LEIDSCH
DAGBLAD
Prof. mr S. P. Gerbrandy benoemd
tot Minister van Staat
WEERBERICHT
F. 10.000.-
Over tien dagen komen Adenauer
en Pinay hij een in Bad Godesberg
Medeleven met iedere zieke
Londense krantenstaking door
Hof van onderzoek veroordeeld
94>te -Jaargang
DONDERDAG 14 APRIL 195S
No. 28499
Grootse huldiging!
Man met een dinars karakter
Jubilaris: „Ambon moet vrij!"
Prof. mr P. S. Gerbrandy. minister-president uit de ..Londense" periode en
Tweede Kamerlid voor de A.R. partij, is gisteren, op zijn 70e verjaardag, door
H.M. de Koningin benoemd tot minister van Staat. Dit deelde minister-president
dr W. Drees hem gistermiddag mede op de receptie die gehouden werd in hotel
De Witt Brug te Den Haag.
Op deze receptie waren voorts o.m. aanwezig de ministers Algera. Beel. Beyen.
Donker en Zyistra. leden van de Raad van State, vertegenwoordigers var diverse
Kamerfracties en leden van het Curatorium van de V.U. en vele vrienden en
bewonderaars van de 70-jarige staatsman.
„Ik wil handdrukken
Het was een ongedwongen en hartelijke
bijeenkomst, die het beste getypeerd
werd door de woorden van de jubilaris
zelve, toen hij in zijn dankwoord zeide:
„Ik wil slechts een kort speechje houden,
want ik wil de handdrukken hebben,
daar is het mij om te doen".
Tevoren hadden enkele sprekers de
lof bezongen en de markante trekken
naar voren gebracht van de oud-premier,
die met zijn echtgenote en zijn beide
zoons in de zaal had plaats genomen.
Speciaal werden daarbij diens grote
verdiensten geschetst als inspirerende
en bindende factor in de oorlogsjaren,
toen hij het was die bij de bondgenoten
het. in Nederland even verloren gegane
vertrouwen wist te herwinnen en door
zijn persoonlijkheid Nederland een voor
aanstaande plaats bezorgde tussen En
geland. de Ver. Staten en de regeringen
in ballingschap.
Gods gave
Dr J. Schouten, voorzitter van het
Centraal Comité van A.R. Kiesvereni
gingen deed dit o.m. in de volgende
woorden„De zorgen voor het Konink
rijk, het Nederlandse volk en de toe
komst van de wereld hebben in de oor
logsjaren uw ziel geprangd. Zij hebben
echter uw houding en inzicht niet be
paald. doch wel het devies: voer de
oorlog met alle macht, totdat de over
winning is behaald. Nederland is
slechts tijdelijk in handen van de
vijand, het zal herrijzen. Wij zullen
overwinnen, omdat wij tot overwinnen
geroepen zün. Deze laatste gedachte",
aldus dr Schouten „is in u gepersoni
fieerd. zij is in u vlees en bloed ge
worden".
Spr. betoogde dat deze houding van
niet te onderschatten betekenis is ge
weest voor het verzet hier en voor het
aanzien van de Nederlandse regering in
Londen en in de kring der geallieerden.
„Dat u in die tijd een dergelijke lei
ding hebt kunnen geven is Gods gave u
geschonken. Gij hebt uw werk mogen en
kunnen doen als een goed instrument.
Daarnaast past waardering voor een
dank aan het instrument".
Minister-president dr W. Drees schet
ste prof. Gerbrandy eveneens als een
grote nationale figuur. Hij was het die
de reputatie van de Nederlandse regering
in Londen in korte tijd ontzaglijk aan
kracht heeft doen winnen en die alle
krachten die ter beschikking waren mo
biliseerde.
„Gij hebt onder ons volk de geest we
ten te wekken en te sterken", aldus spr.
„en naast H M. de Koningin hebt gij
ons in de donkerste tijden het vertrou
wen ln de toekomst doen behouden en
de wil tot weerstand in ons versterkt".
Speciaal herinnerde de minister-presi
dent er nog aan hoe prof. Gerbrandy
zich persoonlijk zeer ingespannen heeft
voor het afwerpen van voedselvoorraden
in het laatste stadium van de oorlog.
