EIDSCH
DAGBLAD
F
aarkwestie in beginsel opgelost
JF.RBERICHT
rijaargang
WOENSDAG 20 OCTOBER 1954
No. 28351
w. Henny
!ur: J- Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN
f6.40 per kwartaal; f2,15 per maand;
OMSTREKEN
f 0,50 per week
Witte Singel 1, Leiden Giro No. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
lif/ès-Fronce en Adenauer ontwierpen
jJ groots plan voor Frans-Duitse
~Wsamenu)erking op langere termijn
De Franse premier Mendès-France en de West-Duitse Bondskan-
uXlr Adenauer hebben gisteren bij besprekingen in de buurt van
*Bet?n grote mate van overeenstemming bereikt inzake het lastige
robleem. Hun overleg had, volgens een ofiiciële bekendmaking,
(AfBlc ;qSt bevredigend verloop". Over de aard van de oplossing,
mKvf-r de beide regeringsleiders het althans in beginsel eens zijn
Eden. wordt intussen nog de grootste geheimhouding bewaard.
Mfclgens Franse functionarissen is gisteren gesproken over:
ftcms-Duitse samenwerking bij ontwikkeling van achtergebleven
^Ben;
een handelsverdrag van lange duur, dat o.m. voorziet in aankoop
«Frcnse suiker en tarwe door Duitsland;
[een culturele overeenkomst, die mogelijk deze week getekend zal
Ejagstukken met betrekking tot Duitse militaire kerkhoven en
Wi, die in de oorlog naar Duitsland werden gedeporteerd.
ken. Ook Noord-Afrika en zelfs de Sa
hara zouden in dat plan betrokken wor
den, een plan, dat voorziet in gemeen
schappelijke kapitaalbeleggingen en in
een nauwe samenwerking lussen Fran
se en Duitse ingenieurs en andere tech
nici. Bijzonderheden over dit project,
deze nieuwe vrucht van de rijke geest
van Mendès-France, zijn nog niet be
kend gemaakt.
Maar Adenauer schijnt er wel oren
naar te hebben. Onder een nieuwe for
mule zou op economische basis aldus
een mogelijkheid tot Frans-Duitse toe
nadering en op den duur misschien zelfs
verbroedering kunnen worden gevonden
en de Saarkwestie zou als steen des
aanstoots als het ware kunnen worden
geïsoleerd.
Niettemin blijven de ministers met
betrekking tot de Saar voorlopig neg op
enkele moelliikheden stuiten waarvan
de onmiddellijke toelating van de pro-
Duitse partijen, waar Adenauer om
prestige-overwegingen op staat, er een
is. De handelsbetrekkingen tussen Bonn
en het Saarland zijn verder nog niet ge
regeld. maar in eroter verband zal men
daar waarschijnlijk nog wel In kunnen
'lagen Dat zelfde mag men vermoede
lijk ook wel zeggen van het laatste
twistpunt, wat de Dult'p k"->'taalbeleg-
gingen :n het Saarland betreft.
Iheidene Duitse ministers
laar Parijs ontboden
jileldende besprekingen tussen
Mendes-France en kanselier
tot de internationale confe-
vandaag in Parijs met Dulles
zullen «orden voortgezet, zijn
met in de officiële residentie
i B .:i er-president in Marly ge-
maai in een kasteeltje bij St.
iroeger door Madame de
bewoond werd.
De b tl-iu van deze onverwachte
l was de pers weer eens op
po r te brengen. Maar een
Adenauer met zijn twee naas-
wetkers in het achttiende-
paleisje was gearriveerd - hij
een kwartier aan vóór Men-
ice - had de meute Journalisten
J ia de reuk gekregen. Maar ver-
Ej&ti het hek kwamen de persman-
^ftr.-ens niet. en de conferentie
pft8 in een bijna hermetische af-
kunnen voltrekken,
[■y- M werd er een communiqué
«jejtr dat optimistisch is gesteld
«dB beticht, dat in de loop van de
»k d' beide staatslieden elkander
•pnaa' onder vier ogen zullen ont
welt». Fr njn echter twee feiten, waar
It nil f ie leiden dat de conferentie
^1 breder terrein beslaat dan en-
tl hel Siar-gebied en voorts dat er oj
'rscmdi-nc punten al principiële over-
tnstemii ing bereikt is.
