LEIDSCH
DAGBLAD
De melkprijs wordt niet verlaagd
P.v.d.A. wil loon- en prijsdebat
De KVP-moties zijn verworpen
I
Verkoop van Zweeds wittebrood
met vlaggetje op 6 en 7 Mei
3K
Nederlandse koopvaardijvloot: een
kostbaar nationaal bezit
Groeide in 50 jaar van 350.000
tot 3 millioen ton
WEERBERICHT
Egypte verlaat de Arabische Liga
Slappe inzet Frans Kamerdebat
over Noord-Afrika
93ste Jaargang
DONDERDAG 3 FEBRUARI I9SS
No. 23440
Directeur: J. W. Honny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f6.40 per kwartaal; f2,15 per maand: f 0,50 per week
Witte Singel 1, Lelden Giro No. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Concurrentie verdoezelde argumenten
(Van onze parlementaire redacteur)
De Tweede Kamer heeft gisteren met 30 tegen 50 stemmen de motie-
Droesen verworpen om de subsidie op de melk tijdelijk te verhogen (tot I Juli
{.s. wanneer de belastingverlaging ingaat), zodat de melkprijs met een cent
per liter zou kunnen worden verlaagd. Vóór stemden alleen de KVP, de St.
Gereformeerden en de communisten. Met 28 tegen 52 stemmen werd de motie
verworpen om ter compensatie van de gestegen melkprijs een tegemoetkoming
te verlenen aan grote gezinnen en bejaarden. Voor stemden alleen de leden
van de KVP en de communisten.
Niet oer nroduct' lover de loon" en PrUspolitiek. Daar
/vier per proauci. heeft de Kamer dan meer aan dan aan
Tevoren had minister Mansholt ver- een nog vage regeringsnota op dit punt.
Baard dat de regering geen compensa- Bovendien heeft de Kamer een tijdelijke
fuk compensatie-maatregel tegenover de ver
hoging van de melkprijs reeds verwor
pen.
te-maatregelen kan treffen bij prjjs-
gijging van een enkel product zoals
cdk. Men kan niet per product regeren.
Maatregelen in verband met de prijs-
fcjging van de melk horen thuis in een
B«mene discussie over het vraagstuk
nn lonen en prijzen en daarover zal
volop gelegenheid zijn bij de wetsont
werpen, die volgende maand worden ln-
pdiend inzake de belastingverlaging en
te huurverhoging.
Dit uitstel vindt de heer Burger
(PvdA) te lang en daarom vroeg hij
nude namens zijn partijgenoot Neder-
horst een interpellatie aan over de stij-
van de kosten van levensonder-
maatregelen tegen ongemotiveer
de prijsstijgingen, belastingverlaging en
huurverhoging en de sociale uitkerln-
fen. De bedoeling is bij deze interpella
te vragen te stellen aan de ministers
nn Financiën. Economische Zaken,
Volkshuisvesting en Sociale Zaken.
Vandaag wordt over dit verzoek be-
cList.
Prijzendebat onzeker
Het is lang niet zeker dat de Kamer
het gevraagde verlof tot het houden van
6e interpellatie zal verlenen. Het is niet
uitgesloten dat de voorzitter zal voor
ttellen de interpellatie niet toe te staan
omdat binnen afzienbare tijd, zoals ook
minister Mansholt in uitzicht stelde,
de problemen waarover de heer Burger
en Nederhorst de ministers willen in
terpelleren. toch aan de orde komen.
Men zal in elk geval reeds volgende
nand in de toelichting op de wetsont-
wrpen tot verlaging van de belastin
gen en tot verhoging van de huren, een
iiiteenzetting krijgen van de regering
Politieke concurrentie
Al werd er gisteren en eergisteren
gedebatteerd met redelijke argumen
ten. men moest toch wel sterk de in
druk krijgen dat de KVP en de PvdA
elkaar politiek beconcurreren om kie
zers te winnen of althans te behou
den. De heer Vondeling (PvdA) her
innerde er trouwens openlijk aan dat
de KVP'ers Droesen en Engelbertink
altijd hebben gepleit voor verlaging
van de subsidie op de melk. Daarom
begreep hij niet dat de KVP zich
thans opeens opwerpt als kampioen
voor consumenten-subsidies.
