LEIDSCH
DAGBLAD
Duitslands hereniging en Europese veiligheid
hangen ten nauwste samen
WEERBERICHT
94ste Jaargang
DONDERDAG 21 JULI 1955
No. 28580
Directeur: A W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f6.40 per kwartaal: f.2.15 per maand; f. 0.50 per week
Wlttersingel*. Lelden Giro No. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 250417 Redactie: 21507
Ministers van buitenlandse zaken vormen
studiecommissie
Eisenhower's welwillendheid
veroorzaakt moeilijkheden
(Van onze speciale verslaggever, dr P. G. J. Korteweg)
Indien men in één enkele zin wilde samenvatten, hoe de situatie was nadat
de eerste helft van de conferentie was verstreken, dan zou men het aldus
kunnen formuleren: „het zou teveel gezegd zijn, dat er vooruitgang is, doch
de zaak is in elk geval in beweging".
Aan president Eisenhower in de eerste plaats komt de eer toe, dat hij
met zijn goedwillendheid, warmte en sterke gerichtheid op vrede de confe
rentie voor vastlopen en bevriezen heeft behoed. Die goedwillendheid van de
Amerikaanse president heeft echter ook zijn bedenkelijke kanten. Wie al te
welwillend is, loopt soms gevaar de eigen richtlijnen te vergeten, en het komt
voor, dat hij, die in alle omstandigheden wil bemiddelen, een ietwat pijnlijke
situatie schept.
Om duidelijk te maken wat ik bedoel, die Eden in verband met de agenda-
JXT" punten één en twee naar voren bracht,
zouden kunnen dienen als basis voor
een studie, die de ministers van buiten
landse zaken hedenochtend zouden gaan
ondernemen.
Die studiepunten zijn:
1. de hereniging van Duitsland.
2. een veiligheidspact voor Europa of
een deel van Europa.
3. de beperking en inspectie van strijd
krachten en bewapening in Duits
land en zijn buurlanden.
4. de mogelijkheid van de creatie van
een gedemilitariseerde zone.
De ministers van buitenlandse zaken
hebben opdracht gekregen om overeen
stemming te zoeken over een ontwerp,
dat aan de hoogste autoriteiten voor
gelegd moet worden.
Zelfs al zou het zo gunstig mogelijk
gaan, dan nog moet men zulk een ont
werp zien als een stel richtlijnen, die
aangeven hoe men geleidelijk tot de
vier doeleinden van Eden geraken kan.
Tijdens de discussies o\er de twee
punten van Woensdagmiddag (Duitse
eenheid en een Europees vêihgheids-
pact), waren het vooral Eden en Fa ure,
die de nauwe samenhang tussen deze
twee onderwerpen onderstreepten en
die er op^wezen dat men geen rust en
veiligheid in Europa kan verwachten,
zolang Duitsland niet herenigd was.
BOELGANIN ZIET HET ANDERS
Boelganin zag de zaken eer anders
om. Hij kwam weer aandragen met
het Russische voorstel van de confe
rentie van Berlijn in 1954, maar in
dat voorstel waren toch wel enkele
interessante veranderingen aange
bracht.
Boelganin verklaarde bijvoorbeeld
dat een Europees veiligheidssysteem
de hereniging van Duitsland zou ver
gemakkelijken en voorts was de Sov
jet-Unie toch bereid ook Amerika
deel te laten nemen aan zulk een vei
ligheidssysteem.
EDENS VOORSTEL
De Engelsen zien de zaken eenvoudi
ger dan de Russen. Zij willen de Sov
jet-Unie geruststellen inzake een her
enigd Duitsland en wensen daarom dat
de Grote Vier plus Duitsland een pact
sluiten, waarbij ieder de integriteit der
anderen garandeert en te hulp komt in
geval van agressie.
Terecht betoogde Eden dat de kleine
landen op die manier reeds een sterke
garantie krijgen, dat de hereniging van
Duitsland niet tot strijd zal leiden.
kan ik niet beter doen dan een oude, Ne-
derlandse studenten-anecdote op te ha
len Wie de namen, behorende bij deze
anecdote, weet in te vullen, kan mij
niets verwijten. Hij of zij weet evenveel
crer die oude geschiedenis als ik. Wie
geen namen kan invullen, kan de anec-
I dote alleen als illustratie gebruiken bij
«t zich Woensdag te Genève heeft af
gespeeld.
