Nederlands intellect in Australië
Londense G ri
riezelkamer
Toekomst voor onze academici
M
Sun balm
VOOR DE VROUW
WEKELIJKS BIJVOEGSEL VAN HET LEIDSCH DAGBLAD - ZATERDAG 29 JANUARI - PAGINA 4
Merkwaardig interview in
Scotland Yard schenkt geen
aandacht aan skelet in taxi
Industrieel bedrijf in dienst
der Wetenschap
(Bijzondere medewerking)
Het toeval speelt een rol in ieders leven. En het was het
toeval, dat mij bracht in een Londens kantoor. Ik stond er bij
een loket. De klant, die voor mij stond, werd geholpen.
»U wenst, mijnheer?", vroeg de loketbediende in stofjas.
„Vijf geraamten van volwassenen en drie schedels met een
compleet stel hersenen", luidde het antwoord.
Even deinsde ik achteruit. Een koude rilling liep over de
rug. Had het toeval mij gebracht in het hoofdkantoor van een
misdadigersbende? Was dit zo eerzaam aandoende kantoor aan
broeinest van moord en andere misdaden?
Wit het was, hoorde lk pas later op
die dag. toen lk kwam te praten met
de heer Pyant. dus met de man, in
wiens kasten en opslagplaatsen zich
honderden skeletten bevinden. Pyant
was even voorkomend als zakelijk. Toch
vertrouwde ik de situatie niet hele
maal In den beginne. Skeletten en
ontvangen werd. Niettemin nam ik de
uitnoding om eens in de „fabriek" te
komen kijken, gaarne aan. Gaarne,
doch tevens met lood in de schoenen,
ging ik mee
Politie grijpt niet in
In snelle vaart reden we naar een
pand in een der Londense voorsteden.
De heer Pyant koutte genoegelijk. Ik
was stil. De wagen stopte. Ik stapte
uiten had moeite om geen gil te
slaken. Want uit de deur van het
sousterrain zag ik een man komen. Een
heel alledaagse manmaar in zijn
armen droeg h(j een geraamte. De
man groette de heer Pyant beleefd en
stapte toen met zijn griezelig uitziende
last in een gereedstaande auto. Dood
bedaard zette hij het geraamte naast
zich neer op de voorbank en reed
toen in snelle vaart weg. Een brave
Bobby stond rustig op de hoek van
de straat. Hy zag alles en greep niet ln.
Een vlijtige huisvrouw veegde de hoge
stoep van het huis en keek niet op of
om. De heer Pyant glimlachte zelfs.
Ben ik niet bij mijn verstand of zijn
die andere mensen gek? vroeg ik mi)
af. Ben ik niet in Londen, maar ln
de Grand Guignol? Neen. ik wist be
ter, ik was heus in Londen, de Bobby
en de huisvrouw waren echt en de
heer Pyant was een voorkomend en
zakelijk man.
Studiemateriaal voor
wetenschap
Toen begon h»J (Pyant) te ver
tellen. Ik vernam, dat in het pand
een der werkplaatsen Is gevestigd
van zijn firma, die een der zonder
lingste producten op de wereldmark
brengt die men zich denken kar
namelijk: Skel-tten en --k-let-onder
delen van plastic alsmede herscner
van robber en glazen ogen zo groo!
als een voetbal.
Een nachtmerrie! Be tor kan
Ik mijn bezoek aan de skeletten-
fabriek niet kenschetsen. Uit
alle kamers en hoeken van dat
Londense grieaelpand trilden
afschuwelijke beelden mij tege
moet. Toch ls het gelegen in een
achtenswaardige buurt. Toch is
er geen politieman, die ooit
achtslaat op dat Huis der Plas
tic Verechrikkingen. Is de poli
tie misschien bevreesd om zich
in de buurt te wagen? Geen
sprake van, hoe griezelig en
onwezenlijk het ook moge zijn!
ogen-zo-groot-al6-voetballen gestof
feerde kamer trof ik de heer Tauber,
een kundig anatoom, die enige tien
tallen jaren verbonden is geweest aan
de beroemde medische faculteit der
Weense universiteit. Hij is de man, die
de anatomische ontwerpen moet ma
ken. Doch ook tal van niet weten
schappelijk geschoolde employés der
firma deden in hun beroep zoveel ana.
tomische kennis op. dat zit in staat zijn
om te beoordelen, of een plastic on
derdeel van een skelet fouten ver
toont. In een ander vertrek zag ik. hoe
de onderdelen het beeld van de
autofabriek speelde mit door het hoofd
ge-assembleerd werden tot een com
pleet geraamte.
