J, Dreeuws: de nieuwe commissaris
politie te Leiden
van
ginds 1946 in gelijke functie te
Alkmaar werkzaam
Russen pompen Oostenrijk
opnieuw uit
Clandestiene boekhandel bloeit
zeer in Hongarije
Dank zij Rosbaud kwam ook
moderne muziek aan liaar trek
fhie Jaargang
Dinsdag 2 Augustus 1955
Derde Blad No. 28590
Kabinetsformatie in Zuid-Korea wenst
Opvolger van de heer R. J. Meyer
Bij Kon. Besluit van 22 Juli 1955 is met ingang van 1 September a.s.
jls opvolger van de heer R. J. Meyer tot Commissaris van Politie te
Itiden benoemd de heer J. Dreeuws. thans in gelijke functie werkzaam
1, Alkmaar.
jurien Dreeuws werd op 20 September
litó te Noordbroek m Groningen gebo-
ÏÏT Na «)n HBS-tyd kwam hij op 1
wnber 1924 als volontair bij de ge-
«ntepoiitie te Winschoten, in welke
«■ode hij iiJn inspecteursdiploma be
ulde en zyn militaire dienstplicht ver-
Op 16 September 1928 werd hy
Artver bij de politie te Assen en op 16
U 1929 volgde zijn benoeming tot ad-
act-lnspecteur van politie te Alkmaar,
w diende hier onder commissaris Wal-
i;en Op 1 December 1934 vertrok hU
nspecteur naar Leeuwarden, waar
f chef van het verkeer werd en com-
uniant van de politie-brandweer. Na
„jriog - op 1 Juni 1946 - keerde hij
t commissaris van politie in Alkmaar
ïus-
iltmaar. dat vlak na de tweede we
reldoorlog zijn burgemeester, jhr mr
F. H. van Kinschot, reeds aan de Sleu
telstad moest afstaan, ziet nu binnen
kort ook zijn commissaris van politie
„ur leiden vertrekken.
Hoewel de Alkmaarders de heer
Dreeuws deze fraaie promotie van
kilte gunnen, wordt zijn a.s. vertrek
net leedwezen tegemoet gezien. In de
jiren, dat de heer Dreeuws de leiding
bd van het Alkmaarse politiecorps,
beeft hij zich de waardering en het
respect verworven, niet alleen van zijn
personeel, doch van ieder, die met
bres in contact kwam.
De heer Dreeuws ls niet iemand, die
Bh overal laat zien. waar dat maar
tcelijk ls. Het tegenovergestelde is eer-
"het geval. Als er Iemand wars is van
illjk vertoon dan is hij dat wel.
jta zae hem in Alkmaar vrijwel nooit
b uniform, tenzij het een officiële
slechtigheid betrof en ook dan bleef hij
im het liefst op de achtergrond. Hij is
e'ieier niet op uit de sympathie van de
n na te streven. Daar is hij be-
niet de man naar. Dat hij die
papathie toch kreeg is het logische ge-
j£z van zijn eenvoudig en rechtschapen
Ufiiter.
Commissaris Dreeuws is voor iedereen
Irecankelyk. Hij is een diplomaat in de
ireie zin van het woord, doordat hij
tact heeft om met mensen om te
_i en omdat hy een hartgrondige af
ter heeft van mensen, die „niet reoht
(de man af' zijn.
De tweespalt, die hij in de jaren na
oorlog in het Alkmaarse corps vond,
iii spoedig verdwenen, aangezien geen
na de partijen bij de „baas" steun vond
c ieder hem persoonlijk even lief was.
if dat nu de hoofdinspecteur of de ad-
pcant-agent was. Daardoor gaf hij het
ate voorbeeld aan zijn ondergeschik-
a van hoog tot laag. De heer Dreeuws
tot door de hier genoemde eigenschap-
pin een natuurlijk evenwicht op zijn
ruisen evenmin als hij een ruw woord
pbmfct in de omgang met zijn perso-
teel, net zo min laat hy zich ook gaan
W het verhoor van zijn verdachten. Hy
een chef, die steeds ten volle achter
rn politiemensen staat en dit alles
raakt, dat het corps het vertrek van
tin commissaris als een gevoelig verlies
tehouwt.
Ook buiten de dienst trad de heer
fcmres in Alkmaar niet op de voor-
Fond. Hy voelde veel voor de padvin-
Victoria Regia bloeit
h de Leldse Hortus bloeit vanavond
Victona Regia met witte bloemen en
zorgenavond met rose-rode bloemen.
