LEIDSCH
DAGBLAD
Brits Vakverbond keurt de Duitse
herbewapening goed
I WEERBERICHT
93ste Jaargang
DONDERDAG 9 SEPTEMBER 1954
No. 28317
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredactie: B. W. Mcnkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f6.40 per kwartaal; f2.15 per maand; f0,50 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro No. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Isolement sou tot Hitler II leiden
Maar hoe blijven de Duitsers inliet gareel....?
Onze Londense correspondent telefoneert uit Brighton:
Het congres van het Britse Vakverbond heeft opnieuw zyn zegen gegeven
aan de Duitse herbewapening in enigerlei controleerbare vorm. Het was het
eerste openbare debat over dit probleem sinds het falen van de EDG. Maar het
congres bleek o-i. niet in staat zich scherp rekenschap te geven van de
nieuwe, gecompliceerde situatie. Men was het onderwerp kennelijk beu. Even
als de Labourpartij is ook de Britse vakbeweging over dit netelige vraagstuk
practlsch in twee helften verdeeld. Een zogenaamde noodresolutie, op het laat
ste ogenblik door de algemene bestuursraad ingediend, werd goedgekeurd met
4 077.000 stemmen en 3.622.000 stemmen tegen. Van de machtigste bonden, de
zogenaamde „grote zes", stemden de mijnwerkers, transportarbeiders en per
soneel in gemeentedienst vóór en de spoorwegarbeiders, de metaalwerkers
en het winkelpersoneel tegen.
Hoewel de houding van het congres
In overeenstemming is met de besluiten
van de afgelopen jaren, is de aanvan
kelijk overweldigende meerderheid ten
gunste van de Duitse herbewapening
sterk teruggelopen. Het bestuur ver
wachtte voor haar resolutie een meer
derheid van een millioen. Vandaar dat
er vreugde heerste onder de communis
ten en de linkelvleugel. Volgens som
migen is het nu zeker dat over drie we
ken als de Labourpartij in Scarborough
bijeen komt. Attlee's politiek ten gunste
van de Duitse bewapening zal worden
verslagen, omdat de voorstanders waar-
Rhuniuk zullen worden uitgestemd,
daar de oppositie in de vakbeweging,
gecombineerd met die uit de politieke
sector, thans zo sterk is geworden, dat
zij wel de meerderheid zal halen. Juist
Attlee's voorbeeld om toenadering te
zoeken tot China, werkt averechts. Men
vroeg zich ook gisteren af of nu geen
r.ieuwe poging diende te worden gedaan
om met de communisten over het Duit
se probleem tot overeenstemming te
komen.
Het gigantische stemmentotaal ver
tegenwoordigde het ledental der geza
menlijke bonden, welke elk een collec
tieve stem uitbrengen. Enige, meest
kleine bonden staan onder communis
tische invloed. Hun sprekers hebben
praetisch geen vat gehad op het con
gres dat echter wel onder de indruk
kwam van de eerlijke argumenten van
r.c met-communistische tegenstanders
der Duitse herbewapening. Vooral de
bi .tengewoon waardige en rustige rede
vin de leider der spoorwegarbeiders.
Jim Campbell, die lid is van het alge-
Honderden doden bij
aardbeving
I In de omgeving van de stad Orleans-
ville in Algiers (Frans-Noord-Afrika
heeft zich in de nacht van Woensdag op
Donderdag een zeer krachtige aardschok
I voorgedaan. Er zijn talrijke slachtoffers.
terwijl de aangerichte schade aanzien-
lyk is.
Het aantal doden bedraagt tot nu
toe 150 200. Dc helft van Orleans-
ville is door de aardschok met de
grond gelijk gemaakt.
Radio-Algiers heeft een dringend be-
I roep gedaan op bloedgevers, om zich
1 beschikbaar te stellen. Gouvemeur-ge-
I rcraal Roger Leonard Is naar het ge-
I teisterde gebied vertrokken.
I De aardschok deed zich hedennacht
I '.e twee uur voor.
Volgens radioberichten kan het aantal
I lieden op ongeveer 350 worden gesteld.
1 terwijl er niet minder dan 900 gewonden
I touden zijn.
Weerrapporten
(Van hedenmorgen 7 uur)
•Vrstèrdam
tonden
«nemburg
windstil 18 0.2
half bew.
half bew.
zwaar bew.
zwaar bew.
half bew. i
half bew.
nevel
nevel
eeh. bew
zwaar bew.
licht bew.
half bew.
onbewolkt
windstil 21 0
meen bestuur, vond grote bijval. Hij
leidde de oppositie, die nieuwe bespre
kingen wil met de communisten over
het Duitse probleem.
