z
HEI KERSTMANNETJE GAAT IN FRANKRIJK
WÈL MEE MET ZIJN TIJD....
KERSTNUMMER VAN HET LEIDSCH DAGBLAD - VRIJDAG 24 DECEMBER 1954 - PAGINA 7
vlammen zün In de vermoeide, knippe
rende ogen.
Neesje rilde. Zii keek achter zich. D?
goede ouwe Korsten was er niet meer. Wibbe's amandelpastekoeken te proeven,
Snel strikte zii het batisten schortje zou zü nog eens weer één blik «villen
los. trok de robe uit en liet de bollende werpen op dat „heidense" stalleke.
NEESJE REUVERS echter voelde rinkelend een en ander om. Op al zijn
vanavond een hevig verlangen in gejaagde vragen ondertussen kwam uit
het hart: duizendmaal liever dan het bed generlei antwoord. Wat was er
met Necs? Was het kina gewond? Ver
suft? Dóód? En daar galmde boven zijn
hoofd ook nog plota de bel.
opvulsels met een zucht van bevinding Volslagen duisternis was gekomen over struikelend over de dol-keffende en
vallen. Haastig wisselde zii het kanten de. duffe beslotenheid van de slaapbank. [n het W|ide weg bütenoe hondjes, vond
mutsje voor de stevige van linnen. Voor- üit de hokjes daaronder steeg een regel- Korsten de deuropening en kwam -waar
zlchtig schoof zii het moede lichaam op niatl? grommend ronken op. nu en dan hijgend bi) de trap; meer vallend dan
-* de groensaaier. 6af Belle in een sombere hondendroom lopend geraakte hü eraf. Daar stond
een melancholiek jankje. Madame la Marquise. Wibbe naast haar
Neesje Reuvers sliep. Haar vingers hief eediensttg de zware luchter met de
lagen volkomen rustig, ontspannen. Zij overdadige vijf kaarsen wat hoger.
de slaapbank, achter
gordijnen. Die bedvoorhangels sloeg zij
nooit helemaal open. want de galg.
waaraan die hingen, leek onbetrouw
baar v.rak. Haar bevend? handen trok-
was in een duffe, naar hooi en mest
ken de lappendeken tot hoog tegen de
kin. Zij klappertandc. herkauwen
ruikende stal. zij hoorde duidelijk net
i de os
s een hoog
geluld als het angstig balken
jong ezeltje, dat om de moeder roept.
Zó prikkelend nabij waren de geuren
van stal en van dieren, dat zij vreesde
dadelijk te zullen moeten niezen, maar
BUITEN klonk in de stille straat dul- „„„w,
deluk het openen van een huü- dan aou het kind
deur. praten, vrolilk lachen. Dat zou schrikken en dat sliep nu juist
het schrijnwerkersgezin van de overkant - - *-■ -
zyn. Die luities waren Rooms Katholiek
eerst hier op aarde
Korsten Katoelle kw
„Korstlaan?" De gepenseelde wenk
brauwen trokken hoog in pijnlijke ver
bazing. „Aha? Het duisterste don
ker....? Per eerste Februari uit mijn
diensten die meid nog hedenavond
uit huismijn arme. arme liefjes.
r ii mezen nBS Boven aan de trap leek een hele
rv. 1-rihhP wakker meute losgebroken. Madame la Marquise
de kribbe wakker wenddeG^ch en wenkte Wibbe voor te
gaan. Die bleef echter stokstijf, ontzet,
aar zij gestaan had „Juffer," riep zij.
an schrik was Wibbe alle beerip van
rang en van titulatuur kwijt. „De Juffer
tn king,,, ah elk )a,r de KmUrari «TuuT
„Tj! de loopkaars, m de.ndtre een «St
tinnen^bord met jpastekoeken en een En was het njet die mijn eigen
daarna de nachtmis te horen in
SnWelsteesr-kerkie «Srhont en eerecht V En was IK net niet zeil. die mijn eigen
SrïïSfiSVSrK°"
toe. zolang niet openliik aan andersden
kenden aanstoot gegeven weid.
