LEIDSCH
DAGBLAD
nf Oud: „Wij zitten er voor spek en
Wj
bonen
WEERBERICHT
Groot graantekort in Hongarije
Londen voorzichtig optimistisch
over conferentie van Genève
94ste Jaargang
ZATERDAG 9 JULI 195S
No. 28570
-v*n
"1 1 stemmen, maar zy stemden tenslotte
ie l'vrwil /\"B1 l'Vll wel voor de hnurverhoeins-.
Directeur: J W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
t.6.40 per kwartaal; f.2.15 per maand; f 0.50 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro No. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Incident in Ticeede Kamer
De V.V.D.-ers verlaten onder
protest de vergadering
De belasting- en huurwetten aangenomen
(Van onze parlementaire redacteur)
Tijdens het debat in de Tweede Kamer over de belastingvoorstellen werd
het gisteren steeds duidelijker dat de KVP, PvdA, AR en CHU bij de oplossing
van de Kabinetscrisis de afspraak hadden gemaakt verder niets in de belasting-
ontwerpen te wijzigen. Hevig bewogen legde de fractieleider van de VVD,
prof. Oud. tegen half zes nerveus de volgende verklaring af: „Wij voelen ons
niet langer opgewekt aan de beraadslagingen deel te nemen omdat wij vol
komen begrijpen dat deze openbare beraadslaging geen betekenis meer heeft
door een binnenskamers gemaakte afspraak. Wij hebben volkomen het gevoel
dat wij er bij zitten voor spek en bonen en daarom zullen wij aan de verdere
behandeling geen deel meer nemen". De VVD'ers verlieten hierna de verga
dering.
Het was stil..
De leden van de VVD hadden al even
tevoren in bewogen stemming hun
tassen ingepakt en de zaal verlaten,
maar zü kwamen even later terug,
waarna de heer Oud zijn verklaring
aflegde, die als verrassing niet naliet
indruk te maken, want het was even
stil in de Kamer alsof men verlegen
was met zijn houding. Er was nie
mand die naar het spreekgestoelte
stapte en tegen de verklaring iets in
bracht. Iedereen zweeg.
Voor de demonstratie van de WD
heeft waarschijnlijk de doorslag gegeven
het volkomen ontbreken van belang
stelling bij de andere partijen voor het
amendement van de heer v. Leeuwen om
de belastingdruk te verlichten voor vrij
gezellen. BH de algemene beschouwin
gen over de belastingvoorstellen was
Donderdag van alle kanten gepleit voor
de ongehuwden, maar nadat de heer v.
Leeuwen zijn amendement had verde
digd, zwegen alle leden van KVP. PvdA.
AR en CHU Het ls die houding, die
prof Oud zal hebben bewogen tot zijn
verklaring omdat hij daardoor de indruk
moet hebben gekregen dat er geen spra
ke meer was van redelijk onderlmg over
leg tussen de Kamerleden en tussen Ka
mer en Regering, maar dat er binnens
kamers een afspraak was gemaakt, al
les verder ongewijzigd te laten.
Verschil te groot
De Staatssecretaris van Financiën, mr
dr v. d. Berge, noemde het amende
ment van de heer v. Leeuwen technisch
onvolkomen, maar hij verklaarde wel.
dat wanneer de financiële toestand het
mogelijk maakt, in de eerste plaats aan
dacht moet worden besteed aan de vrij
gezellen omdat het verschil in belas
tingdruk met de gehuwden te groot is.
Bij de studie van het probleem zal de
oplossing moeten worden gezocht in het
uittrekken van de stijging van de be
lasting met het inkomen, opdat minder
vlug het maximum-percentage van de
belastingheffing wordt bereikt.
De heer v. Leeuwen trok hierna zijn
amendement in om de Kamer een over
bodige stemming te besparen, want hij
had gemerkt dat de regeringspartijen
door een afspraak gebonden waren,
waardoor discussie ook geen zin meer
had.
Hardnekkig hield de heer Gortzak
(CPN) nog vol allerlei amendementen te
verdedigen, die zonder uitzondering wer
den verworpen, maar tenslotte zei ook
hij tegen zes uur dat hem de lust begon
te ontbreken nog langer aan het spel
deel te nemen.
