Ruim één millioen gulden voor
uitbreiding watergasfabriek
Middag- of avondzitting?
Kon. onderscheiding voor
G. Bleijie
D.O.S. deed geen gelukkige greep
94ste Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD
Dinsdag 22 Maart 1955
Tweede Blad No. 28480
Voorstellen aan Leidse Raad
f 500.000 voor centrale werkplaats S.L.F.
Sedert het begin van de levering van kraakgas zijn de mogelijkheden tot het
feschikbaarstellen van dit gas door de olieraffinaderij van de N.V. de Bataaf-
iche Petroleum Maatschappij (B.P.M.) zodanig toegenomen, dat de totale
hoeveelheid, welke via de Gemeentelijke Gasvoorziening Zuid-Holland (G.G.
Z.H.) aan de deelnemende gemeenten geleverd zal kunnen worden, in enkele
jjren tot 80.000 ton per jaar verhoogd kan worden.
Het aandeel van Leiden in deze totale hoeveelheid is 10%. De hoeveelheid,
Inarover beschikt kan worden, zal dus binnenkort 8000 ton per jaar bedra
den. zodat per etmaal maximaal 30 ton kraakgas ter beschikking zal komen.
Aangezien het kraakgas bij de Leidse Gasfabriek gebruikt wordt voor het z.g.
jtoud carbureren van blauwwatergas. betekent het ter beschikking komen van
leen grotere hoeveelheid kraakgas, dat ook de productie van watergas dient
worden opgevoerd.
Bij een dagelijkse hoeveelheid kraak-
van 30 ton behoort een blauwwater-
iproductie van :t 138.000 M3 per dag.
productiecapaciteit voor watergas
aagt momenteel 135.000 M3 per dag.
:ze capaciteit zou juist voldoende zijn.
jch over enige reserve, welke dringend
iwenst is, kan niet worden beschikt.
bovendien de gasproductie met eeu
utomatisch toestel van 60.000 M3 per
:ag aanmerkelijk efficiënter geschiedt
in met de beide oude, met de hand
evlakte toestellen, is het wenselijk, in
?rband met de verwerking van de
rotere hoeveelheden kraakgas. over te
jan tot uitbreiding van de watergas-
ibriek met een tweede automatisch
«stel met een capaciteit van 60.000 M3
er dag. De kosten, verbonden aan deze
itbreiding, worden geraamd op 650.000
ïlden.
De uitbreiding van het productiever
logen dient uiteraard vergezeld te gaan
in een uitbreiding van de installaties
:or de zuivering en het transport van
rt gas. De kosten daarvan worden ge-
amd op f. 250.000.—.
Tenslotte zal ook een nieuwe water-
uhouder moeten worden opgesteld met
a capaciteit van 1000 1500 M3. De
sten van het opstellen van een derge-
;ïe houder, met inbegrip van de fun-
ring en de aanslultleidingen, worden
raamd op f. 200.000.—.
Toor de genoemde werken worden de
tosten dus In totaal op f. 1.100.000.
reraamd.
De gunstige resultaten, welke met de
werking van kraakgas bij de gas-
oductie bereikt zijn, wettigen de ver-
ichting, dat deze uitbreiding van de
itergasproductie-capaciteit, welke no-
i is om grotere hoeveelheden kraakgas
'kunnen verwerken ook overigens
leszlns verantwoord is.
B. en W. stellen de Raad dan ook voor
in bovenstaande geest een besluit te
men.
Seeds sinds vele jaren bestaan er
plannen om over te gaan tot de bouw
an een centrale werkplaats ten be-
loeve van de Lichtfabrieken. De voort-
torende verbouwingen en uitbreidin-
ren op het fabrieksterrein hebben tot
jog toe echter de uitvoering van deze
plannen verhinderd. Het gevolg daar-
'ran is, dat de verschillende werkplaat-
*n, welke door die verbouwingen van
inn oorspronkelijke huisvesting wer
(en beroofd, thans alle in tijdelijke
pouwwerken gevestigd zijn. Het me-
endecl van deze tijdelijke bouwwerken
reeds meer dan 20 jaren oud en
oldoet zeker niet meer aan redelijker-
rijs te stellen eisen. Ook is er ernstig
uimtcgebrck, terwijl op de terreinen
■en, uit het oogpunt van brandgevaar
ngewenste toestand is ontstaan,
iu ten behoeve van de voorgetelde
preiding van de watergasfabrlcage de
ilijke huisvesting van de mechani-
werkplaats beëindigd moet worden,
de bouw van een centrale werkplaats
meer worden uitgesteld. Van de
beterde en gecentraliseerde huisves-
1 der werkplaatsen is dan tevens een
ire onderlinge samenwerking en dus
grotere efficiency te verwachten.
