EERBERICHT
„Niet- aanvalsverdrag Oost-West,"
oppert dr Adenauer
;3ste Jaargang
ZATERDAG 30 OCTOBER 1954
Rijnstreek-editie No. 28363
leidsch
dagblad
p. j. W. Senny
EJactcur: J- Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f6.40 per kwartaal; f2,15 per maand; f 0.50 per week
Witte Singel 1, Lelden Giro No. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Igs
een
omweg
Lnder", zei de Amerikaanse mi-
fB," Buitenlandse Zaken. John
K,i<es toen de accoorden van
TTn" ^eek geleden ondertekend
!n Id dat was niet overdreven want
ie maand voordien was het. na-
nVriik de EDG verworpen had,
Eenireid van de Westerse wereld
evl" gesteld. En het was een
troost dat Marianne het prettig
I vinden bij tijden langs ijselijk-
^Xe afgronden te lopen, in de ze-
rovtr ''sin?. dat er wel weer een
Vp dent komt, die haar daar
irTsleurt Die sterke man was in
j Pierre Mendès-France en ge-
Jn bü het internationaal overleg
Se Plegen een bevredigende oplos
den gevonden. Alleennu
ten Be parlementen nog goedkeuren
J siiatslieden het over eens wer-
En )i< t ziet er naar uit. dat het
«al [met Marianne, maar Michel zal
[die de wereld in spanning zal laten
„•lijk Is de Westduitse Bondskan-
dr Adenauer, zich terdege ervan
■weest, dat niet alleen de socia-
,aar ook andere partijen aller-
ithousiast over de regeling voor
/gebied zouden zijn. Toch ver-
fspoorslags naar de Ver. Staten
van de politieke arena binnen
p. Had hij niet verstandiger ge-
;.f te rekenen met de tegen-
>p een ogenblik, dat hi) een
—..'komst had geopend voor het
fc Duitsland? In zijn afwezig
iers is de oppositie bezig zich
le te scharen en daartoe beho-
niet alleen de socialisten, maar
ije Democraten (liberalen), die
ceel uitmaken van zijn coali-
kan men veronderstellen, dat
Kcemde groep het niet tot een
Bi laten komen, maar het gaat
dan om een parlementaire zege.
s de ziel van het Duitse volk
_mg en. gezien de uitlatingen
|ke Westduitse persorganen ln
n-na-Parijs. verkeert die nog
in de blakende gezondheid, die
b om tot een echt-Europese sa
lmi: te komen. Niemand die dit
dan dr Adenauer, die nog
als een jeugdige Hamburgse
It op overigens hoêgst-indlscrete
te onthullen) enige van zijn
collega's ernstig waarschuwde
nationalisme in zijn land.
de:e achtergrond gezien kan
verblijf van Adenauer in de Ver.
Heen maar toejuichen. Eisenho-
Diille5 eren hem als een groot
ir. ja. zij tillen de Bondskanse-
de onaantastbaarheid! En dus
i het zo kunnen zeggen: dr
lewiekst politicus, maar toch
:l!e doordrongen van zijn ver-
lelijkheid voor de geestelijke ge-
van het Duitse volk, is in
n bezig de oppositie in Bonn
I inakenDeze Duitse staats-
een uitzonderlijk fijn gevoel
kheden van zijn landgenoten,
leeft terstond doorzien, dat hij
1 ngton" gemakkelijker kan be-
hem na „Parijs" zoal niet on-
en Parijs met de Britse. Franse en Ame
rikaanse ministers van Buitenlandse Za
ken besproken.
In Westduitse regeringskringen ver
wacht men, dat specialisten van de Wes
telijke „Grote Drie" en West-Duitsland
vóór het eind van het jaar zullen bijeen
komen voor het uitwerken van bijzonder
heden van een verdragsontwerp. zoals
door dr Adenauer voorgesteld.