Neesje Reuvers zuchtte met een hape-
knarsten en piepten. Nog eerder het kind?"
dan de hondjes schoot Neesje rechtop,
verwilderd rondtastend Dat lichtschijn-
rend snikje. Matties de schrijnwerker sel? Durfde Madam? la Marquise haai
ijj. zelfs ijjgj. ult Bethlehem laten weg-
had verleden jaar om deze tijd met ge
paste trots een wondermooi knutsel- halen voer dat onzinnige kappen
werkje laten zien. dat hij samen met krullen eo kleden
Een rilling liep Nees over de rug. Zü *ün vrind de tinnegieter voor hun
Korsten suste fluisterend: 3rt
MADAME la Marquise leek te weife
len. maar toen begon daar
-
Kerstverhaal door dr S. C. Regtdoorzee Greup-Roldanus
liad Madame la Marquise voor de tweede maal die dag naar beste
hunnen gekleed en gekapt, gepoederd en geparfumeerd. Zij had
- unww "cuisc k/ukwi "-vin o..ui»ciiu Ukgcik P" --ujk ii(j nkiuc «iet UCJ- HCCli JkUSK I1CI 11U11U
Jaarna de meesteres in het tuinsalet geïnstalleerd: met parkietenkool en te ademen. Een grauw, een kef. een flit- bU de kribbe en een os en een ezeltje, gordijn openslaan, was hij in leeftijd Met een starspltse vil
borduurraam, mei voetenbank cn vuurscherm. Zou zij nu mogen gaan? 5» mui nm Mew <nrf«r «g g»™»"JW*"ïïtgï"!» ,Ma«, i« Mar,™, ombooe
i j iedere arm een van de gehate hondjes Kviai-oeneera, ja, ae neraers mei nm griste in zedige schaamte dat bedbe- zlchzelve. Kordaat di
gestrengeld op liet batisten schortje.
zolder opeens een gesmoord gillen
o --o- -v. - W - v.— ik en een gebonk en geraas of alle huis-
mnrderri en aennrinmeerri 7ii hnrt bukte gedwee naar de haardplaat, waar Kerstfeest gewrocht hadeen speelgoed- ben het maar. Wibbe stuurt je een duivels hun sabat vierden. En over alles
cpocaera en gepaqumeera. ZIJ naa twee harige ballen zacht snurkend lagen grote stal met een Maria en een Jozef bordje slikt rc.emiK" Hij wilde het bed- heen Jankte het hondengekef nog hoger
- - *-»*- - - - vinger wees Madame
og Wibbe hervond
~v - - -: s"——6- uoi. utuut- zichzelvê. Kordaat duwde zij haarman
F_n A'°_n en._ .ro.!Pd,eP hangsel uit zijn handen met een ruk, die de luchter in de hand en haar ouwe-
merdeur met een elboog pixobeerde te n'euwsgierig kijkend voor een brokkelig de wankele galg deed bezwijken De vrouwtjes benen klommen Jachtig
Van de gangzilde echter werd die deur in bet dorp Betlem, dan zou ik buurman oorversoheurend alarm,
al geopend en Korsten Katoelle Wih-
van gat in de muur.
- - - "kkuc v» Beau „Heidense fratsen", had ouwe keuken"-
naar die trillende Vingers. Vooral in de spiegel, meer nog dan recht- op dit moment, dan was haar leed niet Wibbe verklaard. „Als het niet ook toe-
streeks. volgde liaar blik die onzekere bewegingen. Daardoor hadden overzien. yaiiig onze lieve Heerwas geweest daar-
randaag weer niet de schorpiocnkrulletjes op het voorhoofd willen gc-
'ukken. al lag elk acliterhoofdhaartje op de juiste plaats. Er was slechts be's man) liet het kameniertje ïangs-
ten diepverwijtende blik en een zuchtje van Madame la Marquise naar J" 02?®vv^Sl
lyke lakelen-gezloht volgden de oude
he misbakken krulletjes gegaan. Na langdurig onderzoek met behulp ogen haar met bezorgdheid. De knecht
;on twee zilveren handspiegels was de perfectie van het achterkapsel sloot zocht de deur en volgde haar de
ommin een i voord waardig geleemd. Kutom Mj'XSkS
Neesjes vingers knepen: had Madame la Marquise haar vraag niet der een woord een der schoonheden
gehoord? Zou zij wagen liet verzoek te herhalen? ond" baar arm weg. het nijdig grom-
Madame la Marquisezelfs in haar geheimste gedachten waagde dif "^haren toedien end™ se °P
Weesje het niet de meesteresse anders te betitelen. Toch had ieder hier in de verste hoek was de deur. waar
in de stad deze dochter van een degelijke burgemeester als jong juffertje «^bter de trap naar de zolderverdieping
;d:end. In haar huwelijk met de boersbrave jonker was zij voor elkeen «g* h'i "mlMenS
log „de juffer" gebleven en slechts door weinigen ge-mevrouwd. Maar voeten voor cp die smalle, steile tredsn.