Ie kosten, verbonden aan de bouw van
centrale werkplaats worden geraamd
500.000.—.
en W. zyn van oordeel, dat de bouw
de centrale werkplaats thans niet
er kan worden uitgesteld en stellen
Raad thans voor om tot uitvoering
deze plannen over te gaan.
INVESTERINGEN IN 1955
edenochtend om 8 uur is een 12-
ee leerling van de Leidse Hout-
ol. afkomstig uit Katwijk aan Zee,
ce tramhalte bij Posthof aangere-
Hii stapte uit de tram en stak van
iluchtheuvel de rijbaan over zonder
bet verkeer te letten, waardoor hii
een auto werd gegrepen. De E.HX).
iit hem met een hersenenschudding
het Academisch Ziekenhuis.
In de cantine van Smit-Röntgen
I gisteravond ir J. K. P. Sloos van
-Nederland een interessante cause-
ïer straalmotoren en interplanetaire
n, verlucht met lichtbeelden en film.
m toonde de aanwezigen niet alleen
ïchnische ontwikkeling van straal
den, doch ook de practische toepas-
hiervan.
-ts werden nog enige andere films
rad, o.a. op welke wijze men ook
tot vrienden kan maken.
BURGERLIJKE STAND
VAN LEIDEN
GEBOREN:
inard Rudolf, zn van J. v. Beeren en
Moens; SJoerd, zn van A. Laanstra en
ilkwerdaLouise Antoinette, dr van
T. v. Schle en P. Pape; William
zn van J C Wheatley en M. Raub;
Jozef, zn van J P. Sprayt en H M.
g: Johannes Lambertus. zn van L.
'agelcen en W. L. Bei); Dirk Cornells.
M Lepelaar en D Duljndam; Ro
il. zn van J. Smits en C. M. Som-
Geertje, dr van F. Ruiter en T. C.
Tveld; Astrld. dr van H. Gort en
BoschCornelia Mnrgnret.ha Jo
an J P. Regeer en C. M. J.
*on; Thomas Arthur, zn van D. van
en M L. Schröder; Johanna Ellsa-
r van J Kromwijk en M. v. d. Bos.
GETROUWD:
0. E. Le-Man en G. de Neef; J. C.
'aart en J. L. Boekwijt.
OVERLEDEN:
de Leeuw, wednr, 85 Jr; J. M. H
dx, hulsvr van Vinken. 34 Jr; A J
hulsvr van Durleux, 65 Jr: C H
Mkoren. hulsvr van Reljnders. 54 Jr;
teitsfabriek moeten de kosten van de
regelmatig terugkerende uitbreidingen
als gevolg van de normale bedrijfsvoe
ring en de uitbreiding van het debiet
nog worden opgenomen. Deze kosten
worden voor de Gasfabriek geraamd op
f. 703.000.en voor de Electriciteits-
fabriek op f. 1 687.000.—
Voor de Gasfabriek moet tevens
f. 80.000.— worden uitgetrokken voor
verhoging van het in 1949 beschikbaar
gestelde crediet voor de bouw van een
nieuwe blustoren, welk werk thans nood
zakelijk moet worden uitgevoerd. Op de
begroting van de Electriciteitsfabriek
moet bovendien nog worden geraamd
het 2e gedeelte van de aanleg van een
50 kV. transportnet ingevolge raads
besluit van 22 Maart 1954. ad f. 1.900.000.
Voor het doen van kapitaalsuitgaven
in 1955 voor de Gasfabriek en de
Electriciteitsfabriek wensen B. en W.
beschikbaar te stellen resp. f 783.000
en f. 3.587.000.—.
Stalen zittribunes in
Leidse Hout
Het nlet-overdekte gedeelte van de
houten zittnbune op het hoofdveld van
het sportveldencomplex in de Leidse
Hout verkeert in een zodanige slechte
toestand, dat vernieuwing dringend no
dig is.
Naar het B. en W. voorkomt, verdient
het aanbeveling de beide vleugels door
stalen demontaibele standaardeenheden
te vervangen De Sportstichting is d&ze
mening eveneens toegedaan. Hét voor
deel van stalen tribunes is. dat zij ver
plaatsbaar zim en m zeer korte tyd
kunnen worden gemonteerd. Bij sport
evenementen elders kunnen zij. zo nodig,
daarheen- worden verplaatst. De onder
houdskosten van de stalen tribunes zijn
ongeveer gelijk aan die van de houten.
De houten tribunes hebben vier rijen
zitplaatsen, de stalen tribunes daaren
tegen zes. Dit maakt het nodig, dat het
verhoogde grondvlak wordt verbreed.
Het overdekte gedeelte van de tribune
is in een betere staat dan de vleugels.
