Leidsch Dagblad | 1955 | 24 augustus 1955 | pagina 1

LEIDSCH

DAGBLAD

Grootscheepse zuiveringsactie in
Marokko en Algerije

Regeringspartijen zetten het
bewind-Faure onder druk

WEERBERICHT

Drie stakingen in West-Duitse
bedrijven uitgebroken

Spanningen aan het loonfront
hier en daar hoog gestegen

srö.ïK-.iE

94ste Jaargang

WOENSDAG 24 AUGUSTUS 1955

pjrtcteur: J. w. tienny
Hoofdredacteur: J Brouwer

DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN

f6.40 per kwartaal: f.2.15 per maand; f.0.50 per week

Witte Singel I. Leiden - Giro No. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 250413 Redactie: 21507

Tenminste honderdduizend man van de Franse strijdkrachten zijn Dinsdag
in Marokko en Algerije in actie gekomen om het nog smeulend verzet na de
mislukte opstand in het weekeinde de kop in te drukken. Het is de grootste
operatie sinds de oorlog met de Rifbewoners dertig jaar geleden.

In Marokko gingen gisteren krachtige eenheden van het Vreemde
lingenlegioen, Marokkaanse scherpschutters en valschermtroepen, met steun
*an pantserwagens en vliegtuigen over een front ter breedte van honderd
lm. tussen Oued Zem en Kenifra tot de aanval over om opstandige Berbers
olt hun linies in de bergen te verdrijven.

Intussen zette het merendeel van de troepen, die sinds de ongeregeld
heden in November van het vorige jaar in A I g e r ij e zijn gelegerd, de
zuiveringsactie in de vlakte van Constantine voor, waar Zaterdag bij een
reeks goed georganiseerde aanvallen honderden personen werden gedood.

Leiders van een vijftal midden- en rechtse fracties in het Franse parlement
hebben de speciale commissie van vijf ministers, die te Aix-les-Bains bespre
kingen voert met Marokkaanse leiders, telegrafisch gedreigd met intrekking
yjn hun steun aan de regering, indien zij zou wagen de vroegere sultan Ben
Joessef op de een of andere manier terug te brengen.

In het telegram wordt de regering er van beschuldigd „contact te blijven
onderhouden met degenen die direct of indirect verantwoordelijk zijn voor
de bloedbaden" op Zaterdag in Marokko.

Ex>Sultan Ben Joessef zou naar
Frankrijk terugkeren

Over het telegram van de parlements-
leden zei premier Faure in Aix-lesBains:
.Ik heb zeer veel eerbied voor de rech
ten van het parlement en ik wil op zeer
openhartige wijze met zijn leden blijven
spreken. In ernstige situaties echter
Boet de regering ten volle de rechten
uitoefenen, die in overeenstemming zijn
eet haar verantwoordelijkheden Hij
Bi getroffen te zijn door de goodwill
van de Marokkanen om tot een com-,
promls te komen.

Intussen heeft de Marokkaanse Na
tionalistische partij „Istiqlal" de uitno-
d;ging om aan het Frans-Marokkaanse
overleg te Aix-les-Bains deel te nemen.

onvoorwaardelijk aanvaard. Gister
avond kwam een uit vier leden bestaan
de delegatie te Aix aan.

In welingelichte kringen in Aix-les-
Bains werd Dinsdag gezegd, dat de
Franse premier en andere leden van het
kabinet tot een onofficiële regeling met

de vroegere Sultan Ben Joessef zijn ge
komen. De belangrijkste punten zouden
zijn: 1. de huidige Sultan Ben Arafa
moet aftreden: 2. zijn voorganger Ben
Joessef zal naar Frankrijk worden ge
bracht: S. er zal een regentschapsraad
van partijloze, vooraanstaande Marok
kanen in het leven worden geroepen, die
door Ben Joessef moet worden goedge
keurd. 4. de regentschapsraad zal ver
volgens een regering vormen. Deze pro
cedure werd voor de „Istiqlal" aan
vaardbaar genoemd.

Berichten van het „front"

Franse verkenningsvliegtuigen ont
dekten gisteren by Khenissef. tussen
Rabat en Meknes. grote concentraties
bereden Berbers, die men houdt voor
aanhangers van de machtige anti-natio
nalistische Pasja van Marrakesj. El Gla-
wi, die op het ogenblik aan het overleg
te Aix-les-Bains deelneemt.

