LEIDSCH
DAGBLAD
Spionnagecomplot (tien man sterk)
in Zweden ontmaskerd
Communisten wisten zieli in te
dringen in wapenfabriek en in
vlootbasis bij Stockholm
Engelse H-bom zon Amerika voor
Europa kunnen behouden
Belgische Liberalen verzachten
onderwij son twerp van Collard
WEERBERICHT
Prinses Beatrix vanmorgen uit
ziekenhuis ontslagen
S4ate Ja-U'gang
MAANDAG 14 MAART 1955
No. 28473
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f6.40 per kwartaal; f2,15 per maand; f 0,50 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro No. 57055
Telefoon. Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
De Zweedse veiligheidspolitie heeft tien personen, onder wie twee vrouwen,
;earresteerd op beschuldiging van militaire spionnage en spionnage tegen in
Zweden wonende politieke vluchtelingen ten behoeve van „twee kleine Oost-
Europese staten", aldus heeft de procureur-generaal in Stockholm bekend
gemaakt.
De tien personen, die deel zouden uitmaken van een Communistische
ipionnagegroep, zijn vijf Zweden, een Tsjech, een Duitser, twee voormalige
Isjecho-Slowaakse staatsburgers en een voormalige Roemeense staatsburger.
Er worden nog meer arrestaties verwacht. Ofschoon niet gezegd welke de
,twee kleine Oost-Europese landen" waren, doch naar van welingelichte zijde
lerluidt is met een van de staten Roemenië bedoeld. Volgens de politie zijn
alle tien arrestanten Communisten of met het Communisme sympathiserenden.
„De Sfinx" ontkent alles
Politiemannen deden zich
voor als arbeiders
gische militaire attaché Vrijdag j.L Zwe
den plotseling verlaten heeft. Het Tsje-
gische gezantschap wilde geen reden
voor zijn plotseling vertrek opgeven!
Het is de derde maal sinds de oorlog,
dat er van een groot Communistisch
spionnagecomplot in Zweden sprake is.
De vorige gevallen, die in 1951 en 1952
werden ontdekt, betroffen spionnage ten
behoeve van de Sovjet-Unie. In totaal
werden drie Zweden toen tot dwang
arbeid veroordeeld, terwijl vier Zweden
gevangenisstraffen variërend van zeven
jaar tot acht maanden kregen.
In verband met deze twee zaken kre
gen drie Russische diplomaten, aan wie
de beklaagden inlichtingen hadden ver
strekt, de aanzegging dat zij Zweden
moesten verlaten
Woensdag J.l. was de enige met name
«noemde arrestant aangehouden, een
fzkere Evert Abrahamsson, een werk-
lulgkundige in de geheime wapenfabriek
m Bofors te Karlskoga. Voorts werden
zee Zweden en een buitenlander in
tockholm gearresteerd, wie spionnage
rlreffende een nieuwe vlootbasis en
ndere militaire installaties in aanleg
p de eilandengroep voor Stockholm ten
«te zou worden gelegd. De twee Zwe-
iin, een onderofficier en een magazijn-
Mester bij het leger, hebben volgens
z politie een bekentenis afgelegd. De
un, die men als de leider van de groep
«schouwt en die als „de Sfinx" wordt
ingeduld, ontkent echter ten stellig-
le. De afdeling van de groep in Stock-
Tlieotlor Plievier
overleden
De Duitse schrijver Theodor Plievier,
twee bekende boeken over de Rus-
Kh-Duits oorlog „Stalingrad" en
>skou" schreef, is Zaterdag in do
trdom van 63 jaar te Avegno in
iaans-Zwitserland overleden.
Als Communist had hij in 1933, bij
•t aan de macht komen van Hitier,
litsland verlaten; hij woonde in de
irjet-Unie tot 1945. waarna hij zich in
it-Duitsland vestigde. Twee jaar
:r week hij naar West-Duitsland uit.
laatste jaren woonde hij in Zwitser-
1
In 1945. nog in de Sovjet-Unie schreef
.Stalingrad", welk verhaal hij ba-
"de op de gespreken, welke hij met
menden Duitse krijgsgevangenen, on-
t wie veldmaarschalk Von Paulus. de
aunandant van het belegerde Sta.
:gad. had gehad.
h 1952 voltooide Plievier „Moskou",
boek waarin het lijden van indivl-
le Duitsers en Russen, allen gebukt
■ind onder een dictatuur, tegen de
ótergrond van de strijd om de Rus
die hoofdstad ln de tweede wereld-
dog wordt beschreven.