Verademing
„Ja", zei de heer Pyant. „en dat is
nu alles!"
Eerlijk gezegd, ik vond het welletjes.
Dankbaar nam ik afscheid, dankbaar
in meer dan een zin des woords. Dank
baar, omdat ik de gelegenheid had ge
kregen tot mijn plastic interview in die
Londense griezelkamer; dankbaar, om
dat ik dat merkwaardige en nuttige
bedrijf mocht bezoeken; dankbaar
voor de belangwekkende toelichting
maar vooral toch dankbaar, omdat ik
nu weer buiten stond, mensen zag van
vlees en bloed, spelende kinderen, wer
kende mannen, pratende vrouwen,
licht, zon en bloemen.
Een kop koffie en een sigaret vol
tooiden het herstel van de doorgestane
schokken. Maar soms overvalt mij de
Jierinnering aan die griezelkamers als
een akelig visioen. Ook nu. terwijl mijn
schrijfmachine ratelt en de foto's, tast
bare herinneringen aan dat gedenk
waardige interview, voor mij liggen.
(Nadruk verboden)
Emmanuel Tauber, die gedurende 30 jaar verbonden was aan de befaamde chirurgische
kliniek te Wenen, is de anatomische specialist, die de ontwerpen maakt. De grote bollen op
de achtergrond zijn sterke vergrotingen van het menselijk oog.
Een jongeling verliest zijn schuwheid
Een Leidse huisvrouw zou vermoedelijk niet zo sioicijrib
doorgaan met het vegen van haar stoep, wanneer zij zag,
dat uit het sousterrain van haar woning een menselijk skelet
werd uitgedragen. Deze Londense gedienstige weet uit dage
lijkse ervaring: het is maar plastic
Ziekenhuizen en universiteiten,
hoogleraren, artsen en studenten alom
ter wereld zijn de afnemers. De export-
deskundigen der firma werken hard
om de griezelige producten grotere be
kendheid en meer ingang te doen vin
den. Zij pogen om schoenfabrieken,
kousenfabrieken en andere indus
trieën te doordringen van de grote
mogelijkheden, welke die plastic-ge
raamten en „menselijke onderdelen"
voor kunst, wetenschap en Industrie in
zich sluiten.
„Het H)kt wel een autofabriek, zo
praat U er over!" voegde ik de heer
Pyant toe „Nu ja" antwoordde hij,
„een autofabriek is het niet. maar toch
wel een industrieel bedrijf, weet U. En
de vooruitzichten ziin niet slecht."
„Zo!" was alles, wat ik hierop ant
woordde.
Naar keuze
De deur staat al op een kier
(Van onze correspondent in Australië)
Er is, nu vijf jaar geleden, bij het begin van de massale
emigratie van Nederlanders naar Australië, meermalen op
gewezen dat de „intellectueel" weinig te zoeken had in het land
aan de rand der wereld.
Hoezeer kunnen de tijden veranderen Al zijn de intellectu
elen (en daarmee doel ik op de wetenschapsmensen) die een -
universitaire of hogeschool opleiding hebben genoten, zeker
niet in massa's naar terra Australis getrokken, er zijn er toch
meer dan U vermoedt. Hun aantal is niet gering, al ontbreken
de betrouwbare statistische cijfers. Ik ben echter in de laatste
tijd steeds meer Nederlandse intellectuelen tegengekomen, die
in Australië een zeker niet mindere positie vervullen dan zij in
Nederland of het voormalig Nederlands Oost Indië bezetten, of
die na voltooiing van hun studies in Nederland binnen zeer
korte tijd na hun aankomst in Australië een functie kregen, die
in overeenstemming is met hun opleiding.