Ongeveer 500 Marokkanen, die te
Oued Zem werden aangehouden naar
aanleiding van de moordpartij in het
weekeinde, hebben geprobeerd de politie
onder de voet te lopen, toen hun on
dervraging begon. Franse troepen kwa
men met machinegeweren in actie,
waarbij een groot aantal arrestanten
werd gedood.

Een patrouillerende Franse straalja
ger heeft kunnen verhinderen dat een
grote mijninstallatie bij Oued Zem in
brand werd gestoken. Het toestel ver
dreef met machinegeweervuur een groep
Marokkaanse brandstichters.

In Khoeribga, het centrum van de
fosfaatmijnen waar de Marokkaanse be
togers tijdens het weekeinde een schade
van naar raming een milliard francs
hebben aangericht, zijn ongeveer 9 000
mijnwerkers zonder werk: de fosfaat
productie. normaal circa 15 000 ton per
dag. is geheel tot stilstand gekomen.
Tussen Khoeribga en Oued Zem brandt
nog steeds een grote houtopslagplaats,
die door de betogers in brand is ge
stoken.

Het was weer warm ook in Lon
den en toen het koffieuurtjewas
aangebroken was het Lido aan de
Serpentine in Hyde Park in een
oogwenk veranderd in een verkoe
ling zoekende menigte.

Jarenlange fraude
bij Stedelijk Museum

Complot van portiers en
zaalwachters

(Speciale berichtgeving)

Door de Centrale Recherche van de
Srmeentepolilie te Amsterdam zijn gis
teren in de loop van de dag en de late
avonduren een groot aantal perso
neelsleden van het Stedelijk Museum
(urresteerd. De portiers en zaalwach-
ters hadden een „clan" gevormd, welke
nth bezig hield met fraude met toe-
fangskaartjes.

Voor de diverse tentoonstellingen
zyn er altijd twee of drie tegelijker
tijd diende men bij de portiers de
taartjes te kopen, terwijl bij de zalen de
souches afgescheurd moesten worden,
Inplaats daarvan namen de zaalwach
ten de hele kaartjes m en scheurden de
touches niet af. Deze kaartjes gingen
iüraa terug naar de hoofdingang, waar
nj opnieuw verkocht werden.

Deze fraude schijnt jaren en jaren
geduurd te hebben. Voor vele tiendui
tenden guldens zouden de gearresteerden
de gemeente hebben benadeeld.

Kinderverlamming
te Bergen op Zoom

In de gemeente Bergen op Zoom is
een geval van kinderverlamming ge
constateerd. Het patiëntje, een kind
ftn 4 jaar, ls direct geïsoleerd en onder
gebracht in het Algemeen Burger Gast-

Het blijft warm

HetKH.M.I. deelt mede:
in het grootste deel van Europa is het
»«r zonnig en warm als gevolg van de
J=n*ezighetd van een hogedrukgebied
"[en Scandinavië, dat de Oceaande-
i?ïv op fllnke afstand houdt,
m Engeland komen temperaturen voor
"n omstreeks 30 graden, uit Frankrijk
temperaturen van 33 graden

De temperaturen in Scandinavië zijn
»?er en met Noord-Oostelijke win-
stoomt deze lucht thans Noord-
^nd binnen.

«aatselijk ging dit gepaard met en-
•nC ersPre'de onweersbuien. De iers
warme lucht uit Scandinavië
~™8t nu ook langzaam ons land bin-
u" .De temperaturen zullen daardoor
muTTl 2*n dan de afgelopen dagen
tranig warm en overwegend

Aanhoudend zomerweer

De Bilt verwacht tot morgenavond:
dwSi en overw®send zonnig weer met
<22™* of iets lagere temperaturen,
tn <wen~ matige wind tussen Noord
vost. (Opgemaakt ie 10 uur).

