Welvaart der wereld
KONINGIN JULIANA
SPREEKT
JN PIETERSKERK
~ALS GEMEENSCHAPPELIJKE VERANTWOORDELIJKHEID
Bijna tweederde deel der wereldbevolking onvoldoende gevoed
Naastenliefde loopt uit op
broederschap der mensheid
a4ste Jaargang
Zaterdag 18 Juni 1955
Derde Blad No. 28552
Koningin doet rechtstreeks appèl op
iedereen
H.M. de Koningin zal heden
middag in de Pieterskerk te
Leiden voor een 1200-tal jon-
ftren. leden van bü de Neder
landse Jeugdgemeenschap
aangesloten organisaties en
tan de Nederlandse Stu
dentenraad de hieronder
volgende rede uitspreken,
«elke. om publicatie in de
couranten van Zaterdag mo
gelijk te maken, tevoren aan
de pers verstrekt is.
Koningin Juliana, die deze middag zou
spreken over „De welvaart der wereld als
gemeenschappelijke verantwoordelijkheid"
gat in deze rede een overzicht van de
situatie in de achtergebleven gebieden en
deed een rechtstreeks appèl op iedereen
en met name op de jongeren om in
werkelijke saamhorigheid op grote schaal
in actie te komen om de wereld voor de
ganse mensheid bewoonbaar te malven.
Als 's werelds grootste probleem zag
lij het verschijnsel, dat bijna twee-derde deel der wereldbevolking onvol-
joende gevoed is, terwijl het verschil tussen rijkerr en armen steeds groter
rordt. Overleg in een of andere vorm tot herziening van de rijkdom ziet zij
bepaald als een dringende noodzakelijkheid.
Het hoogste motief dat van de naastenliefde, het verantwoordelijkheids
gevoel voor de ander is wat het gemeenschapsbelang in een ander licht
loet zien. Volgens Koningin Juliana loopt deze naastenliefde uit op de ver-
veienlijking van de broederschap der mensheid.
Als Westerlingen, aldus onze Landsvrouwe, hebben wij een ereschuld in te
lossen en die bestaat hierin, dat wij met onze beste krachten er aan mede-
terken, dat ook onze mede-wereldburgers onze welvaart deelachtig kunnen
torden. Een groot motief voor oorlog valt weg, als iedereen zijn aandeel kan
Men in de welvaart der wereld.
Koningin Juliana, die in haar rede o.m. de suggestie deed een adviserend
rlonbureau op wereldschaal te vormen, was van oordeel, dat wij lichaam en
vel van de mens en van de mensheid gezond moeten maken, zodat geen
splijtzwam die meer aan kan tasten.
Het betreft hier, aldus Koningin
Juliana in he' begin van haar toe-
spraak, een vraagstuk waarvoor men
:ch geleidelijk aan meer gaat interes-
gren, maar toch nog lang niet voldoen-
We hebben het blijkbaar zo druk.
ader op ons eigen terrein, dat we nau-
stljjks meer tijd hebben de wereldpro
blemen onder het oog te zien.
Wü lopen zo vaak uit sleur maar ver
ter, elk in de richting die hij nu een-
isal ingeslagen heeft. Maar zijn wij
:og in staat situaties te veranderen;
:ebben wij daarvoor voldoende orlgi-
uliteit?
Terwijl de politieke vraagstukken ons
bezig houden en terwijl de publieke be
langstelling gericht is op de gevaarlijke
nogehjkheden der atoomkracht, neemt
s-wereld grootste probleem gestadig en
band over hand toe in belang en urgen
te. Het laat de andere vraagstukken in
belangrijkheid geleidelijk achter zich.
Hen zij gewaarschuwd I
De oplossing zal niet op zich kunnen
jten wachten.
Ik ben blij. aldus Koningin Juliana,
dit de Nederlandse jeugd er grote aan
dicht aan wil besteden zoals hier van-
niddag blijkt, want in de toekomst zal
er steeds mee in aanraking komen.