Adennii-ir heeft, en dat Is dan het eer-
e feH, de leiders van de voornaamste
De West-Duitse Bondskanselier
dr Konrad Adenauer, is gistermor
gen in Parijs aangekomen, waar hij
besprekingen zou voeren met de
Franse premier Mendès-France.
Foto: Adenauer verlaat het vlieg
tuig Orly bij Parijs. Naast Item de
Franse Hoge Commissaris Frangois
Poncet. (ANP-Telefoto.)
I Verdere afkoeling
deelt mede;
Ople Noordelijke IJszee, ruim 500 km
>U®ot >r, van Schotland ligt een zeei
]|B>ceaan-depressIe. waarin de res-
1^1 van de oude tropische cycloon
j^»hn opgenomen. Het koufront er-
|0 he vannacht Schotland bereikt
'rel nu langzaam in Zuid Ooste-
jE'I0'"!rverder Het zal vannacht
|P een croot deel van ons land trek-
]i. *a rbli wat regen zal vallen Mor-
JBft-oomt weer iets koudere lucht
er om land, zodat de temperatuurda-
gisteren inzette, nog voortgaat,
op terugkeer van het voor de
het jaar vrij warme weer is
verkeken. De warme lucht Is nu
Pvrer.eeèn. Alpen en Balkan te-
joncen en fle depressieactiviteit
ian is van dien aard. dat een
de warme lucht voorlopig
l We nemen daarmee af-
cen eerste October-hclft. die
«eer bracht met een eemid-
emueratuur van bijna twee "ra-
de normaal
politieke partijen uit Bonn en, meent
ook verscheidene ministers van
nacht naar Parijs ontboden om een aan
tal suggesties van Mendès-France geza
menlijk te kunnen bestuderen.
En liet tweede feil is. dat al enige
kwesties reeds naar de deskundigen kon
den worden verwezen en. zoals is
gekondigd. dat deze week al tc Parijs
een Frans-Duits cultureel verdrag zal
kunnen worden getekend Daarbij zou
den vermoedelijk beide talen wederzijds
verplicht op de lesroosters der middel
bare scholen geschreven kunnen wor
den.
Economisch samengaan in
Noord-A?ri!:a en de Sahara
Men weet verier dat beide staatslie
den. ieder met twee adviseurs, tot bij
elf uur vijf uur lang geconfereerd heb
ben Om elf uur voelde de 78-jarige kan
selier zich echter nog voldoende fit om
in zijn hotel te Parijs tot één uur des
nachts de resultaten met zijn staf nog
eens grondig door te nemen!
Mendès-France heeft het oorspronke
lijke onderwerp van de conferentie, de
Saarkwestie dus, op een veel hoger en
breder niveau willen plaatsen. Hij heeft
z(jn denkbeelden onthuld en ontwikkeld
over een intieme Frans-Duitse econo
mische samenwerking, die rich zelfs
niet tot Europa zal behoeven te bcper-
Voor
Vluchtelingenhulp;
f 283.000
Het bedrag, dat gisteren is binnenge
komen op de postrekening van het
Comité Vluchtelingenhulp 1951 is juist
het tienvoud van het gironummer: op geleden
giro 5100 kwam f. 51 000 binnen. Dc diging
Nederland kreeg (tegoeder trouw)
geheim nieuws uit de Y.S.
Amerikaan Petersen gearresteerd wegens
spionnage voor „vr<
Vriendschap met Nederlands
generaal ging te ver
Een ongewoon gezicht op de
\Thcems: sleepboten, vrachtschepen
en andere vaartuigen liggen werk
loos op het waterNog steeds
wordt het Londense havenverkcer
ontwricht door de massale staking
van de havenwerkers
reemde mogendheid"
stand is thans f. 283.000.
vreemde mogendheid", zulks ten nadele
van de Verenigde Staten.