als weduwe op familiebezoek in Den Haag had zij daar de Franse
jeduwnaar-markies ontmoet en het opzienwekkende tweede huwelijk
mgegaanNu Madame la Marquise zo heel spoedig wederom in n<SS^S,d5STtotoï1 tomerue"
eduwstaat geraakt, naar haar vaderstad ivas teruggekeerd, bleef die Korsten Katoelle trok de honden-
llieemse titel aan haar persoon gehecht. Had de juffer'mevrouw- hokjes onder de slaapbank te voor-
.ranse tuigage zakte scheef glijdend boven. Achter Korsten besteeg de mees-
langs de muur en kwam toen met een teres moeizaam, gehinderd door te om-
kraak en een plof dwars neer over het vangrijke rokken, de steile treden. Gro-
smalle bed. Belle en Beau keften een teske schaduwen klauterden op de wlt-
i j -i- gekalkte muren mee.
van een nuchtere burgerij?
prcip rc-tivtttjc He hiinmant pijpte kapermut6je op. waarin een mens weer in straatdrek gewenteld? Met die
houvast doelde. Haar avondgebed sprak Unge haren een plas opgedweild? De
SS, ai.oM^KPkh."!'^ van a» dkfHIk. J2SS?" "L2
DeaeKEin" verversen. Maar kom. kind. nu mee
v anen. Omdat het deetnt e hantü; neoeaiin.. henedenl wibbe heett «ebakken.
15 ,°l!'Wa.bS--ï"i.zd iUS1"" Mirakelse bekend™ paslekoeken I"
toen had madame lT MléSie "de rTl<?:Nh 1™® RS°75RS k5u" ZSH!^,d ech.!<a' hhet
rrankryk meeeebrechte kamenier I kenhulpje was, had zd bewonde- hontd^ Dal hoofd leek te zullen ber-
Islagen en voortaan de persoonlijke eerbiedig opgezien naar de «en. Zo moe, io ellendig., als zij m
j^ecl en kapdlensten van Neesje ge- boge post van kamenier. Nu zii zelf zo wat slapen konVóór zit het vust,
ifi-d" Neesjes Jak en rok en degelijk S^oemd werd, beleefde zij geen rus- zou de bel boven haor bed weer luien,
.schoot wsren vervangen door een llee- ,Pl mw>r Wachtend nn het
er. Wachtend op het de hondjes zouden als razenden tekeer
Op de slaapbank lag de kamenier Nees
Reuvers onder een w lnvar van gordl'ncn
en latten met wildmaaier.de armen,
haar stem gilde om hulp: de stal was
Ingestort, dood lagen de os en de ezel
loodzwaar bovenop haar en de kribbe
met het kind moest opgedolven. En o.
waarom lieten de herders die honden
zo blaffen, het kind moest toch slapen,
zijn eerste slaap op aarde
Madame la Marquise had één blik ln
het kamertje geworpen, staande bij het
trapgat. Met een enkel woord kwam toen
het bevel de kamerdeur af te sluiten en
te barricaderen, hoe ook Wibbe had
onderaan de trap op post te blijven,
terwijl Korstlaan naar de hoofdwacht
moest dravenwaar Je meldt, dat
Neesje Reuvers razende van zinnen
Sedert lang verwaohtte ik dithet
is het dolhuis voor de rest van haar
leven!"
Over haar schouder verklaarde Ma
dame la Marquise nog. dat „achterna
een hartig woordje gesproken zou wor
den over Korstiaans aandeel in de
schuldTe ontsteld waren Wibbe en
haar man dan dat zii een klank van
tegenspraak konden vinden.