De wereldbevolking groeit voortdu
rend. Wij telden tezamen in 1953 totaal
IS74.000.000 zielen. In die laatste drie
iren waren er al weer 93.000.000 onzer
bijgekomen. Als dit in hetzelfde tempo
voorgaat mogen wij misschien verwach
ten over vijftig Jaar 4 en een half mil
jard sterk te zijn en over honderd jaar
en een half milliard
Bijna 2/3 der wereld
bevolking onvoldoende
gevoed
Nu reeds is bijna 2/3 der wereldbe
volking onvoldoende gevoed en wordt
het verschil tussen rijke en arme stre
ken steeds groter. Geen van beide
kunnen voor hun eigen welzijn on
gestraft toestaan, dat de afgrond tus
sen hen in zich verbreedt. Indien er
niet in wijs overleg wordt ingegrepen,
touden wij allen in de toekomst ze
ker met de gevolgen waarvan worden
geconfronteerd
Dit gevaar, waarmee de gehele men
selijke samenleving overschaduwd wordt,
houdt de bedreiging in, eenmaal ieder
persoonlijk te treffen, aan welke zijde
tan welk gordijn men ook woont.
Er is zeer weinig gezond verstand voor
nodig dit overal tijdig te leren Inzien.
Zodra we beginnen te beseffen, dat
het voor ons allen diepe ernst betekent,
komt. hoop ik. ook ons medegevoel in
ictie zonder hetwelk de wereld een on
bewoonbare planeet zou zijn. In werke
lijke saamhorigheid zullen wij op grote,
op zeer grote schaal, in actie moeten
komen om haar bewoonbaar te houden.
In welvaart achtergebleven
Er is geer land, dat niet een gebied in
siln eigen midden kent, dat in welvaart
is achtergebleven bij andere delen, en
maar zelden is het in staat, zo'n deel
geheel op eigen kracht op peil te bren
gen.
Wij kennen dat probleem dus allen
thuis en moeten het daar oplossen. Wij
lullen het thans ook op wereldschaal
onder het oog moeten zien. De vele ge
bieden, die niet een levensstandaard
génieten. als de Westerse techniek mee
brengt. hebben die toch aanschouwd. In
hun nieuwe zelfbewustheid willen zij de
mogelijkheid daartoe thans ook zelf be
reiken.
Was de ondernemingsdrang van ons
Westerlingen, er niet geweest, dan leef
den wij vandaag nog allen In Europa en
In "n soort Middeleeuwse economie, met
de grootste delen der aarde voor ons als
„terra incognita" een blanco begrip.
Wij allpn zouden dan niet kunnen le
ren Anders met welk een overbe
volking' Met welk een ondervoeding!
De moeilijkheden van het produceren
»an voldoende voedsel en andere eerste
levensbehoeften kende men in Europa
ln de middeleeuwen ook. Hongersnoden
niet alleen door oorlog, maar ook door
misoogst en dergelijke ln de natuur ge
legen oorzaken kwamen daar evenzeer
voor als nu in vele andere streken. Er
was ook toen reeds relatief overbevol
king, zelfs ondanks oorlogen en epide
mieën.
Men maakte grote ontdekkingsreizen
en ontkwam aan de eigen moeilijkheden
door zich in nieuwe gebieden te vestigen
en daarvan de natuurlijke rijkdommen
in exploitatie te brengen.
De Europeaan ging later emigreren en
de bevolking in het oude werelddeel
zelf werd welvarend.
Uitzending rede
H. M. de Koningin
In een uitzending van de samen
werkende omroepverenigingen zal
deze rede hedenmiddag van 330—
4.45 uur worden uitgezonden over
de zender Hilversum II.
Gebrek aan onderling begrip
Toch zou Europa nooit zijn tegenwoor
dige bevolking kunnen voeden, indien
niet later de wetenschap haar hoge
vlucht had genomen, met als gevolg de
enorme ontwikkeling der techniek.
