EIDSCH
DAGBLAD
iter Dulles waarschuwt Rood-Chi na
B i»rsang
DONDERDAG 2 DECEMBER 1954
No. 28388
I J. w. Henny
J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f6.40 per'kwartaal; f2,15 per maand; f 0,50 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro No. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
en
blokkade als Amerikanen niet
Skomen Verdrag met Formosa
afgesloten
teei .gelijkheid bestaai, dat de Ver. Staten tot een blokkade van commu-
■)ina zullen overgaan, wanneer vreedzame middelen tot het vrijkrij-
•j dertien Amerikaanse militairen en burgers uit Chinese gevangen
en falen", aldus verklaarde de Amerikaanse minister van Buiten
en, John Foster Dulles, gisteren op een persconferentie. Maar eerst
aalk mogelijke vreedzame middelen proberen, zei Dulles met nadruk,
bekendmaakte, dat hij met andere V.N.-delegaties over de zaak
beeft. Op de vraag of een blokkade via de machinerie var de V.N.
n toegepast, zei Dulles, dat het Handvest bepalingen bevat, die de
raad toestaan een blokkade tegen een bepaald land te verzoeken,
jjiheid wordt echter zeer verkleind door het recht van veto, dat de
i'e in de Veiligheidsraad bezit.
Mei heeft verder meegedeeld, dat de Ver. Staten en Nationalistisch
wederzijds defensieverdrag gesloten hebben. Onder dit pact vallen
acadores en eveneens eilanden in het Westelijk deel van de Stille
te onder Amerikaar.se jurisdictie staan. Dulles zei, dat in het verdrag
eningen zijn getroffen, waardoor het mogelijk zal zijn ook andere
Li het verdrag op te nemen. Het waarschijnlijke resultaat van een
ische aanval op Formosa zou, ingevolge het nieuwe verdrag, een
un oorlog tussen de V.S. en Rood-China zijn, alsmede een tegen-
het Chinese vasteland.
„onbezonnen daden"
verdrag van de Ver. Sta-
gmosa is gericht tegen be-
tsn de veiligheid van het
■idrag bestreken gebied als
een gewapende aanval en
voortdurend overleg aan-
dergelijke bedreiging of aan-
erd op vragen gaf Dulles te
het verdrag niet zou gelden
jy, de Tatsjen-groep en an-
■n voor de Chinese kust, die
atlonallsten worden bezet,
•uwe overeenkomsten moge-
Formosa en de Pescadores zullen wat
de verdragsverhoudingen betreft tot de
zelfde categorie behoren als Korea, Ja
pan. de I'hilippyncn, Australië en Nieuw
Zeeland.
liet verdrag maakt duidelijk, dat by
internationale onderhandelingen met
Formosa en de Pescadores niet kan
worden gemarchandeerd, aldus Dulies.
I Vele mensen hadden gemeend, aldus de
minister, dat liet feit, dat Formosa het
enige, niet door 'n verdrag beschermde
grote eiland in liet gebied is, betekende
dat de V.S. misschien bereid waren tot
een overeenkomst, waarbij het aan
communistisch China zou worden gege-
In antwoord op vragen zei Dulles, dat
de V.S. niet automatisch elk deel van
het vasteland, dat de Ohinese nationa
listen zouden kunnen binnenvallen of
bezetten, In het door het verdrag be
schermde gebied zouden opnemen, maar
dit gebied zou door verdere overeen
komsten kunnen worden uitgebreid.
Gevraagd over een eventuele afspraak,
dat de nationalisten het vasteland pas
zouden kunnen binnenvallen na toe
stemming van de zijde der V.S., zei Dul
les. dat hij verwachtte, dat practische
regelingen zullen worden getroffen,
waardoor geen der beide partijen een
actie in het gebied zou ondernemen, wel
ke de ander in gevaar zou brengen.
Nu de V.S. op zich genomen hebben
Formosa en de Pescadores te verdedi
gen, verwachtte hy evenmin als de
Chinese nationalisten, een onbezonnen
daad, waardoor de eilanden in gevaar
zouden komen,
In Denemarken rijden
bromfietsen waar zij willen
Het. Deense Hoge Gerechtshof heeft
gisteren besloten dat aan de berijders
van fietsen met hulpmotor onmogelijk
van hogerhand kan worden bevolen de
rijwielpaden te houden, doch het recht
hebben daarop te toeren, wanneer zij
zulks wensen. De beslissing van de Hoge
Raad werd ondersteund door negen van
de twaalf rechters: Zij heeft hiermede
een circulaire van het ministerie van
Justitie ongeldig verklaard. De zaak I
werd door een particulier aanhangig ge
maakt, die geweigerd had een boete te
betalen voor het ryden met zijn brom-1
fiets op de hoofdweg.
