LEIDSCH
DAGBLAD
Weerbericht
Mendès-France verdedigt zijn
E.D.G.-beleid
93ste Jaargang
WOENSDAG 1 SEPTEMBER 1954
No. 28310
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredactie: B. W. Menkborat en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f6.40 per kwartaal: f2,15 per maand; f0.50 per week
Witte Singel 1, Lelden Giro No. 57053
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Tegengaan uniformiteit
bouwwerken
INSTELLING ENER COMMISSIE
Steeds meer wrakstukken
van de „Willem Bontekoe"
Zij ii positie eerder versterkt dan
verzwakt
Debatten uitgesteld tot 3 November
(Van onze Parüse correspondent per telefoon)
Alvorens de Franse Kamer gisteren tot 3 November a.s. met verlate vacan
tia uiteen Is gegaan, heeft premier Mendès-France nog een nadere toelichting
kunnen geven over het buitenlandse beleid, dat hü na de verwerping van
het Europesese legerverdrag nu denkt te volgen. Een uitvoerig debat, waar
om Paul Reynaud, met nog vijftig andere Europees-gezinden eerder had vcr-
locht. zal echter volgens de wens van de regering, pas plaats kunnen vinden
na begin November.
die voor de conferentie van Brussel het
kabinet verlieten, hebben al aangekon
digd opnieuw bezit van hun portefeuille
te zullen nemen.
De premier mag zich onder deze om
standigheden vermoedelijk dan ook
vleien met de hoop, dat de twee maan
den vacantietijd, die nu voor hem lig
gen, althans de meest schrijnende won
den zullen doen genezen. En Mendès-
France heeft in ieder geval een periode
voor zich waarin hij ongestoord zijn
krachten zal kunnen meten met de
gigantische vraagstukken. waarmee
Frankrijk nu al zovele jaren worstelt.
Na de afbraak van het buitenlands be
leid van zijn voorgangers, kan hij nu
aan de opbouw van zijn politiek be
ginnen.
De minister van Wederopbouw
Volkshuisvesting zal 15 September e
door hem ingestelde commissie instal
leren, die tot taak zal hebben te advi
seren omtrent de maatregelen, die z
den kunnen worden genomen om
niet gewilde uniformiteit bij de woning
en andere bouw tegen te gaan. Daarbij
zou de Commissie in het bijzonder moe
ten nagaan in hoeverre wijziging van de
voorwaarden, door de Rijksoverheid ge
steld bij het verlenen van financiële
steun, daartoe zou kunnen bijdragen.
De Commissie is gesteld onder voor
zitterschap van Jhr de Jonge van Elle-
meet. vertegenwoordigende het Neder
lands Instituut voor Volkshuisvesting
en Stedebouw en de Federatie van i
vinciale Schoonheidscommissies.
Adenauer roept zijn kabinet bijeen
Stoffelijk overschot van derde officier
gevonden
P.M.F. heeft intussen al aangekon
digd dat het lang niet uitgesloten is.
dat hij nog vóór die datum de afge
vaardigden voor een extra-zitting naar
Parijs terug zal moeten roepen
De Franse regering, die nu voor de
zware taak staat een nieuwe basis voor
de Europese samenwerking te leggen,
w:l ook op dit gebied met voortvarend
heid te werk gaan, maar zonder te ver
vallen in de fouten van vorige kabinet
ten. wie de Schuman-politiek fataal ls
geworden. Mendès-France heeft dan
ook uitdrukkelijk verklaard, geen enkele
internationale verbintenis van gewicht
te zullen aangaan zonder eerst het oor
deel van het parlement te vragen.
H(j zeide Intensief te willen streven
naar toenadering met Duitsland, in
nauw overleg met Amerika en Enge
land. Maar aleer enige overeenkomst
met of over Bonn zal worden onder
tekend. zal ln elk geval eerst de Ka
mer worden gepolst.
Mendès-France heeft Intussen giste
ren uit het EDG-kamp ook de nodige
critiek te horen gekregen door de con-
Goud- en deviezen vrijwel
onveranderd
In de afgelopen week onderging de
goud- en deviezenpositie nauwelijks
enige verandering. Het goud handhaafde
zich op f. 3014,6 min en de deviezen
voorraad onderging een zeer lichte ver
mindering tot f 1433,8 min, waarmede
het. totaal aan goud en deviezen be
landde op 4448.4 min.
