LEIDSCH
DAGBLAD
Ontploffend pakket doodt Slowaaks
emigrantenleider in postkantoor
Felle anti - Communist werd
slachtoffer van vijanden
WEERBERICHT
Hongarije gaat gebukt onder een
nieuwe golf van terreur
Felle brand in katoenfabriek
te Helmond (van Vlissingen)
94ste Jaargang
WOENSDAG 6 JULI 1955
No. 28567
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 6.40 per kwartaal; f.2.15 per maand: f.0.50 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro No. 67055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Politieke moord in München
(Van onze correspondent in West-Duitsland)
In een postkantoor in München is een afschuwelijke moordaanslag ge
pleegd, waarvan de 52-jarige gewezen Slowaakse minister Natus Cernak, op
wie zij gemunt was, het slachtoffer geworden is. Cernak, die op dat postkantoor
in de wijk Schwabing een postbox had, had een aangetekende brief en een
postpakketje afgehaald en was er mee naar een ongeveer vijf meter verder
staande lessenaar gestapt om ze daar open te maken. Terwijl hij bezig was
het pakje te openen, ontplofte de inhoud met een oorverdovende knal. Cernak
werd een paar meter weggeslingerd en was onmiddellijk dood. De armen waren
hem van het lichaam gerukt en zijn gezicht was zo verminkt, dat het totaal
onherkenbaar geworden was. Een bijna zestigjarige vrouw, die dicht bij hem
had gestaan, en die naar het kantoor gekomen was om ouderdomspensioen af
te halen, werd eveneens op slag gedood. In het geheel werden circa twintig
personen gewond, van wie de meesten naar een ziekenhuis moesten worden
gebracht.
West-Duitse politie speurt
overal naar de daders
Cernak, die als een felle antl-Commu-
nist bekend stond, woonde al sedert
enige tijd als voorzitter van de Slowaak
se Nationale raad. die uit uitgeweken
Slowaken bestaat, in München. waar hij
o.a. een weekblad „Vrij Slowakije", uit
gaf.
Hij haalde geregeld poststukken, die
voor hemzelf, voor zijn blad en voor zijn
organisatie bestemd waren, aan het
postkantoor af. In 1939. toen Slowakije
zich van de Tsjechen losmaakte en zelf
standig werd. aanvaardde Cemak het
ministerie voor culturele aangelegenhe
den in het kabinet van de sierk-Dults-
gezinde R.K. priester dr Tiso. Later was
hij, tot aan het einde van de oorlog.
Slowaaks gezant in Berlijn. In 1945
werd Cernak. evenals Tiso, door de Ge
allieerden aan het weer grotendeels bin.
nen ziln oude gTenzen herstelde Tsjecho-
Slowakije uitgeleverd. Monsigneur Tiso
werd in 1947 wegens zijn collaboratie met
de Duitsers in Presburg ter dood ver
oordeeld en opgehangen. Cemak werd
tot langdurige gevangenisstraf veroor
deeld. maar vrienden hielpen hem op
avontuurlijke wijze te ontsnappen. In
Noq geen verandering in de
haven van Antwerpen
Gisteren de negende dag van de Ant
werpse havenstaking, waren nog geen
tekenen van wijziging in de toestand
waar te nemen. Hoewel hier en daar
gelost werd. kon men niet van een
werkhervatting spreken. Door het stel
sel van vrije aanwerving gingen Dins
dagochtend ongeveer 200 vrijwilligers
aan het werk. Het aantal soldaten, dat
aan bederf onderhevige goederen lost, is
vergroot van 230 tot 400 man.
De gouverneur van de provincie Ant
werpen heeft in een radio-toespraak de
stakers opgeroepen het werk te hervat
ten. Hij zei. dat de vakbonden de sta
king niet kunnen erkennen, omdat zij
de overeenkomst hebben getekend,
waartoe in Mei in het Nationale haven
comité is besloten. Men zou die overeen
komst alleen kunnen opzeggen met in
achtneming van de gebruikelijke termijn
en zijn eisen langs normale weg ken
baar kunnen maken.
Als gevolg van de Antwerpse staking
wordt het verkeer in de haven van Zee-
brugge steeds drukker. De sleepdiensten
daar zijn overbelast.
Opklaringen
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Overdrijvende wolkenvelden maar ook
flinke opklaringen. Droog weer. Zwakke
tot matige Noordelijke wind. Iets ho
gere middagtemperaturen. (Opgemaakt
te 10 uur).
