«ll
U.V.S.-R.C.H.
Tussen New Yorkse wolkenkrabbers
wv
LEIDSCH DAGBLAD - VRIJDAG 31 DECEMBER
Een vlucht om de wereld (12)
Geen boeiender stad denkbaar
(Van onze luchtvaartmedewerker Hugo Hooftman)
New York is misschien wel de meesi-fascinerende stad ter wereld. Alles
is er het grootst, het hoogst, het mooist, het enormst. In New York wordt altijd
met superlatieven gewerkt. Men kan twisten over de schoonheid van de wolken
krabbers, maar een feit is dat zij een imponerend stuk architectuur vormen.
Ook van binnen zijn die skyscrapers op het rotsachtige Manhattan dikwijls
wonderlijk mooi, met marmeren gangen en pijlsnelle geluidloze liften. Ik
geloof niet dat New York een prettige stad is om te wonen. Maar om enkele
dagen in rond te neuzen is er wellicht geen boeiender stad denkbaar. Ik zal
nooit de eerste dag vergeten die ik in New York was. 's Morgens bezocht ik
in de haven het machtige vliegkampschip Coral Sea", één van de grootste
schepen van de wereld, 's Middags klom ik boven op het Empire State Building,
het hoogste bouwwerk op aarde en 's avonds bezocht ik de Radio City Musical
Hall, met zijn meer dan 6200 zitplaatsen de grootste schouwburgzaal ter
wereld.
Ik herinner me nog hoe lk toen die
avond, in de Radio City Musical Hall.
terwijl het prachtige orgel er z'n donde
rend geluld liet horen, even heel erg on
der de indruk kwam. toen lk dacht aan
al dat geweldigs dat lk die dag gezien
had. .Amerika, wat een geweldig land
ben Je toch", dacht lk. „Wat presteer Je
ongelooflijk veel Wat bewonder lk Je"..
Het ruim 300 Jaar oude New York
werd op 2 Februari 1653 „stad". Het
was toen dat de gouverneur van Nieuw-
Nederland. Pleter Stuyvesant. stads
rechten gaf aan het stadje Nleuw-Am-
sterdam, zoals New York toen heette.
Nieuw-Amsterdam werd ln 1653 ge
bouwd voor 600 inwoners. Dat was toen
27 jaar nadat Hollandse kolonisten het
eiland Manhattan voor 24 dollar van de
Indianen hadden gekochtAls Je nü
Manhattan ziet, als Je nü door het
machtige New York loopt, kun Je Je
niet voorstellen dat Nederland ln de his
torie van deze stad zo'n grote rol speel
de. Want van de Nederlandse Invloeden
ls, helaas, héél weinig overgebleven.
New York. gebouwd aan de samen
vloeiing van de Hudson en de East River
telt thans 7.782. 000 Inwoners. Het ls de
grootste stad ter wereld, hoewel Londen
nog méér Inwoners heeft (ruim 8 mil-
lloen). Ook ls de haven van New York
de drukste ter wereld. New York be
staat niet alleen uit Manhattan, waar
de wolkenkrabbers zich bevinden. Ook
Long Island. Staten-elland. enige klei
nere eilanden alsmede een deel van het
vasteland behoren alle tot de stad. Een
bekend punt van New York ls het Vrij
heidsbeeld. dat 46 meter hoog is. de ver
lichte fakkel zelfs tot 94 meter hoogte
reikt en als lichtbaken dienst doet. Men
kan dit enorme beeld, een schepping van
Bartholdi. van binnen beklimmen.
Hoogste gebouw ter wereld
Natuurlijk gaat iedereen die New York
bezoekt een kijkje nemen boven op het
Empire State Building, het hoogste ge
bouw van de wereld, namelijk 490 me
ter Als het helder weer ls heeft men
boven van deze wolkenkrabbber af een
prachtig uitzicht over heel New York.
