LEIDSCH
DAGBLAD
Boelganin wil praten, zelfs 1111
„Parijs" aanvaard is
Franse Senaat kwam met royale
meerderheid over de brug
Tienduizenden demonstreerden
in voornaamste straten van Brussel
Professoren eontra verklaring van
Ind. Hoge Commissariaat
WEERBERICHT
i 94ste Taai-gang
r MAANDAG 28 MAART 1955
No. 28485
Directeur: J. W Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f6.40 per kwartaal; f2,15 per maand; f 0.50 per week
Witte Singel 1, Lelden Giro No. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 2504ft Redactie: 21507
De Sovjet-Russische premier, maarschalk Boelganin, heeft Zaterdag te ken
nen gegeven, dat hij het denkbeeld van een conferentie der grote mogend
heden, zoals door Eisenhower geopperd, toejuicht, mits dit zou bijdragen tot
vermindering van de spanning in de were'd.
Deze bereidheid van het Kremlin kwam tot uiting op het ogenblik, dat de
Franse Eerste Kamer de laatste hand legde aan de goedkeuring van de Parijse
accoorden, waardoor West-Duitsland souvereiniteit verkrijgt en over een leger
zal gaan beschikken. De sombere voorspellingen van hen, die verwachtten, dat
Moskou zich door de ratificering van de Parijse accoorden zou laten weerhouden
van verder vredescontact met het Westen zoals de Sovjet-Russische propa
ganda naïeve Westerlingen had trachten wijs te maken zijn hiermede dus
weerlegd. Voor Boelganins uitlatingen zie men intussen pagina 2.
De Franse Senaat is gisterochtend om half zes. eindelijk over de brug
gekomen. Met royale meerderheid heeft de Eerste Kamer (de Raad der
republiek) de vier accoorden aanvaard, waardoor de West-Duitse her
bewapening in het kader >'an de NAVO mogelijk wordt, een West-Europese
Unie van zeven landen kan worden opgericht en de Saarkwestie in grote lijnen
werd bijgelegd. Het hoofdstuk dat het zwaarste te verteren was: de overeen
komst inzak de West-Duitse herbewapening, ondervond natuurlijk de meeste
weerstand, maar werd toch met de ruime meerderheid van 220 tegen I 14
stemmen aangenomen.
De zes amendementen, waarvan de
aanvaarding tot gevolg zou hebben ge
had, dat de Nationale Vergadering
(Tweede Kamer) de accoorden opnieuw
in behandeling zou hebben moeten ne
men, zijn, na overtuigende tussenkomst
van premier Faure, alle verworpen. Na
veertig uur debatteren, waarbij 52 Se
natoren het woord voerden, zt)n beide
Kamers dus over al haar bezwaren heen
gestapt. zodat president Coty alleen nog
maar z(jn handtekening onder de tek
sten behoeft te zetten om de Parijse ac
coorden. die in September j.l. door Men-
dès-France en Eden werden ontworpen,
kracht van wet te verlenen.
De Franse minister-president. Edgar
Faure heeft er zich in zijn rede. die
met intense belangstelling werd gevolgd,
niet toe bepaald nogmaals de critlek te
weerleggen die van zovele zijden op de
accoorden was uitgeoefend; hij heeft
bovendien een aantal regelen geformu
leerd die Frankrijks buitenlandse poli
tiek in de komende maanden zullen be-
pa.en.
