Dit is
erger
Oud Leiden trok in drommen
naar gerestaureerde Gravesteen
Voortgezet onderwijs voor Leidse
eenvoudig-begaafden
Onteigeningen ten behoeve van
Haarlemmertrekvaart-brug
(jite Jaargang
Woensdag 24 Augustus 1955
No. 28609
0( rertniging Oud-Leiden heeft tientallen jaren geleden de eerste stoot
lot de restauratie van het Gravensteen. Zij had zelfs een commissie
•"'liurjlie Gravensteen". Het is dus vanzelfsprekend, dat de leden van de
"-'[ine de eerste rechten hadden om het thans geheel tot juridisch studie-
"""Lj ingerichte gebouw te bezoeken.
(Spt lajen hebben deze gelegenheid niet voorbij laten gaan. Tegen zeven
nsteravond dromden vóór de ingang aan het Pieterskerkhof honderden
0 uoals op bijgaande foto is te zien) die htm dorst naar kennis van het
Lfidcn kwamen laven en misschien ook wat verkoeling in de kelders
*°\fn ,0eken. Van het eerste hebben zij meer gehad dan van het tweede,
feiotrioed van leden is te groot geweest, de warmte te doordringend. Zij be-
«ifs de bezoekenden tot diep in de kelders.
Verkoelend slot in do
Pieterskerk
ia de vierschaar heette de architect
:EA.van Oerle, van het Architecten-
iiireau Van Oerle en Schrama, dat
i;!unen voor de restauratie ontwor-
heeft de aanwezigen hartelijk wei-
ka Hij wees er op hoe de bestemming
su dit gebouw nu Ingrijpend was ver-
Prof. dr A. E. van Arkel
rector magnificus
Bij Koninklijk Besluit is voor het stu
diejaar 1955-1956 benoemd tot rector-
mngnificus van de Leidse Universiteit
prof. dr A. E. van Arkel. Te Utrecht
is benoemd prof. dr Chr. P. Raven, te
Groningen prof. dr T. A.Rompelman.
40 jaar bij
Clos en Leembrugge
Gisteren vierde mej. M. H. Fontein
haar 40-jarig Jubileum bij de N.V. Sajet- j
fabrieken P. Clos en Leembrugge. Zij1
werd op het directie-kantoor ontvangen,
waar mr C. J. Leembrugge de bijzon
dere toewijding schetste, waarmede de
Jubllaressen haar werk in verschillende
afdelingen van het bedrijf heeft ver
richt. Als blij kvan waardering werd
haar een enveloppe met inhoud over
handigd. Daarna werden nog woorden
van dank gesproken door de heren v. d.
Reyden en Hartevelt.
BU K.B. is prof. dr A. Querido, hoog
leraar in de inwendige geneeskunde aan
de Leidse Universiteit, benoemd tot
lid van het bestuur van de Bijzondere
Organisatie voor Toegepast Natuur
wetenschappelijk Onderzoek ten be
hoeve van de volksgezondheid.
Veertig jaar bij Grofsmederij
HULDIGING VAN J. PADDIST
Citeren herdacht de heer J. Paddist,
khij veertig jaar geleden zijn intrede
si als leerling-kernmaker bij de Kon.
W Grofsmederij alhier.
De jubilaris en zijn familie werden
koochtend in de directiekamer ont-
xsn door de beide adjunctdirecteu-
ir K. Bouman en ir H. E. Kruyt.
L' Kruyt sprak de jubilaris toe en
ratte op, dat een arbeidsperiode van
wrtig jaar slechts dan betekenis heeft,
üza het werk met liefde voor het vak
e mei arbeidsvreugde wordt verricht.
Iis bij Paddist steeds in ruime mate
2 reval geweest. Door zijn kwaliteiten
ibjj in de loop der jaren opgeklommen
s een der beste vaklieden in de gie-
Spreker verbond aan zijn geluk-
de hoop, dat de jubilaris ook bij
ontwikkeling van verdere plannen
tin volle medewerking zal willen blij
ft geven en overhandigde hem als ge-
vheok een enveloppe met inhoud, het
ftfrend getuigschrift van de Maat-
tlsppij van Nijverheid en Handel, de
iarbl) behorende zilveren draagpen-
en een herinneringsbord.
irj.van den Hoek roemde de jublla-
•j «ls een uitstekend vakman, die bij
n[nemingen om tot nieuwe fabrica-
*zethoden te komen grote bekwaam-
nan de dag heeft gelegd en steeds
'-Mig heeft meegewerkt, waardoor hij
belangrijke vorderingen heeft bijge-
nan.
