let Boeddhisme keert terug
naar zijn bakermat India
PLANNEN MAKEN
langrijk en belangwekkend
politiek en cultureel
verschijnsel
fisheid moet kiezen: het pad van het
geweld of het pad van de vrede
IJFENTWINTIGHONDERD jaren geleden ontstond in India een
godsdienstig-wijsgerig stelsel, het Boeddhisme, dat een stempel
utte op de Indiase beschaving. In de eeuwen, volgende op zijn ont-
i, verbreidde het zich over grote delen van Azië. Het vond de weg
Ceylon, Burma en Siam. Het veroverde'" Tibet, delen van
ihngolië, Indonesië en Indo-China. Het verkreeg vaste voet in China,
Korea en in Japan. Kortom, het werd tot een invloed van grote
ekenis op het denken en de levensbeschouwing van de mensen in
id-, Oost- en Midden-Azië. En het is zulks door de eeuwen heen
«bleven, tot op de huidige dag.
India handhaafde het Boeddhis-
uh, doch het kwam er niet tot
ate ontplooiing als bijvoorbeeld
Ctflon en in Siam en Burma. In
i bloeide het ..onder de opper-
2°. De laatste jaren echter doet
het merkwaardige verschijnsel
ran een Boeddhistische renais-
i in India. Het is, alsaf de Boed-
fich heeft aangegord om India
[3* te veroveren. Hij is terugge-
naar zijn bakermat. Hij biedt
ralk van India het Boeddhisme
rom aan, in nieuwe, haast schrijf
moderne", vormen, bezield met
re kracht. Hij houdt het volk van
ten tweede male zijn leer en
•ld voor. En het is nietoverdre-
cm te schrijven, dat het volk van
van hoog tot laag, Boeddha op-
welkom heet.
Is dit gekomen?
Samenwerking tussen Europa en
Azië is van het grootste belang
voor het behoud van de wereld
vrede. Begrip voor eikaars levens
beschouwing en hieruit voort
vloeiende levenshouding bevor
dert samenwerking, ja, is onmis
baar om tot werkelijke samen
werking te kunnen komen.
R. SATAKOPAN, een Indiase
schrijver, vertelt in dit artikel
over de „Tweede Verovering"
van India door het Boeddhisme.
Hij wijst er voorts op, hoezeer de
Boeddhistische leer dc interna
tionale politiek van India een
belangrijke factor" in de inter
nationale arena! beïnvloedt.
GANDHI EN NEHROE
OEN India op 15 Augustus 1947
njn onafhankelijkheid herkreeg,
luidden in de harten der mensen
slechts de vrijheidsklokken, doch
a de geboorteklokken. Want die
■inkelijkheidsverklaring leidde de
Sedert hun vertrek in 1947 verkon
digt New Delhi, India's hoofdstad, op
nieuw de vredesboodschap, die de
Boeddha 25 eeuwen geleden predikte.
De vredesstem van India hoort men in
alle Ministeries van Buitenlandse Za
ken. Nu eens luistert men er met ge
noegen naar, dan weer wantrouwend.
Soms met instemming, een andere keer
met afkeuring. Het „Lied van de Vre
de", in India door de eeuwen heen
steeds ten gehore gebracht, is zo krach
tig. dat het niet meer in stilte begra
ven kan worden. Mahatma Gandhi's
stem is tot zwijgen gebracht door de
kogels van een moordenaar, doch
thans klinkt het Vredeslied van de lip
pen van Jawaharlal Nehroe, de man,
die Gandhi aanwees als zijn politieke
erfgenaam, en die sedert 1947 Eerste
Minister van India is. De geest, die
Nehroe's stem bezielt, is de geest van
de Boeddah.
DE ENIGE HOOP.
P 16 Mei 1954 hield Nehroe een
rede ter gelegenheid van de her
denking van de 2500ste verjaar
dag van de Boeddha. De enige hoop
voor de hedendaagse wereld, aldus
Nehroe, ligt in de practische toepas-
derkoningen werden geïnstalleerd,
neemt thans een groot Boeddha-beeld
de centrale plaats in. Dit beeld sym
boliseert en wil een leder duidelijk ma
ken. dat het nieuwe gezag van de re
gering van Vrij India wortelt op de
stoel van het Boeddhisme.
Ook in enige andere Zuidoost-Azia
tische landen, die hun onafhankelijk
heid herkregen, stimuleerde de her
wonnen vrjjheid de herleving van het
Boeddhisme. Alleen zowel als in over
leg met India zoeken zü inspiratie
voor hun gedragslijn in de leer van de
Boeddha. Deze Boeddhistische basis
versterkt de banden tussen die landen.
