EUWKOOP werd toeristenoord en dwong
industrialisatie af
LEIDSCH DAGBLAD
Vrijdag 20 Mei 1955
Vijfde Blad No. 28528
Schoonheid behouden, nijverheid bevorderd
fjornaamste drooggelegde bestaansbronnen
kregen nieuwe kracht
«ral laatste vijf jaar goede resultaten
(Van een onzer redacteuren)
.rijop heeft in de naoorlogse tien jaren een ander aanzien gekregen.
Kniet alleen betrekking op het uiterlijk van het nieuwe dorpscentrum,
e'rer op de koers die men is gaan varen. Steeds meer is men gaan
p, dat behalve instandhouding en bevordering van de bestaande
tde stichting van nieuwe industrie noodzakelijk en nuttig is, en tegen
planologische hand van de overheid in werd een aanvang gemaakt
vestiging van een nieuwe industriële onderneming die straks aan vele
j» een bestaan zal geven en Nieuwkoop tot een nieuw industrieel
rirum maakt.
dien is het aspect van Nieuwkoop grondig gewijzigd door de nieuwe
aanzien van het toerisme. De sterk gegroeide bereidheid om de
ig verpozing te bieden in de onvergelijkelijk mooie Nieuwkoopse
Weft weerklank gevonden in brede kring in binnen en buitenland en
xp als watersportcentrum heeft zich reeds een belangrijke naam
n ln herinnering terug naar
:X waarop de vrijheid werd
s dan zien we een materieel
l' weinig geschonden rustige
ïïtmeente, liggend aan een
i toerisme nog niet ontsloten
plassengebied, ln welker
'/perkte Industrialisatie naast
i: toot een redelijke bestaans-
gd behoorde te zorgen.
«üier de materiele schade van
ttfsjaren beperkt tot de gevol-
f-n ontlJtige landing en ont-
nn een verdwaalde V-4, econo-
de situatie minder rooskleu-
bop was (en is) een tweezijdig
ide gemeente met agrarische
m industrie als hoofdbronnen
aa en ln beide sectoren vielen,
icsln den lande, zware klappen,
gdigheid van de Nieuwkoopse
bedrijvigheid, geheel gericht
a'iilnijverheid, legde deze be-
sn pracUfch droog zowel door
ui arbeidskrachten als dooreen
mtig tekort aan grondstoffen.
Htilme tijd nadien onder een
sa strikte distributie vielen. De
K?=e smeden- en ijzerwnrenin-
!ïtft het ln die eerste naoor-
Eu waarlijk niet gemakkelijk
Srenmin trouwens als de vee-
t de zich vrijwel van hun vee-
teoofd zagen en stonden voor
t tin bedrijven van de grond af
5 te bouwen.
In de laatste helft
taeentebestuur stond dus wel
c Her zware taak. Brengt men i
andigheden van tien jaar ge- I
met elkaar I
voldoening
men er ln is j
het hoofd te
ontwikkellngs-
men tien jaar
durven verwach-
dat de opzienba-
Roer om
N'ieuwkoopse gemeentebestuur
«o radicaal het roer omgegooid
wulng tot het vreemdelingen-
Jw de oorlog was men er na-
at toe te bewegen iets te on-
f2*,t het vreemdellngenbezoek
"2J°P «.u kunnen stimuleren.
rich op de gedachte dat
<rc.i ,Lmeest Bebaat zou zijn
^todelilke rust van zijn lande-
en vreesde slechts ver-
ti2!kme rust door vreemdelin-
-Tcniuende mlddenstandsbedril-
met Juist begrip voor de
«4 Jarenlang geijverd voor sti-
v. het vreemdelingenverkeer
;-i ugumenten en acties liepen
viSSS015 een hechte muur van
huS jed en drang naar lsola-
,de vreemde toestand ont-
fc. n in de Randstad Hol-
snakte naar recreatie-
Tlin de mooiste Hollandse
Plusengebieden onberoerd
ut toerisme.
,hJ*word, dat andere heren
*etten brengen was wel
toepassing op dit aspect van
«iii. .p,e gemeenschap. Met
w®»lsna de komst van burge-
.an der WeIJden en ge-
tö- wetarls p. Oskam ln samen-
"tot het comité Nieuwkoop
ïïiE*" aan de bevordering
"•«mdellngenverkeer en dit
'lof* to* geleid, dal enige ja-
wn VW-afdeling werd
w, e *an steeds meer sluime-
Wünjens tegemoet kan ko-
j.ptohdzoen wordt het aantal-
dat dit ideale recreatie
oord bezoekt, groter. Die vreemdelingen
komen zeilend, vissend of kamperend,
maar zij gaan weer weg met één ge
meenschappelijk kenmerk: dat zij pro
pagandist geworden zijn van dit unieke
ontspannlngsgebled.