De moderne methoden in de land
bouw hebben het voedsel weten te
verschaffen. De techniek is de kurk
waar de Westerse maatschappij op
drijft. Op ieder gebied opent ze voor
lopig nog onbegrensde mogelijkheden.
Maar toch dreigt ook nu Europa weer
vast te lopen. Grenzen en tariefmuren
verbrokkelen zijn kracht en zijn wel
vaart. Gebrek aan onderling begrir»
heeft oorlogen mogelijk gemaakt, die
het tijdelijk op zijn allerlaatste levens-
reserves terugwierpen en het in grote
armoede achterlieten.
Zou Europa er zichzelf toe kunnen
brengen zijn landen te doen samenwer
ken en zijn economische mogelijkheden
samen te voegen, hoeveel geringer zou
den de nationale moeilijkheden en hoe
veel ruimer zijn algemene perspectieven
worden ook zijn economische. Deze
laatste evenwel zouden weer nieuw,
groter, afzetgebied noodzakelijk maken.
De Westerse werelddelen, met hun
hoge levensstandaard en steeds stijgen
de productie, zoeken steeds nog nieuwe
markten en hebben nog steeds nieuwe
afzetgebieden nodig, teneinde geen eco
nomische achteruitgang te moeten
boeken.
De technische hoog ontwikkelde lan
den. die nu 1/3 van de wereldbevolking
uitmaken, brengen volgens de modern
ste statistieke gegevens, meer dan 80
procent van het wereldinkomen voort.
Bijna de gehele wereld werd door de
Westelijke welvaartsexpansie bestreken.
De Westerse industrialisatie opende bij
andere landen de mogelijkheid tot een
grote bevolkingstoename.
Betere hygiënische begrippen ver
grootten deze nog aanzienlijk. Hier ko
men we op de belangrijke rol. gespeeld
door de arts
De arts
De arts heeft zich ln eer en geweten
verbonden tot de taak. naar de mate van
zijn vermogen, het menselijk leven de
volle kans te bieden
Met de huidige staat van zijn kunnen,
is het hem gelukt het behoud en het
voortbrengen van leven mogelijk te
doen zijn in een mate. die de voortbren
ging der levensmiddelen in gindse stre
ken achter zich laat.
De verhouding daar is: hoe minder
ziekte en hoe meer gezondheid, des te
minder eten. en des te meer honger.
Hoe meer gezondheid dus, des te
meer honger.
en de boer
De boer. die de levensmiddelen voort
brengt, maakt deel uit van een veel gro
ter en gevarieerder aantal beroepsgeno
ten dan de arts En niet alleen de gevol
gen van de hygiënische en medische
vooruitgang, maar ook reeds die van
het gehele industrialisatie-proces heeft
de boer moeten bijhouden. Hij heeft het
voedsel moeten verschaffen al waar het
mensdom nieuwe bestaanskansen had
en zich met groter snelheid dan voor
heen uitbreidde. Zonder moderne tech
niek lukt hem dit niet.
Ook de arts vecht tegen ontzagwek
kende moeilijkheden, naast veel en
velerlei ziekte, tegen hygiënisch wan
begrip en alle gevolgen van armoede,
want met de armoede gaan honger,
ziekte en onwetendheid hand ln hand.
In vele delen der aarde is de gemid
delde levensduur 40 jaar of soms zelfs
ongeveer 30 jaar. Hier in Nederland is
die plm. 72 jaar!
Beide ploeteraars, dokter en boer,
maken in arme landen slechts kleine
vorderingen. Maar de boer kan soms
helemaal niet vooruit of gaat zeifs
achteruit. In deze wedstrijd ligt daarom
de dokter voor. en dus wordt de schaar
ste groter.
Levensstandaard
achteruitgegaan
De conclusie is dus, dat de levens
standaard in sommige streken relatief,
in andere zelfs in absolute zin. is
achteruitgegaan.
