LEIDSCH m DAGBLAD
Kabinetscrisis en partijpolitiek
„Niemand wil neutraal Duitsland
zonder beperking van zijn leger"
ï/EERBERICHT
Ontploffingen te Eindhoven
1w Hcrms DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN TOM
SjicWr: J. Brouwer(.6.40 per kwartaal; t.2.15 per maand; f.0.50 per weekTelefoon Directie en Administratie. 25041. BedacHe. 21507
Nog steeds zware bewolking
.Vaar vervroegde verkiezingen
(Van onze parlementaire redacteur)
Steeds meer wint de overtuiging veld dat de Kabinetscrisis zal
jupg, 0p vervroegde verkiezingen. Nog steeds verkeert men echter
[let tijdvak van pogingen tot het scheppen van voorwaarden tot het
"-'►Lijven van het demissionnaire Kabinet, maar eigenlijk gelooit
.~iand meer aan een slagen van die pogingen omdat door al het
«jchrijf en het gepraat voor de radio over de Kabinetscrisis, de poli
ce verhoudingen zijn verscherpt, zodat de Kabinetscrisis reeds druipt
- de partij-politiek.
beschikken over populaire „lijsttrek
kers". De P. v. d. A. kan toch niet
personen boven aan de Candida ten -
lijst zetten, met wier beleid de Ka
merfractie het niet eens was?
In dait opzicht zal men zioh niet moe
ten verkijken op het kiezerskorps, dat
zich bii het stemmen veel meer laat
leiden door het geval dan door argumen
ten in een bepaalde kwestie.
Versterking van K.V.P.
iutds sterker beeft men in alle po-
„j, kringen de indruk gekregen, dat
TVf van vervroegde verkiezingen
M vervracht. Men spreekt over een
a van drie zetels, waardoor de
.jlpwitle van de K.V.P. bij een nieu-
gibinetsformalie aanzienlijk zou
t verbeterd. De K.V.P. zou dan tegen-
e de P- v. d. A-
«i ko«« <e paard
en eventueel
dreigen met
ng van socia-
ministers
M dl tijd van vier
pi door een Kabi
la vormen op ba-
i ai K.VP. A.-R
(HAL. eventueel
^Mtt met de
li) Het ledental
de K.VP. is de
tijd verdub-
met
partijen ver-
Dat is het
men in
ziet
verkie-
gswonnen
:omme de op-
Weigerde een
formeren
een be-
gedaan.
al: Na-
dredgde een herstel van de rechtse coa
litie en het verbreken van de samen
werking met de P. v. d. A. als de K.V.P.
winst zou boeken. Tal van Katholieken
stemden toen rechtstreeks op de P. v. d.
A. Men ziet edhter over het hoofd dat
inmiddels het Mandement is afgekon
digd. En daarom wordt toch bil vervroeg
de verkiezingen de positie van de K.VP.
gunstiger beoordeeld dan van de P. v.
de A.
V.V.D. op vinketouw
In de verwachtingen van de K.VP. Is
ook min of meer verdisconteerd, dat A R.
en C.H.U. bij nieuwe verkiezingen hun
aantal zetels zullen behouden als poli
tieke machtsbijdrage aan het eventuele
rechtse blok. Ten aanzien van de C.H.U.
is men wel optimistisch, maar over de
positie van de A.-R. heerst twijfel. Zij
kwamen in 1952 met hun twaalfde zetel
maar net met de hakken over de sloot.
De meeste winst wordt algemeen ver
wacht voor de V.V.D. die niet met mi
nisters in het Kabinet was vertegen
woordigd. zich dus niet had behoeven te
binden aan enig compromis ten aanzien
van het huurbeleid, en daarom volkomen
vrij was tegen de gedeeltelijke huurver
hoging stemmen.
Een versterkte V.V.D. zou er waarschijn
lijk echter weinig voor gevoelen zich aan
te sluiten bij het rechtse blok. waarin
de macht van de K.V.P. overheersend
zou zün.
