Oud - Katwijk: De Stoomtram 'D'iLXiOiDi'
1
Amerika bevordert goedkeuring1
van Parijse aecoorden
Vijfde orgeleoncours te Haarlem
Herr Zollrat" liet 25.000 paar
rubberlaarzen verbranden
54ste Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD
Vrijdag 11 Maart 1955
Derde Blad No. 28471
(Ingez. Med.-Adv.)
Vandaag tonen wij U een foto van de stoomtram
Leiden-Katwijk. Deze opname werd omstreeks het jaar
1885 gemaakt bij de toenmalige eindhalte aan de
Boulevard, tegenover het Groot Badhotel.
Over de geschiedenis van dit vervoermiddel konden
we heel wat interessante bijzonderheden te weten
Komen. Het bestek van deze rubriek laat ons slechts
toe hieruit een zeer bescheiden greep te doen.
Toen in de tweede helft der vorige eeuw Katwijk
allengs groter betekenis als badplaats begon te ver
krijgen, werd de behoefte gevoeld aan een snellere
verbinding met het binnenland, aansluitend op de
spoorlijnen Leiden-Utrecht en Amsterdam-Rotterdam.
De twee stoombootdiensten, die toen reeds bestonden,
waren te langzaam. In het najaar van 1879 stelde
bet gemeentebestuur zich in verbinding met de be
voegde autoriteiten, ten einde de aanleg van een
stoomtram van Leiden naar Katwijk te verkrijgen.
Dat men in die jaren van aanpakken wist, bleek wel
uit het feit, dat reeds in de loop van 1880 met de bouw
van de baan werd begonnen, gevolgd door de officiële
ingebruikstelling op 4 Juli 1881. De exploitatie was in
handen van de Rijnlandsche Stoomtramweg Maat
schappij, een dochteronderneming van de Hollandsche
IJzeren Spoorweg Maatschappij. Dat de komst van het
nieuwe vervoermiddel in een grote behoefte voorzag,
blijkt wel uit de vervoersresultaten gedurende het
eerste jaar. Van 4 Juni t/m 31 December 1881 werden
namelijk niet minder dan 216.607 personen vervoerd,
terwijl de goederenwagons 154 ton goederen te ver
werken kregen. Gedurende het zomerseizoen 1881
werden dagelijks 15 ritten in beide richtingen gemaakt.
De totale reisduur was 40 minuten, hetgeen voor die
tijd een machtige prestatie was. Met hoeveel vreugde
de tram ook werd begroet, toch stond men wel
enigszins huiverig tegenover de gevolgen, welke dit
snelle vervoermiddel voor het verkeer in Katwijks
nauwe straten zou kunnen hebben. De gemeenteraad
van Katwijk vond het dan ook nodig de onstuimigheid
van het snelheidsmonster aan banden te leggen door
in de algemene politieverordening de bepaling op te
nemen, dat binnen de bebouwde kommen niet anders
dan zeer langzaam gereden mocht worden, waarbij
nog nader werd verduidelijkt, dat „onder langzaam
rijden wordt verstaan, de grootste snelheid waarmede
een volwassen persoon zich stapvoets kan bewegen".
Bovendien was de maatschappij verplicht in de be
bouwde kommen een man met een rode vlag voor de
locomotief te laten gaan, ten einde de weggebruikers
te waarschuwen dat de tram in aantocht was. De
stoomtram heeft dienst gedaan tot het jaar 1911, toen
zijn taak door de electrische tram werd overgenomen.
Tito's aanval afgedrukt in
„Prawda" en „Izwestia"
De Sovjet-Russische bladen hebben
gisteren de critiek van Tito op Molotof,
namelijk dat deze „de feiten verdoezeld"
heeft in een verklaring over Joego-
Slavië voor de Opperste Sovjet in hun 1
kolommen afgedrukt. Het was een zeld
zame gebeurtenis, dat in de Russische
pers aandacht werd besteed aan buiten-
landse critiek op een hoge Russische
politicus.
Tito's opmerkingen werden weergege
ven in een Tass-bericht uit Belgrado,
dat in extenso werd opgenomen in de
Prawda en de Izwestia. In andere bladen
verschenen samenvattingen.
In de Izwestia kan men lezen, dat Tito
het als onzin had bestempeld dat Joego
slavië thans weer op het goede pad
terug zou willen keren en dat het land
zou inzien schuldig te zijn geweest en
dat zou willen verhelpen. Tito had voorts
gezegd, dat dergelijke Oost-Europese
beweringen twijfel deden rijzen aan de
oprechtheid van de pogingen, die wor
den ondernomen de betrekkingen met
zijn land te normaliseren.