Hier treffen wjj eenzelfde armoede
aan als in het Middeleeuwse Europa,
dat overbevolkt raakte en zichzelf
niet meer voeden kon. Feodale syste
men zijn bovendien in sommige ge
bieden nog in zwang, die een zware
tol eisen van de boer.
Weinig handelsmogelijkheden staan
open. want het verkeer kan zich niet
ontplooien bü gebrek aan voldoende
ontwikkeling Her communicatiemidde
len. Hun traditionele landbouwmetho
den kunnen met die van de moderne
techniek niet concurreren.
En zo zouden er nog meer moeilijke
nroblemen te noemen zün.
Hopeloos diepe armoede bestaat er
door dit alles die geen toekomst ziet
en die de bodem uitbuit tot op zün
laatste schatten. Hier heeft roofbouw
plaats op de krachten van de aarde
en op de kracht van de mens.
Hand aan hand gaan
Wat welvaart betreft, stijgt ie Wes
terse mens nog steeds hoger; de and°r
is achtergebleven. De twee horen bü
elkaar Het is zaak dat hij die klimt,
zich omkeert en zo eauw mogelilk ziin
hand uitsteekt om de ander te erijren.
Samen gaan ze dan verder omhoog Zal
men petweeën langzamer klimmen dan
alleen?
Mij dunkt, aldus Koningin Juliana,
van niet. men stügt samen op den duur
zelfs sneller, het tempo zal cumuleren,
wanneer men hand aan hand kan gaan.
Snelle
welvaartsvermeerdering
De meeste andere landen behoeven
dus snelle welvaartsvermeerderlrur. Voor
het Westen zün nieuwe markten ver
eiste Hier zün dus twee problemen, ile
met één en dezelfde oplossing uit de
wereld geholpen kunnen worden.
Alleen verhoging der welvaart elders
kan maken dat de Westerse economie
meer afzetgebied vindt.
Het is voor haar dus zaak die in
andere streken zo sterk mogelijk te
stimuleren.
Welvaart is koopkracht
Welvaart is koopkracht en bü grote
koopkracht noem het ruilkracht als
ge wilt in alle delen der aarde, is het
ieder land mogelijk niet alleen de grond
stoffen ma3r ook de halffabrikaten °n
de specialiteiten van andere landen af
te nemen
Zo kan men streven naar het bereiken
van een doorgevoerde specialisatie op
wereldschaal, waarbü dus in het alge
meen ieder land d&t zal voortbrengen,
waarvoor het zelf het beste geschikt is:
door de mogelükheden van zün bodem,
door zün klimaat en door de bekwaam
heden van zün bevolking ln een
rechtvaardig sociaal bestel
Ms men aldus zün natuurlijke rijk
dommen op do mee l voordelige wijze
gebruikt, zal men deze dan ook vrij
van handelsbelemmeringen moeten
kunnen aanbieden naar alle wind
streken.
Veel ligt er in s werelds
provisiekast
Er blijkt vaak en allerwege oneven
wichtigheid van productie te bestaan. Er
is teveel van het éen. te weinig van het
ander, zodat dus de productie va., net
één gematigd, die van het ander gesti
muleerd zou moeten worden De aarde
is ryk. want in 's werelds provisiekast
ligt veel. zeer veel. en er kan uit worden
verstrekt in ruime mate Maar de be
langrijkheden mogen nooit worden be
taald door de honger van anderen
Overleg in de een of andere vorm tot
herziening van de rükdom is dus bepaald
als noodzakelijkheid geboden. Zowel
hoeveelheid als tempo van productie
moge zich aanpassen aan het verbruik
in plaats van aan het winstbejag.
Te weinig sprake van
samenwerking
Productie is noodzakelük. Zal de ge
dachte daarbü ooit die van winstbejag
kunnen evolueren naar die van samen
werking?