De regcring-Faure beschouwt de ac
coorden niet als een eindpunt, maar als
een begin van de grondslag waarop een
Verenigd Europa zal moeten worden op
getrokken. Faure wees daarom op het
eminente belang dat de regering hecht
te aan een Westeuropese wapengemeen
schap. Frankrijk zal er daarom bij zes
andere landen op blijven aandringen dat
dit plan zo spoedig mogelijk zal worden
verwezenlijkt. Parijs zal voorts voorstel
len doen om de militaire samenwerking
onder de zeven landen van de West-
Europese Unie ook een duidelijke poli
tieke inslag te geven. In dat verband
wil Frankrijk in overleg dus met zijn
Westerse Geallieerden zo spoedig mo
gelijk besprekingen met Moskou begin
nen, en de premier bleek zelfs wel enige
hoop te hebben dat zo'n conferentie al
in Mei zou kunnen plaatsvinden, het
tijdstip dus dat Mendès-France in zijn
rede voor de V.N. het vorige jaar ge
noemd heeft
Faure verklaarde ook nog, dat zijn re
gering de andere Westerse landen al
over een gesprek met Moskou heeft ge
polst en dat de antwoorden in beginsel
wel bemoedigend zijn geweest. De even
eens hoopgevende reactie van de Sov-
jetrussische regeringschef Boelganin op
Eisenhowers suggestie ten aanzien van
een spoedige samenkomst tussen de voor-
naamte Westelijke en Sovjetrussische
leiders verlenen een bijzonder relief aan
Faure's verklaringen.
Het is toch te vroeg om te kunnen be
oordelen of zo'n conferentie nu inder
daad tot de onmiddellijke mogelijkheden
behoort, en of daarbij het verlossende
woord zal kunnen worden gesproken.
Maar wel schijnt nu al opgemerkt
te mogen worden, dat de vrees van zo
vele Franse tegenstanders der Parijse
accoorden. die tegenwierpen, dat door
de Westduitse herbewapening de deur
voor nadei overleg met Moskou cieiini-
tief in het slot zou worden geworpen,
reeds door de feiten is weerlegd!
Het ziet er eerder naar uit, dat de
Russen opnieuw willen bewijzen dat zij
soepele en realistische politici zijn en
dat in hun ogen een voldongen feit als
de Duitse herbewapening geen onover
komelijk obstakel mag vormen om met
hun Westerse tegenstanders in overleg
te treden. Wanneer deze veronderstel
ling juist zou blijken, dan kan men de
naaste toekomst weer met enig vertrou
wen tegemoet zien. Want dan zouden
twee dingen kunnen blijken: ten cer«te
dat het Westerse blok door de Parijse
accoorden een degelijker samenhang ver
zekerd wordt, en ten tweede dat de toe
nadering tot Moskou door die accoor
den niet direct in de weg behoeft te
worden gestaan, maar er zelfs door be
vorderd kan worden.
In elk geval is het in deze geestesge
steldheid. zoals uit alle commentaren in i
de ochtendbladen duidelijk blijkt, dat
Frankrijk nu eindelijk zijn ja-woord aan
de Parijse accoorden en de herbewape- I
ning van Duitsland heeft gegeven. I
Belgische demonstranten zorgden
er voor. dat de grens met Nederland
in de laatste dagen hermetisch ge
sloten was. Een opname bij de
grensovergang te Goirle-Poppel.
Betoging tegen onderwijswetten rustiger
verlopen dan verwacht werd; waterkanon
in actie
De demonstratie van tienduizenden Rooms-Katholieken in Brussel tegen de
onderwüs-politiek van de regering-Van Acker heeft Zaterdag niet de angstwek
kende vormen aangenomen, waarvoor werd gevreesd. Niettemin heeft de politie
handen vol werk gehad: grote massa's demonstranten hadden toch kans gezien
zich in het centrum te concentreren ondanks dc strenge maatregelen van de rijks
wacht en de politie. Er moesten charges worden uitgevoerd en vooral van brand
spuiten werd hier en daar een ruim gebruik gemaakt, maar tot werkelijke ernstige
botsingen kwam het nergens. Dit is vooral te danken aan de zelfbeheersing, die
van Socialistische en Liberale zijde aan de dag werd gelegd. Tegendemonstraties
werden nergen op touw gezet en alleen werden de gebouwen van g^ioemde groe
pen door aanhangers verdedigd tegen mogelijke overvallen. Er viel een aantal
lichtgewonden en tweehonderd personen werden aangehouden. De R.K. partij is
nu van plan haar actie voort te zetten in de plaats, waar dat behoort te geschie-
de:n het parlement.