Met betrekking tot dit middengedeelte
kan worden volstaan met herstelling,
waarvoor het nog bruikbare hout. van
de beide vlegels der tribune afkomstig,
kan worden gebruikt.
De kosten van aanschaffing c.a. van
de twee stalen tribunes, verbreding van
de grondverhoging. slopen van de te ver
vangen vleugels, herstelling van de over.
dekte tribune enz. worden geraamd op
f. 18.500
VERKOOP VAN EEN STROOK WATER
VAN WITTESINGELGRACHT.
De eigenaar van het perceel Noord-
eindeplein No 8a. de heer A. Eikelen
boom, heeft, in verband met het maken
van een nieuwe beschoeiing ter plaatse,
verzocht van de gemeente te mogen
kopen een strook water, groot plm. 25
vlerk. m„ van de Wittesingelgracht, ge
legen tussen de Wittepoortsbrug en de
Rijn. Met adressant is overeenstemming
bereikt over de prijs van f. 0 20 per vlerk,
m., d.i. de bij de gemeente algemeen gel
dende prijs bij dergelijke verkopen.
Van Leidse Raad
Zoals békend, is de behandeling van
het voorstel van de heren A. van Dijk
en K. F. van Bree (K.V.P.i om de ver
gaderingen van de Leidse Raad in het
vervolg in de avonduren te doen plaats
vinden, in de zitting van 7 Maart j.l.
'aangehouden en uitgesteld tot een
volgende vergadering.
Thans zal deze behandeling ipunt 7
van de agenda) in de Raadsvergade
ring van a.s. Maandagmiddag aan de
orde worden gesteld.
Voor zover de verder te behandelen
voorstellen niet afzonderlijk op deze
pagina zijn vermeld, krygt de Raad deze
middag ook een voorstel te behandelen
om een bedrag van f. 51.800 beschikbaar
te stellen voor de vervanging van ban
ken, in gebruik op een aantal openbare
lagere scholen. Bovendien is er van de
Ver. van Chr Onderwijs en de Inrich
ting van Liefdadigheid voor R.K. te
Leiden een verzoek om medewerking te
verlenen aan de vernieuwing van ban
ken. resp. in de school aan de Middel
stegracht 119 en Noordeinde 40 «Chr.
Onderwijs) en aan het Rapenburg 48
(RK.1.
BOUW VAN VIER LOKALEN.
Voorts wensen B. en W. een bedrag
van f. 148.100 beschikbaar te stellen
voor de bouw van vier lokalen t.b.v. dc
R.K. Meisjesschool aan de Haarlem
merstraat 34.
Ingevolge artikel 21 van de Leerplicht,
wet worden de leden van de Commis- I
sién tot wering van schoolverzuim be-
noemd voor de tijd van drie jaren.
Aangezien thans zodanige driejarig?
periode is verstreken, bieden B. en W.
de Raad de volgende aanbeveling aan
voor de benoeming, met ingang van 1 i
April 1955. van zeven leden van: i
I. de Noorder-Commissie tot wering
van schoolverzuim: a. 1 A. Baan, aftre-
dend lid. 2. G. Nust: b. 1. W. Caro. aftre
dend lid. 2. D. Wijbenga: c. 1. J. Duij-
verman, aftredend lid 2. W. den Heeten;
d. 1. N. van den Heuvel, aftredend lid. j
2. L. Brusse: e. 1. P. Fallaux aftredend
lid; 2. W. J. L. Donders: f. 1 mevrouw
A. Laman—Onderwater, aftredend lid
nevrouw J. R. van der SpekVan
Zeist, en g. 1. G. J. van der Ploeg, af
tredend lid 2. W. Zandvliet:
n. de Zuider-Commissie tot wering
van schoolverzuim: a. 1 N. B M. Vree
burg. aftredend lid. 2 J A. L. van
Oudenhoven; b. 2. J. Fluvt. aftredend lid.
2. I. van Weerlee: c. 1 P J. M. Hoeks,
aftredend lid. 2. A. H Winkelmolen: d.
1. A. Holling. aftredend lid. 2. M. B. de
Jong: e. 1. J. Schouten, aftredend lid. 2
G. van Putten: f. 1 mevrouw C. de
HartGod fried t aftredend lid. 2 me
vrouw S. C. Wv idem anQuaadgras. en
1. mr A. J Mulder, aftredend lid. 2.
H. Boelee.
waarmede de schoolgemeente subsidieert.
Er is volgens B. en W. alle aanleiding
deze kleuterschool, overeenkomstig het
verzoek van het sohoolbestuur. met in
gang van 1 Januari 1954 onder de
subsidieregeling te brengen.
