LEIDSCH
DAGBLAD
Sultan van Marokko kreeg nog weer
een week uitstel
Afschuwelijke wreedheden in
krottenwijk van Casablanca
WEERBERICHT
Saarlandse volksstemming loopt
gevaar als opwinding voortduurt
Havenstad Nantes werd slagveld
tussen stakers en ordetroepen
54s(e Jaargang
VRIJDAG 19 AUGUSTUS 1955
No. 28605
pirecteur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f.6.40 per kwartaal: f.2.15 per maand: f.0 50 per week
Witte Singe) I. Leiden - Giro No. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21501
Rumoerige Kabinetszitting in Parijs
(Telefonisch van onze correspondent In Parijs)
De Franse regering heeft gisteren onder leiding van president Coty die er zijn
Ticantie voor onderbroken had in een speciale zitting opnieuw de situatie in
Marokko onder ogen gezien, zoals die zich sedert de vorige week had ontwikkeld.
Toen immers was aan Sultan Ben Arafa min of meer de eis gesteld, dat hij vóór
18 Augustus (dat was dus gisteren) een krachtige en representatieve regering
moest formeren, die de nodige hervormingen ten uitvoer zou moeten leggen. Sinds
dien zijn tussen president Coty en de bejaarde Sultan brieven gewisseld: laatst
genoemde heeft een week uitstel voor zijn poging gevraagd, die hem in de
Kabinetsritting van gisteren, waarin het weer rumoerig is toegegaan, is toegestaan.
Anders bad de regering-Faure haar eenheid niet kunnen handhaven. Intussen is
er geen schijn van kans meer alle waarnemers zijn het daarover eens dat de
Sultan inderdaad in zijn pogingen zou kunnen slagen. Het is de meerderheid van
de Franse regering nu wel duidelijk geworden, dat zij met het experiment-Ben
Arafa bezig is op hoogst gevaarlijke wijze met vuur te spelen. Er is nu een com
missie van vijf ministers gevormd, waarin alle regeringspartijen zijn vertegenwoor
digd en die bestaat uit premier Faure, Pinay (Buitenlandse Zaken) en July
(Xoord-Afrikaanse Zaken). Deze commissie zal de toestand van uur tot uur gaan
volgen en zo nodig de taak van de Sultan overnemen door zelf het overleg met de
Marokkaanse politici te gaan voeren om zo de vorming van de gewenste en
representatieve regering voor te bereiden.
Morgen manifestaties ten
gunste van Ben Joessef
Intussen breekt morgen de tweede ver-
Jaardag aan van de troonswisseling, die,
als alle voortekenen niet bedriegen, door
de nationalisten zal worden aangegrepen
voor grootse manifestaties ter ere van
de verbannen Sultan Ben Joessef.
De Fransen hebben de laatste weken
enorme strijdkrachten naar de grote
steden Casablanca en Rabat gedirigeerd
en sedert Woensdag is de avondklok af
gekondigd.
Hoe gespannen de toestand geworden
is, blUkt bovendien wel uit het feit dat
resident-generaal Grandval het gisteren
Uitreiking
Nansen - medailles
Aan Koningin Juliana en
mevrouw Roosevelt
Op 15 September a.s. zullen ln het
paleis der Ver. Naties te Genève Nan-
sen-medallles worden uitgereikt. De
Nansen-medaille 1954 Is bestemd voor
mevrouw Roosevelt, die haar onder
scheiding persoonlijk in ontvangst zal
nemen.
Dezelfde medaille voor 1955 ls be
stemd voor H.K.H. Koningin Juliana,
de Nederlandse gezant te Bem, mr A.
W. S. baron Bentinck. zal de onder
scheiding voor zijn Vorstin ln ont
vangst nemen.
Drie mijnarbeiders
ingesloten
Geen reden tot ongerustheid
In de steenkolenmijn Willem Sophia
te Spekholzerheide ls gisteravond om
streeks halfnegen een instorting ge
schied op de nieuwe, in aanleg zijnde
217 meter verdieping.
