LEIDSCH
DAGBLAD
{S
Engeland wil Achtmogendlieden-
conferentie
IEERBERICHT
5S££
f bestaat uit 10 pagina's
93ste Jaargang
DONDERDAG 2 SEPTEMBER 1954
No. 28311
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f6.40 per kwartaal; f2,15 per maand; f0,50 per week
Witte Singel 1, Leiden Giro No. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Duitsland mag toetreden tot Nato
Met beperkte bewapening....
Van onze Londense correspondent
Engeland heeft, zoals verwacht, het initiatief genomen om een uitweg uit de
I E D.G.-crisis te vinden. De eerste stap is een voorstel tot bijeenroeping
I jairschUniük In Londen van een Achtmogendhcden conferentie, bestaan-
I it uit Engeland, de Verenigde Staten en de zes oorspronkelijke EDG landen.
1 Pr conferentie zou binnen veertien dagen dienen bijeen tc komen, zodat zij
roorafgaan aan Assemblee der Verenigde Naties, welke op 21 Septem-
I ter begint. Gezien de politieke situatie in Frankrijk en de gemoedstoestand van
I it regering-Adenauer belooft deze Achtmogendheden-conferentie uiterst moei-
I lijk ie worden.
I Het plan van Churchill en Eden beoogt rechtstreekse toetreding van dc
I Bondsrepubliek tot de Nato zelf. Voor het voorstel van Mendès-France inzake
I «n beperkte Europese Unie op Nato-basis, voelt men in Londen niet veel.
looral ook niet omdat Engelknd niet aan een dergelijke unie op gelüke wüzc
ia kunnen deelnemen als de Europese landen, niet het minst ook omdat het
I anders te los van de Ver. Staten zou komen te slaan. Het Britse plan wil de
I Nato zodanig reorganiseren dat het mogelijk zal zjjn om de Duitse bewapening
I [a loom te houden. Maar Adenauer's verklaring van gisteren wordt door
I nlen in Engeland opgevat als een eis tot onbeperkte bewapening.
Dit zijn echter nog maar de openings-
;ten van het nieuwe politieke schaak-
.ti! en er kan nog veel veranderen voor
Ie sprake is van enig definitief plan.
I Het is de eerste maal dat Engeland
I ntt «n plan komt voor de oplossing van
I te! probleem van de Duitse bewapening.
I De kabinetszitting waarin de Britse
Ifwüek werd besproken, duurde zeven
I bartier Als gevolg van de vacasities
li-ren slechts acht van de achttien
lli'wietsleden tegenwoordig.
T Of de Achtmogendheden-conferentie
lal doorgaan, zal afhangen van de resul-
r. van de consultaties met de be-
Jende regeringen. Het voorstel van
kilts om de Nato-raad bijeen te
.c???n, wordt in Londen als voorbarig
iüchouwd. Eerst zal een plan dienen
ll vorden uitgewerkt door de landen, j
wilt het nauwst bij de EDG-crisls
brokken zijn. De kwestie van de aan
I; Bondsrepubliek te verlenen beperkte
:verelniteit dus los van bewape- 1
e welke voorzien was in geval de
ij zou falen, schijnt thans door de
fc':e houding o,. losse schroeven te
iZie elders in dit Blad). Engeland
...Her gereed om onmiddellijk met
srika en Frankrijk tot bestudering
I. het probleem over te gaan. Mendès-
Innce is wel-is-waar persoonlijk bereid j
1 Bondsrepubliek de beoogde souverei-
welke oorspronkelijk was vast-
>peld aan de EDG. te verlenen,
if of de Franse Kamer hem zal
j. betwijfelt men in Londen zeer.
Tindaag zal het concept van antwoord
Russische nota van 24 Juli, waarin
T conferentie ter bespreking van de
popese veiligheid werd voorgesteld, In
en worden voltooid in een bljeen-
I van Frankrijk, Engeland en de
b Staten Aangenomen wordt dat het
Hiel zal worden afgewezen, tenzij
t Sn jet-regering bereid is toe te stem-
l :nk vTije verkiezingen voor
B miflcatie van Duitsland.