Tenslotte komen de volgende voorstel
len aan de orde: het perceel Haagweg
92 voor een huurprijs van f. 992.40 per
jaar te verhuren aan de pottenbakker,
de heer Marcel B. Keezer Met het oog
op brandgevaar is het gewenst, dat dé
heer Keezer zijn tegenwoordige woning
i Molen „De Valk") zo spoedig mogelijk
verlaat: de overdracht van een stukje
grond op de hoek van de Lopsenstraat
en de President Stevnstraat aan de Ver.
tot Bevordering van den Bouw van
Werkmanswoningen: een bijdrage te
verlenen aan de Kema t.b.v. kernphy-
sisch onderzoek: een bedrag van f.2500
beschikbaar te stellen voor het. aanslui
ten op het waterleidingnet van dc wo
ning c.a. gelegen aan het Leidse Tolhek
onder Oegstgeest.
Leidse Sleutelparade op
Hemelvaartsdag
Het bestuur van het Christelijk
Tamboer, en Pijpercorps „Kunst en
Genoegen" heeft het voornemen op 19
Mei, Hemelvaartsdag, de jaarlijks door
de Nederlandse Pijpercorpsen te hou
den Pijperdag in Leiden te organi
seren onder dc naam „Leidse Sleutel
parade". Het aantal deelnemende corp
sen wordt geschat op 20 met in totaal
2000 deelnemers.
In de middaguren zullen de corpsen
een programma verzorgen in de Leidse
Hout. Daarna zal een défilé worden ge
houden. Bij beide programma-onderde
len zal medewerking worden verleend
door het Trompetterscorps van de Hu
zaren van Boreel. Verder heeft het be
stuur het plan de "Koninklijke Militaire
Kapel en de Marimerskapel uit te no
digen }n de avonduren aan de Leidse
Sleutelparade luister bii te zetten.
Het bestuur heeft zich tot de ge
meente gewend met het verzoek in het
eventuele tekort van de Püperdag bij te
dragen tot een bedrag van maximaal
f. 2.500.—.
Hoewel B. en W. waardering hebben
voor het door het. bestuur aan de dag
gelegde initiatief, menen zij te moeten
betwijfelen, of het voor het welslagen
van de Leidse Sleutelparade noodzake
lijk is de belde laatstgenoemde beroeps
corpsen uit te nodigen. Wanneer de
kosten, verbonden aan het optreden
van deze corpsen buiten beschouwing
worden gelaten, kan het tekort, beperkt
blijven tot f.800. Aangezien B. en W.
de Leidse Sleutelparade van belang ach
ten voor de jeugdvormlng stellen zij de
Raad voor een subsidie tot ten hoogste
f.800 te verlenen.
Straataanleg in
Rodenburgerpolder
ONTWATERING RIJNDIJKSTRAAT.
Ter verdere uitvoering van het partiële
uitbreidingsplan „Leiden-Rodenburgor-
polder" hebben B. en W. een plan doen
ontwerpen tot het bouwrijp maken van
de nog braak liggende terreinen tussen
de Burggravenlaan en de Kanaalweg.
De totale kosten van uitvoering van
het plan werden geraamd op f. 1.130.000.
De woningen, welke-in de Rijndijk
straat staan, lozen deels op de sloot, ge
legen tussen de Rijndiikstraat en de
Verdamstraat, deels op de sloot, lopende
langs de Roomburgerlaan voor de kop
van de Rijndijkstraat, of op het riool,
gelegen in de achtertuinen van de wo
ningen. staande aan de Oostzijde van de
Rijndiikstraat. Door de onderhavige
straataanleg wordt de afwatering van
deze sloten en het, riool verstoord. Ten
einde hierin te voorzien, zal een ge-
maaltje worden geplaatst, hetwelk het
v/a ter uit de eerstgenoemde sloot en uit
het te handhaven gedeelte van de sloot
langs de Roomburgerlaan van de kop
van die sloot tot aan het bedoelde riool,
in het stadsnolennet zal pompen. Voor
verversing van het slootwater is aan de
ko'peinden der sloten een uitlaat van
spoelleidingen ontworpen, welke leidin
gen zullen worden aangesloten, op dein
de Verdamstraat aanwezige brandlei
ding. De kosten van deze werken wor
den geraamd op f.40 000.
V. V.D. Leiden bijeen
Salarispolitiek onderwijzend
personeel onbevredigend
„Mandement beknot geestelijke vrijheden"
In de foyer van de Stadsgehoorzaal
hield de VVD gisteravond een open
bare vergadering, waarvoor buitenge
woon grote belangstelling
was vrijwel geheel bezet bestond.