Verkiezingen in najaar
In Den Haag zijn de politieke tinne
gieters op grond van bovenstaande spe
culaties van winst, en verlies nu al
g aan de Kabinetsformatie na de
vervroegde verkiezingen. Maar voor de
huidige Kabinetscrisis is men nog aan
het zoeken naar een oplossing, waar
door vervroegde verkiezingen zouden
kunnen worden vermeden Want het zou
veel lastige consequenties veroorzaken
en een ervaren politicus als dr Schouten
(A.-R.) ziet eigenlijk geen eerdere mo
gelijkheid van verkiezingen dan in Sep
tember of October. En dan hangt het
maar af van de uitslag van de verkie
zingen of de Kabinetsformatie een week
of twee maanden duurt. Het. is een som
ber uitzicht als men denkt aan het
landsbelang.
Haringvissers gaan
monsteren
De Centrale Bond van Werknemers In
het Transportbedrijf heeft tijdens een
gisteravond in de Dierentuin te Den
Haag gehouden vergadering besloten,
de actie niet voort te zetten. Aan de
leden werd geadviseerd zo spoedig
mogelijk aan te monsteren.
Als eerste schip is vanmorgen de
VL. 197 „De Noordster" naar zee ver
trokken. Druppelsgewijze zullen an
dere schepen volgen, want overal
wordt druk gemonsterd. De eerste
„maatjes" worden Zaterdagmorgen in
IJmuiden verwacht.
Verkeerstelling
op Tweede Pinksterdag
Op Tweede Pinksterdag zal de dienst
van Rijkswaterstaat op ongeveer 60
plaatsen in ons land verkeerstellingen
houden. Deze tellingen geschieden als
onderdeel van de internationale ver
keerstellingen, waartoe dit jaar 17 lan
den van Europa hebben besloten. Op
zeven verschillende dagen van dit jaar
zullen de tellingen geschieden, doch
Tweede Pinksterdag is aangewezen
voor de bijzondere verkeerstelling, om
dat dan een topverkeer wordt ver
wacht.
De resultaten van deze verkeerstelling
worden na afloop van de andere ver
keerstellingen, waarvan de laatste op 7
October zal worden gehouden, verwerkt
volgens normen en formules, die de 17
lenden zyn overeengekomen. Dan ook
zullen vergelijkbare cijfers worden op
gesteld.
De planologische diensten van enkele
provincies, alsmede enige gemeentebe
sturen zullen op Tweede Pinksterdag bo
vendien enkele verkeerstellingen hou
den met het oog op de recreatie.
Maar ook een even ervaren politicus
als de heer Tilanus (C.H.V.) meent,
dat men thans bet stadium is gena
derd, dat geen andere oplossing mo
gelijk is dan het samenstellen van een
Kabinet, dat alleen tot taak zal heb
ben te besluiten tot Kamerontbinding
en het uitschrijven van vervroegde ver
kiezingen.
De politieke hemel is dus nog steeds
zwaar bewolkt.
Minister Dulles over het verschil met
de neutraliteit voor Oostenrijk
„Voor een land als Oostenrijk, met zijn kleine bevolking, kon neutraliteit wel
aanvaard worden, maar niemand zal willen geloven, dat de zeventig millioen
Duitsers, met hun grote tradities, voorbestemd zijn een rol als neutraal land te
spelen", aldus verklaarde de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken,
John Foster Dulles, gisteren op een persconferentie in Washington. Hij deelde
tevens mee. dat de Ver. Staten aan West-Duitsland de verzekering hebben gege
ven. dat zij gekant zijn tegen neutralisering van West-Duitsland of een ver
enigd Duitsland. „Bovendien", aldus vervolgde Dulles, „voorziet het staatsver
drag voor Oostenrijk in een gewapende neutraliteit, zonder beperking van het
Oostenrijkse leger en ik betwijfel, of het Duitse volk, of het Russische dan wel
de West-Europese naties veel zouden voelen voor een onafhankelijke Duitse
staat met een leger, dat niet aan beperking onderhevig is".
