LEIDSCH
DAGBLAD
Londense conferentie nog in
beginstadium
WEERBERICHT
93ste Jaargang
WOENSDAG 29 SEPTEMBER 1954
No. 28334
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredactie: B. W. Mcnkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f6.40 per kwartaal; f2,15 per maand; f0.50 per week
Witte Singel 1, Lelden Giro No 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Frankrijk brengt Saarkwestie
in
geding
Telefonisch van onze correspondent wordt bevestigd de Duitse souvereiniteit
te Londen) I te herstellen. Maar dit zal pas kunnen
De sfeer od de eerste dag van de gebeuren als het vereiste voorbehoud
details van deze regeling uit te werken
de con-
werd ons verzekerd, amicaal. Nie
mand gaf zich nog bloot, men stak
nog slechts de voelhorens uit.
Op voorstel van minister Beyen werd
Anthony Eden als voorzitter van de
conferentie voor de gehele duur er van
aangewezen.
Daarna begon de voorzichtige ge
meenschappelijke terreinverkenning.
Mendès-France stond min of meer in
het middelpunt. Hy kreeg een aantal
vragen te beantwoorden over zijn plan
tot instelling van een gemeenschappelijk
orgaan voor de bewapening. De Franse
minister gaf een toelichting op zijn
denkbeeld, dat in zijn memorandum
slechts kort was aangestipt. Zijn ophel
dering bleek de conference nog niet
helemaal te kunnen bevredigen, zodat
vandaag hierop verder zal worden voort
geborduurd.
Het is een ingewikkeld probleem, dat
zich moeilijk leent om in een grote con
ferentie tot in alle bijzonderheden te
worden behandeld. Overigens kwam de
uiteenzetting van Mendès-France in
grote trekken overeen met het gisteren
vermelde interview, dat hij had toe
gestaan aan een Amerikaans weekblad.
Deze houding van Mendès-France hoeft
in Londen een goede indruk gemaakt,
ook al omdat htj Engeland's speciale
positie als lid van het Britse Gemene
best uitdrukkelijk erkent.
Trouwens ook over de andere vraag
stukken. welke aangeroerd werden, zul
len vandaag de discussies worden voort
gezet. De conferentie moet nog werke
lijk op gang komen.
Minister Beyen bepaalde zich ook tot
enige voorlopige opmerkingen over de
vele gecompliceerde kwesties, welke
thans moeten worden opgelost, maar hij
oefende niettemin bedekte cntiek uit
op het plan van Mendès-France. Hij
betwnfelde namelijk of het mogelijk zou
zijn bepaalde onderdelen van het oor
spronkelijke E.D.G.-verdrag over te
planten naar de nieuwe regeling, welke
men bezig was te ontwerpen. Of het nu
het Brussels verdrag was of een ander
systeem, de nieuwe organisatie zal een
geheel ander karakter dragen dan de
E.D.G.. omdat er immers geen sprake
zou zijn van een boven-nationale struc
tuur.
Minister Beyen herinnerde de confe
rentie er aan dat een snelle beslissing
nndig was. Daarom moest men de din
gen simpel houden. Doelende op het
denkbeeld van een gemeenschappelijke
pool voor de bewapeningsindustrie acht
te de heer Beven het verstandig, om de
p'annen te vermijden, waarmede lange
en gecompliceerde onderhandelingen ge
moeid zouden zijn. Opschieten was de
leus van de Nederlandse minister, d e
wilde dat men zou streven naar een zo
eenvoudig mogelijke oplossing. Maar hij
gaf de verzekering dat hij niet voorin
genomen was en geheel open stond voor
elk denkbeeld, dat in de conferentie te
berde zou worden gebracht.
De conferentie werd 's middags on
derbroken om de delegaties van de
Verenigde Staten, Engeland en Frank
rijk gelegenheid te geven met de
Duitsers te confereren over een zo
spoedig mogelijke beëindiging van het
bezettingsregiem.
