Waar scliorrebloem en
zeedistel bloeien
ONS MENU
INDE VACANTIE GEMAAKT,
VAN DE WEEK
Ons KNUTSELHOEKJE
WEKELIJKS BIJVOEGSEL VAN HET LEIDSCH DAGBLAD - ZATERDAG 13 AUGUSTUS - PAGINA 3
Kijkjes in de Natuur
WIE eens de schorrebloem heeft geplukt, zal naar het land van die
bloem terugkeren", zo luidt een Zeeuwse uitspraak, die ik twee jaar
geleden leerde kennen bij mijn bezoek aan Zeeuws-Vlaanderen. Want daar
lean men dit merkwaardige plantje in ontelbare hoeveelheden vinden op de
slikgronden van het Zwin, die diepe zee-inham op de Belgisch-Nederlandse
grens, een overblijfsel van wat in vroeger eeuwen een ontzagwekkende trech-
termond moet zijn geweest. Dat was in de dagen, dat o.a. Brugge, inplaats
van een dode stad, een bloeiende Vlaamse handelshaven was.
Maar hoger op, daar waar de duin
doorn zyn lelie 6peren ten afweer
houdt, daar strengelen zich in het
struikgewas de ranken van de haag
winde met vijfhoekige paarse kelken.
Daar groeit ook het bitterzoet een
hoog opgeschoten plant met kale sten
gel. waaraan heel fijne bloemen, ook
alweer dieppaars van kleur, hangen te
bengelen. Over enige weken zal ze
haar vuurrode, giftige bessen dragen.
de zwart-geel gestreepte rupsen van
het St. Jansvlmdertje, dat ook al zo"n
juweeltje is met zijn dofgroen en zwar
te vleugels, waarop prachtige rode
vlekken pry ken.
EN dan de wellicht mooiste plant
van heel onze duinflora. De
blauwe zeedistel. Op deze plant
is de Zeeuwse zegswyze echter niet
van kracht, want we de blauwe zee-
WAT my zelf betreft, heeft die
oude zegswyze wel degeiyk
haar kracht bewezen, want in
derdaad heb ik de schorrebloem weer
geplukt op de wijde vlakte, die zich als
een ontzagiyke wig in het vruchtbare
grensgebied boort. En weer heb ik ge
noten van het prachtige vergezicht
over de eindeloze kustiyn tot waar het
Belgische Knocke, scherp getekend in
het heldere middaglicht, tegen de dui-
nenrand ligt geviyd.
Schorrebloemen in het Zwin! Onaf
zienbare velden diep paars, doorsne
den door stroken van verzadigd groen,
het groen van biezen en zeggen, van
zeekraal en zeeraket, en tal van plan
ten, die zich zo best thuisvoelen op de
ólte slikgronden. de schorren van Zee
land. Want zout is hier de bodem.
Tweemaal per etmaal stuwt de zee
het water noordwaarts en dan dnngt
het vloedwater de vlakte binnen, die
aan weerskanten door een smalle dui
nenrij wordt beschermd. Twee maal
daags dus worden de gTonden over
spoeld. maar in dezelfde regelmaat
trekt het water zich ook terug, de
vlakte achterlatend met een boeiend
patroon van kleuren en van lynen, die
tjjdens het af- en aanvloeien van de
waterstromen in de zandbodem zyn
gegrift. Voor de liefhebber is in deze
heeriyke woesteny veel te genieten.
Allereerst van de afwezigheid van
een zeker soort bordjes, dat hem by-
na overal elders in Nederland een wer
kelijk vrye wandeling onmogelyk
maakt, al weet hy heel best. dat, wat
de duinen betreft, die bordjes onmis
baar zyn.
Op het zand staan ontelbare figuur
tjes gedrukt, afkomstig van allerhande
zeevogels, die hier, na het terugtrek
ken van het water hun voedsel heb
ben gezocht. Meest van pluviertjes,
kleine razend snelle tippelaartjes, ja
gend achter de vliegjes en de duizen
den zandspringertjes, die de wande
laar by iedere voetstap vluchtend ver
gezellen.
Het land siddert in de zomerhitte,
de lucht is vervuld van het geluid van
vogels en insecten, die op de slikgron
den en in het geurende duin gemakke-
ïyk aan de kost komen.