In jachtig tempo werden de belas-
tingontwerpen afgehandeld. Het slot
van het debat «as dat alle belasting
voorstellen zonder hoofdelijke stem
ming werden aangenomen zonder dat
er enige wijziging in was gekomen.
Slechts de heren Lucas (KVP), v. d.
Wetering (CHU) en Burger. Hofstra
en Willems van de PvdA stapten op
minister van de Kieft en staatssecre
taris toe om hen te feliciteren met de
aanneming van de belastingvoorstelle
Er heerste na het protest van de VVD
geen vreugde over de belastingverla
ging met in totaal f. 577 millioen.
Warm weer
De Bilt verwacht tot Zondagavond:
Droog we»r met slechts enkele over-
drijvende wolkenvelden. Overwegend
matige Noordoostelijke wind. Warm
'Opgemaakt te 10 uur)
Eindelijk zomer
Het KNMI dedt mede:
Bij Zuid-Scandinavië ligt nu een
krachtig hogedrukgebied Aan de zuid-
Jlank hiervan staan Oostelijke tot Noord I
Oostelijke winden, waarmee warme
jucht uit de omgeving van de Oostzee
naar ons land wordt gevoerd Wel be
vindt zich boven de Balkan een sto-
I Nneseebied. dat zijn invloed tot in
Duitsland uitstrekt, maar dit vormt toch
«®en ernstige bedreiging voor ons land
we mogen daarom rekenen op enkele
os geni warm weer. waarbij deregenkan-
son klein zijr.
10 Juli
Zon op: 4.33 uur; onder: 21.01 uur
Maan op: 22 47 uur; onder; 10.33 uur.
Hoogwater te Katwijk te 6 14 en 18.36
uur dl/7 te 6 49 en 19 16 uur)
Met 61 tegen 3 stemmen (van de
Communisten) «as eerder op de mid
dag het wetsontwerp aangenomen tot
verhoging van de huren van oude wo
ningen met 5 Cr. Tegen de vorm van
de onderhoudsregeling hadden VVD,
KNP en SGP bezwaar gemaakt door
tegen het desbetreffende artikel te
Historische vondst te
Maastricht
Bij de herstelwerkzaamheden aan een
oud kasteel aan het Vrijthof te Maas
tricht, bekend als „In den ouden vogel
struijs" hebben metselaars bu het af
krabben van verf- en kalklagen hoog in
de voorgevel een 16-eeuwse ijzeren ka
nonskogel ontdekt die bi] een of andere
beschieting der stad in deze muur ls
blijven steken. Historici en oudheidkun
digen hebben geadviseerd de kogel niet
te verwijderen, maar deze op de vind
plaats te laten, hetgeen gebeurd ls. Het
huis dat deze merkwaardige herinnering
aan woelige tijden draagt, bestaat reeds
sedert 1309. Aanvankelijk was het de be
huizing van een ridderfamilie van Scho-
neggen. In de 16e eeuw kreeg het huis
de naam der Stroys en sedert 1825 ves
tigde een Luikse koopvrouw in wijnen
er een café Maastricht bezit nu drie
zgn. huizen meteen kogel, namelijk een
in de St. Pieterstraat, een aan het
Vrijthof en een op Hoog Frankrijk.
stemmen, maar zy stemden tenslotte
wel voor de huurverhoging.
Een amendement van de heer Bom-
mer (PvdA) om de huurverhoging te
onthouden aan verhuurders, die het on
derhoud verwaarlozen, zonder dat hier
mee moet worden gewacht tot 'die ver
waarlozing een staat heeft bereikt dat de
woning niet meer voldoet aan redelijke
eisen van instandhouding en bewoon
baarheid, werd verworpen doordat het
alleen de steun kreeg van de PvdA en
de Communisten. Gehandhaafd is dus
de bepaling dat de verwaarlozing moet
worden getoetst aan eisen van bewoon
baarheid en instandhouding.
Een ander amendement van de heer
Bommer om de beoordeling van de
vraag of een woning ongeschikt is voor
bewoning over te laten aan het ge
meentebestuur na ingewonnen advies
van de Rijksinspecteur van de volks
huisvesting, werd met 32 tegen 35 stem
men verworpen Voor stemden PvdA.
VVD en CPN. De beoordeling blijft vol
gens het wetsontwerp dus aan de Mi
nister van Wederopbouw en Volkshuls-
vesting.