„Waarom maakt U er een politieke
zaak van? interrumpeerde de heer
Andriessen (KVP). li moet objectief
blijven. De prijsverhoging van de melk
Is op een zeer ongelukkig moment ge
komen. Daarom z|jn maatregelen no
dig".
In ieder geval steunde de PvdA niet
de motie van de KVP tot verlaging
van de melkprijs. Maar het is nu de
vraag of de KVP de interpellatieaan-
vrage van de PvdA over de lonen en
prijzen zal steunen.
Nog meer politiek
De politiek kwam ook om de hoek
kijken toen over de motie-Droesen moest
worden gestemd. Deze motie bevatte
drie punten; 1. verlaging melkprijs. 2.
toeslag voor grote gezinnen en bejaar
den. 3. overleg met het landbouwschap
over het systeem van de garantieprijs
(voor de boeren) voor de melk.
Slot op Pag. 2
Nog vijf millioen gulden!
Voor het Rootle Kruis en Stichting '40 -'45
Op Vrijdag 6 en Zaterdag 7 Mei a.s.Het is niet mogelijk gebleken ook de
zal gelijk kort gemeld de Stich- margarine, die naast het Zweedse witte-
ting 19401945, tezamen met het Ne- j brood zo'n grote rol heeft gespeeld bij
derlandsche Roode Kruis en met de J deze actie te betrekken,
daadwerkelijke medewerking van alle
werkgevers- en werknemersorganisa- j
ties in het bakkersbedrijf een grote Tijdens een gisteren in Amsterdam ge-
Zweeds-wittebrood actie houden. Het houden vergadering van vertegenwoor-
Opnieuw atoomartillerie van
V.S. naar Europa
Het Amerikaanse leger heeft bekend
gemaakt, dat nóg een bataljon atoom-
artillerie naar West-Europa zal worden
gezonden ter versterking van de defen
siekracht van de NAVO. Er bevinden
zich reeds vijf bataljons met atoomka
nonnen (die een kaliber hebben van 260
mm.» in Europa. Het leger maakta
niet bekend, waar de zesde eenheid ge
legerd zal worden.
Het bataljon, dat binnenkort uit de
Ver. Staten zal vertrekken wordt op het
ogenblik in Oklahoma opgeleid. Het be
schikt. evenals de viif andere eenheden,
over zes kanonnen, die zowel gewone
granaten als granaten met atoomlading
kunnen afvuren. De reikwijdte van het
geschut is ongeveer vijftig kilometer.
Atoomoefeningen in Nevada
Negenduizend soldaten zullen deelne
men aan atoomoefeningen, die in het
aanstaande voorjaar in de woestijn van
Nevada worden gehouden, aldus maakte
het Amerikaanse departement van De
fensie gisteren bekend. Door deze oefe
ningen wil men zich een oordeel vormen
over de resultaten van de opleiding van
Amerikaanse eenheden. Er zullen proe
ven worden genomen met nieuwe
atoomwapens.
Op de RAI wordt o.m. een com
plete. compact in een reiswagen ge
bouwde bar met ijskast gedemon
streerd. Een van de nieuwe snufjes
dat door de reiswagen-toeristen met
gejuich zal worden begroet.
chc'
FA-
doel van deze actie is enerzijds het
herdenken van het feit. dat 10 jaar ge
leden in de hongerperiode het Zweeds
wittebrood werd uitgereikt en ander
zijds door middel van deze actie gelden
in te zamelen voor het Nederlandsche
Roode Kruis en de Stichting 1940
1945.
De Stichting heeft 30 millioen gulden
nodig om aan alle verplichtingen jegens
de nagelaten betrekingen van in de oor
log gevallenen te voldoen. Aan dit ka
pitaal ontbreken nog bijna 5 millioen.
Dit tekort hoopt de Stichting in één
keer met de grootscheepse Inzameling in
Mei bijeen te krijgen.
Op de twee dagen na de Nationale feest
dag zullen in alle broodwinkels van Ne
derland en bij alle broodbezorgers witte
broden verkrijgbaar zyn waarop "n vlag
getje is geplaatst, met aan de ene kant de
Zweedse vlag en aan de andere zyde de
woorden: „Een kwartje voor de Stich
ting 1940—1945". Voor dit vlaggetje be
taalt men een toeslag van 25 cent (waar
van de helft is bestemd voor het Roode
Kruis).