Petersen was op het ogenblik van zijn
arrestatie reeds enkele dagen ontslagen
Nederland heeft toegegeven contact ujt de afdeling waarin hij werkte, een
te hebben onderhouden met de -\meri- uiterst geheime afdeling van de Ameri
kaan J. S. Petersen Jr. die tien dagen kaanse geheime dienst, die. hoewel res-
erd gearresteerd op beschul- sorterend onder het ministerie van De-
het verzamelen van Amrri- fensie, rechtstreeks onder dc president
kaanse geheimen ten behoeve i
Boeren strijden in „Holland Marsh"
Ned. regering helpt 1100 daklozen
Stijgt aantal doden in Ontario tot 100
Vastbesloten boeren van Holland Marsh waar gelijk gemeld zeer
veel Nederlandse immigranten wonen, hebben reeds nu de strijd tegen het
verwoestende water aangebonden om althans 80*~V van wat tot voor kort als
het vruchtbaarste tuinbouwgebied in Canada beschouwd werd. aan het water
te ontworstelen. Zij hebben een doorlaat van 514 meter hoog. waardoor het
grondwater in Oostelijke richting werd afgevoerd, afgesloten. Onmiddellijk
hierna zijn zij begonnen met het leegpompen van de grote „vijver", die na
de overstromingen ten Oosten van de hoofdweg is ontstaan, waarbij zij voor
lopig het land ter linkerzijde van de weg opgeven, daar het water daar
veel hoger staat. Deze grote weg doorsnijdt het ondergelopen gebied van Hol
land Marsh.
De grootste vijand, waartegen de boe- tan dit doelwit werd al binnen enkele
ren. die een wedloop met de tijd aan- uren bereikt.
gegaan zyn, te kampen kunnen krijgen. Premier Trost heeft 100.000 dollar on-
is de natuur. middel'itk crediet beloofd aan de ge-
Want zowel een nieuwe zware regen- immierecrde boeren van Holland Marsh
val als de binnenkort intredende vorst Dc Nederlandse regering heeft beloofd
kunnen dit hele project in het water ongeveer 1100 daklozen tn dat gebied te
doen vallen, waardoor enorme schade hejpen.
Hoewel langzamerhand orde wordt
geschapen in de chaos ziin reddings
ploegen nog steeds bezig lijken te ber
gen uit het slik en puin. dat door de
rivier de Humber hoog is opgestuwd.
In onbevestigde berichten wordt ge
zegd. dat hel aantal slachtoffers in
Ontario op het ogenblik "8 tot
over de 109 kan stijgen, wanneer het
overstroomde gebied van „Holland
Marsh" is drooggemaakt.
Een grootscheepse actie is in Canada
het land zal worden toegebracht.
George Marolings. het hoofd van de
drainage-commissie in Holland Marsh,
zeide dat het een vreselijk offer was om
het land ten Wes'en van de weg voor
lopig op te geven, maar dat dit de
enige mogelijkheid was om zoveel moge
lijk land te redden.
„Wij willen weer op ons eigen land
komen; wii zullen daarmee iedereen een
hoop geld besparen en des te eerder
ons zelfrespect terugkrijgen.' aldus Ma
rolings.
Twee maatschappijen hebben reed'
pompen beschikbaar gesteld, waardoor
de normale pompcapaeiteit met 50' begonnen om hulp te bieden aan de 5000
wordt opgevoerd. Een verslaggever, die slachtoffers der overstromingen en het
boven het overstroomde gebied vloog, gigantische werk der wederopbouw ter
zeide later, dat het werkelijk eep wonder 1 hand te nemen
zou mogen heten indien de boeren er De materiële schade wordt thans op
in slagen bijtijds het water weg te minimaal 100 miilioen dollar geschat;
malen. Pen groter ravage dan Hazel heeft aan-
gericht op zijn gehele tocht door het
I Caralbische gebied en in de Ver. Staten.
De premier van Ontario. Leslie Trost. De donaties variëren van tafelzilver
heeft de regering van het Dominion tot cheques met zes cijfers en machines
gevraagd Ontario te helpen, zoals On- «orden al even gul aangeboden
tario Winnipeg heeft geholpen in haar Gouverneur-generaal Vincent Massey
voedselcrisis. bracht een bezoek aan de geteisterde
Trost heeft de natie opgewekt min- streken rond Toronto, terwijl het fede-
stens 10 miilioen dollar voor onmid- rale kabinet vergaderde om een her-
dellijke hulp samen te brengen en 10 stelprogram op te stellen
Deze afdeling houdt zich bezig
met het opvangen van radio-uitzendin
gen van over de gehele wereld, zowel
code-uitzendingen als „normale". Het
gebouw, waarin deze afdeling is onder
gebracht, bevindt zich even buiten
Washington en het wordt streng be
waakt.