Na een Inleidend woord van de voor-
Een juist gerichte sociale politiek, die
uit moet gaan van de gedachte, dat een
menswaardig bestaan voor allen ge-
de zaal waarborga dient te zijn, moet volgens
mevr Fortanier-de Wit rusten op de
principes van vrijheid, verantwoorde-
CC1I UIICIUCUU »UUIU >EWl Ut VV/U1- 1 ,J
zitter van de afdeling Leiden, prof dr f»®""*™»"-
C. J F. Böttcher, die uiteraard zijn H°e«el spreekster erke
vreugde over deze grote opkomst uit
sprak. hield mevr A. Fortanier-de Wit,
lid van de Tweede Kamer, een rede.
ipreekster erkend», dat er na
de bevrijding wel hoge belastingen
moesten worden geheven, dient men
thans toch wel zeer voorzichtig te zi)n
waarin a|| da per,peen™ van een d'. a'"™
nlitielc belichtte Rnreelcster ?-acmen. waar i
Vrijzinnige poliliek belichtte spreekster. Kg1df erïnsV iï'vJV'EeiSÏSStï
die deze avond slechts een greep kon
rinen uit He veie nrni-iiomen «--ïnrmeHe verwerven van eigen bezit als een noc
tot de iaak „n jen eke p.Ghe- ™f "s V"*"» ".'erMI over
hoort de ingezetenen tot goede stipts-I !,eld. het voeren van de belastlngpo.
burgers op te voeden en dat zonder po
litieke partijen geen democratische sa
menleving mogelijk is. Sprekende over
de plaats Vf.n de WD in het politieke
leven van deze tijd, herinnerde mevr.
Fortanier-de Wit aan de woorden van
belastingpo-
litiek een belangrijke rol spelen. Mevr.
I Fortanier-de Wit, die de totstandko-
I ming van het boek „De weg naar vrij-
I held" 'PvdA' wel kan waarderen
I „het dwingt dc politieke tegenstander
I zich op eigen beginselen te bezinnen"
wees echter de in dit boek ontwikkelde
mr P. J. Oud: „Als politieke partij gaan lïjjr
wij niet rechts, niet links, doch recht v»™««ntHvw nu™™ v. i
vooruit" clat t>|J °e venvezenHjkmg hiervan h.i.
Spreekster die vervolgens het liberale
beginsel aan enkele punten ln de prac-I H»f Jfwc
tijk toetste wees er vooraf nog op, dat initiatief krygt dan geen kans.
het liberalisme een stroming is. waarbij
het eiger. verantwoordelijkheidsbesef tot
uitgangspunt wordt genomen.
Met nadruk betoogde spreekster, dat
een sociale politiek eerst gevoerd kan
worden indien de economie van een
land in orde Is. In dit verband pleitte
zij voor een zo grootst mogelijke vrij
heid van de zelfstandige ondernemer,
waardoor de welvaart van een land
wordt gediend. Ook 't bevorderen van
de export achtte spreekster van
lang voor de Nederlandse economie.
(Ingez. Mcd.-Adv.)
SMYRNA LOPERS
voor TRAP en GANG
57 c.m. breed f29.00 f21,90
70 c.m. breed f 34,50 f 26.90
BULTHUIS
BOTERMARKT 23. TEL. 20854
Voor BETERE Woninginrichting
handen van B. en W. werd om
praeadvies gesteld het verzoek van het
R.K. Schoolbestuur van de Parochie .van
de H. WUlibrordus te Oegstgeest, om,
ingaande 1 Januari 1954. een gelijke
subsidie te mogen ontvangen als is toe
gekend aan de neutrale kleuterschool te
Leiderdorp, de bijzondere Montessori-
kleuterschool te Oegstgeest en de Ge-
vers-Deutzkleuterschool. aldaar. Indien
zij in Leiden woonachtige kinderen onder
hun leerlingen tellen. Bedoeld subsidie
bedraagt f. 40 per jaar voor ieder Leids
kind. met dien verstande dat het niet
hoger is dan het bedrag per leerling,
J. Boot. wednr. 75 Jr; W. C.
Uir.
AANSCHAFFING TRACTOR MET
MAAIBALK VOOR SPORTSTICHTING
Voor het onderhoud van de sportvel
den heeft de Sportstiohtlng twee trac
toren in gebruik. Eén daarvan die in
1949 is aangekocht, bezit niet meer vol
doende trekkracht en dient dus te wor
den vervangen. Het ligt in het voor
nemen een zwaardere tractor, evenals de
oude voorzien van maaibalk aan te
schaffen. De kosten daarvan bedragen
f. 8345. Dit bedrag kan worden vermin
derd met de opbrengst van de oude trac
tor. welke voor f. lOfio kan worden ver
kocht.
DRUMBAND
RESERVE uElllt EPOLIT1E.