Ondanks twee wereldoorlogen en crises
(Van een onzer redacteuren)
De Nederlandsche Reedersvereeniging. gevormd door een 50-tal ondernemingen
en gezamenlijk een tonnage-bezit van bijna 3 millioen bruto-register-ton verte-
kei-ij Stichting' is~eèn Nationaal Bakkers genwoordigend. herdenkt binnenkort haar 50-jarig bestaan. Ten tijde van de
Comité gevormd, waaruit een werkco- i oprichting bedroeg het ledental 40 en het totale tonnage-bezit =350.000 b.r.t.
mité is samengesteld onder voorzitter- 1 Hoewel de aanvangstonnage niet de volle omvang der toenmalige Neder-
Afr C. W. A. Schürmann. die be
noemd is tot permanent vertegen
woordiger van Nederland bij de
Verenigde Naties te New York. Mr
Schürmann was tot dusverre direc
teur generaal Indonesië aan het
Ministerie van Buitenlandse Zaken.
Dodelijk spel met munitie
Een 12-jarige scholier uit de Jacoba-
öraat te Den Haag is gistermiddag om
net leven gekomen, nadat een projectiel,
*aarmee hij speelde, tot ontploffing was
Etkomen. Het ongeluk gebeurde om-
«reeks vyf uur op de hoek van de Lange
de Korte Vijverberg. De jongen
speelde met een tot nu toe onbekend
lebleven soort munitie, die plotseling
wtplofte. Het ventje was onmiddelhjk
lood Omtrent de toedracht van het
ingeval is weinig meer bekend, omdat
Je enige getuige van het ongeval een
«oertje van het slachtoffer nog te
®er overstuur is. Het projectiel heeft
«t tweetal vermoedelijk kort voor het
ongeluk ontvreemd uit een met munitie
Seladen wagon op het station H5.
Enige regen
.De Bilt verwacht tot VrUdagavond:
Half tot zwaar bewolkt met enige regen.
Jemig verandering in temperatuur. Ma-
«6e tot krachtige en langs de kust tyde-
Jl* wellicht harde wind tussen Zuid en
Zuid-West. (Opgemaakt te 10 uur).
4 FEBRUARI
Zon op; 8.19 uur; onder: 17.34 uur.
Maan op: 14.36 uur; onder: 6.32 uur.
Hoogwater te Katwijk te 0.39 en
13.08 uur.
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's
mité is samengesteld onder voorzitter
schap van de heer C. J. Ulrlch (Rotter
dam). Dit werkcomité heeft zich belast
met de voorbereiding van deze actie,
waarbij ruim 13.600 bakkers moeten wor
den ingeschakeld.
Het aanvankelijk plan wittebrood te
bakken met een speciaal karakter, moest
worden losgelaten, omdat het op on-
laSdse koopvaardijvloot aangeeft, aangez en niet alle rederijen onmiddellijk toe
traden, blijkt met deze cijfers toch wel d? merkwaardige groei van onze natio
nale koopvaardij in de halve eeuw, die achter ons ligt.
De bovenstaande cijfers, welke werden
genoemd op een persconferentie aan
boord van het m.s. „Willem Ruys" van
t w de Kon. Rotterdamsche Lloyd te Rotter-
overkomelijke technische moeilijkheden dam ..vormen een verkwikkend tegen-
stuitte. De actie zou dan een veel be- I wicht van de sombere, maar overigens
perkter omvang hebben gekregen. 1 onweerlegbare geluiden, welke dezer da-
Omdat Irak verdrag met Turkije tekent
Egypte zal de Arabische Liga verlaten, indien Irak het Turks-Iraakse verdrag
tekent, aldus deelde premier Nasser gisteren op een persconferentie in Cairo mede.
Egypte zou dan een nieuwe Arabische Liga vormen met die Arabische landen.
Aan deze actie van „bevlaede" wiite- die er "ch willen aansluiten,
broden is ook nog een wedstrijd ver- Er bevindt zich thans een missie van de conferentie van Arabische premiers,
bonden. Voor diegenen jlie de^meeste die onlangs in Cairo is gehouden, in Bagdad om de Iraakse premier. Noeri es Said,
te overreden het verdrag niet te ondertekenen. Blijkbaar zonder succes, want
Turkije en Irak zijn vastbesloten hun overeenkomst aan te gaan, „die niet anders
dan nuttig voor alle Arabische volken en de vrede kan zijn", aldus heeft een
Turkse regeringswoordvoerder aan een vertegenwoordiger van het officiële Turkse
persbureau verklaard.