Weersverbetering
Het weer in Nederland stond de laat
ste dagen onder Invloed van een opvul
lende depressie welke langzaam in Oos
telijke richting over Noord-Duitsland
trok. Deze veroorzaakte daar op vele
plaatsen grote hoeveelheden regen. Hier
en daar viel ongeveer 50 mm. Ons land
bleef buiten het eigenlijke regengebled:
wel vielen hier en daar enkele lichte
buitjes, maar na de nacht van Maandag
op Dinsdag viel nergens meer dan 1 mm
Krachtige Noordelijke winden voerden
koude polaire lucht over de Noordzee
naar het Zuid-Oosten, waardoor de
maximumtemperaturen Dinsdag niet
hoger waren dan omstreeks 15 graden,
hetgeen ongeveer 6 graden beneden nor
maal is en beter past bij begin October.
De aanvoer van koude lucht wordt ech
ter geleidelijk zwakker, omdat een rug
van hoge luchtdruk zich van de Britse
eilanden over de Noordzee uitbreidt.
Daar er bovendien opklaringen zullen
voordoen, kunnen de temperaturen,
vooral in het binnenland, tot hogere
waarden gaan oplopen. Aan de kust
wordt het temperatuurniveau aanvan
kelijk echter nog gedrukt door de zee
wind. De kans op regen is komende paar
dagen uiterst gering.
7 JULI
Zon op: 4 30 uur; onder: 21.03 uur.
Maan op: 21.54 uur; onder: 6.57 uur.
Hoogwater te Katwijk te 4.33 en 16.58
uur (Springtij).
het bagagevak van een auto met een
diplomatiek nummerbord werd hij over
de grens naar Duitsland gesmokkeld.
Hij werkte in Duitsland de laatste tijd
veel samen met Duitse vluchtelingen
organisaties. hoofdzakelijk van Volks
duitsers, die uit hun vroegere woon
plaatsen in Tsjecho-Slowakye verdreven
waren. Hjj verdedigde het standpunt, dat
men ook hen weer naar hun vroegere
woonplaatsen moest laten terugkeren,
zodra de politieke toestanden daarginds
anders geworden zouden zijn. In de laat
ste tijd werd hij herhaaldelijk door de
Communistische radio-stations in Tsje-
cho-Slowakjje aangevallen.
Goed op de hoogte
Zij die het plan beraamd hebben een
aanslag op zijn leven te plegen, moeten
er stellig van op de hoogte zijn geweest,
dat hij steeds zelf zijn post op het kan
toor van Schwabing kwam afhalen In
het verwoeste kantoor werd een aantal
stukken papier gevonden die zo met
bloed bevlekt waren, dat zij niet direct
ontcijferd konden worden Ook lagen
tal van verscheurde bankbiljetten van
10 en 100 mark in het rond, die zich öf
in Cernak's zakken öf in de aangeteken
de brief moeten hebben bevonden. Men
neemt met zekerheid aan, dat politieke
motieven de achtergrond van deze moord
hebben gevormd. In geheel West-Duits
land is de politie aan het werk gezet
om te pogen een oplossing te vinden. In
1952 is. eveneens in München, een pak
ket ontploft dat toen aan Audenauer
was geadresseerd. Er werden daarbij toen
twee mensen gedood en zeven gewond.
De dader werd gegrepen en tot levens
lange gevangenisstraf veroordeeld.
(Ook zullen de ouderen onder onze le
zers zich herinneren, dat een dergelijke
aanslag enige jaren voor de oorlog op
de Coolsingel in Rotterdam werd ge
pleegd, waarvan toen de leider van de
Oekrainse tegenstanders van het Com
munisme het slachtoffer werd. Red.)
Minister Luns terug
TELEURGESTELD OVER WEIGERING
„Aan wat Ik al heb gezegd o\er de
kwestie betreffende de Indonesische
weigering om de Amerikaanse advo
caat Horsky, die wij hebben gevraagd
voor ons als waarnemer de processen
tegen de Nederlandse gevangenen in
Indonesië bij te wonen, toe te laten,
kan ik werkelijk niets meer toevoegen",
aldus de minister van Buitenlandse
Zaken, mr J. M. A. H. Luns, die gis
termiddag per KLM-vliegtuig uit New
Vork op Schiphol is teruggekeerd.
..Ook in Amerika heeft men mij reeds
gevraagd welke stappen wij nu zullen
ondernemen in het belang van een
eerlijke berechting, doch dat weet ik
op het moment zelf nog niet".