DE gesmoorde kreten daar op rolder
bleven aanhouden: „Trek toch weg
die os. die dode ezel! Help toch de
kribbe zoeken!"
Maar toen de mannen van de wacht
kwamen, gewapend tot de tanden, lag
'zijden .robe" en door een flieter- 8e.n®dl^eteke" „va" n^hiPiJi-i dle vertoning uit de handen hebben "k /fOEILIJK hield de godvrezende Neesje Reuvers gelukzalig glimlachend
neteldoeks tabliertle. Nees schaam- da.t z>J gaan mocht^ kramp.en de ontkleden, oytkappen. oirtPoedCTen. zo g^iag^- IWI Korsten Katoelle de in zijn hart jn de diepste bewusteloosheid
•;ch elke morzen voor zichzelf, als ^mgers in een behoefte om de recht- zij met al eerder geroepen werd om n® maw» van het meesterstuk was zelfs J-"-L «-•_ -
:ch elke morgen voor zichzelf, als v*^3ers 411 ecn behoefte om de recht- zij niet al eerder geroepen wem om mare van het meesterstuk was zelfs -LV-L opsproeiende icrtiensincen bin- »(.rniddpr, van beddecoed en por
de sterkgebolde opvulsels van ge- «hapen rechtstandigneid van de oude een gevallen steek In zildenlmoop- M madAjne u doorgedron- nen. Met grote tegenwoordigheid van vI!L!!v haar
md linnen aanbond, die onder deze mu,s voelen Pi hft borduur- geiL ons ln ^3^.. als geest had hü terstond de kaara uitge- dünlappen en houtwerk. Beide haar
moesten worden gedragen, en zü Madame la Marquise betuurde de vers y-erk een ril launante irnusi» uit te ln |,€t verre zuidenDat fluitende blazen, want een zolderbrand op een handen rustten beschermend over een
rde zich elk uur aan het ijle gepolitoerde nagels en knikte vaag te- PT";" £n n P'm' 90 mo^e zuchtje had de zin onvoltooid gelaten, winteravond was het laatste wat een gebroken stoelleuning.
rtje, dat hinderlijk opfladderde bij gen die vingei'toppen. Ness vatte dat herstellen met. MnowA«g gewor- zoals haar meeste zinnen niet afgesloten mens zün ergste vijand zou toewensen.
.-'inste tocht en generlei bescherming gretig op als een toestemming. Inder- deh !;7aden. m et Jommerlilk scheef- werden. Maar Madame la Marquise was Nu het kraken en ploffen tot rust leek Want met uiterste kracntsmspanni.ig
n?i voor de smet ba re rokkestof. Ook daad sprak daarna de traagslepende ir°'Tokken stramien. geboren en getogen in de opvatting, dat gekomen, draaide Korsten in de pikke- had Neesje zich de dode os en ezel van
joelde Neesje ettelijke malen per dag stom: „Neem dan mijn liefjes meeEn daarbij zouden de vingers weer generlei nota van de Kerstdagen ge- duisternis onwennig naar links, naar het u^aam weten te schuiven In haar
"•--••tig of het kanten vllndermutsje nog voordat er gasten komen...." Het erger dan ooit beven door hot spiedend nomen werd, tenzü toevallig een Zondag rechts Waar kon hij h::r vuur vinden? v,onrff,n v®rlancend
recht op de haren zat en stilletjes laatste woord stierf weg ln een donkere kijken van madame la Marquise. En de erbij betrokken werd. en het ging dus Hij schoof het bord met lekkernü op de val naaaen ae nancenog^
Ette zü des avonds laat even het ge- oe-klank. kaarslichten zouden hels flakkerende ln feite langs haar heen. J1"~J~
tastend gevonden ladenkastdaarbU viel gezocht en toen de kribbe gevonden
PARIJSE WARENHUIZEN LATEN
OUDERS VOORLICHTEN DOOR
KENNERS-VAN-DE KINDERZIEL
Maar oorlogsspeelgoed ook a
„paedogogisch- verantwoord"
«Van onze Par IJ se correspondent)
Iedereen weet natuurlijk, dat Père
Noel, het Kerstmannetje, in Frann-
rük de plaats inneemt van Sinter
klaas in Nederland, en zo stonden
wij ouders of ouderen hier deze
laatste dagen dan ook voor de taak
en het probleem „iets aardigs" te
vinden voor eigen of ->nderer kin
deren.
