LEIDSCH
DAGBLAD
In eerste jaren sneller inhalen
woningtekort niet mogelijk
WEERBERICHT
Harahap vormt Indonesische coalitie
zonder Soekarnomensen
Dreigend nadert de wervelstorm
„Connie" Amerika's Oostkust
94ste Jaarrang
DONDERDAG 11 AUGUSTUS 1955
No. 28598
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur; J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
1.6.40 per kwartaal: 1 2.15 per maand; f. 0.50 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro No. 57055
Telefoon Directie en,Adminlstratie: 2504.1^Redactle: 21501
Kamer over de huren en ivoningnood
Jaarlijks overschot is 17.000
(Van onze parlementaire redacteur)
Er zijn in ons land ongeveer 200.000 woningen te weinig. Per jaar worden
thans ongeveer 65.000 woningen gebouwd, waarvan 40.000 voor de toeneming
van de bevolking en 8000 ter vervanging van krotten, zodat de achterstand per
jaar met ongeveer 17.000 woningen vermindert. Minister Witte verklaarde
gistermiddag in de Eerste Kamer dat het ons wel niet zal lukken in de eerst
komende jaren meer dan 17.000 woningen per jaar in te lopen op het tekort,
maar hij heeft het vertrouwen dat door verbetering van de productiviteit een
woningproductie kan worden bereikt die hoger ligt dan 65.000 per jaar. Om
het tempo van het inhalen te versnellen, is het niet nodig de totale woning
productie met de helft te vergroten. Iedere woning, die per jaar meer wordt
gebouwd dan 65.000, verhoogt direct het aantal van 17.000 waarmee de
achterstand jaarlijks wordt ingelopen. Speciaal verklaarde de Minister nog dat
de opheffing van het woningtekort in de grote steden aanzienlijk moeilijker is
dan op het platteland.
Aantal bouwvakarbeiders
beslist
Minister Witte noemde het een mis
verstand dat huurverhoging zou bijdra
gen tot vermindering van het woningte
kort. Het inhalen van het woningtekort
Is louter afhankelijk van het aantal
fcnnrvakarbeiders. Het misverstand, dat
ook in de discussie in de Eerste Kamer
veer naar voren was gekomen, zit de
Minister nogal hoog, omdat hij de in
druk heeft dat het misverstand met een
jekere opzettelijkheid wordt aange
kweekt. In België heerst geen woning
nood maar dat heeft niets te maken
met 'de vrije huren in België. In dat
land is de toeneming van de bevolking
slechts een derde van die in ons land.
Belgie bouwt 40.000 woningen per jaar,
meer dan 65.000.
De huren van de oude woningen moe
ten omhoog omdat zij het woonpeil
drukken van de nieuwe woningen, die
io goedkoop mogelijk moeten worden
gebouwd. ,.Ik heb er bezwaar tegen", al
dus minister Witte, dat de ellende van
de woningnood moet dienen als plecht-
Ijrer voor huurverhoging en dat men
speculeert op de woningnood om de be
langen van huiseigenaren te behartigen"
De regering is volgens de minister
niet levreden over de woningproduc
tie in vergelijking met de behoefte.
Daarom moet er naar worden ge
streefd de woningproductie te verho
gen. Andere bouw dan woningbouw Is
daarom reeds afgeremd, maar met een
groeiende bevolking, die vraagt om
fabrieken, scholen, winkels, magazij
nen, kantoren, zijn er aan die afrem
ming grenzen. Verbetering van de
productiviteit is niet alleen een zaak
ran de overheid, maar van het Neder
landse volk, van de arbeider tot de
architect.
Te mooi voorgesteld!
BJ de oplossing van de Kabinetscri-
tis is steeds gezegd, dat een algemene
nuurverhogmg van 5 wel weinig lijkt
maar dar de verlaging van de grondbe
lasting voor nieuw te bouwen woningen
neerkomt op 3'£ van de huur en de
whoging van de fiscale afschrijving op
-.zodat oude en nieuwe huren toch
ongeveer 10 dichter naar elkaar ko
men.