Ook zijn er arrestaties te Gothenburg
verricht. Deze personen worden beschul
digd van spionnage betreffende de twee
nieuwe Zweedse torpedobootjagers.
„Smaaland" en „Halland", waarvan het
voornaamste geschut uit robotwapens
bestaat. De afdeling in Gothenburg zou
ook belangstelling hebben gehad voor
de vliegtuigfabriek te Trollhattan, waar
in het geheim aan automatisch lucht
doelgeschut. wordt gewerkt en waar
straalmotoren worden vervaardigd. Zon
dagavond werd in Malmö de arrestatie
van een Tjechisch onderdaan bekend
gemaakt.
Leden van de veiligheidspolitie kon
den zich in de groep dringen door zich
als arbeiders in de wapenfabriek van
Bofors voor te doen. De groep zou reeds
sinds 1952 werkzaam zijn.
Voor de derde maal
Aanslag in V.S* op
Vrijmetselaren
Dynamietlading ontploft op
spoorweg bij New York
Zondagavond is op de New-York Cen
tral-spoorweg een dynamietlading ont
ploft, nog geen kwartier voordat een spe
ciale trein met 300 Vrijmetselaren, die
van een congres in Detroit kwamen zou
passeren.
Een gelukkige omstandigheid was. dat
de ontploffing een wisselmechanisme
vernielde, waardoor de signalen automa
tisch op onveilig sprongen.
De politie heeft onmiddellijk een on
derzoek ingesteld
Butler wil geen politieke munt slaan
uit de Bevan - crisis
Verkiezingen - nü zouden als
boemerang kunnen werken
«Van onze correspondent te Londen)
De Britse Conservatieven komen thans
l zeer sterk 'n de verleiding om him so-
i clalistische tegenstanders met vervroeg-
de algemene verkiezingen te overrom
pelen teneinde de voorsprong te verkrU'
Regeringspartijen willen R.K. oppositie
betvijs geven van hun goede wil
Werking van parlement mag derzoek ingesteld naar de onderwijsont-
3 I J werpen van de regering. De Liberale
niet worden belemmerd vice-president van de regering en mi
nister van Financiën, de heer Liebaert.
gaf een uiteenzetting, welke, naar het
zich laat aanzien, een grote weerslag zal
hebben op het regeringsbeleid, op de sa
menwerking van Socialisten en Liberalen
in de regering en in het parlement.
De minister verklaarde om., dat op
initiatief van Liberale parlementsleden
een Liberaal-Socialistische contact-coir)-
tnissie tot stand is gekomen, welke com
missie amendementen heeft geredi
geerd om uit de onderwijs-ontwerpen
van de Socialistische minister Collard
alles te weren wat als krenkend en be
dreigend voor het R.K. onderwijs kan
worden beschouwd.
De regeringspartijen hebben zodoende
aan de oppositie het bewijs willen geven
van hun goede wil en verdraagzaamheid.
Inzake het recht van de provincies en
gemeenten om aan de onderwijzers een
bijslag uit te keren, de vermindering van
het schoolgeld voor kinderen van min
der gegoede ouders, de gelijkberechtigd-
heid van de diploma's van leraren van
het vrij middelbaar onderwijs, enz., werd
in ruime mate rekening gehouden met
de critiek der oppositie, aldus zei mi
nister Liebaert Maar de regering blijft
de mening toegedaan, dat't de plicht van
de staat is scholen op te richten, de sub
sidies en andere voordelen aan het vrij
onderwijs te beperken en een minimum
van contróle uit te oefenen op de sub
sidies. welke aan particuliere scholen
worden verleend.
De regering zal maatregelen nemen
om de politieke propaganda te verbie
den, zowel op de rijksscholen als op de
vrije gesubsidieerde scholen-
Democratie op het spel
Toenemende wind
Bilt verwacht tot morgenavond:
wtnderlbke bewciking met morgen
Mseiyk enkele buien. Matige Noord
elijke wind, later tot krachtig en
*de Waddenkuot mogelijk tot hard
!«mend. Vannacht bijna nergens
meer, morgenmiddag dezelfde tem-
Sturen als vandaag of iets lagere,
gemaakt te 10 uur).
15 Maart
J» op: 6.59 uur; onder: 18.45 uur
op: 1.44 uur; onder: 9 26 uur.
