LEIDSCH m DAGBLAD
federlaag voor minister Suurhoff
R.M.S. leider Apitoelay pleit voor
de Krijgsraad te Djokja
WEERBERICHT
Honderdduizend Oost-Duitsers in
concentratiekampen omgekomen
Huwelijk Prinses Margaret zou in
het najaar aangekondigd worden
Ja^igang f DONDERDAG 10 MAART 195S No. 28470
tear: J. W. Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Sineel 1. Leiden - Giro No. 57055
fdredacteur: J. Brouwer f6.40 per kwartaal; f2,15 per maand; f0.50 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041; RedacUe: 21507
Bespreking Gezondheidswet geschorst
'iveede Kamer overwegend voor
particulier initiatief
(Van onze parlementaire redacteur)
Doordat de aanhangers in de Tweede Kamer van het particulier initiatief
terugdeinsden voor dreigementen van achter de regeringstafel, maar voet
stuk hielden, is er gistermiddag een ernstig conflict ontstaan tussen een
rderheid van de Kamer en minister Suurhoff. Dat gebeurde bij de behan-
ng van de nieuwe Gezondheidswet, waarvan de strekking is door overleg de
inwerking te bevorderen tussen de overheid en de particuliere organisaties
liet gebied van de gezondheidszorg. Minister Suurhoff leed de nederlaag.
Nadat met de steun van de KVP, WD, AR, CH en KNP (tegen P. v. d. A.
de communisten) een wijzigingsvoorstel was aangenomen met de bepaling
in het nieuwe top-orgaan, de Centrale Raad voor de Volksgezondheid,
minste de helft van de leden vertegenwoordigers moeten zijn van het
Sculier initiatief, gaf minister Suurhoff gevolg aan zijn dreigement en ver-
t hij met een rood hoofd schorsing van de beraadslaging, opdat hij zich
beraden wat hem verder te doen staat met het wetsontwerp. Hij kan het
ttken of laten liggen. Dat zal de meerderheid van de Kamer niet kunnen
len, want die was er niet enthousiast voor.
Hooglopend conflict
is meer voorgekomen, maar t-och
it zelden, dat een minister door de
ing van de Kamer schorsing van
jraadslaging vroeg. Het conflict is
gelopen ofschoon het verschil van
tüng tussen minister Suurhoff en
eerderheid van de Kamer over de
i van de overheid en de particu-
organisaties op het gebied van de
idheidszorg zeer gering is. Het top-
in ter bevordering van de samen-
ng tussen overheid en particuliere
lisaties en voor het uitbrengen van
zen aan de regering, zou in de
ie gezondheidswet zijn de Centrale
Omtrent de samenstelling van die
rale Raad, die „ten hoogste 35 le
al teilen, bepaalt het wetsontwerp
ie vertegenwoordigers van particu-
organisaties, tezamen met die van
ccies en gemeenten, de meerder-
mllen vormen in de Centrale Raad.
ndien heeft minister Suurhoff in
lemorie van Toelichting verklaard,
die bepaling is opgenomen omdat
de bedoeling is te voorkomen, dat
Qvloed van de vertegenwoordigers
de rijksoverheid te zeer zou over-
Zekerheid gewenst
har dat neemt volgens de meerder-
van de Kamer niet weg dat de
van het wetsontwerp niet uit-
dat de vertegenwoordigers van
rticuliere organisaties in de min-
id zullen zijn tegenover die van
rRijk. plus die van de provincies
k de gemeenten. Vandaar de indie-
W~'
ning van een wijzigingsvoorstel, on
dertekend door leden van de KVP,
VVD, CHU cn AR om in de wet vast
te leggen dat tenminste de helft van
de leden van de Centrale Raad moet
bestaan uit vertegenwoordigers van
de particuliere organisaties (dus niet
de helft samen met vertegenwoordi
gers van provincies en gemeenten).
Minister Suurhoff zag daarin echter
een poging de invloed van de overheid
tering te dringen. Hij beschouwde het
ook als een uiting van wantrouwen in
het werk van de prima deskundigen van
de overheid, die zich altijd zorg maken
over de gezondheid van het gehele Ne
derlandse volk. Bovendien maakt hij er
op attent dat het wetsontwerp het re
sultaat is van vier jaar studie van een
commissie van deskundigen, waarin ook
het particulier initiatief ruim was ver
tegenwoordigd. Die commissie is tot een
zeker evenwicht gekomen, dat men nu
wil verschuiven. Daarvan verwachtte de
minister geen heil. maar alleen arg
waan.