Angstvallig vermeed men evenwel
een antwoord te geven op de bran
dende vraag van dit moment, name
lijk op welke wijze een bewapend
Duitsland in toom dient te worden
gehouden, nu de EDG om zeep ge
bracht is. Ook werd de vraag wat En-
gelands verantwoordelijkheid in deze
is. niet aangeroerd.
Vincent Tewon, algemeen secreta
ris van het Vakverbond, die de be-
stuursresolutie verdigde. stelde zijn
vertrouwen in Adenauers belofte, dat
Duitsland zijn bewapening in over
eenstemming zal brengen met de to
tale Europese dcfensiebchoefte.
Overigens verwachtte hij veel van de
democratische krachten in Duitsland,
die niet in de steek mogen worden
gelaten. Voor de gevaren was het be
stuur niet blind. Reeds in 1935 heeft
het bestuur van het Britse Vakver
bond de bestialiteiten van de Nazi's
aan de kaak gesteld. Isolement zou
echter zeker tot een tweede Hitler
leiden.
Het vakverbond was in het verleden
zo verstandig geweest zich niet op de
EDG vast te leggen, zodat men er thans
mee uit kon ae elastische formule in
zake de noodzaak van een Duitse de
fensie-bijdrage in andere vorm te her
halen Het congres verwierp een com
munistisch geïspireerd voorstel voor ge
meenschappelijke economische acties
door de communistische en niet-com-
munistlsche internationale vakorgani
saties.
De machtige Arthur Deakin, secreta
ris van de transportarbeiders en lid
van het algemeen bestuur, striemde de
communisten en zwaaide met een tele
gram uit Moskou, waarin het vakver
bond werd uitgenodigd voor een bezoek
aan de Sovjet-Unie. Deakin noemde die
uitnodiging op dit moment een door
zichtige manoeuvre om de stemming
over het voorstel inzake samenwerking
met de communistische vakbond-inter
nationale te beïnvloeden. Ook uit Dea-
kin's houding bleek dat er thans een
kloof bestaat tussen de vakbeweging en
de Labourpartij. die immers toeschie
telijker is ten opzichte van de commu
nisten en iets positiefs tracht bij te
dragen tot de politiek van vreedzaam
samenleven tussen Oost en West.
Foster Dulles op Formosa
De Amerikaanse minister van bui
tenlandse zaken. John Foster Dulles,
is heden uit Manilla in de Formo-
saante hoofdstad Taipeh aangekomen,
waar hij vijf uur zal blijven. Hij zal
besprekingen voeren m<-t dc leider
van het nationalistisch China, gene
ralissimus Tsjiang Kai-Sjek.
Foster Dulles, die werd begroet door
een groot aantal nationalistisch-Chinese
en Amerikaanse autoriteiten, onder wie
de ambassadeur der V. S. te Taipeh,
verklaarde bij aankomst: ..De Verenigde 1
Staten ftaan naast nationalistisch
China, indien dit zou worden aange
vallen. De Amerikaanse zevende vfoot
beschermt Formosa, dit in opdracht
ven de regering-Eisenhower.
Rood-China heeft thans zijn mili
taire en propaganda-activiteit tegen het
vrije gedeelte van China versterkt. Doch
wy zullen ons geen vrees laten aan
jagen".
Na opgemerkt te hebben, dat hij de
eerste Amerikaanse minister van bui
tenlandse zaken is. die een bezoek aan
het nationalistisch China brengt, ver
volgde Dulles: „De Verenigde Staten
zijn er trots op schouder aan schouder
te staan met hen. die vele crises hebben
doorgemaakt, doch wier onverschrok
kenheid, geschraagd als zij wordt door
geloof in de goede zaak onwankel
baar is".
Dulles werd bil aankomst op het
vliegveld van Taipeh begroet door een
salvo van negentien saluutschoten.
Foster Dulles. die door zeventien Ame
rikaanse functionarissen wordt begeleid,
zal vandaag, later op de dag. per vlieg
tuig naar Tokio vertrekken.
Frankrijk zal „wapen-pool"
voorstellen
Ter vervanging van Europese leger
Uit gezaghebbende regcringsbron wordt vernomen, dat de Franse regering be
sloten heeft een West-Europese ..wapen-pool" voor te stellen. Dit lichaam zou het
toezicht moeten uitoefenen op wapens, begrotingen en strijdkrachten by wijze van
alternatief voor hel onbruikbaar geworden Europese Legcrplan. Het voorstel opent
dc mogelijkheid van een spoedige herbewapening van West-Duitsland.