Tot nu toe Is er van samenwerking
veel te weinig sprake geweest. Indien
die. op de Juiste grondslag, had plaats
gehad, zou in onderling overleg menig
bezitter van rüke voorraadschuren
overtuigd zün geworden van zün eigen
hamsterzin. gezien tegenover de nood
elders. Wat geeft hij daarmee een
bewüs van onmondigheid!
Wantrouwen tussen naties
Te betreuren is ook. dat wantrouwen
tussen de naties meebrengt, dat veel
arbeidsvermogen onproductief voor be
wapening gebruikt wordt Alweer- wat
een bewijs van onmondigheid geeft hij
op wiens rekening het wantrouwen
komt!
Overal waar eendracht, ontbreekt, is
nog onmondigheid.
Een mondige wereld zou een gaaf
beeld vertonen, waarin productie en
behoefte van de een evenwichtig zou
staan tegenover productie en behoefte
van de ander
Een ideaal wereldbeeld zou aantonen,
dat prestatie evenwichtie tegenover
prestatie stond
Indien een oplossing, die het even
wicht brengt, niet gevonden wordt,
zullen er steeds vele levensgevaarlijke
spanningen blijven en het vraagt dan
ook de goede wil en de samenwerking
van allen die nit de weg te ruimen.
Machtige rijken komen en gaan in de
loop der geschiedenis en de wereld wordt
door dit proces diep geschokt. Maar het
verschil van rük en arm, haves en have-
nots. bliift en is de grote bron voor
menseliik conflict door alle tüdperken
heen Bii de huidige schaarste enerzüds
en de stijgende welvaart anderzüds, Is
dit wel büzonder actueel.
Het gevoel, tekort te zijn gedaan, dat
de have-nots" hebben kan zich kleden
in welk politiek stelsel het maar wil en
zich sieren met welke leuzen dan ook.
Het zal tenslotte verianeen naar wat de
ander heeft en wat men zelf mist, tenzü
die ander bijtijds zün rükdom aan ken
nis en kunnen met allen naar behoefte
weet te delen, en die als het ware uit
doet vloeien in de communicerende
vaten, die de verschillende werelddelen
zijn. zodat overal op eeliikwaardig peil
menswaardige behoefte kan worden be
vredigd.
Er zün verschillende motieven, waar
om men dit kan willen nastreven
Ten eerste er is het steun verschaffen
teneinde de gainst van de ontvanger
daarvan te kopen. Deze drüfveer is ver
keerd. wil men werkelijk wat goeds be
reiken. want de bijbedoeling blüft niet
verborgen en wekt argwaan en onwil.
Niemand verkoopt nu eenmaal graag
zün eigen wezen, zün geboorterecht,
voor een schotel linzen. Neen, men Is
niet gauw geneigd, meer te betalen dan
wat een eerlüke ruil vereist zü het
ook dat men daarbü crediet aanvaardt:
een uitgestelde terugbetaling.
Ten tweede is er als drüfveer het we
reldbelang. dat aller belang en het
eigenbelang omvat.
Ten derde ls daar het hoogste motief:
dat van de naastenliefde, het verant-
woordelükheldsgevoel voor de ander, wat
het gemeenschapsbelang in een ander
licht doet zien.
Het Westen heeft een
ereschuld
Het Westen, aldus Koningin Juliana,
heeft hier een ereschuld. Het oude
gezegde: „Oost is Oost en West is
West en nooit komen die twee tot
elkaar", mag en kan niet waar meer
zün.
Hoe zou de wereld kunnen draaien,
als hü alleen bestond uit een Oostelük
of een Westelük halfrond?
Wü Westerlingen hebben al. wat wü
hadden, over de gehele wereld verbreid,
zowel het beste als het slechtste uit onze
doos van Pandora.
Hoeveel verruimende en verrükenae
begrippen daar ook toe mogen behoren,
wü moeten niet vergeten, dat wü de in
druk hebben gemaakt, alsof wü de slaaf
van de materie zün.