De heer J. A. Eichhom. chef van de
KUrtj jeide trots te zijn op een zo be
nam werker met grote arbeidslust en
Rechtheid aan zijn vak. Hij roemde
■«uitstekende samenwerking van de
pilaris met het overige personeel van
4' peter»}.
De jubilaris dankte tenslotte voor de
fcumnsen en de geschenken, waarna
ja nog enige tijd genoeglijk bijeen
Fota L.D.-Van Vliet.
anderd. Een gebouw, dat in de afgelopen
eeuwen altijd voor rechtspraak en
opsluiting heeft gediend, wordt een ju
ridisch centrum, een gesprekcentrum
voor hoogleraren en studenten.
HU herinnerde aan de eerste stappen
tot restauratie nu twintig jaar geieden
en memoreerde vervolgens de geschie
denis van het Gravensteen.
De schepenkamer is thans al niet ver
meer van haar bestemming: een stem
mige collegezaal voor de juridische stu
denten. verwijderd. Zeer binnenkort
worden de nu nog kale muren van de
zalen met de stoffering bekleed. Hetzelf
de geldt voor de leeszaal, die ook In
een van de zalen van de vierschaar zal
worden ondergebracht.
Het gezelschap stortte zich vervolgens
in het avontuur van het vrije onder
zoek. Van de geleide rondgang kwam
helaas door het grote aantal deelnemers
niet veel terecht. Veel belangstelling
ondervonden de „career", en de muur
schilderingen in de cellen, die omstreeks
1560 werden aangebouwd.
Namens de vereniging dankte dr Kes-
m de architecten, die zich met rond
leiding hadden belast. HU wenste hen
geluk met deze restauratie, waarin de
aesthetische eisen zo goed aan de mak-
tijk waren aangepast.
Na de rondleiding zochten allen nog
wat verkoeling in de Pieterskerk, waar
Jan Mens twintig minuten lang voor
een waterval van orgelklanken zorg
droeg.
Officiële publicaties
^(meester en Wethouders van Lel-
- wngen ter openbare kennis, dat de
gedurende de periode van
lyawtitot en met 5 September 1955
r.-«ea voor het verkeer met alle
-'«gen. ry. en trekdieren en vee ln
"'■t Rchtlngen.
instelling verbod tot het
plaatsen van rijwielen
J°jHiUMtler en Wethouders van 1
ter openbare kennis, dat zij
besloten:
fcA™ talult van 18 Januari 1956. ln-
J?' Patsen van rijwielen op d«
•wea van een gedeelte van de Bree-
«pttmber i955en' auMts mct ln8nn6 von
uU het voetpad van de Breestraat
iTir l.r e der even huisnummers voor
Oidiu?en lU6sen de Vrouwensteeg ei
2 der percelen Breestraat 26 ei
«aoede voor het voetpad van dl'
E,,\?a de zijde der oneven hulsnum-
gelegen tussen de schel-
Breestraat 49 en 51 en
15 Sder percelen Breestraat 23 en
taai» tot het Plaatsen van rljwle-
!LWr ia te stellen, met dien ver-
ï.'tatr',,, J°°r het voetpad voor perceel
U i( n„r bet verbod zal gelden
Member 1955'° ander met ln6«ng van 1
Tan hun te dezer zake ge-
-Si i» verzonden aan de Hoold-
fu: "•"'reeteur van de Rykswater-
c door de Minister van Verkeer
^Wlein»aangewezen verenigingen,
'«bbeild» Uan verkeersbelangen ten doel
IllLBnu^a&n Gedeputeerde Staten van
Voorstel tof inrichting
experimentele school
Van de leerlingen, die jaarlijks de
lagere school verlaten, behoort een be
langrijk deel ongeveer 25% tot de
categorie der eenvoudigbegaafden. aldus
schrijven B. en W. aan de Leidse Raad
Deze leerlingen zijn niet in staat om
voortgezet algemeen vormend onderwijs
te volgen. Ook de lagere technische
school is. in het algemeen gesproken,
niet voor hen toegankelijk. Voor het vol
gen van het onderwijs aan deze school
wordt nJ. het bezit van een bepaalde
theoretische intelligentie gevraagd. Dit
heeft tot gevolg, dat de hier bedoelde
leerlingen vrijwel nimmer voldoende
soholing voor beroep of bedrijf ontvan
gen. Verreweg het grootste gedeelte van
de eenvoudigbegaafde leerlingen gaat
dan ook de gelederen van de ongeschool
de arbeiders versterken
Deze ontwikkeling is' te meer te be
treuren. omdat de ervaring leert, dat
een belangrijk deel van de eenvoudig
begaafde jongens ongeveer de helft
van de gehele groep een praktische
aanleg bezit, die door op hun begrips
vermogen afgestemd onderwijs zodanig
tot ontwikkeling kan worden gebracht,
dat zjj tot de geschoolde arbeiders kun
nen gaan behoren. B en W. hebben dan
ook gemeend het' vraagstuk van het
technisch onderwijs aan eenvoudig be
gaafde jongens in studie te moeten
nemen. Daartoe is o.m. contact opgeno
men met het Ministerie van Onderwijs.