Daar staat de vlezige sappige zee
raket met bleekpaarse bloemen en
geurt het gele walstro tussen het hoge
gras. Ook vinden we het fraaie stal-
kruid, gedoomd en wel. met mooie
rose en witte vlinderbloemen.
nervenlijnen en de onmerkbare over-
vloeiing van matgroen naar een soort
blauw, dat men zelden in de natuur
tegenkomt. Gelukkig dat er dank zy
een groeiende belangstelling voor de
natuur, by velen ook wat meer begrip
gaat komen voor een Juiste houding
ten opzichte van die natuur, die we
ons gezameniyk bezit mogen noemen.
Dat we 't ideaal echter nog niet heb
ben bereikt, bleek ons in dat zelfde
Zeeuw» Vlaanderen, waar we. uitrus
tend van de wandeling, boven op een
duin nog wat zaten na te genieten.
Want tot onze ontzetting vloog daar
beneden ons plotseling een vlam om
hoog en brulde in minder dan geen
tyd een razende vuurgloed langs de
kurkdroge helling. Gelukkig schoten
van alle kanten helpers toe. die in
korte tyd de rode haan hadden be
dwongen.
En wat was nu het geval? Iemand
had aan de voet van het duin een
reparatie verricht, waar benzine bij te
pas kwam. Die iemand had nog nooit
gehoord van bos- en heidebranden.
Hy luisterde niet naar de radio, hy
las geen krant, hy sprak nooit met ie
mand.
Er zyn toch wel vreemde kostgan
gers op de wereld.
SJOÜKE VAN DER ZEE.
Vergeten we het St. Jacobskruis-
kruid niet, dat in de maand Juli
prykt met grote schermen van bruin
gele bloemen. En als we goed kijken,
ontdekken we op blad en stengel van
deze duinplant de aardige zebrarupsen.
Spiegeltje, spiegeltje aan de wand
IN SEPTEMBER GEDRAGEN
Parijs, Augustus 1955
Brengt de vacantie U voldoende vrije tijd? Bent U handig met naai- en
borduurnaald? Welnu, dan vragen we juist uw aandacht voor een paar aar
dige ideetjes, die ge aan de hand van onze voorbeelden zelf uit kunt werken.
Het betreft hier zes modelletjes, die alle modieus zijn en wat lijn betreft bij
de komende najaarsmode aansluiten, maar die alle een heel aparte noot ont
lenen aan wat broderie. Kijkt U maar:
Als eerste voorbeeld een najaarsja
ponnetje met korte mouwen, lang ge
tailleerd lyf en uitstaande, wyde rok
(drie details, welke in de wintermode
opgang zullen maken!). Het is ge
maakt van een soepele halfwollen stof
in mooie pasteltint: ge kunt er echter
evengoed beige, havana-bruin, marine
blauw of elke andere kleur voor kie
zen. want het knopenbroderie op de
rok stelt geen eisen. Voor de stofover-
trokken knoopjes, waarmee de rok als
het waren „gesmockt" is, kunt ge de
japonstof gebruiken, doch ook kunt ge
een serie knoopjes van verschillende,
bonte kleuren opnaaien. De knoopjes
trekken de stof heel even ineen.
Het tweede voorbeeld betreft een
fraaie, gedistingeerde sportblouse met
halsboordje en driekwart overhemds
mouwen. De blouse wordt gemaakt van
mooie popeline in zachte tint: bleu,
over de stof en worden in de kruis
punten met een dwarssteekje vastge
hecht, Een heel smal netwerk-randje
siert het decolleté. Het spreekt vanzelf
dat ge een dergeiyke rand ook voor
het heupgedeelte van een japonnetje
kunt gebruiken, en dat ge er de zoom
van een losse rok, de uiteinden van
een stola of de omtrek van een diie-
hoeksjaal mee kunt verluchten.
J. V.
distel plukt, kan beter uit Zeeland he
lemaal maar wegbiyven. Er is een tijd
geweest (dat was vóór de komst van
de bordjes met het getal 361) dat duin
bezoekers deze koninklyke duinplant
by bossen uit de grond rukten, om ze
of onderweg als hlnderiyke ballast te
verliezen of ze thuis op een schoor
steenmantel te laten verdrogen.
