Leidsch Dagblad | 1955 | 15 maart 1955 | pagina 1

LEIDSCH

DAGBLAD

Churchill wilde in de vorige zomer
overleg met de Sovjet-Unie

Eerst bemoedigend antwoord,
maar Moskou wenste te grote opzet

A/EERBERICHT

-fc

Land onderverdeeld in vijf
territoriale gezagsgebieden

Frans-Tunesisch gesprek vandaag
in Parijs hervat

Zeer seherpe protestnota's van
Zweden aan satellietlanden

94ste Jangang

DINSDAG 15 MAART 1955

No. 28474

Directeur: 3. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer

DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN

f6.40 per kwartaal;, f2,15 per maand; f 0,50 per week

Witte Singel 1, Lelden - Giro No. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507

De Britse premier, Sir Winston Churchill, heeft Maandag in het Lagerhuis
onthuld, dat hü in de zomer van 1954 informele besprekingen tussen hem en Eden
enerzijds en Malenkof en Molotof anderzijs heeft voorgesteld.

Hij zei na de eerste stap in die richting een „bemoedigend" antwoord van de
Sovjet-Russische minister van Buitenlandse Zaken te hebben ontvangen. De
Bussen hadden later voorstellen gedaan tot een grotere formele conferentie.

Volgens de eerste-minister zou dit een nieuwe toestand in het leven hebben
geroepen, „daar het niet mogelijk zou zijn geweest, dat een grote formele inter
nationale conferentie tegelijkertijd zou zijn gehouden als de onofficiële twee-
mogendhedenbespreking op het hoogste niveau, die ik heb voorgesteld".

De eerste-minister legde deze verklaring af in antwoord op een motie van de
oppositie in het Lagerhuis, waarin werd afgekeurd, dat de regering het bijeen
roepen van besprekingen op het hoogste niveau uitstelt.

Een Socialistische motie van wantrouwen werd met 298 tegen 268 stemmen ver-
vorpen.

Toestand wordt steeds erger,
zegt Attlee

Indien de motie was aangenomen, zou
de regering hebben moeten aftreden,
raardoor, merkwaardig genoeg, het te
gendeel van de motie zou zijn bereikt!

De nieuwe verkiezingen zouden im-
lers de zo vurig dooi- Labour verlangde
conferentie noodzakelijkerwijs op de
lange baan schuiven.

De motie was een weerspiegeling van
de op 5 April vorig jaar door het Lager
huis eenstemmig aanvaardde Labour-
resolutie. welke spoedige bespreking met
ie Russen over de H-bom eiste.

In de nieuwe motie betreurde de op
positie dat de minister nog steeds geen
E tevolg heeft gegeven aan het verlangen
ran het Lagerhuis tot het houden van
ren top-gesprek met de Russen over de
H-bom. De regering amendeerde de mo
te in dien zin, dat alles was gedaan om
net de Russen tot overeenstemming te
fi tarnen en dat thans gewacht diende te
U «orden met een conferentie tot na de
j-atificatie van de Partjse verdragen. Dit
unendement werd met een regerings
meerderheid van 33 stemmen aanvaard.

Geen andere keus

Attlee, die het debat opende, had be
toogd. dat de situatie van maand tot
mand verergerde. Nu hebben we de H-
*r| lom. binnenkort zal het de C-botn (co-
alt-bom) zijn of een andere variëteit,
(e »g verschrikkelijker dan de H-bom. Hy
iste daarom stopzetting van de proef-
itmingen aan beide züden van het
jieren gordijn gezien het gevaar van
itrgiftiging van de dampkring.

Churchill antwoordde, dat er geen
lechter tijdstip voor een conferentie kon
cjn dan op het ogenblik, nu de Franse
fnaat op 25 Maart over de Pa rij se ver
ragen moet beslissen.

Sir Winston zei, dat hij destijds „een
rriendschappeiyk en bemoedigend" ant-
oord van Molotof had ontvangen op
ijn voorstel voor een voorbereidende
Kieren tie, maar deze zete daarin uit-
3i dat de zaak moest blijven rusten tot
3 de conferentie van Genève.

Later had Churchill een tweede tele-
ram aan Molotof gezonden met het
oorstel van een ontmoeting in een
eutrale plaats zoals Bern, Stockholm of
Tenen. Daarop had de Sovjet-Unie een
m mferentie, doch ook met de Ver. Sta-
ta. over de Europese veiligheid ver
engd

Molotof was van oordeel dat belde
ïferenties gehouden konden worden,
aar volgens de Britse regering zou dit
■Heen maar tot verwarring kunnen lei-
ton en de conferenties op niets doen
:tlopen. Er was daarom geen andere
eus dan de ontmoeting met de Russen
it te stellen tot na de ratificatie der
Wjse verdragen.

