LEIDSCH
DAGBLAD
B
'S Hammarskjöld opnieuw naar Peking?
Tsjan Kai-sjek accoorcl met een
„redelijk voorstel van de V.N." tot
staken van liet vuren
,vf
Zonder atoomenergie over
75 jaar in de kou
Bekend financier in New-York in
zijn luxeuze flat vermoord
Grote steden in V.S. verontrust voor
geruchten over atoombommen
WEERBERICHT
93ste Jaargang
VRIJDAG 28 JANUARI 1955
No. 28435
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f6.40 per kwartaal; f2,15 per maand; f 0,50 per week
«Vitte Singel 1. Lelden Giro No. 67055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Het probleem - Formosa
De Amerikaanse regering zou van maarschalk Tsjang Kai-sjek op Formosa
ie verzekering hebben ontvangen, dat hij zich niet zal verzetten tegen een
redelijk voorstel van de Ver. Naties tot staken van het vuren.
In Londen wint het denkbeeld veld om de secretaris-generaal van de Ver.
Naties, Dag Hammarskjöld, opnieuw naar Peking te zenden, ditmaal om te
trachten de impasse inzake Formosa te doorbreken. In het begin van deze
maand heeft hij in de Rood-Chinese hoofdstad besprekingen gevoerd over
vrijlaten van de twaajf Amerikaanse vliegers, die gevangen worden gehouden.
Voor een nieuwe reis zou hij een mandaat van de Ver. Naties nodig hebben.
Vermoedelijk komt de zaak-Formosa a.s. Maandag in de Veiligheidsraad ter
sprake. Intussen is de premier van Nieuw-Zeeland, Sydney Holland, in Londen
langekomen. Hij zou tezamen met de Britten trachten een vreedzame oplossing
te vinden. Nieuw-Zeeland is vastbesloten een belangrijke rol te spelen bij het
verminderen van de spanningen in het Verre Oosten. Maandag begint in
.onden de conferentie van de eerste-ministers van het Gemenebest, waaraan
ook Nehroe deelneemt. Het is niet onwaarschijnlijk, dat deze bijeenkomst een
«Imerende invloed zal hebben op de verdere ontwikkeling van het Formo-
aanse probleem.
Evacuatieplannen voor de
Tatsjen-eilanden gereed
De plannen voor evacuatie van d
0000 .Nationalistische militairen van d
itsjen-eilanden zyn gereed, aldus
relden functionarissen van het Ameri-
unse ministerie van Defensie in Wash-
o;ton gisteren mee.
De bevelhebber van de Amerikaanse
lerende Vloot, vice-admiraal Alfred
tide, wiens schepen en vliegtuigen de
liUonalistische terugtocht zullen dek
en. heeft de nodige opdrachten gekre-
tn. Het besluit tot het feitelijke begin
nn de evacuatie zal waarschijnlijk
lorden overgelaten aan de Nationalis
me autoriteiten op Formosa.
De bevelhebber van de Amerikaanse
bot in de Stille Oceaan, admiraal
Wix Stump, gaf gisteren in zijn hoofd-
irlii r
Vice-Admiraa! b. d.
N. A. Rost van Tonningen:
)pperceremoniemeester van
H.M. de Koningin
Gezien het daartoe door mr G. C. D.
non van Hardenbroek gedaan verzoek,
n, in verband met de toeneming der
pmenhjke werkzaamheden, verbon-
V m aan het vervullen van de functies
in Grootmeester van Harer Majes-
sts Huis, van haar opperceremome-
icester en van haar thesaurier, te wor-
ii ontheven van de functie van opper-
Modjfemoniemeester" en °verwe?ende, dat
ure Majesteit haar adjudant-generaal
1 b.d., vice-admiraal b.d. N. A. Rost van
onningen, nader aan haar Huis wii
ferbinden, heeft H.M. de Koningin, bij
Ld B. van 25 Januari, met ingang van 1
-■ebruarl 1955,
le: Op de meest eervolle wijze ont-
i? verleend aan mr G. C. D. baron
in Hardenbroek als haar opperceremo-
lemeester, onder dankbetuiging voor de
tie en belangrijke diensten door hem,
deze functie, aan Hare Majesteit en
ar Huis bewezen,
2e: de oud-chef van haar Militaire
as. de adjudant-generaal i.brl., vice-
milraal b.d, N. A. Rost van Tonningen
Bioemd tot haar opperceremonie-
Prhises Wilhelmina over
Veilig Verkeer
H.K.H. Prinses Wilhelmina zal
B»reen, voorafgaande aan het nieuws
nn 18.00 uur. over Hilversum I en
'oorafgaande aan het nieuws van 19.00
»«r over Hilversum II een radiotoe
spraak houden. H.K.H. Prinses Wil-
Mnüu, zo deelt het Verbond v. Vei-
bf Verkeer mede. is diep geschokt door
«grote toeneming van het aantal
'erkeersonge vallen.