Drie arbeiders bevinden zich achter
de Instorting. Met hen wordt contact
onderhouden via een buis. waardoor
ook voedsel aan hen wordt verstrekt.
Alle pogingen worden in het werk ge
steld hen zo spoedig mogelijk te be
vrijden, aldus werd van de zijde van
de directie van de mijn medegedeeld.
Deze voegde hieraan nog toe, dat er
ff«n reden tot enige ongerustheid be
hoeft te bestaan.
Regelmatig contact
Vanmorgen verliepen de reddings
werkzaamheden geheel volgens de ver
wachtingen. Zij zullen echter geruime
tijd ln beslag nemen. Van de plaats voor
de instorting wordt een nieuwe kleine
steengang gedreven naar de plek waar
de drie ingesloten mijnwerkers zich be
binden. Dit werk neemt zeer veel tijd in
«slag. Van een lager gelegen verdie-
Ping wordt bovendien een boorgat ge
maakt naar de 217 meter-verdieping,
eveneens naar dezelfde plek. waar zich
de drie ingesloten arbeiders bevinden.
Men tracht dus van twee kanten de
mijnwerkers te bereiken. Langs de in-
tact gebleven buis in de ingestorte in-
?ang heeft men regelmatig contact met
de drie ingeslotenen Zij worden gere
geld op de hoogte gehoudn van de vor
deringen der werkzaamheden.
niet-verantwoord heeft geacht Rabat te
verlaten om naar Parijs te komen. Doch
vanochtend (Vrijdag) arriveerde hij voor
een verblijf van enkele uren in de Fran-
ie hoofdstad. Hij zal het ministeriële
.comité van vijf" o.m. de sinistere ver-
lieslijst kunnen overleggen, waarop gis
teren weer vijf nieuwe doden en ettelijke
ernstige gewonden moesten worden ge
noteerd.
Volgens de laatste berichten moeten
er in het protectoraat vannacht de af
schuwelijkste wreedheden zijn begaan.
In de krottenwijk Derb Sjalef van
Casablanca werd een Marokkaan door
nationalistische landgenoten levend ver
brand. Men bond hem aan een paal vast,
stapelde het rookgerei en de lucifers uit
zijn winkel, benevens al het houtwerk er
omheen, en stak het in brand. Toen de
Franse veiligheidstroepen ter plaatse
waren aangekomen, vonden zij slechts
het verkoolde lijk van de ongelukkige.
Franse troepen legden vannacht een
cordon om deze krottenwijk waar de hele
nacht de Arabische mannen, aangezet
door de vrouwen, bezig zijn geweest met
aanleggen van versperringen en het ver
nielen van de straatverlichting. Vanuit
de wgk werd verscheidene malen gescho
ten in de richting van de Franse troepen
die terug schoten. Tegen de ochtend
keerde de rust weer.
In de Marokaanse wijk van Kenifra
n het gebied van Meknes) zijn heden-.
Vrijdagochtend talrijke winkels van
blanken geplunderd en in brand gesto
ken.
Zuid Westelijke Wind
De Bilt verwacht tot morgenavond!
Veranderlijke bewolking en op de
meeste plaatsen droog weer. Zwakke tot
matige Zuid-Westelijke wind. Weinig
verandering in temperatuur.
(Opgemaakt te 10 uur)
20 AUGUSTUS
Zon op: 5.32 uur; onder: 19.58 uur.
Maan op: 9 uur; onder 20.25 uur.
Hoogwater te Katwijk te 4.43 en
17.10 uur (Springtij).
Dit nummer bestaat uit acht pagina's
Landbouw en
loonpolitiek
Het dagelijks bestuur van het Land
bouwschap heeft een bespreking ge
wijd aan de huidige situatie op het
gebied der algemene loonverhoudin-
gen, waarover thans overleg wordt
gepleegd tussen de regering en de
Stichting van de Arbeid.
Het dagelijks bestuur staat in overeen
stemming met de hoofdafdeling So
ciale Zaken op het standpunt, dat,
voorzover uit dit overleg en verhoging
van het algemene loonpeil zou voort
vloeien, het agrarisch bedrijfsleven
daarbij niet achter kan blijven.