Aanslag in Moskou

Zonderling drong Britse
ambassade binnen

Eerst gisteren werd bekend, dat Zondag
m 25-jarige gewapende Rus, kennelijk
m zonderling, al schietende is doorge-
rongen in de Britse ambassade in Mos-
in. Dc man schoot ccn lid van de Rus-
Mhe militie, die voor het gebouw op
■Mht stond, neer en dreigde vervolgens
Mr te dringen in het appartement van
Britse ambassadeur, dc 48-jarige Sir
lliam Hayter. Voordat hij evenwel zo-
kwam, werd hij overweldigd. De
«bassadeur was op dat ogenblik niet
4 het gebouw aanwezig. Twee leden van
ambassade, de eerste secretaris en
m wachtsman, wisten de man in de
tkamer van de ambassade te ontwa-
»nen. De neergeschoten Russische sol-
ut blijkt niet ernstig gewond te zijn.
ton motief voor de aanslag heeft men
1 heden niet kunnen ontdekken.

Zelfde temperatuur

De Bilt verwacht tot morgenavond:
Overwegend droog weer met veel be
cking, maar in hoofdzaak in het Zui-
M van het land ook enkele opklaringen,
uiavond en vannacht hier en daar mist.
toest matige wind tussen West en Noord-
pBt. Weinig verandering in tempera-
nor -Jr- (Opgemaakt te 10 uur)

rl6 MAART

Zon op: 6.57 uur; onder: 18.46 uur.
liaan op: 2.39 uur; onder: 10.13 "ur.
[Hoogwater te Katwijk te 7.54 en
PU uur.

Juiste tijd en juiste plaats

Ohurchill gaf een gedetailleerd over
zicht van alle pogingen van de regering
om tot overeenstemming met de Russen
te komen. Hij sprak op gemoedelijke
toon, zonder sarcasme, omdat hij dit
ondienwerp boven een controverse ver
heven achtte. Ohurohülll zag juist daar
om geen enkele reden voor de oppositie
om de regiering te veroordelen.

Attlee had onderstreept dat hij geen
conferentie binnen een paar dagen of
weitoen verlangde, maar hij was vooral
verontrust over de snelle wetenschappe-

Tragisch

Vermoedelijk tengevolge van het
breken van de achteras is gister
middag een zwaar beladen vracht
auto (van de A.T.O.) op de weg ran
Helmond naar Deurne, tegen en
kele bomen gebotst.

De chauffeur, de heer P. Leen-
ders, uit Deurne, had zijn vrouw en
zijn 3-jarig zoontje bij zich in de
cabine. Het zoontje was juist gis
termiddag uit het ziekenhuis te
Helmond ontslagen en door zijn
moeder gehaald. Alle drie werden
zo ernstig gewond, dat hun opne
ming in een ziekenhuis noodzake
lijk was.

Voor het leven van het kind
wordt gevreesd.

Hjke ontwikkeling in de Sovjet-Unie en
over OhurohdlTs uitlating, dat de Rus
sen over drie of vier jaar het Westen
zullen hebben ingehaald op het gebied
van de H-bom.

Na een debat als dit is men geneigd
zioh af te vragen of Engeland in de in
ternationale politiek, ondanks het tonen
van goede wil, met nog altijd machte
loos blijft. Churchill dacht hieraan zeker
ook toen hij betoogde dat de Verenigde
Staten steeds meer open staan voor de
Britee denkbeelden en adviezen.

De theorie, dat de val van Malenkof
de sohuld van het aarzelende Westen is.
weigerde Ohurchill zonder meer te aan
vaarden. We kunnen niet meer dan
gissen, zei hij.

Churchill besloot met te zeggen dat
hij nog steeds geloofde, dat een confe
rentie met de juiste personen op de
Juiste plaats op het juiste tijdstip van
grote waarde zou kunnen zijn voor de
wereldvrede.

Mr Stoffels Zaterdag naar

Indonesië

Naar wy vernemen, beschikt de
Amsterdamse advocaat mr P. Stoffels
thans over een visum voor Indonesië.
Zaterdag zal hy per vliegtuig naar
Djakarta reizen voor het verlenen van
rechtskundige bystand aan R.M.S.-lei
ders, die voor de Krijgsraad te Djokja
terechtstaan.

