TCJJjj/i m DIJ V W c Vjr lil Europa's deftigste passage is bijna alles verboden Pedellen in ouderwetse livrei zorgen er voor de rust HET DOORBREKEN DER GRENZEN VAN RUIMTE EN TIJD GLASJE de glazenwasser verfde alles groen Zaterdag 25 Juni 1955 De bekende staatsman Lord Beaconsfield kocht er zijn ver maarde lavendelkleurlge hand schoenen; Gladstone, een niet minder bekend staatsman, placht er zijn vermaarde hoge boorden te kopen; zeldzame kostbaarheden. wondermooie antiquiteiten, gedlstmgueerde kledingmen vindt ze alle maal in Londens deftige over dekte winkelstraten. ET doorbreken der grenzen van ruimte en tijd zit ons mensen in het bloed. Geen levend mens neemt er genoegen mee zich te laten opsluiten bin nen zijn eigen „wereldje". Hij wil ook daarbuiten eens zien. andere volkeren leren kennen, andere gewoonten bestuderen, andere kerken bezoeken. Daar door wordt de blik verruimd. wy zijn allen, denk ik, diep over tuigd van de waarheid van het door Koningin Juliana gespro ken woord in de Pieterskerk, dat wy nodig hebben „de wysheid van een ruime blik". Wy willen soms ook de gren zen der ruimte overschryden door ons te verdiepen in de we reld buiten de aarde en een ant woord trachten te vinden op die boeiende vraag naar het leven op andere planeten. Juist wan neer wij in onze geest ons een WOORD VAN BEZINNING nen grenzen, om hem heen is altyd een horizon. Dat is tragiek van de mens. Maar er is geen grens, of de mens zal proberen en is vaak in staat die grens te overschryden. Dat is zyn triomf. Dat zich verdiepen in met- menselijke gebieden, waar ruim te en tijd wyken. kan een vlucht zyn uit de menseiyke problema tiek. een poging zijn zich met zyn geest te vermelen in een soort droomwereld. eeuwige kathedraal. De eeuwig heid bestaat niet zomaar, maar geschiedt, overkomt ons. treedt binnen in de tyd. Het is inder daad een gebeurtenis, helaas niet van lange duur. Helaas? Gelukkig! Want wy ruimte- en tijdgebondenwezens kunnen niet zolang tegen het licht van de eeuwigheid. Toch moeten wy onszelf af vragen hoe wy en onze samen leving eruit zien vanuit deze eeuwigheid. Dan heeft zo'n eeuwigheidsbeleving ook zin voor deze tijd Er is in het Museum van Volkenkunde een interes sante tentoonstelling te bezich tigen: „Hoe zien zy on6?" U kunt daar leren hoe niet-Euro- peanen (negers b.v.) over ons denken. Er is een vertaling van de Koran uitgekomen, het hei lige boek van de Mohammeda- nen.In het voorwoord kunt D ogenblik losmaken van de aar de, dan wykt ons aardse ruimte besef. Hetzelfde beleven wy, als wy met onze geest gaan doordrin gen in „onheuglyke" tijden. De tyd van de oudste beschavingen in Egypte, Mexico of Tibet, van de prae-hlstorische rotstekenin gen. Maar nog boeiender wordt het, als wy ons inleven in de tyd, toen er nog geen mensen op aarde waren, of toen er nog geen aarde wasJuist als wy ko men ln gebieden waar geen sprake meer is van het mense lijke, dan wijken de grenzen van ruimte en tyd. Dat is boeiend, maar ook angstwekkend. Wat eigenaardig is de mense- ïyke geest, dat hy deze dingen kan beleven. U kunt zeggen: de mens biyft altyd bevangen bin- Maar anderzyds. hoe nodig is het, dat wy eens verder zien dan de bekende wereld van ons huis houden, van ons werk, van ons plezier. Voor ons ailen dreigt het gevaar, dat het leven saai wordt, dat het ons gaat vervelen, soms ongemerkt: de ene dag ïykt precies op de ander. Wanneer de mens de grenzen van tyd en ruimte overschrydt. kan hy in het niets staren, dat maakt hem angstig, óf ln de eeuwigheid, dat maakt hem klein maar dankbaar. Toen een week geleden de 8ste symphonie van Bruckner in de Pieterskerk werd uitgevoerd, hadden velen, dacht ik, het gevoel, dat voor een ogenblik de eeuwigheid in de tyd kwam. Door Bruckners muziek met hoorns en trombones werd de kerk omgetoverd