Aanhangers van de regering
onthielden zich met opzet van
tegen-betogingen
Inzake aanhangige processen
Nederlanders
Bromfietser - vader van
10 kinderen - verongelukt
Zijn vrouw var schrik
overleden
(Speciale berichtgeving)
De 56-jarige bromfietser Ililbert van
der Weide uit Tiendeveen reed Zater
dagavond op de weg van HollaiuLscIic-
veid naar Noordscheschut tegen een
voetgangster uit Ilollandschevcld. Van
der Weide smakte tegen de grond en
moest met een ernstige hoofdwond
naar het ziekenhuis te Iloogeveen wor
den overgebracht, waar hij later over
leed. Zjjn 54-jarige echtgenote kreeg,
toen zij op weg was naar het zieken
huis een beroerte, aan de gevolgen
waarvan zy gistermorgen is overleden
Het echtpaar laat tien kinderen a7 -
ter. De voetgangstcr die werd aange
reden. kwam met de schrik vry.
Zonnig weer
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Vannacht lichte vorst en hier en
daar mist. Morgen droog en over het
algemeen zonnig weer Weinig wind en
dezelfde temperaturen als vandaag of
iets hogere. (Opgemaakt te 10 uur)
29 MAART
Zon op: 6 26 uur; onder: 19 09 uur.
Maan op: 9.10 uur; onder: 1.25 uur.
Hoogwater te Katwijk te 6.44 uur en
19.13 uur.
Dit nummer bestaat uit 13 pagina's
Het stol lelijk overschot van de
KLM-vtieger van Heyningen. die
vorige week in Djakarta neerge
schoten werd toen hij een verboden
gebied binnenreed, werd op de be
graafplaats ..Menteng Puin" ter
aarde besteld. Collega's van de
overledene dragen de kist naar de
groeve.
Onze Brusselse correspondent schat,
dat er tussen het Noordstation en de
Beurs in Brussel toch nog ongeveer hon-
derdduizend demonstranten op de been
zijn geweest. Vermoedelijk waren velen 1
kijkers", doch ook als slechts de
helft van dit getal werkelijk als demon
strant aanwezig is geweest, heeft de
CVP toch een zeker succes weten te
boeken.
Wij hebben de gehele manifestatie
kunnen zien, aldus onze correspondent,
van een voortreffelijke „commando
post" u:t. namelijk het balcon van het
eerste hotel van België, „Metropole" op
het De Brouckèreplein, in het hart van
Brussel De grote boulevard, welke het
loord-station met het Zuid-station ver
bindt. de grote slagader van de Belgi
sche hoofdstad, was precies klokslag 12
uur bezet door een machtige menigte,
die luid protesteerde tegen de onderwys-
ontwerpen van de regering.
De gendarmes hebben, op enkele uit
zonderingen na. blijk gegeven van gro
te discipline en begrip voor de situatie.
Om 12 uur begon het geroep in de
straten en op de boulevards: „weg met
Collard", „A bas Collard" Vlaamse
strijdliederen weerklonken, ondermeer
de voortdurend herhaalde „Vlaamse
Leeuw de Brabangonne en „Naar wijd
en zijd". Er werd geroepen „Collard naar
Moskou", gescandeerd werd er ge
schreeuwd ..De gendarmes met ons",
„Harmei" (de naam van de vorige R.K.
minister van Onderwijs) etc.
Het Brouckère-ple:n werd op een ge
geven moment door een charge van de
bereden rijkspolitie ontruimd en zo wer
den de manifestanten gescheiden in
twee grote groepen De eerste groep be
zette de boulevard van het Noord-sta
tion tot aan het Brouckère plein, de
tweede groep van het Brouckère-plein
tot aan de Beurs en verder tot het Zuid
station.
Aan het Noord-station en het Zuid
station dienden de gendarmes op een
bepaald ogenblik gebruik te maken van
het waterkanon, dat in een minimum
van tijd een aantal verhitte manifestan
ten kletsnat spoot. De R K. oud-minis
ter van Binnenlandse Zaken haalde de
Rijkswacht echter over. het kanon weer
buiten gebruik te stellen.