Het voorstel, waarvan nog niet alle bijzonderheden bekend zyn, is uitgewerkt
door de „braintrust" van Mendès-France en moet worden gezien als Frankrjjk's
antwoord op de aandrang van West-Duitsland, de Verenigde Staten en Groot-
Brittannië dat de Bondsrepubliek nu in de gelegenheid moet worden gesteld tot
de Nato toe te treden.
Het plan beoogt de oprichting van een
internationaal organisme, dat het mili
taire program zou moeten bepalen voor
elk Europees land Het zou de bevoegd
heid krygen de mveaux der bewapenin
gen maximum en minimum voor
elk betrokken land vast te stellen en
dusdanige controle-maatregelen te ne
men. dat geen land de limieten zou ont-
wyken of overschryden. Verder zou het
gemachtigd worden te bepalen wat elk
land zou mogen produceren op het ge
bied der bewapening en welke omvang
de diverse begrotingen zouden mogen
hebben.
Een regeringswoordvoerder merkte op.
dat het voordeel ontstaat van een orga
nisme. waartoe de Russen en hun satel
lieten zich zouden kunnen wenden, in
geval de Sovjet-Unie mocht besluiten
haar huidige politiek te wijzigen.
Het Franse plan. zo wordt vernomen,
zal formeel aan de bondgenoten worden
voorgelegd, waarschijniyk via de gewone
diplomatieke kanalen, wanneer de voor
gestelde Negen-landenconferentie lang
mocht uitbiyven.
In het plan is voorzien in een even
tuele toetreding van West-Duitsland tot
de Nato en in herstel van de souvereini-
teit der Bondsrepubliek in de naaste
toekomst.
Naar de mening van Mendès-France
komt het plan tegemoet aan de interna
tionale entiek. die op Frankrijk geoe
fend is en waarbij het verwy t is gemaakt,
dat hy doende is een herbewaping van
West-Duitsland te verhinderen en ook
aan de vrees van de Nationale Vergade
ring voor een nationaal Duits leger.
(United Press
„Triton" onder water
Bergingspogingen
opgeschort
Het wrak van het verongelukte
KLM-vliegtuig „Triton" is vandaag,
nadat het vannacht aanhoudend had
gestormd, onder water verdwenen. De
bergingswerkzaamheden, zyn opge
schort.
Men vreest, dat het wrak mogciyk
uiteen zal vallen.
18 Slachtoffers op Schiphol
gearriveerd
Gistermiddag om half een zijn met
een speciale DC-4 Skymaster van de
KLM 18 slachtoffers, die bij de ramp
met de „Triton" het leven hebben ver
loren, op Schiphol aangekomen. Hierbij
bevonden zich de stoffelijke resten van
alle Nederlandse slachtoffers, uitgezon
derd die van de heer en mevrouw Bak
ker. die naar Amerika zullen worden ge
zonden. De baren zyn naar verschillen
de rouwkamers in Amsterdam overge
bracht. Het stoffelyk overschot van de
stewardess mej. Loewenstein werd op
gebaard in het Joodse Verenigingshuis
in de Sarphatistraat.
Geen diamanten
Naar aanleiding van het bericht over
de aanwezigheid van diamanten in de
„Triton" vernemen wy bij navraag by
de KLM in Den Haag. dat op de vracht-
staat van de „Triton" geen partij dia
manten vermeld stond. Ook by de PTT
was niets over een zending diamanten
bekend Uiteraard is het onmogelyk dat
diamanten als aangetekende zending
waren verstuurd, zonder dat zij als zo
danig bij de PTT waren aangegeven.
„Photon" had motorstoring
De KLM-Superconstellation ..Photon",
die eergisteren van Schiphol naar Ame
rika is vertrokken, heeft op weg naar
Gander iNew Poundland) een defect
gekregen aan een der motoren, die
daarom met verminderde kracht moest
draaien De reparatie op Gander zou
vermoedelyk ruim een uur duren. Aan
boord van de Photon bevonden zich ne
gen overlevenden van de „Triton". In
totaal had het toestel 55 passagiers.
Woensdagmorgen is de gezag
voerder van de verongelukte ..Tri
ton", Commodore A. Viruly. in ons
land teruggekeerd. Bij zijn aan
komst op Schiphol was de belang-
stelling uiteraard zeer groot.
Foto: De Commodore tijdens de
begroeting door officials van de
K.L.AI.