Eertijds verouderde
afwijzing
Voor de oorlog was er een uit-de-tijds-
stringent kampeerverbod en nu. tien
Jaar na de bevrijding, beschikt Nieuw
koop zelfs over een door de gemeente
aangelegd prachtig gelegen kampeer
terrein dat door bijeenkomsten in de
De muren van Teddington ver
rijzen snel en beloven een spoedige
bestaansbron voor honderden arbei
ders uit Nieuwkoop en omgeving.
(Foto LD./Van Vliet.)
afgelopen seizoenen een internationale
vermaardheid heeft gekregen. Nieuw
koop heeft vorig jaar. toen de andere
seizoenplaatsen een zware terugslag on
dervonden van de allerbedroevendste
weersomstandigheden, een stijging in
het vreemdelingen bezoek te zien gege
ven.
Er was toen een internationaal zee
verkennerskamp. een groots opgezette
reünie van de Unie van Watertoeristen
en dergelijke manifestaties die het re
sultaat waren van het werk van ge
meentebestuur, VVV en middenstand.
Verder gaande plannen
In kort bestek kunnen wij over deze
opzienbarende ommezwaai van beslo
tenheid naar royale recreatieve open
stelling niet verder ingaan, hoewel nog
vermeld dient te worden dat grootse
plannen bestaan om plassengebied en
polderland van Nieuwkoop ook voor
ander toerisme, namelijk de wielrijders,
te openen. Onlangs hebben wij daarover
uitvoerig geschreven.
Evenzeer als het toerisme heeft ook
de industrie een belangrijke wijziging
ondergaan in de naoorlogse jaren. Deze
wijziging is echter van een meer recen
te datum. Voordien echter was de be
staande industriële arbeidzaamheid
reeds met sprongen gestegen.
Nieuwe industriële functie
Als gevolg van de grote behoefte, die
na de oorlog bestond aan smeed- en
ijzerwerk waarin de Nieuwkoopse in
dustrie was gespecialiseerd, heeft deze
plaatselijke Industrie na het ruimer wor
den van de grondstoffentoewijzingen
een overvloed van werk gehad. Men kan
het aantal werknemers in deze sector
op 250 300 stellen, en die honderden
Inwoners hebben ver boven het gemid
delde meegedeeld in de stijging van de
nationale welvaart in de laatste vijf
Jaren. Een der grootste Nieuwkoopse
metaalbedrijven stichtte een nieuw fa
briekspand. een nieuwe ijzerwaren in
dustrie vestigde zich hier, en uitbrei
dingen waren in de laatste jaren aan de
orde van de dag.
Daarbij komt dat op aanverwant
technisch terrein thans gebouwd wordt
aan de inrichting van een nieuwe fa
briek, van de N.V. Teddington. die
mettertijd aan vele honderden werk
en een boterham zal bieden.
Vooral de stichting van dit laatstge
noemde bedrijf is waarschijnlijk voor de
toekomst van Nieuwkoop van uitzon
derlijk belang.
Nieuwkoop was ln het algemene pla
nologische beeld van de overheid min
of meer het centrum van een streek die
bij uitstek voor agrarische bedrijven
was bestemd. De ontwikkeling als re
creatieoord sprak bij die bestemming
een woordje mee. aangezien de ervaring
heeft geleerd dat industrialisatie de
aartsvijand van recreatie is.
De gemeentelijke overheid zag ech
ter in, dat de agrarische sector niet
voldoende capaciteit bezat voor op
name van het min of meer onrustba
rend groeiend inwonertal. Een pro
bleem waarmede ook omliggende ge
meenten te maken hebben.
De contacten in overheidskringen van
de huidige burgemeester, die als Twee
de Kamerlid geen onbekende spreker
is. heeft er ongetwijfeld toebügedra-
gen dat Nieuwkoop het overheids-
dirigisme op planologisch terrein
heeft weten te doorbreken en toch de
vestiging van een buitengewoon be
langrijke en arbeidsintensieve indus-
MrxxouZ
thans ook in ovaal model!
Ten gerieve van zeer vele rokers wordt de
oefaamde DUBEC MAXOUL voortaan, be
halve in rond, óók in ovaal model gemaakt.
De uitgelezen, geurige Orienttabakken met
het uiterst lage nicotinegehalte, dat rokers-
hoest voorkomt, blijven natuurlijk dezelfde.
Et is een duidelijk tmaakbtrtlil bii de
rokers, de trend is onmiskenbaar naar
Orient. Koop vandaag nog DUBEC
DUBEC, dc cdele Oriint-cigarct
Het is niet onmogelijk, dat binnen af
zienbare tijd door de vestiging van
van Teddington het inwonersaantal van
Nieuwkoop zal verdubbelen.