Wü. dit ons christenen noemen, heb
ben onszelf aan de overige mensheid al
te vaak gepresenteerd als barbaren, wien
het om het stoffelyk welzün te doen
was. het eigene in de eerste plaats, wel
te verstaan
Pas in de laatste eeuw is hier kente
ring in gekomen. Nu nog ls de grootste
rükdom in onze handen Onze ereschuld
bestaat hierin, dat we met onze beste
krachten eraan meewerken, dat ook
onze andere mede-wereldburgers onze
welvaart deelachtig kunnen worden
Waa. anderen z.ch aan de natuur
krachten onderworpen voelden, waan-
wü ons. in onze overmoed, de beheer
sers der natuur met ons vernuft.
ZÜ zagen ons inderdaad dingen doen
op hun grond, die zü zelf niet konden
doen De verbazing daarover is inmid
dels veranderd in het begin van navol
ging. het benijden ls overgegaan in
zelf-doen
Onze Westerse beschaving, met haar
grote rationele en technische kennis, die
grote macht ontketend heeft, draagt
voor de welvaartsspreiding het zwaar
tepunt van de verantwoordelükheid ln
de volkerengemeenschap. Zal zü deze
opdracht kunnen vervullen of zal zü ten
onder gaan?
Zün niet vele vroegere beschavingen
ten onder gegaan, bedorven door het
verworvene, geestelijk vermolmd, niet
meer m staat tot iets nieuws, ook haar
wetenschap en techniek in de vergetel
heid van de verleden tüd meeslepend?
Hoevel groter lngrüpender ramp zou
deze ondergang voor de gehele wereld
bevolking zün dan vroeger ooit toen de
wereld nog niet een onderling afhan
kelijk ondeelbaar geheel was geworden.
Zal onze cultuur voldoende mensen
opbrengen, die althans 20 jaar vooruit
kunnen zien (dat is toch niet te veel
gevraagd) en die aldus de wereldsitua
tie van de meest dringende levensbe
hoeften in ogenschouw nemen.
Er zijn er. vinden zü evenwel voldoen,
de navolging?
Naar een wereldomvattende
samenwerking
Wanneer men deze noodtoestand in
de allernaaste toekomst zou kunnen
klaren, en het leven van deze grote
en steeds grotere aantallen menselijke
wezens op aarde verzekerd zou zün,
dan zou eveneens het begin zün ge
maakt van een waarlük wereldomvat
tende samenleving de enige ma
nier om de dreiging te voorkomen van
wcreldhonger, omvlamd door mense-
lüke hartstochten.
Gelukkig ls de mens van tegenwoor
dig recel genoeg om zün eigen domhe
den niet zo ver door te voeren.
Daar de welvaart van het Westen na
de oor.og zeer gestegen en nog steeds
stügende is. is de tüd nu rüp de hand
uit te steken om de steeds wijdere ga
ping tussen haves en have-nots tot
stilstand te brengen, te verkleinen en
tenslotte te laten verdwünen.
Lofwaardige acties
Ik zal hier, aldus Koningin Juliana,
vanmiddag geen concrete oplossing voor
geven. Ik wil alleen de richting aandui
den. waarin deze zou kunnen worden
gevonden. Er zyn reeds verschillende in
stellingen actief mee bezig. Sinds de
conferentie van Bretten Woods is men
begonnen de hier gestelde eisen te onder
kennen en na de oorlog hebben de ge
dachten zich sterk in deze richting ont
wikkeld
Er zün nu vele bekwaam ontworpen
plannen in uitvoering, voltooid of ln de
maak, die elkaar soms onderling niet
dekken. Ook zün er lofwaardige acties
in de ontvangende landen zelf aan de
gang, waar men zün eigen plannen op
stelt en met buitenlandse hulp gaat uit
voeren. Er zün internationale particu
liere acties. Er gebeurt veel hulpverle
ning op bi-laterale basis van de ene
staat naar de andere. Er gebeurt veel
onder auspiciën van de Ver. Naties
de Multi laterale hulp.