Kunsten en Wetenschappen. Gebleken
is, dat van Rijkswege plannen om dit
onderwijs ter hand te nemen van ganser
harte zullen worden ondersteund en
Bedewerking zal worden verkregen tot
de uitvoering daarvan. Ook zijn bespre
kingen gevoerd met de organisaties van
werkgevers en werknemers. In die krin
gen werd de behoefte aan technisch
onderwijs voor eenvoudig begaafden
eveneens erkend.
In ons land is met betrekking tot dit
onderwijs nog weinig ervaring opge
daan. Het plan zal dan ook het karak
ter van een experiment dragen. Wel
staat vast. dat het, zowel wat betreft
de samenstelling van de leerstof als
wat betreft de vorm, waarin het wordt
aangeboden, geheel aan de capacitei
ten en de bijzondere aard van de leer
lingen zal moeten worden aangepast.
periode zal dc school door de gemeente
moeten worden beheerd. Overeenkom
stig de wensen, welke te dien aanzien
tijdens het overleg met de organisaties
van werkgevers en werknemers zijn ge
uit, zou na afloop van deze periode
het beheer kunnen worden overgedra
gen aan een in het leven te roepen
stichting, waarin bedoelde organisaties
zijn vertegenwoordigd.
Hoewel nog verschillende vraagstuk
ken tot een oplossing zullen moeten
worden gebracht komt het B, en W. ge
wenst voor dat de Raad thans overeen
komstig artikel 25. lid 2, der Nijverheids-
onderwijswet verklaart, dat de oprichting
en instandhouding van de school nood
zakelijk is. Daarna kan het overleg met
de verschillende Instanties op vastere
grondslag worden voortgezet
Overeenkomstig de bepalingen def
Nijverheidsonderwijswet zijn de desbe-
Moskou en de Duitse eenheid
Oost-Duitse bevolking gebukt
onder grote moedeloosheid
Aantal vluchtelingen naar het Westen
is de laatste dagen enorm gestegen
(Van onze correspondent in Bonn)
In het vacantieoord van de West-Duitse Bondskanselier dr Adenauer te
Murren, in Zwitserland, is gisteren de laatste grote bespreking begonnen ter
voorbereiding van de Moskouse reis. Hieraan nemen deel de vice-kanseller
Bliicher, de minister van Buitenlandse Zaken, Von Brentano, diens secretaris
generaal prof. Hallstein en de West-Duitse ambassadeurs bij de NAVO, te Was
hington en de Verenigde Naties, resp. Blankenhorn. Krekeier en Von Eckardt.
.Maandag is legatieraad Tsehlrschky met een kleine staf van Bonn naar Moskou
vertrokken ter regeling van protocolaire aangelegenheden.
Bondskanselier Adenauer neemt zijn eigen Mercedes Benz limousine mee
naar. de Sovjet-Russische hoofdstad.
Bonn heeft nog maar enkele dager, politieke vacantia. Adenauer komt Zondag
of Maandag naar de bondshoofdstad terug om de staatszaken weer op te vatten,
ofschoon hij de leiding daarvan ook in Murren nooit helemaal uit handen heeft
gegeven.