in een lezen hoe Mohammedanen over het Christendom denken wy moeten eigeniyk deze dingen weten. Zo behoren wij toch zeker ook althans enig idee te heb ben. hoe onze mensenwereld er uit ziet. bezien vanuit de eeuwig heid. Het antwoord hierop moet U zelf maar proberen te geven. Er zal zeker veel zyn, waarvoor wy ons diep moeten schamen, ook veel waarvoor wy dankbaar kunnen zyn. Zo'n blik vanuit de eeuwigheidgeeft zeker ook een gevoel van verruiming en bevry. ding. midden in ons eigen „we reldje". Maar eerst zullen wy de moed moeten verzamelen om ln dit licht van de eeuwigheid te gaan staan. J. VAN GOUDOEVER, Rem. predikant te Lelden. mede eens die koninkiyke rijcoetuums werden geknipt Ten Westen van Piccadilly ligt nog een passage, de Brompton Arcade, die gemaakt werd in het begin onzer eeuw. Wie sportartikelen zoekt, kan in Brompton Arcade uitstekend terecht. Dan is er nog een Arcade, die U in Londen niet moogt vergeten, en dat is de Royal Opera Arcade, een restant uit het eerste kwart der vorige eeuw. uit de dagen toen „Prinneyde latere koning George IV, nog regent was voor zyn vader. U vindt deze arcade in Haymarket, aohter „Her Majesty's Theatre". Vooral in antiek zilver is de Royal Opera Arcade gesorteerd en me nig verzamelaar tygt er heen om zyn collectie te verryken en te genieten van de kostbare en merkwaardige pro ducten der edele zilversmeedkunst, die er saamgebracht zyn. Misschien is het wel aan deze „zilveren reputatie" te danken, dat Royal Opera Arcade de eerste Londense passage was. die gas verlichting kreeg en nu de lAAtste Lon dense passage is, die nog steeds gas verlichting hééft! Nadruk verboden) Verhaal voor de kleintjes val zijn) een wenk krijgt om de Ar cade zo snel mogelyk te verlaten. Het decorum moet bewaard blyven. zy die daarvoor zorgen zyn de pedellen, de „beadles", drie in getal. Deze pe dellen behoren onverbrekelyk by de passage. Zy zorgen voor het bewaren van het decorum en zy zijn tevens zelf een stuk van dat decorum. Deze hoeders van rust en traditie worden by voorkeur gekozen uit gepension- neerde manschappen en onderofficie ren van het Tiende Regiment Huza ren. Waarom? Omdat leden van het geslacht Chesham van 1879 tot 1926 eigenaars zyn geweest van Burlington Arcade en omdat de Cheshams nauwe banden hadden met het Tiende Regi ment Huzaren! In de zomermaanden zien de pedel len er op hun fraaist uit. Zy dragen dan een ouderwetse (vroeg-negentien- de-eeuwse) livrei: geklede jas, kope ren knopen, gouden tressen, geel vest en een bolhoed. Deze uitrusting on derstreept de deftigheid van Burling ton Arcade en verhoogt het gezag der pedellen. Tegen sluitingstijd gaat een hunner rond met een ruim drie kilo wegende antieke koperen bel en luidt hiermede de avond in en de Lords, mlllionnairs, filmdiva's, verzamelaars en andere bezoekers uit. Geen hun ner waagt het de waarschuwing van pedel en koperen bel In de wind te slaan. Oude schaar Niet ver van Burlington Arcade zyn nog drie andere winkelpassages, die weliswaar een zekere traditie en mooie winkels bezitten, maar toch met te vergelyken zijn met de beroemde Bur lington Arcade. Het zyn de Piccadilly Arcade, de Princes Arcade en de Royal Arcade. Piccadilly Passage en Prinsen Pas sage verbinden Piccadilly met Jcrmyn Street. Boeken, bloemen, antiek por- celein. modern porcelein, ja. ook schrijfmachines vindt men er te koop. Bekender wellicht is de Koninklijke Passage (Royal Arcade tussen Bond Street en Albemarle Street. In deze Arcade is byvoorbeeld de firma Brettell gevestigd, die vroeger brei wol verkocht aan Koningin Victo ria en ook rycostuums voor deze vorstin maakte. Nog heden ten dage gebruikt de coupeur der firma de meer dan honderd jaar oude schaar, waar- Niet zingen en fluiten Het merkwaardige van Burlington Arcade is. dat hard lopen, zingen