(Ingez. Med.-Adv.)
\>sN
A*
kwartier in Pearl Harbour te kennen, dat
hij over voldoende strijdkrachten be
schikt voor een evacuatie van de Tatsjen
eilanden, als het bevel daartoe gegeven
zou worden.
Hij zei voorts te geloven, dat de com
munisten zouden worden afgeslagen, als
zij zouden proberen Formosa te verove
ren. De huidige toestand zou kunnen
leiden tot een werkelijke oorlog, zo
voegde hij er aan toe. doch hij geloofde
niet dat het zover zou komen.
Amerikaanse straaljagers
patrouilleren
Amerikaanse Sabre-straalvliegtuigen
zijn vandaag begonnen met te patrouil
leren in de Straat van Formosa. Giste
ren zijn ongeveer 75 van deze toestellen
van bases op Okinawa en de Philippijnen
op Formosa aangekomen,
In een communiqué van de Nationa
list isch-Chinese luchtmacht is medege
deeld, dat gevechtsbommenwerpers gis
teravond nabij Tatsjen drie Commu
nistische landingsvaartuigen tot zinken
hebben gebracht. De Nationalistische
artillerie heeft Communistische stellin
gen op het eiland Jikjangsjan bescho
ten.
Vier Amerikaanse torpedobootjagers,
die in de haven van Singapore lagen,
hebben gisteren in allerijl het anker
gelicht en zijn in de richting van
Formosa vertrokken, nadat zij spoed-
orders hadden ontvangen om onmiddel
lijk een einde te maken aan het beleefd
heidsbezoek, dat zij aan deze haven
brachten.
Naar verder in Singapore verluidt, zou
het „vliegdekschip „Midway", dat op
4 Februari het anker in de haven van
Singapore zou laten vallen, deze haven
echter niet meer aandoen en recht
streeks doorvaren naar Formosa.
Wij zullen ons uitgaven voor
kernreactoren moeten getroosten
..De situatie is zo, dat de wereld het niet zonder atoomenergie zal kunnen
stelllen ook al zullen de productiekosten ervan tweemaal zo hoog zün als de nu
gebruikelijke kosten van energieproductie".
Dit is het oordeel van prof. dr J. de Boer, hoogleraar in de theoretische phy-
sica aan de Gemeentelijke Universiteit te Amsterdam, zoals hij dat gistermiddag
heeft uitgesproken na een lunch van de Nederlandsche Maatschappij voor Nij
verheid en Handel, afdeling Amsterdam.
Spreker beriep zich op de opvattingen door Putnam neergelegd in zijn „Ener
gy of the future" (Energie van de toekomst) over het energieverbruik in de ko
mende eeuw gezien het toenemen van de bevolking en de nog slechts tot het
jaar 2030 beschikbare energievoorraden uit fossiele brandstoffen, buiten die van
waterkracht, zon en ge tij wisseling.
„Als wij de noodzaak van het gebruik
van atoomenergie erkennen", aldus
spreker, „dan zal ook Nederland, on
danks de betrekkelijke geringheid van
zijn betekenis zich nu al uitgaven voor
kernreactoren moeten getroosten, want
een economisch verantwoorde toepas
sing daarvan kan niet alleen door uit
kijken worden verkregen. Zonder een
passende wetenschappelijke opleiding
zouden wij niet eens van de beschikbare
informatie kunnen profiteren, en zelfs
met die opleiding geeft alleen zelfbedrij-
vigheid in een reactor het juiste inzicht
in de bestaande gegevens.
Uit de wereldvoorraad van de gebrui
kelijke energiebronnen kan 37 q is 37 x
300 bilMoen KWU worden geproduceerd
Het verbruik is nu nog een tiende q per
jaar maar neemt fantastisch toe. Met
behulp van de voorraad uraan-235
(180.000 ton) kan 12 q worden geprodu-
ceèrd en na de splütbaarmalang van de
ruim 24 millioen ton uraan-238 in de
vorm van plutonium („breeding") nog
eens 5 tot 600 q. Daarom is de kernener
gie van dringend belang voor de toe
komst van de gehele wereld, aldus prof
De Boer Op het ogenblik is niet te
voorzien in hoeverre thermonucleaire re
acties «energieproductie door vereniging
van lichte elementen, zoals bij de H-
bom) voor de economie bruikbaar kun
nen worden gemaakt.
De grootste machine op het gebied van
atoomenergie, met een potentie van der
tig milliard electronvolt is het cyclotron
dat te Genève op stapel staat. De Ver.