Volgens diplcviatieke kringen in Lon
den kan het voorstel van Adenauer re-
Weerrapporten
|Van hedenmorgen 7 nur)
half bew.' zzw 6 10 14
a geh. bew. zzw 6 12 2
onbewolkt w 4 9 0.1
zwaar bew. zzw 8 12 6
zwaar bew. zw 1 10 7
geh. bew. windstil 12 2
motregen nw 1 14 0.1
mist windstil 5 O
half bew.
onbewolkt
windstil 7 O
Kans
op regen
'""'.■me
verwacht tot morgenavond:
>d en vannacht h-er en daar
l""— daarna tijdelijke op-
weer toenemende be-
met later vooral in het Westen
kans op regen. Iets kouder,
v- matige tot zwakke, later
- krachtige wind tussen Zuld-
Zuld.
(Opgemaakt te 10 uur)
Tijdelijke opklaringen
- Ml deelt mede.
nru n de atmosfeer boven de
voort. Voor de kust van
'S' een depressie, die in
Olijke richting wegtrekt. Bij
aaert een nieuwe depressie,
■in u01?s land geruime tijd ge-
tldr .i over?an?sgebied tussen
istonngen Er zullen enkele op-
Co-J00,.men' maar ook nog
k! ft-i-K. !le buien- hoofdzakelijk
i-eoieden. De temperaturen
jnrH. £r.ziin' Tegen morgen
wat het regeneebied van de
leDrewi» verwacht.
31 October
*nfen7',39InUUr: onder: 17 15 uur.
•OgWater L VUfr: 0nder: 19 56 uur-
Kl1ci, 'jk te 536 en 17.49
6.11 en 18.26 uur).
■ommer bestaat uit u pagln:
en een Bijvoegsel.
Voor
Vluchtelingenhulp
601.000
Bij het comité Vluchtelingenhulp 1954
ls gisteren f. 46.000 binnengekomen. De
stand is nu: f. 601.000.
wyzing. dat ook de Euèelse reeerin?
haar gedachten uitgaat van het berei
ken van een schikking tussen het Wes
ten en Rusland.
Ook in officiële Amerikaanse kringen
in Washington ls het voorstel van kan
selier Ad-nauer met instemming ont
vangen. President Eisenhower had in
de beginmaanden van zijn regering, in
Australische communist wilde
inlichtingen van neef
Westelijke ministers spraken reeds
in Londen en Parijs over
dit denkbeeld
Kanselier Adenauer van West-Duitsland heeft gisteren een verdrag tussen
de Westelijke naties en het Sovjet-Russische blok voorgesteld om Europa te
beveiligen tegen agressie. Aan een lunch van de Nationale Persclub in Wash
ington zei hij, dat dit de laatste stap moest zijn bij het verzekeren van de
veiligheid van Europa.
De ondervinding had hem geleerd, dat de volken van het Westen eerst
hun vrede en vrijheid moesten verzekeren door een gezamenlijk verdedigings
apparaat, het scheppen van economische gezonde verhoudingen en het garan
deren van de individuele vrijheid en sociale zekerheid voor iedereen. Daarna
moesten zij als regionale groep zoals in het Handvest van de V. N. is voor
zien met Oost-Europa tot een vorm van samenwerking komen, die aan alle
deelgenoten zekerheid tegen agressie zou bieden.
Voor hef einde van dit icar kenen op Britse instemming. Eden heeft
e I Maandag in het Lagerhuis zez?gd. dat
komt ontwerp ter sprake I de tijd is gekomen om te denken over
w f. -de oplossing van meer algemene pro-
Kanselier Adenauer heelt rdn voorstel Wemen.. Se ophouw een w/ste.
beveiligingssysteem. Dese uitiattng
mo~ Eden werd uitgelegd als een aan-
April 1953. gepleit
een gemeenschap van Europese landen,
groter dan een zuiver West-Europese
gemeenschap, met vrije beweging van
personen, handel en ideeën.
Adenauer had, aldus Amerikaanse
functionarissen, reeds eerder (in Juli
1953 en ln September 1953) dergelijke
Ideeën ontvouwd Men neemt aan. dat
hij nu een verdragsbetrekking tussen
de nieuwe West-Europese Unie en het
Russisohe blok ln gedachten heeft.