.De betrekkingen tussen de heer Pe
tersen en Nederlands militair personeel
dateren uit de tweede wereldoorlog, toen
een nauwe samenwerking tot stand werd
gebracht tussen Amerikaanse en Neder
landse instanties, die technische vraag
stukken behandelden, verband houden
de met het verkrijgen van geheime in
lichtingen. In het kader van deze sa
menwerking tussen Geallieerde staten
werd ten bate van de gemeenschappe
lijke oorlogsinspanning geregeld gege
vens uitgewisseld, welke voor de betrok
ken diensten van beide mogendheden
van nut waren
Deze uitwisseling van gegevens werd
nog vele jaren na de oorlog voortgezet,
waarbij van Nederlandse zijde het con
tact werd onderhouden door Neder
landse ambtelijke diensten. De Neder
landse autoriteiten namen als vanzelf
sprekend aan, dat de chefs van de heer
Petersen op de hoogte waren van de
voortzetting van deze uitwisseling
gegevens, en dat zij daaraan hun goed
keuring hechtten".
In een officiële bekendmaking var
het Amerikaanse ministerie van Defen
sie is Dinsdagavond verklaard, dat de
Amerikaanse regering „geen enkele re
den heeft om aan de goede trouw van
de Nederlandse regering te twijfelen.
Dit Is geb'eken door de medewerking,
die bij het onderzoek van de Neder
landse regering is ontvangen."
Niettemin stelt de Amerikaanse rege
ring er prijs op te verklaren, dat de
„activiteit van de bij dit geval betrok
ken Amerikaanse staatsburger nooit
door de Amerikaanse J revering goed
gekeurd ls" en dat zij „geheel voor re
kening van de betrokkene, buiten mede
weten van zijn superieuren en in strijd
Veel bewolking
Defcllt verwacht tot morgenavond:
■!?n?JEnd zwaar bewolkt met plaat-
V oh,e reeen of motregen Ma
lse lo krachtige en aan de Wadoen-
raRRclwk ti^eliik harde Westelijke
■Dezelfde af !e»c lagere tempcra-
Opgemaakt te 10 uur.)
21 October
I Sj"P--71-2-uur: cnder' 17 57 uur.
ïtStol. 3 uur'. onder: 15.08 uur.
1 «oogvaler te Katwijk te 11.22 uur.
Volksbrood een cent duurder
Naar aanleiding van de voorstellen,
die de Directeur-Generaal van do
Voedselvoorziening aan de Nederland
se Bakkerijstichting inzake de bloem-
prijs heeft gedaan, heeft deze Stich
ting geadviseerd met ingang van he
den de prijs van het volksbrood over
het gehele land met één cent te ver
hogen.
Naar het Ministerie van Landbouw,
Visserij en Voedselvoorziening mede
deelt, zullen met ingang van heden de
maximum-prijzen voor volksbrood ver
vallen.'Door de afschaffing van de ma
ximumprijzen worden de bakkers in de
gelegenheid gesteld, de tot heden gel
dende prijzen voor het volksbrood te
verhogen. Een verhoging van één cent
per heel brood van 800 gram wordt re
delijk geacht, op grond van de stijgingen
van lonen en andere kosten in de bak
kerij.
Opheffing van de bestaande mini
mumprijzen voor volksbrood is in voor
bereiding.
Aartsbisschop van Canterbury
veroordeelt „apartheid"
Dr Geoffrey Fisher, aartsbisschop van
Canterbury, heeft Dinsdag, in een rede
op een conferentie van de Anglicaanse
kerk in Zu.d-Engeland, de politiek, die
de Zuid-Afrikaanse regering ten aan
zien van de rassenkwestie volgt, scherp
veroordeeld.
Op de lange duur zou deze politiek
rampzalige gevolgen hebben aldus de
bisschop, die er aan toevoegde dat de
politiek der Zuid-Afrikaanse regering
zeer veel gelijkt op „de methoden van
een communistisch regiem"
met de wetten van de Ver. Staten, is
ontplooid".
