Anti - lawaai -
VISIE
campagne in PARIIS
WEKELIJKS BIJVOEGSEL VAN HET LEIDSCII DAGBLAD - ZATERDAG 18 SEPTEMBER - PAGINA 4
OP ZICHZELF is het zo erg
niet, dat een mens op z'n
tijd heengaat.
Daar heeft iedereen zich mee
vertrouwd gemaakt en er wel
vrede mee gevonden.
Wèl erg is, dat niemand weet.
of de komende generatie het er
beter af zal brengen dan de
voorgaande.
Dat hoor je uit de mond der
jongeren graag zéggen, maar het
resultaat ligt »n de nevelen der
absolute onzekerheid en onwe
tendheid verborgen.
Vooral nu het onderwijs dringt
in de richting der „specialisa
tie vrees ik. dat er steeds min
der mensen gekweekt zullen
worden die het ..geheel" kunnen
overzien.
Een ieder komt in een apart
hokje te zitten, dat hij zélf het
Allerbelangrijkst vindt en waar
Parijse automobilisten
mogen niet meer toeteren
(Van onze Parijse correspondent)
De omstreeks twee millioen Parijzenaars, die na hun
verdronken vacantie, nu weer terugkeren naar hun haard
steden, vinden hun stad wel vrat veranderd dit jaar. Ze kijken
aan de stations, waar ze deze dagen weer met tienduizenden
worden aangevoerd, verwonderd, verbaasd, beduusd, verwe
zen, rond zich heen.
Wat is er in vredesnaam aan de hand
Het is of ze een bekend en vertrouwd schilderij zien, waar
van de kleuren plotseling zijn veranderd, veel minder
schreeuwend zijn geworden. En toch is het geen kleurverschil,
waardoor hun oog getroffen wordt. Het onderscheid met vroeger
is - om het wat geleerd te zeggen - niet visueel, maar acoustisch.
Dat realiseren ze zich echter pas veel later.
Parijs, dat ze nu terugvinden, is niet meer helemaal het
Parijs dat ze een maand of wat geleden hadden verlaten, omdat
het in hun stad eensklaps zo veel stiller is geworden.
Dèt is het. Ik zal niet zeggen, dat je
op de Place Concorde of voor de
Opera nu de gebruikelijke speld kan
horen vallen.
Dat niet En die betrekkelijke i stil
te wordt niet docr de mensen zelf.
maar door de auto's veroorzaakt.
Er is sedert het begin van deze
maand, zo moet ge weten, een alge
heel toeterverbad afgekondigd en bin
nenkort zullen we zelfs onz? knalpot-
ten van speciale geluidsdempers moe
ten voorzien. Parys is Parijs niet
meer, maar de stad is er wel. laten we
zeggen, wat vrediger en pastoraler op
geworden.
PREFECT VAN DE STILTE
De anti-la waal-campagne is de eer
ste daad geweest van de meuwe Parij
se politiechef, monsieur Dubois, die
dan ook op slag de eretitel van de
„prefect van de stilte" heeft gekregen.
Monsieur Dubois is zo maar op een
dag uit de lucht kernen vallen als een
der talryke nieuwe hoofdfunctionans-
sen. di^ het bewind Mendès-France
heeft opgeleverd, maar hu heeft ver
teld dat hij eigenlijk veel liever direc
teur van de Opéra was geworden.
Zijn muzikale aspiraties heeft mon
sieur Dubois nu echter dan toch in
zoverre kunnen bevredigen, dat hij be
gonnen is in het geluidsbeeld van Pa
rijs een ietsje méér harmonie te bren
gen
Je mag. als automobilist, nu van
monsieur Dubois alleen nog maar in
geval van acuut gevaar van je claxon
gebruik maken en voor ieder ander
toetersignaal wordt vijfhonderd francs
contant gerekend.