EEN ANECDOTE
i Het oude verhaal is aldus:
Drie professoren zitten bij elkaar.
Professor A en professor B krijgen wrij
ving. Professor A zegt tot professor B:
1 .Mijnheer U bent geen heer"! Professor
B antwoordt: „Mijnheer A, U bent geen
professor!".
Professor C, evenals Eisenhower een
geboren bijlegger van geschillen, roept
uit: „Maakt U toch geen ruzie, U hebt
allebei gelijk!"
TERUG TOT GENÈVE
Evenals professor C heeft president
Esenhower Woensdag laat in de mid
dag een ietwat pijnlijke situatie veroor
zaakt. Vooral in West-Duitsland en in
Engeland zal de interventie, die de
Amerikaanse president aan het eind
van de middag pleegde, flinke deining
veroorzaken. Adenauer, het staatshoofd
van West-Duitsland. bevindt zich - zo
genaamd met vacantie - in het Zwitser
se dorpje Muerren, ongeveer drie uur
van Genève. Het zou mij niet verbazen
indien de oude Duitse staatsman in de
nacht van Woensdag op Donderdag wei
nig geslapen zou hebben.
Ongetwijfeld zal de Duitse regering
alles in het werk stellen om Eisenho
wer's welwillend bedoelde interventie-
ongedaan te maken.
WAT IS ER PRECIES GEBEURD?
Men zal zich afvragen wat er dan
precies is gebeurd.
En hier volgen dan ln volgorde, de ge
beurtenissen van deze vrij bewogen con
ferentie-dag:
Dinsdag waren de onderhandelaars
geen stap verder gekomen met punt één
van de agenda, behelzende de hereni
ging van Duitsland. De zaak werd niet
in de doofpot maar toch wel voor enige
l|jd in de ijskast gestopt. Woensdagoch
tend had ik enige gesprekken met West-
Duitse waarnemers in Genève. die in
rauw .contact staan met Adenauer. On
der andere mocht ik de opinie vernemen
van Ambassadeur Von Eckhard, de pas
benoemde Duitse waarnemer bij de Ver
Naües te New York. Ik vroeg Von Eek-
bard of het naar zijn mening zin had,
punt twee van de agenda te gaan be
spreken (behelzende een Europees vei
ligheidssysteem) indien men het over
punt één (de hereniging van Duitsland)
niet eens geworden was De Duitse
woordvoerder achtte dit inderdaad zin
loos. Duitse unificatie en een Europees
veiligheidssysteem waren, volgens hem.
onlosmakelijk verbonden, zij vormden
»ls het ware één pakket.
Van Amerikaanse zijde werd mij de
zelfde ochtend nog verzekerd, dat ook
de Ver Staten een onscheidbare samen
hang tussen beide onderwerpen aanwe
zig achten.
De behandeling van punt twee alleen,
kon daarom moeilijk tot succes leiden
en het leek hoopgevend, toen tussen
de middag hekend werd, dat de hoog-
't« autoriteiten Woensdag na de
lunch de samenhangende punten één
en twee in discussie zouden nemen.
VIER STUDIEPUNTEN
Die discussie is niet vastgelopen. De
oiieenkomst der Groten is het er over
«ons geworden, dat de vier onderwerpen.
Toch wilde Eden toetreding van meer
landen op den duur niet uitsluiten,
maar daar hij haast wilde maken
met Duitsland's unificatie wilde hij
de mogelijkheid scheppen dat het daar
mede verband houdende veiligheidspact
eenvoudig zou blijven en snel tot stand
zou komen.
Eisenhower trad niet in détails. Hij
vervulde de welwillende vaderrol en
spoorde zijn collega's aan de moeilijk
heden te overbruggen en voor de vrede
te werken.
Alles leek nog goed te gaan, tot
Boelganin tegen het einde van de zit
ting een amendement voorstelde, be
helzende dat de Europese veiligheid
niet afhankelijk zou zijn van Duits
lands eenheid.
Terstond trachtte Eisenhower de
moeilijkheden te bezweren. Het ging
er slechts om, zo betoogde de Ameri
kaanse president, dat men vooruit
gang boekte.
Vooruitgang op één punt behoefde
niet afhankelijk te zijn van iets an
ders.
