Shot
aar feest „Werkmans Wilskracht'"
jroots succes van
Grootse mislukking"
lave voorstelling van
K.V. „Litteris Sacrum"
Districtscommandant Warmoltz van
I
Shot. .raak van smaak
Leiden naar Den Haag
Jaargang LEIDSCH DAGBLAD Maandag 14 Februari 1955 No. 28449
In Memoriam: Gerardus Dik
Gerrit Filippo onderscheiden
fumKr wij een feestprogramma ontvangen, benieuwt ons altijd: zal dit ons
.«bood bieden? Gelukkig, er was Zaterdagavond óók inhoud!
g,l (test is er voornamelijk voor vrienden en verwanten en die waren er bij
jj, jaarfeest van „Werkmans Wilskracht" wederom met een duizendtal.
lN, de kapelleden staat het anders. Aan hun feest gaat een examen vooraf.
H in hun corps cultureel instinct, dan laat hun het komend oordeel van critiek
,:ülorium niet onverschillig. Afwijzend, nauwelijks voldoende of een hogere
(ditatie? Dat het betere deel een feit werd, zal na het concert wel niemand
ia, betwijfeld.
a dan het betere is evenwel het en gevoeliger afscheid had kunnen bren-
ander meer. En daarmee doelen
cï&tnltikheden, die uitgaan boven
r routine en traditionalisme. Wij
3 daarbij aan saamhorigheid, sfeer,
menselijkheid, waarden, die
en luisteraar met elkaar verbin-
tot begrip en onderlinge waarde
ren. En dat was overvloedig aan-
coed concert is resultaat van een
jom van energieën, van geduld,
lering, discipline, zelfoverwinning,
an van geestelijke en lichamelijke
ailng, en hier betekent dit, dat
jere ook na gedane arbeid, arbeid
ithuwen en in een edele vorm hun
•tijdsbesteding oplossen. Deze hou-
is een voorbeeld en noemen we
tMerdebolder van ernst naar kol-
Dat stond het vetst gedrukt. Het
op revue en bal na de pauze. Onze
pijwing betreft de „ernst". Daarbij
iMen de omstandigheden ons van
3rang af. Het leven dwingt daartoe
oarerbiddelijk streng.
(e eerste woorden van de voorzitter,
jij, javen vorm aan een „In Memo
s'. Allen rezen toen van de zit-
uts, minuten lang in rouwende
•meed terugdenkend aan Gerardus
L de naam van een man, die tlen-
'jit jaren de kapel dirigeerde, een
die voor tienduizend Leidenaars
oi en betekenis heeft bezeten.
ratter en Bestuur hadden het niet
«1 woorden gezocht, maar in iets
2. Zij lieten het de Harmonie zelf
rëken in het lied „Wenn ich einmal
Kheiden. wenn ich den Tod soil
Dat is het koraal uit de „Mat-
Passion", dat het koor daar zingt
ogenblik dat Jezus Zijn levensloop
■fiai ten einde bracht. Wij geloven
moeilijk een mooier, waardiger
AANVAL OP DE SNEEUW
soneel van de Dienst van Gemeen
ten en de Gem. Reinigingsdienst
;dit weekeinde diverse aanvallen op
:*'jw ingezet. Terwijl het personeel
Gemeentewerken (ongeveer 30 man)
sal ruim 200 kubieke meter zand
«el strooide, waren de sneeuwploe-
un de Reinigingsdienst voortdu
wt lier sneeuwruimauto's op stap.
wrtdurende sneeuwval belemmerde
opruimingswerkzaamheden in be-
r.jïe mate en was oorzaak, dat
het werk vruchteloos bleef.
gen!
Een tweede onvergankelijk koraal zou
daarna weerklinken: ons aller „Wilhel
mus". De voorzitter nodigde jhr v. Kin
schot. onze burgervader, op het podium,
die zich daar opstelde tegenover een vete
raan van het corps: Gerrit Filippo. „Ger
rit", mogen we vrijmoedig wel zeggen,
diende 50 jaar zijn instrument en zijn
Volgend seizoen
100-jarig bestaan
het beroepstoneel gebeurt het nog
eens, dat een zwak stuk door bril-
s spel wordt gered of zelfs op hoger
su wordt gebracht dan waarop het
aheeft. Bi) het amateurtoneel pleegt
i*ak stuk tot uitwerking te hebben,
iet nog dieper zakt dan nodig is.