En om dan maar direct met de
hoofdvraag in huis te vallen, di.
ons persoonlijk deze donktie aagcii
voor Kerstmis heeft gekneld: is die
taak met het voortschrijden der we
tenschap en techniek er nu sim
peler dan wel gecompliceerder op
geworden? Wat waai- is. zij direct
maar erkend: de grote Parüse ma
gazijnen ais De Printemps, Les
Quatre Quartiers. Bonne Mnrché.
hebben gedaan wat ze konden om
ons naar beste weten bii te staan.
Naar beste weten. De keuze der
geschenken ls leder Jaar ruimer en
breder en. mag men wel zeggen,
dieper geworden en ook dit keer
bleek men wéér wat verder gevor
derd op de weg die van de kinder
wereld eens een consequente imi
tatie van onze grote-mensen-ge-
meenschap zal maken!
Wat d&t betreft lijkt de zaak nu
op het eerste oog nog al eenvoudig.
Je kunt voor een kind na mei ij k
precies hetzelfde kopen als voor een
volwassene, alleen met dit lichte
verschil meestal, dat de nuttlc-
heldscoefficient Iets lager behoeft
te worden aangeslagen. Tot elec-
rische scheernpparaten voor jon
getjes van acht. negen jaar die
echt zoemen maar alleen niet sche
ren, en cocktail-serviesjes voor
kleine meisjes toeOm dan nog
maar te zwijgen van de .g^telecom-
mandeerde" autootjes en vliegtuigen
met namankbommeties en pa
rachutes en hef mechanische va
demecum dat cn vier en zestig
kindervragen hardop antwoord
g-eft èn de radio-, televisie- en
filmtoestellen, alles voor de lieve
Jeugd. toe.
Wel wat prijzig
Goed de heren speelgoedfabri
kanten, die zich wel met, een com
plete brain trust van geleerden
moeten hebben omringd, schijnen
onder het devies, dat de klant ko
ning ls. alles in het werk te hebben
willen stellen, opdat wil onze eigen
fantasie het zwijgen konden op
leggen. Afgezien echter van dc ook
weer niet gehéél bukomstigc om
standigheid. dat al di? kleinigheid
jes wel wat prüzig zün. bleef er ook
nog het lichte probleem bestaan of
al deze vernuftia? speeldje6 nu wel
alle paedagogisch verantwoord
mochten heten.. t Hoge woord
is er zo dus uit: „paedagogisch ver
antwoord speelgoed".
Maar ge zoudt U vergissen, indien
U dacht dat die grote magazijnen,
die opnieuw tot fantasie-paradijzen
voor het kind herschapen waren,
die zi«d» «en de kwestie verwaar
loosd hadden.
Juist, u heeft dus een zoontje en
U kent een ander jongetje, dat U
met Kerstmis iets aardigs wilde ge
ven. De keuze is. als opgemerkt
lang niet beperkt. Maar ge vraagt
U tegenover uw eigen geweten af,
of zo'n knaapje zich met zo n Inge
wikkeld Super-Constellation-toestel
-in-miniatuur-dat-met- electrlciteit
-gevoed wordt, op den duur nu echt
gelukkig zal kunnen blijven voelen.
Kinderen zün vaak zulke onbere
kenbare wezens en. niet waar, de
prijs was echt wel wat begrotelük.
Wat U dan doet?
U vraagt alleen maar naar de
psychotechnische dienst, een bu
reau. waar niets dan behulpzame en
vriendelijke dames en heren zitten,
wier uitsluitende taak het is U met
hun paedagogische adviezen ten
dienste te staan.
Weinig verschil
Ik heb zelf de proef eens geno
men. Een büzonder aardige juf-
fiouw stond ons te woord, die over
liep van verlangen mü mün druk
kende zorgen van de schouders te
nemen. Zü vroeg me eerst natuur-
lük wat het voor ecn soort kereltje
was. dat ik wilde gaan verblijden.