Dit kan nu niet meer. De zeedistel
is beschermd, elke duinwachter, die
zyn werk goed doet. zal een overtreder
in dezen, „op de bon slingeren".
Zo ver is 't dan gekomen in ons
overbevolkte Nederland, waar de duin
flora door de overheid moest worden
beschermd tegen de zinneloze vemiel-
uzcht van de mensen.
GELUKKIG heeft deze plant zich
in onze duinen weten te hand
haven. We zagen tenminste tien
tallen van deze decoratieve figuren
met hun niet geringe afweermiddelen.
Zeldzaam mooi is het beloop van hun
Hoewel we onwillekeurig by het zien van paddestoelen aan de Herfst
denken, zyn deze toch ook al in de Augustusmaand verkrijgbaar. In de win
kels ziet U dan ook behalve champignons, de hanekammen of cant—rellen.
Wanneer U die niet kent, is het nu tijd daar eens een hceriyk gerechtje van
klaar te maken.
Tomaten gevuld met cantarellenragoüt; gehakt, snijbonen,
aardappelen; chocoladepudding of vla met slagroom.
Slakropjes gevuld met gehakt, aardappelpurée (belde In de
oven)vruchtensla.
Nierragoüt, macaroni, gesmoorde komkommer; griesmeel-
puddinkje met vruchtensaus.
Ham, doperwten en worteltjes, aardappelen, botersaus;
beschuitje met kaas en kopje koffie^
Croutons met roerei en kaas, spinazie, aardappelen; vanillevla
met yoghurt.
Gebakken schol, andijvlesla, gebakken aardappelen; fruit.
Gegratineerde bloemkool met puree in de oven; rijstepap.
Recept: Croutons met roerei.
4 eieren, 4 lepels melk, zout. 50 g.
pittige gemalen kaas, boter, 8 srieedjes
brood zonder korst
De eieren los kloppen met melk,
zout, peper, grootste deel der kaas.
In een koekepan de sneedjes brood
in boter bakken en ze op een warme
6Chotel warm houden of het brood
roosteren. Nu in de koekepan boit-r
verwarmen, het eimengsel erby gieten
en de masa op een matig vuur laten
stollen terwyi telkens het gare gedeelte
van de bodem wordt losgemaakt Het
vooral niet geheel droge roerei op de
stukjes brood verdelen en bestrooien
met de rest der geraspte kaas. De scho
tel garneren met een toefje peterselie.
Deze schotel is ook byzonder geschikt
als voorgerecht.
ZONDAG
MAANDAG
DINSDAG
WOENSDAG
DONDERDAG:
VRIJDAG
ZATERDAG
8 grote mooie tomaten, 200 g. canta-
rellen, 35 g. boter, 25 g. bloem, 2>4 dl
bouillon (water met bouillonblokje),
zout. peper, ui.
Halveer de tomaten na het wassen
en hol ze voorzichtig uit, bestrooi ze
van binnen met Iets zout en plaats ze
in een vuurvaste schaal met een bo
dempje water en wat stukjes boter.
Was de cantarellen, snyd de grote
paddestoelen door en laat ze goed uit
lekken. Smoor ze nu in een weinig bo
ter samen met een zeer fyn gesnipperd
stukje ui. Maak een gebonden saus
van de rest der boter, bloem en bouil
lon en voeg hierby de gesmoorde can
tarellen: de ragoüt op smaak maken
met peper en zout. Vul nu de tomaten
met de ragoüt en bestrooi ze met wat
paneermeel. Schuif de schaal gedu
rende 15 min in de oven of laat de to
maten bovenop het gas gaar worden
op een asbestplaatje.
model betreft, zyn de mogeiyke kleu
rencombinaties natuurlyk ongelimi
teerd.