«Ogwater te Katwijk te 7.15 en 19.3?
Zaterdagmiddag is he: paviljoen
Vollenhove van het opvoedingsge
sticht ..Hoenderloo" te hl oender loo
uitgebrand. Een gedeelte van het
getroffen gebouw.
Niowe in Y.S.
Wat thans op het spel staat is niet
minder clan het bestaan van onze de
mocratie. zei de heer Liebaert. Deze is
niet meer leefbaar als de werking van
het parlement wordt belemmerd. Als de
burgers weigeren zich te onderwerpen
aan de wetten, die door een meerderheid
via wettelijke verkiezingen aan het be
wind gebracht, aan allen worden opge
legd.
WU willen echter geloven dat de ver
zoenende houding van de regering cn de
invloed van de verstandigsten onder onze
tegenstanders, in België weldra het kli
maat zullen herstellen, waarin onze
grondwetttelijke en democratische in
stellingen opnieuw hun 'aak kunnen
vervullen.
Zaterdagochtend vroeg is. als vijfde ln
de huidige serie atoomproefnemingen, in
Nevada opmeuw een kernwapen tot
ontploffing gebracht.
De ontploffing van een kernwapen
aangebracht op een 90 meter hoge toren
was niet. v.waar De korte heldere witte__oo
flits, die door de ontploffing werd ver- echter niet verleiden "tot een" goedkoop
oorzaakiwas tot in Los-Angeles, op on- optimisme De ziekte- en invaliditeits-
geveer 400 kilometer afstand zichtbaar, j verzekering moet drngend worden gesa-
Na de ontploffing vormde zich een grote neerd. anderzijds moet orde worden ge
witte wolk. bracht ln de financiën der Belgische
De witte wolk steeg tot een hoogte van 1 Spoorwegen Beide maatregelen ruilen
6000 tot 7500 meter en viel toen snel uit -ware offers met zich brengen
elkandei gen half uur na de "r.'olnfflng
was ri' gr olk m in een
aantal wolkenbanken, die etr. zig-zag
vorm hadden cn in Oostelijke richting De rede van de minister van Finan-
•I nummer bestaat uit 10 pagina's I afdreven. ciën, welke geheel onverwachts werd ge-
De minister wijdde verder uit over de
Rijksfinanciën en het budget. Hij zeide
dat de situatie bij de machtsoverneming
in April 1954 angstwekkend slecht was.
Maar thans kunnen wjj de toekomst met
vertrouwen tegemoet zien. Het mag
Niet overal gunstig onthaal
Ann Shelton. de populaire Engelse
zangeres, ontmoette bij de studio
opnamen voor een Nederlandse
radio-uitzending haar nieuwste Ne
derlandse collega Johnny for daan.
die onlangs uitgekozen werd als de
beste stem van de Jordaan.
houden, zal zeer waarschünlijk niet in
alle kringen der regeringsmeerderheid
gunstig worden onthaald. Sommige So
cialistische voorstanders van het offi
cieel onderwijs, zien met groeiend onge
noegen. dat de Liberalen bereid worden
gevonden toegevingen te doen. waar
door een erge schoolstrijd misschien nog
vermeden kan worden. Anderzgds is de
aankondiging van onpopulaire maatre
gelen inzake de sociale verzekeringen en
spoorwegen een bgkans directe aanval
op het beleid van de Socialistische mi
nister van Arbeid en van Verkeer.
In politieke kringen wordt overigens
gezegd, dat gematigde Socialisten, zoals
Spaak en premier Van Acker het vol-
led.g eens zijn met de Liberale minister
van Financiën, zodat een regeringscrisis
vooralsnog niet gevreesd behoeft te
worden. Van R.K.-zijde worden de voor
bereiding voor de grote nationale pro
testbetoging van 26 Maart «mars naar
Brussel) actief voortgezet. Men verwacht
dat circa 200.000 Katholieke betogers
naar de hoofdstad zullen komen. Dit zal
aanleiding kunnen geven tot talrijke en
bloedige incidenten.
Prijsstoppen ingetrokken
Voor witwasserijen, haarden
en kachels
Na de afkondiging van de handels
margebeschikking op 4 Maart j.l. en
gezien de verklaring van de vier ver
bonden van industriële werkgevers
over het beleid ten aanzien van de
prijzen, die op 5 Maart j.l. werd ge
publiceerd, acht de Minister van
Economische Zaken het handhaven
van de prgsstop witwesse.Li-industrie
en de prijsstop haarden en kac>ïls
overbodig.