Grote Vier zullen alleen naar|
nieuwe wegen zoeken
Naar aanleiding van het voorstel voor
een vier-mogendhedenconferentie op
het hoogste niveau verklaarde Dulles
dat de Ver. Staten niet verwachten, dat
de regeringsleiders op hun bijeenkomst
bepaalde vraagstukken zullen behande
len of tot bepaalde regelingen zullen
trachten te komen. Men dient de uitno
diging van het Westen voor een vier-
mogendhedenconferentie te zien als een
uitnodiging voor een bijeenkomst ter
bespreking van procedurekwesties. Op
die conferentie zal getracht worden
nieuwe wegen te vinden voor het berei
ken van een regeling voor sommige we
reldvraagstukken.
Over Oost-Europa sprekend verklaar
de de minister, dat het herstel van de
Oostenrijkse vrijheid en de komende
„nederige pelgrimstocht" van de Sov
jet-Russische leiders naar maarschalk
Tito in Belgrado een geweldige terug
slag zal hebben op de Oost-Europese
staten. De terugtrekking van de Sovjet-
Russische troepen uit Oostenrijk „zal
de eerste terugtrekking van de Russen
in Europa zijn sedert zij tien jaar gele
den hun vooruitgeschoven posities in
namen".
Dulles achtte het niet mogelijk de
volledige betekenis van de jongste Sov
jet-Russische stappen in haar geheel
PROF. ROMME:
Nieuwe verkiezingen?"
toen al overtuigd,
wiens verdeel-en-
Kamer was ver-
bju aansturen op nieuwe verkie-
Daarom is men vrijwel algemeen
wogd. dat prof. Romme thans nieuwe
stangen wenst en dat hij zijn zin
:v. tonder er op aan te dringen, al-
door het stellen van te hoge eisen
de P. v. d. A. Prof. Romme zou zijn
Hijgen, terwijl hij zijn handen kan
ln onschuld, want de schuld
be< veroorzaken van de Kabinets-
wu liggen bii de P. v. d. A., die
een gedeeltelijke huurverhoging
«ft gestemd.
Gunstige K.V.P.-kansen
In de kringen van de rechtse par-
m (K.V.P., A.-R. en C.H.U.. worden
«kansen bij vervroegde verkiezingen
bffnovcr de P. v. d. A. gunstig geacht,
®dil na het stemmen van de P. v. d.
MncUe tegen de eigen socialistische
•iwlers. de P.v.d.A. niet zou kunnen
Droog
jJjMt verwacht tot morgenavond:
•jwg weer met over het algemeen
bewolking Zwakke tot matige
«4 tussen Noord en Oost, later rui-
naar Zuid-Oost. Tamelijk koude
•at. Morgen overdag ongeveer dezelf-
■idbperaturen als vandaag, in de
provincies echter iets hogere.
"??emaakt te 10 uur).
Droog, zonnig, warmer
KNMI deelt mede
Jta een langdurige periode van uit
blik koud weer kwam Maandag
L Toen stroomde namelijk met
««•westen winden zachte, vochtige
ons land binnen, waardoor
Jf Zuidelijke provincies het kwik tot
V17 riaden opliep.
is deze Oceaanlucht al weer
,"'-en' Boven de Noordzee kwam
••-tiven gebied van hoge druk tot
■■Reling, waaromheen iets minder
^maardrogere lucht stroomde, die
V nadat de wind naar Noord
•MM-eKt was gedraaid, ons land
klaarde daarna op, zodat
"(dopen nacht een flinke uitstra-
optreden. De laagste tempera-
wJ* {,n 3 graden) kwamen voor in
.RWden en Noord-Oosten van het
itj j^isstngen en op het vliegveld
Paden!