HU voegde hieraan toe: „WU danken alle Arabische staatslieden, die ons bü
onze taak helpen, waarbij ik vooral aan de leiders van Syrië denk.".
vlaggetjes hebben gekocht,
hen die de meeste hebben verkocht
zijn prUzen beschikbaar gesteld (o.a.
een aantal reizen door een toeristen
club).
Vóór de verkoop van de wittebroden
begint zal enige dagen te voren een
krant huis-aan-huis worden bezorgd,
waarin de actie wordt gestimuleerd.
gen prof. dr T.H. Milo liet horen op een
voordracht voor de Ver. „Oud-Leiden" en
waarin hij aan de hand van cijfers aan
toonde hoe Nederland sedert de 17de
eeuw van een zeevarend volk is gedegra
deerd tot een zeevarende natie.
Toen 5000 schepen met in totaal
700.000 ton en 100.000 koppen beman
ning. thans 1500 schepen met 3 '/2 mil
lioen ton en slechts 50 000 opvarenden
Inderdaad het verschil is groot, maar de
in de aanvang genoemde cyfers over de
laatste 50 Jaar openen ongetwyfeld
hoopvolle perspectieven en rechtvaar
digen in ieder geval een feestelijke vie
ring van dit gouden jubileum welke op
25 Februari in het Kurhaus te Scheve-
ningen zal plaats vinden.
GROEI EN VERANDERING
Hierover sprak de heer A. F. Vaz Dlas,
onder-voorzit ter van de Ned. Reedersver.
van de Ver. Ned. Scheepvaartmaat-
schappy, waarbij spr. allereerst een ver-
geiyking trok tussen de technische capa
citeit van het s.s. „Goentoer". dat in
1905 naar Ned. Indië vertrok en net m.s.
Willem Ruys", dat deze week de reis
naar Indonesië aanvaardt.
De „Goentoer" mat 5894 ton. bezat
twee stoommachines met een vermogen
van 4600 P.K., bereikte een snelheid van
13myi, vervoerde 147 passagiers en
109 bemanningsleden en legde de reis af
in 36 dagen, De „Willem Ruys" meet
21.1)19 ton heeft een vermogen van 32.000
P.K loopt 22 mijl per uur vervoert 950
passagiers en 459 bemanningsleden en
doet er precies 21 dagen over. Om van
de sterk verbeterde technische outillage
en het comfort als radio, radar, air-con-
dltionlng. zwembad, bioscoop, e.d. niet
te spreken.
Als gevolg van die technische ontwik
keling is het nuttig rendement der ton
nage aanmerkeiyk verbeterd, doch dit
voordeel wordt economisch gezien, oa.
afgeremd door de langere haventljd per
jaar (ln 1938 165 dagen, in 1963 215 da
gen).
Slot op Pag. 2
Vandaag komen de grote tegenspelers:
PMF en René Mayer, aan liet woord
Gisteren vertrok uit Amsterdam i schillende Europese landen, waar- i 3 Maart deze ongebruikelijke dek-
de ..Sumatra" van de Stoomvaart-] onder Nederland, heeft laten bouwenl last in Tandjong Priok aan de wal
maatschappij ..Nederland" met aan voor het op peil brengen van liet zetten. Hel zware rijtuig tn de
boord hei Ie en laatste spoor- door de oorlog zv.ee- g av -r Ie rakels van een drijvende bok. die
contingent, datwagenpark der Indonesische spoor-het op hi
de Indonesische regering in ver-\wegen. Het schip zal vermoedelijkplaatste.
Oppositie is vastbesloten de
premier te wippen
(Telefonisch van onze correspondent
in Parijs)
De lang verbeide en ook veel ge
vreesde debatten over Noord-Afrika zyn
gisteren in de Franse Kamer begonnen.
Er is van de circa veertig officieel inge
schreven sprekers nu een dozyn aan de
beurt geweest en geen van hen op een
afgevaardigde van Noord-Afrika na
had ook maar één goed woord over voor
de regering.
