pauze! Ook kleine kamers kunnen een ruime indruk maken Oosterse huizen en Oud-Hollandse schilderijen kunnen menigeen op dit punt nog heel wat leren 3e Jaargang No. 12 Zaterdag 26 Maart 1955 Sierlijk aardewerk, goed van vorm en aantrekkelijk van kleur, past volkomen in het moderne interieur. Oprechte genegenheid is kieskeurig redacteuren) Menig interieur wekt de indruk, dat de hoevéélheid voor werpen moet verbergen wat er aan de stijl ontbreekt. Vele kamers zijn niet gevuld, maar volgestopt. De bewoners schijnen het zonde te vinden, dah er nog een leeg plekje is. Maar een kamer is toch geen bergruimte? Wat wordt het leven van een huisvrouw op deze manier lastig en ingewikkeld, want het moet toch allemaal maar schoongehouden wordenWaarom de voorwerpen, die dan blijkbaar de moeite waard zijn om ten toongesteld te worden (zijn ze dat heus?) niet eens afgewisseld? Een maand lang deze combinatie en dan weer die. Dan komt er ruimte in Uw huis. En U hebt dan al een belangrijke stap in de richting van nieuwere opvattingen, die juist aan de ruimte werking zoveel waarde hechten. Een kamer behoeft immers helemaal niet groot te zijn om toch een ruime indruk te maken. De huizen van tegenwoordig zijn trouwens maar net groot genoeg om er zich in te bewegen. Met de ruimte moet dus gewoekerd worden en dat kan alleen door verstandige beperking van het aantal voorwerpen Elk ding heeft, om tot ztjn recht te omen, een goede achtergrond en een aiste omgeving nodig. Beter zou men unnen zeggen: géén omgeving! Wij. oogmoedige Westerlingen, kunnen op it punt heel wat leren van het Oos- in het bijzonder van China en apan. Ook een kleine kamer geeft ar het gevoel ruim te zijn, omdat maar een paar. meestal kostbare oorwerpen tot die kamer zijn ..toege- aten". Maar die hebben dan ook een n het oog lopende plaats en ze nemen ia enkele ogenblikken het gevoel van leegheid" weg, dat een Westerling anvankelijk wat onwennig aandoet, elfs al brengt hij uit Europa „ruime- Inzichten mee. Als U er goed over adenkt. komt U tot de gevolgtrek- ing, dat een Japanner eigenlijk meer espect heeft voor die ene vaas dan Nederlander voor vijf of tien pul- etjes en nog ander bazargoed. Eerbied ;oor een echt mooi ding duldt immers een concurrentie van talrijke andere aken. zelfs niet als ook die de toets an de critiek kunnen doorstaan. Op- echte genegenheid is kieskeurig en at geldt ook voor uw interieur! Waarom zouden we overigens hele- aaal naar het Verre Oosten gaan als en schilderij uit de zevenuende eeuw an een oud-Hollands binnenhuis de- elfde les leert? Hoe doodeenvoudig tas dat,vaak: grote plavuizen van rode iteen vormden de vloer, weinig meu- elen (en zeker niet uit armoe!), veel uimte en daardoor een sfeer, die nu, ia zoveel eeuwen, nog de Jaloezie wekt tan een nageslacht, dat is grootge- iracht in overvolle woonkamers. Lap technische vooruit gang niet aan uw laars Punt één is dus de ruimtewerking, waarover nog heel wat te zeggen zou zijn, want er bestaan allerlei „trucs" om een ruimte groter te doen schij nen dan zij in werkelijkheid is. Daar naast speelt de stijl van het meubi lair natuurlijk eveneens een grote rol. In vroeger eeuwen bestond er, meer dan nu. behoefte aan grote zware meu belen. Hun omvang moest ertoe bij dragen de grote en vooral hoge kamers te „vullen". Bovendien kon de hand werksman alleen door het verzwaren van het materiaal dezelfde soliditeit bereiken, die nu, met moderne mid delen. ook voor veel lichter gebouwde meubelen mogelijk is! En daar zit U dus: in een kleine kamer met meubelen, die hun vorm danken aan de behoeften van veel groter ruimten. En, alsof dat nog niet erg genoeg is, koopt U in een tijd, die technisch zover gevorderd is. dat ook lichte meubelen sterk zijn. stoelen, ta fel en dressoir, die feitelijk dateren uit een periode, die technisch bij de onze ten achter ügt. U handelt als een in genieur, die een brug zou bouwen op ONS LEVEN bestaat uit een reeks min of meer regel matige afwisselingen. Wij gaan bijvoorbeeld mee in de opeenvolging van dag en nacht, van zomer en herfst, van winter en lente. Voorgesteld in een lijn, zou ons werk van een week of maand getekend kunnen worden als een golfbeweging. De toppen liggen niet altijd even hoog. Er zijn „pieken" maar ook sterke dalingen. Vrijwel overal wordt de pro ductiviteit zo hoog mogelijk op gevoerd. Dat kan echter alleen, wanneer naast de uren van ge spannen werken, ook voldoende tijd voor rust wordt gegeven. Een