Er komt daar voor de Parijz?naar
een grote dosis zelfbeheersing bij te
pas. want sedert mensenheugenis be
hoorde de Franse automobilist tot het
zéér turbulente type weggebruiker,
die misschien alleen voor zijn Italiaan
se soortgenoot uit de weg behoefde
te gaan En vooral d? taxi's wisten
hun aanwezigheid van ouds we! heel
hoorbaar te manifesteren.
Wanneer een rood stoplicht wat al
te lang rood bleef naar hun zin. dan
gaven ze om hun ongeduld en mis
hagen te luchten, maar eens een flin
ke stomp op hun claxon. En ze ver
beeldden zich nog zelfs dat dat hielp
ook. Men noemde dat tuer le feu rou
ge (het rode vuur (of licht) doven».
Ook dat mag men nu zelfs niet
meer.
Volgens de statistieken van de pre
fectuur moet. tengevolge van de anti-
lawaai-actie, het aantal ongelukken
niet eens noemenswaard gestegen zijn.
Het geruisloze automobilisme vereist
natuurlijk wat meer beheersing - en
zelfdiscipline - en daardoor wordt de
oplettendheid 83n belde zijden van de
frontlijn - chauffeurs en voetgangers-
gestimuleerd.
De wederzijdse veiligheid moet dat
ten goede komen.
Maar de Parijzenaar zou zichzelf
niet zijn, wanneer hi) ook op deze
overheidsmaatregel weer niet een
(neutraliserend» antwoord had gevon
den. De claxon ls verboden, maar een
misthoorn wordt door die maatregel
niet getroffen. Wat let me dus. zo
heeft een taxichauffeur al gedacht,
om zo'n Instrument aan mijn voorruit
te monteren? En de daad heeft hy
toen terstond by de gedachte gevoegd.
Er is nu een gerechtelijke procedure
gaande om uit te maken of deze In
genieuze geest verplicht kan worden
zyn helse apparaat weer van zijn
voertuig te verwyderen.
Maar intussen heeft hij nog nooit
zo veel klanten gehad als nu.
Sommig? vrachtwagenbestuurders, die
ook nooit tot de meest verlegen weg
gebruikers behoord hebben, vonden er
weer een andere oplossing op. In de
buurt van de hallen, de buik van Pa-
rys (om met Zola te spreken), waar
's morgens heel vroeg des Parysen3ars
mondvoorraden worden aangevoerd,
kan men op de bank naast de chauf
feur voor het open raampje nu kanjers
van honden zien zitten, die op regel
matige tijden een verscheurend geloei
aanheffen. Vermoedelijk worden die
diertjes door hun baas dan alleen
maar even aan de staart gerukt.
Honden zyn noe altyd toegestaan ln
Parys en wie wil hen dus beleen
hun stembanden zo nu en dan ook
eens eventjes te doen trillen?
Geheel en al zonder énig gerucht is
Parijs dus nog altyd niet. Maar mon
sieur Dubois heeft toch al wel iets, en
zelfs veel. bereikt door de claxon, dat
monster der moderne beschaving, van
hoeerhand op non-actief te stellen.
En daarvoor verdient de prefect der
stilte ons aller (geruisloos) eresaluut!
De zestienurige werkdag ligt
maar een halve eeuw achter ons
en de wereld draait nog steeds
„Wat din?" zo zult ge vragen.
Ja: daar nu ligt de zware op
gave voor de ouders, de opvoe
ders.
De jeugd zal geleid moeten
worden in zodanige richting, dat
de mens san over-een-halve-
eeuw niet louter verwordt tot
een genotzoeker, maar tot een
man of vrouw, die zijn vrye tyd
niet alleen nuttig maar ook ar.
tistiek en aesthetisch bevredi
gend te vullen weet.
Wat zal men dan over een
halve eeuw bijv. weer geluk
kunnen vinden in werkzaamheid
of hobby's, die niet alleen vol
voerd worden om pure winzucht!
Kómen dóet die tyd. al zult ge
deze visie misschien ..stout" en
„boud" achten.
