LEIDSCH
DAGBLAD
V
Tegenstelling Gerretson - Drees
Over Scarborough en een rede
van H. M. de Koningin
Inzet besprekingen Finaneiën
WEERBERICHT
Nieuw bewind-Faure: kunststukje
van politieke dosering
Kabinet (zwaar overhellend naar
rechts) bestaat uit oudgedienden
Nog meer slachtoffers van proef
met waterstofbom bij Bildni
3 Me Jaargang
WOENSDAG 23 FEBRUARI 195S
No. 28457
(Krecteur: 2. W. Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Witte Singel 1. Lelden - Giro No 67055
jjofdredacteur: J. Brouwer f6.40 per kwartaal; f2,15 per maand; f 0,50 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
De Eerste Kamer behandelde gisteren de begroting van het Departe-
van Algemene Zaken.
De heer Gerretson C.H.) toonde zich daarbij niet gerustgesteld over
Iii antwoord van de regering, dat de ..Dakota", die voor de reizen van
\it Koninklijk gezin wordt gebruikt, voldoende veilig en bedrijfszeker is.
'oorts achtte hij het niet verantwoord, dat het gehele gezin tezamen in
iiii vliegtuig reist en hij drong er dan ook op aan Koningin en troon-
r,volgster afzonderlijk te laten reizen.
In verband met de tafelrede, die HM. de Koningin bij het bezoek van
mident Coty had gehouden, had hij critiek op het Kabinet, dat hij
tor deze rede. waarmee hij het niet geheel eens was. constitutioneel
vantwoordelijk achtte.
Jn een constitutionele monarchie is de vrijheid van de Koning nega-
jff', aldus spreker. ..Hij mag niets zeggen wat de minister niet goed
idt. Wel mag hij zwijgen".
,£r is verdriet en ergernis gewekt", zo zeide spr. „over deze rede.
timoet niet meer voorkomen."
Heftige disputen in Eerste Kamer
Bewaren had prof. Gerritson ook
Ken de rede die nrof. van Eysinga
sresoroken had bil de onthulling van
standbeeld van Johan v. Oldebar-
greldt te Den Haag. De regering had
aeten voorkomen, dat de Koningin bU
jae plechtigheid aanwezig was. zo
Sdde de kern van zi|n betoog. „Ook
ïa leden van het Konlnkliik Huis
radt de oude stelregel „men zii voor-
nauwkeurig geobserveerd", zo
Hierna kwam de heer Gerretson op
a bezoek dat dr Drees aan het La-
larcongres te Scarborough heeft ge-
lacht. ..De minister-president staat bij
Én vrienden en partijgenoten in een
aik van heiligheid, al zullen de langst
renden onder ons wel ziin zaligver-
örinz niet meer belevenaldus spr..
in dr Drees het „jokkentje" kwalijk
am dat hii over Scarborough had ge
dateerd. speciaal omdat dit „op zo'n
tnderliike wijze" was gedaan.
Sor. ging hierna aantonen, zoals hij
s: „dat we gefopt zijn. hoe we gefopt
mi en waarom we gefopt ziin".
Volgens hem had de mintster-presi-
at destijds zijn schriftelijke vragen
ja alle naar waarheid beantwoord,
iaben destijds de ministers in het
iitunet goedgekeurd, dat de mi nister-
stadent naar de vergadering der rode
bMnationale ging?", zo vroeg hii ver
te. Dr Drees heeft zi. de fout ge
nikt zich te vergelijken met de Zweed-
2 nremier. die echter tegelijk ook par
adder is. Bovendien heeft Zweden
nai bondgenootschappelijke verhou-
dj met Engeland en Nederland wel.
Nederland onjuiste berichten in de
raddoers over dit congres niet heeft
üRneesDroken. weet hii o.m. aan het
it goed functionneren van de Rijks-
aorlichtingsdienst (Rijksverauisterings-
tsnst. zoals hij zeide).
De minister-president heeft zich z.i.
i Scarborough met buitenlandse be-
Bkkineen bezig gehouden.
Geen beleefdheidsgebaor
De heer Molenaar (WD) achtte het
atwoord dat de minister-president in
site instantie in de kwestie Scarbo-
swh gegeven heeft onjuist. Volgens
lm had de bewindsman openhartiger
Keten zijn. In dergelijke „informele
«brekingen" zag hij geen bezwaar en
minister-president is dan ook ze
is niet getreden in de externe be-
Hogere temperaturen
e Bilt verwacht tot morgenavond
««wegend zwaarbewolkt met plaatse-
5 enige sneeuw of regen en hier en
tor mist. In het Zuiden van het land
khte dooi tot temperaturen om het
toespunt. In het Noorden van het land
toperaturen om het vriespunt tot
<tote vorst. Matige tot krachtige en
togs de Waddenkust af en toe harde
öasteiyke wind. (Opgemaakt te 10 uur).