Streepje voor!
Namens de Tweede Kamer sprak
voorzitter mr L. G. Kortenhorst. die
het Kamerlid Gerbrandy kenschetste
•ls een „man met een dwars karakter",
„een klasse op zich zelf", „uitzonder
lijk" en „origineel", een man die zijn
Kamerlidmaatschap opvat met de op
rechtheid en openhartigheid waar
mede hij alles opvat.
„De Kamer heeft bewondering voor
uw intellectuele capaciteiten, maar
voor alles houdt ze van u om uw spon
taniteit, uw sportiviteit, uw hartelijk
heid en uw hulpvaardigheid".
„U hebt in de Kamer een streepje
Voor bij elk ander en moogt daardoor
wat meer zeggen dan wie ook". Spreker
«rde in de Jubilaris de „dienaar t'aller
stond" en in hem bracht hij hulde aan
Hem wiens dienaar hy is.
Als oud-minister van Justitie ln het
Iendense Kabinet haalde mr J. R. M.
van Angeren. lid van de Raad van State.
Herinneringen op uit die periode, waar-
hjJ hij o.m. de Engelse lessen releveerde
we de premier daar *s morgens vroeg
Placht te nemen. „Het was geen klassiek
Engels dat ge sprak", aldus spr.. „maar
Droog
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Aanvankelijk weinig, later iets meer be
volking en droog weer. Tot matig of
ïik i afnemende wind uit Noordeiyke
ncntlngen. Plaatselijk lichte nachtvorst,
worgen overdag iets minder koud. (Óp
gewaakt te 10 uur).
15 APRIL
kn op: 6.48 uur; onder: 19.38 uur.
(L k)°P: 230 Uur: onder: 11 09 uur"
Hoogwater te Katwyk te 8.16 en 20.53
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's
daar gaf ge niets om. Het was min of
meer Fries-Engels en als daarin wat ge
zegd werd sloeg het snel en uitste
kend in".
Dr J. W. Meyer Ranneft voerde het
woord namens- het Comité Rijkseenheid
en bracht prof. Gerbrandy dank voor de
steun die hij aan deze organisatie heeft
gegeven. „U vecht nog voor Ambon". al
dus spr.. die èr aan herinnerde dat men
niet behoeft te slagen om vol te houden
en niet te hopen om te ondernemen „U
was bezield al is uw oppositie tevergeefs
geweest".
„Ik heb volgehouden
„Zelden is er een dag geweest waar ik
zo tegen op heb gezien", aldus begon de
nieuwe Minister van Staat zyn dank
woord. „Maar mijn vrouw heeft tegen
me gezegd: geef ze de gelegenheid je de
hand te schudden. Dat heb ik toen ge
daan omdat myn vrouw het wilde: zó
ls het".
Hy zag al het goede wat over hem
gezegd was in ..het licht van Hem die
mij gemaakt heeft en in wiens licht niets
overblijft".
Spr bracht dank aan H.M. de Koningin
voor zijn benoeming als Minister van
Staat en herinnerde aan de grote rol die
Prinses Wilhelmina in de oorlogsjaren
gespeeld heeft. „Een rol die voor ons van
groter betekenis is geweest dan misschien
de meesten weten".
„Ik heb weinig gedaan als ik het ver
gelijk met wat anderen in die jaren
hebben gedaan, maar één ding heb ik
wel gedaan: „Ik heb volgehouden. Mas:
dat was eenvoudig, omdat het voor mij
uitgesloten was iets anders te doen"
Hij gebruikte in dit verband de verge
lijking van de tijger wie „men een stuk
vlees en een handvol haver voorhoudt"
De tijger heeft daarby geen keus Zo
kan men zeggen dat ik politiek gespro
ken een carnivoor en geen
ben".
Over de verhouding tussen Nederland
en Indonesië zeide hy. dat wy een vre-
seiyk kwaad voor het Koninkrük niet
hebben kunnen keren en dat onze
bondgenoten ons daarby schandelik
in de steek hebben gelaten. Met een
krachtig „Ambon moet vry", besloot
hy zijn dankwoord.