Gistermiddag deelde minister Witte
mede dat de verlaging van de grondbe-
bstmg neerkomt op van het
huurpeil in 1940 (100) terwijl thans ln
"rgedjking met 1940 het huurpeil ge
middeld 141 bedraagt, waarover de
huurverhoging van 5 wordt berekend
bedrag* h6t gemiddelde huurpeil I48
Die 34 ls dus te mooi voorgesteld
en bovendien verklaarde de minister dat
m huren met worden verlaagd met de
uoEdbelasting voor de na 1950 gebouw-
At woningen. De verlaging van de grond
wasting wordt alleen verrekend in de
njuen van de nog te bouwen woningen,
r* huren van de na de oorlog gebouw-
woningen wil minister Witte niet
eriagen omdat de huurders profiteren
•nü.1? algernene financiële compensatie
Mr de huurverhoging van de oude wo-
?~Jen- Bovendien zou een huurverla-
ongeveer 20 cent per week voor
- .00 000 na de oorlog gebouwde wo-
«'nm n teveel administratieve romp-
'S ïero°rzaken. De huurverhoging
uouwens om het bouwen van
S*®0* en daardoor slechte nieuwe
te,en te gaan.
tl Jwel uil de mededelingen van
•VW» dat bij de oplossing van de
het accoord over de huur-
u "Osing mooier is voorgesteld dan het
Vrij warm
Or»™1 verwa°ht tot morgenavond:
hut ;!eeend z°nnig en vrij warm met
wind *M1- Matige Noordoostelijke
(Opgemaakt te 10 uur)
12 AUGUSTUS.
Maaiwi»?'i5„uurJ onder; 20.14 uur.
Hoozwsu uur; onder: 16.03 uur.
r te Katwijk te 8.58 en 21.32 u.
1 nanuner bestaat uit acht pagina's
Toekomstig huurpeil
Een schema voor toekomstige huur
verhogingen kan minister Witte niet ge
ven zolang er geen beslissing is geval
len over een huurbelasting, ja of neen.
Hij wilde echter wel zeggen dat ge
streefd moet worden naar vrije huren
bi) verzadiging van de woningmarkt,
eventueel terwijl nog subsidie wordt ver
leend op de exploitatie van woningen.
Het is thans niet te zeggen hoe hoog
het rendabele huurpeil in de toekomst
zal zijn. De laagste raming is 240 (in
vergelijking met 100 in 1940). De huren
van oude woningen mogen natuurlijk
met tot dat peil stijgen omdat zij minder
waard zijn dan nieuwe woningen.
„Voorlopig" zullen de huren van oude
woningen dus niet hoger mogen stijgen
dan tot 200 Thans is het huurpeil
van nieuwe woningwetwoningen onge
veer 170 en van oude woningen na de
5 Gn huurverhoging ongeveer 150. Dat
verschil van 20 punten is het aanvaard
bare spanningsverschil tussen de hu
ren van oude en nieuwe woningen.
Van de onderhoudsregeling heeft de
minister geen grote verwachtingen
omdat daarvoor de huurverhoging van
5 Sc te gering Ls. Het onderhoud wordt
getoetst aan „instandhouding en
woonbaarheid" en dat is dus in
belang van de huiseigenaar.
Uitdrukkelijk verklaarde minister
Witte dat er over de opheffing var
woningnood geen verschil van mening
bestaat in het Kabinet. Het is eens
gezind van mening dat de woningnood
het zwaarste moet wegen.
Slot op Pag. 2
Een groep Flying Dutchmen"
gefotografeerd tijdens de wedstrij
den op het IJsselmeer op de eerste
dag van de Internationale Holland
Week.
portefeuilles
Defensie)
Bezet zelf twee
(Premier en
Morgen officiële installatie
De Indonesische Masjoemileider Boerhanoeddin Harahap (38 jaar) is erin ge
slaagd de nieuwe ministerslijst op te stellen, waarin zich geen Soekarno-aan-
hangers bevinden. Het Kabinet Harahap zal morgenochtend om 8 uur officieel
ten Paleize te Djakarta geinstalleerd worden.
De vice-president, drs Moh. Hatta heeft gisteravond, op het ogenblik dat het
mandaat tot Kabinetsformatie van de formateur Harahap afliep, aangekondigd
dat hfj hem nog een halve dag extra-tijd gaf, zulks teneinde er volkomen zeker
van te zijn. dat er zich bij de bezetting der ministers-zetels geen moeilijkheden
zouden voordoen.