Ik zal hier thans niet verder op ingaan.
Het is alles nog ontoereikend tegenover
de immense omvang van de opgave, die
voor ons ligt.
Kort en goed: zou er geld genoeg zün
om het euvel op voldoende schaal aan
te vatten, hoe onrendabel ook vooreerst,
indien men algemeen van de noodzaak
doordrongen was?
Het antwoord is Ja. Voldoende aandrü-
vlngskapitaal voor een aanpak op w ereld
schaal zou er zün. mits er de goede wil
is het beschikbaar te stellen en de goede
aanpak om het te gebruiken
De Nederlandse regering heeft een be-
langrük bedrag voor dit doel in het voor
uitzicht gesteld De landen van het Wes
ten zullen duurzaam een deel van hun
nationale inkomen voor dit werk moeten
afstaan.
Welvaartsbronnen sneller
ontwikkelen
Is de huidige stand van de techniek
voldoende? Zeker. Zü maakt het waar-
sthünlük zelfs mogeiük. dat een goed
beheer van de hestaansbronnen een
nog gToter wereldbevolking onderhoudt
dan die er in het Jaar 2000 misschien
reeds zpn ral. lie techniek moet er
tour zorgen, dat de welvaartsbronnen
.nelier ontwikkeld worden dan dat de
bevolking toeneemt. Ook reeds lang
uitgeputte grond geeft weer vruchtbaar
rendement bü goed beheer, want de
natuur blükt verrassend rük.
De veelbelovende mogelükheden van
toekomstige voeding met wieren zün nog
in het experimentele stadium. De moge
lükheden van energie door atoomkracht
en van zonne-energie worden nog onder
zocht. Maar ook al blüken deze onder
zoekingen succesvol, dan nog blüft voor
de arme landen een verhoogde levens
standaard wenselük
Tenslotte: zün er mensen genoeg, be
reid om al deze plannen aan te pakken?
Het antwoord hier is: neen noch in
het Westen, noch in het Oosten
Is het niet mogeiük, dat juist de Jongere
generaties ontwaken tot het besef van
deze noodzaak, dat zü opstaan uit hun
zorgeloosheid t.o v wereld-kwesties en
dat zü samen als het ware een vrüwillig
keurcorps vormen, waarin ieder zün eigen
toekomst verbindt aan de toekomst van
het hele mensdom?
Zo zouden zü zich voegen bü de kleine
kern, die al werkzaam is. en de evolutie
in vele landen kunnen helpen stuwen
naar concrete resultaten.
Planbureau op wereldschaal
Een zorgvuldig gemeenschappelük voor
bereid programma, iets als een advise
rend planbureau op wereldschaal, zou
het beste alle plannen en acties over
ziende. deze kunnen coördineren en tot
harmonie brengen, en bovendien een
overzlchtelüke leiding en een leidende
visie op het geheel der wereldproductie
geven.
Ik zou niet kunnen inzien waarom enig
land niet aan een algemeen wereldwei-
vaartsplan zou kunnen deelnemen.
Bü volle waardering voor al wat er
nu reeds bi-lateraal geschiedt, is toch in
Nederland de leidende opinie dat dit
alles niet genoeg is. en dat büstand op
multi-laterale basis minstens even nood
zakelük is dit is dus hulp. voorname-
lük vanwege de Ver. Naties geboden.
De hulp. die een staat. b.v. de Neder
landse staat, kan aanbieden, heeft, af-
zonderlük toegepast, lang niet zoveel
effect als wanneer het zün aandeel bü-
draagt in een algemeen fonds en het zün
arbeidskrachten internationaal hiervoor
ter beschikking stelt.
Over het gebruik van zulk een ge-
meenschappelijke krachtbron, als ik het
zo noemen mag. hebben alle betrokkenen
mede-zeggenschap, zowel zü. die er toe
büdragen, als zü. die er uit putten.