Herriot blijft burgemeester

Edouard Herriot blijft burgemeester
van Lyon. De gemeenteraad heeft n.l.
Maandagavond de Onafhankelijke can-
didaat Fulchiron tot onderburgemeester
gekozen, in plaats van de dezer dagen
afgetreden Radicaal Thomas. Zoals
bekend, had Herriot zUn ontslag inge
diend naar aanleiding van de verkie
zing van Thomas. Deze verkiezing was
immers in strijd met een afspraak tus
sen de Onafhankeliiken en de Radicalen
in de gemeenteraad. Toen bü de jongste
verkiezingen de Radicalen fonder Her
riot) een nederlaag hadden geleden,
was afgesproken, dat Herriot niette
min burgemeester zou blijven. Daar
tegenover verplichtten de Radicalen
zich, dat zy geen verandering zouden
brengen ln de politieke gezindheid van
de onderburgemeesters. Toen echter ln
plaats van een overleden Onafhanke
lijke de Radicaal Thomas werd gekozen,
diende Herriot zyn ontslag in, omdat hy
zich gecompromitteerd voelde. Hierop
|trad Thomas af om plaats te kunnen
maken voor een Onafhankelijke.

Besluit van Minister van Oorlog:

De Minister van Oorlog heeft besloten, de verdeling van het land ln mili
taire afdelingen en de verdeling van de militaire afdelingen in garnizoenen te
herzien. Het land wordt verdeeld in vijf territoriale gezagsgebieden: West,
Noord, Oost. Zuid-Oost en Zuid-West.

Het territoriale gezagsgebied West omvat de provincies Noord-Holland (met
uitzondering van bet garnizoen Alkmaar), Zuid-Holland en Utrecht (met uitzon
dering van het garnizoen Amersfoort).Dit gebied is verdeeld in de garnizoenen
Amsterdam, Haarlem. LEIDEN, '-Gravenhage, Rotterdam, Dordrecht. Bussum,
Utrecht, Schoonhoven Gorinchem en Soesterberg.

bied is verdeeld in de garnizoenen
Amersfoort, Harderwijk, Ede. Kampen,
Wezep, Oldebroek, Apeldoorn, Hars
kamp, Arnhem, Deventer, Enschede,
's-Hertogenbosch, Nijmegen en Grave.

Het territoriale gezagsgebied Zuid-
Oost omvat de provincies Limburg (met
uitzondering van het deel gelegen in de
garnizoenen Tilburg Gilze-Rljen. Breda
en Bergen op Zoom). Dit gebied is ver
deeld in de garnizoenen Oirsohot, Eind
hoven, Venlo, Weert. Roermond en
Maastricht.

Het territoriale gezagsgebied Zuid-
West omvat de provincies Zeeland en
Noord-Brabant (met uitzondering van
de garnizoenen Oirschot en Eindhoven,
'en met uitzondering van het deel gelegen
in de garnizoenen 's-Hertogenbosch en
Gravei. Dit gebied is verdeeld in de
garnizoenen Middelburg. Bergen op
Zoom, Breda. Gilze-Ryen en Til
burg.

Het territoriale gezagsgebied Noord
omvat de provincies Groningen, Fries
land. Drenthe (met uitzondering van de
gemeenten Meppel en Nijeveen) van de
provincie Overijssel het deel gelegen in
het garnizoen Steenwijk en van de pro
vincie Noord-Holland het deel gelegen in
het garnizoen Alkmaar. Dit gebied is
verdeeld in de garnizoenen Alkmaar,
Leeuwarden, Steenwijk, Groningen,
Zuidlaren en Assen.

Het territoriale gezagsgebied Oost om
vat de provincies Gelderland, Overijssel
(met uitzondering van het deel gelegen
in het garnizoen Steenwyk). van de
provincie Drcnbhe de gemeenten Mep
pel en Nyeveen. van de provincie
Utrecht hei deel gelegen in het garni
zoen Amersfoort, van de provincie
Noord-Brabant het deel gelegen in de
garnizoenen 's-Hertogenbosch en Grave,
en van de provincie Limburg het deel
gelegen in het garnizoen Grave. Dit ge-

PMF had de eindpaal bijna bereikt, maar
zijn opvolgers moeten vertrouwen
eerst winnen
Waf is de Franse Unie

(Van onze Paryse correspondent)
Vanmiddag zouden aan de

dOrsay (het Franse Departement van
Buitenlandse Zakent de besprekingen
met de Tunesiërs worden hervat, die by
de val van het Kabinet-Mendès-France
(nu zes weken geleden) werden afge
broken. Die conferentie was, zoals men
zich herinneren zal, zelfs de oorzaak, of
in elk geval de directe aanleiding tot
het aftreden van de vorige regering. De
nieuwe premier, Edgar Faure, zal de
eerste zitting persoonlijk presideren,
terwijl aan de Tunesische kant dezelfde
partners onder leiding van de minister
president Tahar ben Ammar zullen
optreden.