Een paar duizend levensgrote, tot in
alle bijzonderheden als beenweefsel,
huldaanhechtlngen en wat dies meer zij
natuurgetrouwe skeletten heeft de
fabriek reeds gemaakt. Voortdurend
zijn er honderden iri de maak. Een an
der opmerkelijk product zijn mense
lijke hersenen van rubber, die uitneem-
baar zijn en derhalve bil het onderwijs
goede diensten bewijzen. Mocht U er
belangstelling voor koesteren, dan kunt
U er een plastic-schedel-op-maat bij
kopen. Een miniatuur-skelet van onge
veer een halve meter hoogte kamt
eveneens op de markt. Waarom? „Och",
zei Pyant, „dikke boeken zijn vaak
lastig en dit geldt ook voor grote ske
letten. Maar zo'n miniatuur-skelet ls
zeer bruikbaar als demonstratie-mo
del."
Ook kinderskeletten zijn gevraagd;
vooral natuurlijk door universiteiten,
die ze gebruiken bii het onderwijs in
de geneeskunde Zelfs namaakkinderen
van plastic behoren tot de produoten
onzer firma (zei Pyant» Inderdaad
?-ag Ik in een der werkkamers een aar-
dig meisje, dat bezig was de kinder
modellen af te werken. In haar kamer
bevonden zich tevens enige plastic-ge-
-aamten. die de indruk wekten diens'
'e doen als schildwachten On vers'oor
••aar verrichtte het r-eisie haar werk
Zou zij des nachts rustig slaoen' Ik
ïeb het haar maai niet gevraagd.
In een met geraamten en glazen
moet bedenken, dat het een
verlies is voor de maatschappij en
de wetenschap in het moederland,
wanneer een intellectueel emigreert en
in zijn nieuwe vaderland niet in het
zelfde of soortgelijke beroep of in de
zelfde of soortgelijke functie terecht
komt waar hij zijn verworven kennis
ten yolle dienstbaar kan maken aan
die nieuwe maatschappij. Het is dan
eveneens een verllespunt voor het
nieuwe vaderland, al beseffen de re
geerders dit niet altijd.
De politiek van de Australische
regering om wetenschapsmensen uit te
sluiten van de uitoefening van hun
eigenlijke beroep, omdat zij geen
Australisch diploma bezitten, is fout.
In de laatste tijd is er gelukkig ver
andering in die houding gekomen. De
poort ls voor de wetenschapsmensen
geopend op een kiertje weliswaar,
maar er staat geen voet achter die
haar verder tegenhoudt. Het kiertje
is trouwens al aardig groot en er zijn
al vele Nederlanders door binnenge
komen. die hun wetenschappelijke ken
nis dienstbaar maken aan Australië.
[K denk daarbij aan prof. G. Mulder
34 Jaar. die na de Universiteit te
Lelden te hebben gevolgd voor de
studie ln de Oosterse talen en na
assistent hoogleraar te zijn geweest
aan de universiteit van Yale (Ver. St.),
in 1953 naar Australië is gekomen.
Sindsdien is hij als wetenschappelijk
onderzoeker voor Chinees verbonden
aan de Nationale Universiteit van
Canberra. De vroegere Leidse hoog
leraar prof. dr L. G. M. Baas Becking
is al sinds geruime tijd „senior research
fellow" bij de afdeling visserijen van
de C S.I.R.O. voor wetenschappelijk
onderzoek van de biologie der in het
water levende organismen. De C.SI
R.O. (Commonwealth scientific and
ndustrial research organisation) is een
overheidsinstelling, die te vergelijken
s met de Nederlandse T N O "Toegc
'ast Natmirwetencch£oneliik Onder
o:k> De I :!dce prof"---r dr H I
-am, die on^tvts in Ai :ral;ë is ge
weest. heeft daarover b)j zijn terugkeei
in Nederland uitvoerig verteld.
HET is nog maar enkele maanden
geleden, dat opnieuw twee Neder
landers bij de C.S.I.R.O. werden
aangesteld. Daarmee is het aantal
Nederlandse wetenschapsmensen bij dit
Instituut tot 17 uitgebreid. De C.SI.