De 40-jarige Petersen, „research-ana
lyst" bij de Nationale Veiligheidsraad
der Ver. Staten, was tijdens de Tweede
Wereldoorlog bevriend geraakt met een
Nederlandse generaal. De generaal, al
dus een goed-ingelichte bron, was uit
Java naar Amerika eekomen en werk
zaam als verbindingsman tussen de Ver.
Staten en de uitgeweken Nederlandse
regering Alles wat Petersen in dit op
zicht deed. deed hij uit vriendschap voor
de generaal en niet om geld, aldus deze
bron.
BRITTEN VERLATEN SUEZ
Egyptenaren in uitgelaten feeststemming
De teeg vrij voor Amerikaanse hulp
In Cairo heerst een uitgelaten feeststemming. Dinsdagavond had
den de kranten in speciale avondedities de ondertekening bekend ge
maakt van de Brits-Egyptische overeenkomst, die voorziet in terug
trekking van de tachtigduizend man Britse troepen uit Egypte, en wel
vóór 20 Juni 1956.
De Britse troepen zullen naar de basis van het Suezkanaal mogen
terugkeren „ingeval van een gewapende aanval van een vreemde
mogendheid" op Turkije of enige andere Arabische staat. Egypte zal
dan havenfaciliteiten verlenen. De basis in de Kanaalzone zal na het
vertrek van de Britse troepen in goede staat worden gehouden door
de Egyptische regering en Britse particuliere maatschappijen.
Terugkeer ingeval van aanval I
van vreemde mogendheid
Dl» nummer bestaat uit 19 pagina's
Dit is een beeld uit Holland
Marsli. het rijke landbouwcentrum
ten Noorden van Toronto in Canada,
dat door de orkaan ..Hazel" zo ern
stig werd getroffen en waar dc\verloren te gaan. De orkaan wordt
oogst van dit jaar - voor een groot beschouwd als de ergste natuur
doel het resultaat van het werk van yamp. welke Ontario ooit heeft ge-
Nederlandse emigranten - dreigt\troffcn.
In Cairo en andere Egyptische steden
zijn overal vlaggen uitgehangen en ver-
s.enngen aangebracht. Toen het gister
avond donker werd, brandde een feest
verlichting
Vandaag wordt in geheel Egypte de
beë ndiging van de 72-jarige bezetting
Oer Kanaalzone gevierd als een na
tionale feestdag
Reeds en uur voor de overeenkomst
«erd getekend, zagen de hoofdstraten
in Cairo gisteren zwart van de mensen,
d e Juichten en zongen en die spandoe
ken en fakkels met zich mee voerden.
In de meeste hoofdstraten van de stad
moest de politie er de brui aan geven:
het verkeer liet zich eenvoudig niet
meer regelen
Vele Britten in Cairo werden gister
avond uitgenodigd bij Egyptenaren. die
de nieuwe Brits-Egyptische vriendschap
wilden uezegelen.
Een van dr gevolgen van de
linrnst ls. dat dr weg nu vrij
Amerikaanse hulp aan Egvpt'
hulp was afhankelijk gesteld v
i het Brits-Egvptische
tse functionaris verkh
de gisteravond te geloven dat tiental
len Britse firma's nu Egypte weer rul
len beschouwen als een veilig gebied
voor beleggingen en handel.
Geven en nemen
Twee punten hebben tot Juli jJ. het
bereiken van overeenstemming belet,
namelijk de eis der Britten, dat vier
duizend Britse lesertechniei achter zou
den blijven voor het onderhoud der oa
ses en het Britse voorstel, dat de bases
In het zonegeb.ed weer ter beschikkuig
van Groot-Brittannië en andere Wes
terse mogendheden zouden «orden ge
steld in eeval van een aanval op Tur
kije. Perzië of een der Arabische staten.
Egypte stond er op, dat de fee '.tv M
burgers zouden zyn. en het maakte be
zwaar tegen het weer ter beschikte.ng
stellen van de bases bU een aanval op
Turkije
Tenslotte werd een compromis bere-kt,
dat voorziet in het onderhoud der bases
in de Suez-kanaalzone door burgers, ter
wijl Egypte zijn bezwaren tegen weder
om beschikbaarstelling in geval van een
aanval op Turkije liet varen.