De Eerste Kamer heeft thans ruim de
tijd voor de behandeling van de huur-
en belastingvoorstellen, zodat zij tijdig
genoeg kunnen zijn aangenomen opdat
de huurverhoging en de belastingverla
gingen op 1 September as. in werking
kunnen treden.
Tunesië kreeg
zelfbestuur
(Telefonisch van onze correspondent
in Parus)
Met de verrassend grote meerderheid
van 540 tegen slechts 43 stemmen, een
meerderheid, die Frankrijk sedert de
roes der eerste bevrydingsuren en de
gloriedagen van De Gauile niet meer
heeft gekend, zyn vannacht de accoor-
den geratificeerd, waardoor de Tune-
siërs binnenlands zelfbestuur wordt aan
geboden en verzekerd.
Alleen een aantal ultra-rechtse zoge
naamde onafhankelijke afgevaardigden
heeft tegengestemd of zich van stem
ming onthouden. De rest van de Kamer,
van de Gaullisten tot en met de Com
munisten, schynt door deze uitspraak te
kennen hebben willen geven in Noord-
Afrika nu nieuwe wegen in te slaan om
samen met de vroegere koloniale volke
ren een gelukkige toekomst in het raam
van de Franse Unie op te bouwen.
Voor de slotstemming «aren, met iets
minder imposante meerderheden, alle
De voorschriften voor het leveren van graan door de boeren aan de Hon
gaarse staat zijn verscherpt. Voortaan moeten alle boeren, de zelfstandige, zowel
als de op staatsboerderijen werkende, alle broodgraan ter beschikking van de
autoriteiten stellen, aldus meldt Radio-Boedapest.
De maatregel, dat thans dus ook het de boeren na de verplichte levering
aan de staat overblijvende overschot aan broodgraan, dat vroeger op de vrije
markt mocht worden afgezet, aan de autoriteiten moeten worden geleverd, is
volgens de radio-omroep genomen „in het belang van de broodvoorziening van
het Hongaarse volk.*'
Overschotten mooen niet meer op cred5et van Het eerste Hon-
WYeoLiiorren mogen mei meei gaarse betalingsaanbod is volgens de
naar vrije markten premier echter onbevredigend geweest.
c ..J I St. Laurent deelde niet mede om welke
v^anaaa zal leveren hoeveelheid graan het ging, doch van
welingelichte zijde wordt vernomen dat
De Canadese premier St. Laurent het ongeveer 7.000.000 schepels ibush-
heeft Vrijdag in het Huis van Afgevaar- els") betreft.
digden medegedeeld, dat de Hongaarse Canada heeft kortgeleden, onder goed-
autoriteiten met de Canadese regering keuring der regering, 9.250.000 schepels
hebben onderhandeld over de aankoop graan op crediet aan Polen geleverd.
Koningin Juliana heeft gistermor
gen op de Kop van de Vissershaven
te IJnutiden het vissersgedenkteken
onthuld. Ter nagedachtenis van de
op zee omgekomen vissers legde Zij
een krans aan de voet van het
standbeeld.
Rode aanval in
Noord-Laos
Phalet-Lao-bataljons
in gevecht met het leger
In het Noorden van Laos (Indo-Chi-
na) is het onrustig. Dit gebied (zie
kaart) ls een bolwerk van de Phalet-
Lao, een Communistische groepering,
die, zoals voor de hand ligt, nauw con
tact onderhoudt met de gelijkgezinden
in Noord-Vietnam en Rood-China.
Sinds het sluiten van de Indo-Chinese
wapenstilstand hebben zich van tijd
tot tijd schermutselingen voorgedaan
tussen eenheden van de Phalet-Lao en
militairen van het nationale leger van
Laos. Gisteren, Vrijdag, zijn deze scher
mutselingen uitgelopen op een grote
aanval door verscheidene Phalet-Lao-
bataljons op stellingen, die door de re
geringstroepen worden bezet. In het
berggebied van Moeong Peoen is hevig
gevochten. Valschermtroepen van de
regering zyn boven het terrein van ac
tie uitgeworpen en er zijn thans hevige
gevechten gaande.
