LEIDSCH
DAGBLAD
Webbericht
Geneve, conferentie van eerste kans
Sociale spanningen in België
Socialisten te Londen bijeen
De Sovjets en de Duitse
hereniging
(4,te Jaargang
DONDERDAG 14 JULI 1955
■*- No. 28574
DirfrtWff A Henny
Hoofdredacteur! J. Brouw er
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 6.40 per kwartaal: f.2.15 per maand; ft.6.50 per week
Wlite«5ingeMLZEl(feTi Giro» No. 57055
TetefoonJJirWtlowiWtdmlnlstrafieT 2504PlJtedactie: 21501
Frankrijk zou voor verrassing
willen zorgen
Meer economische samen werking gevraagd
(V,„ onze Parijse correspondent]
De troosteloze reeks ontmoetingen tijdens de zomer 1951 in het Palais
Rose te Parijs tussen de vertegenwoordigers der Grote Vier werd indertijd
wel aangeduid als ,,de conferentie van de laatste kans". Een op zichzelf natuur-
lijk zinloze benaming zoals achteraf wel duidelijk gebleken is, waarmee men
nochtans probeerde aan te geven, dat het er toen „erop of eronder" ging en
dat alleen een wonder de wereld voor een diplomatieke debacle van omvang
zou kunnen behoeden.
De gewijzigde èn verbeterde atmosfeer wordt thans echter vrij helder
aangetoond door de naam, die men bij voorbaat nu al aan de conferentie van
Genève heeft gegeven. Men spreekt in Parijs thans van „de conferentie van
de eerste kans". Men bedoelt daarmee dat de verwachtingen voor een volledig
succes niet heel hoog gespannen zijn, dat er in Genève zeker geen paradijs
op aarde zal worden geschapen, maar ook dat daar wel eens de eerste stap
zou kunnen worden gezet op een weg, die geleidelijk naar een vermindering
der internationale spanningen kan leiden.
Van de beroemde Duitse strateeg
Clausewitz is de heilloze uitspraak af
komstig, dat de oorlog het verlengstuk
ls van de politiek, waarbij alleen maar
met andere wapens wordt gestreden.
Hoewel het nog te vroeg is voor een
betrouwbare prognose inzake de ware
ledenen, die Moskou tot zijn gewijzigde
houding hebben bewogen, begint men nu
toch wel de sterke indruk te krijgen dat
ook de Russen Clausewitz' stelling op
onze tijd niet meer toepasselijk achten.
Natuurlijk zou ook nu een nieuwe oor
log het gevolg zijn vooral van politieke
spanningen en tegenstellingen. Maar
nog minder dan door de laatste we
reldoorlog, zou een conflict met atoom
wapens de oplossing van enig probleem
naderbij kunnen brengen. Dat inzicht
schijnt nu veld te winnen.
De keuze gaat tussen algehele vernie
tiging van alle partijen en een of an
dere formule voor een internationale sa
menwerking. Zoals president Eisenhower
onlangs heeft verklaard: er is geen al
ternatief voor de vrede. Dat is even
eens de boodschap, die Albert Einstein
de mensheid vanuit zijn graf heeft na
gezonden. En de acht atoomgeleerden,
«te deze boodschap nog eens nadrukke
lijk hebben onderstreept, hadden moei
lijk een beter moment voor de hun ge
meenschappelijke proclamatie kunnen
vinden dan nu, aan de vooravond van
de conferentie van Genève, de confe
rentie van de eerste kans.
Nu worden natuurlijk zelfs door een
gemeenschappelijke erkenning van alle
partijen van het onmiddellijk levensge
vaar voor de hele mensheid, dat een
atoomoorlog zou betekenen, de politieke
tegenstellingen nog niet automatisch uit
de weg geruimd.
Die tegenstellingen blijven diep en van
principiële aard. omdat ze voor een
groot deel zaken van levensbeschouwing
betreffen.
Met de allerbeste wil ter wereld kun
nen ze niet in een week worden opge
lost. Men kan hoogstens richtlijnen be
palen voor een soort ..modus vivendi",
waardoor het directe oorlogsgevaar kan
worden opgeheven en ieder zijn begin
selen voor eigen gebruik zou handha
ven.