Hulp van allen kan bovendien voor
sommige landen soms aanvaardbaarder
zün dan die van één
Collectieve hulp heeft het voordeel,
dat niet slechts enkele belangengroepen
er profijt van kunnen hebben waarmee
dus het zaad voor mogelüke latere on
enigheid ongezaaid blüft.
De hand aan de ploeg.
Dit alles moge ertoe dienen, de ar
mere landen zo gauw mogeiük de hand
zelf aan de ploeg te laten slaan. Teke
nend voor de geest van zelf-doen ls, dat
over het algemeen aan het verkrijgen
van leningen verre de voorkeur wordt
gegeven boven het ontvangen van
giften.
Buitenlandse hulp moet zo gauw mo
geiük overbodig kunnen worden. Maar
toch zal deze ontwikkeling tüd vergen.
Weliswaar hebben we grote haast! Maar
toch zal het ergens tussen zo goed en
zo snel mogeiük in moeten gebeuren,
wil men succes hebben.
De ontwikkeling zal harmonisch en
in duurzaam beleid moeten geschieden.
Zü. die overal straks leiding gaan ge
ven. zullen hun studie ongestoord moe
ten kunnen voltooien en weer andere
dadelük na hen. Zil moeten in hun
land hun kennis kunnen doorgeven ln
steeds wüder kringen ln middelbare,
lagere, tot daar. waar het eenvoudige
werk wordt ter hand genomen. Werken
wil men tegenwoordig aan eigen lots
verbetering zelf ter plaatse produce
ren en de werktuigen importeren, die
men zelf thans daarvoor nodig heeft.
Eenvoudige landbouwschollng zal alom
moeten doordringen, opdat nieuwe me
thoden verbetering brengen Met kleine
middelen kan men soms al zoveel resui.
taat oogsten!
Dit is tevens het stadium de huls-
Industrie te stimuleren Ook gaat dit
alles verbetering van de volksgezond
heid hand in hand. Tegelük is de aan
leg wenselük van lrrigatiewerken, drai
nage. wegen en andere communicatie
middelen enz
Als deze basis geleed is kunnen in
het algemeen pas de nutsbedrijven tot
stand komen, zoals bv havens, stuw
dammen krachtcentrales, luchthavens.
Aan de andere kant hoort tot dit tweede
stadium ook de opleiding tot vakman,
zoals monteur, lagere landbouwconsu-
lent. onderwijzer en ook vroedvrouw.
Dan kan ook de kleine industrie, ge
baseerd op 's lands producten, zich
gaan ontwikkelen
Het is niet reëel, wanneer een arm
land als eerste greep naar groter wel
vaart te hoog grijpt, b.v. naar zware
industrie; deze liet topzwaar bovenop
's lands economie Pas geleidelijk laat
de onderstructuur die daarvoor nodig
is zich opbouwen.
Ziin er echter ln een land eenmaal
voldoende vakmensen en voldoende nuts.
bedrilven aanwezig, dan voelt het par
ticuliere kapitaal zich aangetrokken »r
zich te gaan vestigen; zi1 het vreemd
of eigen. Eerder ziet het geen renda
bele mogelükheden Als het buiten
landse kapitaal van de garanties d'e
het ook elders reeds geniet, verzekerd
mag zün zal het niet schromen zich
naar nieuwe landen te begeven.
Wijsheid van de ruime blik
Vóór dat het stndium is bereikt dat
het kapitaal vanzelf komt ls he; „ie
tüd voor de wilsheid van de
want dan moet er door het \v ge
geven worden, dat wat pas op lange
termün rendeert Dat ls: nu. Dat Is dus
de tegenwoordige tüd.
Dit zal hier en daar PÜn kosten: ln
het Oosten, als primitieve of half-pri-
mltleve bedrüven op den duur het
veld zullen moeten ruimen voor mo
dern" Ir. het Westen doet he; pi'r..
wanneer men thuis en op vreemde
markten beconcurreerd wordt door pro-
Vervolg op Pag. 2 van
het derde Blad