Dit Frans-Tuneslsche overleg, waarby
het begrip „intern zelfbestuur" nader
zal moeten worden geformuleerd en
pasklaar gemaakt aan de heersende
verhoudingen, is al in September van
het vorige jaar begonnen, kort na het
opzienbarende bezoek van Mendès-
France aan Tunesië. By zyn aftreden
heeft PJVI.F. verklaard, dat de eindpaal
byna was bereikt, en inderdaad moet
de nieuwe (Conservatieve) minister
voor de Noord-Afrikaanse aangelegen
beden, Pierre July, hebben toegegeven,
dat zyn voorganger op byna alle voor
name punten tot overeenstemming met
de Tunesiërs was gekomen. July zou,
na een nauwkeurige bestudering van
het dossier, eveneens hebben erkend,
dat er weinig over bleef van alle critlek,
die zyn eigen party Mendès-France
indertijd voor de voeten heeft gewor
pen!!

Dezelfde politiek..

I winnen en daarbij hebben ze de schijn
J wel sterk tegen zich. want een buiten
staander zal moeilijk kunnen begrijpen
en aanvaarden, dat het dringend nodig
Quai was een regering uit de weg te ruimen

om een volgend kabinet gelegenheid te
geven precies dezelfde politiek voort te
zetten

Succes twijfelachtig.

Officieel verklaart de nieuwe regering-
Faure niettemin dat alle afspraken van
Mendès-France geëerbiedigd zullen wor
den. Het wil er echter naar streven die
afspraken ln een wat scherper omschre
ven verband te plaatsen. De binnen
landse autonomie zou namelijk worden
toegekend ln het raam van de „Franse
Unie". Het ongeluk wil echter dat dit
begrip „Franse Unie" zelf, nog nooit
helder ln enig officieel staatsstuk werd
omschreven! De Tunesiërs zouden in
beginsel tegen zulk een hechte relatie
met Frankrijk geen bezwaar hebben,
maar zy eisen wel dat hun het recht
wordt toegekend naar eigen Inzicht weer
bulten die, dus nog altyd schemerige
Franse Unie te treden, waarvan de
Fransen by voorbaat natuurlijk weer
niets willen weten. Ondanks het officiële
optimisme mag men zo tenslotte wel
betwijfelen of de hervatte conferentie
een heel voorspoedig verloop beschoren
zal zyn.

Eert kolossaal flatgebouw verrijst
in Nantes in Frankrijk. De bekende
architect Le Corbusier ontwierp dit
gebouw, dat uit 293 aparte ruime
flats bestaat. De eerste dier wonin
gen wordt binnenkort in gebruik
genomen.

Meisje te Pijnacker verdronken

Gistermorgen heeft de Rijkspolitie uit
de vaart langs de Oudeleedeweg te Pij
nacker het HJkje van de 9-jarige Hanne-
ke van der Kooij opgehaald. Het kind
werd vermist sedert Zaterdagmiddag
half vier. toen ze met haar fiets naar
haar vriendinnetje was gegaan, dat een
paar honderd meter verder woont. Door
tot nu toe onopgehelderde oorzaak is
zij onder het Ijs geraakt, waar men
haar vond onder een grote schots.

Alle spionnen in
kaartregister
Sensationele vondst van politie
in Stockholm

By een onderzoek in een kantoorge
bouw in het centrum van Stockholm
heeft de Zweedse politie een uitgebreid
kaartsysteem gevonden, waarin de na
men van Communistische agenten in
geheel Scandinavië voorkomen, aldus is
officieel bekend gemaakt. De Zweedse
autoriteiten hebben onmiddellük de
Deense cn Noorse veiligheidspolitie van
deze ontdekking op de hoogte gebracht.

De kartotheek werd gevonden. In een
kantoor van en der elf personen, die in
de afgelopen dagen Ln Zweden zyn aan
gehouden in verband met het ontdekte
spionnagecomplot. Men gelooft, dat de
namen in het register de sleutel bevat
ten van een spionnagenet in geheel
Scandinavië, dat inlichtingen over ver
dedigingsmaatregelen van de NAVO
moest Inzamelen ten behoeve van de
Sovjet-Unie en andere Oost-Europese
landen.