Minister Luns had deze kwestie graag
willen bespreken met zijn Indonesische
collega, minister Soenarjo, die echter
niet aanwezig is geweest bij de herden
kingsbijeenkomst der V.N.. waarvoor
minister Luns de reis naar Amerika
had aanvaard.
Partijsecretaris Rakosi in het nauw
door nationalistisch gezinde Communisten
Hongarije bevindt zich in de greep van een nieuwe golf van terreur en de
politie in Boedapest werkt als paarden, zo verklaren betrouwbare Westerse
kringen. Zjj zeggen, dat de Communistische politie twee weken geleden een
grote actie heeft ingezet, die invallen, arrestaties, verhoren en auto-contróles
omvat. Politiemannen in burger omzwermden de Amerikaanse en Britse legaties
in Boedapest en tal van Hongaren, die uit de legaties kwamen, werden gear
resteerd. Ten t(jde dat de grote politie-actie begon, zijn in geheel Hongarije
anti-Westerse aanplakbiljetten verschenen.
Rode politie begon twee
weken geleden grote actie
Een reiziger, die uit Boedapest m
Wenen arriveerde, zei dat hu geen
schatting van het aantal gearresteerde
Hongaren kon geven, maar hü deed
volgens United Press het volgende ver
haal:
„De politie verscheen twee weken ge
leden btf honderden in Boedapest en
begon invallen te doen in bars, café's.
restaurants en huizen, kortom, op plaat
sen waar mensen samenkomen. Auto's
en voetgangers worden overal waar je
gaat aangehouden en ondervraagd.
Overal op straat staan agenten met
wapens in hun hand, alsof zy daar zijn
neergezet alleen maar met het doel de
bevolking te Intimideren."
„We hebben gehoord wat vele Hon
garen verdwenen zijn, maar ik heb geen
cijfers. Er wordt veel gepraat over
nieuwe processen. De „stillen" die in
vestibules en plantsoenen rondom de
Westerse legaties staan, doen weinig
moeite zich of hun doel te verbergen.
Maar in sommige gevallen zijn personen
die de legaties verlieten pas opgepikt
nadat zij al een flink eind gelopen
-hadden
Op 25 Juni heeft het Hongaarse
nieuwsagentschap M.T.I. bekend ge
maakt, dat een aantal „spionnen en
saboteurs voor de Amerikanen" was
opgepakt en binnenkort berecht, zal
worden.
De Communistische onderdrukking in
Hongarije is steeds groter geworden
sedert in April premier Imre Nagy aan
de kaak was gesteld wegens zijn ..zacht
zinnige" beleid en hem alle titels in
regering en partij ontnomen zijn. Vol
gens recente onbevestigde berichten
heeft Nagy hulsarrest.
Sedert de val van Nagy zijn nieuwe,
scherpe agrarisohe decreten uitgevaar
digd. arbeidsquota in de fabrieken ver
hoogd, en een straffer discipline inge
voerd in de Communistische jeugdbewe
ging „Disz".
Waarnemers in Wenen zien twee
mogelijke redenen voor de nieuwe ont
wikkeling
aan alle Hongaren de macht van de
leider van de Communistische partij,
Rakosi, te demonstreren; Rakosi heeft
anderhalf jaar een rol op de achtergrond
gehad terwijl Nagy de teugels hield,
maar aangenomen wordt dat hij thans
opnieuw de machtigste man van het
land is;
Sovjet-Russische luchtmacht
sterk in straaljagers
„Het Amerikaanse ministerie van De
fensie heeft onder druk van het Con
gres toegegeven, dat de Sovjet-Russische
sterkte in straaljagers en nieuwe lichte
straalbommenwerpers die van de gehele
vrije wereld overtreft," aldus de Demo
cratische Senator John Sparkman.
Volgens Sparkman hadden Republi
keinse regeringsfunctionarissen, ge
steund door president Eisenhower, zich
in 1953 niet gestoord aan de militaire
deskundigen en een zorgvuldig opgesteld
program voor de luchtmacht besnoeid.
Hoewel deze besnoeiing in 1954 onge
daan gemaakt werd was het defensie-
program nog niet voldoende, aldus
Sparkman.
