De „Uiver"
X
maakte 20 jaar
geleden een
noodlanding in
Australië
Albury
Auto's markeerden met koplichten de paarden-renbaan
VOOR DE VROUW
Laat U zich de kaas van 1
brood eten?
De moderne blouse
en de moderne rok
WEKELIJKS BIJVOEGSEL VAN HET LEIDSCIT DAGBLAD - ZATERDAG 23 OCTOBER - PdGIA^i
Historische
gebeurtenis
in de stad
passagiers gingen per auto
en 300 burgers van Alburv t,
de „lliver" toen uit de poti j
weer opstijgen, niet alleen h
tier en Mol! aan boord. v,
uur later bereikten zij. al, c
twee in de wedstrijd, het
Melbourne.
..Het volk van Holland zal
vergreten, welke rol Albury
heeft bi) de redding van de ,r
schreef „The Arguseen V
grootste dagbladen van Aus;:,
ningin Wilhelmlna ondemi,.
wijlen A. Waugh. die toen b„r H
ter van Albury was. met d
selen van de Orde van Orar JL,
en in Augustus van het v
ontving Albury een gesehe-: K
vorm van een prachtige geg.-JH
(Zie foto)
..Nu en dan zendt het volk
land een grote doos tulpenbol1-:-
Albury." aldus ..The Argus".
„De Uiver" strandde in zicht van ae naven, maar werd toch nog succesvolle tweede
(Van onze correspondent in Australië)
In Albury, Nieuw Zuid Wales, herdenkt de bevolking op
Zondag 24 October, de dag waarop het Nederlandse vliegtuig
„Uiver" 20 jaar geleden een dramatische noodlanding maakte
tijdens de Londen-Melbourne race, die de wereld in gespannen
verwachting hield. Australië bewaart een diepe herinnering aan
die nacht van 23 op 24 October 1934 De naam Holland is daar
aan onvergetelijk verbonden, want de „Uiver", onder beman
ning van o.a. Parmentier en Moll, maakte een noodlanding, toen
zij van Londen op weg naar Melbourne verdwaald was geraakt
in een storm op een ogenblik waarop zij bijna hun kans schoon
hadden gezien als winnaars te eindigen in deze snelheidswed
strijd door de lucht over een traject dat de halve wereld om
spande.
De noodlanding van de „Uiver" is zo diep in de memorie
van de Australiërs gegrift, dat er telkenjare om deze tijd weer
aan wordt herinnerd. Ditmaal heeft de mayor (burgemeester)
van Albury, Cleaver Ernest Bunton, gemeend aan het Neder
landse volk opnieuw de dank van de Australiërs te moeten
overbrengen voor de spontane uitingen van erkentelijkheid, die
Nederland voor de door Albury verleende hulp bij de noodlan
ding heeft betuigd.
De burgemeester heeft daartoe de gelegenheid, die Uw cor
respondent hem bood, te baat genomen om ons dagblad als
intermediair te gebruiken. De hierbij afgedrukte en door de
burgemeester Bunton ondertekende verklaring behoeft geen
nadere toelichting.
groot en steeg met de minuut. Toen
hoorde men de machine naderen. Vlak
daarop kwamen twee parachute-lich
ten naar beneden, die Parmentier had
uitgeworpen om zich te oriënteren.
IN EEN MODDERPOEL.
Om 1.17 uur in de nacht. 24 Oc
tober. raakte de ..Uiver" de grond.
ZU reed 200 meter door en kwam in
een modderpoel terecht. Daar bleef
zy steken. De volgende ochtend
bleek de machine tot de wielassen
in de modder te zijn weggezakt.
Alle bagage werd uitgeladen, twee
leden van de bemanning en drie
De radio-<
deren, die
dramatische
geschenken
den guldens,
dage nog de
bury is al lang geen or.b-,:
meer onder de Hollanders
van immigranten die in hei
legen kamp Bonegilla hebbsn
en ook andere Nederlandse in;
ten. vonden werk in deze i
Australische kleine stad.
De plaats waar Albury
pas in 1824 ontdekt.
Er zün, naast 'net feit t„
ontdekking weinig historische
beurtenissen, die in de annal®
opgetekend. Maar er ziin er
geval drie: de opening van deE
dam. de moord op een meisje a j
en de landing van de „Uiver".
in 1934. Evenals vele andere jj
in Australië heeft Alburv verte
historie van de bosrovers in 11
eeuw. maar dat is voor dit
bijzonders. Albury is daarom.
feit er toch eenmaal lag. altijd
weest met de noodlanding
„Uiver".
IN DE STORM.
Het gebeurde in Albury. nu 20 jaar
geleden.