Bovendien staat de Duitse pijpbloem
tn bloei. Vanavond en morgenavond zyn
bloemen van 9-11 uur voor belang-
«ellenden te bewonderen.
GOUDEN BRUIDSPAAR
Vandaag zijn voor het echtpaar H.
wngelmans-Zwart de gouden bruids
dagen ingegaan.
Na de vele zorgen om tien kinderen -
"-en nog ln leven - groot te brengen,
genieten bruid en bruidegom (resp 69
o jv Jaar» in hun keurige woning in
«Clarasteeg 8, thans van een rustige.
'Jde dag, waarby het nu de kinderen
die vader en moeder met veel lief-
i zorg omringen. De bruidegom was
veertig jaar, o.a. als stoker en
Knnan, werkzaam op de steenfabriek
De Ridder.
J?? Terdere nakomelingschap van dit
gouden echtpaar, dat elkaar op 13 Au-
ui'Jaw°ord gaf. bestaat uit ze-
»«n en twee aohterkleinkinde-
Onze stadgenoot, de heer R. Vos,
foUads V00r hCt examen M O- A Ne~
dery en het Rode Kruis en had een
zwak voor de brandweer, omdat hy in
zyn Leeuwardense periode behalve chef
van het verkeer ook commandant was
geweest van de politie-brandweer ter
plaatse, maar in het openbare leven
bleef hij eveneens de bescheiden figuur
op de achtergrond
Tijdens de bezettingsjaren bracht zijn
werk hem uiteraard ook in contact met
de Duitsers. Toen hy in September 1944
als inspecteur van politie te Leeuwar
den een politieke gevangene had vry-
gelaten, haalde hy zich daarmede de
toorn van de SD op de hals. die hem
kort daarop arresteerde. Ondanks vele
vreselijke verhoren, volhardde de heer
Dreeuws in zyn stilzwijgen. Het zou er
voor hem hoogstwaarschynlyk zeer
slecht hebben uitgezien, ware het niet
dat de KP Leeuwarden op 6 December
1944 een aanval had gepleegd op het
Commissaris J. Dreeuws
gebouw, waar hy gevangen zat, tenein
de hem en een andere politieke gevange
ne te bevrijden. De opzet gelukte en be
halve dit tweetal herkreeg nog een groot
aantal andere gedetineerden als gevolg
van deze overval de vryheld.
De heer Dreeuws ontving het nieuws
van zyn benoeming in Joegoslavië waar
hij zich momenteel met vacantie be
vindt.
Oostenrijk moet boeten voor
Russisch wanbeheer
(Van onze correspondent te Wenen)
Een van de moeilijkste vraagstuk
ken, die Oostenrijk in de komende
maanden en jaren zal hebben op te
lossen, is de regeling van de zoge
naamde Usia-bedrijven, dus van zulke
fabrieken en ondernemingen, die als
Duitse eigendom onder Russisch be
heer hebben gestaan en die Oosten
rijk nu voor de kapitale som van 150
millioen dollar mag overnemen.
Het is algemeen bekend, dat de Rus
sen in de laatste weken juist deze onder
nemingen hebben misbruikt om r.og
van de Russen, die het door hen be
heerde goed als buit beschouwen en
behandelen.
Daar Oostenrijk niet over voldoende
particulier kapitaal beschikt om deze
bedrijven over te nemen, te modernise
ren en winstgevend te maken, heeft het
parlement besloten de daarvoor beno
digde gelden te verschaffen. Tevens nam
het echter het besluit dat alle bedryven,
die met verlies werken en waarvan men
geen sanering kan verwachten, geliqui
deerd en stilgelegd zullen worden
Ofschoon de Oostenrijkse autoriteiten
zelfs na het staatsverdrag nog geen in
zage konden krijgen in de boeken van
de Russische beheerders, weten zij toch
wel met zekerheid dat de meeste be-
aanzienlijke waarden uit Oostenrijk weg drijven diep in de schulden zitten en
te slepen, doch hier gaat het om iets I wel °P een eigenaardige manier. Om
anders. De hier bedoelde Usia-bedryven I namelyk dergelyke ondernemingen op
vormen een complex van 395 onderne- te houden, hebben de beheerders
mingen, waar 53 000 arbeiders en em
ploye's te werk zijn gesteld Ook die
arbeidskrachten moet Oostenryk over
nemen, maar intussen blijkt steeds dui
delijker dat de Russisohe beheerders de
meeste van deze fabrieken niet hebben
gemoderniseerd, dooh zodanig hebben
uitgebuit, dat zy diep in de schulden
zitten Een zeker gedeelte daarvan is
ontegenzeglyk waardevol, by voor
beeld de olievelden met hun installaties,
raffinaderijen en pompstations, maar of
ze winst afwerpen zal pas duidelyk wor
den. wanneer Oostenrijk ze heeft over
genomen. Weer andere zijn ouderwets
gebleven en werden zo radicaal leegge
pompt, dat ze met verlies hebben ge
werkt.