Grens dooi-vorst boven
ons land
Bet KNMI deelt mede
In Frankrijk is het in de afgelopen
toen belangrijk zachter geworden,
«enals in het Alpengebied, in Zuid-
Tiakryk steeg de temperatuur gisteren
a 15 graden. Noord- en Midden-Europa
Binden zich nog stevig in de greep
13 de winter. In Scandinavië vriest
m de nacht 15 tot 25 graden. Ook
3 Denemarken en Midden-Duitsland
r-imen in de afgelopen nacht tempe
len van 20 graden onder nul voor.
nanacht breidde de warmere lucht
j:ien Frankrijk zich langzaam naar het
Sarden uit. Daarmede samenhangend
5? de neerslag in het overgangsge
val tussen dooi en vorst in omvang toe.
D't België werd vanmorgen sneeuw,
Sm en ijzel gemeld. Later in de och-
viel ook in het Zuiden van Neder-
tod wat regen en sneeuw. De komende
2 uur zal ons land Juist in het over-
ftosgebied komen te liggen tussen de
Tmnere lucht in het Zuiden en de
L'-to in het Noorden
24 Februari
2011 op: 7.4)1 uur; onder; 18.11 uur.
Maan op; 7.51 uur; onder: 21.02 uur.
B»gwater te Katwijk te 4.35 en 16.42
Bit nummer bestaat uit 10 pagina's
voeedheden van de minister van Bui
tenlandse Zaken (een opmerking van
de heer Gerretson). zo zeide de heer
Molenaar.
Dat de minister-president in Scar
borough de vergadering van de Inter
nationale Socialistische Partn als be-
cefdheidsgebaar heeft bijgewoond, kan
hii zich voorstellen. Iets anders is het,
of de minister hier actief heeft meege
werkt en dit zou spr. gaarne van hem
vernemen.
De heer Kropman (KVP) kon zich
voorstellen dat dr Drees in Scarbo
rough was geweest, omdat er niet al
leen socialistische maar ook West-
Europese belangen konden worden be
handeld.
Hit betreurde, dat deze gehele zaak
in de partij-politieke sfeer was getrok
ken.
„Wü luichen ieder contact van de
regering door welke minister ook met
politieke leiders van andere landen,
tot welke partij deze behoren, toe",
aldus spr., die ziin vertrouwen in de
premier uitsprak.
Antwoord van dr Drees
Dr Drees. de sprekers beantwoor
dend .vroeg zich af. of men zich wel
op het standpunt moet stellen dat het
vliegtuig geen normaal verkeersmiddel
Is. Dat ls voor hem nog een vraag.
Volgens dr Drees mag men niet aan
nemen dat bij bezoeken van buitenland
se gasten of omgekeerd bij een bezoek
aan het buitenland, elk woord dat de
Koningin bij een rede spreekt de minis
ters passeert Natuurlijk blijft de minis
ter van Buitenlandse Zaken ervoor ver
antwoordelijk.
Wat betreft de door de heer Ger
retson gewraakte zin in de redevoering
van de Koningin, betoogde spr., dat
daarin niet is gezegd, dat de Franse
revolutie de vrijheid, gelijkheid en
broederschap heeft gebracht. Wat be
treft het bijwonen van de onthulling
van het standbeeld van Johan van Ol-
denbarneveldt en de rede van prof.
van Eysinga zeide spr. het een geluk
kige zaak te vinden dat de Koningin
aanwezig was bij de herdenking van
een groot Staatsman en een der grond
leggers der zeven provinciën. .„Men
moet elk woord dat daar gesproken
wordt niet met de Koningin vereenzel
vigen," aldus spr.
Ook Prins Bemhard zal men bij zijn
vertegenwoordiging van ons land een
beetje vrijheid moeten laten.
In het geval ..Scarborough" zag hij
twee aspecten, menselijk vertrouwen en
de positie van de minister-president.
Voor de betoogtrant van de heer Ger
retson kon hij weinig waardering heb
ben. De bijeenkomst, in Scarborough had
slechts ten doel te trachten tot één op
vatting te komen over de Parijse accoor-
den en de aanneming van de accoorden
in de West-Europese landen te bevor
deren. Voorstellen tot een „nieuwe toe
nadering tot Moskou" zijn er niet ge
daan.
Dat de heer Gerretson spr's waar
heidsliefde in het geding had gebracht
betreurde hij. Dat de „Times" hem (dr
Drees) de leider der Nederlandse Socia
listische Partij genoemd heeft is zijn
schuld niet en het is niet fair van de
heer Gerretson daarop voort te bordu
ren. Spr's antwoord in eerste instantie
moge dan beknopt zijn geweest, het was
zeker niet onjuist zo zeide hij.
Slot op Pag. 2
Frankrijk heeft weer een regering
(Telefonisch van onze correspondent in Parijs.)
