DAGBLAD
P.M.F. stelt de vertrouwenskwestie,
waarover Dinsdag wordt gestemd
Jaargang
ZATERDAG 9 OCTOBER 1954
No. 28342
r: J. W. Henny
acteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f6.40 per kwartaal; f2,15 per maand; f 0,50 per week
{Vitte Singel 1, Lelden - Giro No. 67055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
\ls twee
•--uilen
3 ee ruilen, moet er één huilen,
XFt goed Nederlands spreekwoord.
ar ln kort bestek de reden.
het Westen deze week de Rus-
iorstellen tot hereniging van
0591 van de hand heeft gewezen.
klonken wel vriendelijk, de
-s van Molotof: terugtrekken
^ettlngstroepen en het houden
verkiezingen en dat alleen
voorwaarde dat de herbewape-
i West-Duitsland achterwege
en. Was dit geen verleidelijk
/an de Russische minister?
beslist neen. want aanlokke-
het Russische plan eerst zijn
indien Oost- en West-Duits
partijen van ongeveer gelijke
egenover elkaar hadden gestaan,
van was toch wel in de verste
;n sprake! De „Duitse Democra-
ilksrepubliek bevindt zich lm-
ang onder communistische in-
van vrije zeggenschap heeft
ie de jeugd, die ten tijde van
er-regieme is opgegroeid, geen
ndat zij er na de oorlog onder
e heerschappij al evenmin iets
ft kunnen opsteken. Bovendien
>st-Duitsland. zij het onder het
n „politie," een zwaargewapend
er". En zo'n partner zou dan
niging moeten komen met een
zelf overgelaten, militalr-weer-
st-DuitslandVerder denke
i de communistische propagan-
et Duitsland-achter-het-ijzeren-
Wat zou dat apparaat een door-
geloei nebben laten horen als
icratle in het Westen op haar
zou hebben gestaan. Daarbij
at democratie uit zichzelf toch
eer is dan een dictatoriaal sy-
amdat het nu eenmaal, uit
'an eigen aard. óók rekening
iet het Inzicht van de andere
i van „geven en nemen" weet.
munisme evenwel weet alleen
n nemen, want het zegt. zoals
oritaire geestesinrichtlngen, ln
te zijn van „de" waarheid, des-
nog Waarheid-met-een-hoofd-
telle zich dus de tragl-comedie
ir dat twee dergelijke volstrekt
partijen aan het herenigen
rijn gegaan! Het is op politiek
ïetzelfde schouwspel als op het
an de sport: Oost-Europa zendt
wedstrijden langdurig-getrain-
s". die het natuurlijk winnen
veel te weke amateurs uit het
die snort als tijdverdrijf be-
t zou het zijn gegaan, indien
i West- Duitsland met elkaar in
waren gekomen en dan zou niet
ig van een min of meer onbe-
krachtmeting in de sport op
hebben gestaan, maar het leven
in van tientallen mllltoenen
in het hart van Europa. Het zou
-me dwaasheid ziin geweest zich
'e in te laten. De uitslag toch
al bil voorbaat vastgestaan: de
partij zou het vanze'.fsDrekend
gewonnen van de „zachte".
kis heeft men aan Westerse
het met schade en schande, ge-
keliik te zijn. Ja, zelfs de schiin
edelijkheid te riskeren! Met het
an millioenen jonge levens heeft
e Westen in de tweede wereld-
de les moeten leren, dat het op
.enblik en tczenover bepaalde
?n onverbiddelijk hard dient te
e telkens wordt het gerafflneer-
etie gespeeld, dat communisten
de rechten van de democratie
n om die democratie daarna zo
mogelijk de nek om te draalen.
lan ook verbazingwekkend naïef
i man als de Duitse sociallsten-
illenhauer, dat hij Donderdag ln
-Duitse Bondsdag toch nog weer
et Moskou had willen praten,
zal men zeggen, is het nieuwe
niet wat schappelijker dan dat
meraad Stalin? Inderdaad, op
onderdelen schijnt het. zowel
lands als tegenvover de buiten-
de teugels wat te laten vieren.
>te Ijn van de politiek is echter
•eranderd en er zal. metterdéad.