Slot op Pag. 2
In het „Nederlands Juristenblad"
hebben, zoals gemeld, prof. mr J. M.
van Beminden (Leiden) cn mevrouw
prof. mr D. HazewinkelSuringa,
hoogleraren in het Strafrecht, een
protest gepubliceerd tegen de wjjze,
waarop „aan ongeveer 25 Nederlan
ders en een onbekend, maar groot aan
tal Indonesiërs" door de Indonesische
politie bekentenissen worden afge
dwongen in tegen hen aanhangig ge
maakte zaken wegens beweerde acties
tegen de Indonesische regering. Naar
aanleiding van dat protest heeft
gelijk bekend het Hoge Commissa
riaat van Indonesië in Den Haag op
3 Maart een verklaring afgelegd, waar
in de conclusies van beide hoogleraren
„lichtvaardig" en zelfs „misleidend"
worden genoemd.
In het „Nederlands Juristenblad" van
26 Maart, maken prof. Van Remmelen
cn prof. Hazewinkel—Suringa naar aan
leiding van dit antwoord o.a de volgen
de aantekeningen:
„Ons stuk. waarop het Hoge Commis
sariaat reageert, had tweeërlei doel: le.
aan te tonen, dat ernstige mishandelin
gen waren bedreven door de politie in
Indonesië. 2e. dat door die mishandelin
gen het volstrekt onzeker was geworden
of er ooit een complot heeft bestaan en
of de thans verdachten daaraan hebben
deelgenomen.
Van een weerlegging van de mishan
delingen is geen sprake. Dit zou ook
moeilijk zijn geweest. Wij citeerden een
aantal brieven, waarin gevangenen
klaagden, dat de politie hen mishandeld
had, teneinde hun getuigenissen en be-
Londen nog steeds
zonder kranten
De Londenaars. die sedert Vrijdagmid
dag zonder hun krant leven, moesten
het ook heden, Maandag, nog zonder
deze lectuur stellen en een einde van
het geschil tussen dagbladeigenaren en
vakbonden Is nog niet in zicht.
Zevenhonderd technici zijn sedert
Vrijdagochtend in staking voor hogere
lonen. De in Londen uitgegeven natio
nale bladen zijn hierdoor getroffen.
De BBC gai overzichten van de voor
naamste resultaten van een der belang
rijkste sport-weekends- onder meer wer
den de „Grand National" en de jaarlijk
se bootrace tussen Oxford en Cambrid
ge gehouden. Zondagavond waren bijna
alle tijdschriften In Londen verkocht.
Nieuwe Ierse gezant
Mevrouw Josephine Mc Neill. gezante
van Ierland in Nederland, is benoemd
tot gezante by de regeringen van Zwe
den en Noorwegen, met permanente
standplaats te Stockholm. In haar plaats
is benoemd tot gezant te 's Gravenhage
de heer Timothy Joseph O'Driscoll,
thans secretaris-generaal bij het minis
terie vnn Buitenlandse Zaken en voor
zitter van het Bureau tot bevordering
van de export naar de dollar-gebieden.
Morgen verkiezingen in
Suriname
Gedurende het weekeinde voor de
verkiezingen in Suriname, die morgen
worden gehouden, heeft de opwinding
onder de ingezetenen wel haar top
punt bereikt door twee grete propa-
ganda-optochten van de twee belang
rijkste tegenstanders, nl. een optocht
van de coalitie Nationale Partij Su-
riname-Verenigde Hindoestaanse Par
ty en de andere georganiseerd -door
het „Eenheidsfront".
In de gehele stad was geen taxi of
autobus krijgen. Het openbare leven
was reed- vroeg in de morgen ontwricht.
De politie had ae nanden vol om te
voorkomen, dat beide optochten elkaar
in de weg zouden lopen.
Bereden Belgische Rijkspolitie met getrokken sabel in actie op een der boulevards in Brussel bij het
verspreiden van een groep demonstranten.
kentenissen af te dwingen. Deze brieven,
op verschillende tyden, onafhankelijk
van elkander geschreven aan familie
leden, vrienden en autoriteiten, maken
zozeer de indruk van betrouwbaarheid,
dat iedere onbevooroordeelde daardoor
de zekerheid zou krijgen dat mishan
deld is
De brieven, door ons geciteerd, kunnen
met een aantal andere worden vermeer
derd. die evenzeer de indruk maken be
trouwbaar te zijn. Op deze grond was
het onzerzijds allerminst lichtvaardig of
misleidend er op te wijzen, dat in de
thans, in Indonesië aanhangige proces
sen verklaringen worden afgedwongen.
