LEIDSCH
DAGBLAD
Wanhopige Schotten spieden naar
vliegtuigen met voedsel
Televisietoren van 635 meter en
atoomkristaltoren van 160 meter
WEERBERICHT
Brits schip bij Terschelling in
hevige sneeuwbui gestrand
36 man door Brandaris gered
Minister Staf over vragen lif tverbod
Wijziging der opneemplaatsen
93ste Jaargang
WOENSDAG 19 JANUARI 1955
No. 28427
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f6.40 per kwartaal; f2.15 per maand; f0.50 per week
(Vitte Singel 1. Leiden - Giro No. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Noodweer in vele delen van Europa
West-Duits parlementsgebouw in
Bonn door Rijnwater overstroomd
De Britse marine en luchtmacht hebben gisteren de handen ineen geslagen
om een aantal dorpen en gehuchten in Noord-S c h o 11 a n d. die, door de zwaarste
sneeuwval in dit gebied sinds mensenheugenis al bijna een week van de buiten
wereld zijn afgesneden, van voedsel te voorzien.
Duizenden mannen, vrouwen en kinderen in geïsoleerde delen van Schotland
zochten gisteren de lucht af, in de hoop vliegtuigen te ontdekken, die hun voed
selvoorraden zouden komen aanvullen. De luchtmacht en de marine werken op
het ogenblik samen in een grootscheepse hulpactie aan de bevolking van geïso
leerde gebieden in Noord-Schotland. De gehele dag door vlogen helicopters met
voedsel en medicamenten over dit dun bevolkte gebied. Ook het 13.000 ton metende
TÜegdekschip „Glory" is naar Schotland onderweg, om 'deel te nemen aan de hulp
verlening. Van verscheidene dorpen en gehuchten is al sinds bijna een week niets
meer vernomen. Men vreest in het bijzonder voor het leven van families, die
alléén op een afgelegen boerderij wonen.
Watersnood in Frankrijk en
Italië, sneeuw in Zweden
Intussen heeft in West-D u i t s 1 a n d
het water van de Rijn het parlements
gebouw en het gebouw van de Ameri
kaanse hoge commisie in Bonn over
stroomd.
Het water in de Rijn in Duitsland
steeg Dinsdag gedurende de gehele dag
en bereikte kort na de middag een
hoogte, die slechts een meter verschilt
van het ramppeil' Men verwachtte, dat
Togliatti schuift
medewerker terzijde
Leider Italië's communisten
voelde zich bedreigd
De leider van de Italiaanse commu
nistische partij, Togliatti, heeft Dins
dagavond één van zün naaste medewer
kers uit de uitvoerende raad van de
party gezet. Deze kwestie wordt be
schouwd als het eerste teken van een
interne beroering in de party.
In een communiqué van het hoofd
kwartier van de party wordt gezegd dat
Pietro Secchia, een van de twee vice-
secretarissen van de party, is benoemd
tot regionaal secretaris voor de provin
cie Lombardije en dat hy zijn -etel in
de uitvoerende raad van de party heeft
verloren.
Secchia is gedurende de laatste tien
jaar één van de belangrükste figuren
van de Italiaanse communistische party
geweest. Hy stond bekend als voorstan
der van een krachtiger politiek, dan tot
dusverre door Togliatti is gevoerd.
Men gelooft, dat hy iets te maken
heeft gehad met "n rebellie in de partij,
waarover op de nationale partijconfe
rentie verleden week voor het eerst iets
bekend werd. Deze beweging, die bekend
staat als de „Communistische Actie",
liet onder de 1142 gedelegeerden op de
conferentie een vlugschrift circuleren,
waarin Togliatti werd beschuldigd van
„reformisme en parlementaire illusies".
Gedurende de conferentie werd over
het vlugschrift niet gesproken en aan
het eind er van keurden de gedelegeer
den eenstemmig de politiek van
Togliatti goed.
De bekendmaking van gisteravond
wordt beschouwd als het eerste concrete
bewijs, dat de beweging „Communisti
sche Actie" de positie van Togliatti
bedreigde.
de Ryn zeer spoedig zün hoogste punt
zou bereiken. Eenheden van de Ameri
kaanse genie-troepen in Duitsland heb
ben Dinsdag meer dan 18.000 zandzak
ken overgebracht naar een aantal be
dreigde punten tussen Ludwigshafen en
Germersheim.
Het water in het meer van Neuchatel
In Zwitserland is in de afgelopen
zeven dagen bijna twee meter gestegen
en stond Dinsdag byna 40 cm boven het
gevaarlijke punt. Rondom het meer
staan huizen en wegen onder water.