Er is geen sprake van dat de Duitse
souvereinite t zonder meer kan worden
hersteld, omdat de geallieerden zich be
paalde rechten zullen moeten voorbe
houden ten aanzien van Berlijn. Er zijn
ook andere zaken, die alleen in het vre
desverdrag kunnen worden geregeld.
Waarschijnlijk is, dat de conferentie
zal eindigen met een verklaring waar n
het voornemen van de drie geallieerden
Weerrapporten
Van hedenmorgen 7 uur1
De Amerikanen nemen vooralsnog een
afwachtende houding aan. omdat zij zich
spiegelend aan de les van de E.D.G.,
thans niet overhaast willen vastleggen.
Het onderhoud tussen Dulles en Men
dès-France van Maandag schijnt echter
een zekere ontspanning te hebben te
weeg gebracht. Dulles zou begrip heb
ben getoond voor de Franse bezorgd
heid inzake Duitsland en bereid zijn
Frankrijk dezelfde Amer.kaanse garan
ties te geven als onder de E.D.G in
dien Frankrijk op zijn beurt bereid is
Duitsland gelijktijdig in het Brussels
verdrag en de Na to op te nemen. Ook
zou Dulles Mendès-France de verzeke
ring hebben gegeven, dat de Amerikaan
se regering bereid s de bevoegdheden
van het Atlantische opperbevel in Euro
pa te versterken Engeland zou ln dit
opzicht achter Dulles staan Ook Eden
de Duitse souvereiniteit pas zal kunnen schijnt bereid om Mendès-France,. wat
worden afgelegd als de negen overeen- garanties betreft, zoveel mogelijk tege-
stemming zullen hebben bereikt over de j m0et te komen,
wijze, waarop de Du tse bewapening zal i
worden gecontroleerd.
Mendès-France wil verder uit Lon- Mendès-France zal vanochtend een
den een Frans-Duitse overeenkomst besloten conferentie in Lancaster House
inzake de Saar mee naar huls nemen j hebben met zijn Westduitse ambtgenoot
en ook de stellige verzekering ontvan- Adenauer over de Saar-kwest'e
gen. dat Britse en Amerikaanse troe- Westduitse ambtenaren te Washing-
pen voor de duur van het Brusselse ton hebben verk aard te verwachten,
verdrag, dat is vijftig jaar. op het dat Bondskanselier Adenauer ongeveer
continent zullen blijven. Alleen op op 28 October in de Verenigde Staten
deze basis is er kans dat de Franse zal aankomen voor een bezoek van vier
assemblee het plan zal aanvaarden. dagen.
Weer een overloper
De Amerikaanse minister van Justitie
heeft medegedeeld, dat een hoge func
tionaris van de Poolse veiligheidsdienst.
Josof Swiatio, politiek asyl in de Ver
engde Staten Ls verleend
Swiatlo z:u belangrijke onthullingen
hebben gedaan over de verdwijning van
de Amerikaanse schrijver Noel Field en
diens echtgenote, Herta, ln Hongarije
en van Noels broer, Herman, een archi
tect. in Polen
Het echtpaar Field is het laatst ln
Praag gezien en bevindt zich, naar men
aanneemt, in een Hongaarse gevan
genis Hermann z t gevangen bij War
schau.
Naar aar.le d.ng van de mededelingen
van Sv. atlo heeft het Amerikaanse de
partement van bu.tenland:.? zaken een
nota aan de Paohe en de Hengaarse
regering grzinden, waarin wordt geeist,
dat Amerikeanse ambtenaren de drie
Amer.kanen moren bezoeken en rege
lingen treffen voor hun onmiddellijke
repatr.erlng
Volgers mededeling van het departe
ment van buitenlandse zaken had
Swiat'.o zelf cp 22 Augustu- 1049 Her
man F.eld. de brasr van Nael F ed. ge
arresteerd cp het vliegveld \an War
schau, teen hij cp doorreis was naar
Praag, c.p zaek r.aar zijn verdwenen
broer Noel Achtereenvolgens verdwe
nen Neels vouw. Hvta en zijn aange
nomen c'echter Er ca. teen zij hém
trachtten cp te sparen
Met liet hoofd in zijn handen die voorafgaat aan de grote Confe-
luistert de leider van de Britse rentie van de Labour Party,
labour Party. Clement Attlee, naar Naast Attlee zit dr Edith Sum-
de sprekers tijdens een vergadering, merskill. die wordt genoemd als de
'vogelijke voorzitster van de Partij
voor het komende jaar.