Prinses Wilhelmina
per vliegtuig terug
H.K.H. Prinses Wilhelmina is gister
middag van haar vacantle in Noorwegen
in ons land teruggekeerd. Zy maakte de
terugreis per vliegtuig. Prinses Wilhel
mina ls naar men weet vier weken
in Noorwegen geweest, zy bezocht het
FJordengebted De afgelopen vier dagen
logeerde zy in het Bristol hotel te Ber
gen.
Prins Eernhard
op Farnborouah
AANWEZIG BIJ
VLIEGDEMONSTRATIES.
De voornaamste gast van de presi
dent van bet Genootschap van Britse
vliegtuigbouwers was gisteren Prins
Bernhard. die met luitenant-kolonel
Gerben Sonderinan. test-vlieger van
Fokker, in een Regeringsdakota op
het militaire vliegveld Blackbush
dicht by Famborough was gearri
veerd. De weersomstandigheden wa
ren abominabel: regen cn laaghan
gende bewolking.
Prins Bernhard was er o.a. getuige
van. dat Nev l Duke met de Hawker
„Huntero" (de nieuwste uitvoering van
de Hunter) een serie van vier keiharde
knallen by elkaar dook. toen hij twee
maal dezelfde duikv.ucht sneller dan
het geluid vloog. Dat liet de invlieger
Jock Elliott van de Havilland VI egtui-
genfabnek niet op zich zitten: hy pro
duceerde er met de verbeterde DH 110
twee. Boven in de lucht was duidelijk
de kronkelende en snelverw aaiende con-
denspluim te zien als een merkteken,
waar de geluidssnelheid was overtrof
fen.
Prins Bernhard was er voorts o.a ge
tuige van dat het eerste productiemodel
an de viermotorige bnsto! „Bnttannia"
erkeersmachine zyn debuut maakte.
Om ruim half vyf werd Prins Bern
hard door de heer Parkes. dep resident
van het Genootschap, uitgeleide gedaan.
Pseudo-lioteleigenaar bleek
internationaal-oplichter te zijn
In Oegstgeest eindigde het sprookje...
Een inwoner van Oegstgeest maakte tijdens een vacantietrip in Luxemburg
in een hotel kennis met een 25-jarige Luxemburger. Deze deelde hem mede,
dat hy eigenaar van het hotel was. Voorts vertelde de man. dat hü Amerikaan
cn in dienst was geweest by de UNO, waar hy een maandsalaris had
1000 dollar. Met dit salaris kon by niet rondkomen en zyn vader, die in
New York een hotel had met 200 kamers, moest hem nog geregeld geld sturen.
Daar het hotelwezen hem meer aantrok, had by het hotel in Luxemburg
gekocht. Do man toonde zich zeer royaal en inviteerde zyn gasten, waaronder
ook de Oegstgeester. om t.z.t. op zyn kosten nog eens terug te komen in
zyn hotel. Daar hy plannen had om een bezoek aan Holland te brengen, wer
den de adressen van zyn gasten genoteerd en beloofde hy een tegenbezoek te
zullen brengen.
Weinig verandering
I 3e Bilt verwacht tot morgenavond:
1 Zwaar bewolkt met plaatselijk wat
tn. maar tydeliik ook opklaringen.
Wie tot vry krachtige wind tussen
en Zuid-West Weinig verande-
,ai in temperatuur.
(Opgemaakt te 10 uur)
10 SEPTEMBER.
1^1 op: eo5 uur; onder: 19 08 uur.
op- 17 51 Uur: onder: 2 51 uur
-"«water te Katwijk te 1.13 en 13 42 u
it nummer bestaat uit 14 pagina's.
Paul Mason, de nieuwe Engelse op de Dam te Amsterdam zijn gc-
Ambassadeur in Nederland, die loofsbrievcn aangeboden aan HM
kortgeleden Sir Neville Butler in Koningin Juliana,
deze functie opvolgde. Iiecft Woens- I Foto links: Na aankomst inspec-
dagochtend in het Koninklijk Paleis I teert de heer Alason de voor het I
Paleis opgestelde erewacht. Foto
iechts II M. de Koningin tijdens de
inspectie van de erewacht kort voor
de aankomst van de heer Mason
PER TAXI UIT
LUXEMBURG
In de nacht van Zaterdag jl. verscheen
voor de woning var. een inwoner van
Oegstgeest een Belgische auto. waaruit
de bedoelde „hoteleigenaar' stapte. Hy
had echter pech. daar zyn Hollandse
kennissen elders in het land vertoefden.