üteris" heeft het echter klaar ge-
si om van een vooral in het begin
toneelspel alles te maken en het
te heffen dan het verdient. Het is
.Litteris" al direct een compliment!
haa Morgan's „De grootste misluk-
behandelt een op zich zelf niet
«lig gevonden probleem, doch het
t -i te omslachtig opgezet. Van het
tafereel van het tweede bedrijf
Tdt het echter beter en weet het
boeien.
as Christian Starcross een held
Harmonie. Een zo langdurige trouw heeft
de Burgemeester een zaak van de stede
lijke gemeenschap geacht, met meer te
belonen dan een enkele gelukwensende
toespraak. Hij maakt bekend, dat Gerrit
Filippo bjj K.B. begiftigd was met de
bronzen medaille verbonden aan de Huis
orde van Oranje Nassau en speldde (bij
staand orkest) hem vervolgens het zicht
bare teken van de onderscheiding op de
borst. Daarop was een Wilhelmus-cou-
plet een allernatuurlijkst antwoord.
De voorzitter verzuimde niet, de over
bruggende plaatsvervangende kapel
meester J. van Dijk te huldigen en te
danken en de nieuwe vaste dirigent, de
heer J. Dol. lid van de Marinekapel, har
telijk te verwelkomen bij zjjn inschake
ling in het Leidse openbare leven.
Dat laatste doen ook wij. Een rechte
man is op een rechte plaats gekomen.
Eigen karakter, eigen visie, eigen wil
stempelden reeds nu zyn vertolkingen.
Een streven naar versobering viel wel het
meest op. Dol heeft de clarinetten aan
een regiem onderworpen en tot een zeer
milde toongeving bedwongen. Een ver
tolking krjjgt daardoor een ander aan
gezicht. Een Harmonie kan kracht zoe
ken in een zegevierend gezamenlijk op-
wiens daden, ook al mislukte zijn ge
vaarlijke tocht naar het onbekende in
Thibet en ging hij bijkans blijmoedig
met al zijn metgezellen de dood in. ver
dienen op de film te worden vastge
legd? Ziedaar het probleem, dat de
schrijfster stelt en zulks aan de hancl
van een ruwe schets van het verleden
van de held, waarin deze er op zich zelf
niet te mooi afkomt. Ja. zegt de ene
partij, neen de andere. Een voor beider
standpunt valt veel te zeggen! Iedere
bezoeker zal tenslotte voor zichzelf moe
ten beslissen, welke zijde hij kiest, dat is
het aardige van dit toneelwerk. De film
wordt gemaakt!
Waar nog twee voorstellingen zullen
volgen, zullen wjj op het probleem niet
dieper ingaan, het zou te veel van het
verrassende aan het slot wegnemen.
Alle hulde echter voor de wijze, waar
op „Litteris" dit werk ten tonele heeft
gebracht. Dat was amateurtoneel van de
eerste rang!
Onder regie van de heer B. Hageman
is „Litteris" er in geslaagd van „De
grootste mislukking" iets groots te ma
ken.
Vooral de weduwe Starcross van mevr.
Hageman-Verhagen en haar tegenspeel
ster. „vriendin" van de held, van mevr
T. Hogewind-van Ootmerssen werden
bijzonder gaaf getypeerd. Van de twee
tenslotte van inzicht verschillende film
mensen was de heer Hageman uitste
kend op dreef, de heer H. Frentzen had
moeite om zich daartegen staande te
houden en slaagde daarin niet geheel.
Voor de weduwen van de met Starcross
omgekomenen alle lof, evenals voor de
andere damesrollen. Zij waren trouwens
alle in beproefde handen. Als nieuwe
linge debuteerde mej. I. Brandts Buys
en "zij paste goed in dit superieure ge
heel.
De volle Schouwburg heeft de aan de
dames en aan de heer Frentzen ge
brachte bloemenhulde met luid applaus
onderstreept. Het zelf vervaardigde dé
cor voldeed prachtig.
Volgend seizoen bestaat Litteris
jaar! Het is een uniek feit, vooral in de
amateurtoneelwereld en het behoeft ze
ker geen verwortdering te wekken, dat
dit heuglijke feit zal worden herdacht.
Hoe. is echter nog niet vastgelegd.