•1 wat moeten gebeuren, voordat
redelijke basis van vertrouwen is.
Vesten heeft zich al eens eerder
n dictator laten verschalken,
ehele duivelse systeem door hem-
een boek beschreven was. Had
wereld maar tijdie ingezien, dat
Kampf" de werkelijke bedoelin-
n de Duitse alleenheerser ont-
In dit licht gezien heeft de
professor Salvador de Mada-
lie al iaren in Oxford doceert, er
an gedaan dezer dagen ln de
ürcher Zeitune nog eens te her-
aan enkele uitspraken van com-
sche topleiders. Zo sprak Stalin
15de partijcongres: „Wij mogen
praak van Lenin niet vergeten,
r ons opbouwwerk veel ervan af-
of hef ons gelukt de oorlog met
talistische landen op te schuiven,
•log. die weliswaar onvermijdelijk
r uitgesteld dient t.e worden, het-
lat. de proletarische oorlog in
uitbreekt of totdat de koloniale
les ten volle tot ontwikkeling zijn
•n dan wel totdat de kapltnlis-
ierline over de verdeling van de
n in oorlog zijn geraakt". En Le-
ireef: „Zolang kapitalisme en so-
e (lees: communisme) bestaan,
i wil niet in vrede leven; ten-
ral de een of de ander triomfe-
let deze en dergelijke uitspraken
gen is het gevaarlijk al te veel
te hechten aan aardige plan
van Molotof.
Zeven moties ingediend, maar de
premier wil alleen die van zijn
partijgenoot aanvaarden
(Van onze Parijse correspondent)
Vannacht, na een tweede volle dag van parlementaire debatten over de confe
rentie van Londen, heeft de Franse premier de vertrouwenskwestie gesteld, waar
over Dinsdagmiddag zal worden gestemd. By die debatten is gisteren een aantal
van de meest invloedrijke leden van de Kamer aan het woord geweest, zoals de
katholieken Robert Schuman en Teitgen, de Gaullist Soustelle en de socialistische
party-secretaris Guy Mollet. Niet minder dan zeven moties waren er ingediend
en tot laat in de avond werd algemeen verwacht, dat uit al die teksten, volgens
Frans parlementair gebruik, wel een compromis zou worden gebrouwen, dat zowel
de regering als een ruime meerderheid van de Kamer zou kunnen aanvaarden.
Na deze dag beklom Mendès-France echter opnieuw de tribune met de boodschap
dat hy maar één motie aanvaarden wilde en wel die van zyn partygenoot. de
radicaal Aubry. Het is een korte motie waarin trouw wordt betuigd aan de Atlan
tische gedachte en waarin de regering volmacht wordt gegeven op de ingeslagen
weg van Londen voort te gaan. De andere moties bevatten ln de ogen van de
premier te nauwe aanwyzingen voor zyn verder gedrag of verzwegen een uitdruk-
keiyk vertrouwen.
Socialisten hebben het lot van
regering in de hand
Met een compromismotie had de re-
gering zeker een massale meerderheid
verkregen. Het ligt echter geheel in de
lijn van het karakter van Mendès Fran
ce geen contract te willen sluiten zon
der de absolute zekerheid dat nader
hand ook te kunnen honoreren. Op dit
gebied heelt Pierre Mendès-France dus
de zwaarste weg gekozen.
Hy heeft zyn volle verantwoordelyk-
heid aanvaard en geen enkel punt over
zyn bedoelingen in het duister gelaten.
Het is nu de taak van de partijen de
risico's van hun standpunt af te wegen.
De socialisten, die aanvankelyk beslo
ten hadden zich afzydig te houden, heb
ben het nu voornamelyk in de hand de
regering Mendès-France te redden. Dat
zü zich deze verantwoordeiykheld zeer
goed bewust zyn biykt wel uit het feit
dat zU Maandag a.s. een speciaal con
gres hebben byeen geroepen, dat de hou
ding van de frartie zal moeten bepalen.
Men heeft goede hoop dat zy dan nog
wel zullen bydraaien.
Nadat Mendès-France Donderdag in
zake de Londtnse conferentie uitvoerig
opening van zaken had gegeven, zyn de
debatten gisteren verder voortgezet.
