Buckingham Palace
TEGENSTREVER
Grauwe steenklomp bevat
ongelofelijke kunstschatten
2s Jaargang No. 49
Zaterdag 4 December 1954
ONTVANGST
IN
De onverstoorbare wacht.
(Van onze correspondent te Londen)
Buckingham Palace, de Londense residentie van de Britse
koninklijke familie, is - met alle respect voor het vorstelijk gezin -
maar een lelijke, kale, grauwe steenklomp. Zo doet tenminste de
stugge, brede frontgevel, die mank gaat aan ieder begrip van
charme, zich voor, geheel in tegenstelling met de lieflijke en
grandiose omgeving, waar de eeuwig-jachtende metropolis haar
masker van nuchtere zakelijkheid en zakelijke nuchterheid heeft
afgeworpen.
In de door brede avenuen doorsneden parken die het paleis
omringen ware eilanden van natuurschoon en een verkwik
king temidden van de daverende Londense drukte trilt nog
iets na van de elegantie, de zwier en de poëzie van voorbije
tijden. Kaarsrecht loopt de majestueuze Mall met zijn dubbele
bomenrijen, monumentale paleizen en deftige behuizingen op
Buckingham Palace toe, dat schuil gaat achter een groot wan
gedrocht: het bombastische gedenkteken voor koningin
Victoria, geschapen in een tijd, dat zware en onrustige beelden
groepen in marmer of brons mode waren. Niettemin is het wijde
plein een plek van karakter en kan men de door roet bewalmde
rechthoekige voorgevel van het paleis waarderen als achter
grond voor het dagelijkse hupse spel van de lange, kleurig-uit-
gedoste en met hoge berenmutsen getooide garde-soldaten.
een publiek geheim, dat ko-
rir.gin Elizabeth en haar gemaal niet
Vpaald gesteld zijn op Buckingham
hlace met zijn 690 zalen en ver
vetten, dat overigens pas iets langer
cm een eeuw als koninklyke residen
ce ui gebruik ls. In 1703 heeft de
Kbatrfjke edelman John Sheffield,
jam? van Buckingham, dit paleis
r-n bouwen. Een zestigtal Jaren la-
kocht koning George III Bucking-
pm House, terwijl Geo: ge IV het pa-
fc door de beroemde bouwmeester
"üh liet verbouwen, alhoewel hij er
immer zijn intrek nam.
men de voorgevel, die uit 1913
'Jkert. op zgn duimpje kennen, het
tkrieur van het paleis big ft voor
•meweg de meesten een gesloten
>*k, totdat je p een stralende herfst
'klend voor de zoveelste maal voor de
"i'lük-koninklijke hoge traliehekken
M ditmaal met een uitnodiging
het Kof in jc hand, een invitatie
de plechtige uitreiking van 231
^oraties bij te wonen. Onder de
ft'trkorenen bevinden zich vak-
k°dsbestu rders en maharadja's, be
geleiders en sociale werkers, jcugd-
mannen van de wetenschap
militairen, van wie velen op Ma-
of in Korea heldendaden heb-
verricht. Maar het zijn niet alleen
die onderscheiden zullen
''den, talrijke vrouwen bevinden
eveneens in het uitverkoren ge-
loopt de fantasieloze voorhof, die
j'Geen enkele plant of bloem wordt
'•'^'endigd. op. De politieman bij
'•nek. die er wel toevallig lijkt te
JJM. heeft terloops naar je kaart
«'km geie jtteur van het ge-
Koningin
Elizabeth
is een
eenvoudige
vrouw
dagelijks komt. Alles gaat zonder op
hef, zonder opsmuk, zo gewoon moge
lijk. Van strenge controle valt, zo op
pervlakkig gezien, niets te bespeuren.
ALS vluchtige schaduwen
glippen de woorden van
Guillaume van der Grafts
„Ladder tegen de maan" over
het toneel dat voor deze avond
de koorruimte van een kerk sug
gereert.
Aarzelend het spel wordt
vandaag als première vóór het
publiek gebracht zoeken de
snel opeenvolgende gedachten
een weg naar de zaal.
Maar neen. dit is geen pre
mière in de gebruikelijke termi
nologie.
Dit spel is voor de toeschou-
WOORD
VAN
BEZINNING
TZAAK, Rebekka, Jakob en
J_ Ezau, Eliëzer Ketura, ook de
wereldnaam Abraham, weven
zich tot een web van dunne lij
nen, zoals de scherp geslepen ets.
naald in het koper de geboorte
van een grijs-zwarte tekening
bewerkt.
willige brein van de toeschou
wers stempelen.
HET wlt-zwarte nummer-
plaatje van de stoel van
deze toeschouwer stemt
overeen met de rode cllfers van
zijn persoonlijk toegewezen be
wijs hier aanwezige, betrokkene,
mede speler vanuit de zaal te
mogen zijn.