Nazomer
Het KNMI deelt mede:
Het is in West-Europa de afgelopen
dagen eindelijk weer eens warm gewor
den! Het begon Maandag ln Frankrijk
toen de temperatuur daar onder invloed
van het uitloper van het Azoren-hoge-
oukgebied tot boven 25 graden steeg.
Deze uitloper van het hogedrukgebied
ls loen een zelfstandig bestaan gaan
I hóen en verplaatste zich naar het Al
pengebied Zwakke storingenfronten
verwijderden zich van ons land. waar
door het weer Dinsdagmiddag opklaar -
de. Er ontstond een lagedrukgebied bij
de Golf van Biscaye. hetgeen er toe
b.jaroeg dat de wind naar het Zuiden
draaide. De warme lucht uit Frankrijk
I kon zodoende ons land bereiken. Gi
lleren steeg het kwik in Frankrijk op
I verschillende plaatsen tot boven 30 gra-
I den.
I De storing bij de Golf van Bscaje
I koerste vanmorgen naar Zuld-Engeland.
I terwijl het front ervan in West-Frank-
I nik een paar kleine onweersbuien ver-
|mrzaakte. Dit front kan tegen de avond
ols land bereiken, maar zal waarschijn
lijk weinig te betekenen hebben. Aan
liepen de luchtdruk bij de Golf van
I B.rcaye laag blijft, zal de wind Zuide-
l-'k blijven en zal de temperatuur ook
I norgen vrij hoog zijn.
Weerrapporten
Van hedenmorgen 7 uur;
;'-:ckholm vrllw onb.
B_-° zwaar bew.
■f-«ühageim< treeen
sterdam vrllw c.nb
•den mist
•«embure licht oew
licht bew
i "-'aux onweer
-inohle mist
vrllw onb
mist
'?-.kfort nevel
pochen onbewolkt
.en vrllw. onb
'brüc* nevel
onbewolkt
Veranderlijke bewolking
ÏT Bit verwacht tot morgenavond:
meer bewolking met hier en
ï- een bui, maar overdag ook zon-
T'.Wnoden Zwakke tot matige Zul-
t;'? wind. Over het algemeen iets
r-'r warm. (Opgemaakt te 10 uur)
I 2 September
I».3 °P: 5 52 uur: onder: 19.27 uur.
ianop: 1143 uur: onder: 2034 uur.
I ""'T te Katwijk te 555 en 18.15
11,1 nummer bestaat uit acht pagina's
servatief Reynaud. door de Mutter,
door de socialist Mollet en de rechtse
oud-premier Pinay, die deze critiek in
verschillende toonaarden tot uiting
hebben gebracht.
Opnieuw werd de premier het ver
wijt voor de voeten geworpen dat hij
in de strijd om het Europese leger
geen eigen standpunt had ingenomen.
Daardoor zou Mendès-France de ma
noeuvres van de tegenstanders bevor
derd hebben. Pinay vooral was zeer
scherp in zijn aanval. Hij verweet de
premier ronduit ontrouw aan het At
lantisch Pact en hij voorspelde dat
P.M.F. binnenkort nog maar één weg
open zou staan: de weg. die naar
Moskou voert. De Katho'.ieke oud-
minister Teitgen. noemde in een
hartstochtelijk betoog de verwerping
van de EDG, waarvoor ook hij Pierre
Mendès-France mede verantwoorde
lijk stelde, een catastrofe, waardoor
een ruïne is veroorzaakt.
Hü noemde de Saar als voorbeeld
van een probleem dat alleen ln Euro
pese zin kan worden opgelost Van een
oplossing zal nu voorlopig echter geen
sprake kunnen zün. zo meende hü-
Trots deze, en andere, ernstige be
zwaren tegen het beleid en vooral de
taktiek van de regering, kan men toch
zeker niet zeggen dat de positie van
Mendès-France door de gebeurtenis
sen van Zondag ernstig is bedreigd.
Misschien zelfs het tegendeel.
Tenslotte is hü de enige minister
president geweest, die de moed heeft
gehad ook de hypotheek van het Euro
pese leger te lichten En persoonlijke
moed is nog altijd een eigenschap, die
respect afdw ngt.
De ovaties namen gisteren soms dan
ook een omvang en een intensiviteit
aan als men in het Palals Bourbon
maar zelden heeft meegemaakt. En
bü de stemming kreeg P.M.F. een
meerderheid van 418 tegen 162 stem
men. waardoor hij als het ware voor
de naaste toekomst op het kussen
blijft gezeten.