Volgende week begint het overleg tussen Adenauer en de Bondsdagfracties,
Inclusief die van de oppositionele Sociaal-Democratische partü, over de politiek,
die In Moskou zal worden gevoerd.
Conferentie van Genève
deed stemmingsbarometer
dalen
Intussen is het aantal Oost-Duitsers,
dat zich in West-Berlijn meldt en om
politiek asyl in de Bondsrepubliek
vraagt, sinds de laatste twee weken
sterk gestegen. Lag het gemiddelde te
voren bij circa 200 vluchtelingen per
dag. thans bedraagt het zeker 500!
Zondag jJ. meldden zich bij de opname-
Tweede R.K. Vakschool
voor meisjes
Het bestuur van de Zita-vereniglng
afd R K. vakschool voor meisjes te Lei
den heeft de Raad verzocht de oprichting
van een tweede R.K. vakschool voor
meisjes nodig te oordelen,
i-ijjvcinciuouiiuci mjovrci. vx«. t Over deze aangelegenheid hebben B.
treffende organisaties van patroons er. I en w het advies ingewonnen van de
werklieden gehoord. De adviezen luiden mksinspectrice voor het Nijverheids-
in meerderheid gunstig. onderwijs en van de hierbij betrokken
Volledigheidshalve wijzen B. en W. er organisaties van werkgevers en werk-
op. dat de Algemene Katholieke Werk- nemers.
geversvereniging reeds tijdens het Met ventrtfzing naar d«e
vooroverleg heeft medegedeeld om delen zu thans mede. datookau het
principiële redenen niet te kunnen gewenst achten, dat bovengenoemd ver-
medewerken aan de stichting van een zoek wordt ingewilligd,
voor alle richtingen bestemde bedrüfs- Mitsdien geven zo de Raad ja over-
technische school. Van de Leidse eenstemming met het adv es van de
Christelijke Besturenbond (C.N.V.) en Commissie voor het Ond^U* in cnw-
van dc Katholieke Arbeidersbeweging j weging de oprichting en mstimdhouding
Afd. Leiden, is een verklaring van van een tweede R jakschoo' voor
soortgelijke inhoud ingekomen. meisjes te Leiden. nodiD te oordelen.
Zestien percelen met veertien
woningen
In de zitting van 26 April jJ. heeft de
Raad besloten B. en W te machtigen,
het nodige te verrichten om. door mid
del van onteigening, de eigendom te ver
krijgen van enige percelen grond, gele
gen nabij het geprojecteerde Veemarkt
complex, zulks ten behoeve van de bouw
van een brug over de Haarlemmertrek-
Verder zal de nadruk sterk moeten I vaart, aansluitende aan de interlocale
vallen op de praktijk van de vakken weg door Leiden-Noord. De uitvoering
en niet zozeer op de theorie daarvan, van dit besluit is inmiddels ter hand
De keuze der vakken zal nog ernstige genomen, schrijven B. en W. thans.
studie eisen. Gedacht wordt allereerst Als tweede stap tot de uitvoering van breding en doortrekking nodlce percelen,
o.a. in de richting van eenvoudige het Veemarktplan dient thans te worden welke niet in een uitbreidingsplan zyn
hout- en metaalbewerking. overgegaan tot het onteigenen van gron- j begrepen, als te onteigenen percelen
Zeker gedurende de experimentele i den tien behoeve van de verbreding ui1 worden aangewezen.
noordelijke richting en de doortrekking
ln westelijke richting van de Schutter
straat Dit betreft zestien percelen.
Hierop bevinden zich veertien wonin
gen, die moeten worden ontruimd. Het
ls zeer gewenst, dat dit onderdeel van
het plan geschiedt bij de bouw van de
Veemarkthal In verband hiermede is
het noodzakelijk, dat de eigendom van
bedoelde percelen op korte termijn wordt
verkregen.
Evenals dit ten aanzien van de ont
eigening ten behoeve van de brug over
de Haarlemmertrekvaart het geval was,
ls het noodzakelijk de totstandkoming
van een Koninklijk Besluit te bevorde
ren. waarbij de ten behoeve van de ver-
Met die naambordjes ..Valkensteeg" en
..Valkesteeg". waarover wij onlangs sch. e-
ven. ging het nog wel omdat de oorsprong
van deze naam niet zo erg belangrijk is.