1. en W. wensen een bedrag van f. 1200
beschikbaar te stellen ten behoeve van
de aanschaffing van een gedeelte van de
instrumenten van een drumband en deze
ter beschikking te stellen der Reserve-
rs o» jr Gemeentepolitie met bepaling, dat de
Lourens. I instrumenten eigendom der gemente
1 blijven.
En oorkonde van de
Gemeente
Instituut voor Arbeiders
ontwikkeling
DE JAARVERGADERING.
De laarvergadering van de afdeling
Leiden van het Inst. voor Arb. Ontwik
keling werd gisteravond in „Ons Cen
trum" gehouden.
Uit het laarverslag van de secreta
resse. mevr. T. KramerSprayt, bleek
dat het bezoek aan de verschillende
bijeenkomsten en excursies toegenomen
was. Zelfs od „Doorsnee-avonden" kon
den bezoeken aan musea e.d. doorgaan
met 4050 deelnemers.
Het ledental bleek zich eveneens in
stligfende liin te bewegen.
De penningmeester, de heer W.
Baart, bracht verslag uit van de toe
stand der geldmiddelen, waaruit bleek,
dat de financiële positie dank zii de
offervaardigheid der leden kerngezond
is. Beide verslagen werden goedgekeurd
evenals dat van de Muziek- en zang
groep „De Wielewaal", een onderdeel
der afdeling. De heer P. Tierolf gaf
vervolgens een toelichting op het werk
van de Natuurvrienden-commissie.
Bii de bestuursverkiezing werden de
heren H. van Woudenberg. W. Baart en
N. Spierenburg herkozen; in de vaca
tures. ontstaan door het bedanken van
de heren W. van Oorde en P. Tierolf,
werden benoemd de heren H. Wyrde-
man en D. J. Weeber.
Na afhandeling van de agenda hield
de heer D. Buis een causerie over leven
en werken van Beethoven. In aanslui
ting hierop werden enige bekende wer
ken. o.a. de Ouverture Egmont en een
deel van de Negende Symphonie ten
gehore gebracht.
Met een dankwoord aan de heer
Buis werd de bileenkomst besloten.
In zeer intieme kring is vanmorgen
ln het Stadhuis gehuldigd de heer G
Bleiile. die reeds gedurende 40 jaar als
maatschappelijk werkei in dienst der
gemeente werkzaam is. Was de jubila
ris tot 1941 verbonden aan ..Ende
geest". de afgelopen 14 iaar heeft hij
als werkmeester van de iongenswerk-
plaats de belangen van de Vereniging
Zwakzinnigenzorg alhier op voortreffe
lijke wijze gediend.
Nadat de burgemeester, ihr mr F. H.
van Kinschot, enkele woorden van lof
had gesproken, waarbij hi) vooral wees
op de paedagogische gaven, waarover
de jubilaris beschikt, werd hem de me
daille in zilver verbonden aan de Orde
van Oranje Nassau op de borst gespeld.
Vervolgens was het de wethouder van
Sociale Zaken, de heer S. Menken, die
behalve ztln gelukwensen als blijk van
waardering de oorkonde van de ge
meente Leiden, alsmede de gebruikelijke
enveloppe met inhoud, aanbood.
Tenslotte werd noe het woord gevoerd
door mr P. A. van Toorenburg. vice-
voorzltter van de Vereniging Zwakzin
nigenzorg. die er zlin bliidschap over
uitsprak, dat de heer Bleiile in het
maatschappelijk werk zl|n levensroeping
heeft gevonden. Een geschenk verge
zelde ook ziin gelukwens. Nadat de ju-
De burgemeester (links) speldtI
de Kon. Onderscheiding op de borst
van de jubilaris.
(Foto L.D./Van Vliet).
bllarls nog een kort dankwoord had ge
sproken. waarbii hli de hoop uitsprak
noe lang ziin werk op de ioneenswerk-
plaats te moeen voortzetten, bleef men
noe enige tijd bileen.
In verband met de voorgenomen ver
dere woningbouw ln „Leiden-Noord", is
het nodig, dat terreinen, gelegen ten
Oosten van de Beatrixstraat. bouwrijp
worden gemaakt.
De totale kosten van deze werkzaam
heden, met inbegrip van de kosten van
ophoging der bouwterreinen, worden ge
raamd op f. 445 000.
f17.000 voor 5 Mei-viering
Het Comité „Bevrijdingsdag 1945", sa
mengesteld uit vertegenwoordigers van
een aantal plaatselijke verenigingen,
heeft, zoals gisteren gemeld, plannen
ontworpen om op 5 Mei a s. de tiende
herdenking van de bevrijding van Ne
derland op passende wijze in onze ge
meente te vieren.