De aanval is de heftigste, die sinds
het sluiten van het Indo-Chmese be
stand werd uitgevoerd Zij betekent een
schending van de overeenkomsten van
Genève en van de op 9 Maart 1955 uit
gegeven gemeenschappelijke verklaring,
waarin beide partijen plechtig beloofden
een einde te zullen maken aan alle uit
dagende acties en vijandige daden De
regering zal. zo heeft zij bekendgemaakt,
maatregelen treffen om de onschend
baarheid van het koninkrijk Laos te ver
zekeren.
Het Amerikaanse ministerie van Bui
tenlandse Zaken acht de troepenbewe
gingen büzonder ernstig nu zy op dit
tijdstip komen. Een woordvoerder zei,
dat de berichten een aanwijzing zyn dat
de Communisten de „grootste militaire
actie" zijn begonnen sedert het Indo-
Chinese bestand een jaar geleden on
dertekend is.
Sommige deskundigen opperden, dat
het misschien de Communistische stra
tegie is zoveel deining te verwekken, dat
de Indo-Chinese situatie zal worden op
genomen op de „conferentie aan de top"
die op 18 Juli in Genève begint.
De debatten, die gedurende vier dagen
deze verheugende conclusie hebben voor-
iiV-Zijn over het algemeen op kalme
waard,ge wijze gevoerd zonder dat
zich ook maar één incident heeft voor
gedaan. De hoogtepunten lagen wel in
de redevoeringen van twee ex-premiers,
Pierre Mendès-France en Paul Reynaud.
en van de huidige premier Edgar Faure.
Mendès-France wekte zijn landgeno
ten op de jonge Tunesische staat bij
haar opbouw met materiele en morele
steun terzijde te staan. Hy herinnerde
aan de deplorabele toestand waarin Tu
nesië verkeerde toen hij. een goed jaar
geleden, zyn spectaculaire reis van
Carthago ondernam.
De andere oud-premier Paul Reynaud,
stelde de Kamer het Engelse Gemene
best als voorbeeld voor ogen van een ge-
meenschappelyk huis, waarin verschil
lende volkeren en rassen vreedzaam
kunnen samenwonen.
Edgar Faure had het laatste woord.
Hij wekte op nu niet meer naar het ver
leden te kijken maar de Tunesische ac-
coorden als een belofte voor de toekomst
te zien. Hy wees op de wijde vooruit
zichten, die nu geopend werden, een op
merking, waarmede hy zeker op de toe
komstige oplossing van de Marokkaanse
moeilijkheden zinspeelde.
Hoe gecompliceerd het Marokkaanse
probleem ook is. stellig mag nu worden
verwacht dat door de grote meerderheid,
waarmede het Franse parlement zich
achter de Tunesische accoorden neeft
geplaatst, ook m de andere protecto-
raatsgebieden nu vertrouwen in de toe
komst en in Frankrijk zal kunnen wor
den opgewekt.
Grote diplomatieke ervaring maakt hen
tot de ideale onderhandelaars
(Van onze correspondent in Londen)
Het is niet te veel gezegd, als men beweert dat de Britten met hun ongeëven
aarde diplomatieke ervaring, hun gevoel voor nuances en hun afkeer van nodeloze
onbuigzaamheid ook In Genève de ideale onderhandelaars zullen biyken te zyn.
Hoewel het ook voor Londen nog te vroeg is om vertrouwen te koesteren in
werkelijke toeschietelijkheid van de Sovjet-Russische machthebbers, heerst er ten
minste de voldoening, dat de Westeiyke bondgenoten het op de hoofdpunten eens
zyn en dat na de uitschakeling van McCarthy de Verenigde Staten dezelfde gema
tigde midden-koers zyn gaan volgen als de Engelsen. De Britse invloed is .na Edens
successen, in AVashington niet gering!
Van Genève verwacht de Britse regering geen wonderen, doch ten hoogste
een eerste stap op weg naar een redelyke verzoening. Op den duur zal er
slechts iets positiefs kunnen worden bereikt, indien de door de koude oorlog en
door de hetere conflicten, zoals Korea en Vietnam, geslagen wonden geleidelyk
aan zullen kunnen worden geheeld. Vóór alles zal er ruimte moeten worden ge
schapen voor een draaglyk compromis, dat echter slechts van beperkte draag
wijdte zal kunnen zyn.