De organisatie in deze bedrijfstakken
hebben de Minister daarbij toegezegd,
dat het verstrekken van collectieve
adviezen en het maken van collectieve
afspraken tot prijsverhoging in de toe
komst zullen worden nagelaten en dat
derhalve de prysvormln: door de be
drijven individueel zal geschieden. Voorts
zal bij toekomstige prijswijzigingen van
belangrijke omvang "an tevoren contact
worden opgenomen met de Minister. Dit
alles met inachtneming uiteraard van
de juistgenoemde verklaring der vier
verbonden.
Met het óog hierop is ln de Staats
courant van vandaag een besluit ge
publiceerd van de Minister van Econo
mische Zaken, waarbij deze beide prijs
stoppen worden Ingetrokken.
I gen waar ze al jaren op zitten te wach
ten. Want op 't ogenblik bedraagt deze
slechts 18 zetels. netgeen betekent dat de
fractie bijna dagelijks 's-avonds om tien
uur in het Lagerhuis vrijwel op volle
sterkte aanwezig moet zijn, want dat is
het tijdstip voor de belangrijke stem
mingen 3en grotere fractie zou meer
bewegingsvrijheid voor de afgevaardig
den meebrengen
Churchill bestudeert thans de Inter
ne, politieke situatie. Maar hst is
reeds bekend, dat 3utler. de xansc'ier
van de Schatkist, geen politieke rr'int
wenst te slaan uit de Bevan-T'':is,
hoezeer hij overigens 'n munten rc!n-
teresseerr* is!
Hij vreest dat een eerkieringsstu.iï op
dit ogenblik de Tories allerminst 'en
goede zal komen en zelfs een boc-ie-
rane effert -■}] kunnen hebben. Want
de kiezers louden hoogstwaarschijn
lijk een dergelijk doorzichtig onfat-
soeniyk politiek spel niet slikken.
Bovendien zou het onjuist zijn om de
figuur var de links-socialist Bevan tot
inzet van verkiezingen te maken. Het
Britse volk dient zich uit te spreken
over het regeringsbeleid gedurende de
afgelopen vier jaar De regeerperiode in
Engeland ls vijf jaar. zodat de regering
officieel nog "ets meer dan nndeihalf
jaar voor de boeg heeft. Maar een rege
ring in dit land zit hoogst zeldpn h-ar
volle tijd uit. De regeringspartij bezit
het voordeel, dat zij zelf het gunstigste
ogenblik voor een verkiezing kan bepa
len. Zo liet de Labour-regering reeds in
1951 alhoewel haar regeer-periode nog
nog niet verstreken was verkiezingen
houden. Zij verloor deze. doch het ver-
lies had veel groter kunnen zijn, indien
zij de verkiezingen later had doen ge-
1 schieden. De oppositie kan er overigens
op bogen dat zij toen de meerderheid in
sremmen-aantal behuilde, al kon dit
niet worden uitgedrukt in een zetel-
meerderheid ln het systeem van recht
streekse vertegenwoordiging oer kiesdis
trict. waarbij een mecr-lerhci*: voor de
winnende candidaat van een stem vol
doende is. gaan nu eenmaal duizenden
stemmer "erloren, speciaal in de zetel-
vaste districten, waar vaak een voor
sprong wordt behaald van 20.000 stem
men.
Ongunstige handelsbalans
Butler maakt zich vooral bezorgd
over de ongunstige handelsbalans, we'.ke
veroorzaakt is door de onevenredige stij
ging van de importprijzen, vergeleken
met de gelijkblijvende exportprijzen. HU
probeert verdere daling van de grond
stoffen dollar-reserves te voorkomen
door de recente verhoging van het bank-
dlsconto tot 4,5%.
Het kernTangstnfc Is en biyft dat En
geland meer zal nc-oiec csporterer. en
daartoe voor alles de productiviteit zal
dienen te verhogen. Kortwieken var de
import en besnoeiing van het binnen
lands verbruik zijn s'achts lapmiddelen.
Labour verwijt de Conservatieven, dat
zij door het overt»rr5 werpen van een
aantal economische re^irLrge-controles
het land kwetsbar-zdfc? -rcr 'en crisis
hebben gemaakt dan hei al reeds is
door buitenlandse acteren.