Het tekort op de viering raamt het
Comité op f. 17.000. Het verzoekt dit be
drag als subsidie van de gemeente te
mogen ontvangen.
Ei- is volgens de mening van B en W
?lle re-Jen dit verzoek in te willigen. Aan
de subsidieverlening zouden zij de voor
waarde willen verbinden, dat de reke
ning de goedkeuring van het College be
hoeft.
Een top-zwaar stuk
Het gegeven van het gisteravond door
de Arbeiders-Toneelvereniging D.O.S.
uitgebrachte toneelspel „Een schip vaart
uit" is op zich zelf niet zo gek gevon
den. Een rechtschapen dominee, die een
zware last op zich nam om de eer der
familie te redden, dreigt ten onder te
gaan door de onverbiddelijke eerzucht
en nog groter geld-schraapzucht van de
naar buiten schynbaar zo godsdienstige,
maar innerlijk a-christelijke zwager. Tot
overmaat van ramp dreigt dit frisse
heerschap van een zwager ook nog de
vrouwelijke eer van domlnee's dochter,
verloofd met een eerste stuurman, te
grabbel te gooien daar hU in het bezit
is van een blamerende foto. ln arge
loosheid van het meisje, doch met op
zet op een fuifje genomen. Maar dank
zij de hulp van een oude vriend, een zee
kapitein, en een vriendin die do
mmees gestorven vrouw zo gaarne zou
hebben vervangen, overwint het recht
vaardige en wordt de boosheid versla
gen. Het huwelijk gaat door: een schip
vaart uit.
Dit gegeven is op zich zelf al zo uit
gebreid. dat het toevoegen van andere
verwikkelingen als van zelf moet lelden
tot een teveel, vooral bovendien als men
een zo grondige uitwerking van dit ge
geven levert als de auteur, de heer Chr.
v d. Heuvel, heeft gedaan. Alsof al niet
genoeg problemen waren gesteld, worden
nog een reeks bij-omstandigheden toe
gevoegd, waarvan de voornaamste ls.
dat dommee bij het deelnemen aan een
poging tot redding van de bemanning
van een gestrand vissersvaartuig het
geheel speelt nJ. ln een vissersdorp
over boord slaat en als verdronken
wordt beschouwd, doch later gered blijkt
te zijn. En dan het Imbeciele Klaasje
Zo ls een te veel aan stof ontstaan,
waardoor het stuk topzwaar is geworden
en duikelen moet. Het is alles te gerekt
en te veel uitgesponnen en tot overmaat
van ramp te doorzichtig. Met wiskun
stige zekerheid is telkens te voorspellen
wie er nu ten tonele zal verschijnen.
D.O.S. zal een hele kluif hebben ge
had aan het instuderen van dit toneel
werk: er is te veel eer gegund aan een
spel. dat dit niet verdient. Jammer voor
de energie, die hier ls besteed en voor
niet gering deel verspild.
De regisseur, de heer A. C. v d Woerd
heeft er niet de vaart in kunnen krij
gen. die hier meer dan nodig is als ver
goeding voor het gerekte in de dialoog.
Zelf speelde hij de dominee ingehouden
doch met gevoel. Naast hem dient de
heer H. Verver vermeld als de oude
scheepskapitein. Het allerbeste beviel ons
echter wel, Saar. dominee's huishoud
ster, van mevr. J. de Cler—De Bruin,
die een gaaf typeringsvermogen bezit
Belde andere dnmesrollen komen trots
de gerekte uitwerking van het gegeven
nog niet eens uit de verf en deden het,
dit in aanmerking nemend, nog niet zo
slecht. Minder tot zijn recht kwam de
figuur van de zwager, die de heer P.
van Oort in geslepen slechtheid zwaar
der had dienen aan te zetten. Uitgespro
ken onvoldoende was de ingenieur, voor
al als charmeur.
Alles bij elknnr genomen Is D O S. dus
niet erg gelukkig geweest De goed ge
vulde schouwburg toonde zich echter
dankbaar.
HET MANDEMENT
Hoewel mevr. Fortanier-de Wit de
R.K. bisschoppen het recht niet ont
zegde om een geschrift als het man
dement uit te geven, noemde zjj het
bepaald teleurstellend, dat de Prot.
Christelijke partijen hierover hun me
ning practisch niet bekend hebben ge
maakt.
Waar gaan wij met onze geestelijke
I vrijheid naar toe indien wjj vasthouden
aan dit mandement' Let spreekster op
I de verklaring, die de KVP-er Peters in
de Tweede Kamer bij de behandeling van
het televisie-debat aflegde i „men moet
ons nemen zoals wij zijn"), dan ls zij
van oordeel dat een gesprek of ontmoe
ting niet meer mogelijk is. De VVD
daarentegen ls ingesteld om samen te
werken met anderen en zo de zaak van
het algemeen belang te dienen.