Als Nehroe willen zij het „Gebied van
de Vrede" op aarde zo groot en zo
hecht maken als maar mogelijk is. An
ders gezegd, met India willen zij stre
ven naar een doeltreffende toepassing
van de leer van de Boeddha op inter
na tionaal-politiek terrein.
Wie in het Westen wil pogen te be
grijpen, welke politiek die landen voe
ren en welke grondslagen hun politiek
schragen, kan slechts succes hebben,
als hij zich op de hoogte stelt van de
geest, die het Boeddhisme bezielt.
CULTUREEL
ALS godsdienst stond het Boed
dhisme in India in betekenis ten
achter bij het Hindoeïsme, dat
nu eenmaal over een ongeëvenaard
absorptievermogen beschikt en veel
van Boeddha's leer in zich opnam.
Toch is de invloed van de Boeddha
steeds groot gebleven in India. Z|j, die
aan India's universiteiten en hoge
scholen wijsbegeerte en godsdienstwe
tenschap studeerden en doceerden,
hebben zich steeds weer beziggehou-
IN DEZE TLJD van het jaar
zullen wel in alle gezinnen en
door alle mensen plannen ger
maakt worden. Plannen om een
weekend eruit te gaan. plannen
om van de zomer met vacantie
te gaan. En al dadelijk stuiten
wij op één grote vraag: Hoe zal
het weer zioh houden?
Dat bracht mii op de gedach
ten. hoe vreselük kwetsbaar wij
in ons plannen-maken zijn. Er
behoeft maar het geringste an
ders te gebeuren dan wij ver
wacht hadden, of ons mooie plan
kan niet doorgaan of kan slechts
geheel gewijzigd doorgang vin
den. Het weer is heus niet de
enige spelbreker. Een ziekte van
een van onze kinderen, een
tegenvaller op het werk, een
spoorwegstaking doen ons het
zelfde aan. Het kan zijn. dat wij
in het gezin samen een plan
voor de vacantie hadden opge-
WOORD
VAN
BEZINNING
onze vaste centrum aan gene
zijde van de bergen). Hoe komt
dat? Omdat wii ons vastbijten
in onze toekomstplannen en om
dat elke wijziging m dat toe
komstplan onze gehele persoon
onzeker maakt. Nu is het na
tuurlijk van groot belang, dat
een mens weet. wat hij gaat doen
in de toekomst en dat hij zich
een zeker toekomstbeeld schept.
Een mens zonder toekomstge
dachten leeft niet. Want leven is
vooruit-denken.
en soms van een gevoel van
krenking van onze eigenwaarde.
Maar er wordt teveel tijd, te veel
aandacht, teveel energie ver
spild om over deze teleurstelling
en krenking heen te komen.
Want deze tijd. aandacht en
energie konden wij beter beste
den aan het zoeken naar
nieuwe mogelijkheden voor onze
plannen. Dat geldt voor de be
steding van die Zondagmiddag,
toen het bezoek niet kwam op
dagen; dat geldt voor de vacan.
tie. die niet door kon gaan zo
als wjj gehoopt hadden; dat geldt
ook op ons werk en voor ons
beleid.
Ik meen. dat wij bij het plan-
nenmaken reeds die innerlijke
distantie moeten scheppen en
niet onze gehele ziel hieraan
moeten verkopen. Wij moeten
nuchter beseffen dat de toe
komst in vee! sterkere mate
steld, maar dat één plotseling
van plan veranderd is. Hij had
liever in een andere week va
cantie genomen en was liever
naar een andere streek met va
cantie gegaan. En dan is Leiden
in last.
Is het U ook wel eens opgeval,
len dat mensen uit hun goede
humeur hiervan raken. U bent
b.v. op een Zondagmiddag er
gens op visite gevraagd. U belt
misschien een beetje laat
af. Dan is er grote kans, dat de
mensen, waar U naar toe zou
gaan. geprikkeld zfin, ja het U
zelfs kwalijk nemen. Waarom?
Omdat ze erop „gerekend" had
den. En nu is hun Zondagmid
dagprogram in de war.
Gaat een reispaln niet door of
moet het geheel gewijzigd wor
den. dan is er zeker één uit zijn
goede humeur. Wij raken dus
van onze „tramontanen" (van
15 Aug. 1947:
..baas in eigen
huis".