Het is alleen een slordig gezicht - voor de
weinigen wier oog er op valt - er is dus
alle aanleiding om deze fout te herstellen.
Erger is. wanneer de namen van stra
len .die naar de prominenten uit onze cul
tuur vernoemd zijn. hun naam verkeerd
spellen. Dat is ronduit grof ..Het is. serieus
erg treurigzouden wij Lodewijk van
Deyssel willen nazeggen, wiens naam in
Leiden althans aan èèn kant van de naar
hem genoemde straat tot Van Dyssel ver
minkt wordt.
..Het is zeer vervelend om zulke waar
heden in 't oneindige te moeten herhalen"
zouden wij wederom deze grote prozaist
en criticus willen nazeggen, want er zijn
meer voorbeelden van een ergerlijke slor
digheid in straatnaamaanduidigen in Lei
den. slordigheden die in gevallen als deze
getuigen van een leegheid van het gebaar,
om de groten van onze historie te eren door
vernoeming.
Het onderhavige geval van de Lodewijk
van Deysselstraat is te erger, omdat dit
een nieuwe straat is in het Haagwegkwar-
tier. welke naambordjes eerst enige jaren
geleden werden aangebracht, ongeveer te-
zelf der tijd. Waren het bordjes geweest
die er vele tientallen jaren geleden, op ver
uiteenlopende tijdstippen waren aange
bracht. dan zou men er nog vrede mee
kunnen hebben gehad, al paste dan nog
critiek. dat de toen gemaakte fout nog
steeds niet zou zijn hersteld. Men was
vroeger nu eenmaal niet zo erg secuur met
het spellen van namen, en het kwam wel
eens voor dat na verloop van tijd een naam
in spellingwijze veranderde. Zelfs namen
van nog levenden, of van mensen die een
korte spanne tijds voordien bekendheid
verwierven. Het was wel niet zo erg als
met Shakespeare van wie men nog steeds
niet weet hoe zijn naam geschreven moet
worden en waarvan tientallen, honderdtal-
lene spellingswijzen in omloop zijn. maar
er waren toch verschillen die in de geest
van de tijd aanvaardbaar waren.
Dat echter in de tegenwoordige tijd een
straat vernoemd wordt naar het schrijvers
pseudoniem van Alberdingk Thijm die eerst
in 1952 overleed, en dat dan die naam in
twee bordjes op verschillende wijzen wor
den gespeld, is er volkomen, helemaal en
zonder reserve naast. Het is een blamage.
Laat onze enige troost (nadat het ver
keerde bordje vervangen is) het citaat uit
de critieken van Lodewijks van Deyssel
zijn: ..Nu. de spelling dat is minder
plaatsen in Wcst-Berlijn bijna 1100 Oost
Duitsers, die niet meer terug wilden.
In West-Duitse kringen leest men
hieruit af, dat zich van de bevolking
van het door de Russen bezette en door
de Communistische partij bestuurde deel
van Duitsland een grote moedeloosheid
meester heeft gemaakt.
Zü gelooft, na de bekendmaking van
het Sovjet-Russische standpunt op de
conferentie van Genève, niet meer aan
de spoedige hereniging van Duitsland
en heeft blijkbaar evenmin als de
mensen in de Bondsrepubliek wei
nig vertrouwen, dat de Moskouse reis
van Adenauer tot resultaten zal leiden,
wat betreft het herstel van de staat
kundige eenheid van Duitsland. Zij is
er kennelijk van overtuigd, dat de
scheiding tussen de twee delen van
Duitsland nog vele jaren zal duren en
misschien wel permanent zal zijn, in
dien de veronderstelde ontspanning
tussen West en Oost eens niet besten
digd mocht worden.
De 6temmingsbarometer daalt, gc k
uit de vluchtelingencijfere ls af te lezen.
Eigenlijk „emigranten"
Echte politieke vluchtelingen zijn deze
Oost-Duitsers, die zich ln West-Berlijn
melden en om asyl vragen, niet. Hun
leven en have is niet in direct gevaar.