De Conservatief Dronne stelde zelfs
voor Mendès-France wegens hoogver
raad voor een rechtbank te dagen I
Figuren van gewicht en invloed zyn
echter nog yiet aan de beurt geweest.
En na deze wel heel onbetekenende inzet,
waarby Mendès-France het niet eens de
moeite waard soheen te achten om ook
maar op enige opmerking in te gaan,
wacht men vandaag dan ook met span
ning de spreekbeurten van de premier
zelf en van zyn voornaamste tegenspeler
Rene Mayer af
Intussen hebben de R.K. en ultra
rechtse leden van de oppositie twee mo
ties ingediend, waarin het Noord-Afrika
beleid van Mendès-France bij voorbaat
wordt afgekeurd.
Uit de bijzonder opgewonden en ge
passioneerde toon van de meeste spre
kers van gisteren Is intussen al wel dui
delijk rebleken. dat de oppositie besloten
beeft P.M.F te wippen. iuLst zoals hU
van de zomer Laniel versloeg.
Dat de Conservatieven uit de koloniale
hoek het Mendès-France nooit vergeven
zullen, dat hU tracht de Noord-Afri
kaanse volkeren langs wegen van gelel-
deiykheid naar hun emancipatie te voe
ren. ls begrijpelijk Hun hele doctrine is
nu eenmaal on het verleden afgestemd
en voor de onafwendbaarheid van de
historische ontwikkeling biyven hun
ogen hermetisch gesloten.
Met de Katholieken van de MR.P
de party van Robert Schuman en van
Bldault is he- echter een geheel ander
geval Wat P.M F. in Noord-Afrika tracht
te bereiken komt nauwkeurig overeen
met hetgeen zi1 met de mond altyd
beleden hebben Mendès-France doet ln
gedaan Toen stelde Schuman Tunesië
zelfs al de onafhankelilkheld ln het
vooruitzicht. Nu gaat het slechts om bin.
nenlandse autonomie.
Slecht geweten..
Heel juist noemde het gezaghebbend
avondblad „Le Monde" Mendès-France
gisteravond dan ook de personiflcering
van het slechte geweten van katholieke
leiders van de M.R.P. De blinde haat,
waarmede een man als Bldault. die di
rect verantwoordelijk is voor de toestand
van potentiële burgeroorlog, die in
Noord-Afrika do laatste jaren heerste,
jegens Mendès-France geladen is, kan
dan ook zeker voor het overgrote deel
uit psychologische factoren worden ver
klaard.
Mensen als Bldault haten P.M.F. om
dat hU doet wat zü beloofden, doch heb
ben nagelaten. Mendès-France stelt zo
het verraad aan hun eigen beginselen
aan de kaak.
By de opening van de debatten werden
de verhoudingen pro en contra de rege
ring Mendès-France gistermiddag op
circa 230 tegen 300 stemmen geschat. Een
stemming op dat moment zou de pre
mier dan ook zonder een schijn van
twyfel fataal zijn geworden Onder de
tegenstanders be-vinden zich zowel by
de radicalen als bil de katholieken "en
ter een zeker aantal een 40 ft 50
twyfelaars die als steeds wel de party
van de sterkste zullen kiezen
Van twee figuren hangt de uitslag
daarom nu in het biizonder af In rie
eerste plaats van Mendès-France zelf,
die vandaag aan het woord moet komen,
en die men we! om een boodschap sturen
kan Ztln grote tegenspeler is zlin par
ty genoot. de ex-premler René Mayer, die
een deel van Algerije in de Kamer ver
tegenwoordigt Deze. ofschoon radlraal,
is allerminst een vriend van Mendès-
France. Maar de regering mag niettemin
hopen dat zfin verantwoordelijkheidsge
voel als staatsman Mayer er van weer
houden zal tegen de premier een per
soonlijk requisitoir uit te spreken. Een
requisitoir, dat niet alleen Mendès-
France. maar ook allo kansen od een ac-
coord met de Noord-Afrikaanse "«lkeren
noodlottig zou worden Want M^ndè*-
nlg<
rt?i
I naar verwezenlijking van de beloften, die Frankrijk die het vertrouwen van
I mensen als Schuman in 1952 al hadden I Noord-Afrikaners niet heeft verspeeld.
de