Ook de stormen ln de boezem van het
kabinet schijnen te luwen. De Europees-
gez nde ministers, wier vertrek al was
aangekondigd, zaten gisteren weer rus
tig op de regeiingsbanken. en de due
excellenties, waaronder generaal Konig,
Situatie als uiterst precair beschouwd
Van enze correspondent ln West-
Duitsland per telefoon)
Men heeft zich in politieke kringen
in West Duitsland natuurlyk na het be
kend worden van net fiasco van het
Europese Defensieverdrag in Parus, zeer
intensief met de nieuwe internationale
politieke situatie bezighouden Wanneer
men deze bekükt en van alle kanten be
studeert, gaat men de toestand steeds
ernstiger vinden. De meeste mensen, die
men in de lange gangen van het Bun-
deshaus te Bonn, het witte parlements
gebouw aan den Rijn, tegen komt. lopen
met sombere gezichten rond. Het is als
of op ied
te liggen.
Bondskanselier Adenauer heefl alle I pen te wachten zljn, 'onTerhandêïIngën
weer eenvoudig Jaren achteruit te zetten.
En men is doordrongen van het besef
dat men in ieder geval cp de een of an
dere wijze voort zal moeten gaan op de
tot dusver ingeslagen weg.
Blijkbaar heeft men daarbij twee grote
mogelijkheden voor ogen, te weten be
wapening van West-Duitsland in het
kader van het Atlantisch verdrag, of
bewapening in het raam van een zo
genaamde grote coalitie van de lan
den van West-Europa, waaraan dan
ook Engeland zou moeten meedoen.
of~opIedereen"een zwart*driik'ïs ümen f?'""f* 'f T B.onn
te lichen I bewu£t dat ln de allerlaatste toekomst
buitengewoon moeilijke onderhandelin-
leden van de Bondsregering telegra
fisch verzocht om in zün vacantieoord
in hel Zwarte Woud te komen en
morgen zal daar een kabinctszitting
worden gehouden. Het is een bewüs
dat ook hij de nieuwe situatie als bui
tengewoon precair beschouwt.
Voordat die vergadering van ei3 minis
ters begint, zal Adenauer nog een be
spreking hebben met de fractieleiders
van de coalitiepartüen.
De premier was van plan geweest om
pas de volgende Maandag naar Bonn
tprug te keren, maar v-rmoedelyk zal
hij nu al aanstaande Vrüdag of Zater
dag in de Bondshoofdstad verschijnen.
Gisteren heeft hü met enkele van zijn
meest vertrouwde medewerkers, onder
wie staatssecretaris Halsteln en de
bondsperschef Van Eek, al zeer lang en
uitvoerig geconfereerd
Ook heeft Adenauer e
van d? West-Duitse ambassade in Pa
rüs ontvangen, die hem tot ln byzonder-
heden de stemming in de Franse hoofd
stad heeft moeten schilderen en hem
precies verteld heeft hoe het op de zit
ting van de Franse Nationale Vergade
ring is toegegaan.
waarover bovendien nog de schaduw
e?n steeds toenemende - men zou haast
zeggen: psychologische - druk van het
Oosten hangt
Informaties uit Berlün weten trou
wens te vertellen dat men daar al zeer
spcedig nieuwe schreden van de Sovjet
unie verwacht.
Vermoedelijk zal Moskou wel weer met
het plan komen om een nieuwe confe
rentie van de „Grote Vier" by?en te roe
pen. Daarenboven is het zo goed als ze
ker dat de Russen ook weer nieuw uit
gewerkte plannen voor een Europees
veiligheidsverdrag op een presenteer
blaadje zullen aanbieden! Verschillende
uitlatmgen in de Ocst Berlünse pers
wyzen daar nu al duidelük op. De com
munistische ..Berliner Zeitung" schrüft
o.a.: „Men moet gebruik maken van het
fiasco van de Europese Defensie Ge-
de-leden 'Wneenschap en moet d? weg inslaan naar
I nuchter mogelük te bekyken. zonder
zich ook maar enigermate door gevoe-
lens van ressentiment te laten beinvlce-
den. Men ziet immer-, in dat het niet
moge'.yk ls de politieke klok opeens
een vredelievende oplossing"
oplossing voor dit probleem wordt door
dit blad al het door de Russen voorge
stelde veillgheidsverdrag voor heel Eu
ropa genoemd
Ock in de Oost-Duitse radio werd er
reeds op gewezen dat de mislukking van
Parijs de weg vrij maakt naar „de ware
veiligheid van alle volkeren van Euro
pa".