Onverbiddelijk halt jegens
Communistische infiltratie
Voordat de conferentie begint kan
niet worden verwacht, dat vooruitgelo
pen wordt op eventuele detail-oplossin
gen. De voorzichtige Engelsen zijn ze
ker de laatsten om hun kaarten voor
barig op tafel te leggen. Maar wèl heb
ben zij reeds voldoende duidelyk ge
maakt. dat er twee onderwerpen zijn.
waaromtrent onder geen beding mag
worden geschipperd, n 1. de kwestie van
ae vrye Duitse verkiezingen en de vry-
neid, waarmede een verenigd Duitsland
zjjn keus zal moeten doen.
Indien het Westen voet bij stuk houdt
en zyn eenheid blyft demonstreren, be
staat er in Londen weinig twijfel dat
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's
en een Byvoegsel
Een groot gedeelte van de kaden i gesloopt en herbouwd. Dit werk zal I Een luchtfoto van een deel van de
van de New Yorkse haven wordt]meer dan 85 millioen dollar kosten. Ihaven, zoals die thans is.
Koningin en Prins
naar (1e Wesi
Van 18 Oct. tot 6 Nov. a.s.
H.M. de Koningin en Z.K.H. de Prins
der Nederlanden hebben, zoals bekend
is. het voornemen in het najaar een
officieel bezoek aan Suriname en aan
de Nederlandse Antillen te brengen.
Volgens het voorlopige reisplan zullen
ILM. en Z.K.H. op 18 October a.s. in
Willemstad (Curacao) aankomen.
Na een verblijf van drie dagen op Cu
racao zullen Aruba en Bonaire worden
bezocht. Vervolgens gaat de reis naar
St. Maarten, vanwaar uit ook St.
Eustatius en Saba bezocht zullen wor
den.
Op 27 October hoopt het Koninkiyk
Paar te Paramaribo aan te komen
voor het bezoek aan Suriname. Gedu
rende dit verblyf zullen alle districten
worden bezocht.
De terugreis naar Nederland zal 6
November worden aanvaard.
de Duitsers zich aan de rest van het
Trye Europa zullen hechten.
Ook de Engelsen willen de Russen
een onverbiddelijk halt toeroepen wat
hun plannen tot verdere Communisti
sche infiltratie betreft. Omgekeerd is
men bereid de eerlijke vrees van de Rus
sen voor een herrezen Duitsland te er
kennen en te helpen wegnemen, even
tueel door wederzydse garanties naar
het model van Locarno, zoals door Sir
Winston Churchill reeds in Mei 1953
tydens zyn grote verzoenende rede ge
opperd.
Londen en Europa
Men beseft overigens ln Londen zeer
goed. dat de Russen de zgn. vrees voor
Duitsland, welke alom in Europa nog
sterk genoeg leeft, als voorwendsel ge
bruiken om de Duitsers neutraal te hou
den. Slechts een Europees deelgenoot
schap, waarin de Duitsers nooit meer
een overheersende rol kunnen spelen,
zou een werkelijk tegengif kunnen vor
men voor de Sovjet-Russische propagan
da. Wat het streven naar Europese een
heid betreft, bezit Engeland tielaas geen
opmerkelijke staat van dienst, al zal het
zien misschien, gedwongen door de om
standigheden, nog op het laatste mo
ment bekeren. Het succes, dat minister
Beyen m Londen boekte, om de Britten
mee te krijgen om de studeertafel, is
inogelfjk een symptoom van een veran
derde houding. Londen schijnt thans
tenminste niet meer bang om zich aan
koud water te branden.
New York Times:
„Indonesië: open kaart!"
Inzake ae berechting der Nederlandse
arrestanten in Indonesië schrijft de
..New York Times" o.a.
„Stellig behoort de Indonesische rege
ring, als zy een goede zaak heeft, be
reid te zyn die openlyk te laten horen.
De buitengewone mocilykheden die de
Indonesiërs aan nieuwscorresponden-
ten in de weg hebben gelegd, doen
denken aan een ongerustheid aan hun
kant. die niet tot vertrouwen van bui
tenaf inspireert.
De Nederlandse beschuldiging van
>chande)ijk gedrag wat het geval der
gevangenen betreft, is door de Indo
nesiërs verontwaardigd tegengespro
ken. De ontkenning zou zwaarder tel
len indien in Djakarta de neiging be
stond de feiten te laten v