„Het is onmiskenbaar, dat de door
de heer Molotof gebruikte formulering
in zijn rede betreffende Joego-Slavië
voor de Opperste Sovjet niet in over-
eenstemming was met de feiten en toe j
op zekere hoogte overeenkwam met de
gewraakte beweringen. Wij beschouwenj
het als een hernieuwde poging de feiten*
voor hun volk op onze kosten te willen
verbergen", aldus Tito, geciteerd door
de Izwestia.
Vergadering Kon. Ned. Landbouivcomité
Bezorgdheid over onteigening
van cultuurgronden
Aantasting van Necl. tuinbouw
Ter gisteren te Amsterdam gehouden jaarvergadering der afdeling tuinbouw
un het Kon. Ned. Landbouwcomite, heeft de voorzitter, de heer W. J. van
Kampen, een waarschuwend woord laten horen over de steeds voortgaande
•nteigening van gronden rondom steden en dorpen. De voorzitter, die dit „een
alles overheersend probleem" noemde, zeide hierbij vooral te doelen op de ont
lening van gronden in de provincies Noord- en Zuid-Holland (de randstad
Bolland), het dichtst bevolkte deel van ons land, waar de beste cultuurgronden
worden aangetroffen. „Deze voortschrijdende onteigening zal een ernstige aan
tasting van de economische waarde van de Nederlandse tuinbouw tot gevolg
hebben- Voor de integratie van Europa, die komende is, zijn de allerbeste gronden
voor de tuinbouw van het grootste belang".
Spreker zeide wel degelijk oog te heb
ben voor de belangen van de industrie,
maar men moet voorzichtig zijn. ,.Op
tweede klas gronden kan Nederland zijn
positie als groentenleverancier van
Europa niet blijven handhaven; daar
mede moet in de toekomst rekening
worden gehouden. De Nederlandse tuin
bouw zal zich dan alleen op de gevoe
lige Europese markt kunnen staande
houden, wanneer de allerbeste cultuur-
Tonden beschikbaar blijven om de
loogst moeilijke productie voor de laagst
mogelijke productieprijs te waarborgen",
ildus de voorzitter.
Voorts zeide de voorzitter dat het af
gelopen jaar de gang van zaken voor
ce Nederlandse tuinbouw niet onbevre
digend is geweest. De overmatige regen-
ral sedert het midden van de zomer in
vrijwel geheel Europa heeft veel oogst-
mislukkingen tot gevolg gehad, waar
door het prijsniveau in ons land, zeer
speciaal voor de koudegrondproducten,
gunstig werd beïnvloed.
De besluiten, genomen op de in Fe
bruari j.l. gehouden vergadering te Pa
rijs, geven reden tot een matig opti
misme. Voor de Nederlandse tuinbouw
zo besloot spreker is een onbelem
merde export een levenskwestie.
De vergadering nam o.a. een voorstel
ran het hoofdbestuur aan waarin werd
voorgesteld om in samenwerking met
file land- en tuinbouworganisatorische
trachten te voorkomen, dat de goede
rultuurgronden door onteigening Verio
's) gaan voor de Nederlandse tuinbouw
a de Nederlandse bevolking. Landelijk,
provinciaal en plaatselijk zullen de con
tacten worden bevorderd om dit te be
reiken.
De voorzitter deelde mede, dat bin
nenkort aan de organisaties uitnodigin-
ren zullen uitgaan om een gezamenlijk
^treden voor te bereiden. In zijn ope
ningswoord had de voorzitter t.a.v. deze
PRIESTER-ARBEIDERS
WEDEROM TER SPRAKE
De kwestie van de ongeveer dertig
tester-arbeiders in Frankrijk, die de
irders van de Rooms-Katholieke kerk
n*t hebben willen gehoorzamen, is het
jtornaamste onderwerp dat zou worden
Oproken op de vergadering van Fran-
kardinalen en bisschoppen, die thans
de gang is, zo meldden welingelich-
bronnen.
Deze maand was het een jaar geleden
de RK kerk in Frankrijk een einde
^kte aan het tien jaar oude experi
ment van de „prétres-ouvriers" en de
-Priesters in overall" opdracht gaf weer
frar hun parochies terug te keren en
1jn zendingsarbeid onder de arbeiders
deze vorm op te geven. De meeste
ïinner gaven gehoor aan het ultima-
op ongeveer een dertig na.