Langs de kust van West-I talie
heeft de zee verscheidene gebieden in
een moeras veranderd en in Frank
rijk heeft het water van de buiten
haar oevers getreden rivieren opnieuw
honderden personen uit hun huizen
verdreven.
In Italië bouwden vrywllligers en le
den van de brandweer gisteren muren
Amerika vreest
atoomwapens
Beloning voor inlichtingen
over binnensmokkelen
De Amerikaanse minister van Justitie,
Brownell, heeft het Congres Dinsdag
voorgesteld een beloning van 500.000
dollar toe te kennen aan een ieder die
inlichtingen verstrekt over een even
tuele poging om atoomwapens de V.S.
binnen te smokkelen.
Ook bevat het wetsontwerp de bepa
ling, dat. indien de aangever van vreem
de nationaliteit is. een eventuele aan
vraag van hem voor een permanente
verbiyfsvergunning in de V.S. voor zich
en zün gezin met voorrang zal worden
behandeld.
Eenzelfde wetsontwerp is vorig Jaar
reeds door het Huis van Afgevaardigden
aanvaard. De Senaat heeft het toen
echter niet behandeld op grond van
proceduremoeiiykheden.
van zandzakken op bedreigde punten
langs de Westkust tussen La Spezia en
Livorno. Huizenhoge golven, opgezweept
door een zware storm, sloegen over de
dijken en zetten huizen en straten in
Marina di Massa en Marina dl Plsa on
der water.
Nabij Lyon trad de Rhöne Dinsdag
buiten haar oever en overstroomde een
bultenwyk van deze stad, waardoor
enige honderden mensen hun huizen
moesten ontruimen. Het water in de
meeste rivieren in Frankrijk is nog
steeds stijgende en men verwacht de
hoogste waterstanden aanstaande Zon
dag.
Uit Zweden word opnieuw zware
sneeuwval gemeld. In de Zuideiyke pro
vincie Scania werden de scholen geslo
ten. IJsbrekers proberen op het ogen
blik dertig schepen vry te krijgen, die
op het Vanernmeer, nabij Gothenburg,
zijn ingevroren.
Ook uit Oostenrijk wordt verse
sneeuwval gemeld. In Tirol waren sle
den de enige vervoermiddelen, die op de
meeste wegen werden gezien.
Slot op Pag. 2
Duitse ex-veldmaarschalk
door Russen vrijgelaten
De voormalige Duitse veldmaarschalk
Ferdinand Schömer en de oud-vice-
adm tra al Voss zün omstreeks Kerstmis
uit Russische krijgsgevangenschap ont
slagen. aldus meldt het Oost-Duitse
persbureau AM, dat een brief van de
beide oud-officieren aanhaalt, waarin
deze de Russische regenng danken voor
hun vrijlating.
Schömer. die thans 62 jaar is. werd op
5 April 1945 tot veldmaarschalk bevor
derd, waarna hy in de laatste dagen
van de oorlog optrad als minister van
Defensie. Na aanvankelijk aan de Russi
sche krygsgevangenschap te zün ontko
men door per vliegtuig uit het Oosten
naar Beieren uit te wijken, werd hy door
de Amerikanen, die hem half Mei 1945 in
Tirol gevangen namen, later aan de
Russen uitgeleverd.
Italiaanse communisten blijken
ex-fascisten
Een „actiegroep" in de Italiaanse
communistische party heeft geëist, dat
veeitien partijfunctionarissen worden
afgezet, omdat zy zich vroeger aan fas
cistische activiteit zouden hebben schul
dig gemaakt. Onder hen bevindt zich
een parlementslid en een leider van het
onder communistische leiding staande
verbond van vakverenigingen
Brussel krijgt in 1958
(Van onze Brusselse correspondent
De Belgische ministerraad heeft besloten de bouw in overweging te nemen van
een 500 meter hoge betonnen toren, waarop een televisiemast in staal van 135
meter hoogte zal worden opgetrokken. Een speciaal ministerieel comité zal zich
moeten uitspreken over dit project, dat door de Gentse hoogleraar Magnel werd
ontworpen en waarvan wy reeds eerder in het kort melding hebben gemaakt.
Verder zal de Belgische industrie, als haar bijdrage tot de Wereldtentoonstel
ling 1958, binnenkort beginnen met de bouw van een toren in licht aluminium,
koper en staal, welke een 20 milliard vergroot atoomkristal zal uitbeelden. De
160 meter hoge toren bestaat uit negen „sferen" of bollen - elk met een diame
ter van twintig meter - die onderling door stalen buizen verbonden zullen zün
of op pylers zullen rusten. Van de ene bol zal men naar de andere gaan met lif
ten of roltrappen. In deze bollen of .sferen" zullen restaurants of exposities
worden ondergebracht.