Hoe oud, wat voor belangstelling en
wat voor karakter. Ik gaf een zo
volledig en nauwkeurig mogelijke
beschrijving en analyse en zei bü
wijze van conclusie, dat het jonge
tje gerust bü de catesorie der moei
lijkere kinderen mocht worden in
gedeeld. Daarop dacht mün opvoed
kundige raadgeefster geruime tüd
zichtbaar na om me vervolgens te
verwijzen naar afdeling A6. waar
h«y zogeheten „paedagogische speel
goed" zou staan uitgestald.
Eerlijk gezegd, en als het helemaal
onder ons mag blijven: erg veel ver
schil heb ik daar met de andere
afdelingen niet menen te kunnen
ontdekken.
Dezelfde trapautootjes en fietsjes,
de electrische treinen, marsmanne
tjes. schoolborden, folkloristische
poppen, kabouters cn feeën, india-
nenpakken.
En zelfs het wetenschappelijk oor
logstuig als bommenwerpertjes,
pantser-wagentjes en ook de min
der wetenschappclüke, maar goed
ouderwetse tinnen soldaatjes,
waarmee we ons zelf Indertijd ook
best hebben vermaakt. Zonder dat
we daardoor later in oorlogszuchtig
vaarwater zü» geraakt.
Een tikkeltje teleurgesteld ben ik
toen naar mijn beminnelgke psy-
chotechnica teruggekeerd, die me
met een wat verbaasde glimlach
rond de elegant-aangezette rode
lippen ontving.
Wat nu? U heeft dus niet gevon
den wat U zocht?
Ik slikte, schraapte de keel, sprak
mezelf meed in en tegenover haar
mijn omzichtige verwondering uit
lanwege het feit sabels en geweren
en zelfs de hogere verworvenheden
der krijgswetenschap als tanks en
jagers te hebben aangetroffen in
de sector van het gegarandeerd-
paedagos.sch verantwoorde Teel-
gocd.
Vooral geen complexen
De glimlach plooide zich nu tot
iets breders en niet zonder een
ruime dosis superioriteit werd me
aan het verstand gebracht dat ik
van kinderpsychologie nog maar
een bedroevend schüntje had be-
gTepen. Het was nu juist zo nuttig,
legde ze uit, dat kinderen, die daar
toe de aanvechting vertoonden, vrü
uit konden spelen met al die aardi
ge dingsigheldjes. die mü met enige
vreze hadden vervuld. Laat ze ge
rust maar vechten en veldslagen
organiseren volgens de spelregels
en met de middelen, zoals de laat
ste vorderingen van de wetenschap
die hadden opgeleverd, zo vond ze.
De psychologie leerde immers juist
dat Je nooit iets mocht onderdruk
ken. wilde je geen complexen en
andere narigheden kweken. En als
dat Jongetje een spoor van mili
taire begaafdheid vertoonde, dan
moest lk maar genist zo'n lief
tankje voor hem kopen. Als het er
in zat. dan kon dat er maar beter
tüdig uitkomen. Tenzij je het risico
wilde lopen dat zo'n jongetje later
tot iets akeligs zou uitgroeien
Mün dame nam me nu op met een
mengeling van meelü en wat ver
achting, en lk begreep dat ik het
gratis consult wel als geëindigd
mocht beschouwen.
Ik heb de psychotechniek toen
maar psychotechniek gelaten en
mün eigen paedagogic, die stoelt
op intuïtie, gevolgd, door in een
klein, onogelük winkeltje in mün
wijk een hoepel en een zak knik
kers te kopen. Waarmee het knaap
je zieh achteraf heel best ingeno
men heeft betoond. Om met RIul-
tatull te spreken: dc vooruitgang
is een schone zaak cn ze biedt liet
mensdom vee! vermaak. Maar al
rent Père N'oël dan ook zo spoor
slags met zijn tijd mee. zonder on
ze eigen fantasie zullen we er
toch nooit in slagen een leuk
Kerstgeschenk voor onze kinderen
te vinden. Getuige die hoepel en de
knikkers waar die psychotechnlea
dan toch maar weer niet op was
gekomen.
Maar het is natuurlijk ook waar
dat ze door de directie van dat
grote warenhuis was aangesteld en
dat hoepels en knikkers veel en
veel goedkoper zijn dan ovcrval-
wagentjes, straaljagers cn electri
sche bommensmijters
rinniifwifl n mn mm rirn rrnirrn rnrittrrirrrrrrirrr