Zo zeker als wfrtl
EN mi. paedagogen aan de ar
beid!
Het ls nog achturige werk
dag!
Leer de jeugd zich bezighou
den op verantwoorde en doel
matige wilze.
Leer haar óók iets finders te
doen. dan wat strikt voor school
noodzakelijk is.
Wek interesse op voor han
denarbeid. kunst, liefhebberij,
leer haar niet .jond-hangen
want ledigheid is en biyft des
duivels oorkussen!
Het zal een machtige toer zyn.
de massa ln die richting te
Maar het móet. willen erover
een halve eeuw geen brokken ko
men.
Het is altlid „zaak" bij de
tijd te zijn en in dit geval bij-
zonderiyk. Al ïykt miin visie
voor één keer progressief: de
tyd zal het U bewijzen!
DAAR zitten nu twee kerel
tjes van de millioenen. in
wier hand de wereld van
..later" toevertrouwd wordt.
Denk niet. dat die wereld met
Uw leven ophoudt!
Maar wees U bewust van een
grote verantwoordelijkheidde
mensheid op te voeden tot een.
die niet alleen gespecialiseerd is.
doch zich ook kan voegen in het
.geheel' en bovenal tot een
mensheid, die z cl zyn ..vrijheid
waérd is tot heil van haarz'lf
en van de daarop levende indi
viduen. -v- wanneer de .machi
ne" nóg sterker Koning kraait,
dan zy tegenwoordig al doet!
van het casino (en dat ls Monaco!) ln
handen heeft, schynt plannen te
koesteren het prinsdom leven ln te
blazen. Misschien lukt hem dit. want
het natuurlyk décor ls tenslotte ver-
rukkelyk, maar nu maakt de sfeer van
Monaco een normaal mens ln elk geval
nog onpasseiyk op een melancholieke
manier. Vooral 's avonds na half
negen. Overdag komen er tenminste
buskaravanen dagjesmensen naar de
residentie aan de zuidkant van de
havenbaai om het paleis van de zo
geheten heerser Rainier III en het
aquarium te bekyken en om ansichten
met Monegaske postzegels naar huls te
zenden Om daarna aan de andere
kant van de baai de exotische caalno-
tulnen, waarin de kikkers het enige
waariyk natuuriyke element vormen,
te bewonderen en misschien ook wel
om even een blik te werpen op het
moreel gevaarlyke lustoord van de
roulette.
Maar 's avonds ls Monaco leeg als
een rascasse-oog. De boulevard langs
de toch heeriyke baal heeft geen café-
lichtjes en geen sfeer, de winkelstraten
zijn uitgestorven en in de luxueuze
villa-lanen komt ge slechts een dienst
meisje tegen, dat de hond uitlaat Op
één plaats heerst er schUnbaar licht
en leven- rond het casino van Monte
Carlo. Het lykt opzet en dat zal het
ook wel zijn: dit pralerige geval In
sulkerwerkstyl moet alles tot zich zui
gen Alle mensen, al het geld. want
daarvan moet dit 140 hectaren grote
prinsdom tenslotte leven.