Vooral het regeringsproject is groots
opgevat. Men vraagt zich hier overigens
af hoe het gerealiseerd zal kunnen wor
den. Met de bouw van deze toren zou
een bedrag zyn gemoeid van 38 millioen
gulden, maar sommige deskundigen zeg
gen, dat de bouwkosten van zulk een ge
bouw altyd tegenvallen en op 56 mil
lioen gulden moeten worden geraamd!
De toren zou de verm krygen van een
kegel en op 1500 ingeheide palen rusten.
Hy zou aan de basis 100 meter breed en
aan de spits «op 500 meter hoogte» nog
"1 meter diameter hebben.
Op dit betonnen platform zou dan de
televisiemast van 135 meter worden be
vestigd; 850 arbeiders zouden drie jaar
aan de toren werken zodat hy tegen
1958 klaar zou kunnen komen.
Naast conferentiezalen, restaurants,
bars, kantoren, enz., zal de toren een
terras voor 1500 personen bevatten. Ook
het Paleis van de wetenschap, een van
de afdelingen van de Wereldtentoonstel
ling 1958. zou in de toren worden geves
tigd De voorstanders van de bouw van
dp toren beweren, dat de kosten ervan
zullen kunnen worden gedekt door het
entreegeld, daar jaarlyks ongeveer een
millioen personen de toren zullen bezoe
ken. Verder kunnen de verdiepingen
worden verbouwd tot kantoorruimte als
de wereldtentoonstelling is afgelopen.
In de geschiede
nis van de scheep
vaart en van het
vervoer in het al
gemeen is Maan
dag 17 lanuari een
nieuw hoofdstuk
geopend door de
Amerik. atoom-on
derzeeboot ..Nau
tilus". welke op die
dag haar eerste
proefvaart maakte.
Ruim honderd man
Amerikaans Mari
ne-personeel en
ongeveer zestig
burger-deskundi
gen maakten de
proeftocht mee.
Foto: De ..Nau
tilus" vaart, een
nieuw wonder werd
werkelijkheid...
(Telefoto A.NP.).
Witte mieren veroorzaken
ondergang van dorp
Een dorp in Neder-Egypte zal worden
afgebrand en herbouwd op vroeger
grondgebied van ex-koning Faroek na by
Cairo, dat door de staat inbeslag is ge
nomen. omdat grote kolonies witte
mieren de inwoners het leven ondraag
lijk hebben gemaakt, aldus heeft de re
gering Dinsdagavond bekendgemaakt.
Het dorp, dat vlak bij Aboe Hommos
is gelegen, werd ongeveer vier maanden
geleden door grote kolonies witte mie
ren bezocht. Gedurende de laatste paar
dagen was de toestand aanzieniyk ver
ergerd.
Toenemende bewolking
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Aanvankelijk weinig, later meer be
wolking. Droog weer en hier en daar
mist. Aanvankelijk weinig wind, later
zwakke tot matige wind tussen Zuid en
Oost. Lichte, vannacht plaatselyk mati
ge vorst.
Opgemaakt te 10 uur)
Einde der sneeuwbuien
Het KNMI deelt mede:
Met de aanvoer van zeer koude, recht
streeks uit de Poolstreken afkomstige
lucht, die Zondagavond inzette, is het
nu weer gedaan. Wel voerden vandaag
Westeiyke winden nog Poollucht aan,
maar deze had in betrekkelyk langzaam
tempo een lange weg over zee afgelegd
waardoor zyn temperatuur was aange
past aan die van het water van de At
lantische oceaan en de Noordzee
In de komende 24 uur wordt ook deze
aanvoer nog stopgezet, doordat een de
pressie, die vanmorgen ten Zuid-Westen
van Ierland was aangekomen, de wind
in ons land naar Zuid of Zuid-Oost zal
doen krimpen en in kracht afnemen. In
de komende nacht zal de temperatuur
daarom op de meeste plaatsen weer on
der het vriespunt dalen.
Sneeuwbuien van de Noordzee zyn er
in het komende etmaal practisch niet
meer te verwachten, maar de neerslag-
dreiging komt nu van andere zyde. n.l.
van het front, dat de depressie ten Zuid-
Westen van Ierland vergezelt.
De verdere vooruitzlohten biyven ui
termate onzeker.