Vanochtend om tien uur heeft de Radicaal Edgar Faure, de nieuwe
Franse regering aan de Nationale Vergadering voorgesteld. Ofschoon op
het uur, dat wij deze regels telefoneerden, de stemming over de investituur
nog niet gehouden was, werd toen algemeen toch al wel verwacht, dat hij,
als eerste in de reeks van vier formateurs, de beproeving glansrijk
zou doorstaan.
Faure had zich tevoren verzekerd van de steun van de Radicalen, zijn
eigen partijgenoten, de Conservatieven, de Rooms-Katholieken (MRP) en
de Gaullisten, zodat de uitslag eigenlijk weinig verrassingen meer zal
kunnen bevatten.
Het Kabinet zat vanochtend practisch in elkaar en alleen een aantal
lagere staatssecretariaten zal later in de week nog worden toegekend.
Weinig reden tot geestdrift
Nadat de Socialisten Faure Maandag
hadden laten weten niet aan zijn Ka
binet mede te willen werken, had de
formateur eerst nog even geaarzeld of
hij zijn besprekingen zou voortzetten.
Faure voelde er in zijn hart weinig voor
de gevangene van een Conservatieve
meerderheid te worden, maar tenslotte
heeft president Coty hem toch weten
te overtuigen van de noodzaak een ein
de aan deze crisis te maken.
Dat zijn Kabinet zwaar naar de rech
ter zijde overhelt, kan intussen moeilijk
worden ontkend. Slechts een heel en
kele figuur uit de ploeg van zijn voor-
Gistermiddag is een electrische
trein, komende uit de richting Rot
terdam bij het binnenkomen van het
station Hoek van Holland op een
verkeerd spoor terecht gekomen en
in botsing geraakt met een rangeer-
locomotor. Ernstige persoonlijke
ongelukken deden zich gelukkig niet
voor. maar de materiële schade was
aanzienlijk.
ganger en vriend Mendès-France (d(
Radicale minister van Onderwijs, Ber
thon), bleek bereid ook in het Kabinet-
Faure zitting te nemen. De premier
beeft zich dan ook bijna uitsluitend
moeten wenden tot oud-gedienden. die
het klappen van de zweep wel kennen,
maar van wie ook weinig voortvarend
heid te verwachten valt. De enige de
butant onder de ministers is de vroege
re Kabinetschef van generaal De Gaulle
Gaston Palewski, die vermoedelijk „Na
tionale verdediging-" zal krijgen.
Pinay is minister van
Deze regering schijnt overigens wel
een kunststukje van politieke doserin
gen te zijn. Faure heeft de fout van
Pineau vermeden door de voor- en te
genstanders van een federaal Europa
met veel meer omzichtigheid met el
kander in evenwicht te brengen. Voor
Europeeërs als Schuman, die Justitie
kreeg. Bourgès-Maunoury (Binnenland),
Bonnefous (Posterijen), Teitgen (Over
zees Frankrijk), Mutter (Oud-strijders),
FAURE
Pflimlin (Financiën) en de Conserva
tief Pinay (Buitenlandse Zaken) wer
den plaatsen ingeruimd. Maar tegen
over dat blok van Europeanen, die nu
meriek sterk in de meerderheid zijn,
plaatste Faure verscheidene Gaullisten,
zoals de genoemde Palowski, van wie
notoir bekend is, dat zij niets van de
Europese integratie moeten hebben.
Faure zelf loopt trouwens ook niet erg
warm voor de Europese idealen, en veel
initiatieven of nieuwe aanloopjes in de
Europese richting heeft men van dit Ka
binet dan ook zeker niet te verwachten.
De Conservatieven onder leiding van
Pinay drukken daarnaast een zwaar
stempel op dit Kabinet. Omdat in
Frankrijk het begrip „behouden" vrij
wel synoniem is met „immobilisme", of
krachteloosheid, kan men zich ook om
die redenen over deze 21ste regering se
dert de oorlog voorlopig moeilijk erg
geestdriftig tonen. Een terugslag na het
dynamisme van een regicm-Mendès-
France mag wel verwacht worden.
Slot op Pag. 2
Andere functie voor
Commodore Viruly
(Van onze Haagse redacteür)
Naar wij vernemen is er een mogelijk
heid, dat Commodore A. Viruly, die
sinds de ramp met de „Triton" op 5
September van het vorige jaar niet meer
als bestuurder van een vliegtuig heeft
gefungeerd, een andere functie zal gaan
bekleden. Er ls reden om aan te nemen
dat de heer Viruly een functie zal gaan
bekleden op het bureau dat belast is met
de veillgheidsdienstuitvoering van de
K.L.M.