Staten bezitten research-stations in
Idaho, Tenessee. Chicago. Los Alamos
etc. en hebben in dit opzicht een bouw-
buöget ter grootte van 2700 millioen dol
lar per Jaar. In Engeland (met twee
reactoren) bedraagt het jaar budget 50
millioen pond. in Frankrijk (ook twee)
8000 millioen francs.
De Nederlands-Noorse kernreactor
Jeep (Joint Establishment Experimental
Pile) te Kjeller heeft 14 millioen gulden
gekost en behalve m België, Zwitserland
en Zweden bestaan ook in ons land weer
plannen voor atoomenerige-research,
steunend op een fonds (bijeengebracht
door regering en bedrijfsleven) ter
grootte van 20 millioen gulden.
Wat Rusland betreft, aldus prof. de
Boer, er is geen reden om aan te nemen
(gezien de plutonium-productie en de
H-bommen van dat land) dat daar op
het gebied der kernenergie een achter
stand ten opzichte van de. V.S. zou be
staan.
Prof. de Boer zeide het mogelijk en
in bepaalde gevallen economisch verant
woord te achten dat op een afgelegen
plaats, bijv. in de woestijn of op een on
derzeeboot (hü herinnerde aan de
„Nautilus") een kern-,.krachtstation"
mits van minimum- („kritische") groot
te werd opgericht.
Nieuwe straaljagers voor de
Belgische Luchtmacht
De Belgische luchtmacht zal binnen
kort worden uitgerust met de nieuwe
Amerikaanse supersonische straaljagers
van het type „Thunderstreak", die een
maximum snelheid hebben van 1150 ki
lometer per uur.
De nieuwe straaljagers, die worden
geleverd op basis van de overeenkomst
betreffende Amerikaanse hulp aan lan
den die lid zijn van de Navo. zullen de
..Republics" en „Thunderjets" vervan
gen. die thans in dienst zijn. De eerste
nieuwe „Thunderstreaks" zullen
Maart of April arriveren.
Gevangen piloten
krijgen geen bezoek
Amerikaanse regering kan
geen toestemming geven
Het Amerikaanse departement van
Buitenlandse Zaken heeft aan de fami
lieleden van de in China gevangen
Amerikanen medegedeeld, dat zij geen
bezoek aan de gevangenen kunnen
brengen. Dit besluit is „met tegenzin"
genomen, maar het zou onvoorzichtig
zijn thans Amerikanen naar Rood-China
te laten gaan.
In de brieven staat, dat de Chinese
Communisten hun bezorgdheid over het
welzijn van de gevangenen alleen kun
nen tonen door hen vrij te laten. De
„toenemend oorlogszuchtige houding van
China" heeft de Amerikaanse regering
tot haar besluit genoopt. Het toestaan
van bezoek aan de gevangenen „zou
China opnieuw gelegenheid kunnen
bieden onze natie te provoceren en
haar geduld nog meer op de proef te
stellen".
Sommige familieleden noemden het
besluit een „vreselijke teleurstelling",
anderen echter spraken van „een ver
standige maatregel".
N.V. Hensen moet
Ondernemingsraad instellen
De bedrijfscommissie voor de Onder
nemingsraden in de metaalindustrie
en de electrotechnische industrie heeft
in haar gisteren gehouden vergadering
het verzoek van de N.V. Machine
fabriek Hensen te Rotterdam tot
tijdelijke ontheffing van de verplich
ting om een Ondernemingsraad in te
stellen, behandeld.
De bedrijfscommissie is van mening
dat. op grond van de voor het verzoek
aangevoerde argumentatie, geen dis
pensatie. kan worden verleend.
De bedrijfscommissie is echter van
oordeel dat de situatie bij de N.V.
Hensen thans zodanig is. dat zij niet
temin van de haar bij de wet toegeken
de bevoegdheid om uitstel te verlenen
in dit geval gebruik meent te moeten
maken voor de tijd van drie maanden
na heden, met dien verstande dat uiter
lijk bii afloop van die termijn de voor
bereiding van de instelling van een
ondernemingsraad zal zijn aangevangen
overeenkomstig het desbetreffende
schrijven van de Bedrijfscommissie d.d.
Maart 1954.
(Ingez. Med.-Adv.)
WIEGEN- EN
KINDERLEDIKANT-
expositie
HAARLEMMERSTRAAT 179
Een recente foto van H.K.H. i haar 17de
Prinses Beatrix, die a.s. Maandag j vieren.
verjaardag hoopt te
Hij was zoon van financieel
raadsman van laatste tsaar
Serge Rubinstein, de 46-jarige multi-
millionnalr, Rus van geboorte, interna
tionaal bekende financiële manipulator,
is gisteren gebonden en met een pleister
op zijn mond vermoord gevonden in zijn
luxueuze huis op Tifth Avenue in New
ïork.
