LEIDSCH
DAGBLAD
t
Rijk betaalt het kleuteronderwijs
WEERBERICHT
93ste Jaargang
MAANDAG 14 FEBRUARI 1955
No. 28449
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f6.40 per kwartaal; f2,15 per maand: f 0.50 per week
Witte Singel 1. Lelden Giro No. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041: Redactie: 21507
Nieuw wetsontwerp bij Kamer
Gelijkstelling van bijzonder en
het openbaar ondertvijs
Betere salariëring leidsters
De minister van O. K. en W. heeft aan de Tweede Kamer het aangekon
digde wetsontwerp toegezonden betreffende het Kleuteronderwijs.
Nu in verband met de toegenomen welvaart het beschikbaar stellen van
een groter bedrag voor het Kleuteronderwijs mogelijk is, heeft de regering
gemeend een geheel nieuw wetsontwerp aanhangig te moeten maken.
In dit nieuwe ontwerp is uitgegaan van de gedachte der volledige finan
ciële gelijkstelling, zoals die ook in de L.O.-wet 1920 is verwezenlijkt. Het ver-
loont dan ook in vele opzichten een grote overeenkomst met deze wet.
Anders dan bij het L.O. zal volgens dit ontwerp het Rijk echter in principe
alle kosten van het Kleuteronderwijs, dus niet alleen de kosten van de bezol
diging, maar ook die van de gebouwen en de exploitatie, die in eerste aanleg
voor een belangrijk deel ten laste van de gemeenten komen, voor zijn rekening
Openbare scholen
In het ontwerp wordt op de gemeen
tebesturen de plicht gelegd voor de
stichting van een voldoend aantal open
bare kleuterscholen zorg te dragen.
Mocht de plaatselijke overheid te dezen
nalatig zijn, dan kunnen de ouders van
een voldoend aantal kleuters (t.w. 30.
f0 of 90 kleuters, naar gelang het een
gemeente met minder dan 50.000, 50.000
100.000 of meer dan 100.000 ingezete
nen betreft) de stichting van zulk een
tcbool vragen. Het vereiste aantal leer
lijzen is relatief hoger dan het aantal.
Terëist voor het stichten van een school
too: gewoon Lager Onderwijs. Dit ver-
ichil wordt noodzakelijk geacht, ten-
ende de stichting van te kleine of met
xerkelijk nodige schooltjes te voorko
ren: zulks te meer. omdat het hier om
nlet-leerplichtige kinderen gaat.
Bijzondere scholen
0p grond van het principe der finan
ciële gelijkstelling zal de overheid de
kosten der Bijzondere Kleuterscholen
naar dezelfde maatstaf als die der
openbare scholen uit de openbare
kassen vergoeden. Een schoolbestuur,
dat de kosten van de bouw en de
inrichting van een nieuwe school door
de overheid vergoed wenst te zien. /al
moeten aantonen, dat de school door
een voldoende aantal leerlingen /al
worden bezocht.
Hiervoor gelden dezelfde getallen als
hierboven voor het openbaar onderwijs
E.'n genoemd. De vergoeding van deze
tosten van bouw en inrichting en even-
irer die der bezoldiging van het onder-
«i.rend personeel zijn op vrijwel analoge
tiize geregeld als voor het L.O. Ten
nnzien van de vergoeding der exploita-
lekosten wordt daarentegen een van de
L0.-wet 1920 afwijkende regeling voor
gesteld, doch met behoud van het
principe der financiële gelijkstelling.
Deze exploitatiekosten krijgen de
bijzondere scholen jaarlijks van de
gemeente vergoed volgens twee ver-
SMdingsbedragen, een bedrag per
lokaal voor instandhouding, verwarming,
Khoonhouden en verlichting van het
jebouw en één bedrag per kleuter voor
de aanschaffing van leermiddelen e d.
Het is denkbaar, dat in een bepaalde
pemeente de werkelijke uitgaven ten
behoeve van de openbare kleuterscholen
hoger zijn dan de van Rrkswege toe te
kennen vergoedingen. In dat geval zullen
de Bijzondere Kleuterscholen ter plaatse,
op grond van het principe der financiële
gelijkstelling, een overeenkomstige ho
gere vergoeding ontvangen.