ONVOORSTELBARE ROOFBOUW
De beheerders hebben er roofbouw
gepleegd op een wijze, die voor Wes
terse begrippen onvoorstelbaar is en
die alleen verklaard kan worden uit
de beruchte overwinnaars-mentaliteit
DUIVENSPORT
De Rjjnklievers hield een vlucht met
jonge duiven vanaf Mons (België), af
stand 194 K M. In concours 240 duiven,
gelost om 10 uur. De eerste duif werd
geconstateerd om 13.32.30 uur met een
snelheia van 205.66 meter per minuut.
De laatste prijswinnaar om 14.30.48 uur
met een snelheid van 716.52 meter per
minuut. De 10 eerste prijswinnaars
waren van de volgende liefhebbers: 1.
K. A. Boekee: 2. J. Boom Jr.; 3 Chr.
v. d. Pluym; 4 Rooda Zwaan; 5. C M.
v. Dam winnaar van de statulet; 6 C.
Onderwater; 7. A. Dubbelaar; 8. M.
Reierse; 9. L. Noordervliet en 10. J ae
Pan.
Rooda Lwaan werd winnaar van de
Duivensnelprys met het hoogst aantal
punten op Roozendaal. Vilvoorde en
Mons: 147.93 punten.
VERZETSMEDAILLE VOOR
MEVR. A. M. HOFFMAN
In tegenwoordigheid van de gezant
van Luxemburg, de heer A. Collart.
heeft de heer J P M Aghina namens
de Luxemburgse Minister van Bui
tenlandse Zaken aan onze stadgenote,
mevrouw Hoffman, de verzetsmedail-
le uitgereikt. Mevr Hoffman. Luxem
burgse van nationaliteit en in de Leidse
studentenwereld bekend als „madame",
exploiteert het restaurant .Auberge
Frangaise" aan de Kloksteeg
voortdurend geld geleend bij de Russi
sche Militaire Bank te Wenen. Nu zijn
deze bankschulden volgens de laatste
opgaven opgelopen tot een bedrag van
848 millioen schilling. Na ampele bespre
kingen met Oostenrijkse instanties werd
dit bedrag verlaagd tot 508 millioen
schilling, dat is ongeveer 75 millioen
gulden.
Terwijl Oostenrijk dus voor het
overnemen van deze Usia-bedrijven
toch al 150 millioen dollar heeft te
betalen, eisen de Russen dat het ook
nog de opgelopen schulden zal over
nemen. Dat het hun daarmee ernst is,
blijkt wel uit hun jongste vordering,
waarin zij verklaren, dat een eerste
gedeelte ten bedrage van 150 millioen
binnenkort moet worden afgelost. Met
adere woorden: Oostenrijk moet ook
nog opkomen voor de schulden, die de
Russen door hun wanbeheer hebben
gemaakt.