I Gunstige Franse reactie
n woordvoerder van het Franse
sterie van buitenlandse zaken heeft
'^"dagavond verklaard, dat zijn
ping het Britse voorstel van harte
tijd is. aangezien het een passend ant
woord vormt op de suggestie van de
West-Duitse regering voor een Zeven-
mogendhedenconferentie zonder
Frankrijk ter bespreking van de
toekomstige betrekkingen tussen de
Bondsrepubliek en het Westen. Diploma
tieke waarnemers in de Franse hoofd
stad beschouwen het West-Duitse voor
stel als een nieuwe poging van Bonn
om de huidige Franse regering te
krenken.
Ook instemming te
Washington, Rome en Brussel
In Washington acht men een belang
rijke reden om het Britse voorstel te
aanvaarden, dat het hierdoor mogelijk
zal zijn van Duitslands standpunt kennis
te nemen aan de conferentietafel vóór
de bijeenkomst van de ministeriële
Nato-conferentie. West-Duitsland is
geen lid van de Nato en zou aan de
Nato-conferentie. die door de Ameri
kaanse minister van buitenlandse zaken,
Foster Dulles, is voorgesteld, niet kun
nen deelnemen.
In officiële Italiaanse kringen te Rome
is het Britse voorstel toegejuicht als
een geleeenheid om Engeland stevig
bij de West-Europese defensie te be
trekken.
Volgens kringen die de Belgische rege
ring ha staan, zal België elk Blits plan
voor het opnemen van West-Duitsland
in het Noord-Atlantisch verbond krach
tig steunen. De Belgische minister van
buitenlandse zaken. Spaak, verklaarde
tegenover de pers, dat toelating van
West-Duitsland tot de Nato een logische
oplossing zou zijn van de moeilijkheden,
die door Frankrijks verwerping van de
EDG zijn ontstaan.
1 September
..Zomerdag"
West-Duitsland wil volledige
souvereimteit
In het hele land heeft men op de
eerste Septemberdag kunnen gemeten CoilVeiltieS Vail Boilll Zljll
van echt zomerweer! Overal werden J
niet meer voldoende
van echt zomerweer! Overal werden
temperaturen gemeten van 27 k 28
graden Celsius. Een record, zoals in
Engeland, waar gisteren de warmste I Het Westduitse kabinet is Woensdag voor de tweede maal in 24 uur bijeen.
Septemberdag sinds vfjf jaar werd J gekomen en heeft er overeenstemming over bereikt, dat de Bondsrepubliek vol.
geregistreerd, betekende sulk, nog niet. ,edlle mon „rden l0,Kkend.
Wat de laatste jaren betreft, herinnert
men zich bij het K.N.M I. te de Bilt nog Minister zonder portefeuille Strauss
'i eoea fi S» iS dTdlnnUiePvo"™
in 1949. Toen steeg het kwik tot 34 Van de Westduitse souvereinitelt
verrast. Nog slechts een week geleden
werd namelijk van officiële zijde in
Bonn verklaard, dat men volledig in
stemde met de mening der Neder
landse regering, dat een oplossing zon
der Frankrijk niet overwogen werd.
De Bondsregering heeft in een zit-
Men had.
van
spreken In elk geval diende zii het recht
te omvatten, deel te nemen aan de ver- j
dediging van het Westen.