I Aan de donateurs, die begrijpelijkerwijs
een voornaam aandeel zullen moeten
nemen in de viering, is de vraag voorge
legd. hoe zü de viering denken
M.
trekken, niets willen dan rhythmische
gang. pit. animo. Daartoe verleidt de
geest der marsen. Maar Dol begrijpt, dat
een concerterende en een marcherende
taak verschillen. Hij heeft dan ook stel
selmatig onnodig gedruis vermeden en de
compositorische partijen en groeperingen
onder een schilderkunstig orkestraal licht
gebracht. Hij wist daardoor de melodi
sche lijn ongebroken helder te houden en
figuratie of zuivere begeleiding vrij te
maken van overwaarde. Een stuk wordt
door hem niet als overladen of gezwol
len muzikale massa aangeboden, de klem-
is gedempt en het tempo uiterst rustig.
De voorzichtige hantering van het appa
raat, waarvan hij de begrenzing kent,
wfjst op proefneming. Wellicht zal hij,
„de marinier", wel een grotere veerkracht
wensen, maar wie weet. volgend jaar?
Wü hebben Alle vertrouwen!
Het programma had hü zeer bevredigend
opgesteld. Mars voor en na. een Sousa
en de „Zaalberg-Deken" van Dik. Daar
tussen een ouverture (Verdi. Nabucco).
een wals (van Lincke). een ballet-suite
(uit ..Marion" van Vlessing) en. het
mooiste als uitvoering, een concertsuite
naar oude trant (Partita Piccola van
Boedijn).
WU zullen moeten nalaten op werken
en prestaties in te gaan. maar vermel
den nog. dat de heer Dol een prachtig
bloemstuk verwierf van de heer Schrandt,
de Beschermheer, en dat de uitvoering
zoveel bijval oogstte, dat een toegift
(mars) onvermijdelijk werd.
De muzikale Show en Revue na de
pauze presenteerde Gé Hofenk, terwijl
de heer W. F. van Wijk de leiding van
het bal had. met Cor Vincourt's Ball-
room-orkest.
PB.
Het muzikale deel van de avond werd
van het revueprogramma gescheiden
door een pauze, die langer dan een uur
duurde. Dat is heus van het goede te
veel! De organisatoren zij hartelijk aan
bevolen deze onderbreking minstens tot
de helft terug te brengen!
Koninklijk brons op gouden feest.
Burgemeester Van Kinschot speldt
„Gerrit" Filippo het ere-metaal op
de borst.
(Foto L-D./Van Vliet)
Weten, geloven, doen
Dr D. H. PRINS SPRAK VOOR
HUMANISTISCH VERBOND.
Gisterochtend hield dr D. H. Prins
voor het Humanistisch Verbond in „Ons
Centrum" een lezing over: „Weten, ge
loven, doen".
Men heeft, aldus spreker, wel gespro
ken van een wetenschappelijke levens
beschouwing, maar ik acht dit een con
tradictio in terminus. Wetenschap berust
op kennis van de feiten. Levensbeschou
wing is een geloof. Omtrent weten zal
geen misverstand ontstaan, over gelo
ven wel. In onze taal zijn er twee be
tekenissen van geloven. Ie ik houd iets
voor waar d.i. geloven aan; 2e geloven
als een houding van vertrouwen d.i. ge
loven in. Spr. licht dit met voorbeelden
toe.
Het eerste geloof kan men redelijk ar
gumenteren. Geloven in berust op een
innerlijke beleving. Een eenvoudige ge
lovige. die gelooft dat God de wereld
geschapen heeft, trekt zich van een we
tenschappelijke verklaring van het ont
staan van de wereld niets aan. Niet om
dat hü het daarmee niet eens is. maar
hü beleeft iets als werkelük. Dit is geen
geloven aan. Het is ook geen primitief
soort van wetenschap, maar het ligt in
een ander vlak. Wanneer men verticaal
een scheidingslijn trekt tussen gelovi
gen en ongelovigen, dan ontmoet men
aan weerskanten van die hjn dezelfde
moellükheid van verwarring tussen ge
loven aan voor waar houden, en ge
loven in vertrouwenshouding. Wie
zegt. dat zün overtuiging wetenschap
pelijk gefundeerd is. heeft het over iets
anders dan een innerlyke beleving.
Het zoeken naar waarheid houdt in
het willen leren van. het zich openstel
len voor de overtuiging van iets anders.
Overtuiging is een fundament, dat niet
is weten zonder meer. Deze berust op
impulsen, die uit de mens zelf voortko
men. Geloof in broederschap der men
sen. Geloof in vrüheid. Enz. Geloven in,
houdt in het doen naar eigen overtui
ging, gericht op een doel dat de mens
zelf stelt. Hieruit vloeit voort de eer
bied voor de menselüke persoonlükheid
van ieder ander, ook van de misdadiger.
Maatregelen tegen de misdaad mogen
nooit gericht zijn op het knakken van
de persoonlükheid van de misdadiger.