Salariëring
Voor de leidster der openbare en
byzondere kleuterscholen zal dezelfde
salarisregeling gelden. Het ligt in het
voornemen te bevorderen, dit bij
algemene maatregel van bestuur vast te
stellen.
In een eerste klas gemeente zullen de
salarissen er als volgt uit zienvoor een
hoofdleidster: 375 tot 400 gulden per
maand. Voor een leidster (zonder acte
als hoofdleidster)190 tot 265 gulden per
maand en voor een leidster (met acte als
hoofdleidster)235 tot 360 gulden per
maand. Voor de leidster die geen acte
van bekwaamheid bezit wordt op het
salaris een korting van 10 procent toe
gepast. Hetzelfde geldt voor de hoofd
leidster, die geen enkele acte als leidster
heeft. Bezit de hoofdleidster geen enkele
acte van bekwaamheid, dan wordt op
haar salaris een korting van 15 precent
toegepast.
Volgens minister Cals betekent deze
verhoging in het algemeen een zeer
belangrijke verbetering voor de kleu
terleidsters. Voor hen wordt dezelfde
verlofregeling als voor de onderwijzers
by 't lager ondrewjjs ingevoerd. Boven
dien zal een wachtgeldregeling worden
vastgesteld, terwyl de leidsters en de
leraren der opleidingsscholen voor
kleuterleidsters pensioengerechtigd zul
len worden.
Voor de bepaling van het verplichte
aantal leidsters wordt in het wetsont
werp een leerlingenschaal van 40 vast
gesteld. Wanneer dit getal met 10 a 15
kleuters wordt overschreden kan pas
aanspraak worden gemaakt op een leid
ster meer. Het Rijk vergoedt dus de
kosten van éen leidster, meer met, wan
neer er 41, 81 of 121 kleuters zijn. Dit
is bepaald, omdat er geen schoolplicht
voor kleuters bestaat en het aantal dat
..vandaag" 41 is „morgen" 38 kan zijn.
Er wordt dus een behoorlijke „marge"
aangehouden. De overheid zal de volle
dige salariskosten van de opleidingsscho
len voor leidsters vergoeden. In de ove
rige kosten zal een bndrage van 100
gulden per leerling toekomstige leid
ster worden gegeven.
Een kleuterleidster, die in het huwe
lijk treedt, zal daarom niet woraen
ontslagen. De leidster zal zelf haar
beslissing kunnen nemen Er zal ook niet
verhinderd worden dat een gehuwde
kleuterleidster naar de kleuterschool
terugkeert. De Minister meent, dat zij
juist ddn bijzonder geschikt is voor het
geven van dit onderwijs.
Voor de leidsters zal een soortgelijKe
verlofregeling worden getroffen als voor
de onderwijzers bij het Lager Onderwijs.
Bovendien zal een wachtgeldregeling
worden vastgesteld, terwijl de leidsters
en de leraren der opleidingsscholen voor
kleuterleidsters pensioengerechtigd zul
len worden
O Slot op Pag. 2
Vorstelijk huwelijk in Portugal
Joego-Slavisrlie Prins lunet Italiaanse
Prinses (oudste dochter tan ex-koning)
DC-6 van de Sabena verdwenen
Kort voor landing in Rome met
29 mensen vermoedelijk in zee gestort
Een vliegtuig van de Belgische luchtvaartmaatschappij „Sabena", een DC-6
met 21 passagiers en een bemanning van acht koppen aan boord, is sinds Zondag
avond 8 uur zoek. Het viermotorige toestel was om vijf uur in Brussel opgestegen,
op weg naar de Congo. Het werd om kwart over acht in Rome verwacht. Om
vfjf minuten voor acht meldde het nog aan de Italiaanse luchthaven Ciampino.
dat de eerste voorbereidingen voor de landing werden getroffen; daarna is niets
meer van het toestel vernomen. De hemel boven Rome was gisteravond bewolkt
en het regende hevig. Vermoedelijk werd het contact met de DC-6 verbroken,
toen deze zich boven Civita Vecchla bevond, een kleine, ongeveer zeventig kilo
meter ten Noordwesten van Rome gelegen haven. De korvet „Alabarda" en de
mijnenveger „Cedro" van de Italiaanse marine hebben Zondagavond nog de haven
van Napels verlaten om aan de nasporingen deel te nemen. Van de passagiers
waren veertien Belgen, vier Amerikanen, twee Fransen en één Italiaanse. De
dteeedc bestuurder was een Brit, Patrick McNamara. De Italiaanse is een filmster,
Marcelia Mariani, die in 1953 tot de schoonste van Italië werd verkozen. Zij had
in Brussel een bal bijgewoond, dat gegeven was door het Belgische ministerie
van Buitenlandse Zaken voor Europese kunstenaars en toneelspelers.