Op eerste vergadering van de I
Bondsdag na het zomerreces zal bonds- ting, waaraan ook door de fractieleiders
I kanselier Adenauer een regeringsverkla- der regeringspartijen werd deelgenomen,
ring over de nieuwe toestand afleggen, de Duitse wensen geformuleerd, die
aldus minister Strauss. iMen verwacht, reeds terstond na het besluit van de
dat deze vergadering op 14 September Franse Kamer in Bonn werd geuit. Het
wordt gehouden). is in Bonn opgevallen, dat de Bonds-
i regering ln de vijf door haar geuite wer—
o zeidc Strauss, tevoren sen een beraad met Italië en de Bene-
creiniteit ..met voorbe- luxlanden voorop heeft gesteld, zelfs voor
houd" gesproken. maar de conventies de eis van de souvereinitelt. Het heet
van Bonn. die We-t-Dultsland bijna dat de Bondsregering bereid is de poll-
'"II""*:— -ereiniteit zouden geven, tiek van Europese vereniging voort te
--.J j- i Zetten met alle volken, die daartoe be
reid zijn en op alle daarvoor geschikte
terreinen. Dat de Duitse regering daarbij
in de eerste plaats denkt aan een voort
zetting van het „front van vijf naties
zoals zich dat in Brussel manifesteerde,
blijkt ten overvloede uit de toevoeging,
dat consultaties over de verdere behan
deling der militaire integratie met deze
landen gewenst worden geacht.
volledige s
zijn thans niet meer voldoende.
VIJF DOELEINDEN.
Westland thans druivenland
Sprookjes fee Anneke Elro waart rond
lijst I
«796 I
I
I
673 I
60» I
graden Celsius!
Bieembollen-export naar
Duitsland
weer in moeilijkheden
EXPORTZENDINGEN WORDEN
OPGEHOUDEN AAN DE GRENS
Na de moeilijkheden, welke werden
ondervonden bij de onderhandelingen
over de vaststelling van het export
contingent staan tal van bloembollen
exporteurs met orders naar West-
i) uit-land wederom voor nieuwe
moeilijkheden. Op 1 September zyn de
eerste zendingen naar Duitsland ver- j Na de te Buehler Hoehe bh Baden-
zonden, maar het bleek, dat aan de Baden gehouden vergadering, waaraan
grens een zeer strenge controle werd i ook werd deelgenomen door de voorzit-
uilgeoefend door ambtenaren van de ters van de coalitiepartijen, is een be-
Duitse quarantaine-dienst, op grond kendmaking uitgegeven, waarin de on-
van voorschriften waaraan praetisch i derstaande doelen van de Westduitse
niet de hand is te houden, speciaal politiek werden opgesomd:
na de moeilijke oogstperiode. Verschei- 11 Voortzetting van de eenwordings-
dene partijen zijn afgekeurd. politiek in Europa met alle landen, die
j er mee instemmen, en op alle gebieden
Een en ander heeft grote beroering I die geschikt zijn; raadpleging van de
veroorzaakt onde: de Hollandse expor- landen, die deE D G. hebben bekrach-
teurs. De voorzitter van de Duitse groep tigd of op punt stonden zulks te doen.
van de Bond van Bloemöolienhandelaren over militaire eenwording,
en een hoofdambtenaar van de Planten- i 2) Herstel van de souvereinlteit voor
ziektekundige dienst hebben zich yUnes West-Duitsland
naar Duitsland begeven om zo mogelijk 3) Deelneming van West-Duitsland
een regeling te verkrijgen. Inmiddels aan de verdediging van het Westen zon- 1 'edl?e. souvereinitelt zijn, ooz al was het
wachten verscheidene exporteurs met j der enige discriminatie. j g te vroeS om over de definitieve
hun verzendingen om met het risico te 4Een juridische regeling van heti'?rm te sPreken. ta elk geval heeft
probleem ran de legering van buiten- er geen twijfel over laten be-
landse strijdkrachten op Westduits dat d® bondsregering in die voi-
grondgebied dlge souvereinitelt ook „het recht om
5i Onmiddellijke besprekingen met deaeel Jf nemen aan de verdediging van
Verenigde Staten en Groot-Brittannië. I he' pesten tabegrepen wenst te zien.
De in 1952 ln de conventie van Bonn
DESNOODS ZONDER 1 beloofde souvereinitelt was volgens
FRANKRIJK. Strauss thans niet meer toereikend.