Zes Nederlanders
in Djakarta gearresteerd
Redenen onbekend
Gisteren zijn In Djakarta wederom
enige Nedeilanders gearresteerd. Dit
maal zijn aangehouden de heren I. Bes-
sem. administrateur van de onderne
ming Tandjong Oost bij Djakarta, J G.
Vogel, vcotmalig boekhouder bij de Ne
derlandse Militaire Miss.e. Ch. A. van
Ommen. gepensionneerd KNIL-ser-
geant. laatstelijk werkzaam als schrijver
bij de Nederlandse Militaire Missie, L.
J. M. Smit, voormalig KNIL-adjudant-
onderofffcier. werkzaam als administra
teur van het Tjikini-ziekenhuis, W. ten
Ca te. wachtgelder burgerambtenaar bij
het KNIL en L Kenipees. voormalig
sergran -majoor bij het KNIL. werk
zaam als administratieve kracht bij het
Tjikini-riekenhuls. Over de redenen van
deze aanhoudingen zijn nog geen inlich
tingen te verkrijgen.
Thans 283 parctyphus-
patiënten
Hoewel het aantal patlènten. dat
thans in de omgeving van Katwijk aan
paratyphus lijdt, is gestegen tot 283,
kan nog n et met zekerheid worden aan
getoond. dat de ziekte is ontstaan door
het eten van ondeugdelijke paling.
Weliswaar hebben alle patiënten tot
nu toe beweerd, dat zij paling hebben
gegeten, doch gisteren zjjn een of twee
secundaire infecties geconstateerd, die
te wijten zijn aan het feit. dat een
moeder kinderen heeft geïnfecteerd Bo
vendien schijnen er nog verscheidene
personen te zijn. die wel aan de ziekte
lijden, doch nog steeds geen dokter heb
ben geroepen. De inspecteur van de
Volksgezondheid in Zuid-Holland, dr In
't Veld, verwacht dan ook, dat het aan
tal geregistreerde gevallen de driehon
derd zal overschrijden.
Clief Franse politiedienst zou
communist zijn geweest
Alc'us Dides
ceze ontdekking gesteld.
cring zou op dat moment
(Telefonisch van nn-e corresnondent te i besloten hebben geen openbare onthul-
(Teieicnisc.i van onze correspondent te Ung.n (e dQen cm zo geen paniek onder
u het publiek te zaaien.
De ontslagen hoofdcommissaris van Wybot werd van datzelfde moment af,
Parijs. Je:.n Dides heeft gisteren een v°l?e<is Dides echter wel zo vee moge-
tcg?naanval ondernomen dcor de chef i ''jk buiten alle belangrijke politionele
van de politiedienst, in wiens handen onderzoekingen gehoudem en daardoor
het ondeizoek van zijn zaak was gelegd,! a. zMn dienst, die
Een overzicht van de conferentie
zaal in Lancaster House te Londen.
waar Dinsdag de Negcnlandencon-
fcrentie over de Duitse herbewape
ning is begonnen.
Aan de lange zijde van de tafel
zien we John Foster Dulles. Anthony
Eden en Paul Henri Spaak, aan de
overzijde aan de kant Minister
Beyen en aan deze zijde, met rug
naar camera. Minister P. Mendcs
France. (Telefoto ANP).