Wat nu die richtlijnen aangaat,
schijnt premier Edgar Fame die samen
met Antoine Pinay Frankrijk in Genève
zal vertegenwoordigen, enige ideeën in
zijn achterhoofd te koesteren, waarvan
hij op zijn laatste persconferentie ook al
iets heeft losgelaten. Onder de Amerika
nen en de Engelsen scheen de laatste
dagen wel een zekere vrees te heersen
dat Frankrijk zijn niet al te sterke posi
tie zou willen verbeteren door op de
conferentie voor een verrassing te zor
gen, een verrassing die de Westerse
eensgezindheid wel eens in gevaar zou
kunnen brengen.
Het is echter waarschijnlijk dat bij
het overleg tussen de Grote Drie te Pa
rijs die Franse „verrassingen" al wel
ter sprake zijn gekomen en dat Was
hington en Londen Parijs hebben toe
gestaan in Genève eventueel ook eens
solistisch op te treden.
Wat wil Faure?
Edgar Faure is van huis uit meer e<:o-
noora dan diplomaat en het is niet
onmogelijk dat hij zal trachten de
conferentie in meer economisch dan
zuiver-politiek en ideologisch vaarwa
ter te leiden.
Hij zou kunnen voorstellen de samen
werking voorlopig vooral op het ter
rein van de handelsbetrekkingen en
ook van dc cultuur te stimuleren en
te versterken.
Q Slot op Pag. 2
Afschaffing cumulatie
belastingheffing voor
werkende echtgenoten
socialistische eis tot afschaffing van
de cumulatie van inkomens der beide
werkende echtgenoten en voor de be
lasting. Deze afschaffing treedt In
Augustus in werking.
Weer maakt slachtoffers
Vele delen van beneden-Oostenrijk
en Burgerland zijn Woensdag bezocht
door wolkbreuken, waarbij op vele plaat,
sen hagelstenen zo groot als kersen
vielen. Vele telefoonverbindingen wer
den verbroken en een aantal wegen werd
overstroomd of plaatselijk onbegaanbaar
door modder en stenen. Verscheidene
huizen en boerderijen werden door de
bliksem getroffen, waardoor verschei
dene ernstige branden ontstonden.
Uit Klagenfurt wordt gemeld, dat door
een vreselijke storm boven het Kara-
wanken-gebergte rotsblokken zijn losge.
raakt en neergestort op de Loiblpas (van
Z-uid-Slavië naar Oostenrijk), die geheel
versperd werd.
In het Zuidslaviscihe stadje Zabljak
(Montenegro) zijn negen personen ten
gevolge van blikseminslag gedood.
In Noord-Oost Italië is een tent van
een militair kamp door de bliksem ge
troffen: een bataljonscommandant en
twee infanteristen werden gedood en
negen soldaten gewond.
In Londen, waar nog steeds een hit
tegolf heerst, was het om rrüddernaoht
drie graden warmer dan om twaalf uur
gistermiddag. De verklaring is. dat in
het middaguur wolken een nog hogere
temperatuur verminderden. De warmte
in de avond kwam niet van de zon,
maar van de verhitte aarde.
In het Westen van Engeland woedden
hevige onweersbuien. Twee sc)w~!jon-
gens en een man werden door d' ""-sem
gedood. In 70 minuten viel er 7.5 cm.
regen in het plaatsje Shaftesbury in
Dorset, net zoveel als in Juli vorig jaar
in geheel Engeland.
Gisteren hebben vrijwel de gehele dag
tot laat in de nacht besprekingen plaats
gehad tussen eerste minister Van Acker
wrtegenwoordigers van de werkgevers
organisaties en vertegenwoordigers van
de socialistische en liberale vakvereni
gingen. Vertegenwoordigers van de ka-
tholieke vakbonden namen niet aan de
conferentie deel. Deze vakbeweging had
namelijk geweigerd haar stakingsbevelen
ln te trekken.
Hedennacht omstreeks één uur werd
een communiqué gepubliceerd dat in be_
trettelljk vage termen is gesteld en waar.
in om, wordt gezegd dat de regering
hsar tot nu toe gevolgde politiek van
Phizen en lonen zal voortzetten. Dus
ook de koppeling van de lonen aan het
index-cijfer.
De regering is van mening, dat het
minimum uurloon van 20 frs voor arbei-
vaü 21 'aar en ouder moet kunnen
worden bereikt zonder dat daardoor een
I "gemene loonsverhoging zou ontstaan.
pe nationale commissie voor de arbeid
cal moeten onderzoeken of het mogelijk
«L'iE1956 de J^riijkse vacantie van 12
werKdagen algemeen te stellen.