D, Bondsregering wi, dr poliUH, v.n i
Europese vereniging ook rodder Ir.nt-, de Duitse verlanglijst en Mn
rijk voortzetten en zij hoopt daartoe duidelljk t€ maken dat het eèn rWlnr
n rra: iSi prVe., -.;.: ZEOSgi. 35SWÏÜ
Athene nebben cpjrseaden. Het kleuidcd j litirk. krinrrn lr. Bonn hrt ...mmu- toeselicht nlp, de verklarm, dn K,,n
beperkingen aan Duitsland mogen v
Als tweede doel van haar verdere po
litiek dient de bondsregering tot me-
mands verbazing na de aanduidingen,
die in Bonn reeds waren gegeven, de
Westduitse souvereinitelt aan. zy moet.
zo heeft minister Strauss in aanvulling
op het communiqué verklaard, een
Koningin kreeg verloren
armband terug
Het Griekse blad „Kathemerini" be
vat een berioht van zijn correspondent
op Rhodos. waarin wordt verteld dat de
havenautoriteiten aldaar Zaterdag j 1
1 een kostbare armband, e .gen dom
dat drie olifantjes i-ertoonde, werd door
i de Kc-nlngln verloren toen zij met an-
I d?re leden van het gezelschap van de 1
„Agamemnon" aan de kust ran Rhcdos
I aan het baden was. De armband was 1
door havenpersoneel gevonden. (U.P.). 1
niqué geïnterpreteerd, dat de regering
na haar overleg in Buehler Hoehe heeft
uitgegeven. De w ijze, waarop de bonds
regering demonstreert, dal zij bereid
zou zijn tot een politiek zonder Frank
rijk, beeft dc Westduitse hoofdstad
Weerrapporten
(Van hedenmorgen 7 uur)
licht bew.-
gmiun lloht bew. wzw 5 27
zwaar bew. z 4 28
zwaar bew. wzw 3 28
zwaar bew. zw 4 30
mist windstil 22
zwaar bew. windstil 25
zwaar bew. nw 2 24
nevel windstil 27
nevel windstil 27
mist windstil 27
nevel zzo 4 26
nevel zw 3 29
nevel zw 2 27
onbewolkt windstil 26
vrllw onb. windstil 25
•Tilwonb. n 2 32
licht bew. windstil 29
f
551 "Xil
1 751 "T
961 9'4
Vrij warm
verwacht tot morgenavond:
F nacht en vroege ochtend plaatse-
P' Overigens op de meeste plaat-
vnj zonnig en tamelijk warm
IkfUte tot matige wind uit Zui-
r'*hngen
(Opgemaakt te 10 uur.)
3 SEPTEMBER
f1?' 5 53 uur; onder: 19 25 uur.
'2 51 uur; onder: 2100 uur
:"tev te Katwijk te 6.26 en
Lichtend Naaldwijk
Met luid gejuich werd gistermiddag
aan de Burgemeester Elsenweg te
Naaldwijk de komst van de hélicop-
têre en daarmee dc komst van de
druivenfee, aangekondigd als het
grote begin van de Westlandse drul-
venfeesten.
Verwelkomd door dc heer L. van
Woerden en toegezwaaid door dui
zenden belangstellenden deed deze
sprookjesfee, Anneke Elro haar in
trede in „Druivenland".
In een met 't Westlands produet:
„de druif" versierde praalwagen trok
de sprookjesfee. begeleid door herauten,
amazones en druïvenprinsessen. met
Klein verlof voor dienstplichtigen
li ie er voor in aanmerking komen
De duur van de eerste oefening van dienstplichtigen van de Kon. Landmacht
is zoals men weet onlangs als volgt vastgesteld:
ai 23 maanden voor dienstplichtigen, die worden opgeleid tot officier, tot
onderofficier of tot het vervullen van een specialistische functie: b> 20 maanden
voor de overige dienstplichtigen
Aan de dienstplichtigen wordt, indien zy het wensen, gedurende de laatste twee
maanden van hun eerste oefening klein verlof in afwachting van groot verlof ver
leend. (Dit komt er op neer. dat de dienstplichtigen, behorende tot de groep A. na
21 maanden en de dienstplichtigen, behorende tot de groep B. na 18 maanden huis
waarts zullen worden gezonden).