Volgens nog niet gecontroleerde berichten, zijn de resten van het toestel ontdekt
ten Noord-Westen van het stadje Capranica, ongevefer 60 km. van Rome verwijderd.
Al was de baan niet al te best.
toch werd er in het afgelopen week-
einde onder grote belangstelling
braaf gesleed op het Kopje te
Bloemendaal.
Bijna vijftig doden
door brand en koude
Het vuur teistert stampvol
hotel in Chicago
Niet minder dan 23 personen zijn om
het leven gekomen, toen Zaterdagoch
tend in een vol hotel in Chicago (dat in
totaal 365 kamers telt) een felle brand
uitbrak. Bovendien werden twaalf hotel
gasten en twee brandweerlieden gewond.
De brandweer had tengevolge van de
koude grote moeite het vuur meester te
worden.
Ook rechtstreeks heeft de koude in de
Ver. Staten een aantal slachtoffers ge-
eist: Reuter meldt uit Chicago, dat ten
minste 25 personen om het leven zijn ge
komen door de hevige koude, waarvan
op het ogenblik het merendeel der Ver.
Staten te h'iden heeft.
Ook Pfliinlin geefl
zijn pogingen op
Nu de Socialist Pineau aan
de beurt
(Telefonisch van onze Parijse
correspondent)
Vanochtend vroeg heeft de katholiek
Wlimlin, aan wie na Pinay's mislukte
>«ing door president Coty was opge
ien een nieuwe Franse regering te
formeren, zijn opdracht teruggegeven.
Nauwelijks een uur later had het
Franse staatshoofd ai een nieuwe candi
dal aan de haak, in de persoon van de
Swialist Christian Pineau.
Pineau zal vanmiddag president Coty
kien weten of zijn partijgenoten hem in
gelegenheid willen stellen een gooi
mar het premierschap te doen.
Vanmorgen zou hy eveneens overleg
P'tjen met de demissionnalre premier
Mèndes-France en met zijn beide voor-
tangers-formateurs Plnay en Fflimlin.
Slot op Pag. 2
Winterweer
B.lt verwacht tot morgenavond:
bewolkt met enkele sneeuw
den en later opklaringen. Aanvanke-
2* matlge wmd uit Zuidelijke richtln-
5rELater mat'ge tot krachtige en aan
hist mogelijk harde Noordelijke wind.
ttsaehi en morgenochtend overwe
lfd bchte vorst. Morgenmiddag tempe
ratuur om het vriespunt.
(Opgemaakt te 10 uur)
15 FEBRUARI.
op: 7.59 uur; onder: 17.54 uur.
J*4" op: 2.58 uur: onder: 10.48 uur.
"«■Swater te Katwtlk te 8.36 en 21.08 u.
R nummer bestaat uit 12 pagina's
Prins Bernhard
naar Amerika
4 dagen terug
kwart
In de kerk \<in de kleine Portugese
vissersplaats Cascais is Zaterdag het
huwelijk ingezegend van Prins Alexan
der Karageorgewitsj, zoon van de voor
malige regent Paul van Joego-Slavie en
Prinses Olga van Griekenland, met Prin
ses Maria Pia van Savoje. oudste doch
ter van ex-koning Umberto van Italië en
ex-koningin Marie José.
Duizenden belangstellenden waren naar
Cascais. dat ongeveer dertig km. van
Lissabon ligt. gekomen om van de plech
tigheid getuige te zijn. Onder hen bevon
den zich vertegenwoordigers van talrijke
vorstelijke en adellijke geslachten, zoals 1
de ex-koning en -koningin van Bulgarije,
de pretendenten naar de Franse, de
Spaanse en de Portugese troon en de
hertogin van Kent en haar kinderen, de
hertou van Kent en nrinse; Alexandra
lien meter. Voorts droeg zj een parel
snoer cn uit parels bestaande oorbellen,
die hebben behoord aan de moeder van
ex-koning l'mberto, koningin Helena.