Aan de ene kant ziet men de East Ri
ver, aan de andere kant de Hudson. Men
zet. Wallstreet (de voornaamste geld
markt ter wereld) en langs de East Ri
ver het merkwaardige bouwwerk van de
Verenigde Naties. Er ls zóveel te zien.
dat een gids U er urenlang over kan
vertellen. Het ls verrassend om te zien,
hoe diep beneden ln de smal-Hjkende
s'raatjes de duizenden auto's als speel
goedautootjes voortkruipen. Het Empi
re State Building kwam in 1931 klaar.
Het heeft 102 verdiepingen. Er werken
ruim 5000 mensen ln Een lift brengt U
met éénmaal overstappen, in een ver
rassend korte tUd boven. Om precies te
zijn. ln 60 seconden naar de 86e verdie
ping en vandaar in weinige seconden
naar de 102e. Als U wilt kunt het óók
lopen
Niet alleen ls deze wolkenkrabber het
hoogste bouwwerk ter wereld maar
ook het slankste. Dat het gebouw be
hoorlijk stevig ls werd enkele jaren
geleden bewezen, toen ln dichte mist
een tweemotorlge Mitchell-bommen-
w er per pardoes de 79e verdieping van
het Empire State Building binnen
vloog. Het bouwwerk viel er n I et van
om en liep maar betrekkelijk weinig
schade op. Het vliegtuig was volkomen
vernield.
Meer dan 14 mlllioen mensen hebben
het Empire State Building al bezocht.
Onder hen bevinden zich de grootste en
bekendste persoonlijkheden van de we
reld. Men ziet van 's werelds hoogste
bouwwerk af een gebied Waarin 15 mil-
lioen mensen leven! Vooral 's avonds
moet het uitzicht vanaf het Empire Sta
te Building ongelooflijk interessant zijn.
Boven op dit enorme bouwwerk staat "s
werelds grootste televisiemast. Deze 70
meter hoge toren kwam in Mei 1951 ge
reed. Meer dan vier mlllioen TV-sets
ontvangen hun beeld nu dank zU deze
enorme TV-mast! Het Empire State
Building is nog altijd het hoogste ge
bouw ter wereld. Of het dit zal blijven ls
de vraag. Zo heeft bijvoorbeeld de New
York Central spoorwegmaatschappij
plannen om een nieuw stations- en ad
ministratiegebouw te bouwen, dat met
80 étages en een uitkijktoren het hoogste
gebouw ter wereld zou worden.
Tussen 5700 ruiten waakt
men over de vrede
Eén van de meest-opvallende bouw
werken van New York is zonder twijfel
het United Nations Building, de hoofd
zetel van de Ver. Naties Men mag dit
blokkendoos-achtlge bouwwerk mooi of
lelijk vinden persoonlijk vind ik het toch
weer een pracht staaltje van architec
tuur. Het gebouw telt 5700 ruiten. Men
heeft enkele vaste glazenwassers ln
dienst, die het hele Jaar door niets an
ders doen dan deze ramen wassen Het
slanke bouwwerk is 165 meter hoog. Er
werken 4000 mensen in New York heelt
natuurlijk ook het grootste hotel ter we
reld. Dat is het fameuze Waldorf-Asto
ria. Dit hotel heeft 47 verdiepingen en
31 liften. Alleen al in de keuken werken
596 personen, waaronder vij' Ijsmakers
en zeven bordenwassers. Er worden in
dit reuzen-hotel dagelijks 2300 diners.
1600 lunches en voor 800 personen ont
bijt geserveerd. Elke vrouwelijke gast
ontvangt een roos in een zilveren vaas.
In een persoonlijk register worden van
iedere gast zijn bijzondere kenmerken
en wensen vermeld.
Een plein als T mes Square kent zijns
gelijke niet ln de wereld.
's Avonds is het één lichtzee van re
clames en zelfs een Piccadilly Circus
Imposante opname van een Boeing
Stratocmiser van de Pan American
World Airways boven het Empire
State Building te New York. het
hoogste gebouw ter wereld.
Voetbal voor Zondag
Het programma van het lager voetbal
bevindt zich ook Zondag nog in het in-
haal-stadium. Eerst ln de derde klasse
B komen wU de naam van een Leidse
dub tegen: Lugdunum. De groen-wit
ten gaan op bezoek bi) het Haagse VVP.
waarvan gewonnen kan worden, maar
dat niet onderschat mag worden. In de
zelfde afdeling speelt Alphen thuis tegen
HPSV. hetgeen de Alphenaren de volle
winst kan opleveren.
