Staten uitspreken.
Het praeadvies van B. en W. van ven naar wijziging van de grens met de
Rijnsburg nnn de Raad somt in het kort gem. Oegstgeest ter kennis van G.S. ge-
de voorstellen van G S. ten aanzien van bracht. Dat dit- streven thans b\J G.S.
Rijnsburg op als grensverschuiving ten open oor heeft gevonden stemt B. en
bate van Rynsburg over 700 meter, j W. tot voldoening.
waardoor een nieuwe gTens loodrecht op Iedere_onbevooroordeelde, aldus B. en
de verbindingsweg tussen Rijnsburg
en
tot
siuitlng bij de Rijn enerzijds en
het Oegstgeester Kanaal anderzijds,
overeenkomstig de indertijd door ons
uitvoerig toegelichte schets. Het volgens
die plannen over te gane gebied heeft
een oppervlakte van circa 180 hectare
en wordt bewoond door ongeveer 630
personen.
GEHEEL VOLGENS VERLANGENS
Uit de omschrijving van het nieuwe
grensbeloop en de globale bijgevoegde
schetstekeningen van G.S.. aldus
schrijven thans B. cn TV. aan de Rijns
burgse Raad, kan worden afgeleid, dat
het voornemen van G.S. geheel be
antwoordt, aan de door Rijnsburg ken
baar gemaakte verlangens.
Het was dan ook met erkentelijk
heid, dat B. en W. kennis namen van
het schrijven van G.S., terwijl zij thans
reeds bij voorbaat hun overtuiging
uitspreken, dat de Raad met deze
plannen volledig zal instemmen.
Bij herhaling is immers (b.v. in 1930,
1941, 1950 en 1954) het Rijnsburgse stre-
W. van Rynsburg. die kennis draagt van
het uitermate zonderlinge grens verloop
tot bijna in het hart van de bebouwde
kom van Rijnsburg, zal naar mening
van B. en W. het verlangen om tot
grenswijziging te geraken gerechtvaar
digd vinden.
VERMOEDELIJK VERWEER VAN
OEGSTGEEST
B. en W. verwachten echter, dat
Oegstgeest tegen de plannen bezwaar
zal hebben en grenswijziging zal wil
len ontgaan door te propageren, dat
de bestaande problemen kunnen wor-
den opgelost door instelling van een
boven-gemeentelijk bestuursorgaan I
voor dit gebied.
Het is bekend, dat B. en W van j
Oegstgeest bereid zijn in een dergelijk I
behoud en de ontwikkeling van een wa
tersportgebied; en voorts de stichting
Recreatieplan Brlelse Maas waarbij
vooral de gemeente Rotterdam is ge
in teresseerd.
SLECHTS GRENSWIJZIGING
OPLOSSING
Uit de genoemde voorbeelden van
samenwerking tussen verschillende
gemeenten blijkt, dat elk „schap" de
behartiging van één met name ge
noemd belang nastreeft.
Het is de stellige overtuiging van
B. en TV. van Rijnsburg. dat ln de
situatie ten aanzien van Rynsburg en
Oegstgeest het in het leven roepen
van een soortgelijk lichaam en orgaan
geen bevrediging zal schenken, inte
gendeel een omslachtige en gewrongen
figuur zou worden.
Het gaat hier immers niet over de
behartiging van één bepaald belang,
doch over die van een complex van
belangen, omvattende de gehele ge
meentelijke huishouding, niet in een
grensgebied uitsluitend bestaande uit
maagdelijke grond, doch bewoond door
in hoofdzaak „Rijnsburgers" en door
velerlei belangen hecht samengegroeid
met Rynsburg.
Een wijziging van de gemeentegrens
is naar mening van B. en TV. het aan
gewezen middel om uit de moeilijk
heden te geraken. Zij stellen derhalve
de Raad voor, aan G.S. Ie berichten,
dat hun voornemen de volledige in
stemming van het Rijnsburgse ge
meentebestuur heeft.
Een nieuwe aanwinst van de zen-1 omgeving kan men hier een ogen-1
dmgshogeschool is de kapel, die is J blik rust vinden. Geheel rechts op
j ingericht in de voormalige fietsen- de foto ziet men het harmonium
I hangt een eenvoudig houten kruis
I en links is de preekstoel.
«uuiictei «iet minaer aan zo ^aPel biedt plaats aan ongeveer
[^^r1 Foi^emarnheterrectoraat [bewaarplaats. In een zeer stemmige Islaan; boven de geopende Bijbel SO personen.
p. I -——-1^^^^— <Foto LD./Van Vliet.)