Honderden hebben de oud-premier
hierna de hand geschud en biyk gege
ven van hun grote bewondering en
erkentelykheid o a„ behalve de reeds ge
noemden. prof. mr dr J. Donner, presi
dent van de Hoge Raad en mr L. A.
Kesper. Commissaris der Koningin inde
provincie Zuid-Holland.
Prins en Prinsessen naar Dreil^iulerspitze
In gezelschap van skileraren en drie
gendarmes in burger hebben de Prins
en de Prinsessen gisterochtend de
Jamthal-hut verlaten. Zü gingen naar
de Wiesbadener-hut, vyf kilometer
verder, hemelsbreed gemeten.
Het weer was mooi en helder. Daarom
besloot de Prins de skitocht volgens
het uitgestippelde program voort te
zetten.
Poujade weer op oorlogspad
Pierre Poujade, het idool van de
Franse belastinghaters, wil proberen
premier Edgar Faure van zyn zetel van
gemeenteraadslid van dit dorpje te sto
ten. Poujade was er vorige maand niet
in geslaagd de regering uit het zadel
te lichten, toen Faure om speciale vol
machten vroeg om de economische si
tuatie in Frankrijk het hoofd te bieden.
Poujade wil nu proberen de ontevreden
heid van zyn beweging en zichzelf over
de premier te tonen door deze ln de ge-
meenteraadsverk^zingen een hak te zet.
ten. De verkiezingen worden Zondag ge
houden. maar Poujade begint zyn cam
pagne heden. Donderdag met een mas
sale anti-Faure-meeting in het stadje
Mouchard.
badener-hut. Op de tocht van de Jam
thal-hut naar de Wiesbadener-hut. die
enkele honderden meters hoger ligt,
heeft het gezelschap ook de „Dreilander-
spitze" bestegen, het punt van samen
komst der grenzen van Zwitserland en
de Oostenrijkse provincies Tirol en Vo-
ralberg.
WEDSTRIJD MET
ALS HOOFDPRIJS!
Bij beschikking van de directeur-
generaal der PTT is de referendaris 2de
klass dei PTT, W. E. Tupker te Rotter
dam (postkantoor) benoemd tot refe
rendaris der PTT te Leiden, zulks te re
kenen met ingang van 1 Februari j.l.
Saarprobleem en Duitse
deelneming aan voorbespreking
Oost West ter sprake
(Telefonisch van onze correspondent in West-Duitsland)
Het is zo goed als zeker, dat de ontmoeting tussen Bondskanselier Adenauer
en de Franse minister van Buitenlandse Zaken, Pinay, op 24 April in Bad Go
desberg. vlak by Bonn. zal doorgaan hoewel Adenauer tot dusverre nog niet
officieel op het Franse voorstel heeft geantwoord.
Men heeft in Bonn de indruk, dat Pinay juist daarom zyn keus op Bad Go
desberg heeft laten vallen, omdat daat het hoofdkwartier van de Franse Hoge
Commissaris gevestigd is. Pinay zou daardoor in zekere zin op eigen Frans
terrein blyven en daardoor behoeft men aan zyn bespreking met Adenauer
niet het karakter van een officieel Frans bezoek aan West-Duitsland te geven.
Om dezelfde reden immers is de ontmoeting tussen Mendès-France en Adenauer
In Januari In Baden-Baden gehouden, dat middenin de door Franse troepen
bezette zone van West-Duitsland ligt. Pinay zou tijdens zyn verblijf in West-
Duitsland in de kasteelachtige residentie van de Franse Hoge Commissaris,
tussen Bad Godesberg en Remagen aan de Rijn, logeren. Dat huis ligt nog net
in de Franse zone.
Wie wandelt er nu eigenlijk met i hij deze jongeman met zijn prach-
wie? Een moeilijke vraag die bij tige hond naar een hondenexpositie
de toeschouwer opkomt, wanneer I in Londen ziet wandelen
West-Duitsland beschouwt
zich thans als gelijkwaardig
partner na Parijse accoord
Op de byeenkomst van de belde staats
lieden zullen de politieke en economi
sche betrekkingen tussen de twee lan
den ter sprake worden gebracht. Het
Saar-probleem zal hierby natuurlijk een
zeer voorname rol spelen. Men zal het
daarby eens moeten worden over de per.
soon van de toekomstige Europese com
missaris voor het Saargebled. Een ge
meenscha ppeiyk voorstel van Franse en
Westduilse zyde zal. zo gelooft men. on-
getwyfeld door de Raad van Ministers
van de West-Europese Unie worden
goedgekeurd.