Deze maatregel zal voor dc eerste maal worden toegepast op de dienstplichti
gen, die sedert 10 en 11 Juni 1953 onder de wapenen zijn.
Bjj wijze van 'overgang wordt voor de dienstplichtigen, die sedert 8 en 9 April
1953 onder de wapenen zijn, de huiswaartszending met enige tijd vervroegd en
el als volgt:
De dienstplichtigen, die 24 maanden onder de wapenen zouden moeten blijven,
kunnen na een werkelijke dienst van 23 maanden met klein verlof vertrekken; de
dienstplichtigen, die 20 maanden onder de wapenen zouden moeten blijven, kun
nen na een werkelijke dienst van 19 maanden met klem \erlof vertrekken
Gedurende het klein verlof bestaat geen recht op militaire inkomsten, kost
winnersvergoeding. geneeskundige hulp voor rekening van het Ministerie van
Oorlog, enz.
Het klein verlof kan worden ingetrokken, indien de Minister van Oorlog daar
toe machtiging heeft verleend. In dit geval moet de dienstplichtige zich weder bij
het daarvoor bestemde militaire onderdeel aanmelden.
Intrekking van het klem verlof op verzoek van de dienstplichtige zal als regel
niet worden toegestaan.
Gistermiddag, heeft de Druiven-
fee- vertolkt door Anneke F.Iro
- haar intocht in Naaldwijk -
vanouds het druivencentrum van
het Westland gemaakt.
We zien hier een opname van de
druivenfee tijdens haar intocht, ge
zeten in een fraaie, rijkelijk met het
zoete fruit versierde, praalwagen.
plechtigheid in het gemeentehuis ging
de druivenfee. in gezelschap van dè
burgemeester van Naaldwijk en de ht
feestelijke klanken vah de Harmonie- i';or van de tuinbouw in
vereniging „Pius X" u t Poeldijk over j ^L™5stlan<1: 'R" ,de, dnnveneetgele-
de Dijkweg te Naaldwijk, waar zü har- ge."h.e,d *an het Wlhelminaplein
telijk werd toegejuicht door een ent-1 ALonds ,w.andelde de sprookjesfee
housiaste bevo.klng. die de praalwagen s,af door al e straten van
omringde. Zelfs uit Den Haag waren en ontsU,k de '«^ver-
ouden van dagen naar Naaldwijk geko- „rS u -j
men. om de dralvcnlee een «elkom toe ,„5f" "EgSt1J",
te roepen licht, waardoor in groten getale de feest-
Voor het gemeentehuis in Naaldwijk ^nglrs, SE00I?'de? ?m. het centrum
stopte de feestelijke stoet en werd de J,fpnp^ Westland. het druivenfeest te
fee uit sprookjesland verwelkomd door *>rf>
burgemeester S. Hoogenboom van
Naaldwijk. Onder dc vele genodigden
waren o.m. ir F W. Honig, directeur
van de Tuinbouw, dr ir Mattot van het
Bedrijfschap voor groenten en fruit, de
heer J. Barendse. ere-voorzitter van
het Centraal Bureau, de heer L. Ba
rendse. voorzitter van de Bond West-
land. burgemeester D. de Loor uit Delft,
burgemeester H. B. N. Mumsen uit
'sGravenzande en burgemeester M. P.
A Meissen uit Wateringen.
Namens de gemeente Naaldwijk werd
de dru'venfce door b'irzemeester Hoo-
UITWISSELING VAN GEVALLENEN
IN KOREA
De „operatie-lof", een uitwisseling van
4011 geallieerde en 14.069 communisti
sche gevallenen uit de Koreaanse oor-
iog. Is Woensdag in de omgeving van
Panmoendjon begonnen. De ultw.' ellng
zal dertig dagjn duren
De stoffelijke overschotten der geal
lieerden zul'en per schip naar de Ver.
genboom toegesproken Na deze officiële Staten worden vervoerd.