R.O. heeft laboratoria en proefvelden
over geheel Australië verspreid. De
twee pas benoemde Nederlanders zijn
dr N. J. Ketellapper, uit Utrecht, die
op de afdeling Landbouwgewassen
werkt, en dr J. H. Scheltema, weten
schappelijk onderzoeker bij de afdeling
diepvries van groenten en fruit in het
laboratorium te Homebush, dat op het
34 hectaren grote terrein van de stede
lijke abattoirs van Sydney staat. Deze
beide Nederlanders werden in 1954
benoemd. Ongetwijfeld kan de benoe
ming worden gezien als een nieuwe
waardering van de Australische rege
ring voor het Nederlandse intellect in
Australië.
[N verband met de Australische be
langen in Nieuw-Gulnea en de
samenwerking op wetenschappelijk
gebied in de landbouw met de Neder
landers in het Westelijk deel van dit
in de laatste tijd zoveel besproken
eiland, is het niet verwonderlijk dat
de C.S.I.R.O. twee Nederlanders naar
Papuaan (Austr. Nieuw-Gulnea) heeft
gezonden om land- en bodemonderzoek
te verrichten. Het zijn ir H. A. Haan
tjes en dr R. D. Hoogland. Ir Haantjes
werd in October J.l. naar Ned. Nieuw-
Gulnea gezonden door de C.S.I.R.O.
om contact op te nemen met de Ne
derlandse administratie aldaar voor dr
uitwisseling van gegevens. Het behoeft
geen betoog, dat Juist in deze tijd.
waarin de belangen van Australië en
Nederland inzake Nieuw-Guinea zo
nauw met elkaar zijn verbonden, de
werkzaamheid van intellectuele Neder
landers in Australië voor beide landen
roede vruchten kan afwerpen.
Van de andere bii de CS I R.O wer
'ende Nederlanders noem ik nog d'
C van Diik. landbonW'-ndi? lne--
cr, prnbtTa-' ha-
-- •- •- fj>: ;r.
a i" '•d-nl" hor'-t'M-t, r-r
wijl tr C J de Mooy in d°zelfde functi-
werkt in Adelaide, de hoofdstad van
Zuid-Australië. In Canberra werken
nog twee andere Nederlanders voor
dezelfde afdeling bodemonderzoek, n.l.
ir T. Talsma en ir T. Poutsma.
De Australische Federale hoofdstad
(het grote dorp van villa's, witte ge
zantschapsgebouwen en regerings
departementen. in de groene vallei der
Australische alpen) herbergt trouwens
meer Nederlanders die bij de C.S.I.R.O.
hun wetenschappelijke kennis hebben
ingebracht, en wel dr A. H. C. G.
Rijven, als wetenschappelijk onderzoe
ker in de psysiologie der landbouw
gewassen en W. H. J. Pieters. die van
een Middelbare Landbouwschool af
komstig is. De landbouwkundigen H.
Kiers en T. W. Elich. beiden eveneens
afgestudeerden van een middelbare
landbouwschool, werken voor de C.S.I.
R.O. in Lawes, Queensland.
DE HJst van Nederlanders, die bij dit
wetenschappelijk onderzoek-insti-
tuut werken, is daarmee niet uit
geput. De C.S I R.O. beschikt over een
proefstation voor het onderzoek van
de vraagstukken, die met irrigatie ver
band houden. Dit is een omvangrijk
probleem, dat in het door langdurige
droogten geteisterde Australië van
groot gewicht is. evenzeer als dit het
geval is met de waterovervloed in
Nederland, wat weer niet zeggen wil
dat de irrigatie in Nederland niet
eveneens de aandacht trekt van de
wetenschapsmensen, zoals de Wage-
ningse landbouwingenieur D. Stolp. In
Australië is diens tegenvoeter ir D
Bouma. gesecondeerd (in gelijke func
tie) door ir H. Groenewegen. beiden
werkende op het irrigatie-proefstation
van de C.S.I.R O. te Griffith. Nieuw
Zuid-Wales.
Het behoeft nauwelijks te verwon
deren. dat bi) de groeiende belangstel
ling van wetenschappelijke kringen in
Australië voor de wetenschap, die de
Nederlandse immigranten met zich
meebrengen, ook de wens groeit om
kennis te nemen van in het Nederlands
gestelde wetenschappelijke getóhriften.