In feite heeft men in het Palais Bour
bon een herhaling opgevoerd van de
grote parlementaire voorstelling van
eind Augustus, die het einde bracht van
de EDG. Maar deze reprise miste even
wel de felle dramatiek van de première
Het feit dat iedereen, of byna iedereen,
er nu wel van overtuigd is. dat Frank
rijk zich niet ten tweede male de weelde
kan veroorloven zyn partners in het
internationale overleg men vergeve
ons de ondiplomatieke uitdrukking in
hun hemd te zetten, ontnam aan dit
parlementaire tournooi wel enige over
tuigende kracht. De eerst maal kon men
nog alle registers der patriottische ver
ontwaardiging opentrekken inzake het
thema der ontoelaatbaarheid van Duits-
lands herbewapening. Nu weet men het
wel beter. Men moet. als de struisvogels,
de kop wel in het zand steken om zich
zelf wys te kunnen maken, dat Frank-
ryk daadwerkelijk nog over de machts
middelen beschikt zich tegen die Duitse
herbewapening te verzetten.
Mendès-France wil zich niet
te sterk binden
De meeste critlek kwam uiteraard uit
de hoek der federalisten „door-dlk-en-
dun" en de motie van ds MRP werd
door de oud-minister van Buitenlandse
i Zaken. Robert Schuman. op overigens
rustige wijze toegelicht Schuman be-
tocgde in het kort. dat de EDG een con
structieve inslag had, die he: plan van
PMF ontbeerde En het ar.dcie grote
bezwaar dat in zijn ogen dringend moest
worden opgeheven betrof de onzekerheid
over hetgeen gebeuren zou ln geval van
Duitse hereniging, een duisternis, die
(op dit punt) overigens ook het oor-
spronkeiyke EDG-ontwerp karakteri
seerde Op ditzelfde aambeeld werd
eveneens door andere EDG-eis ge
hamerd. die heroprichting van een i
Duits opperbevel met kracht van de j
hand wilden wyzen.
Bij de replieken toonde PMF zich ze-
ker niet ongevoelig voor alle critlek, die
gedurende de debatten tot uiting was
gekomen. Vele opmerkingen byv. naar
aanleiding van de noodzaak van een
wapenpool wierpen koren op de molen
van de premier, die in Londen immers
vergeefs op inwilliging van deze Franse
wensen heeft aangedrongen. Mendès-
France zou dan ook best bereid zyn ge- i
weest zulke verlangens in een motie vast
te leggen opdat hij er zich later tegen
over zijn acht partners op zou kunnen
beroepen Maar over het algemeen was
het begrijpelijk, dat de minister-presi
dent zich niet al te kort wilde laten bin
den. Hij verlangde het vertrouwen van
een zo breed mogelijke meerderheid zon
der daarom van een redelijke marge
voor de verdere onderhandelingen af
stand te willen doen.
Dinsdag zal dus blijken of het parle
ment in meerderheid dit verianeen van
de regering zal willen bevredigen
EERBERICHT
Meer wind
lilt verwacht tot morgenavond:
ideiyk toen?mende bewolking met
jlaafeelyk enige regen. Matige,
ie kust later krachtige. Zuideiyke
id-Westelyke wind. Weinig ver-
ng in temDeratuur.
(Opgemaakt te 10 uur)
10 OCTOBER
op: 6 54 uur; onder: 17.57 uur
n op: 16 48 uur; onder: 4.30 uur.
twater te Katwyk te 1.25 en
uur. (11/6 te 2,09 en 14^52 uur).
Scherpe tegenspraak van
dr Van Keuven Goedhart
De Hoge Commissaris voor het vluch-
telingenwezen, onze landgenoot dr G. J.
van Heuvtn Goedhart, heeft gisteren in
de Sociale Commissie der V.N. met gro
te nadruk tegengesproken, dat zUn bu
reau de vluchtelingen als goedkope
werkkrachten beschouwt en hen verhin
dert naar hun land terug te keren.
Deze beschuldiging was uitgesproken
door de Russische cn Poolse delegaties.