Eerste Kamer besluit:
(Van onze parlementaire redacteur)
In December 1953 Ls de nieuwe Zondagswet in werking getreden. Al spoedig
bleek dc toepassing daarvan bezwaren op te leveren, vooral in Limburg, waar
bijv. in Carnavalstijd op Zondagmorgen het Romus-kanon niet meer mocht wor
den afgeschoten. Minister Beel diende daarom in December 1954 een wyzigtng
van de Zondagswet in, waardoor tradities en oude gebruiken op Zondag geoor
loofd zullen zyn, ook als daardoor gerucht wordt verwekt dat op 200 meter af
stand te horen is. Op 21 Juni j.l. ging de Tweede Kamer met deze wijziging ac-
coord en gisteren hechtte ook de Eerste Kamer er haar goedkeuring aan. Even
als in de Tweede Kamer stemden alleen de Communisten tegen.
Ofschoon de leden van de PvdA en de
AR voor wijziging stemden, deden zij het
niet met enthousiasme. Prof. Diepen
horst (AR) was van mening dat minister
Beel meer oog heeft voor de wensen van
de Katholieke bevolking dan voor het
geen de Protestantse bevolking hindert.
De heer Cammelbeek (PvdA) hinderde
het dat de Tweede Kamer wel een Ka
tholiek amendement had aangenomen
volgens hetwelk de Zondagswet niet van
toepassing zal zijn op uitingen met een
godsdienstig karakter, maar dat het
socialistische amendement was verwor
pen om tot verruiming van de Zondags
wet te geraken voor uitingen van volks
cultuur. zoals volksdansen, die een ern
stiger karakter dragen dan de carnavals
viering in Limburg
Minister Beel zette uiteen dat het niet
de bedoeling was van de eerste wijziging
van de Zondagswet verandering te bren
gen ln hetgeen was toegelaten of ver
boden. Plaatselijke tradities en gebrui
ken. zoals in Limburg, bleken in de nieu
we wet over het hoofd te 2^jn gezien en
daarom moest de wet worden aangevuld,
want tradities hebben betrekking op het
bestaande, soms reeds eeuwen bestaan
de. In de lijn van het bestaande liggen
ook uitingen met een godsdienstig ka
rakter. maar niet uitingen van volkscul
tuur. Nieuwe tradities zullen zioh onder
de nieuwe Zondagswet zeker kunnen
ontwikkelen, want die behoeven niet ge
bonden te zijn aan de Zondag.
De heer Wendeloo herinnerde er aan
dat de WD direct had gewaarschuwd,
dat een stipte handhaving van de Zon
dagswet. zoals minister Beel had toege
zegd. niét mogelijk zou zyn en dat men
al heel spoedig gelijk had gekTegen.
Daarop antwoordde minister Beel, dat
Wijziging Armenwet
Z.hs. heeft de Eerste Kamer een wij
ziging van de Armenwet aangenomen,
waardoor de mogelijkheid is geschapen
in bepaalde gevallen de kosten van ver
zorging van hulpbehoevenden voor re
kening van het RUk te nemen. De bepa
ling voorts dat die kosten in het alge
meen moeten worden gedragen door de
gemeente „waar de arme thuis hoort"
zal veel kwesties over de vraag wie de
kosten moet betalen, voorkomen, zodat
hulpbehoevenden eerder zullen worden
geholpen.
MIDDENSTANDSCONSULENTEN
In een zestal provincies, w.o. Zuid-
Holland. zijn thans Rijksmiddenstands-
consulenten aangesteld.
Deze hebben een drieledige taak. n.l.
het geven van beleldsvoorllchting het
verstrekken van bedrijfseconomische
voorlichting en het fungeren als advies
orgaan van het Departement over bij
zondere regionale omstandigheden in
zUn ambtsgebied.
Bij de uitvoering van zijn taak zal de
consulent nauw samenwerken met pro
vinciale en plaatselijke overheden en
voorts diverse organen en Instellingen
die bU de bediartiging van midden-
standsbelangen zijn betrokken, alsmede
met de vrije organisaties van de mid
denstand. zomede hun diensten en in
stellingen.
Voor Zuid-Holland is (met uitzonde
ring van Den Haag en Rotterdam» als
I midcjgnstanösconsulent aangesteld de
heer T. de Boer, v. d. Spiegelstraat 12.
Den Haag.