Op het hoofd droeg zij een diadeem, dat
een geschenk van haar ouders was. Haar
kapsel was geïnspireerd door het beeld
..David" van Michel Angclo. De dertig
jarige prins Alexander was gekleed in
jacquet
Slech.'s ongeveer 400 van de 2.500 uit
genodigden konden de plechtigheid in de
kleine kerk bijwonen.
Aan het begin van de plechtigheid, die
35 minuten duurde, las de geestelijke een
pauselijk decreet voor, waarin het ver
bod voor huwelijken tussen personen van
ichillend geloof voor dit. geval
Over 3 a
Gisteravond o
Prins Bernhard, vergezeld van zijn
particulier secretaris dr F. A. de Graaff
met een Üjnvliegtuig van de KLM van
Schiphol naar New York vertrokken.
Hy hoopt binnen de volgende acht we
ken opnieuw een conferentie te kun
nen beleggen, zoals er verleden jaar
een is geweest in hotel „De Bilderberg"
bij Oosterbeek.
„Het doel van die conferentie zal zijn
de sociale en economische problemen te
bestuderen, die van belang zijn voor de
Westerse democratie", aldus de Prins.
„De plaats van de conferentie staat
nog niet vast", aldus de Prins, „maar zij
zal vermoedelijk een Europese zijn. Er
zullen minder congressisten zijn dan het
vorige jaar. Toen waren er circa 80. dit
maal waarschijnlijk ongeveer 50".
De Prins deelde tot slot nog mede, dat
hij niet langer dan drie k vier dagen in
Amerika zal blijven alvorens naar Ne
derland terug te keren.
Na weken minutieus onderzoek
dader Zeister-moord in arrest
Vrouw in schrik neergeschoten
Na maandenlang nauwkeurig speur- begon een gewoonte te maken van flet-
werk Is de recherche te Zeist er Zater- sendiefstallen. Op de bewuste avond tn
dagavond in geslaagd de man te December was hij weer op een fiets uit,
arresteren, die begin December van het helaas gewapend met de revolver die hij.
vorige jaar in de Johan Willem Friso- naar de politie aanneemt, uit de mlli-
laan te Zeist een winkeliersvrouw taire dienst had meegesmokkeld. Aan
heeft doodgeschoten. De dader is een de achterzijde van een woning zag hij
21-jarige timmerman uit Zeist, die j een fiets staan. Op het moment dat h(j
Zaterdagavond om zes uur in zijn j de tuin betrad, kwam de bewoonster
woning ls gearresteerd. De Commis- naar achteren Hij trok zich terug om
saris van Politie te Zeist, de heer J. een beter ogenblik af te wachten De
J. Kruizinga, vertelde ons dat het winkeliersvrouw ging weer naar voren,
eerste vermoeden van de met het j en de timmerman betrad de tuin op-
ondcrzock belaste rechercheur achter- nieuw.
af juist is gebleken, en dat het bij deze
moord inderdaad in eerste aanleg om
een fietsendiefstal te doen is geweest.
De timmerman, die al vaker wegens
kleinigheden met de politie in aanra
king was geweest, was enige tjjd voor de
moord werd gepleegd, met groot verlof
uit de militaire dienst gekomen. Hij
Amerika en Engeland verwierpen
plan van Moskou inzake Formosa
De Nationalisten mochten niet deelnemen
aan conferentie van tien
Tatsjen wordt bezet door
troepen van Rood-China
yreheven. Dit
de
bruid Itooms-Iü
gom lid van dc Joegoslavische orthodoxe
I kerk.
De Ver. Staten cn Groot-Brittannië
hebben een voorstel van dc Sovjet-Unie
voor een tien-mogcndhedenconferentle
over Formosa van de hand gewezen, om
dat Nationalistisch China daaraan niet
zou mogen deelnemen. De conferentie
had deze maand in Sjanghai of Nieuw-
Delhi (de hoofstad van India i gehouden
moeten worden. Het voorstel werd op 4
Februari door minister Molotof overhan
digd aan de Britse en Indiase diploma
tieke vertegenwoordigers In Moskou,
maar in Russische, Britse en Indiase
kringen had men strikte geheimhouding
In acht genomen.