Dagen achtereen, zo vertelde mij
een inwoner van deze Australische
stad. die op de grens van Nieuw Zuid
Wales en Victoria is gelegen, had het
adviseerde de piloot een noodlanding
te maken bij Albury.
Te middernacht hoorde de bevol
king van Albury een vliegtuig boven
de stad cirkelen. klaarblijkelijk trach
tende een geschikte landingsplaats te
vinden en ..toen kwam heel Albury
geregend. Stortbuien zonder onder
breking veroorzaakten overstromingen.
In dit onweer dook de „Uiver", die
toen gold als het summum van kracht
en van luxe in de vliegwereld. De
machine vloog de laatste étappe naar
Melbourne en geraakte in een storm
over een bergachtig gebied bij Kll-
more.
De „Uiver" steeg zo hoog mogelijk
om boven het geweld der elementen
uit te komen, maar toen er ijsafzetting
op de vleugels kwam. was ze gedwon
gen naar lagere regionen te dalen. D?
Australian Broadcasting Commission,
die als regeringsinstantie over een
eigen radiostation beschikt, wist in
contact te komen met de „Uiver" en
Ieder was het er over eens dat er
maar één kans was een ramp te
voorkomen, en wel door de piloot
duldeiyk te maken, dat hy zou
kunnen landen op de renbaan Maar
hoe hem te leiden in de dulster-
OPROEP VIA RADIO.
Vrijwel elke stad, groot of klein, in
Australië heeft een renbaan, waar
wekelijks duizenden mensen de paar
denrennen bezoeken en er wedden.
Dank zij die paardensport-voorliefde
werd de „Uiver" een ramp bespaard.
Hoewel er tegenwoordig renbanen zijn,
die van spreidlicht-installaties zijn
voorzien, was dat in 1934 niet het g?-
val met de race-course (renbaan) van
Alburv.
De omroeper van 2-CO. Corowa,
kreeg toen het lumineuze Idee alle
De burgemeester van
Albury. Cleaver E. Bunton
en mevr. Petronella Rot
bekijken samen de ge
denkplaat. die Nederland
geschonken heeft aan
Albury als blijk van dank
baarheid voor de door de
burgers verleende hulp
bij de noodlanding van
de „Uiver-PH-AJÜ" op
24 October 1934. De
plaat stelt de „Uiver"
voor, vliegende boven de
renbaan van Albury, waar
de noodlanding werd ge
maakt. terwijl de koplich
ten van de inderhaast op
geroepen auto's het veld
verlichten.
autobezitters via de radio te waar
schuwen en te verzoeken naar de
renbaan te rüden, zich daar op te
stellen en met het licht van hun
koplampen het veld te belichten.
Er gingen zelfs ambtenaren per
auto van huis tot huis om
op te trommelen!
Toen moest de .Uiver" gewaar
schuwd worden. Daarvoor zorgde de
gemeente-ingenieur. L. Ferris. Hy
schakelde de stadslichten telkens in
en uit. Een andere technicus. R Jil-
lard, die 's avonds altild de verlichting
van het oorlogsmonument even buiten
de stad verzorgde schakelde deze
vloedllchten aan en uit op zodanige
Een persoonlijke groet
De burgemeester van Albury,
de heer Cleaver E. Bunton,
schreef exclusief voor ons
blad een groet aan het Neder
landse volk. die vertaald
als volgt luidt:
..Twintig jaar geleden werd
geschiedenis gemaakt en een du
rende band van goede wil ge
legd tussen het volk van uw
land en de burgers van de stad
Albury. Nieuw Zuid Wales,
Australië.
Wij herinneren ons de nacht
van 24 October 1934. heel goed,
toen ons volk uw wakkere lucht-
vaarders van de Uiver-PH-AJU,
die deelnam aan de Londen-
Melbourne-race. mocht helpen
een veilige noodlanding te ma
ken op de renbaan van Albury.
Wti koesteren de herinnering
aan deze ontmoeting bij de be
langrijke gebeurtenis toen een
onverbrekelijke band werd toe
gevoegd aan de reeds sterke
banden, die onze beide volken
verbinden.
In de jaren, die er op gevolgd
zijn, ziin velen uwer landgenoten
naar ons land geëmigreerd, en
er ls reden ons te verheugen,
zowel nu als eertyds. dat onze
contacten met uw volk getooid
zijn met begrip, voldaanheid en
voldoening.
Ik ben er zeker van dat deze
gevoelens wederkerig zijn bij
het volk van Holland en dat
onze beide, grote landen samen
een lang en voorspoedig tijdperk
mogen doormaken.
(W-g.) CLEAVER E. BUNTON.