Pers spreekt smalend over
•.literaire voddenmarkt"
ome correspondent in Wenen)
ste ,,5°^a?rse Pers klaagt er de laat-
over dat de we-
ten v?,^ en letterkundige wer-
'ooral nüt Communistische schryvers,
iciwM van de Russen, niet worden
büo'hftiro nog m'nder in de leesbl-
en» w°rden gevraagd. Van de
nkuiJt? de pers eeriyk toe, dat
"rtelfBë t/Ommiinlst.ts/»h» llUvalinir"
Communistische literatuur'
S,»We^iuos is dü0r het se~
(ere Gr>. e handeling", van de an-
- echter blijft het ministerie
doorgaan met die
r.og "auM de kaak te stellen, die
Erc5t u epen met de romans van
!!Ja.Harsaniy Het ls echter niet ln
geren beters voor in de plaats te
r,erj[J,dn',s .Hongarcn hebben van de
kldiaSu* «ebruik gemaakt door
**™wieln openen van illegale lees
bibliotheken en van tweedehands-boek
winkels uit particulier bezit. In deze
„zaken", die altijd in particuliere wo
ningen zyn ondergebracht, zoeken de
klanten voornamelijk naar werken van
genoemde Erdös en Ilarsanjy, en ver
volgens naar Cronin, Li Joe-tang en
John Knittel. De vraag is soms zo groot,
dat de verkopers hoge prijzen kunnen
bedingen. „Mooie nieuwe wereld" (Brave
New World) van Huxley kostte onders
hands GO forint, Stendhal's „Rood en
zwart" ging weg voor 40 forint en een
zeldzaam exemplaar van Mitchell's „Ge
jaagd door de wind" vond tenslotte een
koper die er 120 forint voor betaalde.
De Hongaarse bladen spreken over
„letterkundige voddenmarkten" in de
grote steden, maar ze zyn evenmin te
spreken over het platteland waar de
boeren geen belangstelling tonen voor
Leninistische en Stalinistische werken o ÜHuwwt
waar vooral de moderne Russische lite- i kwam er nog vry goed af; en kon oer
ratuur ongelezen blyft. Eeriyk gezegdtaxi naar huls worden vervoerd,
wy geven de Hongaarse boeren dubbel De motor en de auto werden zwaar
en dwars geiyk. beschadigd. De heer C. bleef ongedeerd.
VOORSCHOTEN
Nasleep braderie
Zoals we reeds ln het verslag van de
laatstgehouden Raadsvergadering ver
meldden was er by B. en W. een schry-
ven binnengekomen van mr Drossaart
Bentfort namens de heer Van Schalk,
bloemenkoopman te Nieuwkoop, waarin
verzocht werd alsnog een standplaats
vergunning te verlenen voor de jaarlijkse
Paardenmarkt.
Deze vergunning was eerder door B.
en W. geweigerd. In de reeds genoemde
raadsvergadering werd over dit geval
en over het verlenen van vergunningen
aan niet Voorschotenaren in het alge
meen, zeer breedvoerig gediscussieerd
Het merendeel der raadsleden (dat
bleek wel uit de uitslag van de in deze
zaak gehouden stemming: 8 tegen 4i
meende op verschillende gronden dat
de weigering van B en W. niet juist was.
Zo sprak o.a. de heer Van Oosten als
zyn mening uit, dat de beslissing van
B en W in stryd zou zyn met de geest
van de Gemeentewet, die plaatselijke
protectie niet toestaat.
Uiteindelijk las de beslissinesbevoead-
heid niet in handen van de Raad. doch
bii B en W zodat de voorzitter volstond
met de toezegging dat het College rich
hierover alsnoe zou beraden.
Dit beraad heeft inmiddels plaats ge
had en de Paardenmarkt annex Braderie
is achter <"e rug.
Wat dit laatste betreft: men heeft
kunnen constateren dat meerdere niet-
Voorschotennren een standplaats op de
Voorstraat hadden, alleen de heer Van
Schaik met ziin bloemen niet
Fn wat het beraad van B en W. be
treft: dit heeft ook plaats gehad en ln
het antwoord aan mr Drossaart Bentfort
delen B en W mede, dat de Raad als
ziin mening had uitgesproken, dat hij
niet als beroepsorgaan is aangewezen
zodat de heer Van Schaik zich tot de
Kroon kan wenden
Verder schriiven B. »n W dat zll „ge
zien de betreffende discussie in de Raad"
geen aanleiding kunnen vinden hun
oorspronkelijk standmmt te wijzigen
Alzo- wederom een afwiiztne
Wii zijn van mening dat over deze zaak
het laatste woord noe wel niet gezegd
zal ziin
VERKEERSONGEVAL
Zaterdagmiddag omstreeks 2 uur.