.Het experiment werd stopgezet omdat
kerkelijke instanties de indruk had-
•fn gekregen, dat de priesters besmet
*6rden door de materialistische levens-
schouwing, die zij juist wilden bestrij
Er werd een nieuwe „Mission de
^nce" in het leven geroepen om de
**eging van de priester-arbeiders te
'-"vangen en in een oude abdij in Pon-
4ny werd een opleiding voor deze zen-
•tgsarbeid gesticht.
Andere vraagstukken die op de bijeen-
mijist, die heden. Vrijdag zou eindigen,
gtt worden aangesneden *ijn: 'i-1 PK
«s in Frankrijk, religieus onderricht
rjfde nijpendste maatschappelijke pro
teïnen.
College van Handel en
Industrie voor de
Levensmiddelenbranche
Drie partijen, vertegenwoordigende de
groothandel, de detailhandel en de in
dustrie in de kruidenierswarenbranche,
zijn overeengekomen een orgaan te vor
men, dat de naam draagt van „College
van handel en industrie voor de levens
middelenbranche" (C.H.I.). Dit zal zijn
een orgaan van overleg tussen de groot
handel, de detailhandel en de industrie,
teneinde door een nauwere samenwer
king de rationele fabricage en distributie
van kruidenierswaren en aanverwante
artikelen, alsmede de redelijke gemeen
schappelijke belangen van handel en
industrie te bevorderen, met inachtne
ming van de zelfstandigheid van de
deelnemende partijen en van het con
sumentenbelang.
De genoemde partijen worden gevormd,
namens de groothandel door: de Ver
eniging van vrijwillig filial bedrijfs-
grossiers: de Landelijke Bond van gros
siers in kruidenierswaren; de Vakbond
kruideniers inkoopverenigingen. Namens
de detailhandel: de Alg. Ned. Kruide-
niersbond; de Chr. Kruideniersbond; de
Ned. R.K. Kruideniersbond. Namens de
grote fouten worden beiaan". suiting „Het merkar-
kwestie „over de hoofden der vergade
ring heen een vermanend woord tot de
regering" gericht, dat door onteigenin
gen
Geef waf water en wat brood,
anders gaan de vogels dood.
Overal en altijd
geniet U meer van
al 33 jaar
op ieders lip I
Hernieuwde verzekering van Eisenhower
West - Europese landen
aan
Belangrijke manifestaties
Voor de vüfde keer wordt, deze zomer,
te Haarlem een internationaal orgel
concours gehouden onder auspiciën
van de Stichting Haarlems Bloei. Als
deelnemers zijn uitgenodigd Giuseppe
de Dona uit Treviso (Italië), Georges
Robert uit Parijs en de Nederlanders
Piet Kee uit Alkmaar, die de concour
sen in 1953 en 1954 gewonnen heeft en
Piet Post uit Leeuwarden. Over de
medewerking van een vijfde organist
worden nog onderhandelingen gevoerd.
Deze organisten zullen op Woensdag
avond 6 Juli in de Grote Kerk deelnemen
aan de improvisatiewedstrijd, waarbij
als leden van de jury optreden Jeanne
Demessieux uit Parijs, prof. Josef Zim-
mermann uit Keulen en Adriaan Engels
uit Den Haag.
De volgende morgen, Zondag 7 Juli,
zullen de deelnemers aan het concours
in de Grote Kerk een programma naar
eigen keuze ten gehore brengenPiet
Kee zal dan het in de prijsvraag be
kroonde koraalvoorspel uitvoeren. Voor
de prijsvraag luidt de opdracht net
componeren van een koraalvoorspel van
vijf minuten voor orgelsolo; als enige
prijs wordt een bedrag van f. 250 toe
gekend.
Donderdagavond 7 Juli geven de leden
van de jury op het orgel in de Grote
Kerk een conecrt.
Voor Vrijdagavond 8 Juli staat op het
programma een concert voor orgel en
orkest in het Concertgebouw. Met me
dewerking van het N.H. Philh. Orkest
zal Albert de Klerk het in 1952 door ir
Henk Badings in opdracht geschreven
orgelconcert uitvoeren. Waarschijnlijk
werkt ook het Bachkoor onder leiding
van dr Anthon van der Horst aar het
concert mee.
Na afloop van dit concert zal bur
gemeester P. O. F. M. Cremers in de
Ridderzaal van het Haarlemse stadhuis
„De zilveren tulp", een door de Kon.