en fluiten er streng verboden zyn en dat Iemand met handbagage (en dat kan tijdens het winkelen tooh wel het ge- Een kijkje in Europa's d:ftigste passage Glasje de Dromer, zo werd hy in het kaboterdorp genoemd. Glasje, omdat hy glazenwasser was eigeniyk heet te hy Rucodorus en de Dromer nu Ja. omdat hy zo dromerig deed. Het leek wel. alsof Glasje nooit met zyn gedachten by de dingen was, die er om hem heen gebeurden. Zo was hy eens, terwyl hy met zyn laddertje en zyn emmer water over het bospad liep, zyn moeder tegengekomen. En Glasje's moeder zei natuuriyk: Goedemorgen Glasje. wat leuk dat ik je hier zie! En weet Je wat Glasje toen deed? Hy maakte een beleefde buiging, voor zover mogelyk was met de ladder en de emmer en hy zei heel beleefd: Goedenmorgen. mijnheer de bur gemeester, Ja. dat zei Glasje tegen zijn eigen moeder! Het was ook eens voorgekomen dat Glasje zo in zyn dromeryen verzonken was. dat hy zonder het te bemerken de beek inliep, rustig naar de overkant zwom aan wal klauterde en weer ver der wandelde. Pas toen een paar ka bouters hem verwonderd vroegen at er aan de hand was. drong het tot het druipnatte Glasje door. wat hy gedaan had.. Maar nu was er gisteren iets voor gevallen. waar het hele dorp over sprak. Het kwam eigeniyk allemaal omdat Glasje voorby het huis van Kwast de Sohllder was gekomen. Glasje was op weg naar 't paleis van de koning, die hem gevraagd had om de ramen van het koninklyk paleis goed schoon te maken. En terwyl hy nu die ochtend naar het palels ging, kwam hy dus. zoals je weet, langs het huis van Kwast. Kwast's vrouw was juist bezig een paar sokken en een hansop van Kwast en een heleboel luiers van het kleine Kwastje aan de waslyn. die tussen het huis en de lantaarnpaal was gespan nen. te hangen. Dag, Glasjet, riep ze vroiyk. Waar ga Je naar toe? Ik ga de ramen van het palels wassen, zei Glasje. Hy bleef even staan, zette de ladder tegen Kwast's huis en zijn emmer op de grond. Toen haalde hy een grote zakaoek uit zy-. broekzak en veegde zich daarmee ov r het voorhoofd. Ben Je moe? vroeg Kwast's vrouw Moe niet, maar warm. pufte Olasje. Ik zal je een lekker koel glas limonade geven, bedacht Kwast's vrouw. Nu. daar had Glasje wel oren naar. en daarom volgde hy Kwast's vrouw in het knusse hulskamertje. Hy dronk snel de lekkere bosbessenlimo- nade op. die Kwast's vrouw in een ge weldig glas schonk, maakte nog een praatje en zei tenslotte: Nu, ik ga weer weg, ik moet op tyd by het paleis zyn. Je komt er wel uit. hè? vroeg Kwast's vrouw, die ondertussen be gonnen was de stoelen te stoffen. Ja. hoor. antwoordde Glasje. en hy wandelde naar buiten. Buiten de deur stond, vlak naast het emmertje water van Glasje. een grote pot groene verf met een dikke kwast er in. Die verf was natuuriyk van Kwast, de Schilder. Maar nu begryp Je waarschynlyk al, wat er gebeurde: het verstrooide glazenwassertje pakte de ladder enhet emmertje verf! Daarmee wandelde hy verder, zyn emmer water liet hy 6taan By het palels gekomen, klom hy op de ladder, en ging geheel gedachten- loos de ramen ervan volkladderen met groene verf, zonder te merken wat hy nu wel deed Gehéél gedaohtenloos was hy eigen lijk niet hy bedacht hoe aardig de wereld toch wel was; de zon scheen er. de vogels jubelden, er was lekkere bosbessenlimonade. er was een aardige koning, die hem. Glasje, de glazen van zyn paleis liet schoonmaken, en meer van dergelyke dingen, dacht Glasje. terwyl hy daar op die ladder het ene raam na het andere groen verfde. Hij werd in zyn overpeinzingen ge stoord door een luide schreeuw van de Hoftuinman, die toevallig langs kwam en verschrikt zag wat Glasje gedaan had. Ja en toen schrok Glasje zelf natuuriyk ook. Wat zou de koning wel zeggen' Nu, de koning zei niet veel. Diep ln zijn hart vond hy Glasje's ver. st-ooidheid