wilde een auto-bestuurder, die met zyn
auto de wyngaardenlaan af kwam
ryden. de Leldseweg oversteken naar de
Schoolstraat,
Hy verleende geen voorrang aan een
echtpaar uit Den Haag dat op de motor
in de richting Leiden eed Een botsing
was het gevolg Het echtpaar uit Den
Haag werd van de motor geslingerd doch
Indonesië vrijwel
voltooid
Vice>president Hatta
zou premier worden
Volgens de jongste berichten zouden
de drie Kabinetsformateurs in Indonesië
gereed gekomen zijn met de voorlopige
samenstelling van een regering. Zij zyn
erin geslaagi de bestaande Impasse te
doorbreken (het geschil van mening liep
over de aanwijzing van een minister
president) en het is waarschijnlijk, dat
vice-president in een toekomstige rege
ring de functie van premier zal vervul
len. Hatta heeft hiervoor evenwel spe
ciale toestemming nodig, zodat de sa
menstelling van het nieuwe bewind
niet voor de terugkeer van president
Soekarno Is te verwachten, die a.s. Vrij
dag in het land terugverwacht wordt.
Nu de partyen het biykbaar eens zyn
geworden over een (buiten de party en
staande) premier in de persoon van
Hatta zijn alle wrijvingspunten van be
tekenis terzijde geschoven. Tevoren was
men het namelyk reeds eens geworden
over een program van vy f punten en
gebied tot 38ste
breedtegraad
De Zuid-Koreaanse regering eist het
vroeger tot Zuid-Korea behoord hebben
de gebied tussen de 38ste breedtegraad
en de bestandslijn op en zal de Commu
nisten verzoeken zich „binnen een be
paalde tijd" uit dat gebied terug te trek
ken. De regering zegt, dat zij niet langer
verplicht is het twee jaar geleden ge
sloten bestand ln acht te nemen.
Regeringspersonen en militaire leiders
van Zuid-Korea zullen Woensdag spre
ken OTer „concrete plannen" om het be
trokken gebied weer in handen te krij
gen.
over een portefeuilleverdeling, die grote
steun in het parlement zou waarborgen.
Volgens deze voorlopige verdeling zou de
Masjoeml drie portefeuilles krijgen de
P.N.I. eveneens drie. De andere zetels
zouden onder zes of zeven kleinere par
tyen verdeeld worden.
VOORSCHOTEN
DUIVENSPORT
De Postduivenvereniging ..De Zwaluw"
hield een wedvlucht met jonge duiven
vanaf Mons. Afstand ongeveer 189 km.
Er waren ln concours 186 duiven. Gelost
om 10 uur met windstil weer. Aankomst
eerste duif 13.2320 uur. Snelheid 929 42
meter per minuut. Aankomst laatste
prysduif 14.08 07. Snelheid 762.65 meter
per minuut. De prysverdeling was als
volgt: M. Wolleswlnkel 1, 8; G. Teske
2. 10; V. L. Pierlot 3; C. Zwaan 4, 5; H.
Schoo 6; P. dUaens 7; Fr. Hendriks 9.
WASSENAAR
BRANDWONDEN OPGELOPEN
Op de buitenplaats Voorllngen aan
de Buurtweg vulde de 33-jarige mevr.
G. Veth uit Den Haag de tank van een
brandende benzine-vergasser, waarby zy
door een steekvlam zo ernstige brand
wonden aan haar linkerarm en -been
opliep, dat overbrenging naar het zie
kenhuis Bronovo te Den Haag nood-
zakelyk was.
VAN PAARD GEVALLEN
De 39-jarige Jockey Hespel uit België
viel op de Renbaan Duindigt van zyn
paard en liep een shock op. Hy werd
naar Bronovo vervoerd.
Internationaal muziekfestival Aix-en-provence (2)
44 repetities gingen aan première vooraf
(Van onze Parijse correspondent. Frank Onnen)
Aix-en-Provence, de vroegere hoofdstad van de kunstminnende Roy René, kan
zich niet alleen verheugen een der oudste na-oorlogse muziekfestivals dit jaar
beleefde men al weer no. 8 van Europa te bezitten. De directie is er bovendien
in geslaagd het aanvankelyke karakter tamelijk zuiver te handhaven. Het is nog
altjjd een echt muziekfeest, met het aceent op beide woorden: een feest waarby,
in tegenstelling met elders, de muziek (concert en opera) de toon is blyven aan
geven en waarbfj ballet en toneel, die elders de attractie moesten helpen verhogen,
om zo te zeggen, geen voet aan de grond hebben gekregen. Weliswaar heeft men
aan de oude en in het byzonder Italiaanse muziek van de aanvang af altijd een
voorname plaats ingeruimd en ook ditmaal was er een heel concert aan Vivaldi
gewijd die in Aix voor Frankrijk elgeniyk werd her-ontdekt. Maar nooit heeft
men hier die liefde voor de klassieken der Romaanse muziek zo exclusief betuigd,
dat de latere en de moderne componisten in de verdrukking konden komen. Ook
dit jaar trof men op de programma's weer etteiyke namen aan van levende
componisten, en men kon zich daarover te meer verheugen omdat de muziek-
practyk in Frankryk de laatste jaren helaas, door allerlei omstandigheden, in
zulke banen wordt geleld, dat die winterse concertprogramma's voortdurend
conservatiever en fanUsielozer werden, zodat de toonkunst van vandaag practisch
het zwygen moest worden opgelegd.