De heer Goedhart verklaarde, dat
slechts ccn uiterst gering aantal wil re
patriëren cn dat van elk afzonderlijk ge
val, waarin een refugé wil teruggaan,
de desbetreffende Oost-Europesc rege
ring zorgvuldig op dc hoogte wordt ge
steld. Slechts één enkel antwoord was
door hem ontvangen, zei de heer Goed
hart. namelyk van Hongarije en dat
was een weigering om twee Hongaren tot
bun land toe te laten.
De heer Van Heuven Goedhart legde
des? verklaring af toen hy alle commen
taren beantwoordde, die de delegat.es
hebben geleverd op zijn verzoek cm
bedrag van twaalf miiiloen dollar voor
e:-n vyf-jai t-nplan om een duurzame ep-
I lossing toer het vluchtelingenvraagstuk
•;t stand te brengen. Uit het algemene
debat d3t gisteren eind gde. kwamen
dr.e standpunten naar voren, het Rus-
?i;che b!oV: z:et alleen heil in repatriëren
de Ver. Staten samen met Nederland
en andere West-Europese landen willen
het programma zien uitgevoerd op ba
ds van vrijwillige regerlngsbydragcn cn
Zweden wil de kasten z en bestreden
door cs Ver. Naties. d:e onder haar le
den e-n omslag zouden moeten heffen.
Maandag beg nt het gedetailleerde debat
daarover.
Vuurgevecht in Nairobi
De politie raakte gisteren in vuurge
vecht met twee Mau Mau-bmdes in en
kele voorsteden van Nairobi waarbij een
Mau-Mauer werd gedood, één gewonden
verscheidene in hechtenis werden geno
men. Terwijl de politie in allerijl was ge-
I nlarmeerd grepen d? inwoners van Nat-
robl naer hun wapen om zichzelf te be-
:chermcn.
Aangevuurd door de beruchte bende-
h ider Mwangi Toto cpenden de Mau
Mauers het vuur cp de politie: zy kon-
d n alien ontkomen.
Op een ander punt in de stad gingen
de terroristen met vlymscherp getrok- i
ken messen tot de aanval over: de poli-1
I tie schoot en alle bendeleden konden
worden gearresteerd; een hunner werd I
gedood.
Hoewel het programma voor hel
bezoel; dat Z.K.H. Prins Bernliard
aan Zuid-Afrika bracht, weinig spe
ling voor buiten-officiële gebeurte
nissen liet. zag Z.K.H. toch kans om
buiten het protocol om een onver
wachte hulde te brengen aan de
meer dan 26.000 vrouwen en kinde
ren van Zuid-Af rika. die tijdens de
Boerenoorlog in concentratiekam
pen liet leven verloren. Prins Bern
liard deed dit door bloemen te leg'
gen bij het Vrouwenmonument in
Bloemfontein, van welke gebeurte-
I nis bovenstaande foto een beeld
Prins enthousiast over Zuid-Af rika
-1000 gasten bij tuinfeest te Pretoria
Op een persconferentie te Pretoria heeft Prins Bern hard gesproken orer de
indrukken, welke hy by zijn bezoek aan Zuid-Afrika heeft opgedaan. Hy zeide
het te waarderen, dat hij in een groeiend land. waarvan de bevolking vol on
dernemingslust en energie is. was geneest. Hij was geweldig onder de indruk
gekomen van de ontwikkeling van het land en had gezien, hoe industrieën en
steden zijn verrezen in streken, welke voor enige jaren nog kaal waren. Deze
tot de verbeelding sprekende groei had de Prins herinnerd aan hetgeen 50 jaar
geleden in de Ver. Staten was gebeurd.
De Prins zeide. dat het moeiiyk wrs
zich in te denken, dat byv een land
schap zoals by Kaaps.ad tc zien is. en
het Krugerpark in één land te vinden
zyn. Een dergeiyk contrast had hy nog
nergens gezien.
Hy zeide er vast van overtuigd te zijn,1
dat Zuid-Afrika een land met een ge
weldige tcekomst is.
„Ik ben van mening", zo vervolgde
Prins Bernhard. „dat dit een zeer goed
land is voor landverhuizers mits zy
hun vak goed verstaan. Zuid-Afrika was
z i voor immigranten niet beter of
slechter dan byv. Canada of Australië.