Men neemt in Bonn met zekerheid
aan, dat ook het thema van de voorbe
sprekingen voor een conferentie tussen
Oost en West zal worden aangesneden.
Pinay heeft weliswaar reeds verklaard,
dat West-Duitsland niet aan de voorbe
sprekingen behoeft deel te nemen, maar
Adenauer zal in Bad Godesberg probe
ren zyn Franse confrater duidelyk te
maken dat volgens hem West-Duitsland
na en door de ratificatie van de Paryse
accoorden een gciykwaardige partner
Twintig kinderen overleden
aan mazelen in Mexico
Twintig kinderen zyn in Jalapa (Me
xico) tengevolge van een mazclen-epide-
mie overleden. De kinderen zouden aan
een vitamine-gebrek hebben geleden,
waardoor zy bijzonder ontvankclyk ble
ken voor de ziekte. De burgemeester
heeft grote hoeveelheden antibiotica en
andere mcdicynen uit Mexico-city la
ten komen om de ziekte te bestrijden.
wordt, en dat zijn land aan die voorbe
sprekingen dus zal moeten deelnemen-
Dit wordt in Bonn niet alleen uiterst
belangrijk, maar ook noodzakelyk geacht
omdat op de grote conferentie tussen
Oost en West over niet meer of minder
dan de toekomst van Duitsland en het
Duitse volk onderhandeld wordt en om
dat de ministers van Buitenlandse Za
ken, die hieraan deelnemen, hun plan
nen van tevoren tot in alle détails moe
ten hebben uitgewerkt om goed besla
gen op het ys te kunnen komen.
Ter gelegenheid van zijn zeven
tigste verjaardag heeft prof. mr P.
S. Gerbrandy gisteren in de Witte
Brug te Den Haag gerecipieerd.
Van links naar rechts mevrouw en
prof. Gerbrandy. dr W. Drees en
mr L. G. Kortenhorst.
57 stakingsleiders
ontslagen
Straatmakers in staking?
Opnieuw hebben in de hoofdstad 400
ambtenaren verklaard in staking te
gaan en wel de stratenmakers van
Publieke Werken, zulks als protest
tegen het ontslag van 57 stakingslei
ders door B. en W.
Gistermiddag- en -avond werd een
extra zitting van de Amsterdamse ge
meenteraad gehouden, waarin burge
meester d'Ailly de bovengenoemde ont
slagen aan de Raad heeft medegedeeld.
Er was voor deze vergadering een enor
me belangstelling en de omgeving van
het stadhuis wemelde dan ook van poli
tie. bereden zowel als onbereden, om
eventuele betogers op een afstand ta
houden. Er deden zich echter geen on
geregeldheden voor
In de raad kwam vry plotseling van
PvdA-zijde het voorstel om alle com
munistische raadsleden uit de diverse
commissies van de Raad te weren. Dit
voorstel vond steun bij de Protestant-
Ohristclyke en Katholieke fractie»,
doch ondervond oppositie van de WD.
De beslissing over dit voorstel werd
gisteren niet genomen, doch zal val
len in de zitting van vandaag.
Het is overigens nu reeds duidelyk dat
dit voorstel zal worden aangenomen
daar PvdA plus Pro testa n t - C hri stely -
ken en Katholieken een ruime meer
derheid vormen.
Koningin bezocht Nederlands
Sanatorium in Da vos
Koningin Juliana die thans met Prin
ses Margriet in Klosters verblyft heeft
gisteren een bezoek gebracht aan het
Nederlandse Sanatorium in Davos.
Na hun gebruikeiyke ochtend-skitrai-
ning reed het Koninkiyke gezelschap
gistermiddag naar Davos waar het
niet-officiële bezoek om vier uur be
gon. De Koningin werd by de hoofdin
gang begroet door de geneesheer-direc
teur. dr P. Zuidema. die tevens Neder
lands consul in Davos is.