„Ik mag de uiting van wantrouwen
niet voor mijn rekening nemen", al
dus de minister. .,Ik vraag mü af of
het dan niet beter is dat er géén wet
telijke regeling komt. Er worden te
genstellingen opgeroepen, die er niet
behoren te zjjn. Ik zou schorsing van
de beraadslaging moeten verzoeken bü
aanneming van het amendement".
Tenminste de helft!
Minister Suurhoff meende bij de aan
hangers van het particuliere initiatief
ook de neiging op te merken de over
heid van het terrein van de volksge
zondheid te willen terugdringen, omdat
zij in de Centrale Raad „ten minste"
de helft van de zetels willen doen be
zetten door vertegenwoordigers van par
ticuliere organisaties. Maar de heer
Mol (KVP» zette uiteen dat „ten min
ste" alleen in het wijzigingsvoorstel is
opgenomen om moeilijkheden te ontgaan
bij een oneven aantal leden. Met een
gelijk aantal leden kunnen we genoegen
nemen. Er moet van beide kanten geen
terugdringen zijn. Het wijzigingsvoorstel
beoogt het scheppen van evenwicht dat
vertrouwen schept Want de particuliere
organisaties zijn door subsidies finan
cieel reeds afhankelijk van het Rijk en
het kweekt wantrouwen als zij in de
Centrale Raad ook in de minderheid
zouden zijn. Het is een principiële kwes
tie. die voor ons zo belangrijk is, dat
intrekking van het wetsontwerp voor
ons geen beletsel is het wijzigingsvoor
stel te handhaven. Het is jammer, want
de minister heeft in de Memorie van
Toelichting ook verklaard niet te wen
sen dat de invloed van de Rijksoverheid
overweegt Maar als wii de gelijkheid
opeisen, dan zeet de minister „neen" en
dreiet hy met intrekking van het wets
ontwerp.
Op de spits
Met 47 tegen 26 stemmen aanvaard
de de Kamer het wijzigingsvoorstel.
Voor stemden: KVP. VVD, AR. CIIU,
KNP. Tegen stemden PvdA en de
communisten.
Minister Suurhoff vroeg hierna
schorsing van de beraadslaging om
zich te kunnen beraden wat hem ver
der te doen staat met het wetsont
werp. Hij kan het in de ijskast laten
liggen, hij kan het intrekken, maar
hij kan ook door overleg trachten met
de Kamer alsnog tot een vergelijk te
komen. Maar die laatste poging is niet
waarschijnlijk, want dan zou hij de
zaak van zijn kant niet zo op de spits
hebben gedreven.
Toestand Prinses
Beatrix uitstekend
Prof. dr J. F. Nuboer deelt met be
trekking tot de toestand van H.K.H.
Prinses Beatrix het volgende mede:
„H.K.H. Prinses Beatrix heeft weer
een uitstekende nacht gehad. De tem
peratuur is normaal. Indien zich geen
bijzonderheden voordoen, zal geen
verder communiqué worden uitge
geven".
Prinses Marijke en Prinses Ireme heb
ben gasteren een bezoek gebracht aan
haar zuster.
„Tegen een unitaristische Staat"
Vier beklaagden trillen een verdediger
jiecn zwaar en besneeuwd bos-
ours van acht kilometer in de
tving van Ermelo werden de
tirijden gehouden om het cross
Rustig weer
t verwacht tot morgenavond:
weer met over het
S bewolking, maar in de nacht en
nd plaatselijk mist. Zwakke tot
le wind uit Noordelijke richtingen,
■cht overwegend matige vorst., rnor-
"ddag hogere temperaturen dan
(Opgemaakt te 10 uur>.
11 Maart
op: 7.08 uur; onder: 18.38 uur.
tn op: 22.27 uur; onder: 7.32 uur.
Jgwater te Katwijk te 5.02 en 17.14
(Springtij
Hommer bestaat alt 10 pagina's
country kampioenschap van Neder-1 Jonkers van het commando
land voor militairen, waaraan ruim Luchtvaarttroepen uit Breda werd
200 lopers deelnamen. Sergeant winnaar.