Dr Adenauer bekort bezoek
Dr Adenauer heeft intussen besloten
zijn bezoek aan de Ver. Staten te be
korten om Woensdag aanwezig te zijn
bij de teraardebestelling van dr Her
mann Ehlcrs, de voorzitter van de West-
Duitse Bondsdag Zondagavond vertrekt
Adenauer per vliegtuig uit Amerika
Dinsdag zal hij door vice-kanseller Franz
Bliicher worden vertegenwoordigd bij
de nationale rouwplectitigheld in het
parlementsgebouw in Bonn Oorspron-
...ercl Adenauer £C
1 terugverwacht.
Perzische prins nog vermist
Mogelijk horen Russisch gebied tol landen d'ze °rnamj n° de
l lasinstituut: Prma Bernhard hu het
Gisteren heeft Z.K.H. Prins Bern
hard te Wapeningen vijf nieuwe in
stituten op land- en tuinbouwgebied
geopend. Onze fotograaf maakte
gedwongen, vermoedt men in Teheran
Dertig vliegtuigen op zeek i
Prins Ali Reza, broer van de Sjah van vermiste 32-jarige prins. Ls de
Perzie. van wie gisteren gemeld werd. tweede zoon van de moeder van de Sjah
dat hij een noodlanding had moeten van perzie. Aangezien de Sjah zelf nog
maken, wordt nog steeds vermist. j geen zoon heef', is hu al codam de
Het bericht, dat zijn vliegtuig een j man die door zijn geboorte troonopvol-
noodlanding zou hebben gemaakt en de I ger
prins ongedeerd zou zijn. blijkt onjuist, i prins All is een groot voorstander van
De politicman, die meldde dat de prins sociale hervormingen. zoals h
Vlasinstiluut: Prins Bernhard hij het
bezichtigen van de apparatuur.
ongedeerd was. blijkt een andere broer lan
van de Sjah, prins Ghoclam Reza. vror
de vermiste te hebben aangezien. Hi i
zoeken naar het vermiste vliegtuig wordt
voortgezet. Het geschiedt door in totaal
De eerste lector van de afdeling blo- dertig vliegtuigen; deze behoren tot de
logische scheikunde van de universiteit Perzische luchtmacht. Amerikaanse di
van Melbourne. John Williamson Leggc. i plomatieke toestellen en burgcrvliegtui-
heeft de Austtalische commissie, die een ten. Het aantal Amerikaanse toestellen
onderzoek instelt naar de zaak-Petrof.bedraagt zes.
gisteren meegedeeld, dat hij actief in ambtelijke kringen in Teheran
communist ls. Ook zei hij. dat hij ln de WOrdt het mogelijk geacht, dat het
het A.NP verklaarde. Hierbij ~-9'
afgelopen oorlog verbonden is gewepst tuig van prins AU Reza door een navi-
aan het Ministerie van Munitie, waar1 «fatiefout boven Sovjet-Russisch gebied
hij werkte in de afdeling voor onderzoek 1 heeft gevlogen en daar tot landep ge-
naar verdediging tegen chemische oor- dwongen is. Het feit. dat nog geen
logvoerlng. spoor van het vermiste vliegtuig is ge-
Een neef van John Legge, Geor^ Leg- -vcndin. heeft er toe geleid, dat men in
■- ri,» Hp niiitcpi-K voormalig hoofdambtenaar, vïr- 'fclicran meer met deze mogelijkheid
bink eeven noe altlid n'-t doordrongen Maarde cni?e d3?en EeIcden voor de rekening houdt.
bu ge en nog altUd -t o g commissie dat John er bi.i hem op had De prins vertrok Woensdagavond uit
aangedrongen inlichtirgen te verzame- Gorgan. De bestuurder van het vliegtuig
een
i Perzische lucht-
v ln gtwi a ifja ar langI nte gen d wl .he t j,en voor de communistische partu.