Prestaties zonder voldoening
Zoals elders ln den lande kwam de
woningbouw ln Nieuwkoop, vooral van
l£*/v jGG/v.
trie in Nieuwkoop heeft weten te be-1 J
werkstelligen. Deze Teddingtonindus- rS(m,de mogelijkheden van Indus
trie zal voor de verdere omgeving van i rialisatle tegen de heersende stroming
groot belang blüken voor de werkge-1 !n, «f1 ruggesteun te geven, eerst en-
legenheid en het opvangen van de kele Jaren na de bevrijding enigszins op
arbeidsoverschotten in de agrarische
sector die veroorzaakt worden door
een sterke bevolkingsaanwas in die
kringen zonder mogelijkheid tot uit
breiding van het aantal lonende zelf
standige bedrijven.
Onlangs wezen wij er, in onze be
schouwing over tien jaar vrijheidsbeste-
ding door Woubrugge, reeds op dat om
liggende gemeenten mede dank zij deze
Nieuwkoopse industrie de mogelijkheid
krijgen arbeidsreserves nuttig te maken
zonder verstoring van eigen levenssfeer.
De schoonheid van het Nieuw
koopse plassengebied is voor dui
zenden toegankelijk geworden door
de nieuwe koers van het gemeente-
bestuur ten aanzien van het vreem
delingenverkeer Een aardig hoekje,
dat nog weinig bekendheid geniet
ondanks de grote toeristenhtroom:
i zic'<t on he' krrkic in de Noor-
densebuurt aan het einde van het
smalle pad door de plassen.
(Foto LD./Van Vliet.)
gang. En eerst de laatste jaren kwam
op het gebied van de woonruimte iets
van ontspanning om de hoek kijken.
Maar die ontspanning werd wel iets ge
temperd door de industrievestiging wel
ke op haar beurt woonruimte vordert
voor velen, die nu eenmaal niet uit de
Nieuwkoopse arbeidsreserve verworven
kunnen worden.
Nieuwe woningen verschenen in het
Zuideinde en in Noorden, particuliere
woningen werden gebouwd aan de
Nieuwveenseweg en in het riante com
plex aan de Achterweg. Van dit laatste
complex kwamen er reeds 21 gereed, en
24 worden binnenkort voltooid. Een
veertigtal wordt bovendien binnen af
zienbare tijd aanbesteed.
Helaas is het aantal krotwoningen ln
Nieuwkoop nog steeds onrustbarend
groot en de woningbehoefte overtreft
nog steeds het woningaanbod. In dit
verband stemt tot vreugde, dat ook de
buurtschap Noorden verrijkt is met een
complex van 14 woningen in het Vllet-
park.
Streekcentrum
Van een vooruitziende blik en inzicht
in de mogelijkheden van een centrale
regionale plaats getuigt de medewer
king van de gemeente bö het tot
stand komen van het op korte termijn
te verwerkelijken tehuis voor bejaar
den aan de Achterweg waarover wij
enige tijd geleden uitvoerig schreven.
Dit tehuis zal mettertijd bijdragen tot
de faam van Nieuwkoop als streek
centrum.
Onderwijs bleef achter
Daartegenover moet echter gesteld
worden, dat Nieuwkoop bepaald achter
lijk is op het gebied van de onderwtjs-
outillage. Hieraan is in de laatste tien
Jaar zeer veel gedaan. De Chr. school
werd uitgebreid en werd tot VGLO-
school, de RK-meisjesschool kreeg even
eens nieuwe lokalen, de RK-school te
Noorden werd gemoderniseerd en uitge
breid, maar de gemeenteschool bleef
practisch in de desolate toestand van
weleer. Juist de laatste tijd heeft dit
openbaar onderwijsprobleem nogal wat
stof doen opwaaien.
Het ziet er naar uit, dat Nieuwkoop
op korte termijn drie nieuwe scholen
zal moeten gaan bouwen om aan de eer
ste onderwijsbehoeften te voorzien.
Nieuwkoop moet beseffen, dat aan een
materiele en economische bloei en groei
een culturele outillage gepaard moet
gaan. wil die groei ook op lange termijn
vruchten afwerpen.
Het is natuurlijk mogelijk, aan deze
beschouwing een opsomming te verbin
den van het vele. wat ook ln ander ma
terieel opzicht door Nieuwkoop is ge
presteerd. doch dit zou buiten het kader
vallen van een beoordeling van vrU-
heldsbesteding.
Vele openbare werken zijn uitgevoerd,
de gezondheidszorg kreeg een gedaante
die in overeenstemming was met wat
nationaal op dit gebied in de laatste
decennia verwezenlijkt werd. En zo
was er ln deze tien jaren vrijheid meer
wat tot verheugenis stemde doch niet
uitging boven wat de Nederlanders als
volk presteerden.