Alg. Ver. voor Bloembollencultuur be
schikbaar gestelde wisselbeker, aan de
winnaar van het concours uitreiken. Een
klein strijkersensemble met kabinetorgel
zal onder leiding van Toon Verhey
concerteren.
Tot besluit volgt op Donderdag 14 Juli
een improvisatieconcert op het orgel in
de Grote Kerk door de winnaars van
de in voorgaande jaren gehouden wed
strijden.
„Onze troepen blijven mits
...Parijs wordt bekrachtigd"
President Eisenhower heeft gisteren
een poging gedaan om de parlemen
taire goedkeuring van de Parijse ae
coorden in West-Duitsland en Frankrijk
te bevorderen. Hij heeft namelijk op
nieuw verzekerd, dat de Amerikaanse
strijdkrachten in Europa en ook in
Duitsland zullen blijven als deze over
eenkomsten (over West-Duitse herbewa
pening en de Europese eenheid) zouden
worden bekrachtigd. Eisenhower gaf
deze herhaalde verzekering in een bood
schap aan de premiers van de zeven
landen, die de overeenkomsten van Pa
rijs hebben getekend: België, Neder
land, Luxemburg, Frankrijk, West-
Duitsland en Engeland.
De Verenigde Staten zullen desge
wenst. zo heet het o.m. in de bood
schap, met de West-Europese landen
overleg plegen tot het uitoefenen van
toezicht op de bewapening „en het ver
hinderen van ongerechtvaardigde mili
taire voorbereidingen binnen de West-
Europese Unie". Dit schijnt betrekking
te hebben op de Franse vrees voor een
ongecontroleerde West-Duitse herbewa
pening. De V. S. zullen tot de beveiliging
van het Noord-Atlantische gebied mede
werken door het uitwisselen van gege
vens, mede betrekking hebbende op het
militair gebruik van atoomwapens voor
zover het Congres hiervoor toestemming
wil verlenen.
De verklaring van de president is in
alle hoofdsteden van West-Europa met
grote voldoening ontvangen. Een woord
voerder van het. Britse ministerie van
Buitenlandse Zaken zei dat hieruit weer
eens het belang van West-Europa blijkt.
„Eerste overwinning"
De Franse regering heeft Donderdag
haar eerste overwinning behaald in haar
campagne voor snelle ratificatie van
de Parijse aecoorden. De commissie van
Buitenlandse Zaken van de Nationale
Vergadering heeft nJ., na een uiteen
zetting van de minister van Buitenlandse
Zaken, Pinay, geweigerd voorrang te
geven aan een motie van de Gaullist
Jacques Vendroux, een zwager van ge
neraal De Gaulle, waaritl uitstel van de
ratificatie werd geëist tot van de Vere
nigde Staten en Groot-Brittannië op
heldering zal zijn verkregen over hun
houding t.a.v. de Saarkwestie. Dit bete
kent dat. voorzover de Nationale Ver
gadering betreft, het Gaullistisohe voor
stel in feite van de baan is.
Kerkelijk Leven
ned. herv. kerk.
Beroerten te Schiedam i als Dred. met
bilz. otxiraoht) W C. F. Mete. voorg. Ver.
van Vrijz. Herv. te Mlddelbure. Te Tho-
len J. W. de Bruin te Harderwiik.
Aangenomen naar Waaxens-Brantgum
Adr. Schouten te Hypolytushoef.
Benoemd tot hulpprediker te Poede-
roilen Ph. J. Leenmans. cand. te Ede
(Geld.).
geref. kerken.
Beroepen te 's-Graven h age -Moer w n k
(vac. dr R. Koolstra) H H. Grosheide te
Rotterdam-Charlois. Te Nleuwerkerk (Z.)
dr J. H. Becker te Den Bommel.
chr. geref. kerken.
Bedankt voor Toronto (Ontario-Cana
da) (Free Ohr. Ret. Church) Joh. Prins
te Groningen.
doopsgez. broederschap.
Drietal te Amsterdam (7e pred pl.) H.
v. Bllderbeek te Bolsward. J. W. Hllverda
te Veenwouden en H. v. Veen te IJmui-
den.