Helaas valt niettemin te vrezen, dat
met die bekentenis alle lichtzinnigheden
en fouten maar niet zo zullen worden
uitgewist die vóór en tijdens de laatste
crisis de oppositie, die nu weer de lei
ding in handen heeft, voor haar rekening
heeft genomen. Want de zaken staan
nu eenmaal zo dat Mendes-France vrij
wel de enige Franse staatsman van
formaat was en is, die nog op een
onverdeeld vertrouwen van de Tunesiërs
aanspraak kan maken. Dat vertrouwen
zullen zijn opvolgers eerst nog moeten

Onnodig lange advertenties
wekten de argwaan van de
veiligheidspolitie

Onderling wantrouwen sterk
toegenomen door deze zaak

De Fins< tanker ..Aruba"die met mstisch China

Dit nummer bestaat uit acht pagina's

een lading brandstof voor straal- nationalistisch China trachten het I derscheppen,
vliegtuigen op weg is naar commu-1 schip voor de aankomst bij het

In zeer scherpe nota's heeft
Zweedse ministerie van Buitenlandse
Zaken by de genanten van Tsjecho-Slo-
wakije en Roemenië geprotesteerd wi
gens de spionnage van hun personeeL

Drie leden van de Tsjechische legatie
(de militaire attaché, diens assistent als
mede diens „chauffeur") zyn uitgeno
digd Zweden te verlaten. Ook een
van dc Roemeense legatie is tot persona
non grata verklaard. Het betreft hier
de tweede legaticsecretaris.

Intussen is het totaal aantal arrestan.
ten tot elf gestegen. De spionnage heeft
een veel groter omvang dan aanvanke
lijk gedacht werd. aldus heeft de Zweed
se minister van Binnenlandse Zaken in
een onderhoud met de pers medegedeeld.
Er zijn nog veel meer mensen by be
trokken dan degenen, die zich nu in
hechtenis bevinden.

Onze correspondent in Stockholm
meldde hedenochtend per telefoon, dat
deze nieuwe spionnagezaak groot onder
ling wantrouwen heeft gezaaid. Er zyn
immers mensen gearresteerd, die groot
vertrouwen genoten. De vakorganisatie
in Bofors bijv. kan momentcel nog niet
begrijpen, dat juist die kundige en be
hulpzame reparateur een spion zou zyn.
Het was een van de beste kameraden en
hy was al meer dan twintig jaar in
dienst by zyn firma.

Even ontsteld was de dame, die met
haar vriendin een autotocht maakte.

Nimmer werd over politiek gesproken.
En voor geld zou haar vriendin haar
land zeker niet verraden, dacht zij Haar
man. die voer eer. kanonnen- en dyna-
mietf.rma in Bofors bouwde, beeft het
I financieel immers zeer goea. En tóch
I had zy een tijdje geleden een zeer ei-
I genaardige ontmoeting gehad. In een

koffiehuis ontmoette zy een werkman,
die daar - geheel tegen de Zweedse ge
woonte in - zijn brood zat op te eten.

Het oude trucje met „heeft U mis
schien een vuurtje?" was voldoende om
aan zijn tafeltje te gaan zitten en wel
dra voegde zich nog een derde persoon
by hen. Deze werkman, die in dat res
taurant zo opvallend zat, wasde mi
litaire attaché van de TsjechUthe lega
tie!

De Zweedse veiligheidspolitie heeft be
kendgemaakt. dat een reeks „onnodig
lange" advertenties haar op het spoor
hebben gebracht van de Communisti
sche spionnageorganisatie, waarvan tot
dusver elf leden zyn gearresteerd.

Advertenties ln bladen te örebro, waar
ln gemeubileerde woningen en dergeiyke
werden gevraagd, werden gebruikt voor
het overbrengen van berichten in code
tussen de groepen te Stockholm. Go
thenburg en Karlskoga.

Agenten van de contra-spionnage
merkten op, dat de advertenties langer
waren dan nodig en verschenen op da
ge, waarop er voetbalwedstrijden tussen
de plaatsen werden gespeeld of andore
gebeurtenissen van gemeenschappeiyk
belang voorvielen. De in örebro ver
schijnende bladen waren dan ln andere
plaatsen te koop.

Spionnen in Griekenland
gearresteerd

In Saloniki is Maandag officieel be
kend gemaakt, dat de Griekse politie ln
Noord-Griekenland „vyf zeer gevaarlijke
Griekse communisten" heeft gearres
teerd wegens spionnage betreffende de
activiteit van de Navo.

Tijdens de burgeroorlog waren de man-

n naar Bulgarye uitgeweken, doch nu
waren zy het land weer binnengekomen
om een spionnagecomplot op te bouwen,
aldus de bekendmaking.