De verklaring zegt voorts, dat de rege.
r iL. kindertoelagen dient te worden
verbeterd. Aan de commissie voor maat.
conappelijke zekerheid wordt opdracht
pgeven uiterlijk 15 November rapport
ie dezer zake uit te brengen.
De regering verklaart zich voorstander
van een systeem, waarbij rekening wordt
genouden met de ouderdom van de kin-
wen alsmede met de inkomsten van
dc ouders.
Wat betreft de werkweek van 5 dagen
et een maximum van 45 uur per week
.iw rf8erine van mening, dat België
«ween dit svsteem kan invoeren na reke.
mng te hebben gehouden met de ar
beidsvoorwaarden in de omringende en
rwf^nde landen.
Ook met betrekking tot dit punt kreeg
een commissie opdracht de zaak verder
r w onderzoeken.
1e( communiqué is slechts positief
"aar het betreft de inwilliging van de
Weinig wind
De Bilt venvacht tot morgenavond:
veranderlijke bewolking met in de
ntend hier en daar mist. Op de meeste
nwj dro°S weer. maar later in het
lirh? van het land Dlaatselijk wat
motre?en- Weinig wind. Over het
-emeen weinig verandering ln tempe-
(Opgemaakt te 10 uur).
15 JULI.
Zon op: 4.38 uur: onder: 20 56 uur.
jJ^n op: 0 25 uur; onder: 17.05 uur.
"oogwater te Katwiik te 10.42 en 23.18
""r «Doodtij).
Dit nummer bestaat alt 16 pagina's
Geweldige ravage
Goederentreinen in botsing op
de Moerdijkbrug
Dertig wagons uit de rails gelopen
Vannacht om vyf minuten over één is op de Noordelijke oprit van de Moer
dijkbrug aan de Zuid-Hollandse kant een aanrijding tussen twee goederen
treinen voorgevallen. Een dertigtal wagons is uit de rails gelopen; ernstige
persoonlijke ongelukken hebben zich niet voorgedaan.
Het ongeluk is gebeurd op het punt waar het dubbelspoor van de oprit over
gaat in het enkelspoor van de Moerdijkbrug. Een goederentrein is daar in zij
delingse aanrijding gekomen met een andere. De ontspoorde wagons liggen kris
kras over de baan. De ravage op de spoorlijn is zo groot dat het treinver
keer nog wel lang gestremd zal zijn.
Het ongeval heeft aanzienlijke mate
riële schade veroorzaakt. De oorzaak
van het ongeluk moet in de eerste plaats
worden gezocht in de dichte mist.
Op de plaats waar het' dubbelspoor
van Dordrecht naar Willemsdorp over
gaat in het tot op heden nog enkele
spoor over de nieuwe spoorbrug over de
Moerdijk, ontging, waarschijnlijk als ge
volg van deze dichte mist, de bestuur
der van de goederentrein uit de rich
ting Dordrecht een onveilig voorsein.
Hierdoor werd door deze trein de uit de
richting Lage Zwaluwe komende goede
rentrein in de flank gegrepen. BIJ de
botsing werden zes wagons in elkaar ge
drukt en liepen er een tiental uit de
rails.
Als de nieuwe spoorwegbrug reeds dub
belspoor zou hebben gehad, had het on
geval niet kunnen gebeuren. In dat ge
val zouden dé beide treinen elkander
even benoorden de spoorbrug hebben
moeten passeren.
De trein die uit de richting Dordrecht
kwam, had, omdat de andere trein nog
niet was gepasseerd, voor de wissel moe
ten wachten en de blokwachter, die de
seinpost te Willemsdorp bediende, had
dan ook de seinen voor deze trein op
onveilig gezet.
De bestuurder merkte het onveilige
voorsein echter niet op. Het onveilige
hoofdsein zag hij wel en onmiddellijk
Omvangrijke defective
Aan boord van het Nederlandse pas-
sagierssohiip „Maasdam" dat uit New-
York naar Nederland is vertrokken,
bevindt zich een 366 pond wegende pas.
sa gier. namelijk de particuliere detective
Theodore R. Grevers uit Battle Creek
in Michigan.