Wllmk,
Limburg kwam het kwik niet be-
\Jfraden,
^15®'1n naar uit. dat het weer ook
t-jrl daW onder invloed van
Sygebieden zal staan. De neer-
hjn in verband hiermede
*t»Varm?' ^enwegend zonnig weer
swidelijk hoger wordende tempera-
8 waarschijnlijk.
26 MEI
uur: onder' 20.44 uur.
W 40 uur-" onder: 012 uur.
te Katwijk te 6 23 en 18 54 u.
'oonunt, bestaat alt 10 pagina's
In de kringen van de P. v. d A. heeft
men op het argument van de lijst-Arek-
kers al geantwoord: „Zijn het dan als
volksvertegenwoordigers sterke lijsttrek
kers. die eerst bezwaren maken tegen
een voorstel en dan na een dreigement
van de regering door de knieën gaan?"
In verband met de kreupele huurverho
ging ligt de politieke Drent voor de
hand. De P. v. d. A. heeft haar ant
woord al gereed: ,De K.V.P. gunt Suur.
hoff niet de indiening van de wet op
de Ouderdomsvoorziening, help Suurhoff
zün werk af te maken."
„Romme weigerde de uitgestoken
hand van Drees maak Drees. de man
van de vrede, machtiger dan Romme".
Versterking door
Mandement
Men moet zich in de K.V.P. dus niet
verkijken op vervroegde verkiezingen.
Maar er is natuurlijk de invloed van
het Mandement, het Bisschoppelijk ver
bod om op de P. v. d. A. te stemmen.
Ais het Mandement zün werk doet, komt
de K.V.P. versterkt uit de strijd.
In de kringen van de P. v. d. A. is men
daar echter niet zeker van en politiek
acht men de siuatie van de P. v. d. A.
even gunstig als in 1952. Ook toen
Dr Kortenhorst
adviseert
H.M. de Koningin
Het Kabinet der Koningin
deelt mede:
H.M. de Koningin heeft
gisteravond dr L. G. Korten
horst. voorz. van de Tweede
Kamer der Staten-Generaal.
ontvangen om inlichtingen in
te winnen over de mogelijk
heden tot oplossing van de
crisis. De heer Kortenhorst
heeft heden aan H.M. rapport
uitgebracht.
Aler naar West-lndië en
Zuid-Amerika
Op 3 Juni a s. zal de president-direc
teur van de K.L.M., de heer I. A. Aler,
vergezeld van zijn vrouw en secretaris,
mr Van Zlnmcq-Bergmann, uit Neder
land op Curacao arriveren.
Op 5 Juni zal de heer Aler doorreizen
naar Caracas, in gezelschap van zün
secretaris en de directeur van het West-
Indisch bedrijf van de K.L.M.. de heer
V. M L. Dubourcq. Het gezelschap zal
ccn informatie- en contrólereis maken
door de Zuid-Amerikaanse landen Vene
zuela, Colombia. Ecuador en Peru. Het
zal van deze reis op Curacao terugkeren
op 17 Juni, waarna de heer Aler. verge
zeld van zijn vrouw een privé-bezoek
van enkele dagen aan de Ned. Antillen
zal brengen.
ius via melkfabriek uit
vluchtelingenkamp
Een vluchtelingenkamp met volgens
j de politie „schandelüke toestanden"
wordt de oorzaak geacht van een typhus
epidemie, die zich de laatste twee weken
:n een deel van het Oostelijke Roerge-
bied heeft uitgebreid. Meer dan vierhon
derd personen in de omgeving der stad
Hagen zijn door de ziekte besmet. Df
bewoners van het gebied zün aange
maand thuis te blijven nadat bezoekers
uit Essen klaarblijkelijk ook ziektekie
men hebben overgebracht naar dit
grootste centrum van het industrlege-
bied. De bron der besmetting meent
men thans gevonden te hebben in een
zuivelfabriek, welks watertoevoer waar
schijnlijk besmet werd door afval van
het in dezelfde omgeving gelegen vluch-
1 telingenkamp.