Volgen.- de geldende bepalingen werd
Prinses Margriet niet toegestaan haar
moeder te vergezellen op haai uitge
breide wandeling door de ziekenkamers
en -zalen, omdat kinderen niet tot het
gebouw worden toegelaten uit voorzorg
om medische redenen.
Tijdens haar wandeling langs de bed
den werd de Koningin vergezeld door
Morgen is een kritieke datum: ontslag
technisch personeel
(Van onze Londense correspondent)
De Londense krantenstaking gaat morgen reeds haar vierde week in, tenzij
de opstandige bonden heden alsnog inbinden. Daartoe is alle aanleiding omdat
het, door de regering benoemde, onafhankelyke Hof van onderzoek thans na een
week zyn rapport heeft uitgebracht.
De slotsom, waartoe het Hof komt, ls de volgende:
De veertien technische vakbonden in het krantenbedryf dienen voortaan met
de werkgevers te onderhandelen door middel van een, speciaal op te richten,
centraal onderhandelingsorgaan;
Hangende de vorming hiervan dienen de stakers op basis van de door de werk
gevers voorgestelde verhoging van gemiddeld vyf gulden per week onverwyid
de arbeid te hervatten;
De overhaaste actie van de plaatsciyke bonden, welke de staking proclameer
den, wordt veroordeeld;
De door de bond van technisch personeel en de electrlciens unie geëiste weke
lijkse loonsverhoging van 29 gulden noemt het Hof een „bedrag dat buiten alle
werkelijkheid staat".
Vandaag overleg met partijen
door Rijksbemiddelaar
Het rapport is bestemd voor het par
lement. dat pas volgende week. na het
Paasreces, weer byeen komt. Het bezit
generlei bindende kracht. In de practyk
worden echter de adviezen van eer Hof
van onderzoek meestal door de partyen
opgevolgd.
Het advies tot oprichting van een cen
traal onderhandelingsorgaan komt tege
moet aan de klacht van de stakende
bonden, dat zy niet gekend zyn in het
overleg met de werkgevers en dat zy het
resultaat der besprekingen, welke vier
maanden duurden, zonder meer hebben
moeten aanvaarden. De werkgevers had
den al laten doorschemeren, dat zy tot
een betere onderhandelingsmethode be
reid zijn.
Voor de oorlog was het voordelig voor
het machinepersoneel en de electrlciens
om de drukkersbonden voor hen de
kastanjes uit het vuur te laten halen,
omdat zy van de hogere lonen van de
eerste groep konden profiteren. Tegen-
haar hofdame, jonkvrouwe Röeil. De
Koningin maakte een praatje met ie
dere bezochte patient en had warme
meelevende belangstelling voor de per
soonlijke moeilijkheden en vreugden
van iedere zieke. De patiënten waren
vanzelfsprekend opgetogen over de
hartelijke belangstelling van de vor-
stelyke bezoekster.
Na de rondgang aanvaardde de Ko
ningin de uitnodiging van de genees
heer-directeur thee te drinken ln 4)n
woning Hier werden de hospltaalstaf en
de predikant van het ziekenhuis, ds W
- 11 - VhCllllUU, Üd .41— J J
A B ten Kate, alsmede afgevaardigden ,5 J Lm,£!voor.? g omdat
van het Nederlandsche Roode Kruis aan BHu dagbladbedrijf meer kans
haar voorgesteld hebben overuren te maken en daardoor
Om kwart voor zeven reed het Ko- I!lt!Ltl,V"d'e,ienu,05der h" techmsch
ninklyke gezelschap terug naar Klosters de bladen ontvangen op
waar zy de komst afwachten van Prins machinepersoneel en
Bemhard en de Prinsessen Beatrix en I e e,ectr,c,ens reeds de hoogste beloning.
Irene. W Slot op Pag. 2
Directeur: J. W. Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN SFitte Singel 1, Lelden Giro No. 67055
Hoofdredacteur: J. Brouwer f6.40 per kwartaal; f2.15 per maand; f0.50 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507