Maar nog sterker is de ver
wantschap. de identificatie met
de bruisende hartstocht, het te
gen God en mensen strevende
Twaalf Rembrandts
Langs hoge, tot de grond reikende,
vensters wandel je naar de ingang.
Als je naar binnen blikt ontwaar je
enkele van de honderden schilderijen,
die in Buckingham Palace bijeen zijn
gebracht, waaronder twaalf Rem
brandts en talrijke andere Oud-Ne
derlandse meesters. Voor vier hon
derd millioen gulden aan kunstvoor
werpen Is verzameld in deze zo som
ber aandoende vorstelijke woning,
waarin duizend klokken, die door eén
man opgewonden worden.
Tenslotte verdwijn je onder de hoge
portioo. Op de drempel staat een in
hei-rode pandjesjas geklede lakei, die
met een nochalant gebaar je uitnodi
gingskaart. m ontvangst neemt. Hij
geeft je direct het gevoel, dat je hier
al jaren komt. Over een zwaar en
wer op deze s'.oel. met het ge
nummerde emaille plaatje, dat
overeenkomt met de rode cijfers
op het gestempelde toegangsbe
wijs. niet vreemd vanwege een
onwennige nieuwheid.
Goed, de vorm. de uitbeelding,
de speels voortgaande woorden
stroom, de bedding, diep en wijd,
de kolken en wentelingen van
lettergreep na lettergreep, op
wellend uit een niet te stuiten
bron zijn van een boeiende en
soms niet te herkennen struc
tuur.
Maar de gedachten, het ver
haal, tekenen zloh als een ver
trouwd spoor ln de egale vlakte
van de verbeelding en van de
herinnering.
Zelfs kleuren uit de platen-
bijbel, waaruit ons als kinderen
de verhalen over het grootse en
geduldige werk van Israels God,
het oude en nog steeds nieuwe
verlangen naar de vredevorsten
zijn fel begeerde weldadige heer.
sohappij over een herstellende
aarde, zonder tegenstrevende
machten en woelende harts
tochten, dringen naar boven,
uit een ver en vergeten en pril
verleden.
Onmiddellijk moeten zij echter
uil ken voor de strakke t inten,
die de woorden, de kleding en
de belichting van de spelers,
naar de doelbewuste vil van de
dichter en de urenlang overwo
gen regie, in de ogen en in het
De wel statige, maar sombere voorgevel van Buckingham Palace
Vervolgens ga je de poort onderdoor,
welke naar de binnenplaats le.dt. De
verweerde gevels zgn hier zo mogelijk
nog havelczer dan de fontgevel iei
genlijk de achterkant van het paleis,
precies zoals ons paleis op de Amster
damse Dam). Auto's worden gepar
keerd op een manier, alsof men hier
donker tapijt begeef je je naar een
hoek van de hal, die gesierd wordt
door zuilen van Italiaans marmer,
waar je jas wordt opgeborgen in za
kelijk aandoende groene metalen kan-
toorrekken. Op tafels van kostbaar
gepolitoerd hout staan nog kostbaar
der vazen en andere kunstvoorwerpen,
terwijl de muren bedekt zgn door por
tretten van koninklijke voorgangers
Je slaat een vluchtige blik op al deze
oude cultuurschatten, voordat je de
hoge. doch gemakkelijk te beklemmen,
statietrappen bestijgt. Kamermuziek
golft je zachtkens tegemoet. Boven
aan de trap staan enkele minzame he
ren, die je verwelkomen alsof ze je al
Jaren hadden verwacht en oprecht big
zgn je eindelijk te kunnen begroeten!
Langs smetteloze wanden met sohilde-
njen, kastjes en tafels leidt de weg
vervolgens naar de balzaal. De klas
sieke klanken van het kamermuziek-
ensemble zwellen aan.
Ope
De Witte salon, evenals andere zalen en vertrekken een verzamelplaats van kunstschatten
>erette-figuren
Een eindeloos lange, magere en
vergrijsde hocgwaardighe.dsbekleder
met monocle, gestoken in donker gala
uniform waaraan veel rinkelt, ont
vangt je. Hij lijkt wel eeuwen oud te
zijn
Eindelijk ben je dan in de zaal. waar
eens koningin Victoria de quadrille
danste terwijl ze haar schoonheid ge
accentueerd had met juwelen ter
waarde van zes honderd duizend gul
den Achter in de zaal. op een soort
balcon, bevindt zioh het kamerorkest
der in rode tunieken gestoken grena
diers. Uit paarse kristallen kronen
valt het licht, dat zacht weerkaatst op
het goudbehang en de bleek-groene
lambrisering, de grote schilderwerken
en de gobelins.
Onder een rond baldakgn, dat tot
het hoge plafond reikt, staan twee
gouden zetels.
De grote zaal is met honderden gas
ten gevuld Langs de wanden: ban
ken, overtrokken met rose zijde, en op
het parket salonstoeltjes met gouden
ruggen.