lukt erop. dat zij uit (onderbewust'
schuldbesef? vluchten ln een nieuw
nationalisme. Veler houding ten aanzien j *-v - B 1 T
van de Saarregeling moet elders in Euro-1 I Eiuo TïlllïlPl^ OlïfSPl* (*11
pa diepe teleurstelling wekken, ofschoon -M-fL iC >1 x v/xx
zij kunnen weten, dat het Saaistatuut
slechts van tijdelijke aard is en geldt tot
het sluiten van een definitief vredesver
drag. Het is te hopen, dat de ontvangst
van Adenauer in de Amerikaanse hoofd
stad ook al hangt die. anderzijds, ten
nauwste samen met de a.s. verkiezingen
daar te lande en de pogingen van de Re
publikeinen hun buitenlandse politiek
een goede indruk te laten maken! in
West-Duitsland het besef zal verleven
digen, dat de weg van Adenauer die van
de democratische gezindheid ls.
Aangenomen, dat Adenauer zijn nog
ins extra-versterkt gezag tegenover de
Westduitse Bondsdag tot gelding zal
kunnen brengen, dient toch vastgesteld
te worden, dat de accoorden van Parijs
na goedkeuring door de volksvertegen
woordigingen nog slechts een eerste stap
betekenen. Militaire eenheid van Europa
is van de allergrootste betekenis en zij
vormt een onmisbare voorwaarde voor
later overleg met de Sovjet-Unie. Maar
de samenballing van Europa's kracht
dient zich ook op ander gebied te vol
trekken. met name op economisch ter
rein. Het gaat niet alleen om militair-
defensieve regelingen, maar in niet min
dere mate om eeonomisch-offensieve
overeenkomsten, „offensief" in de goede
zin des woords Vooral ten aanzien van
de onontwikkelde landen kan een eens
gezind Europa onschatbare diensten be
wijzen.
over het Noordzeekanaal?
Is oplossing verbinding met IJ
(Speciale benchtgoving) gen. welke hiervan door een afdoende
De Commissie van Advies inzake de oplossing kunnen worden verkregen, ma-
oeververb.ndmg Noordzeekanaal en IJ. i kEn het nod'g - behalve ae in uitvoering
ingesteld op 23 December 1952 door de j zUnde tunnels te Velscn - zo spoedig
Minister van Verkeer en Waterstaat op i als de technische en financiële mogplnk-
dat het wen-1 heden het toelaten, tot stand te -brengen:
overweging
;elijk is gebleken het vraagstuk van dc
oeververbinding Noordzeekanaal en IJ
ln commissoriaal verband in studie te
nemen, opdat alle belangen tegenover
elkaar kunnen worden afgewogen" heeft
thans haar rapport uitgebracht
De conclusie luidt:
De bij een spoedige oplossing ven liet
vraagstuk van de oeververbinding van
Noordzeekanaal en IJ betrokken zeer
grote belangen van het verkeer te land
en te water, de van die oplossing afhan
kelijke mogelukheid tot verdere ontwik
keling van het door die scheepvaartweg
afgesneden deel van Noord-Hollmi en
van de daardoor met de zee verbonden
havens, de structuur van de ter weers
zijden daarvan gelegen gebieden en van
de stad Amsterdam, de snelle groei van
het motorische verkeer en de besparin-
een brug voor gewoon verkeer over
het Buiten IJ nabij Schellingwoude
volgens een nader door de Rijkswater
staat uit te werken plan,
een spoorwegtunnel ter vervanging
vin de Hembrug op ongeveer 500 me
ter ten Westen hiervan met opritten
onder een helling van ongeveer 1 i>0.
waarbij voorzieningen moeten worden
getroffen voor de tractie van zware
goederentreinen door deze tunnel,
twee autotunnels en wel één onder het
IJ, waardoor het door de gemeente
raad van Amsterdam gekozen „Plan
5" als grondslag kan dienen en één
onder het Noordzeekanaal nabij Zaan
dam. bij voorkeur direct ten Westen
van de ontworpen spoorwegtunnel of
- indien hiertegen bezwaren mochten
blijken te bestaan - op 1090 a 1590 me
ter ten Oosten van de Hembrug. en de
wrgvakken. welke nodig zullen 7ijn
om de autunnels aan te sluiten op het
be'taande - zich overigens naar be
hoefte ontwikkelende - hoofdwegen
net.