20 JANUARI
Zon op: 8.40 uur; onder 17.07 uur.
Maan op: 6.09 uur; onder 13-37 uur.
Hoogwater te Katwyk te 0 40 en 13 07 u.
Lof voor Toxopeus en zijn mannen
Het Britse stoomschip „Theta Star" is gisteravond om 19 uur op ruim 6
mijl len Noorden van Terschelling in een hevige hagel- en sneeuwbui op de
Tcrschcllingergronden gestrand. Het schip is hierdoor lek geraakt waardoor
water in de machinekamer liep. Op de noodseinen van het schip zyn de sleep
boten ..Holland" en „Stortemelk" van de rederij Doeksen uit Terschelling, als
mede de Terschellinger reddineboot „Brandaris" uitgevaren. Na een moeilijke
redding wist de „Brandaris" alle 36 onvarenden van de „Theta Slar" om precies
vyf minuten over elf gisteravond veilig op Terschelling aan land te brengen.
Dit nummer bestaat uit 10 pagina's
Het beeld van de Zouaaf. bij de
Pont d'Alma te Parijs, slaat reeds
lot aan zijn knieën in het water van'
de Seine. En nog stijgt het peil van
dit water ongeveer dertig millimeter
per uur! In 1910. het jaar. dat door
de overstromingen van de Seine
voor de stad Parijs zo rampzalig
was. diende ditzelfde beeld als
merkteken voor het waterpeil. In dat
jaar steeg het water van de Seine
tot aan de nek van dit stenen beeld.
Men houdt de Zouaaf nu angst
vallig in het oog om een eventuele
herhaling van een dergelijk hoog
peil tijdig te kunnen voorzien
Nauwelijks een half uur. nadat de
SOS. seinen waren opgevangen, voeren
de sleepboten „Holland" en „Stortemelk"
alsmede de reddingboot „Brandaris" uit.
De „Holland" moest als gevolg van de
lage waterstand op de Terschellinger
gronden een omweg maken, doch de
„Stortemelk" is gedeeltehjk over de
gronden gevaren. Dit werd ook gedaan
door de „Brandaris." die precies vyf
kwartier na het eerste noodsein de
„Theta Star" bereikte.
De zee was zeer ruw, zodat het niet
gemakkelijk was de bemanning, van het
gestrande schip te laten overstappen op
de „Brandaris" Kapitein-schipper Toxo
peus van de .Brandaris" heeft echter na
knap manoeuvreren in ongeveer een uur
tiid weten te bereiken, dat alle opvaren
den ongedeerd In de reddingboot konden
plaats nemen. Omstreeks kwart voor
tien werd de terugtocht aangevangen en
om vyf minuten over elven meerde de
„Brandaris" weer in de thuishaven.
„Theta Star' is scdo" enkele
dagen eigendom van de rederij Moller in
Londen. Op 16 Januari was het schip uit
Bremerhaver. vertrokken De bemanning
was per vliegtuig van Londen naar Bre
merhaven gereisd voor haar eerste tocht
met dit schip De kapitein, de 57-jarige
J. Crosethwaith dacht aanvankelijk, dat
er geen gevaar dreigde. Hij vond het na
aankomst van de „Brandaris" toch maar
beter met. de bemanning het schip te
verlaten. Eerste stuurman is de 28-jarige
H. A. C. Smith, eerste machinist de 67-
jarige C Wilson en tweede machinist de
39-jarige I Hallworth. Deze vier zUn de
enige Engelsen onder de bemanning De
andere bemanningsleden zijn allen Chi
nezen Het schip meet 3587 bruto regis
ter ton.
Nadat de bemanning van de „Theta
Star" ln Terschelling enigszins op ver
haal was gekomen, vertelde de Chinese
marconist Chen Ching Sham dat hy
voortdurend radio-contact had cehad
met radio Scheveningen. zyn SOS sei
nen waren, zo zelde hij, correct door de
Nederlandse kustwacht beantwoord. De
gehele bemanning was pas in Bremer
haven aan boord van het schip geko
men na per vliegtuig uit Londen te zyn
gekomen Het speet hem, nu reeds het
26 Jaar oude schip te moeten verliezen.
Voorts reide Chen Chlng Sham vol
lof te zyn over de snelle hulp die de
„Brandaris" had verleend. Vijf kwar
tier na zijn eerste S.O.S. sein was de
-eddimrbont reeds langszij
De „Brandaris" had. zo vertelde hy.
aardig liggen dobberen, doeh schipper
Toxopeus had prachtig gemanoeu
vreerd in de woeste branding. Hy is
volgens de Chinese marconist een „eer
ste klas zeeman". Zonder paniek was
de gehele bemanning onder de rus
tige leiding van de kapitein van boord
gegaan, zo zeide hy. er aan toevoe
gende. toch bly te zyn veilig in Ter
schelling te zitten.