PRIJZENSWAARDIGE
VEELZIJDIGHEID
Ere wie ere toekomt: het is vooral
Hans Rosbaud geweest wien men 't mag
danken dat Aix in dit opzioht zyn roe
ping en taak is trouw gebleven. Rosbaud
behoort tot de sporadische dirigenten
van deze tyd, die zdoh niet tot slechts
één specialiteit wensen te bepalen. Hoe
algemeen en gerechtvaardigd de bewon
dering ook is die hem voor zyn onover
troffen Mozart-vertolkingen wordt toe
gedragen. Rosbaud is een kunstenaar
met een tè vitaal begrip voor culturele
belangen om zyn blik uitsluitend op het
verleden te laten richten met het risico
de kansen voor het heden en de
komst te verspelen. Dat inzicht en die
overtuiging, demonstreert Rosbaud elic
jaar opnieuw in Aix - en dagelyks op
zijn .standplaats" Baden-Baden - met
de rustige zelfverzekerdheid en het vuur
van een apostel.
Het repertoire van zijn eigen orkest-
van de Sudwest Rundfunk in Baden-
Baden - kan dan ook aanspraak maken
op een veelzijdigheid en een breedheid
van oriëntatie waardoor het door geen
enkel ander ensemble ln Europa kan
worden geëvenaard.
Heel wat nieuwe werken van Jonge
componisten, ook bulten West-Duits-
land, hebben zelfs hun ontstaan te dan
ken aan een opdracht van het ultra-mo
derne radiostation in Baden-Baden, dat
Rosbaud in staat stelt zyn broodnodige
pioniersarbeid te verrichten.
Ook dit jaar had het uitnemende ra
dio-orkest zyn dirigent weer naar Aix
gevolgd, en zo heeft het festival-publiek
opnieuw de vruchten kunnen plukken
van de inspanning, die Rosbaud zich met
zyn musici sedert jaren ten behoeve
de moderne muziek getroost.
Wat by zyn uitvoeringen van de i
ken der Oostenrykse componisten der
zogeheten anotale- of dodecaphonlsti-
sche - school een Schoenberg, een Von
Weber, een Alban Berg vooral Iedere
keer weer treft, dat is de volslagen af
wezigheid van ieder waarneembaar spoor
van obligaat plichtsbesef: Rosbaud
traoht uit deze partituren, die voor ve
len nog altyd tot de even zovele geslo
ten boeken behoren, ln de eerste plaats
het Inspirerende element te achterha
len. In tegenstelling met zovele dirigen
ten. die zich dan ook wel eens willen
verwaardigen „iets moderns" te spelen,
gedraagt Rosbaud zich niet als docent
er. zelfs niet als „propagandist" (voor
een meer of minder verloren zaak),
maar uitsluitend als kunstenaar, als de
man die staat voor een eigen overtui
ging. die hy uit moet dragen, omdat
zyn hele artistieke persooniykheld daar
mee verweven is.
GEESTDRIFTIGE ONTVANGST
In die geest worden ook nu alle wer-
ken weer door hem uitgevoerd en het
zal voor de dirigent een Intense per
soonlijke voldoening xyn geweeat, dat
verschillende stukken waaronder de
allerminst toegankelyke orkestva
riaties van Schoenberg, een ïyfstuk
van Rosbaud en <Un musici, by het
festivalpubliek nu voor het eerst een
zo hartelyk en zelfs geestdriftige ont
vangst te beurt mochten vallen, dat
ze meermalen In hun geheel moesten
worden herhaald.
Zo'n succes ondervonden Milhaud's
„Création du monde", waarvan de
nostalgie aangrypend werd weergegeven,
en Strawinsky's flitsend humoristische
circus-polka, die indertyd geschreven
werd om de olifanten van Barnum en
Bailley ten behoeve van een ballet de
muzikale grond onder de logge voeten
te geven.