Ter financiering cn uitvoering van de
spoorwegtunnel en de twee autotunnels,
alsmede ter voorlopige exploitatie van
deze autotunnels en van die te Velsen,
ware een publiekrechteltik lichaam in
het leven te roepen, waaraan door de
deelnemers het Rijk. de provincie
Noord-Holland en de gemeenten Am
sterdam en Zaandam, jaarlijks vaste
bijdragen worden verstrekt en hetwelk
zo nodig gedurende een bepaalde
tijd een tolgeld voor het gebruik van de
drie autotunnels zou kunnen heffen er
wel tenbehoeve van de versnelde uit
voering dezer autotunnels
Voor het spoedig uitwerken van de
plannen voor de drie nog te ontwerpen
tunnels ware een tunnelbureau op te
richten, dat in afwachting van de in
stelling van het publiekrechtelijk
lichaam kan worden beheerd door een
StichtinR gevormd door het Rijk. de Ne- rl
derlandse Spoorwegen, de provincie
Noord-Holland en de gemeente Amster
dam.
dient men echter krachtig op te treden
en allereerst een einde te maken aan de
verscheurdheid, die Mossadeq over het
land gebracht had. Voor men zich in
grijpende sociale hervormingen kon ver
oorloven. dient de nationale eenheid op
hechte basis gevestigd te worden. De
Sjah had zelf het voorbeeld gegeven
door geleidelijk aanzienlijke delen van
zijn landerijen onder grondloze boeren
te verdelen. Prins Ah zei niet te kunnen
begrijpen, dat Mossadeq de dynastie had
willen verdrijven De dynastie immers
vormde een van de belangrijk t» eenheid-
brengende factoren ln het land.
Prins Ali. die bij het onderhoud afwis
selend Engels en Duits sprak, zei in Ne
derland een uitstekende vorm van con
stitutionele monarchie te hebben gevon
den Een vrouw als staatshoofd kon hu
zich in zijn Mohammedaanse vaderland
echter niet voorstellen. ..Afgezien daar
van zouden de vrouwen in mun land niet
in staat zijn om de rede over haar ge
voel te laten heersen. Er zou een onont
warbare chaos ontstaan".
282.000 Leerlingen bij
Nijverheidsonderwijs
Blijkens de Jongste gepubliceerde ge-
?vens over het Nuverheidsonderwus
ecg het totaal aantal leerlingen ln
1533 van 274.251 tot 2S2.161 d.i. met
Deze groei bleef achter bij die
het ULO en het VHMO in het zelf
de jaar iresp en 5.9r'-
Het aantal vrouwelijke leerlingen
•1954: 133 2021 nam sterker toe dan dat
der mannelijke (1954:143.959'. nJ. met
re p 4.9 en i'i.
De lagere technische dagscholen voor
jongens telden op 1 Januari 1254 58 113
'v.j. 57.£911 leerlingen, de avondnijver-
i heidsscholen voor jongens 54.136 (v. j.
54 240). de MTS-sen 8.696 «v. j. 8 540' en
en het nijverheidsonderwijs voor meisjes
.in hoofdzaak huishoudscholen) 134.774
'V.j. 128 654).
I Bij de l3gere technische dagscholen
I voor jongens verkregen in 1953 21.819
I 'v. J 20 3J5> leerlingen een eindgetulg-
j schrift, bij de MTS-sen 1.8S4 (v. j. 1.736)
en bij de huishoudscholen 29.506 (v. j.
26.741».
iiHnii:iniiii;iininiiiiiinuiiiiiininiiiiBiiiraiiiiii!i!iiiiniiiniiiiiiiiii;iii!!i!iiiira
Sinterkiccs- en
Kers>pa!cketten voor
Marir.e in c!e West
St. Nicolaaspakketten. bestemd
voor Marinepersoneel in de Neder
landse Antillen en opvarenden van
Hr Ms schepen in ae Caraibische
wateren moeten uiterlijk 4 Nov. op
een postkantoor worden bezorgd.
Deze pakketten worden met het
s.s. „Bennekom"' vervoerd, dat begin
Nov. uit Amsterdam vertrekt.