Typhi
Dinsdagochtend arriveerde op het
vliegveld Valkenburg de minister
president van Thailand, maarschalk
Piboel Songgram.
Maarschalk Songgram. die verge
zeld was door zijn echtgenote, werd
door minister Luns en echtgenote
op het vliegveld verwelkomd. De
minister-president brengt een drie
daags bezoek aan Nederland en
bezocht nog diezelfde ochtend mi
nister dr Drees. Vandaag heeft het
echtpaar Songgram de lunch in het
Paleis Soestdijk gebruikt.
In ondergrondse leiding: zeven gewonden
Gistermiddag kort na halfdrie beeft zich te Eindhoven een aantal ontplof
fingen voorgedaan, als gevolg waarvan twee vrouwen, een man en een kind
werden gewond. De dertien ontploffingen gebeurden in een ondergrondse leiding
van zuurstof, welke van de Philips glasfabriek loopt naar de Philips fabriek
aan de Emmasingel. Zij deden zich voornamelijk in de straten voor waardoor
gaten van ongeveer twee meter doorsnee ontstonden.
In totaal werden zeven Dcrsonen met
verwondingen naar het Binnenzieken
huis overgebracht, namelijk drie vrou
wen. twee mannen en twee kinderen. Na
behandeld te zijn konden vijf hunner
naar huis worden teruggebracht. Een
vrouw, die *n beenbreuk had opgelopen, en
een man met brandwonden werden in
het ziekenhuis opgenomen. Als gevolg
der explosies ontstond oa. een breuk
in de gasleiding, tengevolge waarvan
even stagnatie optrad in de fabriek
voor televisiebuizen van Philips. Ook de
Phillps-ontspanningsgebouwen kwamen
zonder gas te zitten.
Op de Mathlldalaan liep een vrouw
met een kinderwagen, toen plotseling
een steekvlam uit de grond sloeg. De
kinderwagen werd onderste boven ge
worpen, doch de baby kreeg geen letsel.
De vrouw daarentegen kreeg brandwon- i
den aan de benen. Od een andere plaats i
op de Mathlldelaan werd een vrouw met
een kind gewond, toen vlak bii haar een
ontploffing optrad. Binnen do poort,
van de glasfabriek werd een arbeider
gewond. Door de kracht der explosies
welke met een zware knal gepaard gin
gen werd ook op verscheidene plaatsen
de waterleiding gebroken, zodat de i
vlammen .weer door het uitstromende I
water gedoofd werden. Van verscheidene
huizen werden ruiten vernield. De oor
zaak der eigenaardige ontploffingen kon
nog niet worden vastgesteld.
Jeugdige Zwolse
dievenbende
Fuiven in Brussel
De politie te Zwolle heeft vier jon
gens. in de leeftijd van 12 tot 16 jaar,
gearresteerd, die zich geruime tijd
hebben schuldig gemaakt aan dief
stallen in warenhuizen ter plaatse.
Onder leiding van een der oudere
jongens, die zich de „kapitein" noem
de. opereerden zii als bende ln de
-tad. De buit leverden de jongens bij
hun leider in. die ervoor zorgde dat
deze - meestal artikelen van weinig
waarde als zakboekjes, speelgoedpis
tooltjes en ballpoints - verkocht werd,
waarna de opbrengst onderling
deeld werd.
De „kapitein" werd Zaterdag J.l. in
Brussel gearresteerd. Daar bevond hij
'.ch reeds gedurende een week ln het
zelschap van een niet tot de Zwolse
bende behorend vriendje, dat thuis een
groot geldsbedrag had ontvreemd. In
DULLES
Geen neutraal Duitsland
te overzien. Hij geloofde evenwel, dat
„deze nieuwe stappen sommige risico's
voor de vrije volken met zich meebren
gen. Doch zij zullen vast en zeker ook
nieuwe gunstige gelegenheden schep
pen", zo meende hij.