25 AUGUSTUS
2® op: 5.40 uur; onder: 19.47
14.46 uur: onder: 22.39

Hoogwater t
O tn 20.08 t

r bestaat uit acht pagina's

(Van onze correspondent in West-Duitsland)

De spanningen aan het West-Duitse loonfront zijn hier en daar hoog geste
gen. Zo zijn er gisteren twee wilde en één geregelde staking uitgebroken in
Kassei, Hamburg en Lüneburg. In alle drie gevallen werden hogere lonen ge-
eist. In totaal zijn circa tienduizend We st-Duitse arbeiders by deze stakingen
betrokken, doch er moet worden aange nomen, dat dit aantal zich nog zal uit
breiden, vooral in Hamburg, waar Com munistische raddraaiers de stakers aan
zetten tol gewelddadigheden jegens we rkwilligen. Tengevolge van demonstraties
kwam het werk in de Hamburgse staal fabriek Howaldt-Werke reeds tot stil
stand, ofschoon slechts een kwart der werknemers tot dusverre aan de wilde
staking deelneemt. De vakbond heeft getracht de staking bjj te leggen. De
stakers werden erop attent gemaakt, dat zij geen steun van de bond te verwach
ten hebben en in October a.s., na beein diging van de onderhandelingen met de
werkgevers, waarschijnlijk een loonsver hoging van twaalf procent zullen krijgen.

De West-Duitse regering zal na de zomervacantie. die begin volgende week
eindigt, de vraagstukken, die verband houden met het prijs- cn loonpeil en
de 40-urige werkweek als zeer urgent in onmiddellijke behandeling nemen.
Bondskanselier dr Adenauer zal persoonlijk de leiding op zich nemen van de
belangrijkste besprekingen tussen werkgevers en werknemers. In totaal zijn tot
dusverre in West-Duitsland voor circa 3.500.000 arbeiders en ambtenaren de
bestaande loonovercenkomsten opgezegd. Er worden loonsverhogingen van ge
middeld 10 pet. geëist.

daag met bussen naar Hamburg worden
gebracht om aan andere bouwprojecten
aldaar aan het werk te worden gezet.

Er bestaat kans. dat de bouwvakar
beiders in het nabij Lüneburg gelegen
Ulzen om deze eisen eveneens in staking
zullen gaan. Hierover zal vandaag een
referendum worden gehouden.

van vérgaande sociale achterlijkheid
heeft beschuldigd, ijvert voor een staps
gewijze invoering der veertig-urenweek
ïn een periode van vier of vyf jaren. In
regeringskringen ziet men in de huidige
volledige belasting van de capaciteit der
bedrijven en in de komende bewape-

Frankrijk roept
reservisten op

Zestigduizend man in de
komende vier maanden
In de komende drie of vier maanden
zullen in Frankrijk ongeveer 60.000
reservisten onder de wapenen worden
geroepen ter versterking van de Franse
strijdkrachten in Noord-Afrika. aldus is
Woensdag in welingelichte kringen te
Parijs vernomen.

De eerste reservisten, die zullen wor
den opgeroepen zullen specialisten zijn
van het korps verbindingsgroepen en de
genietroepen. Opgeroepen zullen worden
dienstplichtigen, die in 1951. 1952

- - uicnaiuiiuwLiscii uic ui IJM vu

nmgsopdrachten beslissende hindernis- 11953 onder de wapenen zijn geweest,
sen voor een verkorting van de werk- onder de lichting 1953 bevinden zich

Veertig-urenweek komt
binnenkort ter sprake

De Kasselse wilde staking deed zich
voor in de locomotievenfabriek van
Henschel en Zn. De bedrijfsleiding werd
door de staking van 5000 harer arbeiders
volkomen verrast. De metaalbewerkers-
bond billijkt ook deze staking niet. om
dat ook in dit geval niet het gebruikelijke
stakingsreferendum onder de arbeiders
werd gehouden en onderhandelingen
over hogere lonen reeds in het vooruit
zicht waren gesteld. Men vermoedt poli
tieke achtergronden. De daadwerkelijke
eisen der stakende arbeiders zyn nog
niet bekend.

In Luneburg zijn gisteren honderden
bouwvakarbeiders met instemming van
de vakbond in staking gegaan. De bond
had een loonsverhoging van 6 pet. ge-
eist. De stakende arbeiders zullen van-

tijd. Voornamelijk in Zuid-Duitsland zijn
vele gTote bedrijven eohter reeds lange
tijd de weg naar kortere werktijden op
gegaan.