Prins vloog over de goudvelden
500 Nederlanders organiseerden theepartij
in anderbijlpark
„Ik ben trots op wat U bereikt heeft"
3
■s3
i
S2
"5
Stockholm
onbewolkt
wzw 2
4
15
Oslo
licht bew.
nnw 2
15
0
Kopenhagen
licht bew.
windstil
12
O
Amsterdam
regenbul
w 5
13
5
Londen
licht bew.
w 3
Luxemburg
regen bul
12
2
Parlls
licht bew.
w 3
14
0.6
Bordeaux
mist
windstil
20
12
Grenoble
recen
nnw 10
23
17
Nice
licht bew.
nw 1
23
0
Geneve
regenbui
no 6
19
7
Zürlch
w 5
15
21
Locarno
z 1
22
3
Eerllln
nevel
12
3
Frankfort
nevel
zw 4
9
02
'Unchen
Jwen
nw 4
zo 1
12
14
8
2
l»n-:brUck
windstil
17
9
r >me
licht bew.
z 5
27
0
A hcclo
eeh. bew.
windstil
25
0
Opklaringen
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Wisselende bewolking met enkele ver
spreide buien, maar ook flinke opklarin-
n Krachtige tot matige wind tussen
iirrd-West en Zuid-West. Vannacht
r. het Zuid-Oosten van het land kans
p lichte nachtvorst. Morgen overdag
dezelfde of iets hogere temperaturen
dan vandaag.
(Opgemaakt te 10 uur)
30 SEPTEMBER
Zon op: 6 38 uur: ondec: 18 22 uur
Maan cp: 10 38 uur: onder: 19 03 uur
Hoogwater te Katwijk te 4 58 en
17.13 uur.
Dit nummer bestaat uit 10 pagina's
communisme te beschuldigen.
Roger Wybot, zoals deze rivaal gehe
ten is. zou, volgens Dides, daarom met
zoveel ijver tegen hem van leer trekken
omdat hu zo tevens de kans schoon
ziet het anti-ccmmunist:sche controle-
net op te rollen, waarvan hij, Dides, de
leider was.
Dides zclde deze onthullingen nu wel
in het openbaar af te mosten leggen
omdat zijn eer als politieman door het
slijk v.erd gehaald en bovendien om in
het oog van de regering en de publieke
opinie Wybot als communistische spion
te ontmaskeren.
Dides zou deze ontdekking van Wy
bot's communistische gezindheid hebben
gedaan bij een inval in 1952 bij een
communistische organisatie, toen de
an Wybot werd aangetroffen op
Geringe deviezenaanwas
toen af zo'n grote omvang aangenomen.
Met deze coupe de theatre in de zaak
Dides neemt de rivaliteit tussen de
twee politie-apparaten dus een nieuwe
wending aan. maar het hoogtepunt, het
cnderzock van de spionnage-affaire. is Onze netto dev ezenvoorraad vertoont
daarmede tevens in de schaduw geraakt. Ook ditmaal een bescheiden stijging en
wel met f. 8 min. tot f. 1479 mlh. De
goudvoorraad van de Ned. Bank hand-
I haafde zich wederom op f.3 014 min.
Beide posten tezamen bleven dus nog
i slechts f. 7 min. onder de 4,5 milliard.
Communistische landing op
nationalistisch Chinees eiland
Prins Bomhard heeft gisteren in een
door hemzelf bestuurd vliegtuig laag
over de nieuwste goudvelden van Wes
telijk Transvaal en Oranje Vrijstaat
gevlogen. De lucht was over het groot
ste deel vin de route bewolkt, maar de
Prins hield zijn Dakota beneden de
wolken, kriskras laag over verschil
lende belangwekkende plaatsen vlie
gend. die hem werden gewezen door
de vice-president van de Mijnkamer.
de heer B. L. Bernstein.
