LEIDSCH
DAGBLAD
Punt 1 te Genève: Duitslands hereniging
WEERBERICHT
94ste Jaargang
WOENSDAG 20 JULI 1955
No. 28579
Directeur; 3. W. Henny
Hoofdredacteur! J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
1.6.40 per kwartaal: f.2.15 per maand; f.050 per week
Wltte'SlngeM^Lelden Giro No. 57055
Telefoon Directie en-Administratie: 2504TT Redactie: 21501
Meningsverschil over tijdstip waarop
Westelijke Drie: nu - Sovjets: later
(Van onze speciale verslaggever, dr P. G. J. Korteweg)
Dinsdagochtend had men - zoals reeds gemeld - te Genève reden tot
voldoening, omdat men ongehoord snel een accoord bereikt had over
de agenda. Dinsdagmiddag evenwel heeit men „de pas op de plaats"
beoefend en zijn de partijen elkaar niet nader gekomen.
In die middagzitting zijn de hoogste autoriteiten met punt één van
de agenda begonnen: hereniging van Duitsland. Allen verklaarden
zich daar vóór, doch tussen Oost en West bestaat een groot verschil
van mening over het tijdstip der hereniging. Engeland, gesteund door
Amerika en Frankrijk, acht hereniging van vitaal belang en zeer urgent;
de Sovjet Unie daarentegen heeft gepleit voor onbepaald uitstel. Zij
wenst, dat er eerst een groot, algemeen, veiligheidssysteem gecreëerd
zal worden of. om het maar eens populair te zeggen: de Russen zouden
willen dat het lidmaaschap van wat thans „Navo" heet, zou worden
opengesteld voor alle staten, een plan, dat voor het Westen volkomen
onaanvaardbaar is. Immers, men kan moeilijk militaire samenwerking
organiseren met staten, die men - ondanks alle gloednieuwe jovialiteit -
toch nog altijd als potentiële vijanden moet zien. Wanneer de Russen
dus de hereniging van Duitsland afhankelijk stellen van een groot,
allen omvattend, veiligheidssysteem, dan stellen zij de unificatie van
Duitsland in feite uit tot Sint Juttemis, wanneer de kalveren op het ijs
dansen.
Vrijwel niemand had verwacht, dat de hereniging van Duitsland
hier te Genève tot stand zou komen en de bijeenkomst van Dinsdag
middag heeft aangetoond dat de kans op onmiddellijke unificatie
inderdaad verkeken is.
Het ziet er naar uit dat de hoogste
lutoriteiten reeds vanmiddag tot punt
twee van de agenda zullen overgaan (dit
punt behelst de Europese veiligheid) on
eer voorbehoud, dat zij altijd nog op punt
één terug kunnen komen.
Men moet het niet uitsluiten dat er
alsnog enige vordering in de richting
van de hereniging wordt gemaakt, doch
met vandaag of morgen.
De Russen zullen zich door hun nega
tieve houding niet populair bij de over
grote meerderheid der Duitsers hebben
gemaakt.
VOORSTEL VAN EDEN
Eden had voorgesteld een beperkt vei
ligheidssysteem van de Grote Vier en
Adenauer over Genève
Volgens een correspondent van
de .New York Times" heeft bonds
kanselier Adenauer, die Maandag
voor een vacantie van zes weken
in Muerren in Zwitserland arri
veerde. verklaard, dat hij gelooft
dat de huidige conferentie in Ge
nève zal worden gevolgd door een
conferentie van ministers van Bui
tenlandse Zaken van de Grote Vier.
nadat hij, Adenauer, zfjn bezoek
aan Moskou zal hebben gebracht.
Adenauer verwachtte, dat hij
„midden September of later" naar
Moskou zal reizen voor besprekin
gen met Sovjet-leiders. De datum
voor zijn reis is nog niet vastgesteld.
De bondskanselier verklaarde
voorts, dat de huidige Geneefse
conferentie geslaagd zal mogen he
ten, als de Grote Vier er in slagen
een agenda op te stellen voor een
conferentie van de ministers van
Buitenlandse Zaken.
een Verenigd Duitsland te creëren, zulks
om Ruslands vrees weg te nemen. Zou
bijvoorbeeld Duitsland de Sovjet-Unie
aanvallen, dan zouden de anderen de
Russen te hulp komen. Met andere woor
den: de aanval van één staat op een
ander, zou als een aanval op allen wor
den beschouwd.
Boelganin noemde het echter bele
digend voor een grote staat als de
Sovjet-Unie, dat men het voorstelde
alsof deze bescherming van node had.