In de 4e klasse A staat er voor Roo-
denburg de thuiswedsrUd tegen Tone-
gido op het programma. De Leidse
Houtbewoners dienen te winnen om hun
kleine kansje te behouden. Meerburg—
DOSR zal de bezoekers vermoedelijk de
winst opleveren.
Hoe komt mijn club uit
Lugdunum Van Well, Plugge, Era
des. Van PUlen, J. Teeuwen. De Roo,
Quist. Flllppo, Verhoeven, Bekkering,
Mlzee.
Roodenburg Fasseur. Zaal. v. d.
Blom. Weerlee, v. Po'.anen, v. Rooyen,
Lens. Hensen. Ouwerkerk, v. Groenin
gen, Ohouffour.
Be Quick krijgt
spelers niet
De KNVB heeft gisteren een beslissing
genomen in de kwestie tussen het
bondsbestuur en Be Quick over het
viertal spelers van de ex-NBVB-club
Venlo, die overschrijving hadden aan
gevraagd n3ar Be Quick.
De KNVB heeft de overschrijving van
de hand gewezen met de motieven dat
men eerst de gedupeerde clubs wilde
helpen en dat overschrijving ln het
rayon of district voor gaat.
De kans is groot te achten dat een van
de spelers. Van Rhee. naar Eindhoven
zal overgaan en de andere drie, Ho-
vens, Scheurs en Dn esse ns naar NEC.
Deze uitspraak heeft ln de Groningse
gelederen grote ontstemming gewekt.
Het viertal spelers had reeds een con
tract met Be Quick gesloten.
Waarschijnlijk zal Be Quick met deze
gang van zaken geen genoegen nemen
Men acht de spelers gebonden en on
derzoekt momenteel de mogeliikheid
om door middel van een Juridische
procedure verandering ln de gevolgde
gedragslijn van de KNVB aan te bren
gen.
Volledig korfbalprogramma
Yicus Oriëntis lieeft kans op winst
tegen Spangen
De rompelitieleider heeft voor de
eerste Zondag in 1955 een volledig
programma samengesteld. Wij hopen,
dat de toestand van de terreinen zo
danig is dat dit programma volledig
afgewerkt kan worden, daar vele
twaalftallen reeds een belangrijke
achterstand In gespeelde wedstrijden
hebben.
Vicus Orientis kan het nieuwe jaar
goed inzetten Spangen komt op be
zoek. In de Maasstad wennen onze
stadgenoten deze wedstrijd destijds
met groot verschil zodat op eigen veld
een nieuwe zege verwacht mag wor
den.
Fluks zal ln Rozenburg een gevaarlijk
tegenstander hebben. Deze ploeg heeft
pas 4 wedstrijden gespeeld, doch is o.l.
een van de sterkste twaalftallen ln deze
afdeling. Met de morele steun van haar
overwinning op zwervers achter zich
moet Fuks echter ln staat zijn ook deze
gevaarlijke klip met succes te omzeilen.
Zuiderkwartier gaat bij Actief een ne
derlaag tegemoet. Na de 11—0 nederlaag,
die de geelblauwen destijds op eigen
veld tegen actief leden, kunnen we wei
nig anders verwachten
D» Algemene heeft van Regenboog nog
niet direct gewonnen Deze Dordtse ploeg
valt erbij ln 't met. Wie hier op Times
Square 's nachts de millioenen lichtjes
van de aan- en uitflitsende reclames
ziet en de schetterende muziek hoort,
waant zich wellicht op een soort van
kermis. Dikwijls ls het zó druk dat men
slechts voetje voor voetje vooruitkomt.
Hier op Times Square bevinden zich
de grootste bioscopen van New York.
Er ls waarschijnlijk géén stad ter we
reld waar men zó met cijfers en statistie
ken werkt als in New York. Zo heeft
men uitgerekend dat er elke 7 minuten
een paartje trouwt, dat er elke 5 minu
ten een baby geboren wordt, dat er elk
kwartier een brandje uitbreekt.
