V
rouw
Na Cromwell
DE KONING!
En Het volk hernam zijn rechten
JANUARI - PAGINA 2
voor de
Ons Menu van de Week
De Stichting Nederlands Zuivelbu-
reau schryft ons:
Regelmatig varen onze visserssche
pen binnen. Zij voeren verse vis aan.
Vis, een goede afwisseling in ons da
gelijks menu. Er is vis voor vrijwel
iedere beurs en de bereiding is niet
moeilijk. Mocht door slechte weers
omstandigheden de aanvoer eens tij
delijk stagneren, dan brengt tegen
woordig de bevroren vis uitkomst.
Zondag: Schelpje van visragoüt of
toast met schelvislever, varkens
vlees, winterwortel in dobbelsteen
tjes met doperwten, aardappelen,
gevulde beschuitbollen.
Maandag: Koud vlees, bietjes, aard
appelen, ha vermoutkoekjes.
Dinsdag: Koolschotel met kaas en
aardappelpuree, stoofperen.
Woensdag: Gestoofde prei, gehakt,
aardappelen, broodpap.
Donderdag: Gehakt, spruitjes, aard
appelen, custardpudding met vruch
tensaus. (Bruine bonen weken).
Vrijdag: Gebakken bokking, sla van
bruine bonen/appel/biet of veldsla,
aardappel pann eko ekfruit.
Zaterdag: Stevige bruine bonensoep
met veel soepgroenten, 3 in de pan
met appel.
Recept: Gevulde beschuitbollen.
Benodigd: appelmoes van kg.
moesappelen, waardoor wat rozijnen
gemengd, 8 beschuit-bollen, boter, sui
ker, kaneel.
De beschuitbollen voorzichtig van
een kapje ontdoen en uithollen. Het
binnenste der bollen kan later goed
verwerkt worden b.v. dn broodpap. De
bollen en kapjes beam&ren met bol
en in oven of koekepan croquant
goed wiarm laten worden. Daarna
len met hete appelmoes, dekseltje er
leggen en deze kapjes tot slot
strooien met een mengsel van «i
en kaneel.
Recept: Koolschotel met kaas.
Benodigd: 1 i 114 kg. kool, pu-'
van 1 kg. aardappelen, 200 gT. geraff
kaas, 40 gr. boter, zout en paneert
De kool sohoonmaken, snijden
schaven en in ca. 20 min. gaaxkw
met zeer weinig water en wat zout
dien nodig het vocht binden met
bloem. Door de kool de kaas en b
roeren, Dan de kool overdoen in
vuurvaste school en bedekken t
aardappelpuree. De puree bcstr»;
met paneermeel, stukjes boter er 1
leggen en indien mogelijk de scM
in een oven zetten en met borq
warmte een bruin korstje op de P'J-1
laten komen.
7noJmcZu<.
hlt. X IMII IUKHK.
zijn verkrijgbaar bij:
I. P. VAN DER BLOM
Steenstraat 57 - Brecstraat 1'
Lelden
J
Bewogen Leven CVII
Cromwell was gestorven. In een nacht, toen de storm aan kwam gieren vanuit een
donkere zee, had hij zijn ziel de Here vertrouwd. Er ging een schok door Engeland.
Wat nu? Wordt niet altijd een volk, dat bestuurd is geweest door een zeer strenge
hand, onrustig als de druk is opgeheven Ook wanneer duidelijk is gebleken, dat deze
hand in sommige opzichten een zegen was
De Rooms-Katholieken hoopten dat nü hun kans zou komen. De Anglicanen even
eens. De Independenten en Anabaptisten, groepen, die Olivier Cromwell eens aan
de macht hadden geholpen en zelf niet die macht hadden gekregen waarop ze meenden
aanspraak te kunnen maken, besloten nu hun vroegere verdiensten in te wisselen
voor meer invloed op de regering.
Bovenal besloot het leger om zich onder de nieuwe protector vandaan te worstelen.
Hun zou het zeker gelukken, zij hadden nu immers de macht.