De levenshouding bepaalt voor de mens
waarin hü gelooft. Hoe weten wc of wc
In 1954 emigreerden
504 personen
In het vandaag verschenen jaarover-
zicht-1954 van het Gew. Arbeidsbureau,
wordt o.m. opgemerkt dat als gevolg van
de ruime werkgelegenheid in het eigen
land. de belangstelling voor emigratie
in dit gewest in 1954 minder groot was
dan in vorige Jaren. Er gaven zich in
1954 in totaal 230 personen c.q. gezin
nen voor emigratie op; het aantal per
sonen (mannen, vrouwen en kinderen)
dat in 1954 daadwerkelük emigreerde,
bedroeg 504. Hierin zün echter ook be
grepen personen, die zich reeds in de
tweede helft van 1953 voor emigratie
hadden aangemeld. Van deze 504 perso
nen vertrokken er naar Canada 231, naar
Australië 206, naar Zuid-Afrika 46, naar
Nieuw-Zeeland 12. naar de Verenigde
Staten van Amerika 5 en naar Zuid-
Amerlka 4.
Voorts wordt In dit Jaarverslag een
uitvoerig overzicht gegeven van de stand
van de arbeidsmarkt, waarover wü we-
kelüks de voornaamste bijzonderheden
reeds publiceren.
op de goede weg zün? Toegegeven we
doen, omdat we niet anders kunnen en
"t kost moeite om te doen waarin men
gelooft. In het kunnen-doen zit een
toets, die ons het antwoord kan geven.
Waarom doe ik. waarom geloof ik? Uit
innerlüke beleving nam mün juiste hou
ding tegenover het leven, tegenover de
medemens.
Aan de poort van het leven is het ge
loof in de idealen sterker, zün de da
den impulslever. Op later leeftüd vraagt
menigeen zich af was ik toen beter en
het antwoord luidt dan.misschien wel",
maar was ik ook verstandiger? Deze
laatste vraag zou spr. willen beantwoor
den met een wedervraag, ontleend aan
Socrates „Wat is verstandig?" Weten
kan ons veel leren in alle practische
vragen van het leven. Weten brengt
helderheid en orde. Maar wie aan het
weten vraagt naar levenswijsheid, krügt
geen antwoord.
Levenswüsheid moet beleefd worden
en al levende verworven en verdiept
worden. Het komt tenslotte aan op onze
innerlüke houding.
Na de pauze had spreker gelegenheid
om een en ander aan te vullen en te
verduldelüken.
Mutatie bij Rijkspolitie
scène uit „De grootse misluk-1 heer B. Hageman. mevr. Hageman-1 Al. Reitsma en mej. I. Brandts Buys.
p - Van links naar rechts: de I Verhagen, de heer H. Frentzen. mej. I (Foto L D-/Van Vllet)
U heeft het goed geschoten met
SHOT de halfzware shag met de
speciale, innige menging van lichte
en zware tabakken.
Niemeijer's SHOT is extra
geurig, lekker pittig en toch
zacht. Daarom kunt U niet
buiten SHOT blijven!
..GOED GESCHOTEN
Wordt opgevolgd door majoor
L. G. v. d. Meuten
Naar wij vernemen zal overste mr R. Warmoltz, commandant van de Rijks
politie van het district Leiden, wonende te Katwijk, morgen deze functie neer
leggen en overdragen aan majoor L. G. v. d. Meulen, thans toegevoegd offi
cier van het gewestelijk commando van de Rijkspolitie te Den Haag. Overste
Warmoltz zal met ingang van morgen optreden als toegevoegd officier van
de gewestelijk commandant.
Door deze commando- r
wisseling verliest het dis
trict Leiden een politie-
commandant. die zich een
grote populariteit heelt
verworven bü meerderen,
minderen en het publiek,
dank zij een correcte soe
pelheid. doortastendheid,
wilskraoht en menselük-
heid Overste Warmoltz
heeft thans ruim 26 jaar
by de Rijkspolitie gediend.
R Warmoltz werd in
1903 geboren als zoon van
een predikant teTernaard
in Friesland, legde de
grondslag voor zün car
rière door een juridische
studie te Utrecht, welke
hü in 1928 voltooide en
ving op 1 Januari 1929
zün politiecarrière aan in
de Domstad Hij werd
toen adjunct-inspecteur
In 1936 volgde zün benoe
ming tot inspecteur van
politic te Katwük, en
sindsdien is hü in het
district Leiden werkzaam
gebleven, tot de dag van
morgen, wanneer hü het
districtscommando neer
legt.