Burgemeester van de stad Albury
De ..voorbeeldige" historie van een Nederlands prodi
Een onlangs verschenen historisch
werk over de voeding in ons land.
leert ons dat onze voorvaderen het
wel wi'ten. Zij lieten zich de kaas
niet graag van het brood eten, zo
min in figuurlijke als in letterlijke
zin. Want kaas was in ons land in
vroeger eeuwen zeer geliefd. In het
buitenland moet het Nederlandse
product ook al gewaardeerd zyn,
want in de 16e eeuw was onze uit
voer van kaas reeds belangryk en in
de 17e eeuw zou het zo worden dat
we nog maar 2% overhielden voor
eigen consumptie. Vooral de Edam
mer kaas was in het buitenland zeer
gezien. De Nederlander zelf hield het
het liefst op schapenkaas. In de 16e
eeuw b.v. stond de Texelse kaas bo
venaan ln waardering, waarop kwa
men de Griendse. de 's-Gravenzand-
se en de Edammer. Ook in de 17e
eeuw Is de schapenkaas geliefd, maar
men beperkt er zich niet toe in zyn
keuze.
wijze, dnt de lichtfUkkeringen in
Morse-code „Alburv" betekenden om
zo de piloot van de „Uiver" te doen
weten waar hy zich bevond.
Het vliegtuig cirkelde een uur boven
de stad. Honderden auto's hadden
zich intussen om de renbaan opge
steld en belichten al die tijd met de
koplampen een deel van het veld. waar
de landing het veiligst zou kunnen
worden uitgevoerd. De spanning was
Spiegeltje, spiegeltje aan de wand..,.
Parijs, October 1954
Flat look, H-lijn, „femme haricot"Blouse, sweater en
trui zijn karakteristiek voor de een zowel als voor de ander.
Japon en tailleur volgen de sweaterlijn en daarnaast is menig
modern toilet uit een echte blouse en een echte rok samenge
steld. De jongste mode is een mode van separates bij uitstek -
practische, aardige, originele en comfortabele separates, die
toegang hebben tot school en kantoor, maar ook tot schouwburg
en feestzaal. Ze zijn het „enfant terrible" van de mode, ze per
mitteren zich letterlijk alles en vertonen zich overal, onder welke
omstandigheden dan ook. Aparte stoffen, onverwachte kleuren,
nieuwe modellen, maar vooral originele kleuren- en stoffencom-
binaties zetten die moderne blouse-en-rok ensembles ongewone
luister bij; ze zijn heel wat vrolijker, heel wat pittiger en pikan
ter dan de oninteressante wollen rok en het witte zijden soep
bloesje van weleer. Ze zijn deze winter een van de hoofdzaken
van de garderobe en niet langer een bijlopertje. Ze vervangen
de japon inplaats van een nonchalante aanvulling van het
japonnen-tekort te zijn.
Uit het waarlijk bont allerlei dat
Vrouw Mode te Uwer beschikking stelt,
hierbij een zestal voorbeelden:
Allereerst een ensemble, waarvan de
lange, weinig getailleerde blouse uit
zeer fijne tweed ls gemaakt, terwijl
voor de gerende rok biljartlaken of vilt
diende. De blouse heeft driekwart mou
wen. een ronde, kraaeloze halsopening
en een belegsel met knoopslultln?
Cognac en wit zijn de tinten van de
tweekleurentweed, effen cognac ls de
rok.
Het tweede geheel bestaat uit een
intussen klassiek geworden zwarte jer
sey blouse met driekwart mouwen en
breed V-decolleté, en een feestelijke rok
van wijnrode of ultramarijnblauwe
faille. Onnodig te zeggen dat de ge
klede zwarte blouse zich evengoed met
rokken van andere kleur verstaat en al
evenzeer bij wijde als bij rechte en by
wollen als by zijden rokken past.
Als derde een hynermodeme. lange
blouse van grove weed ln iwart en
wit. die een karmozijnrode plooirok
aanvult. De blouse heeft driekwart
mouwen en een kraagloze V-hals.
waarin een zwart sjaaltje wordt gedra
gen.
Vervolgens de modeme overgooier-
blouse, die ln ons voorbeeld van
caramelkleurige Jersey werd gemaakt.
Het is een volkomen recht, mouwloos
model met brede, ovale halsopening,
dat gedragen wordt over een truitje
dat zwart en caramel gestreept ls. Dit
tweetal, dat de moderne versie van de
twin-set is. wordt gedragen bij een
rechte, zwarte rok.
Flatteus is de abrikooskleurige blouse
van vilt of peau de suède. die een rok
van grove tweed in .wart en wit of
ln abrlkooskleur en zwart comple
teert en die door een zwarte leren
ceintuur van die rok wordt gescheiden.