De export moet o^-te-nen tegen toe
nemende Japanse, D'Ctse en /imeri-
kaansc concurrentie, terwijl Australië
om de eigen precaire handelsbalans te
bcschem er tegen wil en "-nk Britse
export go .-deren zal moeten treffen.
„Wij missen een prettige patiënte
Een glimlachende, maar nog ietwat bleke Prinses Beatrix, heeft vanochtend
de chirurgische kliniek van het Stads- en Academisch Ziekenhuis te Utrecht
verlaten, waar zij precies een week geleden werd opgenomen voor een acute
blindedarmontsteking. Tegen kwart voor tien arriveerde 7..K.H. Prins Sernhard
die het uniform droeg van inspecteur-generaal van de Kon. Landmacht an juist
een militaire bespreking op de „Zwaluwenberg" had bijgewoond. Kort daarop
ging ook mej. A. Broers, de verzorgster van de Prinsessen, de kliniek van prof,
dr J. F. Nuboer binnen.
Hartelijk was het afscheid op de ge
zellig ingerichte kamer van Prinses Bea
trix Persoonlijk bedankte de Prinses al
degenen, die haar het verblijf in het
ziekenhuis zo aangenaam mogelijk had
den gemaakt
De drie verpleegsters, de operauezus-
ter, de narcotiseur en de afdelingsassis
tent kregen apart nog een stevige hand
druk van Prinses Beatrix Hoewel de
Prinses de laatste dagen tal van wan-
dehncen over de afdeling van prof Nu
boer had gemaakt, vond men het toch
beter, dat zrij van de lift gebruik maakte
om de kliniek te verlaten.
Vele cadeaux. die Prinses Beatrix wa
ren gezonden tijdens haar verblijf in het
ziekenhuis, waren reeds vooruit naar
Soestdijk verzonden Op verzoek van de
Prinses werden talrijke bloemstukken,
die haar door velen waren gezonden,
over de zalen verdeeld. Een enkele tere
orohidee nam de Prinses ze'.f mee naar
hu'.s
r te hal van de MinleV mmen dc
direct rui van het ziekenhuis dr de V as
Malefijt en de directrice, mej T. van
Wijngaarden, afscheid van dê Prinses.
Even over tien kwam de Prinses naar
buiten met haar vader.
Prof. Nuboer vergezelde de Prins en
de Prinses naar de gereedstaande Lin
coln, die door de Prins zelf werd be
stuurd.
Een lange rij verpleegsters en broe
ders van het ziekenhuis vormde als het
ware een erehaag en de Prinses beant
woordde glimlachend en wuivend de
enthousiaste afscheidsgroet "an de velen
die voor en op het terrein .-an het zie
kenhuis stonden opgesteld.
„We missen een prettige patiënte",
zo vertelde ons een van de verpleegsters,
due eer. week lang dc zorg over Prinses
Beatrix had gehad. Prof Nuboer was
dankbaar gestemd dat Prinses Beatrix
reeds thans weer naar huis kon gaan.
Om halfelf arriveerden de Prins cn
de Prinses aan het paleis Soestdijk.
wier te Kon:ng!-i_ h -.ar techte- op het
burc?; r-kom-'1- Re'fvroeg ln de
morgen .verden vete bloen ukken en
gelukwensen voor de Prinses ten Paleize
bezorgd
BUI LEK
Veel hangt er van Butler's begin April
ln te dienen begroting af. Hij wil over
tuigd aantonen dat de Conservatieve
financiële cp economische politiek, on
danks sommige tegenslagen, luist ls ge
bleken.
Een vervroegde verkiezing zou alleen
maar de algemene politieke verwarring
nog groter maken.
V erzekeringspremie
Wat Bevan aangaat: hij heeft de
Britse editie van de H-bom aanvaard.
zU het dan dat hij de bom uitsluitend
wenst te reserveren voor represailles te
gen een agressor dit het eerst de H-bom
gebruikt en niet tegen een „normale"
aanvaller die met conventionele wape
nen vecht
Belangwekkend is de mening in diplo
matieke kringen in Londen dat de H-
bom inderdaad een noodzakelijke aan
vulling moet worden geacht van het
Britse arsenaal als een soart verzeke
ringspremie maar ook als 'n soort veilig
heidsklep in geval de V. St. opnieuw In
het isolement zouden vluchten, bijvoor
beeld als Frankrijk weigert de Parijse
verdragen te ratificeren.
Mogelijk zal juist de Britse H-bom In
een nieuwe Europese politieke crisis
Amerika voor Europa behouden.