De heer Clement R. Attlee (mid- gedwongen ontmoeting gehad met
den), de leider van de goodwill- Chinese kindertjes van een bcwaar-
I delegatie van de Engelse Labour- school bij de Anslian Ijzer- en Staal
I party, weke een bezoek heeft gc- Maatschappij. Uiterst rechts ziet
bracht aan Communistisch China, men dr Edith Summerskill. een an-
heeft de hierboven uitgebeelde on-1 der lid van de delegatie.
den opgelegd, die andere verdragspar
tijen niet op zich hebben genomen.
Als vierde doel fungeert de sluiting
van verdragen, die de rechtsbasis voor
het verdere verblijf der bezettingstroe
pen in Duitsland regelen. Formeel heeft
het in 1952 ontworpen verdrag de offi
ciële status van de bezettingstroepen niet
aangetast en wel op grond van de vier
zijdige Geallieerde overeenkomsten,
waarop de bezetting gebaseerd is.
Het schijnt thans, dat de bondsrege
ring de tijd gekomen acht om deze
respectering voor de afspraken met de
Sovjet-Unie terzijde te stellen. De
Bondsrepubliek wenst soortgelijke ver
dragen met de Geallieerden aan te
gaan als sommige der Nato-landen
hebben aanvaard. In geallieerde krin
gen in Bonn wordt het hoogst twijfel
achtig geacht of de Geallieerden hier
toe. met het oog op de bijzondere po
sitie van Duitsland, bereid zouden
zijn.
De Geallieerden hebben er bij alle on
derhandelingen tot dusverre op gestaan,
dat zii een aantal rechten zullen blijven
behouden, die de Duitse souvereinitelt
beperken. De bestaande verdragen ge en
hun het recht de uitoefening van sou-
vereine rechten weer in eigen hand te
nemen, wanneeer de toestand zulks naar
hun eigen overtuiging zou verlangen De
Bondsregering wenst tenslotte zo sn?l
mogelijk tot onderhandelingen met de
Verenigde Staten en Engeland te komen.
Over besprekingen met de derde Weste
lijke bezttende mogendheid. Frankrijk,
wordt in het communiqué in het geheel
niet gerept. Waarnemers in Bonn leiden
daaruit af. dat de Bondsregering geen
grond heeft gezien de openbare mening
in Frankrijk te ontzien en dat zij in de
huidige omstandigheden meer heil ver
wacht van een zo krachtig mogelitke
buitenlandse druk op de Franse regering.
Nadat de sociaal-democratische opoo-
sitie zich reeds eerder tegen een poKriek
zonder Frankrijk heeft gekeerd wekt '-et
geen verwondering, dat de voorzitter de
zer partjj de vtif doeleinden der Bonds
regering terstond heeft verworpen. De
socialisten verwijten de regering boven
dien dat in het in Buehlerhoehe afge
kondigde program de hereniging van
Duitsland op de achtergrond geschoven
zou zijn. Dc wens naar Duitse eenheid
komt namelijk niet onder de viif ac
tuele punten der politiek der Bondsrege
ring voor. doch zii wordt slechts in de
aanhef van het besluit als algemene
doelstelling genoemd.
Zuid-Afrikaanse wijn voor
Koningin
In Paarl (Kaapprovincie) wordt het
volgend jaar het feit, dat 300 jaar ge
leden de eerste wijnstok in Zuld-Afrika
werd geplant, feestelijk herdacht By
deze geleeenheid zal wijn bereid worden
voor Koningin Juliana en Koningin
Elizabeth van Engeland volgens een 300
Jaar oude bereidingswyze. waarby 0 m.
meisjes de druiven met haar -oeten
uitpersen.
Flessen van deze wijn zullen verder
gezonden worden aan de Staatshoofden
van België. Duitsland. Zweden Noor
wegen. Italië. Spanje. Portugal. Grie-
j kenland. Israël, de Ver Staten. Canada,
I Rhodesia, Australië en Nieuw-Zeeland.