I oorscli ri ft is voorsch ri ft
Grote verontwaardiging onder de armelijk
geklede vluchtelingen bij Giessen
Zinneloos bevel van de chef
van een invoerrechtenbureau
(Van onze correspondent
in West-Duitsland)
Er heerst in West-Duitsland, vooral
onder de vele vluchtelingen, die uit
het Oosten zijn gekomen en die voor
een groot gedeelte nog in zeer benarde
omstandigheden verkeren, heftige ver
ontwaardiging, omdat men in Giessen,
waar zich een vluchtelingenkamp be
vindt, moedwillig duizenden paren nog
heel goed bruikbare rubberlaarzen heeft
verbrand, waarvan alleen de hakken
wat waren scheef gelopen en enkele
gespen waren verroest.
Een Amerikaan had 25.000 paar van
die laarzen uit oude Amerikaanse leger -
voorraden gekocht. Hij voelde er echter
niets voor daarvoor invoerrechten aan
de West-Duitse staat te betalen, omdat
zij volgens hem niet meer in een zoda
nige staat verkeerden, dat hij er, wan
neer hij ze op de markt wierp, veel aan
zou verdienen. En toen hij daar niet on_
De AVRO CF-100.
de all-weather-
fighter" voor
jachtoperaties on
der alle omstan
digheden. waar
mede Canadese
squadrons thans
worden uitgerust.
Het ligt in de be
doeling. deze ma
chines ook be
schikbaar te stellen
van bases in
Frankrijk. Duits
land. Engeland.
België en Neder
land. als zeer
krachtige steun
van de NAVO-
luchtmacht. Het
toestel is uitgerust
met twee turbo jet
motoren. acht stuk
ken geschut en in
stallatie voor het
afvuren van raket
ten. De bemanning
bestaat uit de
piloot en een
dar-navigator.
deruit kon. bood hi) aan ze gratis onder
vluchtelingen en andere arme mensen
te verdelen.
Op het invoerrechtenbureau vertelde
men hem echter tot ziin stomme verba
zing. dat dit volgens „de voorschriften"
niet mocht. Wel zou hij ze aan een uit.
drager mogen verkopen, maar dan
moesten alle zolen radicaal worden
doorgesneden. 2»dat niemand de laar
zen meer kon dragen!!!
Zelfs het vernielen van de laarzen zou
echter een aardig sommetje geld kosten
en daarom kwam ook van een dergelijke
transactie niets terecht.
Herinnering aan Nazi-tijd
De chef van het invoerrechtenbureau
Rudolf Rocktaschel. die de fraaie titel
van „Zollrat" (douane-raad) draagt,
heeft daarop opdracht gegeven alle laar
zen te verbranden. Daar waren enige
dagen mee gemoeid
Op de eerste dag zijn 9000 paar in
vlammen opgegaan. Men had ze op een
grote hoop bijeengesmeten en er flink
wat teer overheen gegoten, opdat het
branden beter en vlugger zou gaan. Het
stinkende walmende vuur riep de her
innering wakker aan de brandstapels
van boeken in de Nazi-tüd. toen ook
totaal zinneloze grote waarden werden
vernield.
Vluchtelingen kwamen toegelopen en
sommigen probeerden laarzen uit de
vuurpoel weg te trekken, maar een
douane-beambte, die op wacht stond
verhinderde dat.
Journalisten hebben „Zollrat" Rock
taschel in zijn woning opgezocht. Ze
wilden van hem weten of hij geen betere
oplossing had kunnen vinden dan al
dat nog zo goed bruikbare schoenwerk
te laten vernietigen. Vijfentwingtigdui-
zend arme mensen zouden er. vooral nu
er weer overal zoveel sneeuw en mod
der op de straten lag, dolblij mee zijn
geweest
Maar Rocktaschel beriep zich op zijn
..ambtsgeheim" en beweerde dat hij geen
inlichtingen mocht geven!
Bonn niet best te spreken
De voorzitter van een vereniging van
30.000 vluchtelingen heeft daarna tele
grafisch een vlammend protest aan de
minister voor de Vluchtelingen in het
Bondsland Hessen te Hannover ge
stuurd. Anderen weer hebben zich tot de
West-Duitse Bondsminister voor de
Vluchtelingen in Bonn gewend.
Natuurlijk is men in Bonn niet erg te
spreken over de handelwilze van de
„Zollrat'' in Giessen. Wat voor een in
druk. zo redeneert men terecht, moet
het thans gebeurde in het buitenland
w' -n?
Uit vreemd- land'n stuurt men hulp
voor de vluchtelingen en in West-Duits
land zelf worden nodeloos 25.000 paar
gummilaarzen verbrand!!