De blouse, die in de rok wordt gedra
gen. heeft driekwart schepmouwe en
een lage 9chouderpas. De V-vormige
halsopening is hoog opgeknipt. De
tweed rok is iets rerend en wordt over
de gehele lengte met knopen gesloten.
Tot slot een gekleed tenue voor mid
dagvisite of cocktail, dat van de r lier-
laatste mode ls. Ee,. lange rechte
blouse, die glad om de heupen valt en
aan de zoom een paar korte spiltJes
draagt, wordt met een rechte, zwart?
rok gecompleteerd. De blouse is van
wit laken en werd. langs hals en polsen,
met een randje nertz gegarneerd; op
de rug heeft hij een knoopsluttlng, die
van de hals tot de zoom reikt.
4 V.
voorkeur aan kaas. die steil
was. van vreemde herkomst e
gen.. De gewone man at c;;:
kaas, de boer hield het bij ::;i
melkse of komijne kaas Mo
eten deed men in verschüleni
ken van ons land vrijwel d::-.
Ook het krijgsvolk en zij. l-
roemruchte vloot tot nieuo-
daden voerden, hadden recht
wekelijks kaasrantsoen.
De algemene verbreidheid ti
als volksvoedscl stamt al uit
15e eeuw. Men belegde er m
brood mee. echter zonder d:>fl
besmeren met een laagje bot::
nu maar node zouden missen.»
woonte heeft men lange tijd I
houden. Nog in de 17e eciraM
men twee zuivelproducten c;l
wat te veel van het goede, va.B
uitdrukking „Zuivel op zin tel
werk van de duivel". Waan
echter niet willen zeggen, dat
een in die tijd zo afkerig was i
duivelse werk.
Mogen wy hopen, dat de
woonte van onze voorzaten ca
lyks kaas te eten tot in om
bewaard ls gebleven? De Ril
de kaas als voedingsmidae'
niet verminderd. Een dagers
soen van 20 g per persoon i
voor ons 20e eeuwers geen c
luxe zyn. En dan te bedenken,
ons heus niet behoevei
tot kaas op het brood!
We kunnen ons zelfs era
maaltyd voorstellen, waarbij
gangen kaas verwerkt is. Hei i
geven het toe, een wat eeniij*
schiedenis worden, als U de W
waarvoor wij U de recepten ff
één maaltyd zoudt opdienen
dat er met kaas meer mogeiji
zyn. hopen wU er toch mee te)
aangetoond.
Aardappelsoep M
Een rest gekookte aardappö
ongeveer 250 g. een ui of p:-
eetlepel boter of margarine.
ter. V« 1 melk. 50 g geraspt
derij, zout. noodmuskaat.
De ul of prei schoonmaker..-"
den en in de boter of margara
bruin bakken. De aardappelen t L
ken en met de ui of prei ves I
Al roerende de vloeistof toevw! I
soep aan de kook brengen e P
minuten zachtjes laten es-
Het selderygroen fynsnijden 9
op smaak afmaken met seldc
raspte kaas en desgewenst
nootmuskaat. De soep daaru
meer laten koken.
Spruitjes met bi
1 kg spruitjes, zout. 25 g l'r
lepel) boter of margarine. 20
lepels) bloem. 3 dl (2 kopjeS
50 g geraspte belegen kaas.
Van de spruitjes het stronkje
leiyke blaadjes afsnyden. De 5
wassen en vlug aan de kook S
met een bodem water en era
zout. De groente gaar koken
veer 20 minuten. De spruitjes
schaal overdoen. De boter o.
rlne in de lege pan smelten
er door roeren en even mee
men. By scheutjes tegelijk
steeds roeren de melk toevoe?-
dat een gebonden saus ls
De saus op smaak afmakra
geraspte kaas. Zo nodig op t<:
zout toevoegen. De saus met
jes vermengen en het gerecht-1
dienen.
Kaaspi"
1 ei, 150 g belegen kaas. IJ»
kopje) melk. 50 g (5 eetlep.'
boter of margarine, zout.
De bloem met het ei vermra.
leidelyk de melk toevoegen e:
sa glad kloppen. De kaas
snydenen door het beslag o
beslag enige tyd laten stas:
nodig verdunnen met extrs
In de koekepan boter ol
lichtbruin laten worden. H;t
slag er ln overdoen en vlug
zijden bruin bakken De
keren, wanneer de bovenkant-™
Aan tafel desgewenst een
terd of ketchup op de panera»
bruiken. ,1
Kaaspannekoek geven bij
dagmaal (by sla, spinazie, traql
andyvie( of by de broodm^"'
'5.