Uit die bron moet Rainier III, uit
het geslacht Grimaldi, dat al dertig
generaties lang over de rots heerst,
zyn persoonlyk budget van een half
millioen gulden putten. En de roulette
moet het tevens mogeiyk maken dat
Zelfs Nice is tragisch bij regen en
dat woord „zelfs" houdt een compli
ment ln. In het voor-seizoen ls het >n
Le Lavandou. St. Trojoez. St. Rafael,
Menton en zo vele andere oorden
schrikwekkend duidelijk te merken, dat
deze plaatsjes slechts hun levenskracht
kunnen puren uit het toerisme. In de
oude haventjes zyn er wat vissers, die
eog hun eigen leventje lelden, maar
de rest van de bevolking wacht ge
laten op die twee overladen zomer
maanden. die ln commerciële zin de
basis van hun bestaan vormen. In
N.ce schynt het anders te zijn. Natuur
lijk is ook hier het toerisme niet de
kurk. maar het machtige vlot waaroo
de ganse stad dryft, maar dit wordt
gecamoufleerd door het feit. dat er
permanent. 200 000 mensen wonen, die
natuurlijk onderling tot zakelijke
activiteit komen en door de omstan
digheid, dat er ook 's winters en in de
lente nogal wat vreemdelingen over de
fameuze Promenade des Anglais fla
neren. Van de Rivièra-boulevards moet
ge in het algemeen niet teveel ver
wachten, maar die promenade In Nice
is werkelijk groots wanneer de zon
schynt. Met haar enorme hotels, pal
men. fiakertjes. roodgroene parasols
en liestoelen. keitjesstrand en (enkele)
elegant geklede vrouwen, reikt ze op
onverklaarbare wyze toch boven de
kitsch uit. En ergens daarachter ligt
het mooiste plein, dat ik aan de Rivièra
zae. de Place Masséna. Misschien
kwam het doordat ik die dag ln het
achterland talryke bergstadjes had be
zocht. alle even pittoresk met hun
steile deels overkoepelde trapsteegjes.
met hun vogelkooitjes, katten en oude
vrouwtjes, die heel vriendelijk worden
als Je „Bonjour madame" zegt, maar
ook alle even benauwend van archi
tectuur omdat er ln deze als vesting
gebouwde dorpsnesten geen plaats was
om ruimte te scheppen. En toen ik
dan die namiddag op de Place Masséna
van Nice kwam, zag ik ineens een
groots, een edel plein met alle banken,
hotels, winkels, met al die grote ge
bouwen ln dezelfde prachtige kleuren
combinatie: de muren steenrood be
pleisterd. de luiken groen. Voor my
een unicum deze harmonische opsis-
ring van een gans plein.
Maar ondanks de Promenade des
Ar.glais. ondanks de Place Masséna
en het levendige oude kwartier met
zyn Oosters aandoende steegjes en
open winkeltjes ls ook Nice by regen
een stad. die het hart heel droef stemt.
In Amsterdam of Parys kunt ge op
een natte dag toch vroiyk zijn, omdat
deze steden erop gebouwd zyn, maar
de Rivièra leeft slechts als de zon
schynt. Daarom blijft er voor de gast
by regen niets anders over dan de
vlucht naar het casino. Naar het „thé-
TOCH HCmESJ ZE HIER MET
(GEGEVENS OVER DE OORSPRONG)
Dat is misschien maar goed
ook want het is voor een gewoon
sterveling niet mogelijk, z n
eigen generatie te overleven.
Daar zou hij kapot aan
gaan
De reeds beschimpte nattigheid deed
me een toevlucht zoeken ln het casino
van het prinsdom Monaco.
Er is in dit operettestaatje ook een
zee-aquarium, dat jaarlyks door een
half millioen mensen wordt bezocht
In de kelderverdiepmr van een royaal
museum zyn zoutwaterbakken met
spectaculaire monsters. Op de kiezel-
bodem van een van die bakken ligt de
rascasse. die ln de roemruchte bouil
labaisse. de vissoep van de ..Cóte'.
vaak een ereplaats is toebedeeld. Die
rascasse heeft een vreselyk rose-rood
lijf met lugubere stekels en vinnen,
Een Rivièra-boulevard
bij regen ziet er alles
behalve opgewekt uit.
de ruim tweeduizend echte Monegas-
ken (de rest van de twintigduizend
inwoners zyn Fransen en andere
„buitenlanders") geen belasting behoe
ven te betalen.
Monte Carlo heeft me niet bekoord
en toch verliet ik 's nachts om half
drie het casino met een licht hart.
Ik had hetzelfde gedaan als Churchill
bij zyn laatste bezoek: Ari Onassis.
Rainier en de andere aandeelhoude-s
geld afhandig gemaakt. Churchill
dertigduizend gulden. Ik negentig
gulden.