Terwyl de kansen voor ong schoolde ar-1
beiders minder goed waren, waren zij
voor geschooide krachten uitstekend
De Pr.n; deelde mee. dot Nederlanders
graag kapitaal in Zuid-Afrika be'eggen j
en verklaarde onder de indruk te zijn
gekom°n van de wyze. waarop de Neder
landse immigranten zich aan hun nieu
we omgeving hebben aangepast cn goe
de Zuid-Afrikanen zijn g?worden.
Gevraagd naar zyn indrukken oaer
Pretoria zeide de Prins, dat deze stad
zeer mooie eebouwen heeft van een type.
dat ook te Washington wordt gevonden
Efc ken; terug
Aan het banket te Johannesburg
heeft Prins Bernhard gezegd: „Dit
is geen afscheid Ik kom terug."
Het was reeds opgevallen, dat hy
reeds herhaaldellik beloofd had
terug te keren.
Men beschouwt deze uitlatingen
niet als een „gemeenplaats maar
veeleer als een vast voornemen.
Staking in Londense haven duurt
De Franse Nationale Vergadering I Foto: Voordat de premier het
is in buitengewone zitting bijeen spreekgestoelte b
geweest om te luisteren naar een
uiteenzetting van haar voorzitter, de
premier Pierre Mendès-France, over
de tijdens de Londense Conferentie
bereikte resultaten.
beklom, werd hij
omringd door zijn ministers, die
vragen op hem afvuurden, v.l.n.r.:
Buron. Masson. Edgar Fatirc. Mit-
terand en Soustelle.
Meer bewolking
Het KNMI deelt mede:
Nadat een kleine in de Duitse bocht
gelegen depressie Woensdagnacht langs
onze kust een zware storm had veroor
zaakt. is het weer onder invloed geko
men van hoge druk. dat zich uitstrekt
van de Azoren tot in Noord-Noorwegen.
De afgelopen nacht werd dit hoge-
drukgebied doorkruist door een storing,
die boven de Noordzee was ontstaan en
zich vandaar ir Zuidelyke richting be
woog. Deze storing bracht byna overal
enige milimeteis neerslag.
De meeste neerslag (15mm.) werd af
getapt op net vliegveld Zuid-Limburg.
By IJsland bevindt zich een diepe de
pressie. waarvan de fronten in Oostelyke
richting bewegen in verband hiermede
moet morgen op meer bewolking worden
gerekend dan vandaag, terwyl het mo-
geiyk is, dat er hier en daar enige regen
valt.
Weerrapporten
'Van hedenmorgen uur)
onverminderd voort
Mogelijk komt het werk in alle
Britse havens stil te liggen
h.
Helsinki onbewolkt uw 2 1
Oslo nevel windstil 5
Kooenhaeen eeh bcw. no 2 7
Londen nevel n 2 12
Amsterdam zwaar bew. z 2 9
Brussel regen zzo 4 9
Parlls motregen windstil 10
Bordeaux n.otreeen w 3 10
Grenoble eeh. bew. nw 5 8
Nice zwaar bew. nw 3 11
Warschau nevel wnw 3 4
Berlltn nevel zo 2 7
Frankfort mist windstil 7
Mtlnchcn nevel windstil 4
ZUrlch mist nw 2 2-
Genève eeh bew. no 5 7-
Locarno half bew n 2 3
Wenen eeh bew. w 2 5-
InnsbrUck nevel ono 2 4 -
Rome zwaar bew. n 7 10
In de Londense haven werd gisteren
op neg slechts twaalf schepen gewerkt.
Aan boord van 114 schepen lag de ar
beid stil. Twintig schepen, o a. met aan
bederf onderhevig voedsel aan boord,
hebben de haven van Londen verlaten
om elders te lossen.
Driehonderd leden van het personeel
van de koelhuizen hebben zich gisteren
bij de staking aangesloten, maar er wa
ren aanwyzingen dat d? tweeduizend
zgn permanente arbeiders, die Donder
dag het werk neerlegden omdat Indi
sche zeelleden waren gebruikt voor het
laden van bagage, vanochtend de arbeid
zouden hervatten, omdat de Indische ar
beiders werden teruggetrokken. De re
gering heeft nog niet ingegrepen.