Deze woorden waren het. die velen te
Genève en Muerren in de nacht van
Woensdag op Donderdag van een deel
hunner nachtrust beroofde. De West-
Duitsers, die vóór alles eenheid willen,
en de Engelsen zowel als de Fransen,
die Duitsland's eenheid en Europese
Q Slot op Pag. 2
Buiten de conferentiezaal
(Van onze speciale verslaggever)
Het uithoudingsvermogen van
president Eisenhower is indruk
wekkend. Woensdag heeft hij - be
halve voor de conferentie - ook
nog tijd gevonden om een atoom
reactor te bezichtigen en zelfs in
Genève zorgt hij er voor van tijd
tot tijd golf te kunnen spelen.
De Russen hebben hun vrouwen
niet meegebracht naar Genève, de
Westerse diplomaten hebben dat
echter wel gedaan. Premier Faure
is Dinsdagavond zonder enig cere
monieel met zijn vrouw ln de stad
gaan eten. maar ln het algemeen
moeten de echtgenoten der hoogste
autoriteiten het deze dagen zonder
hun man stellen. Niettemin amuse
ren zu zich best.
Vandaag (Donderdag) is het
prachtig weer en mevrouw Eisen
hower heeft een boottocht georga
niseerd met het motorjacht van de
heer Cartier, een bekend juwelier,
die zaken heeft te Parijs en New
York.
De fotografen, die hier op aller
lei manier foto's van de autoritei
ten willen nemen, gebruiken vaak
toestellen met zulke lange telelen
zen. dat het eer kleine kanonnen
lijken dan foto-apparaten. Wan
neer politie en militairen zulk een
„kanon" zien verschijnen op een
dak in de buurt van de verblijf- of
vergaderplaatsen der diplomaten,
moeten zij snel maatregelen ne
men. Men kan nooit weten!
Trein wint liet van de autobus
De grootste trek is naar Oostenrijk
(Speciale berichtgeving)
De touringcar-reisbureaux klagen
dit jaar steen en been. Het naar het
buitenland trekkend publiek blijkt be
duidend meer dan vorige jaren de
trein boven de autobus te preferen.
De grote trekpleister voor het reizen
per touringcar is namelijk voor een
groot deel verdwenen. Deze trekpleis
ter werd namelijk gevormd door de
lage tarieven van de autobussen die
in vele gevallen een beduidend goed
kopere vrachtprijs naar de diverse bui
tenlandse besteramingen konden re
kenen dan de spoorwegen.
Dat is echter dit jaar sterk veranderd.
Vele grote en bonafide autobus-onder
nemingen hebben hun prijzen eniger
mate moeten verhogen, zowel door ver
hoogde veiligheidsmaatregelen, als door
de aanschaf van nieuw automateriaal en
door de gestegen benzineprijzen in het
buitenland.
De Spoorwegen daarentegen hebben
in Europa de handen ineen geslagen en
om het groepsreizen per trein te stimu
leren zeer goedkope en luxueuze bulten- 1
landse treinen ingeschakeld
Deze goedkope treinreizen geven, al
thans wat de reis zelf betreft, een groter
comfort dan de beste bus kan bieden,
omdat de reiziger niet aan zijn plaats is 1
gebonden, maar tijdens de reis door de I
trein kan wandelen etc. en bij dit grote
re comfort van de reis, liggen de prijzen
vaak beneden het peil van de autobus-
tarieven. Zo is het wat betreft reizen
naar Frankrijk en ook naar Zuid Duits
land en Oostenrijk. Zowel de ervaringen
van de reisbureaux als van de spoorwe- j
gen zijn dat de internationale speciale
vacantietrelnen naar genoemde landen
vaak en veel beter bezet zijn dan vorige
Jaren.
De leiders der autobus-ondernemingen
steken op het ogenblik reeds de hoofden
bij elkaar om te delibereren hoe men
aan deze toestand het hoofd kan bieden, j
nu men bezig is een aanzienlijk deel van
het zogenaamde „sociale" vervoer naar
het buitenland aan de actieve samen- I
Naar wü nog vernamen is de trek
naar Oostenrijk op het ogenblik van
uit Nederland het grootst. Van het
Oostenrijkse verkeersbureau vernamen
wij dat het aantal Oostenrijk-gangers,
vergeleken by vorige zomer ongeveer
verdubbeld is.