Politieke terreur in de Oostzone
Tweemaal zoveel geïnterneerd
Boeendien tienduizenden
naar Sovjet-Unie
De West-Duitse Sociaal-Democratische party heeft een rapport gepubliceerd
over de toestanden in de Oost-Duitse concentratiekampen sinds 1945.
Tussen 1945 en 1950 zijn ongeveer 200.000 personen om politieke redenen in
deze corc. ntraticVan.pcn geïnterneerd. Ongeveer de helft van dit aantal i«
door gebrek aan voedsel, executies, slechte behandeling en epidemieën om he(
leven gekomen. Büna 35.000 personen zün, volgens het rapport, in dezelfde
periode overgebracht naar concentratiekampen in de Sovjet-Unie.
Zoals gemeld, hadden vier van de
leiders der R.M.S.. die thans te Djokja
terecht staan, te kennen gegeven, dat
zij het aanbod van de Nederlandse
advocaat, mr P. Stoffels, om hun ver
dediging te voeren, in overweging wil
len nemen. Gisteren hebben qj me-
.degedeeld, deze verdediging gaarne
te zullen aanvaarden. Zij verklaarden
echter niet te wensen, dat de behan
deling van het geding daardoor zou
worden gerekt. Deze vier beklaagden
zün Gaspers. Apitoelay. Norimama en
Jacob. De drie laatstgenoemden heb
ben zich tevens bereid verklaard, de
verdediging door de Soerabajase
advocaat mr Soerjadi te aanvaarden.
Apitoelay. Minister van Financiën ad
int. der R.M.S.. zeide in de zitting van
gisteren, dat de proclamatie van de
R.M.S. was gesteund door het gehele
volk dei Zuid-Molukken. Deze procla
matie aldus Apitoelay. was de conse
quentie der toenmalige gebeurtenissen.
„Ik benzeide hij „een zoon der
Zuid-Molukken. die ervan overtuigd is.
dat de Federale Staatsvorm de meest ge
schikte is voor een onafhankelijk Indo
nesië Apitoelay zette uiteen, dat na de
oprichting van de Staat Oost-Indonesië,
waartoe de Zuid-Molukken behoorden,
moeilijkheden voor het Zuid-Molukse
volk waren ontstaan.
Deze betreurenswaardige toestand
werd veroorzaakt door gebrek aan be
grip bij dc regering van de deelstaat
Oo-t-Indonesie met betrekking tot het
gebied der Zuid-Molukken. De vor
ming van een unitaristische Staat
aldus Apitoelay was in strijd met
de voorzieningen van de R.T.t'. met
Nederland, waarin wordt gezegd, dat
een verandering van de staatsvorm van
de Ver Staten van Indonesië tot een
unitaristische staat, zon worden voor
afgegaan door een volksstemming.
De proclamatie der R.MS, had de be
doeling. de wereld op de hoogte te bren
gen van de werkelijke gevoelens van het
volk der Zuid-Molukken Apitoelay had
zich spontaan beschikbaar gesteld voor
de R.MS, in de mening, daarmede te
handelen In het belang van het volk en
verklaarde dat de R M S het recht van
het volk op zelfbeschikking had ver
wezenlijkt.
Apitoelay noemde het bombardement
op de hoofdstad van de R.M.S Ambon,
stad een onverstandige daad van de re.
gering van de Ver Staten van Indone
sië. die onder het volk verslaeenheid had
veroorzaakt
Harrinian camlidaat
voor presidentschap?
Stevenson en ook Eisenhower
zouden niet terugkeren
Welke Republikeinse en Democratische
Candida ten zullen volgend jaar bij de
verkiezingen in de Ver. Staten tegen
over elkaar komen te staan? Zullen het
weer generaal Eisenhower en Stevenson
zijn of zullen anderen hun plaatsen in
nemen?
De voorzitter van het Democratische
partybestuur. Butler, heeft gisteren me
degedeeld. dat de mogelijkheid bestaat,
dat Averell Harriman. thans gouverneur
van de staat New-York, eandidnat zal
staan voor het presidentschap, dus in de
plaats van Stevenson. Volgens Rulle:
zal Eisenhower zich niet herkiesbaar
stellen, maar hy noemde geen naam
van een eventuele andere candidaat.