Albert Timothy, die evenals drie Jaar
geleden bij de grote havenstaking de
leiding op zich heeft genomen, en een
soort legendarische figuur geworden Is.
heeft met een staking in alle Britse ha
vens gedreigd als de minister dc werk
gevers niet tot onderhandelingen dwingt.
De voedselvoorziening loopt nog niet
rechtstreeks gevaar. In 1951 was dnt an
ders, toen er nog grote schaarste heerste
cn vrij spoedig na het uitbreken van de
staking troepen voor het lossen werden
gebruikt.
Als de zgn. permanente arbeiders, die
sleutelposities innemen, niet aan de ar
beid gaan. zal troepengebruik zeer moe-
lijk zijn omdat de militairen zonder deze
specialisten weinig kunnen uitrichten.
Nieuw Feuilleton
„Chaos iu Berlijn"'
Ons nieuwe feuilleton „Chaos in
Berlyn is afgezien van de korte
inleiding geen oorlogsroman in
de gebruikelijke zin. Het geeft ons
echter een uitermate belangwek
kend beeld van de gebeurtenissen
in de laatste fase van de ondergang
van Hitiers Derde Ryk.
De Franse schrijver Jean Bom-
mart heeft uitvoerig en dankbaar
gebruik gemaakt van het officiële
verslag van het proces van Neu
renberg en aan de hand van die
gegevens schildert hy op ongewoon
boeiende wyze het onderlinge ge
konkel der nazi-bonzen, die in pa
niek hebben getracht met de ge
allieerden tot onderhandelingen te
komen. In de hoop op die manier
het eigen leven te redden.
Vele handelingen cn besprekin
gen. uit dit vervolgverhaal komen
ten volle overeen met de verklarin
gen, zoals zy in Neurenberg uil de
mond der nazi's zyn opgetekend.
Prins Bernhard is gisteren in de pre-
miermyn. de grootste diamantmyn die
in de wereld in bearijl is. afgedaald, Ty-
dens het bezoek, dat twee uur duurde,
zag de Prins de verschillende stadia van
de prcductle.
Later was de Prins by het middagmaal
de gast van dr en mevrouw Malan in
„Libertas" de ambtswoning van de pre
mier te Pretoria.
De voorzitter van de Zuid-Afrikaanse
Nationale Wolraad. d? heer Jan Mool-
man. heeft de Prins een grote teddy
beer. gemaakt van Zuid-Afrikaanse wol,
voor Prinses Maryke overhandigd.
Prins Bernhard was gisteren eregast
op een tuinfeest dat door gouverneur-
generaal dr G. Jansen en zyn echtge
note in het park van het Parlements
gebouw werd gegeven. Ruim 4000 gas
ten uit alle delen van Transvaal wa
ren aanwezig.
Nadat de Prins de thee had gebruikt
met leden van het corps diplomatique,
werd hy aan een aantal gasten voorge
steld. De mensen groepten rondom de
Prins samen en op een gegeven ogenblik
moest er een cordon worden gevormd
om enige ruimte voor hem vry te hou
den.
Er werden Schotse. Duitse. Nederland
se en Afrikaanse volksdansen uitgevoerd
en er werd afscheldsmuziek gespeeld
door de kapel van de Zuid-Afrikaanse
Luchtmacht en pypers.
Nieuw vak op Deense school:
kranten lezen
Aan het lesrooster van de vierde klas
van een Mulo-school ln het Deense
plaatsje by Glostrup is sinds kort een
nieuw vak toegevoegd: kranten lezen. De
leerlingen vyf Jongens en negen meis
jes van 14 en 15 Jaar lezen Iedere dag
ln schooltyd enkele ochtendbladen en
bespreken daarna de Inhoud van de
voornaamste artikelen met hun leraar.
Zij laten zich uitleggen wat NATO be
tekent. waarom er moeilijkheden ont
stonden over de Duitse herbewapening
en hoe de Benelux ontstond en werkt.
De belangstelling is heel groot. De leer
lingen zien elke dag met grote belang
stelling naar het nieuwe lesüur uit.