Door informaties in te winnen by de
buren, kwam de Luxemburger terecht
by een familielid van zijn Hollandse
relatie. Hij diste aldaar een verhaal op.
dat hy in Luxemburg een auto-ongeval
had gehad en op advies van zijn advo
caat het land tijdelyk had verlaten om
arrestatie te voorkomen Door zijn over
haast vertrek beschikte hu niet over
voldoende liquide middelen om de
taxi-chauffeur te kunnen betalen.
Dit betrof nogal een flink bedrag
daar de taxi hem vanuit Luxemburg
naar hier had gebracht! Hy vroeg
daarom een geldlening tot Maandag
daaropvolgend, daar tui zijn geld zou
laten komen van een bank uit Luxem
burg en een bank te Brussel Om zyn
verhaal een schün van waarheid te
geven, toonde hy een chèqueboekje.
De argeloze burger geloofde het
Conferentie van Negen
voorlopig van de baan
Het Brit-e kabinet heeft, zoals wij
in een groot deel van onze oplage gis
teren nog kenden berichten, op een
speciale bijeenkomst besloten geen
uitnodigingen te verzenden voor ecu
conferentie van Negen over de Euro
pese defensie. De ministers hebben
daarby overwogen, dat medio Sep
tember niet schikt voor John Foster
Dulles en bondskanselier Adenauer-
Voorts, dat dr Adenauer van mening
is, dat meer tjjd nodig is om zo'n
conferentie voor te bereiden.
Nato-funct onarlssen overwegen thans
de mogelijkheid van een byeenkomst
van de Nato-raad. al of niet voorafge
gaan dooi een voorconferent e te Lon
den in October
Een andere mogelukheid is. dat de
Nato-raad in New York bijeen komt ty-
dens de zitting van de algemene verga
dering der Verenigde Naties, of anders
te Ottawa
Zowel in Bonn als in Washington
wordt het Britse beslut toegejuicht Op
het depaitement van buitenlandse za
ken is men nooit opgetogen over het
i oorspronkelijke Britse voorstel geweest
Ook Frankryk voelt er zich door opge-
I lucht.
verhaal en gaf de man een voorschot
om de taxi te kunnen betalen. Daar hy
geen onderdak nad. werd hem dit even
eens verschaft. De politie kreeg echter
kermis van de zaak en stelde een onder
zoek in naar de hoteleigenaar uit
Luxemburg. Dit onderzoek leverde het
verrassende resultaat op. dar de man
geen hoteleigenaar bleek te zyn. doch
slechts als ondergeschikte in een hotel
had gewerkt. Voorts bleek dat hy geen
cent bezat en dat hii reeds terzake van
oplichting en verduistering was veroor
deeld in Zwitserland en Frankryk en
dat hem het verbluf in deze landen
was verboden. Verder bleek, dat hy Ir.
België nog een straf te goed had van
vier jaar terzake van oplichting, vals
heid in geschrifte en verduistering
De pseudo-eigenaar van het hotel
werd ingerekend en zal vermoedelijk
met een Riikstaxi een reis naar B-lzië
gaan maken om daar enige tijd door te
brengen in een van de R'tkshotels voor
lieden met mooie verhaalties.
Militaire wagen tegen boom
ZEVEN LICHT GEWONDEN.
Op de Uddelermeerweg tussen l'd-
(lcl on Staverden is gistermiddag om
streeks half zes een verkeer-ongeluk
gebeurd, waarbij 7 militairen uit de
legerplaats Eraielo lichte verwondin
gen hebben opgelopen.
Een artiilerictrekker uit d°ze leger
plaats met naar schatting 10 inz t'en-
den vloog in een scherpe bocht de weg
af en kwam tegen een boom tot stil
stand. Van de Inzittende militairen lie
pen 7 lichte verwondingen op; de ern
stigste kwestsuren waren enkele been
breuken De gewonden zyn overgebracht
naar het hosp taaltje van de militaire
eeneeskundige dienst in Harderwijk De
wagen werd aan de voorkant zwaar be
schadigd Omtrent de oorzaak staat nog
niets vast.
Plechtige opening
Stcten-Generncl
OP 21 SEPTEMBER
Ter geleg°nneid van de plechtige ope
ning van de zitting der Staten-Gene-
raal door H M. ae Koningin op 21 Sep
tember as zal de Koninklyke stoet on
derstaande ioute volgen:
Konlnklyk Paleis a h Lange Voorhout
Lange Voorhout iover het z.g. Schelp-
nadi Kneuterdyk—Lange Vijverberg—
Korte Vijverberg naar de Ridderzaal op
I het Binnenhof. Langs dezelfde route zal
H.M de Koningin naar het Paleis aan
het Lange Voorhout terugkeren.