Daling melkverbruik
3 tot 4
Volgens berekeningen van de Alg. Ver.
voor Melkvoorziening mede op basis
van landelijke C.B.S. cijfers, is het
verbruik van drinkmelk in ons land
na de verhoging van de prijs gedaald
met 3 tot 4 Tc. Gezien de korte periode
na de prijsverhoging kan deze daling
nog niet als een definitief cijfer wor
den beschouwd.
Aan het einde van 1954 werd trouwens
bij steekproeven reeds een geringe daling
van het melkverbruik In vergelijking tot
het Jaar 1953 geconstateerd. Mede daar
om is thans geen absoluut zuiver beeld
te krijgen van de daling van het ver
bruik, die uitsluitend het gevolg zou zijn
van de prijsverhoging.
Typhus op de „Ruys"
In East London zijn gisteren alle 500
passagiers en de bemanning van het
Nederlandse ms. ..Ruys" (14.285 t.) in
geënt. nadat gebleken was dat twee
Chinese kinderen typhus hadden Twee
artsen zijn er 3'j uur mee doende ge
weest De kinderen zijn in East London
in een ziekenhuis opgenomen. Het "Ta
is op weg naar Brazilië
Ook Amerikaanse soldaten
gewond door de straling
By de Amerikaanse proeven met de
waterstofbom bij Bikini zijn verleden
jaar behalve een aantal Japanse vissers,
300 inwoners van de Marshall-eilanden
en Amerikaanse militairen gewond door
radio-actieve straling. 84 personen wer
den ernstig gewond, aldus deelde dr
John Bugher. lioofd van de biologische
en medische afdeling van de Amerikaan
se Commissie van Atoomenergie gisteren
mede.
Tweede ontploffing
in Nevada (V.S.)
Oranjeflits en rookwolk
Op de l'ucca-vlakte in de Amerikaan
se staat Nevada is Dinsdagochtend vroeg
de tweede atoomontploffing van de reeks
van dit jaar teweeggebracht. Het
was een middengroot apparaat, dat op
een toren van negentig meier hoog tot
ontploffing werd gebracht. Tweehonderd
militaire waarnemers sloegen van uil
loopgraven op vier km afstand de proef
gade. In Las Vegas zag men de explosie
als een oranje flits, b'j veie vorige proe
ven had men een h'-. 'er wit licht waar-
Een gedeelte van het riviertje de i ken en gestreden. Een wetsontwerp senomen-
dessen, de natuurlijke drens tussen tot grenswijziging werd ingediend. J* j£,Ved80acsh dfS™
Giessmdam cn Hardinxveld Mo- maar verschillend" htmrtschanpen zoals bij de proeven in 1951 en 1952
menteel woidt ei over deze grens in i kunnen zich met die voornemens c,T"tp'° w,T!i,
1 stoelvormlge rookwolk op tot een hoogte
de betrokken plcatsen druk gcsprO' I niet verenigen. van 6.500 meter.
Dr Bugher zei dit op een bijeenkomst
van de Subcommissie voor de strijd
krachten van de Amerikaanse Senaat,
die een onderzoek instelt naar bescher
ming van de bevolking bij atoomaanval-
len. Dr Bugher zei echter niet precies,
hoeveel Amerikanen bij de proeven ge
wond waren geraakt
Als gevolg van radio-actieve besmet
ting wordt de levensduur van dieren kor
ter. Dit verschijnsel was waarschijnlijk
een gevolg van een versnelling van de
veroudering.
Het is nog niet bekend, of dit ver
schijnsel zich ook bij mensen voordoet.
Volgens dr Bughcr is het nog geheel
onzeker welke gevolgen mogelijke wijzi
gingen van erfelijkheidsfactoren als ge
volg van radio-actieve besmetting op
het welzijn en de overlevingskansen van
hele volken hebben kunnen. De vele
voorspellingen op dit gebied waren, naar
hu zei. gegTond op veronderstellingen
die onze kennis verre te boven gaan.
Attlee sprak in Den Haag
Clement Attlee. politiek leider van de
Britse Labourparty, heeft gisteravond in
de Weeskamer aan het Binnenhof te
Den Haag voor het Nederlands Genoot
schap voor Internationale Zaken gespro
ken over de opvattingen der Labourpar-
tij over de buitenlandse politiek. Zijn
rede werd o m. aangehoord door de mi
nisters Drees en Beyen, de Belgische se
nator prof Rolln en tal van Nederland
se Parlementsleden.
Ter vergadering werd, voordat de heer
Attlee het woord kreeg, meegedeeld dat
het door de Britse staatsman gesproke
ne als van vertrouwelijke aard zou die
nen te worden beschouwd.
Een zeer recente opname van mr
H. Bouman. de verdediger in de
zaken jungschlager en Schmidt. De
Indonesische justitie is er naar aan
leiding van een getuigeverktaring
toe overgegaan, ook mr Bouman
aan een verhoor te onderwerpen.