Voordat de „Maasdam" vertrok, heeft
men eerst een kooi moeten Vergroten,
evenals een stoel ln de eetzaal om ze
geschikt te maken voor de omvangrijke
detective.
as het
De botsing ging gepaard met een klap.
die tot ver in de omtrek kon worden
gehoord. Eén der bestuurders liep let
sel op. Hij werd met een gebroken arm
naar het B£. ziekenhuis in Dordt over
gebracht. Vanmorgen vroeg zijn de NB.
begonnen de baan vry te maken. Het zal
echter geruime tijd duren alvorens het
treinverkeer over de Moerdijkbrug weer
normaal zal zijn.
Eert overzicht van de ravage: zes
goederenwagens werden in elkaar
\edrukt
Twee kinderen
verdronken
Het 15-jarige meisje Anne Nljhuls is
gistermiddag ln het zwembad in de
Voorzaan te Zaandam door verdrinking
om het leven gekomen. Hoe het ongeval
is gebeurd is niet bekend. Ooggetuigen,
die elkaar tegenspreken, zeggen dat net
kind bij het spelen zou zijn onderge
duwd of dat het onwel zou zijn gewor
den en gezonken.
Gisteren ls in het Oo6terdok te Am
sterdam het lijkje opgehaald van de
12-jarige F. M. Krook, die tijdens het
zwemmen is verdronken. De Jongen, die
goed kon zwemmen, was vermoedelijk
in het water onwel geworden.
Gistermiddag is de 7-jarige J. Snel
ln de zwemschool Oost aan de Dlemer
Zeedijk, in het diepe gedeelte gegaan,
hoewel hij niet kon zwemmen. Nadat
hij bewusteloos uit het water was ge
haald, heeft badpersoneel het kind met
een zuurstofapparaat weer bijgebracht.
Hij is ln het Burger Ziekenhuis opge
nomen.
Verhouding tot Rusland
speelt rol in alle problemen
Op het internationale congres van de
Socialistische Partij kwam gisteren
verschil van mening tot uitdrukking
over de satellietlanden. Jules Moch,
vertegenwoordiger van Frankrijk in de
ontwapeningscommissie van de Ver
enigde Naties, betoogde dat de Sovjet
unie te Genève zo veel mogelijk diende
te worden ontzien en dat de kwestie
van vrije verkiezingen in de satelliet-
landen daarom niet aan de Rode
diende te worden gesteld.
Hugh Gaitskell kwam hiertegen na
mens de Labour-party op. Hy zoide
dat Indien de Russen terugtrekking
van de Amerikaanse en andere troepen
van het continent eisten het Westen
gerechtigd zou zün niet alleen terug
trekking van Sovjet-troepen uit Oost-
Duitsiand te verlangen, maar tevens
het einde van de communistische
overheersing in Oost-Europa. Hy acht
te het echter onwaarschyniyk dat de
Russen bereid zouden zyn op deze
basis te onderhandelen.
ln het kader van de persdagen
van de K.L.M. werd Woensdag op
Schiphol een Utrechtse K.L.M.-
persdag gehouden, waaraan de ge
meente Utrecht nog een attractie
had verbonden. In Utrecht zal n.l.
een grote zomertentoonstelling wor
den gehouden van schilderijen van
Jan van Scorel en de directrice van
het Utrechtse Centraal Museum.
Mej. Dr. Houtzager, die naar Rome
u'tïs gereisd om daar een zeldzame
Jan van Scorel. de ..Agatha van
Schoonhoven", ter waarde van
40 millioen Lire. te halen voor de
expositie, kwam Woensdagavond
toevalligop Schiphol aan met het
kostbare schilderwerkje van 27 bij
37 cm. aan boord van de ..Jan van
Scorel". hetgeen uiteraard ..hoogst
toevallig" was. Met de bus ..Jan van
Scorel" gingen de persmensen uit
eindelijk naar Utrecht terug na eerst
nog te hebben geluisterd naar een
toelichting over... Jan van Scorel..
De foto toont Dr. Houtzager op de
trap van de „Jan van Scorel" van
de K.L.M. met de Jan van Scorel in
dc handen, waarmee zij zojuist uit
Rome is aangekomen.
Zal Bonn Zaterdag
antwoorden
De West-Duitse regering heeft nog
geen woord over de nieuwe verklaring
van de Russen gezegd. Gisteren heeft
in Bonn weliswaar onder voorzitterschap
van Adenauer een kabinetszitting plaats
gehad, maar daar heeft men zich
zoals een regeringsspreker later zeide
nog niet met die verklaring bezig
gehouden. Zü moet immers met de
grootste zorgvuldigheid en met de mees
te opmerkzaamheid bestudeerd worden
en de regering heeft daar nog geen tyd
voor gehad. Overigens kon hy wel zeg
gen dat er feitelijk niets nieuws in de
verklaring staat.