Verschuiving datum
Ind. verkiezingen?

Twijfel aan 29 September

De regering van premier Harahap is
begonnen met de bestudering van de
kwestie of de algemene stemming van

29 September kan worden uitgevoerd ff,1,.

op de wijze zoals totnutoe in het voor- H

vier lerien u„. Kth; dat de Amerikaanse luchtmacht het

kïs

eroeD staat onder leiding van vice- regering, die het project eerst had

gemier Djanoe Ismadi en binnen ^und niaar haar medewerking later

ihad beëindigd. „De vliegende schotel

zou een vliegtuig zyn. dat verticaal kan
opstijgen. Volgens het genoemd blad is
het ontwerp van de „vliegende schotel"
die voor militair gebruik bestemd zou
zijn. gebaseerd op .jevolutionnaire
vlieg- en voortbewegingsbeginselen".

f 200.000 voor Kon. bezoek
aan Suriname

De Surinaamse regering heeft
S F 100.000 (f. 200.000 Ned. Crt) uit
getrokken voor kosten, verbonden aan
het bezoek van het Koninklijk Paar.
Vooruitlopende op deze post op de In
te dienen begroting 1955 heeft de
regering de Staten goedkeuring ver
zocht, aangezien nu reeds uitgaven in
verband met voorbereidingen moeten
worden gedaan.

De witte calèche zal vermoedelijk met
de „Antillia" van de Antillen naar
Suriname worden gezonden De paar
den zouden de reis naar Suriname per
KLM maken en zullen op de Landsboer-
derij worden ondergebracht.

Voor het Koninklijk Paar wordt een
gids samengesteld waarin alle moge Lij ka
bijzonderheden over land en volk te vin
den zijn en over plaatsen die bezocht
zullen worden of waar men langs zal
komen. Het boekje zal verlucht zijn met
talrijke foto's en tekeningen van Stanley

Amerikaanse belangstelling
voor „vliegende schotel"

zoek en ontwikkeling van een nieuw
idee op het gebied van het ontwerpen
van vliegtuigen. Een woordvoerder zei.
dat het project zeer geheim is; hij gaf
geen verdere bijzonderheden.

Eerder was door het blad ..Globe and

De vorige premier. Ali Sastroamidjojo
bepaalde de verkiezingen op 29 Septem
ber en is steeds van oordeel geweest dat
die datum gehandhaafd kan worden.
President Soekarno heeft verleden week
nog verklaard dat de datum dient te
worden aangehouden. Zij die trachten
de eerste Indonesische verkiezingen

verder te verschuiven maken zich vol-

Di "nauw verband'Tnet de" looneisen Sens de president aan „verraad" schul-
wordt in regeringskringen thans ook dlS-

verhoogde aandacht gewyd aan de eis
tot geleidelijke invoering van de veer
tig-urenweek. die door de vakbonden se
dert Mei wordt gesteld Het heet. dat de
president van het West-Duitse vakver
bond, Walter Freltag. hierover in Zwit
serland reeds een voorbespreking met dr
Adenauer heeft gehad, die aanleiding
geweest is tot het besluit van de kan
selier in de laatste helft van September
in Bonn met de ondernemers en de vak
bonden over dit probleem te spreken.

Freitag, die onlangs de Bondsrepubliek

Radio en T.V.-ploeg

Thans is bepaald, dat een staf van
radio- en televisiereporters het Konink
lijk paar op de reis naar de West zullen
vergezellen om in het vaderland hiervan
verslag te doen. Voor de radioploeg is
als chef d'équipe aangewezen de heer
Gerard Hoek, programmaleider van de
NCRV. die door Guus Weitzel van de
Wereldomroep en Dick de Vree van de
KRO als reporters zal worden begeleid,
benevens door een drietal technici. De
televisie wordt vertegenwoordigd door
Ben Mettrop van de KRO, die vergezeld
zal worden van cameraman Piet Kaart..

Ondanks dat alles bestaat er in de
boezem van de nieuwe regering blijk
baar enige twijfel over het houden van
de verkiezingen op genoemde datum.
Harahap zelf heeft verklaard dat de
verkiezingen volgens het program zul
len plaats vinden als de regering van
Sastroamidjojo althans de waarheid
heeft gesproken over de stand van de
voorbereidingen.