Toen Olivier Cromwell te sterven lag, had hij nog een deputatie ontvangen, en zijn
goedkeuring gehecht aan een voorstel om Richard Cromwell tot zijn opvolger te
benoemen.
Maar deze had met de naam niet de kracht geërfd, niet de moed, niet het inzicht
om ook maar bij benadering zijn taak goed te kunnen vervullen.
OP de 27ste Januari 1659 voer de jonge Richard op het land dat zijn vader tot bloei had gebracht. En dat
een prachtige bark, omstuwd door een grote schare. terwyi hy wist, dat sommige getrouwen, die him lot aan
naar het Parlementsgebouw. Het zwaard der ge- het zijne hadden verbonden, hun uiterste best deden hem
rechtlgheid werd voor hem uitgedragen, toen hij zijn Koning te maken
schreden eerst richtte naar de kerk. Vandaar ging hij Had men zijn vader Olivier ook niet eens de kroon van
naar het Huis der Lords, waar ook de afgevaardigden van het Verenigd Koninkrijk aangeboden? Die had geweigerd
het Lager Huis door hem ontboden waren. omdat het leger het niet wilde. Wat zou hij danHet
Was hij dan een Koning, deze Richard? Een Koning leger was nu al bezig zijn positie te ondergraven en hij
had toch alleen maar het recht zoiets te doen? Men had kon er niets tegen doen!
een tribune voor hem opgericht, die sprekend geleek op een Uit de lagere regionen schalde het naar boven: „Wij
troon. Richard sprak, voor het eerst van zijn leven, een willen geen protector als hoofd. Wij willen onze eigen
troonrede uit. Het zou tevens zijn laatste zijn. hoofden, die dezelfde belangen hebben als wij. Wat hebben
Hij sprak over de grote verdiensten van zijn vader, de wjj van Olivier Cromwell gekregen voor alles wat wij
vredestichter In drie Rijken. Over zijn recht om op te hebben gedaan?"
volgen. Hij voorspelde en beloofde, doch wat deed het Met welgevallen hoorde de legerleiding dit aan. Weldra
de luisterende mensen die al lang wisten dat hij niet in verbond deze zich met de meest-overtuigde Republikeinen
zijn lichaam had wat zijn vader droeg in zijn pink? en korte tijd daarop verdween Richard Cromwell uit de
Tijdens de rede dacht een ieder aan zijn eigen plannen, annalen van de geschiedenis, als een kind, wiens schreien
zelfs de Republikeinen hadden zijn macht reeds onthoofd men gestopt had door hem in elke arm een speelpop te
voordat hij zijn troon besteeg. Ook zij hadden besloten drukken. Het Parlement zou Richard's schulden betalen
de militaire macht niet ln handen van deze jongeling en hem een jaargeld geven waarvan hy ruimschoots leven
te leggen. kon. (Achteraf wilde hij toch zelf ook maar liever leven
Eens was er een Koning onthoofd, terechtgesteld, voor als ambteloos burger zonder zorgen en met hulspantof-
de feestzaal van zijn paleis, omdat hij gespot en gesold fels),
had met het beginsel der volkssouvereïnlteit. Indien men,
nu toe zou staan dat deze jonge protector dezelfde macht
kreeg, die eens zijn vader had bezetendan had men
vroeger een moord begaanMet Olivier was het een
andere zaak geweest. Nood breekt wet, maar nu was de T^ j^egjen Historie zijn leerzaam en wonderlik. Zij
rust in het land. Nu zou het Parlement weer moeten J <Je Jonge protector lieten vallen, m de hoop
regeren. daardoor voor hen een beter^ regime te krijgen, ver
oorzaakten slechts hun eigen val.
Want de Parlementariërs en de legerleiders kregen het
OEN Richard Cromwell weer wegvoer op zijn prac'n- al spoedig met elkaar aan de stok. De officieren, die de
tige bark, omringd door zijn in schitterende gewaden burgerlijke autoriteiten in het zadel hadden geholpen,
gestoken getrouwen, voelde hij zich eenzaam. En verkozen geen knecht van het Parlement te zijn.
dat terwijl hij net de rol van Koning had vervuld, van In deze chaotische tijd stonden de Royalisten op. Hun
wilden helpen, door een gebaar worden weerlegd.