Frans en Duits behoeven voor univer
sitair gevormde Australiërs geen moei
lijkheden op te leveren, omdat er vol
doende gelegenheid wordt gegeven
deze beide talen te leren op de mid
delbare scholen en aan de Universitei
ten, maar de belangstelling voor de
studie in het Nederlands (aan de
Universiteit van Melbourne) is (nog)
zeer gering (hoewel langzaam stijgen
de i. Wetenschappelijke geschriften ln
het Nederlands moeten dus in elk
geval vertaald worden in het Engels.
Daarvoor zorgen de beide Nederlan
ders. die op het vertaalbureau van de
C.S.I.R.O. werkzaam zijn: de heren H.
E. Kylstra in Melbourne en dr C. Wou
ters in Sydney.
AI deze Nederlandse intellectuelen
verrichten voortreffelijk werk bU de
C.S.I.R.O. Dan heb ik nog niet ge
sproken over de vele Nederlanders,
die in andere functies evenzeer bij
dragen tot de steeds groter worden
de waardering van de Australiërs
voor wat zulke emigranten kunnen
bijdragen tot de ontwikkeling van
de jonge maatschappij, die te lang In
isolement heeft geleefd. Het Is ver
heugend. dat Australië, deze Jonge
ling. bezig is zijn schuwheid te ver
liezen in zijn groei naar volwassen
heid. Verheugend ook voor jonge
Nederlanders, die hun vleugels ln de
wetenschap buiten Nederland willen
uitslaan.
(Ingez. Med.-Adv.)
Uw handen gaaf en zacht
Vraag Uw Apotheker of Drogist
Gratis proeftube na inzending van
deze - ivertentie aan N.V. Rowntree.
Afd. N Herengracht 209 Amsterdam
Ons Menu van de Week
Het Nederlands Zuivelbureau sohrijft
ons:
Nog is het hartje winter, al verhzu-
gen we ons op het vooruitzicht, dat Fe
bruari reeds enkele voorjaarsdagen kan
geven. Ook ln de keuken en, provisie
kast is het nog winter, en dit duurt
nog wel enige tijd voort. Juist daarom
is het nodig te zorgen voor afw'ssellng
bij de diverse echte winterkostjes want
U weet het: „Afwisseling doet eten'
Zondag: Vermicellisoep, Brusselslof
met ham, aardappelpuree, kaassaus,
vanille-eoupc met chocoladccrcme.
Maandag: Kopje soep, runderlap,
rode kool. aardappelen.
Dinsdag: Runderlap, gestoofde uien,
aardappelen griesmeelpap met rozij
nen.
Woensdag: Gebakken kaasplax. sa
voye-kool, aardappelpuree, inaasap-
aelslaatje.
"vri;i?r: C -i-ofde wijting, •vinter
wortel ln schijfjes, aardappelen, cho
colade vla met schuimpjes.
Zaterdag: Zuurkoolstamppot met
spek, yoghurt met beschuit en bruine
suiker.
Recept: Vanille-coupe met chocola-
decrème: Maak voor 4 4 5 personen 1
liter vanillevla of koop deze kant en
klaar. Verdeel de vla over kleine
schaaltjes of bakjes en gameer vtU
kort voor het opdienen de vla met wat
chocoladecrême, die ook al klaar ln de
handel is. Steek bovenin een waaler
wafel. Kan het voor de Zondag makke
lijker?
Recept: Gebakken kaasplak; Beno
digd; 4 dikke plakken kaas van 50 4
75 g. elk, 25 g. bloem, bi dl water cf
melk, ipaneermeel), boter.
De bloem met water of melk lot een
glad papje roeren en de kaasplakken,
waarvan de korsten zijn afgesneden,
■loor dit dikke beslag wentelen. Even-
ueel nu de plakken door paneermeel
ralen. nodie is het niet. maar het geeft
•en mooier effect De kaasplakken
akken in een koekepan In hete hrfer,
t enai 'eer snel. bii lanezaam takken
'"fit de kaas erg uit Gebakken kaas
bakken vlug opdienen op een warme
schotel.