Kerstpakketten, bestemd voor
Marinepersoneel in de Nederlandse
Antillen en opvarenden van Hr Ms
schepen in de Caraibische wateren
moeten uiterlijk 18 Nov op een
postkantoor worden bezorgd.
Deze pakketten worden met het
s s „Oranjestad'dat ln de tweede
helft van November uit Amster
dam vertrekt vervoerd.
Adressering voor opvarenden van
Hr Ms schepen in de Caraïbiscne
wateren: rang of kwaliteit, naam,
marinenummer laan boord van Hr
Ms (volzt naam van het
schip) Willemstad. Curacao.
Deze regelingen gddDn ook voor
opvarenden van Hs Ms fregat .Van
Kinibereen". welk schiet omstreeks
de Kerst ia een de thuisreis naar
Nederland
Britse havenstakers kiezen eieren
voor hun geld
Maandag wordt het einde verwacht-
Overwerk is vrijwillig
(Telefonisch
correspondent in Londen)
Het staat wel vast, dat de havenstaking Maandag zal eindigen, want de sta-
I kingsleiders, beseffende dat er geen ver dcre concessies van dc werkgevers moer
I kunnen worden verkregen, hebben beslo i<.n eieren voor hun geld te kiezen en de
stakers te adviseren de arbeid thans te hervatten op basis van het Donderdag
opgestelde vredesvoorstel, dat in overleg met de Londcnse werkgevers was uit
gewerkt. Deze beslissing werd genomen met 33 tegen 1 stem.
Hedenochtend om half elf Nederlandse tijd zouden de stakers in het Victo-
napark in Oost-Londen bijeenkomen.
Er bestaat nauwelijks enige twijfel aa n. dat zij de aanbeveling om Maandag
i het werk te gaan zullen aanv aarden.
In het hospitaal te Ca'tio buigt pietnier werden afgevuurd. Zijn
Premier Nasser zich over zijn secrr- verwondingen zijn echter niet van
taris Ahmed Badr, die getroffen ernstige aard.
werd door de kogels, welke op de j
Mr Am. J d'Ailly concludeert in zijn
aan het rapport toegevoegde minder
heidsrapport ten eerste dat het betoog
van de meerderheid der commissie over
een tolheffing niet juist is en tot ge
vaarlijke consequenties leidt, ten tweede
dat het oprichten van een openbaar
lichaam om de vaste oeververbindingen
tot stand te brengen gewettigd is, en
ten derde dat een matige tolheffing
zonder vastgestelde tijdsbepaling rede-
llik is en dat daartoe de overdracht van
de exploitatie van de oververbindingen
aan respectievelijk Rijk, stad Amster
dam en Spoorwegen zo spoedig mogelijk
dient te geschieden.
De tekst van de ehe m gehouden re
solutie ls inmiddels bekend geworden.
Aanbevolen wordt Maandag het werk
te hervatten, omdat de posit.e in Lon
den is opgehelderd, mede door de ver
klaring van Arthur Deakin. dat over-
Radio-actieve stofdeeltjes
boven Scandinavië
De Deense. Zweedse en Noorse ee.-'-
rale staven hebben bekend gemaakt oat
boven het grootste deel van het Scanöi-
Volgens de resolutie al door de bon- navlsche grondgebied stofdeeltje;, ai-
den. die de staking hebben geprocla- komstig van een atoom- of water-r,'-
rreerd. binnen een maand een nieuwe wapen, zijn waargenomen Dit is crVc-i-
conferentie worden bijeengeroepen om stateerd door verscheidene laboratuiia
na te gaan ln hoeverre in Londen en de De hoeyeclheid radio-actieve "tol i-ech-
provlnciale havens vorderingen zijn ge- j ter zo gering, dat ei seen gevaar' voor
maakt Inzake p-t voar f! om act be- de bevolking bestaat Het was niet mo-
ginsel van vrijwillig overwerk ln een gelijk vast te stellen of de deeltjes tut
overeenkomst vast te leggen. het Oosten of uit het Westen kwamen