Een beeld van het werkbezoek
van Koningin Juliana aan de Gel-
derse Achterhoek. Een paardje in de
Rekkense inrichtingen bleek vooral
belangstelling te hebben voor het
Koninklijke bont.
om de hoop, die de Hongaren mis
schien op onafhankelijkheid hadden, te
vernietigen. Naar verluidt was hoop in
de Hongaarse harten ontstaan door het
tot stand komen van het Oostenrijkse
vredesverdrag en door het „vredes"
bezoek van Sovjet-Russische leiders aan
Joego-Slavië.
De kluts kwijt..
Volgens het Weense avondblad „Neuer
Kurier" zou de Hongaarse Communis
tische partij van haar stuk zijn geraakt
door het bezoek dat Kroesjtsjef en
maarschalk Boelganin kort geleden aan
Maarschalk Tito hebben gebracht. „in
geen enkel Europees land is het Titois-
me onder de Communisten zo krachtig
bestreden als in Hongarije, waar zich
meer sterk nationalistisch-gezinde Com
munisten bevonden dan in enige andere
Communistische staat," aldus de „Neuer
Kurier."
„Deze Hongaarse, nationalistisch-ge
zinde Communisten, keren zich thans
tegen partijsecretaris Rakosi en diens
aanhangers en hun positie is, door het
bezoek der Sovjet-Russische leiders aan
Belgrado en met de president Tito be
reikte verzoening zeer versterkt.
Het resultaat is: chaos in de Hon
gaarse Communistische partij. Niemand
weet nu. welke gedragslijn hij moet vol
gen, en 't is niet duidelijk of men bin
nenkort niet even meedogenloos onder
handen zal worden genomen voor 't be
strijden van het Titoisme, als indertijd
de aanhangers van Tito werden achter
volgd voor hun „afwijkende leer", aldus
besluit het Weense blad.
Schade een millioen; geen stagnatie
In de droogafdeling van de NV F. F. van Vlissingen en Co's Katoenfabriek te
Helmond is gistermiddag omstreeks halfvjjf door tot nu toe onbekende oorzaak
brand uilgebroken. Het vuur, dat in een party opgeslagen katoenen half-fabri-
katen en hars is ontstaan, greep zeer snel om zich heen. Direct werd de ge
meentelijke brandweer en de vrijwillige brandweer van Helmond gealarmeerd,
die beide met groot materiaal uitrukten. Omstreeks zeven uur was men de
brand meester, doch de gehele avond is men nog met de nablussing bezig ge
weest. De schade, niet alleen aan de opgeslagen goederen, doch vooral ook
aan de machinerieën is groot.
Spoedig na het Uitbreken van de
brand ontstond een rookontwikkeling,
die zo dicht was. dat enkele straten
voor het verkeer moesten worden afge
zet. Politie- en brandweerauto's reden
met grote lichten langs de fabrieksge
bouwen naar de plaat^ van de brand.
Een gunstige omstandigheid was. dat
de droogfafdeling zich bevond op de
tweede étage van een gebouw, dat ge
heel vrjj aan de buitenkant van de be-
dryfscomplexen staat, zodat de vuur
haard gemakkelijk kon worden bereikt,
hoewel de brand woedde in een ruimte
die door grote droogmaohines is omge
ven. Met ongeveer 15 stralen van de
beide brandweerkorpsen werd water
gegeven. Ook de bedrijfsbrandweer werd
ingezet
Het water, dat in grote hoeveelheden
langs de machines naar beneden
stroomde en bijna kokend op de grond-
verdieping neerkwam, heeft vooral aan
de machines veel schade aangericht.
Gistermiddag is in Amsterdam I luister bijzetten aan een straatfeest Kort na het ontstaan van de brand
hel draaiorgel De Arabier een\ ia de Londense wijk Soho en daarna
van de mooiste Nederlandse draai- I een tournee maken langs verschil- belendende afdeiinger De goederen in
orgels, ingescheept voor een reis lende Engelse badplaatsen. J2e I df In brand geraakte afdeling moesten
Dit nummer bestaat uit acht pagina» naar Engeland. Het zal op 10 Juli {Arabier" in de takels. brlndweeriieden!°rewnaJ?SC<lrUmannra
van de bedrijfsbrandweer moesten van
zuurstofmaskers gebruik maken om tot
de omgeving van de vlammen door te
dringen. De brand kon tot de droogafde
ling beperkt blijven; het uit beton opge
trokken gebouw liep slechts geringe
schade op.
Het duurde tot ongeveer zeven uur in
de avond, voordat men de brand mees
ter was en aan de nablussing kon wor
den begonnen.