De Nederlandse kustvlssersvloot, die
deelneemt aan de bergingswerkzaam
heden naar het wrak van de „Willem
Bontekoe" heeft gisteravond in IJmui-
den de eerste resultaten aan wal ge
bracht: met de vlag halfstok meerde
om zes uur in IJmuiden de „Nehim 3"
(Amsterdam 18), die - gelijk gemeld -
o.m. een van de motoren van het
vliegtuig vond. De zwaar beschadigde
motor stond aan bakboord van het
kottertje als een verwrongen massa
metaal, waarvan zes cvlinderkoppen
waren afgeslagen. De zuigers waren
eveneens gedeeltelijk verdwenen. Ook
de kast van de koppeling was gedeel
telijk weggeslagen: van de propeller
was niets meer over.
Het Britse standpunt ten opzielite
van Duitsland
Bij voorkeur beperkte bewapening
en beperkte souvereiniteit
f/iaar zal Duitsland dat
accepteren
Onze Londense correspondent telefo
neerde ons hedenmorgen:
Engeland hoopt dat de Duitse stryd-
krachten beperkt zullen kunnen worden
in geval de Bonasiepubliek deel gaat
uitmaken van de Nato
Is het een ydele hoop?
Voor de Labour Party betekent de
verdwyning van de E.D.G. een nieuwe
crisis, omdat deze de enige vorm van
Duitse bewapening was welke de party
kon accepteren.
De vraag is thans of Labour, evenals
de Duitse sociaal-democraten een nieuwe
byeenkomst van de Grote Vier zullen
eisen, voordat besloten wordt een na
tionaal Duits leger te scheppen.
Het Britse diplomatieke apparaat
werkt thans op volle toeren.
Sir Gladwyn Jebb. de Britse amoas-
sadeur te Parijs, en Sir Frederic Hoyer
Miller, de Britse Hoge Commissaris in
Duitsland hebben ln Londen rapport
uitgebracht over de situatie
Minister Eden moest voor de zoveelste
maal zyn vacantie onderbreken en zal
door Sir Winston Churchill worden ge
consulteerd voor de door de premier bij
eengeroepen speciale kabinetszitting van
vanmiddag.
Gisteravond is de kotter Amster
dam 18" in de haven van IJmuiden
aangekomen met aan boord een der
motoren van de verongelukte „Bon
tekoe".
Men ziet hier de machine in de
takels hangen tijdens het uitladen in
IJmuiden.
Op het komend congres van de Britse
vakbeweging zal het ongetivyfeld fel
toegaan Zes vakbonden hebben resolu
ties tegen Duitse bewapening ingediend.
De algemene bestuursraad was echter
ln meerderheid vóór Duitse bewapening,
doch slechts door middel van de E.DG.
of een soortgelyke regeling
In elk geval kan worden gezegd, dat
de Britse publieke opinie zich scherp
kant tegen Duitse bewapening in een
te los verband Alleen een gewyzigde
Nato zal misschien de betrekkelijk' vei-
ligheid van de E.DG. kunnen benade-
ren Maar hoe dat zal moeten gebeuren
weet nog niemand.
In Londen wordt spoedig de byeen-
roeping verwacht van een conference
der Westelyke mogendheden ter bespre
king van het probleem der Europese de
fensie. dat thans gecompliceerder Is aan
ooit
Eden heeft, zoals gemeld, zün reis
naar Manilla, waar hii Maandag de
Seatoconferentie zou biiwonen. afgelast.1
In zyn plaats gaat de markies van
Reading, die onderminister van buiter.-
landse zaken is.
De verschillen tussen de Ver. Staten
en Engeland over Seato ziin niet van
fundamentele aard.
Het door het zeewater schoongespoelde
aluminiumkleurige wrakstuk is met be
hulp van de electrische kraan van het
staatsvissershavenbedrijf op een vracht
wagen gehesen en naar Amsterdam ver
voerd. Later werd in alle stilte het stof
felijk overschot van een der inzittenden
van de „Willem Bontekoe" in een auto
geladen. Het werd geïdentificeerd als
dat van de derde officier de heer R. M.