I11 Nederland vecht men tegen de dorst
Hoogtij voor limonade- ijs-en bierfabrieken

De bier-, ijs- en limonadefabrieken de zaak moeten sluiten omdat er geen
werken in deze warme dagen op ulter- voorraad meer was en vele grote be
ste capaciteit om millioenen dorstige drijven hebben reeds moeten besnoeien
kelen in Nederland te laven. op bestellingen. Vaak ook door gebrek

Overal wordt practisch dag en nacht aan flessen, waarvan de omzet tot dui-
gewerkt en nog is vaak de vraag gro- zelingwekkende hoogte is gestegen en die
ter dan de producticmogelijkheid. of uiteraard niet direct in de circulatie
misschien juister gezegd de transport- terugkomen. De telefoons bi) handelaren
mogelijkheid. en agenten van fabrieken staan ln deze

Enkele tentjes en stalletjes langs de dag.ln._r??d°Loeiend ,en sommige fa-

weg hebben reeds enige keren tijdelijk

Knappe prestatie

Engels

vliegtuig

LondenNew York
vice versa
inderdaad op één dag

Twee Britse vliegers zijn er Dinsdag
in geslaagd met een tweemotorig ..Can
berra' straalvliegtuig op één dag van
Londen naar New York en terug te vlie
gen.

De eigenares van het vliegtuig, de
..English Electric Company", heeft da
delijk na de landing van het toestel op
de luchthaven van Londen erkenning
van drie nieuwe records geëist, namelijk
voor de gehele vlucht, voor de oversteek
Londen—New York en voor de terugreis.

Het toestel werd bestuurd door kapi
tein John Hackett, een oud-vlieger van
de Britse luchtmacht, die na de oorlog
enige malen het vliegtuig van Sir
Winston Churchill op diens reizen heeft
bestuurd. Een andere oud-vlieger van
de luchtmacht. Peter Moeneypenny,
fungeerde als navigator

Volgens de Britse Koninklijke Lucht
vaartclub deed het toestel de heenreis
in zeven uur 29 minuten 56.7 seconden,
de terugreis in ongeveer zes uur en
twintig minuten Het

slechts 14 uur cn 2i minuten 45.4 secon- aan boord twee man. een ptloof en De afstand van deze monster-vlucht moedige bemanning het luchtruim
den van de luchthaven van Londen weg

geweest! bedroeg in totaal ongeveer 6.920\ kiest voor de geslaagde poging.

IflfeËMü

Gisterochtend is van Londen Air-een navigator, om op èèn dag heenmijl. De foto toont het moment,
port een Canberra vertrokken, met I en weer naar New York te vliegen, waarop het straalvliegtuig met de

brieken ziet men met vrees het moment
tegemoet dat een der machines zou uit
vallen en de productie tijdelijk vermin
derd zou moeten worden. Ook het per
soneelstekort baart soms zorgen, daar ln
deze bedrijven naar verhouding zeer veel
ongeschoolde arbeiders aan het werk
zijn op wier diensten men ln deze tijd
van tekort aan mankracht niet altijd
constant kan rekenen. De grote fabrie
ken hebben vrijwel de topcapaciteit be
reikt en vergroting van de productie is
dan ook welhaast niet meer mogelijk.
Vaak wordt, met speciale toestemming
van de Arbeidsinspectie dag en nacht
doorgewerkt en vele bedrijven hebben
vrachtauto's gecharterd omdat hun
eigen wagenpark niet meer voldoende is.
Vele limonadefabrieken hebben enkele
minder gevraagde smaken tijdelijk laten
vallen en zich geheel geworpen op de
meest gangbare producten.

Nederland ls dorstig in deze dagen en
als men de weervoorspellingen ziet zal
deze dorst nog wel enige tijd aanhou
den!

Goud- en deviezen weinig
veranderd

Volgens de verkorte balans van de
Ned. Bank, opgemaakt per 22 Augustus,
blijkt de netto deviezenreserve met
ruim f.5 mlllioen te zijn gestegen tot
f. 1500 mlllioen. De goudvoorraad hand
haafde zich op f.3045 mlllioen. zodat
beide posten tezamen met eenzelfde be
drag zijn aangegroeid tot f. 4.545 mll
lioen.