Zij vluchten niet, zij „emigreren" om
zo te zeggen naar de Bondsrepubliek,
omdat zij geen hoop meer hebben ln de
Oost-Duitse volksrepubliek.
De conferentie van Genève heeft de
weinige Illusies, welke zij ten aanzien
van een spoedige hereniging met West-
Duitsland wellicht nog hadden, ver
pletterd. De overtuiging hoe onjuist
wellicht ook dat voor het Westen
internationale ontspanning belangrijker
is dan de hereniging van Duitsland,
begint in Oost-Duitsland veld te winnen
en de politieke stabilisatie van de
Oost-Duitse volksrepubliek door de
Sovjet-Unie wordt plotseling niet meer
verdragen.
Nog meer jaren van distributie, ar-
beidsnormen, arrestaties en deportaties
kunnen er thans niet meer bij.
Sterker dan ooit verlangt de Oost-
Duitse bevolking naar vrijheid. De
Bondsrepubliek ls het meest nabij en
bovendien eigenlijk het enige Westelijke
land. waar zU heen kunnen. Naar het
Oosten ligt het ijzeren gordijn en ver
dere onderdrukking. En zo verdringt de
bevolking van Oost-Duitsland zich voor
de vluchtelingen-kantoren in West-
Berlijn, waar de stap van Oost naar
West gemakkelijker ls dan waar ook
langs de kunstmatige grens tussen bei
de delen van Duitsland.
Amerikaanse Senator nodigt
Russische leiders uit
Dinsdagavond vijf Sovjet-Russische lei
ders uitgenodigd de VS. en in het bij
zonder de staat, die hij vertegenwoor
digt, te bezoeken. De uitgenodigde lei
ders zijn KaganowitsJ, Mikojan. Per-
woechin. Malenkof en Soeslof.
Ellender zei dit tegenover journalisten,
die aanwezig waren op een receptie, die
door de Roemeense ambassadeur te
Moskou werd gegeven ter gelegenheid
van de elfde verjaardag van de bevrij
ding van Roemenië. Meer dan duizend
personen woonden de receptie bij.
Hij sprak zich voorts uit voor veelvul-
diger contacten tussen de VS. en de
Sovjet-Unie, waaronder bezoeken van
Amerikaanse Congresleden en de vesti
ging van nieuwe Amerikaanse consula
ten in de Sovjet-Unie.
MARKTBERICHTEN
WOERDEN. 24 Augustus Kaasmarkt
- Groentenvel-
stokprlnsenbo-
5.00. idem B. 2.40, witte pronkers 1.40
1.50. alles per 10 kg. Tomaten A. 0 32
0.35, idem B. 036. Idem ongesorteerd 0-20
per kg. Augurken: fijn 0 74. funbasterd
0 52. basterd 0 28, grof 0.28. grof I 0.13—
0 15. grof A. 0.18—0.19. CD 0.11—0.13. alle»
per kg.
BOSKOOP, 23 Augustus De BoSkoopse
bloemenveiling. Rozen gr. bloemtg 20 stuks
Cnth. Pechthold 3645. Rosalandla 2030
burg 36—80. Jules Bouché 30—40. Ge-
Better Times 61. Edlt-h Helen 4456. Duls-
mengde rozen 1520. Babyrozen 10 stuks:
Else Poulsen 18. Sweetheart 26—31. Diver
sen per bos 10 stuks Clematis Durandll 90
—1.00: Hypérlcumtakken 21. Dahlia's 18.
Blauwe Distels 23, Gladiolen ln soorten 23.
latrlx 1520. Lugustrumtakken goudbont
21. Bovengenoemde lage pryzen, zijn te
wijten aan de warmte. Er is zeer weinig
kooplust. Een en ander ls dan ook begrij
pelijk dat er veel bloemen doordraaien.
KATWIJK AAN DEN RIJN. 23 Augustus
Groentenvellng. Bloemkool A 1728.
Idem B 9—18, Idem C 9, Was
'aspeen A
Idem B 612. bospeen 1227. atamprln-
cessebonen: 2640. stokprlncessebonen
4951, spekbonen 17—19. kroten 5—6,
groenekool 78. andijvie 66.50. uien 9
10, selderie 2—2.20. peterselie 2.80—3.30,
krulpeterselle 4.20—6.