Eden antwoordde terecht, dat hij daar
niets beledigends in zag en dat hij
niet begreep, waarom de Russen een
groter veiligheidssysteem wèl konden
aanvaarden zonder zich beledigd te
voelen.
Neen .de Russische argumenten waren
niet sterk en ieder voelde wel dat de
Russen alleen maar duidelijk wilden
maken, dat een Duitsland, dat vrij was
om eventueel lid van de Navo te wor
den, voor hen onaanvaardbaar was!
De conferentie is echter nog in het
beginstadium en men moet nog afwach
ten. of een der partijen een tegemoetko
mend voorstel inzake Duitsland wil
doen. Uitgesloten is dit niet.
WAAROM GINGEN DE RUSSEN
NAAR BERLIJN
Het Westen kan nog de mogelijkheid
opperen van een speciale status van
Duitsland in de Navo. de Russen kun
nen hun starre houding ook nog wel ver
zachten.
Men vraagt zich in dit verband af,
waarom Boelganin, Kroestsjef en Zjoe-
kof te Berlijn zijn uitgestapt, alvorens
naar Genève te komen.
Eén der veronderstellingen is, dat zij
de Oost-Duitse communisten op stap
pen moesten voorbereiden, die voor hen
niet zo aangenaam zouden zijn. Eén der
Russen verzekerde mij weliswaar. d3t de
Sovjet-Unie niets zou ondernemen zon
der de instemming van Oost-Duitsland.
maar de Russen bezitten nu eenmaal
de macht om die instemming prompt te
krijgen.
SHAPE ORGAAN VAN DE VREDE
Eisenhower, de expert in Navo-zaken,
heeft Dinsdagmiddag een uitstekend
betoog gehouden om de Russen, en
met name Zjockof. te overtuigen van
Navo's vreedzame bedoelingen. Eisen
hower zeide, dat hij na 1945 genoeg
had van oorlog voeren en dat hij nooit
de leiding van Shape op zich geno
men zou hebben ,als hij niet geweten
Geen
nutteloze woordenstrijd
aan de regeringsleiders van de
Het verlangen om een nutteloze
woordenstrijd te vermijden, wnar-
Grote Vier" uitdrukking hebben
gegeven, wordt weerspiegeld in het
eenstemmig besluit van de vier of
ficiële wooidvoerders om op geen
enkele wijze commentaar te leve
ren op de redevoeringen van de
andere regeringsleiders. Op dit
punt vormt de huidige conferentie
een groot contrast met de vorig
jaar gehouden bijeenkomst te Ber
lijn.
De perschef van de Russische re
gering, Iljitsjef, ging zelfs zover,
dat hü speciale nadruk legde op die
passages uit president Eisenhowers
redevoering, waarin deze uitdruk-
1ring gaf aan zijn optimisme en
zijn goede wil.
Boelganin toonde zich echter niet
overtuigd. Hij betoogde dat het ver
dachte karakter van de Navo wel bleek
uit het feit dat de Russen er geen lid
van konden worden.
Eden kwam nog op de kwestie terug.
Hij achtte het het veiligste voor de we
reld, wanneer een herenigd Duitsland in
de Navo een plaats zou vinden, en hij
hoopte, dat men een proef zou kunnen
nemen met de controle op een overeen
te komen bewapening van Duitsland en
zijn buurlanden.
Ondanks alle repliek en dupliek ble
ven Oost en West het echter fundamen
teel oneens. Die onenigheid had echter
geen of nauwelijks invloed op de vrien
delijke en kalme toon. die ook in deze.
minder hoopgevende, zitting gehand
haafd bleef.
Rust in Marokko ogenschijnlijk
teruggekeerd
Weiniq veranderinq
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Droog weer en tijdelijk overdrijvende
wolkenvelden, maar morgen ook zonnige
perioden.
Zwakke tot matige Noordelijke wind.
Weinig verandering in temperatuur.
(Opgemaakt te 10 uur)
Droog en vrij zonnig
Het KNMI deelt mede:
Regen- en onweersbuien maakten
Maandag j.l. een eind aan het daar
aan voorafgaande tropische weer van
Zondag, toen plaatselijk maximumtem
peraturen van 31 graden werden geme-
'en. De regens, die hier en daar zwaar
waren - op verschillende plaatsen in
bet centrum van het land werd meer
can 25 millimeter afgetapt binnen een
tijdsbestek van 12 uur - kwamen als
«actie op de gTote hoeveelheid energie,
die door de zonnewarmte in de atmos
feer was verzameld. Het was niet ver
wonderlijk, dat hiermede een flinke af
koeling gepaard zou gaan. De afkoe
ling werd in ons land bovendien be
werkstelligd door koelere oceaanlucht,
die met Noordelijke wind over de Noord
zee werd aangevoerd.