De eis tot sociale gelijkstelling van
de landarbeiders met vergelijkbare ar
beidersgroepen, waarvan de verwezenlij
king steeds een der belangrijkste doel
einden heeft uitgemaakt van de Stich
ting voor de Landbouw, aldus het Land
bouwschap. dient ook voor de toekomst
volledig gehandhaafd te worden.
Daarbij wordt er vanuit gegaan, dat,
teneinde ook in feite tot deze loonpoli
tiek in staat te zijn, het agrarisch be
drijfsleven moet kunnen rekenen op on
verminderde handhaving van de door
de regering op het gebied van de prijs
vorming van landbouwproducten ge
dane toezeggingen.
Geen wijziging
Naar wij van officiële zijde vernemen,
ls de inter-departementale commissie
voor culturele activiteiten in het buiten
land dezer dagen met haar werkzaam
heden gereed gekomen. Zij heeft aan de
regering een rapport uitgebracht, waar
over deze zich thans zal beraden.
Voorzover de indruk zou zijn verkre
gen, dat de Commissie zou hebben voor
gesteld ingrijpende wijzigingen te bren
gen in de Nederlandse culturele
activiteiten in Indonesië, kan worden
medegedeeld, dat in de voorstellen der
Commissie daarvan geen sprake is.
(Incez. Med.-adv.)
Is hel mogelijk om
buitenlandse televisie
stations fe ontvangen!!
Vraagt inlichtingen bij
IEMCO N.V.
NIEUWE RIJN 30-31-32
LEIDEN TEL. 24244*
Belg Dehousse maant partijleiders tot
bewaren van orde en rust
Nu de gemoederen in Saarland steeds meer verhit worden zoals men weet zal
op 23 October a.s. een volksstemming gehouden worden over de toekomstige status
van Saarland heeft de voorzitter van de West-Europese commissie voor het
referendum, de Belg Fernand Dehousse, de leiders van de politieke partijen tegen
heden. Vrijdag bijeengeroepen om te bereiken, dat de kalmte zoveel mogelijk terug
keert. Ook heeft hij voor het komende weekeinde in Saarbriicken een voltallige
zitting van de West-Europese volksstemmingscommissie uitgeschreven ter bespre
king van de jongste incidenten. Dehousse heeft voorts medegedeeld, dat ln het
vervolg commissie-leden de openbare bijeenkomsten van alle Saarlandse politieke
partijen als waarnemers zullen bijwonen. Donderdagmiddag had hij een gesprek
met de eerste-minister van Saarland. Johannes Hoffmann, die aan Dehousse
mededeelde welke maatregelen de Saarlandse regering denkt te nemen tot waar
borg van de eerbiediging van de vrijheid van het woord.
Incidenten tijdens rede
premier Hoffmann
Drie Duitsgezinde partijen, de Chris
ten-Democraten. de Vrije Democraten
(Liberalen) en de Socialisten, hebben er
gisteren bu de bevolking op aangedron
gen de verkiezingscampagne rustig en
ordelijk te doen verlopen. Overigens heet
het in de oproep van de Saarlandse
Christen-Democraten, dat het „in eerste
aanleg premier Hoffmann zelf is geweest
die aanleiding heeft gegeven tot orde
verstoringen. Het waren zijn aanhangers
die hakenkruisen hebben aangebracht op
de aanplakbiljetten der Saarlandse
Duitsgezinde partijen". Premier Hoff
mann heeft te kennen gegeven, dat als
de huidige opwinding voortduurt, dit een
geestelijk klimaat zal doen ontstaan,
waarin een normaal verloop van volks
stemming op 23 October onmogelijk
wordt. De premier zei dit in een toe
spraak te Sankt-Ingbert. waar zich tij
dens zijn rede ordeverstoringen voorde
den. waarbij een politieman en verschei
dene betogers werden gewond. Ruiten
van de zaal werden met bierflessen
ingegooid. Andere betogers trachten het
politiecordon rondom het gebouw te
doorbreken. Nadat enige ordeverstoor
ders waren verwijderd kon Hoffmann
zijn toespraak beëindigen. Onder de bel
hamels bevonden zich volgens de politie
Communisten en leden van de Duitsge
zinde Democratische en Christen-Demo
cratische partijen, maar beide laatst
genoemde partijen hebben dit ontkend.