Naar de commandant van de gemeen
telijke brandweer van Helmond heeft
medegedeeld, wordt volgens de eerste
raming de schade aan verbrande goe
deren. de waterschade aan goederen
en machines en de schade aan het
gebouw tezamen geschat op ongeveer
een millioen gulden.
Bij de brand gingen onder meer 3000
rollen bedrukt katoen verloren. Ook aan
het gehouw is schade aangericht door
dat in de vloer gaten moesten worden
gehakt, teneinde het water op de twee
de verdieping, waar de brand woedde,
snel af te voeren. Men vreesde dat de
vloer onder de waterlast zou bezwijken.
Ten aanzien van de productie wordt
geen noemenswaardige stagnatie ver
wacht.
Spoed gevraagd bij aanleg
Venneperweg-Oude Wetering
De hoofdingenieur-directeur van de
Rijkswaterstaat, directiewegen, heeft
Ged. Staten van Noord-Holland ver
zocht de aanleg van de provinciale weg
Venneperweg-Oude Wetering tussen
Leimuiden en Oude Wetering te bespoe
digen, in verband met de aanleg van
Rijksweg 4a, die van Ypenburg af een
nieuwe verbinding langs de Oostzijde
van 's-Gravenhage en Leiden zal vor
men. Eind 1957 zal het Zuidelijke ge
deelte van deze rijksweg gereed zijn.
Dit maakt het gewenst de aanleg van
de provinciale weg spoedig uit te voeren.
De kosten zullen naar raming f. 715.000
bedragen. VAor de aanleg van de wa
tertransportleiding Rijn-Kennemerland
nabij Aalsmeer in 1956 is het nodig een
gedeelte van de voormalige spoorbaan
Hoofddorp-Aalsmeer nog dit jaar af te
graven. Het vrijkomende zand kan voor
de aanleg van het weg vak Leimuiden-
Oude Wetering worden gebruikt. Een en
ander brengt mede, dat het gewenst is
de uitvoering van het grondwerk voor
laatstgenoemd tijdvak nog dit jaar ter
hand te nemen. De kosten van dit
grondwerk alleen worden geraamd op
f. 239.000. waarvan f. 150 000 nog in
1955 zal moeten worden verwerkt, aldus
delen Ged. Staten van Noord-Holland
aan de Prov. Staten mee.
Trein greep auto met
militairen
Gistermiddag is op de onbewaakte
overweg in Teugen onder Twello een
militaire vrachtwagen waarin twee
militairen zaten, gegrepen door de
Dicseltrein, die om 16.35 uur uit Apel
doorn was vertrokken in de richting
Enschede.
De auto was een militaire leswagen,
van de Willem lil kazerne der Kon. Ma
rechaussee te Ajjeldoorn. De wagen
raakte onder de Dieseltrein en werd 12
meter meegesleurd.
De twee inzittenden waren de 29-
jarige korporaal B. Dickhoff uit Am
sterdam van het regiment AAT. gele
gerd te Apeldoorn en de 20-jarige ma-
reohaussee vierde klasse B. A. M. van
Waterschoot uit Amsterdam, "an het
depot Kon. Marechaussee te Apeldoorn.
Zij werden naar het St. Jozefs zieken
huis te Deventer vervoerd.
Korporaal Dickhoff was als instruc
teur bezig marechaussee van Water
schoot. die aan het stuur zat, rijles te
geven. Waarschijnlijk tengevolge van
onoplettendheid van de leerling reed
de auto de overweg op bij het naderen
van de trein De korporaal kreeg vrij
lichte verwondingen, doch de mare
chaussee werd zeer ernstig gewond.
Men vreest voor zijn leven.
De trein kreeg ruim drie kwartier ver
traging, de wagen is totaal vernield. De
motor ervan werd 5 meter weggeslin
gerd.
Tientallen (loden
door aardbeving in
Afghanistan
Volgens een radio-uitzending uit de
hoofdstad van het koninkrijk Afgha
nistan, Kaboel, Is het Noord-Oosten van
het land getroffen door een aardbeving,
die mogelijk tientallen personen het le
ven heeft gekost. De stad Faizabad. in
de provincie Badachsjan, zou verwoest
zijn en volgens de ontvangen berichten
was nog niet met zekerheid na te gaan
hoeveel slachtoffers zich onder de ruines
van een honderdtal gebouwen en huizen
zouden bevinden. Radio-Kaboel deelde
verder mede, dat ook de steden Sjafnan
en Taloezan getroffen zijn.