Er zijn in New York 700 parken en
plantsoenen en er gToelen 2V4 mlllioen
bomen. Er zijn 440 000 winkelbedienden
en 20 000 polltle-agenten. Er staan ln
New York 3181 kerken. Elke dag worden
er 18 milhoen telefoongesprekken ge
voerd en 6 millioen kranten verkocht.
De krant met de grootste oplage ls de
Dally. News, die 's Zondags 3.8 mlllioen
exemplaren verkoopt. Deze krant, waar
bij 3200 mensen werken, heeft twee el-
gen vliegtuigen (een Grumman Mallard
amphlbie en een De Havllland Beaver)
voor het maken van luchtfoto's.
De luchtvaartmedewerker van de
Daily News toonde me het fantastlsch-
ngerichte knipselarchief, waar in grote
Iaden alle artikelen van alle journalisten
bewaard worden, die dus op heel gemak
kelijke Wijze hun vroeger gepubliceerde
verhalen kunnen terugvinden.
Onbegrijpelijk Is. dat In New York 560
boeren, 284 boerderijen en 50 houthak
kers geregistreerd staan. In Harlem,
de negerwljk, wonen bijna een half
mlllioen negers. Ook wonen er in New
York mcér Italianen dan in Rome.
méér Duitsers dan in Bremen, méér
leren dan In Dublin. Ook leven er
méér Joden dan ln welke stad ter we
reld ook.
Benauwd warm
's Zomers kan het In New York be
nauwd warm zijn. Het beste is dan om
een bezoek te brengen aan Coney Island,
de badplaats van New York waar men
heerlijk kan zonnen op een lang strand
en waar men baden kan ln zee.
Op hete zomerdagen ls het hier echter
ongelooflijk druk Met de ondergrondse
ben ik van Times Square naar Coney Is
land gereden. Het was een prachtige zo
merse Zondag en het strand van Coney
I'land zf.g zwart van de mensen. Men
vindt hier op Coney Island ook een
complete kerm:*. met rutchbanen,
schiettenten en draaimolens. Het meest
opvallend ls wel de 80 meter hoge para
chutetoren, waar men voor een paar
dollarcents een parachutesprong kan
maken. ..Playground of the Nations",
zag lk ergens staan Die ..play
ground" bevatte oa. vele speelautomaten,
waar de Jeugd met opgewonde gezichten
bezig was vliegtuigen neer te schieten en
atoombommen te gooien
Lucht-typen
Toen lk op 't strand van Coney Island
lag zag lk een grappige manier van
luchtschrUven". die tegenwoordig veel
in Amerika wordt toegepast.
Zeven Harvards vlogen naast elkaar,
op één HJn Op commando van de leider
lieten ze cp een gegeven moment een
witte streep na. Dit gebeurde zó kunstig
dat er tenslotte duidelijk de reclamezin
„P el's thee beer for me" aan de hemel
te lezen was. Dit reclameschriJven ge
beurt dus niet door de letters met zwier
te „schrijven", zoals vroeger ook wel bo-
(logez. Sled.-Adv.)
Zondag a.s. 2.30 uur:
ROODENRURG-
TOVEGBRO
SPORTPARK LEIDSE HOl'T.
GEWONE PRIJZEN.
kan onverwacht raar uit de hoek kernen,
zodat Kruit ca. op hun hoed3 dienen te
zijn.
De plaatselijke strijd In 3 B tussen
KNS en Crescendo zal. evenals de eerste
mi al. w*l weer ten carnet* van de oranje
witten beslist worden. De betere tech
niek en tactiek van KNS zal wel weer
triomferen over het grotere enthousias
me van Krol cs.
Het programma luidt:
Zuid-Holland I: Gymnasiasten—HSV
BI. Wit '51—HKV; Deetoc—Ons Eiber
nest; Vic. OriëntisSpangen.
Zuid-Holland IIA: Ready—Olym-
plaan; FluksRozenburg; ALOVelox
ActiefZuiderkwartier.
Zuid-Holland UB: DKC—Quick: De
AlgemeneRegenboog; OSCRTrekvo
gels; Unicum—Die I-Iaghe.