De ministerslijst ziet er als volgt uit:
Premier en minister van Defensie:
Harahap (Masjoemi); eerste vice-pre-
mier: Djanoe Ismadi (PIR); tweede vice
premier: Harsono Tjokroaminoto (PSI).
Buitenlandse Zaken: Anak Agoeng Gde
Agoeng (Demokrat); Binnenlandse Za
ken: Soenarjo (NU); Financiën; Soemi-
tro (PSI); Econ. Zaken: Kasimo 'Ka
tholiek); Landbouw: Mohammed Sard-
jan (Masjoemi); Agrarische Zaken:
Soenawan (PRN); Verbindingen: Laoh
(PRN)Vice-minister van Verbindin
gen: Asraroeddm (Partai Boeroeh';
Openbare Werken: voorlopig Djanoe Is
madi a.i. totdat het nader overleg met
de Parindra is voltooid: Justitie: Loek-
man Wiriadinata (PSI); Arbeid; Ted-
jasoekmana (Partai Boeroeh); Onder
wijs: Harsono Tjokroaminoto a.i. tot
dat het overleg met de Parindra is vol
tooid; Godsdienst: IIjas (NU): Gezond
heid: Leimena (Parkindo): Sociale Za
ken: Soedibjo (PSII); Voorlichting:
Sjamsoeddin Soetan Makoer 'PIR
Masjoeml-hd, Soetomo (PRI). Coemala
Noor (PIR).
De politieke groepen die besloten heb
ben met de Masjoemi in zee te gaan.
zijn de socialisten de party der ontwik
kelde Mohammedanen, de verenigde Mo
hammedanen. de democraten, de Ka
tholieken. de Arbeidersparty. de groter
Indonesië partij, de Nationale Volkspar
tij, de groter Indonesië Federatie en de
Democratische Fractie.
Deze coalitie zou ongeveer 140 stem
men in het voorlopige parlement ach
ter zich hebben.
De partyen die in oppositie zyn, zyn
de PNI van Sastroamidjojo, de commu
nisten, de progressieven. de Communis
tische Arbeidersfederatie, het Agrarisch
Front en een vleugel van de groter In
donesië Federatie. Deze oppositie zou
slechts over circa 80 stemmen in het
parlement kunnen beschikken.
Harahap geniet als politicus niet een
al te grote bekendheid. De grote Mo
hammedaanse Masjoemi zal dus in dit
conservatieve kabinet domineren met
Staatsministers: een nog niet benoemd 1 twee belangrijke portefeuilles 1
rahap zelf. nameiyk het premierschap
en de portefeuille van Defensie.
Anak Agoeng Gde Agoeng is de de
mocratische politicus uit Bali, die voor
heen ambassadeur van Indonesië in
Frankryk is geweest.
De socialist Soemitro Djojohaddikoe-
soemo heeft ook reeds ln een vroeger
kabinet Financiën beheerd.
Ook-deflliiuster van Justitie Loekman
Wiriadinata is socialist.
Het regeringsprogram omvat zeven
punten
herstel van het morele gezag der
regering tegenover het leger en het
volk; 2. het doen houden van algemene
verkiezingen volgens het plan en het
bevorderen van de vorming van een
nieuw Parlement; 3. zo mogelük dit jaar
nog een wetgeving voor decentralisatie
tot stand brengen: 4. de inflatie tot
staan brengen; 5. het uitroeien van cor
ruptie. 6. voortzetting van de stryd vooi
de terugkeer van ..West-Irian" by di
Republiek Indonesia; 7. bevordering var
de Aziatisoh-Afrikaanse samenwerking
op basis van een actieve onafhankeiyke
politiek gericht op de wereldvrede.
De partij SKI blykt by de opstelling
van het Kabinet buitengesloten te zijn.
De SKI is de Indonesische Volksparty,
de party van de Minister van Voorlich
ting in het aftredende kabinet, dr To
bing.
Harahap heeft verklaard, dat hy zo
spoedig moeeiyk een regeringsverklaring
in het Parlement zal afleggen. Het Par
lement gaat volgens de huidige agenda
van 24 Augustus tot 25 September op
reces.
Morgenochtend om elf uur zal het af
getreden kabinet de werkzaamheden
overdragen aan de nieuwe regering. De
kabinetscrisis heeft 18 dagen geduurd.
De 38-jarige mr Harahap ls de Jongste
politicus, die de functie van minister
president in Indonesië heeft vervuld.