Gisteren was deze lucht het Noorden
fan het land al binnengedrongen en
vannacht bereikte zij het uiterste Zui
den van het land. In deze koelere lucht
dreven enkele wolkenbanken mee, maar
de zon kreeg gelegenheid geruime tijd
nLte komen-
Op de weerkaarten is nu boven de
antse eilanden een uitloper van een
"Wdrukgebied bij de Azoren versche-
mP'w zeer lanSzaam naar de Noord
se beweegt. De wind blijft daardoor ook
"torgen in de Noordhoek en morgen zal
•w- weer dan ook niet veel verschillen
cjet dat van vandaag Wel zal er wat
hu t>ewo'king kunnen binnendringen.
vooral in het Noorden van het land
h»r<Jnelckig kan zijn.
ni» tcrnPcratuurverdellng komt wci-
hJL j nderin° en de kans op regen
"Uit de eerstkomende 36 uur gering.
21 Juli
Zon op- 4 46 uur; onder; 20.50 uur.
Maan op: 7.30 uur; onder; 21 25 uur.
«oogwater te Katwijk te 4.18 en 16.50
Dit Qummei bestaat ait acht pagina's
Frons prestige kreeg
gevoelige knauw
(Van onze Parijse correspondent)
Volgens de berichten is de rust in Ca
sablanca teruggekeerd en herneemt het
dagelijkse levën zijn gewone gang. De
Marokaanse winkels in de beide Medi-
nah's zijn weer geopend en ook in de
door blanken bewoonde gedeelten van de
stad is alles ogenschijnlijk weer normaal.
Men is bezig de WTakken van verbrande
auto's weg te voeren en het Vreemde
lingenlegioen dwingt de Marokanen, die
het in de Medinah's aantreft en die niet
kunnen bewijzen werk te hebben, de
straten te schrobben en de geplunderde
winkels te helpen herstellen.
Daarmee mag dan echter de orde en
rust zijn teruggekeerd, het vuur smeult
toch onder de as. Er wordt af en toe
nog geschoten en gisteravond werd te
Fedala een stadje op ongeveer 25 ki
lometer afstand van Casablanca door
benden opgeschoten Marokaanse jon
gens brand gesticht en een aantal hui
zen van Marokaanse bewoners in de as
gelegd. De resident-generaal Grandval
heeft inmiddels aangekondigd, dat hij
morgen zijn officiële intocht in Mar-
rakech, het bolwerk van de tegenstan-
desr van de afgezete Sidi Mohammed
ben Youssef. zal houden en dat hij ook
Meknes zal bezoeken.
Uiterlijk moge de rust zijn weerge
keerd, de gevolgen voor het prestige
van Frankrijk bij de Marokaanse be
volking zijn ernstig en zij zullen zeker
hun weerslag op haar houding hebben.
Jarenlang heeft die bevolking te lijden
gehad van de methoden der blanke po
litie, die betrekkelijk oppermachtig was
en die met ijzeren hand In de Medinah's j
heeft huisgehouden Thans blijkt dat de
vertegenwoordiger van Frankrijk door
diezelfde politie is beledigd, dat die po
litie niet in staat is gebleken de bevol
king te beschermen en dat zij wordt ge
desavoueerd.
Te zeggen dat Frankrijk daarmee
zjjn gezicht heeft verloren, is wellicht
wat overdreven, doch men kan begrij
pen. dat de Marokanen. die als goede
Mohammedanen een lang geheugen
hebben, hun vertrouwen in het land,
waarmede zij moeten samenwerken,
hebben verlroen.
Temeer waar van Marokaanse zijde i
dikwijls over de blanke politie ls ge
klaagd.