Volgens spreekster hebben de bis
schoppen met het mandement zich
op een terrein begeven waar geeste
lijken niet thuis horen. Het ligt aldus
mevr. Fortanier-de Wit niet op de
weg der kerken om tegen een vrije
burger te zeggen op welke partij hU/zU
zijn/haar stem moet uitbrengen. In
dien alle R. Katholieken zouden leven
naar het mandement zou dit geen
beeld meer geven van de staatkundige
overtuiging van ons volk.
Hierna wees spreekster er op, dat de
geestelijke vrijheid en verdraagzaam
heid steeds in het middelpunt van de
belangstelling van de VVD staan
Mevr. Fortanier-de Wit, die vervol
gens de salarispolitiek van het kabi
net t.o.v. het onderwijzend personeel
onder de loupe nam. was van mening,
dat de overheid in dit opzicht „een
krenterige politiek" voert. Volgens
haar ontvangen de leerkrachten geen
salaris overeenkomstig de positie, d'e
zij bekleden en de culturele taak. die
zij temidden van het Nederlandse volk
vervullen.
Voorts verzette spreekster zich tegen
de overbezette klassen der lagere scho
len, hetgeen een gevaar Inhoudt voor
de vorming der leerlingen. In dit op
zicht hebben opeenvolgende kabinetten
een politiek gevolgd, welke beschamend
ls. Ook over „het gesol" met de gehuwde
onderwijzeres was spreekster slecht te
spreken. Waarom de gehuwde onderwij
zeres nog steeds geen gelijke rechten
gegeven als haar „ongetrouwde zuster"?
Vervolgens brak spreekster een lans
voor het openbaar onderwijs, dat de
plaats moet behouden, waarop dit on
derwijs recht geeft. Aan de hand van
enkele voorbeelden.! o.a de stichting
van een R.K. Midd. Technische School
te Hengeloi toonde mevr. Fortanier-de
Wit, aan. dat dit niet altijd het geval is.
HET TELEVISIE-DEBAT
Het onlang* in de Tweede Kamer
gevoerde televisie-debat heeft de WD
ernstig verontrust, vooral als spreek-
sler Iet op de opvatting, die in dit op
zicht door de KVP en de Prot. Chr.
partyen worden gehuldigd. In deze
kringen wenst men geen verantwoor
delijkheid te aanvaarden voor een al
gemeen programma.
Voorts betreurde spreekster het, dat
de WD. in tegenstelling met de KVP
en het democratisch socialisme, haar
stem practisch niet door de radio kan
laten horen. Minister Cals zegt nu wel,
dat hij de zaak nog eens ernstig zal be
zien, doch liet resultaat moet nog maar
worden afgewacht en wat dit betreft „ls
niets ln de politiek te voorzien." Spreek
ster hoopte echter, dat aan de recht
vaardige verlangens van de VVD zal
worden tegemoet gekomeji.
Tenslotte wees mevr. Fortanier-de
Wit op de oelangrijke plaats, die het
liberalisme In ons volksleven inneemt.
Na een korte pauze beantwoordde
mevr Fnrlanier-de Wit een groot aan
tal Ingekomen vragen, waarbij zU gele
genheid vond om nog wat dieper op en
kele „brandende kwesties" in te gaan.
Prof. dr Böttcher. die een kort slot
woord sprak dankte de spreekster voor
haar boeiende voordracht. Een woord
van dank. dat met de aanbieding van
een bouquet bloemen vergezeld ging.
DE KLEUR IN DE FOTOGRAFIE
Vele amateurfotografen waren gister
avond naar de Stadsgehoorzaal geko
men om te luisteren naar de heer W.
Benser uit Dusseldorf, die een voor
dracht hield over de kleur in de fotogra
fie. waarbij tevens een zeer groot aan
tal van zyn allerbeste kleurenfoto's werd
geprojecteerd. Deze geniale fotokunste
naar gaf zijn waardevolle tips behalve
aan de hand van verrassend mooie dia
positieven ook aan die van slechte,
waarbij hU er op wees, dat fotograferen
dikwijls zeer veel geduld eist, doch dat
de resultaten, vooral bij kleurenfilms,
daardoor slechts des te voortreffelijker
zullen worden. Nadat spreker, op popu
laire wijze een uiteenzetting had gege
ven over de techniek van het. fotogra
feren en het gebruik van de camera
wijdde hij enige aandacht aan z.g tc-
genlichtopnamen. waardoor de foto-
aesthetlca verhoogd kur.-.en worden
Dat men deze op de praktyk geba
seerde wenken waardeerde bleek wel uit
de aandacht, waarmede naar de heer
Benser geluisterd werd.