De uitspraak van de rechters was. dat
de circulaire van het ministerie onmoge-
lijk door de politie de burgers kon wor
den opgelegd. Geen beslaande wet geeft
de minister van Justitie de machtiging
een dergelijke order te doen uitvaardi
gen.
Koningin bezocht 's Rijks Munt
Voor het jaar '55 100 millioen nieuwe
guldens in de maak
Reeds in de 7e eeuw werden hier voor Frankische vorsten
munten geslagen
H. M. de Koningin heeft vanmiddag
een bezoek gebracht aan 's Rijks Munt
t« Utrecht. In de Muntzaal heeft
II. M. op de muntpers twee gepolijste
nieuwe guldens geslagen. Deze twee
bjjzondere exemplaren zijn de Konin
gin als herinnering aangeboden.
Toen H. M. even na twee uur
Rijksmunt aankwam, waren hier reeds
aanwezig de Minister van Financien,
de heer J. van de Kieft, de secretaris
generaal, mr II. A. M. van den Dries,
de thesaurier generaal, jhr mr E. van
Lennep en dc burgemeester van
Utrecht, jhr mr E. J. A. de Ranitz.
By het betreden van hel gebouw werd
de Koningin ontvangen door minister
Van dc Kieft en de Muntmeester, dr
A. van Hengel.
Woensdagmorgen is het derde Erkel overgedragen, die het schip in
van de vijj patrouillevaartuigen, die
op de Rijkswerf te Den Helder voor
Amerikaanse rekening ten behoeve
van Nederland worden gebouwd,
door Kapitein ter Zee R. S. Hitch
cock aan Commandeur G. B. M. van
dienst deed stellen als Hr. Ms. pa
trouillevaartuig ..Frcyr".
Foto: Het hijsen van de Nederl.
vlag op het achterschip van de
..Freyr".
Vijftien treinreizigers gedood
door ontsporing bij Leuven
Een internationale trein met Duitse supporters, die de voetbalwedstrüd Enge
landDuitsland hadden bijgewoond, is Donderdagochtend tegen haifacht ongeveer
200 meter van de DUIcbrug te Leuven ontspoord. De locomotief kantelde en twee
wagons ontspoorden. De stoker, de machinist en een reiziger zün gedood. In het
geheel zouden er vyftien doden zijn. Voorts zouden er ongeveer twintig zwaar-
en talrijke lichtgewonden zjin. De politie is met snübranders aan het werk om
personen, die klem zyn geraakt, te bevryden. De ramp deed zich voor l>y een
aftakking op de lün LeuvenMechelen. Dc locomotief en twee wagons zün in de
sloot langs het spoor terechtgekomen.
De trein vervoerde in totaal 700 Duitse supporters, aldus wordt nader gemeld.
IIy kwam uit Oostende en was afgeleid over Mechelen ten gevolge van de electri-
ficcringswcrken. die op de lyn BrusselLuik worden uitgevoerd. De trein, die met
volle snelheid reed kwam tot ontsporing bü een wissel. Dc locomotief ,dc tender
en vier rijtuigen sloegen om in dc sloot die langs de spoorwegberm loopt. Acht
andere rijtuigen derailleerden eveneens.
Een zoon van de muntmeester bood
H. M. bloemen aan. Na de begroeting
werd het gehele bedryf bezichtigd.
Achtereenvolgens bezccht het gezel-
schap de graveerafdeling, üe reduceer-
twee uur bü de I kamer, de goud- en zilversmeden, net
smelbhuis. de plettery, de graveerafde
ling, het schroelhuis, het blanchiment
met randschriftafdeling, de muntzaal. de
controle-afdeling en de muntverzame
ling.
Voor het bezoek was In de muntzaal
de muntpers voor de nieuwe gulden, die
voor deze gelegenheid van speciale
muntstempels was voorzien, stilgezet.
De Koningin stelde de pers in werking
waardoor twee gepolijste guldens wer
den geslagen. Deze twee door de vorstin
zelf geslagen bijzondere exemplaren van
de nieuwe gulden werden - gelijk hierbo
ven gemeld - de Koningin als herinne
ring aan het bezoek aangeboden.