H. A.
XI
(Van een byzondere medewerker)
Over de landschappelyke aantrek
kelijkheden van de azuren kust tussen
Marseille en de Italiaanse grens kun
nen de meningen uiteenlopen. Sommi
gen zullen de vaak wat prentbriefkaart
achtige schoonheid van 's werelds
beroemdste speeltuin een onbeschryf-
ïyke vreugde voor het oog vinden,
anderen zullen het coloriet vooral by
felle zon wat goedkoop achten en zich
daarenboven ergeren aan de tingel-
tangelfasades van hotels en villa's,
welke het begrip „ongerepte natuur"
op vele trajecten tot een hersenschim
maken. Over één ding zal echter leder
een het eens zijn: als het regent wordt
de Rivièra een verschrikking Dan ls
zelfs een stad als Nice, de meest karak
teristieke van de kust. deerniswekkend.
De seringen hangen als lila dweilen
over de muren, de palmen hunkeren
triest naar hun echte zuidelijker vader
land. op de kiezelstrandjes is slechts 'n
enkele badman, die zijn stoelen en
ligplanken binnenhaalt en de weinige
toeristen op de boulevard ïyken in hun
regenjasjes en trelnkle-en kleine bur
gers uit een provinciestad. Wat ze
trouwens in feite ook meestal zyn.
dansant", het cabaret, maar bovenal
naar de roulette. Er zyn een kleine
twintig casino's aan de Cóte d'Azur.
Sommige zyn nogal kinderlijke gok-
étabüssementen voor brave ongefortu
neerde spelers, andere zoals In Cannes
en Nice hebben een luxueuze sfeer en
de inzetten zyn er vaak heel hoog.
maar Monte Carlo behield ln deze
sector van het kansspel toch de groot
ste faam.
maar zyn monsterkop is het ergst.
Daaruit groeien surrealistische uit
steeksels. afgryselyke vleesboompjes en
temidden van deze rose verschrikking
liggen twee gele ogen Zonder tekening,
zonder uitdrukking, zonder leven. Zo
leeg. zo angstaanjagend leeg als die
ogen van de rascasse is ook net prins
dom Monaco, met het casino van
Monte Carlo.
De Griekse reder Ari Onas*is, zo
ongeveer de rykste man t-r .vercld, die
thans veertig procent der aandelen
NU MOET U eens goed be
denken. dat alle hoge Pie
ten. die het op 't ogenblik
voor het zeggen hebben, van wie
de gang van zaken om zo te zeg
gen. althans materiahstiscn
bezien afhankelijk is. over
een kwart eeuw mets meer ln de
melk te brokken hebben.
Tegen die tild staat een nieuwe
horde politici, generaals en ad
miraals. financiers, economen,
geleerden, kooplieden, idealis
ten. negativisten en clowns klaar,
om de wereld er boven op te
houden of naar de kelder te
Jagen.
Zij. die het nü voor elkaar
willen dokteren, zijn dan allang
met pensioen harken amech'.ig
hun tuintje, of wat nóg erger
is liggen onder de groene
zoden.
Zó is nu eenmaal 's werelds
loop!
door zijn horizon behalve dis
van zyn eigen vak steeds be
perkter wordt.
Toch zal men er bil de jeugd-
opvoeding terdege voor moeten
waken dat de zucht naar specia
lisatie niet volkomen de over
hand krygt.
Integendeel: het zal taak zyn.
belangstelling te kweken voor
een veelheid van uiteenlopende
onderwerpen, omdat de ontwik
keling der maatschappij, tenge
volge van de enorme vooruitgang
der techniek. onherroepelijk
steeds vlugger gaat in de rich
ting der mechanisatie.
WIE diar open oog voor
heeft. beseft dat de ma
chine in immer sneller
tempo, de menselyke arbeid ver-
dnngen gaat.
Heus: de tiid is zover niet meer.
dat we het inplaats van met een
achturige-, met een zes- of zelfs
vierurige werkdag af kunnen.