Aangenomen wordt dat de regering
haar standpunt Zaterdag bekend zal
maken. Wat in Bonn intussen wel is
opgevallen, is dat de verklaring van
de Russen geen absoluut veto bevat
tegen West Duitslands samengaan met
het Weeten.
Immers, er wordt niet in geëist dat
West-Duitsland de Paryse accoorden
weer opzegt en de Navo verlaat.
De Sovjet-Unie zal echter stellig een
garantie willen hebben dat de West-
Duitse Bondsrepubliek daadwerkelijk
niets tegen de Russen zal ondernemen,
weshalve zij ook in een Oostelijke beveili
gingssysteem moeten worden ingescha
keld. In geen geval zal men evenwel in
Bonn willen ingaan op plannen, die met
zich brengen dat West-Duitsland en de
Oostzone elkander wederkerig moeten
erkennen, ook al zou dat maar van
voorlopige duur zyn. In de Russische
verklaring wordt namelijk geopperd dat
er een toenadering tussen deze twee tot
stand zal komen voor het geval een
hereniging van Duitsland niet terstond
i kan worden bewerkstelligd. De Russen
I stellen voor dat belden zich in die tus
sentijd by een collectief veiligheids
systeem aansluiten, maar daarachter
I schuilt het gevaar dat Bonn de com-
munistlsche regering van de Oostzone
moet erkennen. En Ln de laatste tijd
heeft men in West-Duitsland al herhaal
delijk te kennen gegeven dat men zoiets
nale contróle en inspectie van de
bewapening thans veel moeilijker was
dan enkele jaren geleden wegens het
betrekkeiyk kleine aantal waterstofbom
men dat gevaar kan opleveren voor het
nationale voortbestaan. In 1952 zouden
er nog 6000 atoombommen nodig geweest
zyn om landen als Frankrijk en Enge
land te vernietigen. Thans zou dit met
slechts 15 H-bommen kunnen worden
gedaan.
Gaitskell betoogde hiertegenover dat
men de gedachte aan inspectie van de
bewapening niet mocht laten varen, ook
al zou men niet alles kunnen controleren.
Ei- kon volgens Gaitskell voortgang wor
den gemaakt wat betreft vermindering
der conventionele wapens, de productie
van nieuwe atoomwapens én de inspectie
encontröle van datgene, wat men kan
inspecteren. Zonder dit laatste zouden
er geen vorderingen mogelijk zijn «vat
betreft ontwapening.
Moch was van oordeel dat ondanks
het inspectieprobleem ontwapening het
kernpunt diende te zijn van de confe
rentie van Genève, dat los zou moeten
staan van politieke kwesties. Iets, waar
mede de meerderheid van de conferentie
het oneens schijnt te zijn.
Moch's betoog over hetgeen in de
ontwapeningscommissie bereikt we* was
overigens bemoedigend.
VERANDERDE TACTIEK OF
POLITIEK?
De Franse socialist Gay Mollet zeide
dat het Westen in Genève open diende
te staan voor alle denkbeelden, of de
Russen uit puur tactische overw«sgin-
gen handelden of niet. Zelfs Indien
hun optreden slechts een verandering
in methode en niet van doel biykt le
zyn, dan is het toch niet onmogelük
dat een verandering van tactiek op
den duur tot een verandering van
Klitiek zal leiden,
gehele Franse Socialistische Party,
aldus Mollet, is deze opvatting toege-
Van andere zijde werd betoogd, dat de
Russen indien zij werkelijk bevreesd zijn
voor Duitse bewapening het zelf in de
hand hebben dit gevaar te bezweren door
de vrees voor het Sovjet-imperialisme
weg te nemen.
Ollenhauer, die over Europese veilig
heid sprak, stond practisch alleen m
zijn oppositie tegen opneming van Duits
land in de Navo De S.PD. wilde de
onderhandelingen over de Duitse een
heid de grootste kans geven. Op zijn
betoog werd in het geheel niet gerea
geerd.
Ollenhauer onderstreepte overigens het
gevaar van een Europees veiligheids
systeem. dat slechts een parochiaal
karakter zou dragen. Wjj mogen geen
bekrompen Europeanen zyn, die zich
afsluiten van de massa's, welke op alle
oontinenten naar volle ontplooiing en
aelfetandigfceid stTeven.