Pandit Nehroe
legt ten overstaan
van Lord Mount-
batten de eed van
Eerste Minister
af. Achter hen:
Lady
Mountbattcn.
Maar gold reeds in vroegere
tijden, dat niemand ooit zeker
was wat er in de voor-ons-lig-
gende tijd gaat gebeuren, nu is
ieder er wel van overtuigd hoe
zeer de tilden steeds veranderen
en met de tijden onze eigen toe
komst. Reeds duizenden plannen
zijn vastgelopen of moesten in
grijpend veranderd worden door.
dat. de politieke en maatschap
pelijke structuur zich steeds wij
zigt. De plannen voor ons be
roep. voor onze carrière, het uit
stippelen van een beleid, het
wordt alles steeds doorkruist
door invloeden van buiten af,
waar wij niet op gerekend had
den. door mensen of door de
maatschappij.
Het falen van onze plannen
te voor ons allen heel moeilijk te
verwerken. Het betekent het
incasseren van teleurstelling
van misschien wel verbittering
den met de Boeddhistische filosofie en
godsdienstige opvattingen.
Zo was het vroeger, zo is het thans.
Thans zelfs nog ln sterker mate. De
bekende filosoof en staatsman, drSar-
vapalli Radakrishnan, nu vice-Presi-
dent van India, droeg door zijn onder
zoekingen en beschouwingen betref
fende de leer van de Boeddha veel bh
tot een herleving van de beoefening
der Boeddhistische wijsbegeerte in het
hedendaagse India. En in de brede
massa van de bevolking leefden het
voorbeeld van de Boeddha en diens
leer voort, soms bewust, veelal ook
krachtens traditie. Boeddha's idealis
me is geen vaag idealisme, zij is een
practisch idealisme, gericht op
verbetering van het leven op aarde.
Met de herleving van het Boeddhis
me sedert 1947 ging ln India een stre
ven gepaard om alle plaatsen, die voor
de Boeddhisten gewijd zqn, zoveel
doenlijk in oude glorie te herstellen.
Veertig jaren trok de Boeddha te voet
door India. Al predikende deed hU veel
plaatsen aan. De drie bekendste zijn
wel Bodh-Gaya, waar de Boeddha het
Licht zag; Saranath. waar hij voor het
eerst predikte; en dan Sanchi, waarde
herinnering aan zijn twee belangrijk
ste discipelen voortleeft.
Bodh-Gaya ligt ruim 11 km van
Gaya in de Staat Bihar. Het is een
punt van samenkomst voor vele pel
grims, die van daar uit verder trekken
naar andere gewijde plaatsen. Archeao-
logen zowel als gelovigen richten hun
belangstelling op Bodh-Gaya. De
Bodhl-boom. waaronder de Boeddha
nirvana (toestand van hemelse za
ligheid) bereikte, is verkommerd, doch
nieuwe bomen ontsproten aan zijn
wortels en nog heden ten dage is er
zo'n Bodhi-boom te zien. Bodh-Gaya
is voorts bekend om een grote door
keizer Asoka gebouwde tempel en om
dat er de ..Zeven Zetels" te zien zijn,
«aar Boeddha een week op elke
plek in gepeins verzonken is ge
weest.
Saranath ligt niet ver van Benares.
Daar hield Boeddha zijn eerste preek
en maakte hij zijn eerste bekeerlingen.
Twee beroemde Chinese reizigers, Fa-
Hien en Hioe-en Tsang, bezochten Sa.
ranath respectievelijk in de vijfde en
reeds vaststaat, dan wü wouden
prettig vinden. Onze toekomst
wordt door talloze factoren in
het heden bepaald. Wanneer
nu ook onze plannen vaststaan,
dan behouden wü geen enkele
soepelheid over om die toekomst
ln te gaan.
Wat wii moeten leren is die
soepelheid dit zich kunnen aan.
passen aan gewijzigde omstan
digheden. dit zich niet gekrenkt
voelen als onze plannen niet
doorgaan, maar met vreugde
werken aan een ander, beter
plan, dat wel kans van slagen
heeft. Wii moeten onze geest
niet te veel aan banden leggen,
maar hem de vrilheid en ori
ginaliteit gunnen, om te han
delen op het moment dat het
nodig is.
J. VAN GOUDOEVER,
Rem. pred. Leiden.
zevende eeuw. Hun relaas van hun be
zoeken getuigt nog steeds van de glo
rie, die eens Saranath's deel was. Een
prachtig monument in Saranath is de
Mul Gandha Vihara, een bouwwerk,
dat met vereende krachten werd op-
§ericht door de Boeddhisten van In-
ïa, Ceylon en Japan. De door Japan
se kunstenaars gewrochte fresco's ln
deze vihara behoren tot de schoonste
ter wereld.