De jonge vorst reisde naar de Nederlanden, naar he
land waarin Monk zelf zo vele voetstappen had ligge-
Tien lange jaren had hij namelijk in het leger van Fred*
rik Hendrik gediend en van hem de krijgskunst geleerd
Dit bericht aan de. jonge vorst werd mondeling over.
gebracht. Monk was voorzichtig. Doch weldra ontwikkel
den de omstandigheden zich zó, dat hU zich „namens 4
Verenigde Koninkrijken" met hem in verbinding ko:
stellen.
DE jonge vorst was plotseling een officieel persoo:
geworden. De Staten van Holland nodigden hem m
ijlings uit naar Den Haag te komen. Een Oranje o;
hem te ontvangen, was daar niet. Wel was daar een jon:.
Oranjevorst, tien jaar oud, die men bij voorbaat van alt
belangrijke posten had geweerd. De Staten van Hollar,:
waren zeer vriendelijk tegen de jonge Stuart. Weldra zo-
deze immers Koning zijn van het machtige Protestants-
Rijk aan gene zijde van het Kanaal.
De speaker van het Lager Huis, Hollis, heeft toentertijd
zeer schoon gesproken in Den Haag. Maar sommigK
herinnerden zich, dat hij eens een doodsvijand was ge-
weest van de onthoofde Koning.
Op dp 22ste Mei verscheen Karei Stuart aan hs
Scheven.->7se strand. Het weer was helder genoeg om
trotse Engelse vloot te kunnen waarnemen, die dicht voc
de kust ten anker was gegaan. Alle vuurmonden groet!?,
de Koning. Het gebulder van het geschut zei duizencd
dat er een nieuw tijdperk in de Geschiedenis was aa:l
gebroken. De Engelse matrozen hadden een brok in cl
keelook hun admiraal Montaguedie eens d
kroon aan Cromwell had willen geven.
EENS vluchtte Karei Stuart in een ellendige bark na.:
Frankrijk, nadat Cromwell zijn legers verpletter:
had. Nu voer hij terug met honderden zwellen:
zeilen. Hoe zwol zijn hart van trots! Nu was hij toe-
eindelijk Koning van een groot volk? De frisse Meïwin;
deed de golven schuimen om de boeg van het sch.
waarop hij zich bevonddat nog een hatelijke naa;
droeg: Naseby! Dit schip, dat de Koning terugvoer nai
zijn land zou weldra, op Koninklijk bevel, de Roy;
Charles heten.
Het grote admiraalschip dook proestend in de golve-
lachend om de eigendunk der mensen. En de frisse Me:
wind zong een ondeugend en dartel lied. voorspelde de
eens de Jantjes de Lage landen het onder de rook n
Londen weg zouden kapen om het in triomf mee te voert:
naar hun vaderlandals prijs.
Het is goed dat de mensen hun toekomst niet weiet
De Koning werd door Monk ontvangen, namens ht
Engelse volk, op de rede van Dover. Tegenover et
praalziekte, jonge Koning stond een eenvoudige vett
raan, zo machtig als de Koning nooit worden zou. Mas,
zo ontzettend bescheiden, dat er een golf van ontrot
ring door de mensen ging. Monk vroeg vergiffenis vo«
zijn gemaakte fouten en bood de Koning zijn dienste
aan.
Heeft de Koning ooit de grootheid van dit momer
gepeild? Heeft hij iets begrepen van deze gemati?è
Presbyteriaan, die hem van te voren de raad hi
gegeven „verzoenend" te regeren?
OP zijn verjaardag, op de 29ste Mei 1660, trok 4
toen dertig jarige Koning Londen binnen. Mc
juichte. Er was een zeer groot feest, en op i
avond van die dag legde men de Koning „de oude rechte
voor, ter tekening." De Magna Charta, de Petition u
Right.