schoolklas kan niet zes of acht uur achtereen, steeds weer met volledig interesse, hetzelfde „vak" blijven volgen. Afwisse ling in de leerstof verfrist de aandacht en bovendien moet na twee of drie lesuren een pauze komen. Dit kost tijd. maar het verlies aan oplettendheid en prestatie in de rest van het mor. gen- of dagprogramma zou zon der onderbreking van het werk nog groter zijn. Afwisseling ontspanning, verpozing zijn noodzakelijk. Zij kunnen slechts een gunstig resultaat hebben, zowel voor de werknemer als de werk. gever. Sommige mensen zijn in dit opzicht bijzonder eigenwijs. Zij gunnen zichzelf geen rust. ..Neen, va can tie kan ik niet nemen. Daarvoor is geen tijd". Zij wor den op deze manier de slaaf in hun eigen tredmolen. Dat de kwaliteit van hun werk en niet te vergeten de vreugde van hun eigen leven en in hun naaste omgeving hierdoor langzaam maar zeker verminderen, deert hen niet. zy zyn blind en doof geworden door de starre aan dacht voor een tyrannieke sleur WOORD VAN BEZINNING van werken, werken, werken, zonder afwisseling en zonder pauze. Gelukkig wanneer je in dat geval een collega of een vrien din hebt of misschien is het je vrouw, je man. die de ban van het eindeloze zwoegen en ploe teren weet te veTbreken. „Zo. nu laat je de boeken, het bedrijf, je honderd en honderd kleine zor gen eens los en je gaat een week met vacantie!" Het koet meestal moeite om verbeten werkers hiertoe over te halen, maar geef het niet op. Zit zullen je ach teraf geiyk geven en dankbaar zyn voor het advies dat met zoveel hardnekkigheid werd ge geven. VERGEET echter niet, dat iemand, die plotseling uit de vanzelfsprekende, mono tone gang van een rusteloos leven wordt weggehaald, zich heel moeilijk in verpozing of vacantie kan schikken. Er is tyd nodig innerlijk tot rust te komen. Onze geestelijke gedachtenwe- reld. ons geloof dreigt dikwyis te verstarren in sleur en kramp achtigheid. Heb de moed deze barrière van taaie persoonlijke vasthoudendheid aan vanzelf sprekend geworden denkbeelden te doorbreken. Durf de eenzaamheid van de geesteiyke verpoeing, van de retraite, van de bezinning aan Dat brengt in verlegenheid en in onbehaaglyke verontrusting. Maar geesteiyke verfrissing geloofsvernieuwing zyn de heil zame gevolgen van deze voor ieder onmisbare pauze. P. L. SCHOONHELM, Herv. predikant voor het buitenkerkelijke werk. Noot van de Redactie Met bovenstaande overpeinzing neemt dr Schoonheim althans voor lopig afscheid van de ru briek. welke hy gedurende twee en een kwart jaar met voortdu rende frisheid en grote afwisse ling op ons verzoek heeft ver zorgd. Teneinde op deze plaats ook andere stemmen de gelegenheid te bieden zich te laten horen hebben wij het evenwel wense- luk geacht in de eerstvolgende maanden voorgangers van di verse kerkelijke richtingen uit te nodigen tot het sohrilven van dit wekeiykse „Woord van Be zinning". Als eerste in deze rij heeft ds W. J H. Hubeek. voorganger der Ver van Vrijzinnig-Her vormden te Leiden—Oegstgeest, zich bereid verklaard deze ru briek gedurende de maand April te verzorgen. Het is ons een behoefte op deze plaats dr Schoonheim dank te zeggen voor de voortreffeiyke wijze, waarop hij, geheel en al in overeenstemming met onze bedoelingen, dit ..Woord van Bezinning" heeft geformuleerd Wat ons betreft spreken wy dan ook de hoop uit. dat er geen sprake zal zijn van een af scheid. doch inderdaad slechts van „een pauze". ue strakke eenvoud i an nel moderne meubel sluit allerminst gezelligheiduit. zoals dit hoekje duidelijk demonstreert. (Ontwerp A. Huisman. Leiden). dezelfde wyze als vyftig jaar geleden geschiedde, terwyi de sterkte van het materiaal zoveel vergroot is, dat het veel eenvoudiger kan. Waarom eigen- ïyk de technische vooruitgang van tientallen Jaren aan uw laars gelapt? De huisvrouw zit er maar mee als er schoongemaakt moet worden. Waarom dan toch die onnodig zware meu belen in een kleine ruimte, waarvoor ze veel te omvangryk zyn? De reden is doorgaans, dat mennu ja, de plat getreden paden niet wil verlaten. Uit onwetendheid, uit verkeerd begrepen zin voor traditie blijft men aan het oude vasthouden, misschien wel met de vage gedachte in het achterhoofd, dat het oude toch „deftiger" is dan het nieuwe Niet de prijs is beslissend Wie een schilderij van Rembrandt naschildert, ook al doet hy dat nog zo mooi, is daarom nog geen goed schil der. Hy blijft een nabootser, d.w.z. Iemand, die het vermogen mist zyn eigen