Het ligt in de bedoeling in totaal voor
lopig honderd millioen stuks zilveren
guldens aan te munten en deze in het
volgend jaar geleidelik in de circula
tie te gaan brengen.
Zy zullen dienen ter vervanging van
de nog in omloop zijnde muntbiljetten
van een gulden. Met het uit de circu
latie nemen van de aanvankeiyk 76
millioen stuks muntbiljetten is al be
gonnen.
Geleidelijk zullen deze dus geheel uit
de omloop verdwynen. Evenals van
zelfsprekend de oude guldens. Deze
zijn in de jaren 1921-1940 aangemaakt.
Sedert de aanmaak van de nieuwe
guldens, waarmee in Augustus van dit
jaar is begonnen, worden oude, reeds
uit de circulatie genomen guldens uit
de depots van de Nederlandschc Bank
naar de munt in Utrecht gebracht. Zy
worden in dc smeltoven van het ge
bouw omgesmolten. Twee oude gul
dens zijn voldoende voor dc vervaardi
ging van drie nieuwe munten.
De uitvoering van de nieuwe gulden,
die uiteraard de beeldenaar van Ko
ningin Juliana draagt, is ontworpen
door prof. L. O. Wenckebach. Hij ont
wierp ook de uitvoering van de andere
naoorlogse munten
Op de gemoderniseerde tegenzyde is
het opschrift „Koninkrijk der Neder
landen" vervangen door „Nederland''.
De nieuwe gulden wordt iets kleiner,
dunner en lichter dan de oude. De dia
meter is van 28 mm op 25 mm gebracht,
de dikte ran 2 mm op 1.8 mm en het
gewicht van 10 gram op 6.5 gram. Het
zilvergehalte blijft ongewyzigd. dus 72%;
bij de guldens van voor de eerste wereld
oorlog was het zilvergehalte 94
In het smelt-huis wordt de legering be.
reid, waaruit de munten worden ver
vaardigd, Deze bestaat voor de gulden uit
een alliage van 72 zilver met, 28% ko
per, voor de centen en stuivers volgens
de Muntwet 1948 uit. 95% koper. 4% tin
en 1% zink. Beide alliages komen over
een met de vooroorlogse grondstoffen. Bij
de bereiding ziin de respectieve blokme-
talen aangevuld met liet tijdens de fa
bricage afvallende schroot en ingetrok
ken munten. Het vloeibare metaal wordt
bij 1100 graden uitgegoten tot staven, die
daarna op de vereiste dikte worden ge
plet.
Berekend naar een handelswaarde van
het zilver van f. 103 per kg. heeft de
nieuwe gulden een zilverwaarde van
f. 045. De fabrics gek osten kunnen op
twee cent worden geschat.
F bewolkt met plaatselijk wat
T-J1' motregen Krachtige tot
Jh'Bteljjke wind. Iets zachter,
■J'-ioostelijke helft van het
;:?end droog weer met later
^"•?en. Overwegend matige
FZuiti en Zuid-West. Onge-
temperaturen.
onder: 16.32 uur.
B'153 uur; onder: l~.
Katwijk te 8 05 en 20.36
19 bestaat uit 12 pagina's
Minister Kernkamp:
Nieuw Guinea behoort
bij Nederland"
In zijn Memorie van Antwoord over
de ontwerp-begroting 1955 schrijft de
minister van Overzeese Rijksdelen:
Dc regering onderschrijft de opvat
ting, dat daar het ontwerp van wet
tot vaststelling van de begroting van
Nieuw-Guinca voor 't dienstjaar 1954
in behandeling is. het overbodig is uit
voerige beschouwingen te houden over
aangelegenheden betreffende dat Ryks
deel.
De regering is zich bewust van het
belang van een tjjdige indiening van
de begrotingen var Nieuw-Guinca by
de Staten-Generaal Zij streeft er naar
zulks zoveel mogelijk tt bevorderen.
Van dc begroting van het gebiedsdeel
voor het dienstjaar 1955 kan worden
medegedeeld, dat het concept gereed
Prins Bernhard bij
herhalingsoefeningen
Z.K.H. Prins Bernhard is
gen in zijn functie van Inspecteur-Ge
neraal der Kon. Landmacht in gezel
schap van enige officieren van zijn
staf naar Duitsland vertrokken om
een bezoek te brengen aan de herha
lingsoefeningen van de derde devisie
aldaar. Vandaag inspecteert dc Prins
de troepen in Vogelsang en morgen
die, gelegerd in het Sennelager.