En de Koning tekende maar. Hij was immers in es
heel prettige stemming?
De Koning was gekomen, het volk had hem juicherf
ingehaald en daarna nog jubelender zijn rechten he
nomen. Maar hoe kan een balling, een zoon van ea
onthoofde Koning, boos zijn als men op de eerste da
van zijn bewind, zijn macht onthoofd? Het volk bea
immers die rechten, veroverd in eeuwenlange strijd, e
de Koning moet zich toch aan de wetten houden? Ht
wil er anders vrede zijnl De Koning is gekomen,
Engeland viert men feest.
REIN BROUWER
Karei 11. Koning van Engeland-
ellendig legertje werd verslagen, doch het Parlement
moest nu, om zich te kunnen handhaven, een beroep
doen op een man van wie ieder wist dat hij grote
capaciteiten had, doch die zweeg als een sfynx als het
om zijn innerlijke gevoelens ging: generaal Monk.
Hij had verkondigd, dat het leger ondergeschikt diende
te zijn aan de regering, wilde er waarlijk orde zijn. Hg
had een wonderlijk avontuurlijk leven achter zich. Eens
dienaar van Karei I, later van Olivier Cromwell. Altgd
had hg zijn meester trouw gediend, als een goed soldaat.
Zou hij nu ook het Parlement niet gaan dienen, even
trouw als zijn vroegere meesters?
MEN riep hem naar Londen.
Men gelastte hem Royalisten gevangen te nemen.
Hg volgde trouw al de bevelen op. Maar Iedere dag
nam de chaos toe en hoe groter deze werd des te sterker
werd zijn positie. Het Parlement, dat hem eens als de
bevrijder binnen zyn muren had gehuldigd, gaf hem nu
bevelen waardoor hij de gunst van Londen zou verliezen.
Hij moest de poorten, die toegang tot de city gaven, weg
breken. Achter die poorten huisden de machtige Royalis
ten. Londen zou een open stad moeten worden. Monk
voerde ook dit bevel uit, doch spoedig daarna "agen de
bewoners van Londen zijn andere gezicht.
Toen hij duidelijk zag dat er geen oplossing kon worden
gevonden tussen de partijen die met elkaar leefden als
kat en hond, toen hij bovendien voelde dat het gewone
volk ook hoe langer hoe meer naar de Koning verlangde,
zond hij een vertrouweling naar Brussel, waar de zoon
van de onthoofde Koning woonde.
Hij gaf de jonge Karei Stuart de raad zich zo spoedig
mogelijk naar de Nederlanden te begeven, omdat Spanje
nog altijd met Engeland in oorlog was, en Brussel was ln
die dagen nog een Spaanse stad.
Hij had nog een reden voor dit verzoek, die hij niet
zeggen kon: In Engeland was het gerucht verspreid, dat
Karei Stuart Katholiek geworden was. Dit moest, terwille
van de Protestantse partijen, die de Koning op de troon
DAGEN en jaren snellen
voorbij.
Ze nemen ons mee, voor de
een als op vleugelen, voor de
ander met ijzeren spankracht.
De een lijkt alles voor de wind
te gaan, de ander kampt voort
durend met tegenstroming.
Voor de een is iedere nieuwe
dag een dag om te plukken, voor
de ander een dag, die hem be
wust houdt van de tragiek van
het leven....
WAAR 't "m nu in zit, dat
de een AHes meeloopt
en de ander altijd moet
denken „Wat zal me nu morgen
weer overkomen?", heeft al héél
Maar 't gaat in dit leven nog
om héél andere dingen, waarvan
de geestelijke wel de voornaam
ste zijn.
Een optimist van nature heeft
't bij voorbaat al héél wat ge
makkelijker dan de pessimist, de
energiekeling zal het meestal
beter vergaan dan de slappeling
en hij, die zichzelf bewust m
conflicten stort waar hij mis
schien even goed buiten had
kunnen blijven, gaat iedere
nieuwe dag ook al met zorg te
gemoet.
r O zet Iedere dag, leder jaar,
iedere handeling, Ja alles
1 wat hij meemaakt, doorleeft
voetstoots aan, maar dat de
medici en de hygiënische specia
listen de mensheid een handje
helpen om er langer boven-öp te
blijven, wel, dit geloven we
graag.