Als vierde een practisch en apart
ensemble voor de rokken-,.fans". Het
bestaat nameiyk uit een wyde rok en
een driehoeksjaal, die beide uit rode
wollen stof zyn gemaakt (of zo ge wilt
een andere kleur) en die met een
zwart jersey truitje worden gecomple
teerd. De rok en de sjaal zyn gegar
neerd met ccn rand in zwart en wit
De basis van die rand wordt gevormd
door smalle zwarte zyden franje (die
kant en klaar wordt gekocht). Precies
daarboven worden, op gelyke afstan
den van elkaar, met witte zijde ova
len of rondjes geborduurd, die aan de
bovenkant worden begrensd door een
smalle streep. Deze streep wordt met
zwarte borduurzyde in platsteek ge
borduurd.
be%e. zandkleur, rose, grys etc. Het
voorpand heeft een vier centimeter
"eed tussenzetsel van witte popeline
daarop is een eenvoudige kruis-
««ekrand geborduurd in zwart of ln
«kleur van de blouse. Het effect is
beide gevallen zeer geslaagd. Ge
®®t gemakkelyk zelf variaties maken
°P de genoemde kleurencombinaties,
®ant er zyn er vele. Een witte blouse
fcPh ge byvoorbeeld incrusteren met
«n rand in elke willekeurige kleur,
«n gekleurde blouse kunt ge voorzien
van een rand in iets donkerder of iets
Uch,er tint, om maar enkele te noe
men.
derde tekening geeft een japon-
«tje weer, dat zowel zomerjurkje als
ooektailtoiletje kan zyn. Het is ge-
®aakt van heel mooie witte of licht
blauwe popeline. Ge kunt er echter
•vengoed fyn geweven katoenen piqué
or soepele wollen stof voor kiezen,
heupstuk is, in heel grote kruls-
geborduurd met paarse, blauwe
1:1 groene driedraads wol. Ook wat dit
De blouse, die in de vyfde schets is
weergegeven, is even eenvoudig als ef
fectvol. Ze is gemaakt van witte ka
toen of popeline en heeft laag inge
zette driekwart mouwen. Alleen op de
beide armsgatnaden is met zwart ga
ren een zeer simpel kruissteekrandje
geborduurd, waarvoor ge het voorbeeld
zeker op Uw school-merklap vindt.
Tot slot een apart najaarsjaponne
tje van fyne zwart en witte tweed.
Het getailleerde model heeft korte
mouwtjes en een groot, rond decolleté,
dat al naar gelang de omstandigdhe-
den opgevuld kan worden met een
guimp van dezelfde stof of van zwarte
Jersey. Deze guimp wordt met druk
knopen onder de rand van het decol
leté bevestigen op de rug met een
ritssluiting gesloten. De wyde rok van
dit princesse-japonnetje (dat geen
ceintuur draagt) is met een origineel
netwerk van zwarte wol geborduurd
De onderste punten van dit netwerk
zyn met wolkwastjes afgewerkt. De
draden van het netwerk kruisen los
door JORGEN CLEVIN
EEN SPIEGEL VOOR DE POPPENKAMER
Een stevige bodem kun je gemakkelijk maken uit een stuk
karton, dat je rechthoekig of ovaal snijdt. De spiegel zelf is een
stuk zilverpapier, dat je zorgvuldig glad moet strijken voordat je
het met lijm op het karton plakt. Je kunt de spiegel aan de muur
hangen, maar ze ook op de tafel in je poppen kamer zetten. In
het laatste geval moet je aan de achterkant een stevige kartonnen
steun aanbrengen.
EEN SERVETTEN-MAP
Op de bovenklap van deze ser
vetten is een klein zakje aangebracht,
■waarin men een visitekaartje steken
kan, zodat de servetten van de gasten
niet verwisseld kunnen worden.
Knip een stuk stof lang 33 centi
meter en breed 35 centimeter, vouw
het tweemaal om en naai het aan de
zijkanten tezamen. Aan de binnen
zijde van de overslag naai je een
klein zakje, precies zoals de tekening
aangeeft.
DANSPOPPEN
Van stukken papier ter grootte van 10 bij 10
centimeter maak je drie rolletjes. Twee rollen
worden op elkaar gelegd (fig. 1); de ene wordt
over de andere gevouwen (fig. 2) en de derde
van boven ingestoken (fig. 3). Alle rollen worden
vervolgens met garen omwikkeld om ze in elkaar
te houden. Fig. 4 toont zulk een pop. De kleertjes
kun je ook van papier maken, bijvoorbeeld een
grote onderrok of een vest. Als de pop klaar is,
moet je ze met bontkleurige wol versieren, wat
ze veel aardiger maakt. Door aan de bovenzijde
een draadje te bevestigen, kun je ze laten
dansen.
Eet meer tomaten!