Een vol uur wacht men gespannen.
Iedereen is opmerkelijk stil.
Een grgze functionaris met een
huilerig gezicht en een hoge stem ver
breekt dan eindelijk de spanning om
instructies te geven: opstaan als de
koningin binnenkomt, pas gaan zitten
nadat zij daar toestemming voor geeft
fluisterend spreken en natuurlijk geen
applaus.
Dan stellen zich in Tudor-costuum
gestoken wachters van de Tower voor
de troon op, hun lange pieken over
de schouder. In de open lucht maken
deze mannen met een krans van fri
vole bloemetjes rondom hun zwarte
brede half-hoge hoeden en hun
Spaanse witte kragen boven het goud,
rood en zwart van hun tuniek een
waardige indruk, maar in deze zaal
lijken ze meer op operette-figuren. De
commandant, de hoed enigszins
scheef op, met een klein wit sikie lijkt
van een onzer schuttersmaaltijden te
zijn ont-snapt, maar de donkere Ha
rold Lloyd-bril zou Van der Helst ze
ker hefcfoen weggelaten!!
rode bloed in de figuren op het
toneel, dat het onwezenlijke van
spel en tot woordeh verstard
verhaal heeft afgelegd.
Die vechtende, taal volharden
de Jakob, heen en weer gewor
pen tussen demonische hebzucht
en hunkering naar evenwicht ln
het onmetelijke heelal van ver
glijdend zang beneden en als
goudstof warrelende sterren bo.
ven, is deze mens. deze toeschou
wer. deze onvermoeibare, bru
tale en toch door God begun
stigde, terechtgebrachte tegen,
strever.
P. L. SCHOONHEIM,
Herv. predikant voor het
buitenkerkelijke werk,
H. Rijndgk 14a.
Koningin anders dan op foto's
Precies elf uur betreedt koningin
Elizabeth de zaal. De aanwezigen
hebben meteen contact met haar,
want zij is een jonge, eenvoudige en
volkomen natuurlijke vrouw, heel
anders dan ons vele foto's en films
willen doen geloven. Daarop lijkt ze
maar al te vaak stijf en een tikkeltje
hooghartig.
Men beseft, gedurende de 5 kwartier,
dat men haar van nabij mag aan
schouwen, hoe Intensief haar trai
ning is geweest en hoe groot haar
zelfdiscipline wel moet zijn. Want
meer dan tweehonderd maal moet zg
dezelfde beweging verrichten een
lint om de hals van een gedecoreerde
hangen of een kruis op de borst spel
den, een handdruk geven. Zg onder
scheidt vier personen per minuut,
maar zij doet dit allerminst mecha
nisch.
De Lange rij van wachtenden kron
kelt zich door zalen en gangen Een
voor een begeven zij zich naar cie
kleine verhoging voor de troon, aam de
rand waarvan de jonge vorstin staat
met naast en achter haar de dienaren,
die de ordetekenen aanreiken, de na-
Ghurkas met veel blinkende medailles
Tot de lijfwacht van de Koningin be
horen ook twee kleine gezette donkere
Ghurkas met \eel blinkend emedailles
op de borst.
Elke gedecoreerde maakt een bui
ging of reference De versierselen van
de hoogste ordetekenen zijn aan een
lint bevestigd, dat de koningin eerst
door de handen laat glgden. D? nieu
we ridder buigt het hoofd en met een
moederlijk gebaar hangt de vorstin
het I nt om de hals. Zij spreekt een
enkel woord van waardering of vraagt
welke arbeid de zo juist onderscheide
ne verricht. Het gaat allemaal erg
vlug, maar niettemin zorgt de konin
gin voor het persoonlijke element. Als
zij toevallig iemand blijkt te kennen,
duurt het gesprek enkele seconden
langer.
Geen spoor van verveling
Er is altijd wel een klein incident,
zoals de zenuwachtige meneer, die na
zgn afscheldsbuiglng naar de ver
keerde kant terugdraaide en tegen
degene, die op hem volgde, botste.
Maar een koningin mag niet in de
loon schieten. Het enige wat. men
merkt is een twinkeling in haar
cgen
Zg blijft zakelijk en charmant en als
de laatste gedecoreerde zgn buiging
heeft gemaakt toont zij geen spoor van
vermoeidheid en zelfs van verveling
De kamermuziek, welke tgdens de
p echtigheld door bleef spelen, was
natuurlijk een grote steun voor haar.
De koningin en de honderden gasten
staan nog even tegenover elkaar tij
dens het spelen van het volkslied. Een
dienaar overhandigt tenslotte de Ko
ningin, alsof het een rituele handeling
gold, een zwarte handtas, die ze aan
haar arm hangt.
Men beseft opeens, dat de veer
krachtige jonge vrouw, die als Konin
gin binnenkwam, als moeder de zaal
verlaat. Over een paar tellen is zg in
de huiskamer, waar de kinderen op
haar wachten.