MUZIKALE NOVITEITEN
Tot de noviteiten voor Frankryk of
de wereld behoorden dit Jaar stukken
van de jonge Fransman Pierre Boulez.
de dertigjarige Italiaan Nono beiden
door Rosbaud uitgevoerd en een con
cert voor saxofoon en trompet van de
Parijse conservatoriumprofessor Jean
Rivier, dat door Jean Martmon ten doop
werd gehouden.
Het nieuwe werk van Rivier werd door
Martinon en zijn twee mees te rins tru-
men talis ten, de saxofonist Marcel Mule
en de trompettist Delmotte met heel
veel voortvarende opgewektheid voorge
dragen maar al hun entrain kon toch
niet verhelpen, dat het na enkele minu
ten al duidelyk werd dat de muzikale
grapjes, die de componist ten berde
bracht, tientallen jaren geleden, m de
glorietyd van „Groupe des Six" al eens
eerder en vaak spiritualer waren gede
buteerd, zodat ze daarvoor een nat be
legen indruk moesten maken. Meer om
het muzikale lyf bleken de Incontri per
24 instrumenti" van Luigl Nono te heb
ben, korte stukken die uit de dodecapho-
nistische koker kwamen, maar door de
intelligentie en de heldere gedachten-
gang, die er aan ten grondstag lagen,
het oor vrijwel alle problemen bespaar
den, die door dit soort werken gewoon-
ïyk worden gesteld, en zo zelfs een im
pressie van Italiaanse frisheid en spon
taniteit wisten te verwekken. De Franse
première van de cantate, de schepping
van de Duitse componist Fortmer, die
nog al enige verwachting had opgeroe
pen moest helaas, om technische rede
nen. vervallen Men kreeg daarvoor in
de plaats een wydlopig, ongeïnspireerde
cello-sonate van de Amerikaan Elliot
Carter, waardoor niemand heel veel ge
lukkiger zal zyn geworden. Een onmld-
deliyk geluksgevoel deed men evenmin op
bij ,Xe marteau sans maitre" van Pierre
Boulez. een stuk voor zeven instrumen
ten - waaronder een vibrafoon en een
xylorimba, waarvan we persoonlijk zelfs
het bestaan niet kenden - en contra-alt
op een tekst van de Franse surrealis
tische dichter René Char. Evenals vorige
maand op het internationale festival
voor hedendaagse muziek in Baden-Ba
den. werd het hier onder leiding van
Hans Rosbaud uitgevoerd, die de haast
bovenmensely ke technische problemen,
die de compositie de uitvoerders stelt,
met een spelend gemak scheen op te los
sen. Boulez behoort tot de militante ex
tremisten van de jonge Paryse compo
nisten-generatie en het zou van een on
matige pretentie getuigen, indien we zel
den, dat we de kwaliteiten of tekorten
van zyn stuk op slag hadden gepeild
Maar in leder geval was dit een uit
voering, die de naam vertolking ver
diende Rosbaud had liefst vier en
veertig repetities voor de voorbereiding
uitgetrokken en zo kon men nu ten
minste by benadering de zin achterha
len van een instrumentaal discours en
van verscheidene samenklanken, die
ons by Boulez tot dusver alleen nog
maar in cacophonische vorm hadden
bereikt.
En na deze eerste kennismaking had
men dan ook het oprechte verlangen
deze muziek waarvan het bestaans
recht ln leder geval scheen te zyn aan
getoond. beter en nader te leren ken
nen: een meer omvattend resultaat
had ook Boulez niet mogen verwach
ten. Zowel de componist als het publiek
konden Rosbaud daar opnieuw erken
telijk voor zijn.
En daarmee zijn we dan weer geko
men tot het eind van ons verslag van
de voornaamste muzikale gebeurtenissen
die we in Aix dit jaar hebben byge-
woootL We gaan de Provence weer ver
laten, het hoofd vervuld van muziek
van Mozart, Vivaldi, Bach, Gluck en ook
wel van nieuwe klanken en indrukken,
die zich voor ons nog niet of nauwelijks
geordend hebben. Aix heeft de verwach
tingen dit Jaar niet beschaamd en zijn
eigen traditie gehandhaafd. Het moge
voor ons altyd zo blyven. Het is een
schoon en goed feest geweest.
HANS ROSBAUD