Zuid-Holland IIIB: CharlolsEureka;
KNSCrescendo; Hou StandPhoenix,
Reserve le klasse: HKV nDe Alge
mene II; Deetos IISpangen II.
Reserve 2e kla.se: Zwervers II—Dee
tos in; HKV UI—Spangen ni: Gymna
siasten IIVic. Oriëntis U; Olymplaan
U—Oik Eibernest III.
Reserve 3e klasse B: 't Zuiden VVe
lox II; Rozenburg II—Actief H. HSV II
Fluks II, Hou Stand IIAchilles III.
LEIDSE KORFBALBOND
Senioren: le kl.: Zuiderkwartier H
De Algemene UI >2 uur); Fluks 4De
Danaïden (12 uur).
2e kl.: Fluks 5—KNS 3 (10 uur).
Leidse Biljart Bond
De uitslagen van deze week lulden:
le klas A: De Carambolé 2De Ca-
rambolé 1 6-0, DOS 1—TOG 1 4-2, 't
Centrum 1—UVS 1 6-0.
le klas B: De Spljkerbak 2De SplJ-
kerbak 1 4-2, 't Spoortje 1—'t Zuid 1
2-4, RUnegom 1De Vriendschap 1 6-0.
2e klas: TOP 1DVH 1 6-2. RUnegom
2—DOS 2 7-1. De Morschpoort 1't
Centrum 2 4-4, TOG 2De Sport 1 4-4.
3e klas: 't Vierkantje 1—De SpUker-
bak 3 4-4, De Drei Pott. 1De Morsch
poort 2 4-4. De Valk 1—De Heul 1 2-6.
UVS 2—'t Spoortje 2 6-2.
4e klas: 't Zuid 3De Carambolé 3
1-7, 't Zuid 2—De Morschpoort 3 4-4.
De Sport 2—TOG 3 4-4. UVS 3—DVH 2
6-2.
5e klas: RUnegom 4De Heul 2 4-4, De
Vriendschap 2-De Valk 2 6-2, De
Morschpoort 4Royal 1 6-2, De Drei
Pott. 2—RUnegom 3 6-2.
6e klas: TOG 4De Morschpoort 5
4-4. TOP 2—De Heul 3 6-2. 't Vierkantje
2—UVS 4 4-4. De Sport 3—MBO 1 6-2,
UVS 5—'t Zuid 4 4-4.
7e klas: Royal 2De SpUkerbak 4 4-4.
MBO 2De Carambolé 4 2-6, Royal 3
De Vriendschap 4 2-6. 't Spoortje 4
MBO 3 6-2, 't Spoortje 3De Heul 4
2-6.
ven ons land gebeurde, maar door ze
ven vliegtuigen naast elkaar die. steeds
rechtuit vliegend, allen op verschillende
tUden een stoot wit gas uitlaten, waar
door tenslotte de woorden gevormd wor
den. Men noemt dit geen lucht-,.schrU-
ven", maar lucht-„typen". Een waarlUk
kunstig bedrUf!
In New York rUden de prachtigste wa
gens die men zien maar denken kan: de
fel-rode. de licht-gele. de hei-blauwe.
Kleuren die men ln ons land niet ziet
Tydens het week-end dat ik op Coney
Island was. waren er 258 doden te be
treuren aL gevolg van verkeersongeluk
ken! Er vallen ln Amerika 45 000 tot
50 000 doden per Jaar, als gevolg van
auto-ongelukken
Ook in New Ycrk zien we weer de ve
le terreinen met .used cars". De prijzen
staan ln grote letters op de voorruit ge
kalkt: 500. 700. 1450 dollar
In m n New Yorkse hotelkamer staan
preciese instructies, wftt lk doen moet ln
geval van luchtalarm. En dan denk lk
even aan die tekening die ik eens gezien
heb van de uitwerking van één enkele
atoombcm, die héél het machtige New
York zou kunnen wegvagen. Al zUn 2W
milhoen huizen, al zUn 7750 straten, al
zUn 1150 scholen, al zUn 1100 theaters
en bioscopen, al zUn 9000 bars. al zUn
4000 „drugstores", al zUn 87 wolkenkrab
bers Die machtige, imponerende
sky-line" van New York. ZU zou door
één enkele atoombom als een kaarten
huis ineenstorten. Ik lees de instructies
door Zóveel maal bellen betekent dit
alarm, zóveel maal bellen dét alarm.