Het verste punt op de route was
Klerksdorp in Transvaal, vandaar vloog
men Zuidwaarts om te Welkom te lan
den. Opgestegen was men van het vlieg
veld Swartkop bij Pretoria. De tocht
duurde anderhalf uur De helft van het
gezelschap vloog in de Dakota van pre
mier Malan
In de mijn „St Helena" te Welkom
heeft de prins eigenhandig een staaf
goud gegoten. Men zei hem dat hij de
staaf mocht hebben als hij hem met één
hand kon optillen. Dat kon echter nie
mand van het gezelschap
De heer Bernstein schonk de Prins
een paar gouden manchetknopen met
zijn wapen erin gegraveerd.
Gistermiddag heeft Prins Bemhard
een bezoek gebracht aan Vanderbijl-
park, 60 km ten Zuiden van Johannes
burg, waar hij een nieuwe fabriek van de
Zuid-Afrikaanse yzer- en staal corpo-
ratle „Iscor" bezichtigde. Iscor, de na-
Troepen van communistisch China
hebben gepoogd een landing uit te voe
ren op een der eilanden van de Mat-
soearchipel. bij de monding van de ri-
EmS-.".Ta?"',,SK.°z i "naf,o;iSiiei\ïï!aa;rh«.chh«
de leden.iFt van de ..vrlendenknn0 d" nationalist sche ministerie van defensie
inistische politiemannen"
Hij had zijn superieur, de minister j gemaakt
in binnenlandse zaken tnpn al nn rip I ..,1
van binnenlandse zaken, toen al op de
Zeer onbestendig
Het KNMI deelt mede:
In de afgelopen dagen is voortdurend
zeer koude van de poolstreken afkom
stige lucht over ons land gestroomd.
Maximumtemperaturen waren h erdoor
omstreeks 5 graden beneden de normale
waarde voor eind September. Ook de
nachtelijke minima waren laag. maar
wolkenpartijen behoedden ons voor
zware nachtvorst. De nachtvorst die
hier en daar voorkwam was slechts
licht. Vanmorgen kondigden regen en
onweersbuien de nadering aan van een
storing, die een neuwe hoeveelheid
koude lucht naar ons land meebracht.
Aan de achterzijde van deze storing
waalde op de Noordzee harde tot storm
achtige Noord-Westelijke winden. Deze
winden zullen echter weer snel afne
men, omdat over de Britse eilanden een
rug van hoge druk naderbij komt. Deze
zal morgen ook in ons land een tijde
lijke vei betering van het weer brengen,
in de vorm van een afneming van de
buiigheid en van de wind. De rug van
hoge druk wordt echter alweer op de
voet gevolgd door een nieuwe Oceaan
depressie, zodat het weer een zeer on
bestendig karakter behoudt.
Een vloot van 40 tot 50 jonken tracht
te troepen aan land te brengen op Pel
kan tang, doch de nationalisten verdre
ven de schepen.
De Matsoe-eilanden liggen aan het 1
Noordelijke uiteinde van de straat van
Formosa, even bulten de kust van het
vasteland De national sten gebruiken
de eilanden als uitgangspunt voor gue-
rilla-acties op het vasteland en ter ón
derschepping van schepen op weg naar
de communistische haven Foetsjou.
Pendjaab noodgeb'ed
De gehele Pakistaanse provincie
Pandjaab (ln het Noorden van West-
Pakistan) is tot noodgebied verklaard.
Tengevolge van de overstromingen daar.
die tot de eerste behoren, die ooit ge
registreerd zun, zhn meer dan 300.000
personen dakloos geworden.