Duits dodenschip in
Skagerrak gevonden
Lugubere ontdekking van
Deense vissers
(Van onze correspondent in
West-Dultsland)
Deense vissers hebben ln het Skage-
rak het wrak gevonden van het Duitse
troepentransportschip „Pionier", dat in
de afgelopen oorlog tot zinken werd
gebracht. Een onderzoek bracht aan het
licht dat zich aan boord de stoffelijke
resten van circa duizend Duitse soldaten
bevinden. De Deense aptoriteiten heb
ben met Bonn contact opgenomen over
de vraag waar deze Duitse soldaten
moeten worden ter aarde besteld als het
wrak van de Pionier wordt gelicht.
Vier Franse oorlogsbodems, mei
aan boord leerlingen van de Franse
marineschool zijn gisterochtend in
de haven van Rotterdam aangeko
men. teneinde een bezoek aan de
E 55 te brengen. Op de foto ligt
links op de voorgrond de Bisson
links daarachter, de Maf fauxen
rechts op de foto aan de kade.
links de Yseren rechts de
.Selforf'.
West-Duitse bromfietsen
niet sneller dan 40 k.m.
De Duitse fabrikanten van lichte mo
torrijwielen hebben zich vrijwillig ver
plicht voortaan geen bromfietsen mee*
te leveren, die meer dan veertig kilo
meter per uur kunnen rijden. Zij willen
daardoor een bijdrage leveren aan de
verhoging van de veiligheid van het
verkeer.
Verkiezingscongres K.V.P.
Zondag 9 October houdt de KVP, als
inzet van de campagne voor het volgend
jaar te houden verkiezing voor de Twee
de Kamer een partijcongres in de Mar
griethal van het Jaarbeursgebouw te
Utrecht. Er worden 5000 personen ver
wacht. Als onderwerpen voor het congres
zullen gelden: Katholieke politiek: recht
vaardige politiek; het vraagstuk van de
woningbouw; de betekenis der verkiezin
gen 1956.
Werkgevers sloten fabrieken na molest
en vernieling door arbeiders
De bewoners van Wenen hebben
nu geen enkele twijfel meer over
het terugtrekken van de Russische
militairen uit dat land; alle tekenen
wijzen op een spoedig einde van
alles wat aan de bezetting nog zou
kunnen herinneren.
Op deze foto zien we een lid van
de verbindingsdienst van het Rus>
sische leger bezig om in Wenen de
speciale telefoonverbinding te ver
wijderen. welke liep van de hoofd
stad naar Baden, waar het Russische
militaire hoofdkwartier was ge
vestigd.
Sovjets laten Nederlanders
vrij
Het Ministerie van Buitenlandse Za
ken deelt mede:
Van de Nederlandse ambassadeur te
Moskou is bericht ontvangen, dat 8 Ne
derlanders, die sedert geruime tijd ii
Russische gevangenschap verkeerden,
door de Sovjet-Unie zullen worden vrij
gelaten. Op een nader te bepalen da- i
turn zullen zij worden overgedragen aan
een vertegenwoordiger van het Consu- I
laat-Generaal der Nederlanden te Ber
lijn., Na een identiteits-onderzoek
worden de betrokkenen, voorzover zij
repatriëring wensen, vla Oldenzaal naar
I Nederland teruggebracht. De familie i
hier te lande is reeds omtrent deze vrij
lating ingelicht.
I De namen der vrijgelatenen (met
daarachter vermeld het geboortejaar en
de vroegere woonplaats- zijn: J Bou-
mans, Maastricht (1925), D. Bras. Am-
Sterdam (1917), A. Dirlx. Heer (1919t,H.
ten Hoff, Onstwedde (1910), Q. A. Jan
sen, Alkmaar (1918), H. Rollema (Oost-
hem (1911), mevrouw R. W. E Kram
pen, Berlijn (1905) en H. Raulf, plaats
niet gemeld (1925). Mevrouw Krampen
en Raulf zijn vermoedelijk van ander®
dan Nederlandse nationaliteit.