Sanahl ligt ongeveer 800 km ten
Zuiden van Delhi. De plaats is een
waar museum van Boeddhistische ar
chitectuur. Sanchi's stupas zijn be
roemd om hun schoonheid in de ge
hele Boeddhistische wereld. Vroeger
was de plaats een brandpunt van
Boeddhistisch geestelijk leven. Van re
cente datum is een nieuwe vihara,
waar de herinnering aan Boeddha's
twee voornaamste didpelen Sarl-
putta en Maha Moggallana leven
dig wordt gehouden.
SLOTACCOORD
HET moderne India houdt deze
en andere gewijde Boeddhis
tische plaatsen in ere. wijl zij
een stoffelijke en geestelijke berin
nering zijn aan alles wat de Boed
dha deed en leerde. Boeddha's leer
doorbrak de scherp begrensde do
meinen van het dogmatisme en
richtte zich tot alle mensen. Ook
thans nog. In India beseft men
dit en poogt men om dit besef t«
verwerken in de practische gedrags
lijn binnenslands en jegens het bui
tenland.
Voor India is er geen twijfel mo
gelijk: De mensheid moet kiezen tus
sen twee paden, tussen het Pad van
het Geweld en het Pad van de Vrede.
Dit laatste pad wees de Boeddha ons.
Daarom moeten w|j het volgen."
(Nadruk verboden)
De nieuwge
bouwde Chetiya
Giri Vihara in
Sanchi. waar de
herinnering aan
Boeddha's voor
naamste discipe
len Saripatta en
Ha ha Mo gal la na
levendig wordt
gehouden.
cgeboorte van het Boeddhisme in.
India nog een koloniaal of semi-
laal land was. dacht het volk
•el uitsluitend aan de verwerving
Baatkundige vrijheid. Eerst moe
tij baas zyn in eigen huls al-
redeneerde men daarna zullen
>-is eigen huis in onze eigen stijl
iten. „Baas ln eigen huis" werd
volk op 15 Augustus 1947. aan de
rhting van zijn huis" is het toen
*n begonnen.
a mene echter niet, dat India tü-
i zijn onafhankelijltheidsstrijd de
'an de Boeddha veronachtzaamde,
tegendeel is namelijk waar.
India vocht met de wapenen, die
Boeddha 2500 jaren geleden had
smeed, namelijk Liefde, Waarheid
i Geweldloosheid. Mahatma Gan-
t India's geestelijke voorganger en
«voerder in de dagen van strijd,
«teerde die wapenen. Steeds wees
er op, dat de middelen belang-
'er zijn dan het doel, dat op hel
fcrulk van ondeugdzame middelen
»it zegen kan rusten. H|j. de Ma-
■tma, nam de proef met de door
Boeddha gewezen middelen. Hel
boltaat was uitstekend. De Britten
"lieten India. Zij gingen als goede
feilden. En dit zijn zü gebleven
«der bitterheid, zonder wrok.
sing van Boeddha's Boodschap. In
onze wereld volgt men het pad van
geweld en macht. Veèl mensen zijn
ontsteld over de loop der dingen en
bang voor de moderne vernietigings
middelen. Misschien ls het mogelijk om
de vernietiging tijdelijk te neutralise
ren. Misschien. De werkelijke op
lossing is, de weg van het geweld te
verlaten en een ander pad, dat van
vrede en begrip, te betreden. De leer
en de wijsheid van Boeddha gelden
ook. Ja, in heel sterke mate voor onze
wereld. En wij staan voor de keuze
tussen twee paden.
Zo ongeveer sprak Nehroe op 16 Mei
1954 Is er, practisch gesproken, een
wezenlijk verschil tussen de leer van
Boeddha en de leer van Jezus Christus
wat betreft de vrede op aarde?
POLITIEK
INDIA, onafhankelijk geworden,
maakte Boeddhistische emblemen
tot de zijne. De Asoka Leeuw vond
een plaats ln het staatswapen van de
jonge republiek. De Asoka Chakra
(Wiel der Ontwikkeling) siert de na
tionale vlag van India. Het paleis dei
vroegere onderkoningen van Brits-In-
dlè in New Delhi is nu de ambtswo
ning van India'spresident. In de grote
zaal van dit paleis, waax tal van on-