Of U een tomaat, zoals het de ware
liefhebber betaamt, uit het vuistje eet,
dan wel er uw brood mee belegt, U ge
niet van een vrucht, die door haar vry
groot gehalte aan mineralen en vita
minen beslist gezond genoemd mag
worden.
Rauw is de tomaat uit een oogpunt
van voedingsleer belangrijker dan ge
kookt. Daarom is een rauwe tomaat
als broodbelegging ook zo aanbevelens
waard.
U kunt er iets byzonders van maken
door een garnering met slasaus of door
de combinatie met een vlees-, vis- of
eibelegging.
Dat plakken rauwe tomaat met ge
bakken ei of roerei zo heerlyk smaken,
weet U waarschyniyk uit ervaring.
Maar wist U ook, dat tomaat en worst
het samen zo goed kunnen vinden?
Nog zyn de mogeiykheden met deze lek
kere en gezonde vrucht niet uitgeput:
denk eens aan tomatensla met wat heel
fijngesneden ui, prei of dille er door
heen; denk aan alle slaatjes waarby U
tomaat kunt gebruiken als een belang-
ryke bydrage aan smaak en kleur; dien
eens gevulde tomaten op: koud met
een sla, warm met bv. een ragoüt van
vlees vis of groente, met gehakt,
roerei of een pittige ryst; schenk uw
gezinsleden en gasten een hartige ge
zonde drank: tomatensap. Kortom;
doe U tegoed aan tomaten zolang za
er zyn.
Recepten (voor 4 personen)
Tomaat, gevuld met een slaatje van
een rest van aardappelen en groente.
4 tomaten, ongeveer 4 gekookte aard
appelen. een paar lepels gekookte
groenten (bonen, wortel, bloemkool) of
een stuk komkommer, zout. olie en
azyn, aroma, desgewenst bieslook, sla
saus of mayonnaise.
De aardappelen en groenten in stuk
jes snyden, de bieslook fynsnyden. De
ze ingrediënten met een mengsel van
olie en azyn met wat aroma overgieten
en een uurtje laten staan. Het slaatje
op smaak afmaken.
De tomaten wassen en een kapje er
afsnyden. De tomaten voorzichtig uit
hollen met een lepel en met zout be
strooien. De tomaten vullen met het
slaatjes. De kapjes doormidden snyden
en in iedere tomaat schuin twee alve
kapjes steken. De tussenruimte garne
ren met slasaus of mayonnaise. Desge
wenst de tomaten opdienen op sla.
Tomaten met roerei gevuld
4 tomaten, 3 eieren, %dl melk. zout,
zo mogeiyk een lepel geraspte kaas]
boter of margarine.
De tomaten wassen, uithollen met
een lepel en bestrooien met een weinig
zout. Ze omgekeerd egn paar minuten
laten staan, dan in de schotel plaat
sen. De eieren even loskloppen met de
melk, een weinig zout en de kaas.
In de koekenpan de boter of marga
rine lichtbruin laten worden. De el-
massa er ln schenken en onder voor
zichtig scheppen laten stollen zó dat
hy nog iets vochtig is. Het ei over de
tomaten verdelen en afdekken met de
kapjes. Om de tomaten een weinig wa
ter schenken en klontjes boter of mar
garine plaatsen. Het geheel vlug aan
de kook brengen en zachtjes gaar sto
ven in ongeveer 10 minuten.
Tomatensap
Voor 8 glaasjes hebt U nodig 1 kg
rype tomaten en ongeveer 1/4 liter
water. De tomaten wassen, ln een paar
stukken snyden en opzetten met een
weinig water In een gesloten pan de
tomaten zachtjes 10 15 minuten ver
warmen. De tomaten ln een vergiet of
zeef laten uitlekken. Het sap opvangen
en laten afkoelen. Het daarna op
smaak afmaken met zout en naar
smaak Engelse saus of aroma. Als het
sap erg dik is. verdunnen met water
Houdt U van gekruid sap. dan een
stukje ui. laurierblad en peterselie mee
aftrekken.
Gebruikt U tomatensap als feest-
drank vóór de maaltyd. dan schyfjes
citroen of komkommer ln de rand \in
het glas steken en zoute koekjes, kaas
koekjes of blokjes kaas erby geven.