In het Laboratorium voor Kris
tallografie van de Technische
Hogeschool te Delft is men op het
ogenblik bezig met een wonderlijk
procédé, n.l. het kweken van kunst
matige kristallen uit een samenstel
ling van diverse chemicaliën.
Foto: een kijkje in het laborato
rium. waar een laborante bezig is
met het tot plaatjes snijden van een
piëzo-electrisch kristal. Dit moei
lijke en nauwkeurige werk geschiedt
met behulp van een vochtige draad,
die van de bovenste klos op de
onderste wordt gewonden. Deze
speciale kristallen zetten uit bij het
doorvoeren van een stroom en leve
ren een electrische spanning, wan
neer men er druk op uitoefent.
De Koningin, die in alle afdelingen
haar grote interesse toonde, eindigde
haar rondgang in de muntkamer voor
een bezichtiging van de muntverzame
ling. Deze verzameling, tot een waarde
van ver boven de ton. bevat overwegend
Nederlandse munten van omstreeks het
jaar 700 tot de huidige tijd. De grond
slag is gelegd in 1845 en van dat tiid-
stip af worden van elke nieuw geslagen
munt twee exemplaren in de verzameling
opgenomen.
In de loop der jaren werden tevens
zo nu en dan voor buitenlandse regerin
gen munten geslagen Na de oorlog bij
voorbeeld voor Indonesië en de Libanon
Binnenkort zal voor Uruguay een aan
munting beginnen.
Reeds ln de zevende eeuw werden in
Utrecht (Trechtt munten geslagen voor
de Frankische vorsten In 937 ontving de
Utrechtse Bisschop het recht munten te
slaan uit handen van keizer Etto V
en sindsdien is in Utrecht een munt
ligt en in de komende maanden de 1 Munthuis! gevestigd gebleven, al langer
Kamer zal worden aangeboden. dan duizend laar dus
De regering aanvaardt ten volle de j In de middeleeuwen nam het aantal
consequenties van het door haar uit- I munthuizen in het land onrustbarend
gestippelde beleid t.a.v. Niciiw-Guinea. 'oe en in 1587 'entllde van Leicester.
Vanzelfsprekend zal zij daarbij het 1 werd als uitvloeisel van de Unie van
standpunt, dal de souvereinitcit van Utrecht begonnen aan een meer geor-
ilat rijksdeel by Nederland berust, in |d?nd muntwezen. Munthuizen zouden
al haar handelingen onverkort tot gel- gevestigd bltfven in Utrecht Dordrecht,
ding brengen. JMiddelburg, Leeuwarden, Groningen,1
Twee sensationele moordgevallen
voor Belgiselie rechters
Oppassend arbeider en flink verzetsman
doodden huil
Twintig jaar dwangarbeid voor
de jonge Leo Coppens
(Van onze Brusselse correspondent)
Twee sensationele rechtszaken trek
ken op het ogenblik in België zeer de
aandacht.
In Aalst heeft de jonge arbeider Leo
Coppens. stammende uit een keurige
familie, die nog nooit iets met het ge
recht te maken heeft gehad, na enkele
jaren van voorbeeldig leven zyn jonge
beeldschone echtgenote op gruwelyke
wyze vermoord. Men vond de jonge
vrouw gewurgd in het huis van haar
ouders, waar het jonge echtpaar in
woonde. De verstandhouding met de
schoonouders was biükbaar goed.
De jonge fabrieksarbeider, die jaren
lang een voorbeeldig werker was ge
weest, verscheen in de laatste weken
niet meer geregeld in de fabriek. Hy
raakte aan lager wal. dronk veel en na
het gehele land te hebben doorgereisd,
ging hy in Brusel enkele dagen geleden
de door hem gepleegde moord vertellen
aan een familielid, die de politie ver
wittigde.
Het eigenaardige van de moordzaak
is, dat de ouders en de familieleden
niet hadden gemerkt dat de jonge
vrouw door wurging om het leven was
gebracht. De arts had genoteerd, dat
de vrouw aan een natuurlijke doods
oorzaak was overleden.