Buitenlandse agentwaarschuwde de
FBI alvorens het land te verlaten
Een onbekende heeft gisteravond in Philadelphia Ver. Staten de federale
recherche (FBI) opgebeld met de mededeUng, dat om middernacht atoombom
men zouden ontploffen in New York, Washington en Philadelphia. Er ontstond
daarop een stroom van geruchten en het Witte Huis de woning van de pre
sident moest eraan te nas komen en met een officiële tegenspraak een einde
maken aan de geruchten. Er werd al verteld, dat de organisatie voor burgerlijke
verdediging in alarmtoestand was gebracht, nadat verborgen atoombommen
waren gevonden in verscheidene gTote Amerikaanse steden. Deze geruchten wa
ren ontstaan, toen de diensten van de burgerlijke verdediging het verzoek ont
vingen een routine-onderzoek in te stellen.
De onbekende, die de geruchten in omloop had gebracht, had gezegd, dat
hij een buitenlands agent was, die de FBI wilde waarschuwen voor hij het land
verliet. President Eisenhowers perschef verklaarde, dat de organisatie voor bur
gerlijke verdediging niet was gealarmeerd en dat er ook geen atoombommen
waren ontdekt.
Het lichaam van de gedrongen ge
bouwde financier, die vorig jaar Augus
tus al op straat was aangevallen met
het oogmerk geld van hem los te krij
gen, werd door zijn butler gevonden in
zijn slaapkamer op de tweede étage. Hij
was gekleed in een zwarte pyama.
Rubinstein erfde zijn financiële gaven
van zijn vader, Dmitri, die particulier
raadsman was van de tsaar en finan
cieel raadsman van de .razende mon
nik" Raspoetin. Serge groeide op ln
Stockholm, Wenen, Parijs en andere
Europese hoofdsteden.
Rubinstein had al vele jaren moeilijk
heden met de Amerikaanse autoriteiten.
Dit begon in 1943, vijf jaar nadat hij de
Verenigde Staten uit Canada was bin
nengekomen op een Portugees paspoort.
Aanvankelijk werd hem immigratie
fraude aangewreven. Hij werd veroor
deeld wegens ontwijking van de dienst
plicht. werd in staat van beschuldiging
gesteld terwijl hij in de federale ge
vangenis in Leglsburg zat en later werd
hij vrijgesproken van fraude in een zaak
waarbij het om 3 000.000 dollar arfn aan
delen ging. In 1952 werd zijn deportatie
gelast, maar het beroep hiertegen was
nog altijd lopende.
De politie onderzoekt de veronderstel
ling. dat Rubinstein door een betaalde
bende om het leven zou zijn gebracht.
(Ingez. Med.-Adv.)
Zacht
Be Bilt verwacht tot morgenavond:
bterdrijvende wolkenvelden en over
zend droog weer. Matige, later can
tust van Holland en Zeeland tot
tachtig toenemende Zuidelijke wind.
icnt weer voor de tijd van het jaar.
'Opgemaakt te 10 uur).
29 JANUARI
op: 8.28 uur; onder: 17.23 uur.
Maan op: 1003 uur; onder uur.
"oogwater te Katwijk te 6.37 en
«54 uur
Voor een goede
nachtrust
EEN BETER BEDSTEL van
bekende merken met volledige
garantie, o.a. DWU - Peerless -
Rawi - Cleco producten.
Ook de bekende merken schuim
rubber en schulmplastic steeds
leverbaar. Vastgestelde prijzen.
Ook termijnbetaling bij:
Fa ADR. VAN OOY Jr.
BREESTRAAT 39 - LEIDEN
De eerste opnamen van de eerste i hulp van kern-energie. Volg,
Russische centrale voor het opwek- Russische berichten werd deze cen-
'stcld. De ene foto toont
van de fabriekshallen met j
nummer bestaat alt io pagina's ken van electrische energie met be- trale zeven maanden geleden in I pompinstallaties. de andere een I
antal cylindcrvormig
egulatoren.
President Heuss in Berlijn
Bondspresident Heuss ls naar West-
Beriyn vertrokken waar hij enkele da
gen zal verblijven. Vandaag zal hij de
grote landbouwtentoonstelling „Die GrU-
ne Woehe" openen.
Het West-Duitse staatshoofd is steeds
eenvoudig gebleven en wars van al te
veel uiterlijk vertoon. Hij heeft uitdruk
kelijk verzocht dat de politieagenten, die
bij officiële gebeurtenissen in West-Ber-
lijn dienst moeten doen, niet van gum
mistokken en karabijnen worden voor
zien. De twee agenten, die als ere-posten
voor zijn Beriynse residentie op wacht
staan mogen op zijn verzoek eveneens
geen wapens dragen.
Aanstaande Maandag zal president
Heuss zijn verjaardag in West-Berlijn
vieren.