wel grappig en daarom zei hy alleen maar: Je moet alle ramen maar met benzine schoonpoetsen, Glasje. dan zie je niets meer van de groene verf Maar van de ramen van één zaal mag je de verf niet verwyderen Die zullen we zo laten en we noemen dat voortaan: de groene zaal. Glasje vond dat prachtig, hy was er eigeniyk nog wel wat trots op ook. dat er dank zy hem voortaan een groene zaal in het palels zou zyn' M. F. B. De pedel met zijn bel. (Van een bijzondere medewerker) Piccadilly 51 in Londen is het adres van Burlington Arcade, een van 's werelds beroemdste winkelstraten, waar aristocraten, deftige dames en wufte filmsterren zich voorzien van wat zij nodig hebben of gaarne bezitten. Bij ons heet zo'n overdekte winkelstraat gemeen lijk „passage". In Londen spreekt men van een „arcade". Burlington Arcade ligt vlak naast de Koninklijke Academie voor Beeldende Kunsten. Toch is het niet gemakkelijk om de ingang te vinden, want deze is slechts ruim vier meter breed. Menigeen, die Londen niet goed kent, loopt langs die ingang zonder te beseffen, wat hij mist. Is men eenmaal de Arcade binnengegaan en heeft men een blik geslagen op de etalages der 72 winkeltjes (in de laatste oorlog wer den er achttien door bominslag verwoest, doch thans is alles weer I hersteld), dan is men, tien tegen een, onder de bekoring van de I waarlijk exquise uitstallingen gekomen. Dan maakt het nauwelijks meer indruk, als men hoort, dat deze passage, met zijn lengte van I 183 meter, de langste is van Europa. Er is heel weinig veranderd sedert Lord George Cavendish in 1819 deze overdekte winkelstraat liet bouwen. Dat was in de regeringsdagen van koning George III. Is het een speling van het toeval dat de naam van een van Londens deftigste zaken in heremode-artikeler de firma Lord is? Sedert 1819 is deze firma in hetzelfde pand in Burlingtor. j Arcade gevestigd en men zegt wel eens laohend. dat Lord meer Lords heeft aangekleed dan alle kindermeisjes van Engeland samen. Lord is Burlington Arcade trouw gebleven. De Lords even eens. Wat meer zegt, Burlington Ar cade is zichzelf trouw gebleven. Er is veel veranderd in de wereld, maar de clientèle van Burlington Arcade niet. Nog steeds bestaat hy uit de „upper ten", waartoe heden ten dage ook filmsterren worden gerekend. Eens kocht Disraeli (de latere Lord Bea consfield) er zyn fameuse lavendel- kleurige handschoenen en plaatste Gladstone er zyn orders voor dozynen )an zyn vermaarde hoge boorden. Nu I nog levert de firma Lord overhemden aan de telgen van Engelands be roemdste geslachten, maar ook aan Amerikaanse millionnairs en aan I manneiyke sterren van het witte doek. Wie werkeiyk iets moois wil kopen en Burlington Arcade tot jachtterrein kiest, doet verstandig eerst zyn porte- monnaie te controleren. Maar geeft deze inspectie reden tot tevredenheid, dan kan men hier prachtige dingen vinden, want de winkeliers in deze aristocratische winkelstraat zijn ken ners en vakmensen by uitstek. Zo is er een winkeltje, dat behoort aan Ennl. Officieel heet hy Alex Ham mond Emil is 's werelds grootste au toriteit op het punt van schaakstuk ken. Twee keer reeds deed hy zyn za ken aan kant. maar hy hield het .niets doen" niet uit en daarom open de hy een winkel in schaakstukken in Burlington Arcade, zyn eigen collectie *'as zyn eerste voorraad. Emil is een *t)sgeer en een droge humorist. Hy publiceerde enige jaren geleden het ..Book of Chessmen". Hy heeft in zi)n winkel een schitterende verzame ling van schaakborden en schaakstuk ken uit alle tyden en uit alle landen ter wereld. Eens had hy een stel Chi nese schaakstukken, twee-en-een-hal ve eeuw oud. Twee mannen waren een kwart eeuw bezig om de stukken te znyden. Een pion woog by na een pond I

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1955 | | pagina 11