Misleidend is veeleer de verklaring van
het Hoge Commissariaat, dat ons in de
mond legt. dat èlle Nederlandse verdach
ten door martelingen zijn gedwongen tot
het afleggen van verklaringen.
Dat hebben wij niet gezegd. Er zijn
immers ook nog verdachten, die geheel
ontkennen en blijven ontkennen iets met
de zaak uitstaande te hebben, maar die
men om welke reden ook niet heeft
durven martelen.
Indien echter uit i :n aantal verschil
lende verklaringen blijkt van mishande
lingen to a van onderdompeling in een
vijver) is dit voldoende reden or' te
schrijven zoals wij deden „dat mis
handelingen wel de. jk hebben plaats
gehad".
Doel van ons betoog was om de rege
ring van de Republik Indonesia ervan
le overtuigen, dat de politie haar uit
de hand gelopen was en dat zodoende
dc meest elementaire waarborgen voor
een verdere goede en onbevooroordeel
de rechtspleging ontbraken. Wij vrees
den cn vrezen, dat dc rechter in Indo
nesia wellicht niet op de hoogte van
de wijze, waarop de verklaringen door
dc politie in elkander waren gezet en
verkregen door deze onware verkla
ringen zou worden misleid.
Wat het tweede punt aangaat, n.l. of
er een complot heeft bestaan: in de door
ons geciteerde brieven en ook in degene,
die verder in ons bezit zijn, wordt tel
kenmale gesproken over door de politie
en haar handlangers gesuggereerde ver
klaringen omtrent een complot, waarvan
de schrijvers dezer brieven nog nimmer
hadden gehoord.
W(j meenden, dat het onze plicht was
er op te wijzen, dat in die door de politie
gesuggereerde verklaringen telkens ge
sproken wordt over personen, die in In
donesië allerlei handelingen zouden heb
ben verricht, terwijl aangetoond en be
wezen kan worden uit verklaringen
hier tc lande onder ede ten overstaan
van notarissen afgelegd dat de ge
noemde personen reeds lang uit Indo
nesië weg waren op het moment, waarop
zij volgens de Indonesische politie de
hun in de schoenen geschoven hande
lingen zouden hebben verricht. Op die
gronden hebben wij geschreven, dat het
weliswaar ondoenlijk was gezien het
6 Slot op Pag. 2
Djem is bereid tot
onderhandelingen
j De premier van Zuid-Vietnam. Djem,
Is bereid te proberen een einde te ma
ken aan de gevaarlijke crisis in het land
door zyn persoonlijke vrienden in /ijn
regering tc vervangen en zyn kabinet
op een bredere basis te plaatsen, aldus
I deelde hy Zondag mede. Hy zei dit op
een persconferentie nadat een ultima
tum was afgelopen, dat de leiders van
de drie legers van religieus-politieke
secten hadden gesteld en waarin zjj
hervorming van de regering en verkie
zingen voor een Nationale Vergadering
eisten.
Djem verklaarde zich bereid deze lei
ders te ontmoeten om hun mening te
vernemen over nieuw te benoemen mi
nisters en het regerlngsprogram HU
sprak berichten tegen volgens welke hij
van plan was de leiders van de secten
de Caodisten, de Hoa Hao en de Binh
Xuyen te arresteren zodra zU een
voet in zijn palels zouden zetten.
Pe leiding van de legers der secten
maakte Zaterdag bekend, dat zy verkie.
zingen voor een Nationale Vergadering,
een regering van nationale eenheid en
vereniging van alle strijdkrachten onder
cón bevel had geëist. Djem zei Zondag
dat h(j Juist daarom persoonlijk met de
leiders van de drie groepen wilde spre
ken.