Na Oostenrijk is Frankrijk het meest
in trek. vooral het Zuiden van Frank
rijk blijkt zeer in trek te zijn bij de
Nederlanders. De meestcn van deze
reizigers gaan echter met de' goedko
pe treinorganisaties en kamperen aan
de kusten van de Middellandse Zee.
Zwitserse bewonderaars bedelven
de Grote Vier onder een grote hoe
veelheid geschenken, variërend van
wijnkruiken en horloges tot mu
ziekdozen en kaa-s.
Een zakenman uit Zürich, die ook
Sir Winston Churchill gedurende
zijn vacantie op Sicilië een mooi
geschenk toezond, heeft de staats
hoofden van de Grote Vier ieder
een typisch Zwitserse wijnkruik
van tin. 12 tinnen bokalen en een
schaal toegezonden Iedere kruik
draagt een inscriptie in de taal van
de ontvanger en op het lid is een
vredesduif gegraveerd Bovendien
zond men ieder va.n de „Grote Vier"
nog een sigarettendoos in de vorm
van een wereldbol, met een inge
bouwd horloge
Van de directeur van een verze
keringsmaatschappij te Genève en
enkele van zijn vrienden, hebben de
Grote Vier allen een gouden pols
horloge gekregen Een zakenman
uit Bern heeft dozen kaas. bewerkte
zakdoeken en muziekdozen naar
Genève gebracht voor de kleinkin
deren van president Eisenhower.
Overwegend zonnig
P® Bllt, verwacht tot morgenavond,
oon jH t hier en daar mist. Mor-
wJLi0* en 00 de meeste Dlaatsen
™nnie weer. Weinig wind en iets ho
rt - fflMuaetemperaturen dan van-
'Opgemaakt te 10 uur).
22 JULI.
Zon od: 4 47 uur: onder: 20.48 uur.
r^!Ï.°d: uur: onder: 21.44 uur.
n™water te Katwilk te 504 en
uur. (Soringtii).
Dit nummer bestaat uit 10 pagina's
Dc Nederlandse zaakgelastigde
in Washington, baron Van Voorst
tot Voorst (links) en de plaatsver
vangend onderstaatssecretaris voor
Europese zaken. Walworth Barbour
ondertekenen de overeenkomst voor
atomen voor de vrede". Op grond
van deze overeenkomst zal ons land
de beschikking krijgen over gege
vens betreffende dc constructie en
bediening van onderzoekingsappa-
raturen voor atoomenergie.
Eisenhower denkt in Gencve niet maar ook aan zijp kleinkinderen,
alleen aan de wereldproblemen Ike aan het winkelen in de stad.
Is president Peron afgezet?
Geruchten niet bevestigd
In Rio de Janeiro zijn gisteravond berichten ontvangen, volgens welke
president Juan Peron van Argentinië is afgezet.
Verschillende takken van de strijd krachten zouden nogen tot een over
eenkomst te komen, teneinde een herhaling van bloedvergieten als bij de
mislukte opstand van 16 Juni, te voorkomen.
De noglng om een vreedzame oplossing voor de crisis te vinden zou
wel eens moeilijk kunnen blijken te zijn, zo werd hieraan toegevoegd.
Dinsdagavond om halfelf plaatse lijke tiid werd de telefoonverbinding tus
sen Buenos Aires en Rio de Janeiro verbroken.
Eerder od de dag was Buenos Aires viooleenheden uit Puerto Belgranover-
oDceschrlkt door geruchten, volgens trokken voor normale oefeningen,
welke de vloot uit de vlnotbasis Puerto Een woordvoerder van het Amerl-
Belgrano. ongeveer 800 kan. ten Zui- kaanse ministerie van buitenlandse
den ran Buenos Aires, was vertrokken zaken in Washington verklaarde Dlns-
om de hoofdstad te bombarderen. dagavond, dat geen berichten van de
In een officiële radiobekendmakine. Amerikaanse ambassade in Buenos
die c:n het kwartier werd herhaald Aires over een afzetting van Peron zlln
waren d,ze geruchten tegengesproken ontvangen.
en was de bevolking gewaarschuwd RHT w®rd _'n Rio de Janeiro een
zloh geen angst te laten aanjagen door bericht uit Buenos Aires ontvangen
een ..geruchtenoffensiefI waaml werd gezegd, dat de positie van
Peron uiterst onzeker is en dat alge-
Volgens een officiële lezing waren I meen geloofd wordt, dat hij Is afgezet.