Twee en een half jaar heeft de
heer C. Ruder uit Bennebroek
gewerkt aan het model van een
rondvaartboot, die radiografisch be
stuurd echt kan varen.
Voor de kinderen, die Woensdag
morgen in het Amsterdamse Bos te
Amsterdam een demonstratie kon
den zien met op afstand ..radiogra- j
fisch bestuurde" motorboten, was
dit dé gebeurtenis van hun leven en 1
zonder zich te storen aan hun
schoongewassen kleren, zijn zij plat
op hun buik gaan liggen om dit
wonder van technisch kunnen, dit
dure stukje speelgoed, van dichtbij
te kunnen bewonderen.
Belastingverlaging
Soekarno alleen?
In hoofdzaak ingaande
1 September
(Van onze parlementaire redacteur)
De Eerste Kamer heeft gisteren
z h.st. de wetsontwerpen aangenomen
tot verlaging van de inkomsten- en
loonbelasting, de vermogensbelasting,
de omzetbelasting, de motorrytuigen-
belasting en de personele belasting, in
totaal tot een bedrag van ongeveer
f. 570 millioen.
In hoofdzaak gaat de belastingverlaging
in op 1 September as. gelijk met de
huurverhoging van 5% voor oude wo
ningen.
De Eerste Kamer ls voor zes weken
met vacantie gegaan na 56 maal in het
afgelopen zittingsjaar in vergadering
büeen te zijn gekomen.
Voor een overzicht der belasting
verlagingen verwijzen wy naar elder*.
Processen tegen Nederlanders
uitgesteld
Rechter Maengkom, die de zaken
tegen de gearresteerde Nederlanden
ln de gedingen tegen Jungschlager en
de verdachten uit Bandjarnegar»
leidt, bevindt zich op het ogenblik te
Soekaboemi, waar hij woonachtig is.
De bij de berechting betrokken land
rechter is ziek geworden en voor 14
dagen ter observatie In een zieken
huis opgenomen. De verdere behande
ling van beide zaken is daardoor uit
gesteld.
Opstand in Italiaans dorp
Vier honderd woedende boeren, gewa
pend met schoffels en schoppen, hebben
Woensdagavond het gemeentehuis van
het dorp Apollosa naby Benevento ln
Zuid-Italie bestormd, omdat geen voort
gang wordt gemaakt met het aanleggen
van een weg, die het dorp met hun ge-
I isoleerde boerderyen moet verbinden,
j zy sloegen de voordeuren, alle ruiten en
kantoormeubilair stuk en verscheurden
alle documenten, die zy vonden.
De opstand kon worden bedwongen
door carabinieri, die tevens verydelden
dat de boeren de villa van de burge
meester bestormden. De boeren hebben
al zeven jaar lang protesten laten ho
ren. Men begon enige maanden geleden
met de aanleg van de weg. maar het
werk werd weer onderbroken, zonder dat
i hiervoor een reden werd opgegeven. De
gemeenteraad wordt door de monarchis
ten beheerst.
Twaalf staten op hun hoede:
vliegtuigen landinwaarts, de vloot
naar open zee
In twaalf staten aan de Amerikaanse Oostkust, van Carolina tot Maine,
z(jn voorzorgsmaatregelen genomen met het oog op een wervelstorm, die door
meteorologen „Connie" wordt genoemd en die met een snelheid van ongeveer
11 km per uur in de richting van de Amerikaanse kust komt, voorafgegaan
door hevige stormen.
Woensdagochtend bevond „Connie" zich op ongeveer 500 km ten Oosten
van Brunswick in Georgia en 320 km ten Zuidoosten van Wilmington in Noord-
Carolina. Het ziet er naar uit, dat „Connie" de weg zal volgen waarlangs het
vorige jaar de wervelstorm „Hazel" trok, die aan 145 mensen het leven kostte.
Eenheden van de Amerikaanse Marine zijn naar zee vertrokken om in
open water de storm af te wachten. Militaire vliegtuigen werden in vliegtuig-
loodsen ondergebracht of naar vliegvelden verder landinwaarts gevlogen. Op
de in aanbouw zijnde radartoren builen de kust van Kaap Cod werkt men
koortsachtig om alles stormvast le maken. Een kotter van de kustwacht Is In
de buurt om. Indien nodig, de mannen van de toren te evacueren.