IEDER Jaar wordt het getal
100-jarigen groter en binnen
kort zal 't, geloven wij, zó
worden, dat een 100-jarige niets
bijzonders meer is.
Nu komt 't er op aan, hóe ge
100 jaren wordt!
De een is dan een verschrom
peld zieltje, wat boos, verzuurd
en kwaadaardig, de ander beleeft
zijn 100 Jaar met ille levensblij
heid. alle Innemendheid en alle
denken, hóe „goed" een mens
oud kan worden en wat er dan
van iemand uitgaat.
ZOUDEN er in deze atoom
wereld, met dreigingen ver
vuld, nog wel zo héél veel
oude mensen van dat goede, op
gewekte soort zijn?
Dit is een knellende en kwel
lende vraag
Liefde en begrip om zich heen
spreiden als men héél oud, zo
om en de bij de 100 is, lijkt me
een der zwaarste opgaven voor
de tegenwoordige mens.
Hoe zullen wy er zó oud
uit zien?
Kijk er de beide plaatjes eens
wat mensen tot nadenken ge
bracht.
Een wetenschappelijk onder
zoek stelde onlangs vast, dat
„ongeluksvogels' ln het alge
meen hun ongelukken of onge
lukjes aan zichzelf te wijten
hebben, doordat ze bepaalde
karaktereigenschappen bezitten,
die hen daartoe als vanzelf be
stemmenTaxi-chauffeurs en
vele andere categorieën zouden
daarom het best bepaalde testen
moeten ondergaan, opdat ze
tenminste voor ongelukken ln
hun werk gevrijwaard worden.
of ondergaat een stempel op de
mens, waarbij ook zijn gezond
heid een belangrijke graadmeter
vormt voor zijn uiterlijk of
geestelijk welbehagen.
Gezien het feit, dat zo héél
veel meer mensen een benijdens
waardig hoger ouderdom berei
ken dan vroeger, zij zich beter
„houden" en er langer jong uit
blijven zien, zou men tot de ver
onderstelling kunnen komen, dat
de levensomstandigheden minder
moeilijk, minder gecompliceerd,
minder hard geworden zijn. Dit
nemen wy nu niet zo-maar
uitstraling voor anderen, die
men zo graag van oude, wijze
mensen met levenservaring ver
wacht, maar waarvan helaas
dikwijls zo bitter weinig terecht
komt.
Ik herinner me nog goed die
twee oer-oude tantetjes van mij,
waar wy als kleine kinderen
altyd heensnelden, met onze
kleine problemen en onze moei
lijkheden. Daar zaten zy dan en
alleen al haar lieve lach en 't
Vertel me eens, wat er aan de
hand ls". waarop dan het hart
werd uitgestort, doet me eraan
op aam zal het zo (links) of zó
(rechts) worden?
Dat zal van de wereld, maar
in de eerste plaats van onszèlf
afhangen.
Laten we allen tenminste pro
béren, dat het zó (reohts) zal zijn.
Din, maar ook din alleen, was
ln dit leven het geluk mèt ons.
Heus niet alleen uiterhjk, maar
vooralinneriyk!
Hoe vèr daarvan zyn de mees
ten van ons nog verwyderd
Het kin, blijkbaar.
Zie naar rechts!!
TANTASIO
Duizenden Nederlandse Vrouwen (het
aantal groeit met de dag!) kennen nu
de methode om er stralend jong te blijven
uitzien. Schoonheidsverzorging - niet lukraak
gekozen doch met medisch verantwoorde
cosmetica, samengesteld volgens recepten
van De P. H. v. d. Hoog (huidarts).
Vóór alles gezond voor Uw huid
- speciaal afgestemd op ons eigen klimaat
en dus ook voor U de ideale cosmetica 1
Huidverzorging
op medische basis.