persooniykheid in de stof uit te drukken. Het vreemde is. dat niemand dit zal tegenspreken als het over schil deryen gaat, maar dat de Imitators van oude meubelstylen hoog in ere zyn. Nog altyd begrypen de meeste Nederlanders niet (in de Scandinavi sche landen byv. is men ons ver voor uit), dat een eenvoudige houten stoel met rieten zitting uit een boeren- milieu mits het ding goed gemaakt is en als het ware de goede smaak van eeuwen vertegenwoordigt oneindig meer culturele waarde heeft dan het meubilair, dat de indruk wil wek ken van grote welstand. Het gaat er Immers niet om, hoeveel geld mén aan iets ten koste heeft gelegd. Want een duur „lor" ls niet mooier dan een goed ding, dat weinig geld kost. Dit geldt voor elk terrein, dus ook op het ge bied van meubels, aardewerk, schilde ryen enz. Niet de prys is beslissend, maar de doorslag geeft de schoonheid van het materiaal en de vraag of de vorm uitdrukking geeft aan wat er leeft in de eigen tyd. Dood grijs en vaal bruin Een van de voornaamste en zeker een van de meest waardevolle begin selen, die de „nieuwlichters" van het moderne interieur propageren, is dat van de kleur. Die propaganda richt zich naar twee zyden. In de eerste plaats is zy een reactie op het dode grys en vale bruin, dat in vele Neder landse hulskamers overheerst. Men kan nog eerder van kleurloosheid spre ken dan van kleur, omdat die, in zyn volle kracht, vrywel geheel ontbreekt AnderzUds zyn er huiskamers, waar het wemelt van de kleuren, maar in een zodanige ratjetoe, dat de rust verre te zoeken ls. Een modern inte rieur onderscheidt zich op dit punt dan ook hierin van het geykte, dat het een beperkt aantal kleuren in een aanvaardbaar evenwicht naar voren schuift. Die kleuren behoeven volstrekt niet luidruchtig te zyn, want met vreugde herinneren we ons een llcht- grys gelakt ameublement op een ta- pyt van iets donkerder grys, maar in beide tinten natuuriyk toch van een zekere kracht, dus zonder in vaalheid te yervallen. En nu horen we al da- deiyk opmerkingen over de bruikbaar heid van zo iets in een woonkamer. Inderdaad, dit pareltje was meer een demonstratie van hoe het kèn als er alleen volwassenen over de vloer zyn én als de geldmiddelen geen bezwaar vormen. Maar wie wel eens rondge keken heeft in meubelzaken, weet, dat het ook véél eenvoudiger kan. Er is vooral na de oorlog by vele meubel fabrieken een duideiyk streven merk baar ook voor kleinere beurzen bereik baar te maken, wat aanvankelijk al leen voor een elite bereikbaar was. blank tafeltje een paar zwartgelakte Japanse houten schoentjes (kinder maat) staan met een roodfluwelen band, die hy tydens een kort bezoek aan dat verre land zomaar ln een wil lekeurige winkel heeft gekocht. Ze doen het leuk, al staat nergens in de ..boekjes", dat Je die „geta's", zoals ze heten, op een blank tafeltje kunt zet ten. Wat hangt er aan de muur? Jammer is. dat beperkte financiële middelen vaak een' belemmering vor men het interieur zo in te richten als men graag zou willen. Als er echter maar het streven is ogen en oren open te houden voor wat deze tyd aan mo gelijkheden biedt. Te velen vergeten, dat zij in 1955 leven Modern dressoir in sobere lijnen, dut in al zijn eenvouu een goede indruk geeft van de bedoeling van de huidige binnenhuisarchitectuur. Ontwerp A. Huisman. Leiden). Harmonie van oud en nieuw Er is nog een Jammerlyke misvat ting, die nodig uit de wereld geholpen moet worden, n.l. dat oud en nieuw elkaar volkomen uitsluiten. .Een oude tinnen maat of een roodkoperen ke teltje kunnen het voor tref felyk „doen' in een modern interieur. Wat werkeiyk mooi ls (al is het nog zo eenvoudig) harmonieert veelal met elkaar, uit welke tyd en zelfs uit welke streek het afkomstig is. Een sterk voorbeeld schryver dezes heeft op een eenvoudig By deze enkele opmerkingen moeten wy het laten. Nog dit: kyk ook eens cntisch naar wat U aan de muur hebt hangen Is een goede ets niet beter dan een aan de lopende band vervaar digd en op de markt gekocht „schil derij". dat hard van kleur is? Sta eens stil voor het venster van een zaak in kunstnyverheid, waar werkeiyk mooi aardewerk te koop is. Ook in provin ciesteden zyn moderne meubelen, goed aardewerk, fleurige lapjes en zoveel andere aantrekkeiyke dingen voor niet te hoge pryzen verkrygbaar. Maar nog altyd gaan velen er achteloos aan voorby. Laat de „provincie" niet ach ter biy ven! RL

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1955 | | pagina 11