Het werk van de Rüks-
politie is weliswaar voor
een groot deel gelegen
langs de openbare weg.
maar van „aan de weg
timmeren" is zelden spra
ke, zeker niet voor over
ste Warmoltz, wiens optre
den gekenmerkt wordt
door bescheidenheid en
soepelheid, gepaard aan
uiteraard noodzakelijke
correctheid en voortva
rendheid Bü het grote
publick is overste War
moltz beslist geen overbe
kende figuur maar waai
het publiek nanraklnf
met deze officier kreeg,
kon het zioh overtuigen
van zün grote menselijkheid, mensen
kennis en juiste inzicht in de eisen,
welke door het contact tussen publiek
en politie gesteld worden
Een van de naoorlogse jaarlijks terug
kerende taken van overste Warmoltz
Overste mr R. Warmoltz
was de verkeersregeling in de Bloem-
het bollen toerisme en vooral tüdens het
befaamde bloemencorso Met een blij
moedigheid, welke steeds onze bewon
dering; heeft afgedwongen, wist hü zün
corps in die moeilijke uren steeds te in
spireren, meer organisator en toeristen-
leider te zün dan gezagsdrager, en daar
bij er tevens zorg voor te dragen, dat
de kraohtiige hand (veelal ongemerkt)
Ingreep wanneer de büzonder moeilüke
omstandigheden van het ogenblik dit
vereisten. In deze bloemige omgeving
pleegt de politie het zonnigst te kijken
en op te treden, en voor een belangrijk
deal is dit te danken geweest aan de
inspirerende leading van overste War
moltz.
Begin vorig jaar werd overste War
moltz, die toen nog de rang van majoor
had, in zeer intieme kring gehuldigd in
verband met zün 25-jarige diensttijd Wj
de politie.
ACADEMISCHE EXAMENS
Geslaagd voor het candidaatsexamen
Nederlands recht de dames A. Goudeket
(Eindhoven), J. M. F. van Gurp (Bre
da). G. Verhey (Den Haag), A. M J-
van Nouhuys (Den Haag), C. S. Cahen
(Den Haag), P. Koningsveld-Beets (Lei
den), E. P. Bennewitz (Delft). C. V.
Klei (Den Haag), J. Dooren (Dordrecht)
en de heren A. Smeele (Den Haag». H.
R. Vincent (SantpoortA. W. Kamp
(Den Haag), J Diepenhorst (Den Haag)
M. J. van Exter (Voorburg), T. Sorko
(Schevenlngen), A. A M. Heinemann
(Den Haagi, G. F. Boreel (Beverwük),
G J. v. d Top iLeiden). O. P. Smidt
I «Den Haag). H Cohen Jehoram (Delft)
J J M. v. d. Most (Hengelo), N. S. Arriëns
«Den Haag en J W. Smit (Den Haag).
LEIDSE KLUCHT- EN
REVUE-GEZELSCHAP
10-Jarig bestaan van de relsclub.
In het St. Antoniusclubhuis vond
Zaterdagavond de feestelüke viering
plaats van het 10-jarig bestaan van de
Relsclub van het Leids Klucht- en
Revue-gezelschap.
Nadat het bestuur van deze Reisclub
was gehuldigd, waarvoor de voorzitter,
de heer I. Lens, met een kort woord
dankte, bracht het Florida-cabaret uit
Den Haag onder de titel „Sterren stralen
uit Don Haag" een vrolüke revue van
muziek, dans en zang over het voetlicht,
waarmede de vele aanwezigen zich
kostelük amuseerden Na afloop volede
een geanimeerd bal. waarbü „The ka
veling Brothers" de dansmuziek ver
zorgden.
REISVER. „ANNA PAULOWNA"
In de Zaterdagavond in „de Kleine
Burcht" gehouden ledenvergadering van
de Relsvereniging „Anna Panlnwna" werd
op voorstel van de secretaris, de heer
H. Cornet, besloten het Jaarlükse uit
stapje ditmaal te houden op 3 en 4 Juli
a.s. De reis zal gaan naar Arnhem,
Nümegen (alwaar zal worden overnacht)
en Breda.
De feestcommissie deed verschillende
mededelingen over het 10-jarig bestaan,
dat op 14 Mei feestelük zal worden ge
vierd.
Nadat nog enkele uurtjes in genoeg
lijke stemming waren doorgebracht
sloot de voorzitter, de heer S. Weedai
I deze geslaagde avond.