Waarschijnlijk nog deze weck zal de
regering in de Assemblée Nationale wor- I
den geïnterpelleerd over de gebeurtenis- I
sen van de afgelopen dagen Aanvanke
lijk was het debat voor morgen voorzien,
maar naar alle waarschijnlijkheid zal
het wel volgende week worden, nadat
Fa ure uit Genève is teruggekeerd.
cGeef mij mijn man terug
(Van onze speciale verslaggever)
Dat er te Genève ook ernstige
gevaren kunnen dreigen, bewees een
klein incident, dat wij onlangs mee
maakten. Toen de open auto van
Boelganin langzaam het hek van
het Paleis der Naties binnenreed,
probeerde een jonge vrouw een briel
aan de Russische premier te over
handigen. Zij liep op de auto toe
met de kreet: ..Geef mij mijn man
terug". Nog vóór zij er ln slaagde
de auto te bereiken, had de politie
haar reeds vastgegrepen.
Een brief is niet zoiets gevaar
lijks. maar er kunnen ook mensen
zijn, die andere dingen in Russi
sche auto's willen deponeren.
Bij navraag bleek, dat de man
van deze vrouw als gevangene in de
Sovjet-Unie wordt vastgehouden.
Typerend voor de vriendelijke sfeer
is het feit. dat de Rusische leiders
zich bereid hebben verklaard „het
noodzakelijke in het werk te stellen
om haar echtgenoot terug te vin
den".
Prins Bernhard
ere vice-marshal
R.A.F.
De Koningin van Groot-Brittannle
heeft Prins Bernhard benoemd tot ere
vice-marshal van de Royal Air Force
vrijwilligers reserve.
De rang „vice-marshal" komt overeen
met generaal-majoor bij de Koninklij
ke Luchtmacht.
Tijdens de tweede wereldoorlog was de
Prins reeds benoemd tot ere-commo-
dore van de RAF-reserve.
Prins Bernhard zal Dinsdag 26 Juli
op het Britse vliegveld Cranwel de zgn.
„passing out" parade van de cadetten
van de RAF afnemen. Deze parade
wordt elk jaar gehouden ter gelegenheid
van de benoeming tot officier van de
luchtmachtcadetten. De Prins zal voor
deze gelegenheid gekleed zijn ln de uni
form van de RAF.
De gastvrouwen bij de onofficiële i de wereldproblemen te vinden. Van
ontmoetingen van de groten, die in, links naar rechts mevr. Eisenhower,
Genève trachten een oplossing voor I mevr. Eden en mevr. Faure.
Russen misten hartig hapje
(Van onze Apeciale verslaggever)
De Russen hadden op de ont
vangst. van Eisenhower bijna hun
hors d'oeuvie gemist. Ieder, die wel
eens wodka gearonken heeft met
Russen, weet hoe belangrijk zij het
achten om. onmiddellijk nadat zij
een glas geledigd hebben, Iets har
tigs te eten. Die hartige hapjes
hadden zij op de ontvangst, die
Eisenhower hun bereidde, bijna ge
mist. De Zwitserse politie weigerde
namelijk om de auto van een Zwit
serse leverancier uit Genève door
te laten, toen deze voor het hek
verscheen van Eisenhowers villa,
die zich op een afstand van onge
veer acht kilometer van de confe
rentie-plaats bevindt.
De auto was al weer op de terug
weg naar Genève. toen de politie
zich bewust werd van de vergissing
De Zwitsers waren uitermate ac
tief: de auto werd achterhaald en
de Russen konden zonder gevaar
hun wodka drinken.
Blinden komen in rijksdienst
Experiment van Maatschappelijk Werk
(Van onze Haagse redacteur)
„Ik stel me er veel van voor", zei de
secretaris-generaal van het ministerie
van Maatschappelijk werk mr Ph. II.
M. Werner gistermorgen in een smal
vertrek van zyn ministerie aan het
Binnenhof. Hij doelde op een nieuw
experiment van het jeugdige ministerie,
dat op 1 September a.s. ondernomen
wordt. Op die datum wordt een viertal
blinden in de typekamer van het
Departement te werk gesteld.
De adspirant-typisten twee heren
en twee dames varen met hun bege
leiders naar Den Haag gereisd om de
voorwaarden van hun indienststelling
aan te horen. Op zich zelf is het te werk
stellen van blinden bij Rijksdiensten
niet nieuw, maar de bedoeling om de ge
hele typekamer op den duur te beman
nen met blinden mits dit eerste
experiment slaagt is ongekend.
Het idee is afkomstig van de chef van
de afdeling Post- en Archiefzaken, de
heer K. de Jong. die sinds het begin van
dit jaar vrijwel alle afdelingen in het
ministerie en ook vele daarbuiten mee
afreisde Hü bereikte tenslotte dat allen
die er mee te maken hadden met het
idee accoord gingen. Aan hem was het
ook te danken, dat de typisten een uit
een instituut in Grave en drie uit een
instituut in Zeist hun indienststelling
vernamen.