Weer gevechten in
Zuid-Vietnam, nu
met de Hoa Hao
In het gebied van Zuid-West- Viet
nam zijn gevechten uitgebroken tussen
de regeringstroepen van premier Djem
en troepen van Hoa Hao-scctc. Gene
raal Tran Van Soai, politiek leider van
de secte. heeft ,4e oorlog verklaard"
aan premier Djem. Naar Dinsdag werd
gemeld, heeft de premier 7.000 man naar
de rustgebieden ten Zuid-Westen van
Saigon gezonden, waar de troepenbcvcl-
hebber van de Hoa Hao, generaal Ba
Cut, de macht in handen heeft. Zijn
strijdkrachten worden op 37.000 man
geschat.
Er zijn ook gevechten gemeld tussen
regeringstroepen en eenheden van de
Binh Xoejen-secte, die naar een water
rijk gebied ten Zuid-Westen van Saigon
zün verdreven. Deze eenheden hebben
zich verbonden met de Hao Hao.
Maarschalk Juin
naar Algerije
Franse regering ongerust over
oproerig gewest
Dat de Franse regering zich zorgen
maakt over de toestand ln Algerije blijkt
uit het feit. dat de minister van Binnen
landse Zaken, Bourgès-Maunoury, onder
wiens ministerie Algerije ressorteert.,
morgen, Donderdag, zelf de autoriteiten
in Algiers nieuwe instructies gaat bren
gen voor de campagne tegen de verzet-
lieden.
Ook maarschalk Juin. Frankrijk*
hoogste militair, gaat in het oproerige
gewest poolshoogte nemen. De maar
schalk, die in Frankrijk geen officiële
positie bekleedt, vertrekt Zondag op
verzoek van een organisatie van oud-
strüders. Men verwacht evenwel, dat hjj
ter plaatse met militairen en regerings
vertegenwoordigers de te volgen stratr.
gie zal bespreken. Aan zij" oordeel hecht
men veel waarde, vooral omdat hij
Indertijd als resident-generaal van het
aangrenzende Frans-Marokko de repu
tatie van „sterke man" heeft verworven.
Intussen komen dagelijks militaire en
politieversterkingen uit Frankrijk en
Tunesië in Algiers aan, terwijl men ook
meer eenheden van de expedltionnaire
strijdmacht ln Indo-Chlna naar Noord-
Af rika wil overbrengen De autoriteiten
zijn evenwel van oordeel, dat zelfs een
grotere troepenmacht niet voldoende zal
zijn om aan de tactiek van de verzets
strijders van „toeslaan en terugtrekken"
het hoofd te bieden en tevens de afge
legen boerderijen, dorpen en buiten
posten te beschermen.
De taal der Fransen wordt sterk ver
zwaard door de macht, die de opstan
delingen over de boerenbevolking van
het land hebben. Een Algerijn, die be
trapt werd op het doorzagen van tele
graafpalen, vertelde aan de Fransen dat
de opstandelingen hem dit hadden laten
doen. Als hij hun gehoorzaamde, zo
redeneerde de man. zou hij gevangenis
straf riskeren, in het tegengestelde geval
zou men hem terstond hebben neerge
schoten.
Brussel waren de twee Jongens re~ts een
week lang aan het fuiven, totdat de po
litie aldaar er een einde aan maakte en
hen arresteerde. ZIJ zijn overgeleverd
aan de politie te Zwolle, die procesver
baal opmaakte.
De Zwolse politie heeft ook nog twee
Jongens van 17 Jaar In de kraag gegre
pen die een poging deden in te breken
bij een fruithandelaar.
{Ut Jaargang
w WOENSDAG 25 MEI 1955
No. 28532