..BlUf kalm bU luchtalarm en volg
deze aanwUzingen op. Ons geoefend per
soneel zal U naar de schu Ikelder bren
gen". Dan stap lk in b?d en trek het
licht uit. Met de gzdachte. dat die atoom
bom vann&cht wel niet zal vallen
(Ingez. Med.-adv.)
Zondag 2.30 uur
Vriendschappelijke wedstrijd
ATHLETIEK
James Sullivan Trophee
voor Mal Whitfield
De James Sullivan Trophee. de hoog
ste onderscheiding van de Amerikaanse
Amateur Athletiek Unie voor amateur
athleten, ls voor 1954 toegekend aan
Malvin Whitfield, houder van het we
reldrecord voor de 880 yards en zowel
bU de Spelen van 1948 ln Londen als bU
die van 1952 te Helsinki winnaar van de
800 meter. HU is de eerste kleurling aan
wie deze eer te beurt valt.
De Sullivan Trophee wordt JaarlUks
tcegekend aan de a'.hleet die door zijn
verrichtingen, voorbeeld en Invloed de
zaak van de sport het best gediend heeft.
Schaak-berichten
In de hoofdgroep van het Hoogoven
schaaktoumooi, dat van 8 tot 16 Janu
ari te Beverwijk wordt gehouden, zul
len de volgende buitenlandse schakers
deelnemen: Pilnlk (Argentinië). Czer-
nlak (Israël), Mlllk Zuid-Slavlë), Zol-
tan Kovacs lOostenrUk) en vermciede-
lUk Perez Spanje i. De Nederlandse
deelnemers zUn L. Prins, H. Donncr. H.
Bouwmeester, H. Kramer en dr K. M.
Bergsma.
HASTINGS
In het toumooi te Hastings werden
gisteren twee hangpartUen uit de eer
ste ronde uitgespeeld. Donner (Ned.)
verloor ln 56 zetten van Szabo (Hong.)
en Pachman (Ts.-Sl.) won van Alexan
der <G.B.) die bU de 37e zet de vlag
streek.
Voorts werden nog vier partUen van
de tweede ronde gespeeld. De uitslagen
hiervan luiden:
Fairhurst (GB.)Donner 01; Onze
landgenoot won in 67 zetten. Smyslov
<R.Fuderer (Z.-S.) 10 (37 zet ten i;
Szabo—Paohman AiiAlexander (G.
B.)—Philips (G.B.) 1—0 (60 zetten);
Keres, die infuenza heeft, zal waar-
sahUnlUk vandaag kunnen spelen.
In het internationaal clubtoumool te
Salzburg won DD. (Den Haag) met 4-0
van Luxemburg, maar verloor in de
zesde ronde voorlopig met 3—0 van
Partizan.
Zuivering in Algerië
BU een zuiveringsoperatic in het
berggebied van Noord-West-Algerië zUn
ln twee dagen tUd ongeveer 200 ver
dachte personen aangehouden, onder
wie 23 mannen die door de politie wer
den gezocht. Ook werden stukken be
treffende terroristische activiteit in be
slag genomen.
Sedert 1 November j.l. werden door de
AlgerUn;e politie en door veTrhe'.ds-
troepen 94 opstandel.ngen gedood, al
dus een officiële mededeling.
OudsL Ymz
bnen.went
olies yepenluux
bel Oudzjoxü: küchfc.
ïoeetjtmiw... een.
Maoquxxpouluux
bet Oude. Jocu: het
uommaac Wet
cjaj ook vee£
ï>aiiXom..Qy Oudejaar
zütonwe met een.
yeoy ln de. keet
'.f.
VonVliét lok
oSSstfbrt maax op<zó.
GnVifii Ttiftuwe
dai ta&t noo,
1 befcix doet