(Telefonisch van onze correspondent
te Parijs)
In Nantes (in Bretagne) is het Woens
dag en gisteren tot ernstige wanordelijk
heden tussen de politie en arbeiders ge
komen. waarbij één dode en verscheidene
ernstige gewonden zjjn gevallen. De bot
singen waren het gevolg van de beslis
sing van de fabrieksdirecties om alle be
drijven te sluiten nadat door manifeste
rende arbeiders enkele werkgevers waren
bedreigd en gemolesteerd, die zitting
hadden in de commissie van overleg voor
de lonen.
Nadat uit het gebouw, waarin dit over
ig werd gevoerd, meubels, schrijfmachi
nes en archieven door de ramen op
straat waren gesmeten, hadden de gede
legeerden der fabrieksdirecties. die zich
toen niet meer zo rustig gevoelden, er in
berust alle lonen met 25 pet te verhogen.
De volgende dag werd dit besluit, dat
onder bedreiging was genomen, met een
beroep op de wet weer ongedaan ge
maakt en werden bovendien, zoals reeds
Tienduizend arbeiders zijn gisteroch
tend, onmiddellijk na de bekendmaking
van de sluiting der fabrieken, in optocht
door de stad getrokken onder het uit
roepen van heftige dreigementen aan het
adres van hun werkgevers.
F.en delegatie der arbeiders werd niet
temin door de prefect ontvangen. Op
datzelfde moment werd een bom naar de
Republikeinse ordetroepen geworpen,
waardoor 27 gardisten werden gewond.
Dit werd het sein voor wanordelijkheden,
die soms op een formele veldslag leken,
en waarbij ruim 70 gewonden zijn geval
len, van wie het merendeel in zieken
huizen moest worden opgenomen.
Een afgevaardigde van de werkgevers
uit Nantes is gisteren door premier
Faure ontvangen.
Hoelang de fabrieken nog gesloten zul
len blijven, is niet bekend. Maar in leder
geval zal het overleg over de salarissen
geheel opnieuw moeten beginnen.
Hoog water in Washington
De Potomac ls buiten haar oevers ge
treden en dreigt de historische monu
menten van Washington en langs de
oevers In Virginia blank te zetten. Door
zware regens en een bijzonder hoge
vloed werden verscheidene lage punten
van Columbia en Virginia overstroomd.
Beide oorzaken waren het gevolg van
de wervelstorm „Diana".
De Republikeinse Senator Thomas
Kuchel heeft een brief aan de meteoro-
glsche dienst gezonden, waarin hij pro
testeerde tegen het gebruik van vrou
wennamen voor wervelstormen, „Vrou
wen Immers zijn te allen tijde het
symbool geweest van tederheid, rust en
liefde". Hij stelt onder meer voor de
wervelstormen namen uit de mytholo
gie te gebruiken «of namen van Indla-
I nenstammen. Hierbij dienen echter na
men als Apollo, Diana, Eros en Venus
'vermeden te worden.
Strandborden in vreemde taal
Op vragen van het Haagse gemeente
raadslid. de heer P. H. M. Lem of het
gewenst ls de aanduidingen op plaatsen
waar gevaar bij het baden ln zee kan
dreigen, in verschillende talen te doen
geschieden nu Schevenlngen en Kijk
duin hoe langer hoe meer een Interna
tionaal karakter krijgen, hebben B. en
W. van Den Haag geantwoord, dat bij de
strandhoofden en op andere gevaarlijke
punten waarschuwingen zullen worden
aangebracht ln de vorm van beeldborden
met aanduidingen ln verschillende talen,
als „Gevaar", „Danger" en „Gefabr". In
dien deze borden voor afloop van het
seizoen 1955 nog ontworpen en uitge
voerd kunnen worden, zullen zij nog dit
seizoen worden aangebracht.-doch ver
ondersteld wordt, dat zulks mat te ver
wezenlijken is. zodat de borden pas voor
de aanvang van het seizoen 1956 zullen
worden geplaatst.