De 36 leden van de bemanning zyn
voor de nacht in diverse hotels op Ter- I
schelling ondergebracht.
Argentijnse mannen mogen
jasjes uitlaten
Een grote Argentijnse revolutie
heeft haar beslag gekregen; de
mannen hebben, in weerwil van een
uiterst krachtige traditie, het recht
verworven «dank zy een recente,
alle records brekende hittegolf) in
het openbaar hun jasjes uit te
laten.
De Peronlstlsohe krant El Lid er
heeft in herinnering gebracht dat
president Peron gewoon is zyn col
bertje uit te trekken zelfs ln het
chique Colon-theater en het blad
oefende critiek op eigenaars van
restaurants en bars. die weigeren
colbertloze clientèle te bedienen
In Mendoza werd aan employé's
van de stedeiyke diensten toege
staan ln hemdsmouwen hun werk
te verrichten en in de stad Tucu-
man nam de gemeenteraad het be
sluit. dat Jasloze mannen theaters,
bars en openbare vervoermiddelen
mogen binnengaan. ..mits ze een
schoon overhemd aan hebben
Gedrag gestrafte militairen was slecht
Minister Staf is bereid de officieel aangewezen lif 1 plaatsen nader te bezien,
indien blykt. dat daarin wijziging ten gunste kan worden gebracht. Dit blijkt
uit het antwoord van de minister op de schriftelijke vragen van het Tweede
Kamerlid t ermeer. Bovendien heeft de bewindsman de andere Kamerleden, die
over de kwestie van het liften vragen hebben gesteld. n.L de heren Haken en Rit
meester, geantwoord. De laatste vroeg inlichtingen over een persbericht van 13
Januari, waaruit zou moeten worden geconcludeerd, dat voor de militaire over
heid by het handhaven van het liftverbod alleen militaire overwegingen mogen
gelden en dat daarbij niet enig „menselijk standpunt" kan worden ingenomen.
Wat deze laatste vraag betreft: de mi
nister zegt in zyn antwoord, dat hy met
verontwaardiging van dit persbericht
heeft kennis genomen en dat hy daaraan
iedere schyn van juistheid ontzegt. Hy
acht dit bericht voor de militaire over
heid kwetsend en beledigend. Tegen het
betrokken blad is een klacht terzake van
belediging ingediend.
De vragen van het Kamerlid Vermeer
hadden voornameiyk betrekking op de
straf van zes dagen verzwaard arrest,
die aan twee militairen uit Amsterdam
Ls opgelegd, wegens overtreding van het
liftverbod Aangezien de militairen ge
tracht hadden een auto te vinden, voor
zien van de letters MMM, waaruit de
bereidheid van de automobilist bliikt om
militairen mee te nemen, had de heer
Vermeer gevraagd, hoe deze straf en de
mutatie in overeenstemming waren te
brengen met de mededeling van de mi
nister in de Tweede Kamer, dat hy
slechts ln één aspect van de llftgewoonte
wilde ingrypen, n.L het „door woord of
gebaar vragen om een lift", doch dat hy
verder ingrijpen in de rtee- vin de per-
ocniyke vrijheid buiten zyn bevoegdheid
achtte te liggen
De minister zegt nu in zyn antwoord,
dat hy daaraan ter nadere verduldely-
king heeft toegevoegd; „Ik heb dit
vraagstuk alleen daar willen benaderen,
waar voor my die zeer duldelyke, maar
ook zeer delicate verantwoordelykheid
ligt. de handhaving van de tucht ln de
strüdmacht".
Uit het verband tussen deze twee uit
latingen blykt. aldus de minister, dat de
aangehaalde mededeling ln het byzon-
öer betrekking had op de Initiatieven
van thuisfronten en verkeersorganlsatles,
byv. om af haal pun ten of crcults in te
stellen..
De twee militairen zijn nu gestraft
voor een handeling verricht met het
kennelijk doel om het liftverbod te
ontduiken, een handeling dus, die on
bestaanbaar is met de militaire tucht
of orde. By de bepaling van de straf
maat heeft de strafoplegger mede ge
let op het algemene gedrag van de
beide militairen, dat, zoals uit hun uit
voerige straflijsten blykt. van het be
gin af ronduit slecht is geweest.
Slot op Pag. 2