Even moet echter nog gewezen wor
den op de belangrijke rietcultuur van de
Nieuwkoopse gemeenschap. Veel is er ln
de afgelopen jaren gedaan aan culturele
verbetering van deze bestaansbron.
Dank zij de omstandigheden heeft het
Nieuwkoopse riet zich een vaste markt
weten te veroveren. Parallel aan de op
leving in de bollenstreek is de winning
van bladrlet in importantie gestegen en
in deze bedrijfstak heeft de droge bo
terham van weleer plaats gemaakt voor
een goede dubbelbelegde boterham met
een royale reserve voor weelderiger con
sumptie.
Voortreffelijke besteding
Overzien we de prestaties van Nieuw
koop in het laatste decennium, dan
kan alleen maar worden geconsta
teerd, dat Nieuwkoop de vrijheid, die
onder zo sombere voortekenen haar
intrede deed, voortreffelijk heeft we
ten te besteden. Een nieuwe koers
werd gevaren. Een koers die de klip
pen van het verleden omzeilde en
recht afging op welvaart. Laverend
tegen de heersende winden In. Als een
ervaren zeiler.
Nieuwkoop heeft er wél aan gedaan,
het roer oni te gooien enerzijds, en de
kop ln de wind te steken anderzijds,
Benelux - plannen
voor meer eenheid
in
Eur
ropa
De drie landen van de Benelux heb
ben een nieuwe actie In de richting van
Europese integratie (eenheid) onderno
men in de vorm van een drietal voor
stellen, waarvan de inhoud als volgt
wordt omschreven:
het in êcn gemeenschap brengen van
het vervoerswezen en van de energie,
alsmede de vreedzame toepassing van de
atoomenergie;
algemene economische integratie door
het scheppen van een gemeenschappe
lijke markt door middel van de gelei
delijke opheffing der quantitatievc be
perkingen en der douanerechten;
het op elkander afstemmen van de
sociale politiek.
Het scheppen van een vergrote ge
meenschappelijke markt zou gepaard
moeten gaan met de oprichting van ge
meenschappelijke instellingen.
De wie®, die men voor het bereiken
van deze doeleinden wenst te gaan.
wordt als volgt omschreven:
de drie Benei uxregeringen stellen voor
een conferentie bijeen te roepen, aan
welke opdracht zou moeten worden ge
geven de tekst voor de nodige verdragen
op te stellen. Deze verdragen ten getale
ran drie zouden betrekkin? hebben op:
1 het vervoerswezen, de energie, de
sociale politiek; 2. de algemene econo
mische integratie en 3. de gemeenschap
pelijke instellingen, beiast met de ten
uitvoerlegging van de tot stand gekomen
overeenkomsten.
Aan deze conferentie zouden kunnen
deelnemen de zes landen van de Euro
pese Gemeenschap voor Kolen en Staal
iKSG», alsmede Groot-Brittannië De
nota der Beneluxlanden zou het aan het
oordeel der zes ministers van Buiten
landse Zaken overlaten of het wenselijk
moet worden geacht andere ledenlan-
Neliroe eind Juni
naar Joego-Slavië
De premier van India, Nehroe. zal
eind Juni een officieel bezoek van zes
dagen aan Joego-Slavle brengen, aldus
is Donderdag in Belgrado bekend ge
maakt.
Nehroe zal van 8 Juni af twee weken
In de Sovjet-Unie verblijven. Voordien
bezoekt hij Praag. Warschau, Salzburg,
Wenen en vervolgens Belgrado. Op te
rugweg naar India zal hij. naar ver
wacht wordt, enkele dagen In de Egyp
tische hoofdstad Cairo blijven.
De ocgntacten tussen belde landen zijn
steeds "veelvuldiger geworden. Op 31 Mei
komt een Indiase parlementaire delega
tie in Belgrado Een aantal vooraan
staande Indiërs, onder wie vice-presi
dent RadhakrisJinan, hebben Belgrado
reeds bezocht.
India en Joego-Slavlë hebben als ge
volg van deze contacten een soortgelijke
houding ln wereldaangelegenheden aan
genomen, zo verklaren deze waarnemers.
Joego-Slavië heeft zijn buitenlandse po
litiek gebaseerd op het beginsel van
vreedzaam samenleven, maar tezelfder
tijd het ..neutralisme" van de hand ge-
Ook andere vooraanstaande politici
zullen binnenkort naar Joego-S'.avië ko
men De volronde week zullen Kroetsjef,
de Sovjet-Russische Communistische
partijleider, premier Boelganin en vice-
premier Mlkojan besprekingen met pre
sident Tito voeTen
De premier van Birma. Oe Noe, en
koning Paul van Griekenland, zullen
eveneens officiële bezoeken aan Belgrado
brengen.
den der organisatie voor Burojoese Eco
nomische samenwerking (OEESi als
waarnemers tot deze conferentie uit tc
nodigen.