Dicht bevolkte landbouwstreken van
de grenzen van Kasjmir tot Lahore zijn
in grote meren veranderd Honderden
plaatsen zUn ondergelopen. Sialkot. een
industriestad, en steichapoera zyn van Minister Bcijen. die deelneemt
de buitenwereld afgesloten. Aan de od 1
het veld staande rijstoogst is zwnre\aan de Negenlandenconferentie be-
schade toegebracht. Volgens niet-offi-treffende de Duitse herbewapening,
liS'dTm iSr i r'leerd bij ü,n aankon,,, cp
gekomen en zijn 500 personen gewond, het vliegveld te Londen.
tionale ijzer cn staalondernemmg van
het land. door een wet van het Parle
ment in het leven geroepen, heeft haar
hoofdkwartier in Pretoria, waar de pro
ductie in 1934 begon. De productie, te
Pretoria die nu ongeveer 700.000 ton
per jaar besbat. kon niet aan de Zuid-
Afrikaanse behoefte voldoen, zodat men
besloot een nieuwe fabriek te bouwen te
Vanderbijlpaik. waar 500 Nederlanders
met hun gezinnen een theepartij hadden
georganiseerd. Dc Prins die begroet
werd met het Wilhelmus, gezongen door
een mannenkoor, kreeg een kleed van
dierenhuiden ton geschenke, een „vel-
kombers' van huiden „dassies." ..rotsko
nijnen die in de Bijbel om hun wijsheid
worden genoemdDe voorzitter van de
club, de heer Reimcrlnk, zeide er trots
op te zijn, dat de Prins de gelegenheid
had te zien hoe de Nederlanders bijdra
gen tot hei welzijn van Zuid-Afrika. Zij
zouden, terwijl zij goede Zuid-Afrikanen
werden, altija een zacht plekje in hun
hart houden voor het moederland en de
Koninklijke familie.
Dc Prins bracht de groeten van Ko
ningin Juliana en de Prinsessen over
en zei ..Ik ben blij dat U ons niet ver
geten heeft, zoals wij U niet vereeten
hebben. Hij wenst» de Nederlanders
alle sucres en zeide trots te zijn op
wat zü hadden bereikt. Een koor zong
..Die stem van Zuid-Afrika." Toen de
Prins, die zieh ook met vele Nederlan
ders apart had gehouden, vertrok,
klonk een luid ..Lang zal hij leven."
Een grote menigte juicht» dc Prins toe
op het vliegveld, toen hij naar Preto
ria terug keerde.
Weer Egyptisch-lsraëlisch
incident
j Volgens de Egyptische minister van
I propaganda, majoor Salah Salem, heeft
I ren klein Israëlisch vrachtschip ten Zui-
den van Suez de Egyptische kust bescho-
ten. waardoor een aantal vissers en
'andere kustbewoners gedood i3> of ge
wond werd.
I Het schip had ook op Eeyptische vis
sersvaartuigen geschoten.
Het schip werd door een Egyptisch pa-
troulllevaar'uig onderschept en naar
Suez overgebracht.
Vcrdei d»elde hij mede dat eerste mi-
nister Nasser de Egyptische afvaardi-
I ging bij de V. N. opdracht heeft gege-
i ven bij de Veiligheidsraad tegen de be-
schietlng te protesteren.
Van de zijde van het Israëlische minl-
'sterie van buitenlandse zaken Is dit be-
richt offlc'oel tegengesproken, het vaar-
i tuig. de 500 ton metende .Batgallm."
was onbewapend Het schip was op weg
naar Haifa met een lading vlees.
Ook de Isaellsche afgevaardigde bij
de V N heeft opdracht ontvangen om
I bt| de Veiligheidsraad een protest ln t*
dienen.
I Het Israëlische schip werd opcevar.
een cp het ount waar het Suez-kanaai
in de Rode Zee uitkomt Tot nu toe
hebben Israëlische scheepvaartmaat-
Tcr begroeting was de Neder-
landsc ambassadeur in Engeland. ■!('hapPii(,n b't vaarten door het Sue;
i kanaal slechts gebruik cemaal:; va
Mr U. U. Stikker aanwezig. scliepen onder vreemde vlag.
st t i md i j Israel schijnt de kwestie van vrije
(Telefoto .4NP) doorvaart var. het Suez-kanaai ln liet
1 geding te willen brengen.