De eenheden van dc Zevende Ameri
kaanse vloot, die van dc Philippünen
waren aangetrokken, zullen spoedig naar
hun bases terugkeren.
Zondagochtend zijn de eerste eenhe
den van de Communisten geland op de
door de Nationalisten geëvacueerde Tat-
sjen-eilanden.
Een Natona.listisch-Chtne'c woord
voerder heeft heden. Maandag, in de
Formosaanse hoofdstad Talpeh medege
deeld, dat Dinsdag zal worden begonnen
met het wegvoeren van een twee duizend
burgers, meest vissers, van het 125 km.
ten Zuiden van de Tatsjen-groep gele
gen eiland Nantsji. De woordvoerder
wilde niet mededelen, of ook deze eva
cuatie onder dekking van Amerikaanse
oorlogsschepen zal worden uitgevoerd.
De militairen zullen op het eiland blij
ven.
„Quemoy, Matsoe en andere, In onze
handen zijnde eilanden ter hoogte van
de Chinese kust zullen in geen geval
aan de vijand worden prijs gegeven",
aldus zei de president van Nationalis
tisch China, generalissimus Tsjang Kai-
sjek, heden in de Formosaanse hoofd
stad Taipeh.
Gisteren heeft een artiilerieduel van
drie uur plaats gevonden tussen geschut
der Nationalisten op het eiland Quemoy
en dat van de Communisten op het an
derhalve mijl Zuidelijker gelegen eiland
Tateng. Volgens de Nationalisten ls het
vuur op Tateng geopend, toen werd
waargenomen dat men aldaar aanstal
ten maakte voor een beschieting van
Quemoy Het geschut der Communisten
werd tot zwijgen gebracht.
Hy was net midden in de tuin, toen
de vrouw, die klaarblijkelijk Iets moet
hebben gehoord, opnieuw plotseling
naar achteren kwam. De man raakte
daarvan zo van streek, dat hij zUn
revolver trok en haar neerschoot.
Daarop vluchtte hU op een roodbruine
fiets.
Deze fiets Is het Inderdaad geweest,
die tenslotte tot de aanhouding van de
moordenaar heeft geleld. De rechercheur
die met het onderroek werd belast, vatte
aanstonds het denkbeeld op. dat het de
bedoeling was geweest de achter de
woning staande flets te stelen, en dat
de moordenaar dus mogelijk ook op een
gestolen fiets was gevlucht.
Onderzoekingen brachten aan net
licht, dat de timmerman wiens gedrag
niet vlekkeloos was en wiens naam al
eens eerder met fietsendiefstallen ln
verband was gebracht, in het bezit was
van een roodbruine flets Hij werd
ongeveer een maand na de moord
aangehouden Maar hU gaf een alibi op,
waar niets toeen In viel te brengen,
wanrnn hil vr'ieelaten werd Hii werkte
gewoon bil ziin baas als timmerman en
voelde zich geheel veilig. Maar de onder
zoekende rechercheur legde zich niet bij
de onaantastbaarheid van het alibi neer.
Hij stelde een zeer minutius onderzoek
ln, dat weken vergde. Toen bleek, dat
de fiets niet het eieendom van de tim
merman was. maar dat ze was gestolen.
Dez° porri" entH*th«>'d tn de verklaring
werd gevolgd door ontdekking '-an
nog meer leugens Tenslotte werd net
net zo dicht gespannen. dat ontkennen
niet meer hielp.
Amok in Spaanse stad
Een onbekende heeft Zaterdagavond
In een café In Vltoria, in het Noorden
van Spanje, een rechter, tw-pe advocaten
en een gemeentelijke functionaris dood
geschoten. Een vijfde persoon werd ern
stig gewond.
De moordenaar is d" "7-iarlge triuro
jVIforla HU Is
j Zondiroehlend vroeg Hoed-e- rhotr-
a n r, i een vuurgevecht met leden van dr
jlOt Op rag. Z I gerwacht. naby het plaatseiyk staCon