Pas toen bleek dat de echtgenoot
geld had gestolen en sinds drie dagen
uit het huis was verdwenen, rezen ver
moedens. Diep onder de indruk en ont
nuchterd stond de jonge man voor de
rechter en bedekte zyn gezicht met de
handen toen familieleden van de vrouw
kwamen getuigen.
Zün 63-jarige vader en hü zelf bra
ken in tranen uit. toen de rechter hem
vroeg wat hy zün echtgenote had kun
nen verwijten en hy hierop ontkennend
moest antwoorden. Loo Coppens is thans
tot twintig jaar dwangarbeid veroor
deeld.
Tragisch leven
In Luik is intussen een uniek proces
aan de gang. Daar verscheen een in
specteur van de Luikse politic, die in
ontelbare moordzaken en diefstallen
optrad, thans zelf voor de rechter! Iiy
heeft een volledige bekentenis afgelegd.
Ook hy heeft zün echtgenote ge
dood. namelük met acht kogels. De be
schuldigde luisterde cynisch naar de
uiteenzettingen van de feiten cn ant
woordde precies en yskoud op de vra
gen van de president van het Assisen
hof.
Harderwyk, Hoorn, Enkhuizen. Medem-
blik. Kampen, Deventer en Zwolle.
Dit waren provinciale munthuizen voor
resp. Utrecht. Holland. Zeeland. Fries
land. Groningen, Gelderland. West-
Friesland en Overilssel.
In 1647 werd de Utrechtse Munt. ca-
'estigd aan de Nc-ude in het oude St.
Caeciliaklooster, langzamerhand uitge
breid tot een heel complex var. bebou
wen.
echtgenoten
Het treurige ln dit geval is dat
Pierre Deschamps tijdens de bezetting
een zeer verdienstelijk verzetsman is
geweest, die talrijke gevaarlijke op
drachten en sabotages heeft uitgevoerd.
Het was in Luik een publiek geheim,
dat hij na de oorlog een zeer lichtzin
nig leven leidde, maar het duurde ja
ren voordat zijn echtgenote besloot
echtscheiding aan te vragen.
Toen zij beslag liet leggen op een
deel van zyn salaris heeft hy fn een
vlaag van woede zijn vroegere echtge
note van het leven beroofd. Deze moord
heeft in de Maasstad grote beroering
verwekt. Tientallen getuigen werden ge
hoord. De geneesheren hebben Des
champs geheel toerekeningsvatbaar ver
klaard.
West-Duitslaiul wil
nieuwe wapens
„Wij zijn geen afvaldepot
voor schroot"
Vooral in onze tegenwoordige tijd met
zyn voortdurende snelle vooruitgang op
technisch gebied verouderen wapens bij
zonder snel. Sedert uitgelekt is. dat de
West-Duitse Bondsrepubliek haar wa
pens niet volgens de beginselen van de
vrije economie zal mogen kopen, vreest
men er in Bonn voor dat men. wan
neer het West-Duitse leger opgericht
wordt, veel oorlogstuig zal krygen, dat
Amerika en Engeland niet meer willen
gebruiken
„Wü mogen", zo schrijft de toonaan
gevende Frankfurter Allgemeine Zei-
tung „niet te luchtig over dat probleem
heenlopen en daarvan misschien onze
definitieve toestemming tot de herbe
wapening afhankelijk maken. De her
bewapening is tenslotte niet alleen maar
een militaire, maar ook een politieke
aangelegenheid, waarmee iedere rege
ring in zekere zin ook een buitenlandse
politieke troef ln de hand heeft.
„Waarom zouden wij", aldus het blad,
„verouderde Patton-tanks kopen, die
zoals men weel, de slechtste tanks van
de wereld zyn? Waarom krijgen wij niet
de moderne T 43 van de Amerikanen?
Waarom willen de Engelsen ons alleen
de lamme Centurion verkopen terwiil
zÜ de moderne Conqueror voor zich zelf
behouden?Met de andere wapens
is het net zo. Men wil ons in 1955 met
toestellen uitrusten, die al in de tweede
oorlog minder goed waren of. wanneer
ze kort daarna geproduceerd werden,
toch nog de kenmerken ervan dragen".
„Wij geloven niet aldus de Frankfur
ter Allgemeine. dat een Duitse rege
ring bevoegd is zulke posten af te slui
ten.
Wü zün geen afvaldepot voor schroot
in de buitenlandse wapenindustrie
Een leger, dat nieuw begint, moet ten
minste het voordeel hebben, het mo
dernste ve^ de wereld te zijn.