T. Meyers. De kotter had bovendien een
grote hoeveelheid verwrongen alumi
nium aan boord. Ook zijn diverse kle
dingstukken van de passagiers gevon
den. om. een overhemd, enige schoenen
en een colbertjasje, dat op de rug was
gescheurd
De sleepboot „Hector" en de kotter
WR 7 kwamen ongeveer op hetzelfde
tijdstip binnen, ook met fragmenten van
de KLM-machlne aan boord.
Onafhankelijk van het vlootje zoeken
de kotters dat nog steeds wrakstukken
van de verongelukte „Willem Bontekoe"
zoekt in een rechthoek van 17 bij 15 km
ter hoogte van Bergen en Camperduin,
heeft gistermiddag de Katwiikse kotter
KW 35 met zyn sleepnet eveneen? di
verse brokstukken van de verongelukte
machine opgevist
Kortgeleden zijn onder de ogen,
van 20.000 enthousiaste Parijze-
naars de laatste opnamen gemaakt
van de met spanning tegemoetge-1
ziene grote en nieuwste film van
Saclta Guitry. ..Napoleon"Men kon I
bij avond de ..kleine korporaal" de
Champs Elysées zien ajrijden. mei
op de achtergrond de wereldbe-1
roemde Are de Triomplie. omgeven
door een vlammende hemel, ver
oorzaakt door het ..brandende Pa-
tijs". De rol van Napoleon wordt
in deze film vertolkt door Raymond
Pellagrin.
De foto toont een suggestief
beeld uit de lichtstad.
Ook Londen is overtuigd, dat thans
snelle actie nodig ls. De beperkte sou
vereiniteit voor de Bondsrepubliek is
praclisch in kannen en kruiken. Mo
gelijk zal dr Adenauer dezer dagen
naar Londen komen voor oriënterende
besprekingen over het Duitse probleem.
De indruk is. dat Duitsland onder
de huidige omstandigheden zal weige
ren zich neer te leggen bü een be
perkte souvereiniteit. nu deze niet meer
kan worden beschouwd als een eerste
stap naar de Europese gemeenschap,
welke ook beperkingen voor anderen
inhield.
het nog te vroeg is om hem uit te no
digen.
Het staat echter vast. dat zodra de
Britse gedragslyn is uitgewerkt, nauw
overleg met Frankrijk zal worden ge-
I pleegd. evenals natuurlijk met de Ver
enigde Staten Het zal van Amerika af-
hangen of zich opnieuw een Brits-Frans
initiatief ontwikkelt zoals ln Gèneve het
geval Is geweest Ook voor Engeland
worden het hoogst dramatische mnan-
den. want de Britten die elgenlük tot
nu toe een toeschouwersrol hebben gs-
I speeld. zün thans op het toneel geroepen
OPPERBEVELHEBBER NOORSE
LUCHTMACHT NAAR ONS LAND.
De opperbevelhebber van de Noorse
Luchtmacht, luitenant-generaal Finn
Lambrechts. zal Vrydag naar ons land
vertrekken voor een tegenbezoek naar
aanleiding van het officiële bezoek, dat
de Staatssecretaris van Oorlog, mr F
J Kranenburg en de chef Luchtmacht
staf. luit.-gen. waarnemer A. Baretta,
onlangs aan Noorwegen hebben ee-
bracht.
In een onderhoud met het Noorse dag
blad „Aftenposten" zei generaal Lam
brechts. dat dit bezoek hem gelegen
heid zal geven zyn dank aan de Neder
landers over te brengen voor de wyze.
waarop zy de leden van de Noorse
Luchtmacht op de- vliegbasis Volke!
hebben ontvangen
Drie Noorse squadrons van 48 toe
stellen hebben 14 dagen lang gastvrijheid
genoten op Volkel en samen met Neder
landers aan oefeningen deelgenomen.
Op 14 October a.s. zal in Zuid-
Af rika een serie postzegels worden
uitgegeven, waarop diverse wilde
dieren, specifiek voor dit gebied,
worden uitgebeeld.
Bovenste rij links: de zegel van
y2 penny met de afbeelding van een
bijzonder wild uitziend exemplaar,
rechts: de Threepence zegel met de
afbeelding van een neushoorn. On
der links: een olifant op een 4-
pence zegel en rechts een nijlpaard
op een zegel van 4y2 penny.