Indonesië de wapens op te nemen,
aldus Apitoelay. die verder nog ver
klaarde. dat de vorming der R.M.S.
nooit zou zijn geschied indien zq, die
de macht hadden, met verstand wa
ren opgetreden. Zoals de toestand toen
lag, was de proclamatie een voort
vloeisel van de gevoelens, die onder
het volk leefden.
Apitoelay verklaarde ten slotte, dat
de proclamatie der R.M.S. geen mis
daad was en dat zij werd gesteund
door het gehele volk van de Molukken.
De beklaagden Manoehoetoe. Wairisal
Pattiradjawase verklaarden het met het
grootste gedeelte van Apitoelay's verkla
ringen niet eens te zijn. Zij zeiden, dat
Apitoelay zyn eigen strijd had gevoerd,
die afweek van hun standpunten. Zy
wensten voor Indonesië een unitaristi
sche Staat, zeiden zy.
In Djakarta is een Oomité gevormd
.voor'de verdediging van de goede naam
van A. Wairisal en diens kameraden",
die thans als leiders van de R.M S. voor
de Krygsraad in Djokja terecht staan.
Volgens het Comité zijn Wairisal es
.Republikeinen. die tengevolge van
dwang, op hen uitgeoefend door reaction-
naire groepen in de Zuid-Molukken. in
1950 genoodzaakt waren zich met de
R.M.S.-ers in te laten"
Het Comité spreekt zich nadrukkelijk
uit tegen de pogingen om een advocaat
uit het buitenland te laten overkomen
om de verdediging in de R.MS.-zaak te
leiden.
In Algiers is een nieuwe, door de
Fransen gebouwde stuwdam gereed
gekomen, waardoor een electrische
centrale in werking kan worden ge
steld die ongeveer een kwart van de
totale electriciteitsbehoejte van Al
giers kan leveren.
Bij busongeluk in
Korea: 38 «loden
Dinsdag 21 doden bij een
soortgelijke gebeurtenis
In Korea heeft zich Woensdag nabq
Soewon, op ongeveer 20 kilometer ten
Zuiden van Seoel, een autobus-ongeluk
voorgedaan, waarbq 38 personen om het
leven zqn gekomen en 17 personen wer
den gewond.
Volgens de politie is het ongeluk te
wqten aan onvoorzichtigheid van de
chauffeur. De autobus is van een brug
afgereden. In een soortgelijk ongeluk
zqn Dinsdag ten Noordoosten van Seoel
21 personen om het leven gekomen.
Dertig doden en vermisten
door branden in de V. S.
Bq branden in de Ver. Staten zyn gis
teren tenminste negentien personen om
het leven gekomen. Bij een hotelbrand
in Portland (Oregon) verloren vyf per
sonen het leven, zeven personen worden
nog vermist. Bü een brand in een pen
sion in San Rafael (Californië) kwa
men \ier personen in de vlammen om,
terwyl nog vier personen worden ver
mist. Ais gevolg van een gasontploffing
bij Valparaiso (Indiana) worden drie
personen vermist. Door een brand nabij
Holly Spring (Mississippi) verloren vier
volwassenen en twee kinderen het leven
en bü een brand in Albany (New Vork)
is een twee-jarig meisje ernstig gewond
en later overleden.
Niemand in Engeland twijfelt er meer aan
(Telefonisch van onze correspondent in Londen)
Nadat berichten inde
Engelse pers over een
aanstaand huwelijk tus- I
sen Prinses Margaret HB
en Peter Town send de R. V t HB
bal aan het rollen heb- ^,1
ben gebracht, ziin. naar I
ons gebleken is. thans -i I A'. -*£ I
ook achter de schermen r
de dingen bezig in be-
weeing te komen. Vol- M H
gens onze nasnoringen 'F i.jV
Prinses Margaret
haar West-Indische
tournee zou hebben gemaakt om haar te doen bezinnen op haar patriottische
plichten, staat de mening dat deze tocht haar werd toevertrouwd om haar
positie in de wereld te versterken en daardoor haar huweUjk met Peter
Townaend juist aannemelijker te maken....