Verheugd hoorden ze de prüzende
woorden van de secretaris-generaal aan-,
die zün bewondering voor de vele diplo
ma's (stenografie, typen. Nederlands.
Frans. Duits en Encelse handelscorres
pondentie) niet onder stoelen of banken
stak.
Voorlopig blüft het alleen bü typen,
maar als de ervaringen even gunstig
blijken te zyn als men verwacht dan zal
het niet lang duren of er komt groter
werk voor deze ambtenaren. Bü het
stenograferen zal men gebruik maken
van een klem en handig apparaatje
een soort dictafoon dat zonder be
zwaar op elke willekeurige plaats ge
plaatst kan worden. Ook op het bureau
van minister Van Thiel. die het experi
ment met warme sympathie zal gade
slaan. Natuurlük moeten enkele bijzon
dere voorzieningen getroffen worden
voor de nieuwe werknemers aan het werk
kunnen gaan. Zo moeten de bureaux
vergroot worden: ook moet er een goede
plaats voor de geleidehonden gevonden
worden evenals huisvesting voor twee
van de vier blinden die niet in of bü Den
Haag wonen.
Maar het Ministerie van Financien
blükt ditmaal büzonder soepel te zün.
waar het de toewüzing van de daarvoor
benodigde gelden betreft.
Straaljager in
Leiderdorp
neergestort
Hedenmorgen omstreeks half twaalf
is in de bebouwde kom van Leider
dorp een straaljager van het type
Thunderstreak neergestort. Het vlieg
tuig had reeds geruime tüd boven de
gemeente gevlogen toen het plotseling
in de lucht explodeerde en neerstort
te. Op nog geen 25 meter van een rij
huizen, staande aan de Doeslaan en
nog geen 150 meter van de Hoofd
straat boorde het toestel zich in een
stuk bouwland en maakte daar een
gat van ca 10 meter ln middcllün en
van nog onbekende diepte. Het toe
stel was geheel aan het oog onttrok
ken, mede doordat er een sloot langs
het terrein liep. waardoor het water
onmiddellyk In het gat liep. Kleinere
brokstukken van het toestel lagen ln
een wijde omtrek verspreid.
Het toestel was opgestegen van het
vliegweld Ypenburg. De piloot, een
Nederlands militair, moet de dood
gevonden hebben.
Onder de bevolking heerste grote
ontsteltenis .daar de explosie en het
neerstorten mei een hevige knal ge
paard ging. Er zün geen slachtoffers
te bereuren onder de bevolking. De
schade aan de huizen in de onmiddel-
lijkc omgeving is gering.
Van de züdc van dè Kon. Lucht
macht vernemen wü nog dal het toe
stel na Ingevlogen ie zijn. gestatlon-
neerd zou worden op het vliegTeld
Volkel.
Tragisch dodelijk ongeval
VADER VIEL VAN BUMPER
Een ongeval op de Zuidwest-Buiten
singel in Den Haag heeft gistermiddag
een 59-jarige Hagenaar uit de Van Mle-
reveltstraat. het leven gekost. De auto,
waarin hü en zün 18-jarige zoon zaten
wilde omstreeks kwart voor twee op de
Noordwest Binnensingel met starten.
De vader stapte daarom uit om de wa
gen te duwen. HIJ vroeg zün zoon. met
een door te rüden naar huis als het op
Zijn deze *üzc z«u lukken de wagen :p
dochters Beatrix en Irene in Londen te. ^rijgen De auto startte nu in
derdaad en de vader sprong zonde- iat
zün zoon het merkte, op de achterbum
per. Op de Zuidwest Buitensingel v el
hü eraf. Ernstig gewond werd hü naar
het ziekenhuis Zuidwal overgebracht,
waar hü om kwart over vier overleed.
De zoon. die zoals hem gevraagd was,
naar huls was gereden, hoorde daar pas
van het ongeluk.
DEVIEZEN ONVERANDERD.
Volgens de verkorte balans van de
Ned. Bank per 18 Juli is de deviezen-
situatie vrüwel onveranderd gebleven.
Het totaal van goud en deviezen is van
f. 4578 gekomen op f. 4577 mlliiocn, een
kleine verlaging van weinig betekenis.
Prins Bernhard. die met
een concours hippique bijwoonde,
kon de verleiding niet weerstaan om
met zijn miniatuurcamera het leger
tje fotografen op een plaatje te
zetten, dat hem en de Prinsessen
vereeuwigde.