Morgen beslissing
in legerkwestie?
De Indonesische minister van Voor
lichting. Tobing. heeft medegedeeld,
dat de Indonesische regerine de par
tijen verzocht heeft, binnen korte tijd
hun standpunt bekend te maken.
Vandaag zullen de regeringspartijen
onderling beraden over dc vraag of
het mandaat moet worden terugge
geven of dat de legerkwestie aan het
Parlement moet worden voorgelegd.
Het besluit zal morgen in de verga
dering van het Kabinet worden be
kendgemaakt en daar zal. naar men
verwacht, het Kabinet dc definitieve
kenze doen.
Bisamratten al over het
Noord-Oostzeekanaal
(Van onze correspondent in West
Duitsland)
Ten Noorden van het Noord-Oostzee-
kanaal (vroeger ook wel Keizer Wil-
helmkanaal gehetendat Sleeswijk-
Holstein in tweeën snijdt, zijn bisam-rat-
ten gevangen.
Er is daardoor een enorme consterna
tie ontstaan, want deze vlijtige knaag
dieren, die veel op waterratten lijken, tot
het ras der woelmuizen behoren en in
Noord-Amerika en in Australië thuis
zijn, vormen een ontzettend gevaar voor
dijken, spoorwegdammen en wegen, om
dat ze die door het graven van eindeloze
onderaardse gangen volkomen onder
mijnen, zodat deze plotseling op meer
dere punten kunnen ineenstorten.
De bisamratten kunnen zich over een
vrij grote oppervlakte verspreiden, en
het gevaar is dus niet denkbeeldig, dat
ze ook ons land met zijn vele dijken en
dammen binnen trekken. Het is deze
zomer vijftig jaar geleden, dat de eerste
vijf bisamratten. die uit moerassige stre
ken in Noord-Afrika afkomstig waren,
door een Boheemse graaf ln Europa
werden geïmporteerd.
Deze vijf importexemplaren zijn het
begin geweest van een afschuwelijke
landplaag, die ons werelddeel totdusver
al millioenen heeft gekost en die zeker
nog veel meer geld zal moeten kosten.
Volgens een plaatselijk blad heb
ben automobilisten een zeemonster
in het Noorse meer Msjoesa gezien.
Men schatte de lengte tussen tien
en 20 meter Het ..monster1, dat z»
dik was als een telegraafpaal, dreef
rustig aan de oppervlakte, bewoog
zich soms langzaam voorwaarts of
sohoot door h^ water (Reuter).
Belgische Schoolwet
goedgekeurd
(Van onze Brusselse correspondent)
Het Veelomstreden wetsontwerp-Col-
lard tot regeling van het onderwijs
in België is hedennacht door de Se
naat aanvaard. De C.V.P. heeft niet
aan de stemming deelgenomen. De
91 aanwezige senatoren 'socialisten
en liberalen) stemden voor De ver
gadering duurde liefst 18 uur.
Alle katholieke amendementen op
het wetsontwerp, biina viiftie in ge
tal. werden door de Senaat verworpen.
Het wetsontwerp is reeds goedge
keurd door de Kamer van Volksver
tegenwoordigers. zodat het nog slechts
door koning Boudewiln ondertekend
behoeft te worden.
Parlementaire delegatie
naar Antillen
De Staten van de Nederlandse An
tillen zullen parlementaire delegaties
van Nederland en Suriname uitnodigen
voor een bezoek aan de Nederlandse
Antillen.
DRIELING TE BERGEN OP ZOOM
ln het Algemeen Burger Gasthuis te
Bergen op Zoom is een drieling geboren,
waarmee het gezin van de sergeant-ma-
Jaar van de LSK Veugeler Hillebrandt,
wonende aan de pastoor van Rces<e!iaan
te Hoogerhelde. werd vermeerderd Het
waren drie jongens. Petrus, Hendrikus
en Hubert us. resp 5 4 en 3 pond we
gend. Moeder en kinderen maken het
uitstekend Het gezin telde reeds twee
tinderen, een Jongen en een meisje.